HAARLEM'S DAGBLAD
de vergaderzaal der eerste kamer.
teekenen
T£S£NHETI/E/?0MG!
MET BELGIË s
Knagende pijnen
STADSNIEUWS.
Sanapirin-tabletten
WOENSDAG 9 MAART 1927
TWEEDE BLAD
HET
De
BELGISCHE
Eindstrijd in de
TRACTAAT.
Eerste Kamer.
IN HISTORISCHE OMGEVING.
Vandaag begint in dc vergaderzaal
'der Eerste Kamer de eindstrijd, als ik
't zoo noemen mag. om het Belgische
Tractaat. Minstens een week lang
onze Haagsche correspondent sprak gis
teren zclls vap twee weken -- zal d>.
natie nog in spanning worden gehouden
over de groote vraag: Wordt hei' Trac»
taat aangenomen of verworpen? In het
eerste geval is dc ratificatie een feit
en dc zaak beslist. In het
tweede geval is dit Tractaat
van de baan. en zal onze minister
van Buitenlandsche Zaken. jhr. mr. van
Karnebeck, die reeds meer dan acht
jaar dit hoogc ambt bekleedt in mo=
derne tijden een record! zijn ontslag
moeten vragen. Dat zou du> een par»
ticcle ministercrisis beteekencn. De
overige leden van het intermezzo»kabi»
net Dc Geer hebben hun lot niet aan
dit Tractaat verbonden. Het dateert van
een vorige regccring. en zij hebben cr
dc verantwoordelijkheid niet voor over»
genomen. Zij blijven neutraal, hetgeen
wel een vreemd standpunt is voor een
regccring in ecu aangelegenheid. dTc
van zoo groot belang voor dc natie is.
Maar een interim-z/o.bcwind als dit. een
extraparlementair kabinet, dat eigenlijk
alleen ten doel heeft om een periode
tusschen twee partijregeeringen ..over te
tijen", zjch daa.bij onthoudend van
gioote politieke kwesties en zich alleen
toeleggend op afdoening van dc loo»
pende zaken, is op zichzelf ook al ccn
wonderlijk instituut. Een noodmaatregel,
meer niet. Zoodra de politieke verhou»
dingen zich dusdanig wijzigen, dat er
veer ccn partijrcgccring kan optreden
met ccn meerderheid in dc Tweede Ka-
me.-, zal het kahinet»Dc Geer meteen
moeten verdwijnen.
Als dit Tractaat verworpen wordt,
zal cr een ander tot stand moeten ko«
men. Dc wereldoorlog maakte ccn eind
aan het bestaan van dc verdragen
1639. Sinds die cr niet meer zijn is
een hiaat ontstaan in offic'cele relaties
tusschen België cn Nederland. Geen
conflict, maar ccn tekort. Dat moet aan
gevuld worden door nieuwe vriend'
schappelijke overeenkomsten, meer spc»
ciaal betreffende het Schcldc»régirnc
Zooals bekend is bezit Nederland ze
kere rechten op dc Schelde, wier mom
dingen tot ons land bchooren, terwijl
aan den Belgischen benedenloop der ri.
vier Antwerpen ligt. Deze grootste dc:
Belgische handelssteden, de concurrente
van ons Rotterdam, wil meer vrijheid op
dc rivier verwerven en meer expansie»
mogelijkheden voor haar handel In het
Tractaat U daarin o.a. voorzien door dc
mogelijkheid van nieuwe kanalen erin
vast tc leggen. Het voornaamste is het
kanaal Antwerpen—Moerdijk, cn dit
vertegenwoordigt! het hoofdbezwaar van
dc tegenstanders van het verdrag. Velen
oordcelen dat het Tractaat tc ver gaat
in zijn concessies aan België ter wille
van dc internationale vriendschap, cn
de belangen van Rotterdam in gevaar
brengt. Ook omtrent dc rechten op dc
Schelde 'm oorlogstijd bestaan punten
van twijfel.
De Tweede Kamer heeft het Tractaat
aangenomen mot 50 tegen 47 stemmen.
Van dc drie doo: ziekte afwezige leden
vv« bekend dat zij allen tegenstanders
waren.
In dit blad hebben wij ons bij her»
baling tegen het Tractaat uitgesproken.
Dit is geen quacst'c van godsdienst of
partijpolitiek in die aangelegenheden
blijven wij neutraal maar ccn natio»
naai belang. Wij zijn van meening dat,
waar het zoo onzeker is of ons land rich
dc in dit verdrag gedane concessies zon»
der groote schade kan veroorloven, het
behoort tc worden verworpen. Het is tc
speculatief. Ook zijn wij dc "overtuiging
toegedaan, dat ccn Tractaat met ccn
anaerc mogendheid de groote meerder'
heid des volks cn de groote meerderheid
«Ier Staten«Generaal achter zich behoort
ie hebben.
Dit Tractaat kan daarop niet bogen.
Het 's er in de Tweede Kamer op het
randje doorgehaald, doordat' eenige te»
genstanders ziek waren, en wf; zouden
het zeer betreurenswaard vinden als een
dergelijk feit zich in de Eerste Kamer
hcrhauldc. Beter kun men 't verdrag
verwerpen, cn een ander op stapel
zetten.
Zooals bekend vergaderden vroeger
n het gebouw, waarin thans dc Eerste
Kamer vergadert, dc Staten van Hol»
land.
Toen in 1650 Prins Willem II over»
leed besloten dc Staten van Holland
tot het houwen van een nieuwe Ver»
gadcrzaal over te gaan op het terrein
gelegen tus-schen den Oostelijke»
Hoektoren van het Binnenhof en de
Hofkapel en grenzende aan den Vij»
ver.
Het maken van dc plannen wetd
opgedragen aan een der beroemdste
bouwmeesters van dien tijd: Picter
Post.
Met het bouwen werd in 1652 begon»
oen cn in 1658 stond het gebotrw
er.
De zaal werd met voor dien tijd
zeer groote weelde cn sierlijkheid in»
gericht. Dc vakken van een langen,
blinden muur werden met prachtigc
tapijten behangen; aan den tegenover»
ltggendcn wand gaven vijf groote ra»
men uitzicht op den vijver. Dc twee
kortere zijmuren waren met twee reus»
achtigc open schouwen versierd. De
schoorsteen vakken hoven deze schou»
wen, vol lof» eg snijwerk, waren bc»
hangen met schilderstukken, die alle»,
gorische voorstellingen te zien gaven
van den Oorlog, door Jan Licvensz,
cn van den Vrede, door Hanneman.
De boven vakken van dc tapijtbchaug»
seis, halfcirkelvormig, waren beschil»
dc.-d met tafcrcclcn welke 'betrekking
hadden op dc volken der vier bekende
wcrclddccien, over ccn balustrade in
de zaal neerkijkend Dit versieringsidéc
was ook op het houten gewelfde koe»
peldak voortgezet, dat in rijen vakken
met hoekstukken was verdeeld cn
thans nog geheel ongeschonden bc»
staat.
Toen Koning Karei II van Engeland
in 1660 naar zijn land terugkeerde en
een afscheidsbezoek aan Den Haag
bracht, werd hij in deze zaal n plcch»
tigc zitting door dc Staten*Generaal
der Vcrccnigde Nederlanden onfvan»
gen.
Dc weelderig ingerichte vergader*
kamer werd ook nu cn dan voor bui»
tcr.gewone cxtra»parlementaire gelegen»
heden gebruikt.
Op 26 Januari 1795 had in dezelfde
zaal dc eerste bijeenkomst plaats van
de Provinciale Representanten des
Volks die door Picter Paulus werd
gepresideerd. Drie jaar later had er
ccn daad van geweld plaats. Toen
drongen, op 12 Juni 1798. dc grenadiers
op bevel van Generaal Daendels dc
vergadering van dc Tweede Kamer
(die er toen gehouden werd) binnen
cn namen eenigc leden van dc Tweede
Kamer gevangen.
In 1801 vergaderde cr het nieuw
Wetgevend Lichaam,
Op 26 November 1803 decreteerde
Koning Lodcwijk Napoleon dat dc
gebouwen tusschen Hoektoren eti Hof>
kapel ter beschikking van den Minis»
ter van Oorlog zoude» worden gesteld
c:t tot huisvesting bestemd van dc Kon.
Militaire Kwecfcclmgco-
In dien tijd hééft men waarschijn:
lijk de prachtige tapijtwerken verwij»
derd. Zij zijn spoorloos verdwenen uit
de zaal. waar toe» gedurende onze
vercenigiug met Frankrijk de recrutcn
gekeurd werden.
Sedert 1848 vergadert de Eerste Ka=
nier in de fraaie ca historische zaal.
Een goede restauratie was tengc»
vuige van verwaarloozing en slordig'
heid toen noodig geworden.
In de halfcirkelvormige bovenvak*
ken van de bogen werden dc medail*
lon»portrcttcn van acht Kaadpenskwva*
rissen geschilder: Oldcnbaröevelt.
Cats. Pauw, dc Wit, Fagcl, Heinsius,
Van der Spiegel en Schimmclpcnninck.
Dc vijf vensters aan den kant van den
Vijver werden tot den grond verlengd
cn van spiegelruiten voorzien. Het hout
werk werd bruin geverfd en met
guldscl bedekt. En in een der leege
vakken, waarin vroeger -de mooiste ta»
pijten gehangen hadden, boven den
stoel van den voorzitter, plaatste mcu
het levensgroot portret van Koning
Willem JI. in 1818 door J. A. Krusc:
man geschilderd.
Men ziet net wel uit deze enkele
bijzonderheden: de omgeving waarin
de Ser.aat beslissen zal is der occasie
waardig. Een veel plechtiger en ook
mooier entourage dan die waarin dc
Tweede Kamer zetelt, Cn die ik niet
lang geleden nog bij den Wintertuin
van Kras heb vergeleken ten-min»
ste, daar zou 't sprekend op lijikc-n als
de oranje tapijten, dc groene canapé»
tjes*voor=dc»lcdcn en het stoffige
troonhcmeltje van den voorzitter door
ccn menigte gedekte tafcltjcs'met=stoe»
icn vervangen werden.
De Eerste Kamer zelf. het instituut
heeft in de laatste jaren aanmerkelijk
aan reputatie in den lande gewonnen.
Dc publieke meening kent haar over
't algemeen veel meer betcckcnls toe
dan ccn twintigtal jaren geleden. Zij
heeft trouwens een soort van verjon*
gingsproces ondergaan, staat midden in
het politieke leven en heeft
in de laatste paar jaren haar „rem»
mende macht" sterk doen gevoelen
door niet minder dan een zestal groote
wetsontwerpen, door dc Tweede Ka»
mcr aangenomen, tc verwerpen. Daar»
incc heeft zij natuurlijk telkens vele
voorstanders van die wetten ontstemd
maar haar belangrijke positie in het
Landsbestuur duidelijk bewezen
Zal dc Eerste Kamer ook ditmaal
een hoogst belangrijk besluit der
Tweede te niet doen?
De kans wordt groot geacht. Men
rekent op ongeveer 26 a 27 tegenstan
ders van het verdrag.' Het hangt in
elk geval weer op een paar stemmer..
En bij dc Tweede Kamerbehandeling
hebben wij gezien, hoe die op 't laatste
moment 't tegenovergestelde resultaat
kunnen opleveren van dc algemeene
verwachting. Van eenigc zekerheid is
dus geen sprake.
Er zijn nu al drieentwintig sprekers
ingeschreven dus bijna dc helft van
de Kamer, die 50 leden telt, Het
lijstje luidt als volgt: Polak (s.d.), dc
Murall (v.b.), Blomjous (r.k.). v. d.
Hoeven (c.h.), dc Savornin Lobman
(c.h). Briët (a.r.). Rink (v.b.), v. d.
Lande (rk.). van Wasscnaer Cat»
wijek (c.h.). Koster (v.b.). Westerdijk
(v.d.). v. d. Bcrgh (v.b.). Michicls van
Kessenich (r.k.). van Kmbdcn (v.d
Ycrkoutcrcn (c.h.). Dobhclman (r.k.).
de Zeeuw (s.d.a.p.). Heerkens Thijssen
(r.k.). Wihaot (s.d.a.p.). Janssen (r.k.).
Lrndeijer (s.d.a.p.). Hermans (s.d.a.p.)
en Coljjn (a.r.)
Dc voorzitter, baron Van Voorst tof
Voorst, heeft medegedeeld dat zijn
plan is dc Kamer over het Tractaat
eiken dag van 11—5 uur tc laten ver»
gaderen. met slechts ccn half uur
pauze.
De beslissing zal in deze week niet
meer vallen; het wordt zekér de vol»,
gen de.
R. P.
Allerwege werd actie gevoerd tegen het Be!gi*ch Tractaat. Hier nog een staaltje. Te Zutphen was een tentje opgericht^
waar tegenstanders een adres konden onderteekenen-
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN k 60 CENTS PER REGEL
in gewrichten en ledematen, alsmede
hoofd- cn kiespijn, verdrijft men met
Proefbuisje 25 ct. Bij Apoth. en Drog.
Deze foto van dc vergaderzaal der
Eerste Kamer is genomen toen het toe*
stel naar de perstribune gericht was.
Daarachter is dc publieke tribune. Op
den achtergrond hangt het vredespov»
'itrct van Hanncman. Dc decoratie yan
de zaal stelt voor: verschillende naties
cn volken volgen dc beraadslaging der
Staten.
Rechts dc ministcrstafcl.
Links het portret van Koning Willem
II. Daarvoor de zetel yan den president.
Tusschen dc ministcrstafcl cn dc pre»
sidentszctel dc tafels voor dc steno»
grafen.
Dc foto werd ons afgestaan door „dc
Wereldkroniek".
TUINBOUW EN PLANT-
KUNDE.
VERSIERING VAN HET
STATION?
Dc afdcelng Haarlem cn Omstre»
ken van de Kon.*Ncd. Maatschappij
voor Tuinbouw cn Plantkunde hield
Dinsdagavond in een der bovenzalen
van caié Brinkmann een vergadering
onder leiding van den voorzitter, den
heer J. L. Bouwer. Deze opende dc
vergadering met een woord van wel*
kom.
Ingekomen was o.a. een -brief van het
hoofdbestuur, waarin o.a. wordt mede»
gedeeld, dat de winterbijeenkomst zal
worden gehouden op Vrijdag 11 Maart
in dc beneienzaal van het Gemeente*
lijk Concertgebouw.
Ter sprake kwam een brief van den
voorzitter van „Vreemdelingenverkeer"
waarin de hulp der afdc-cling wordt in*
geroepen voor ccn cventuecle versie*
ring van het station, gedurende den bol»
lentijd.
Dc Voorzitter uitte cr zijn blije»
schap over, djt ..Vreemdclingenver»
keer" zich tot Tuinbouw cn Plantkunde
heeft gewend. Hij schetste evenwel de
mocilijkheJen', die daaraan verbonden
zijn. Dit station leent zich niet al te
best voor een versiering cn op het per
ron tocht en trekt het altijd. Het ecni*
ge, dat voor versiering geschikt is. zou
dc vestibule zijn. Spreker had ook al
eens gedacht over de mogelijkheid om
ccn prijsvraag (met kostenberekening)
voor ccn passende versiering
schrijven.
Ook eenige andere leden opperden
bezwaren. Men vond het een gewaagd
spel om het station tc versieren.
Dc aandacht werd er op gevestigd,
dat de directie der spoorwegmaatschap*
pij niet financieel mee wil werken.
De Voorzitter beaamde dit. Hij
vond het evenwel tegenover .Vreem*
dclingcnverkecr", die zoo vriendelijk is
geweest om het advies van Tuinbouw
en Plantkunde in tc winnen, niet aardig
om te zeggen: „als de spoorwegmaat»
schappij het niet wil doen, dan doen wij
het óók niet" Spreker maakte van zijn
denkbeeld betreffende de prijsvraag
ccn voorstel.
Dc secretaris, de lieer Van der
Hart, bepleitte ook, om pogingen aan
te wenden tot verwezenlijking van het
plan, anders bestaat dc mogelijkheid,
dat „Vreemdelingenverkeer", wanneer
ze geen advies van Tuinbouw cn Plant*,
kunde ontvangt, eenvoudig aan een
bloemist opdracht geeft, om ccn versie*
ring aan tc brengen; cn als dit eens aan
ccn bloemist van elders zou worden op*
gedragen, zou dit geen prcttigen indruk
maken. Spreker steunde het voorstel
van den voorzitter, om ccn prijsvraag
uit te schrijven.
Dc Voorzitter merkt op, dat de
deelnemers aan ccn prijsvraag met iets
uitvoerbaars moeten komen. Daarvoor
zou ccn commissie ter beoordeeling be*
noemd moeten worden.
Een der leden zei, dat het eerst be*
kend moet worden, welke plaats op het
station dc spoorwegdirectie beschikbaar
wil stellen.
Tenslotte stelde de Voorzitter
voor. dat zij, die aan dc versiering van
het station mee willen doen, vóór 22
Maart hun ontwerp met kostenbereke»
ning bij den secretaris zullen inzenden.
Dan zal het bestuur voor doorzending
naar „Vreemdelingenverkeer" zorgdra*
gen.
De vergadering vcreenigdc zich hier
zonder hoofdelijke stemming mee.
De rekening cn verantwoording van
den penningmeester, den heer P. H.
Teunis, werd onder dankzegging goed*
gekeurd. Er is een nadcclig saldo over
1926 van 7.99 1/2.
Dc Voorzitter dankte dén pen*
ningmeestcr voor ziin ijver cn voor zijn
accuraat werk. Spreker hoopte, dat de
heer Teunis nog vele jaren penning*
meester mag zijn. (Applaus).
De Voorzitter deed vervolgens
eenigc mcdedcclingen ovcr#de tentoon*
stelling, die op 11 Maart in dc Ge*
mccntclijke Concertzaal zal worden gc*
houden. Zij zal 's morgens 11 uur voor
het publick worden geopend en duren
tot s avonds 10 uur. Spreker riep de
hulp van de ouddecrlingcn van den
Tuinbouwwintcrcursus voor dc con*
trolc enz. in.
De heer v. d. Hoek deelde mede,
dat een voldoend aantal oud*lccrlingen
zich daarvoor hebben beschikbaar ge*
stcld. (Applaus).
Voor de onderlinge tentoonstelling
aren door den heer A. Koper ter op»
luistering ingezonden een vaas Amerillis
Ilypcastrum cn ccn vaas Frccsia's Ily-.
bride.
Dc heer J. J. vau Cruyningcn zond
orchideeën in, namelijk drie Cyprepe*
dium Mandiae (5 punten); een Onci*
dium ornithhrynhem (4 punten); een
Cyprcpcdium Venustum (5 punten).
De heer C. H. Gecvcrs kreeg 5 pun*
ten voor zijn inzending Metamorphose
van de wilgenhoutrups.
De Voorzitter dankte de inzen*
ders voor hun moeite, hij sprak de hoop
uit, dat nog meer leden voortaan aan
de onderlinge tentoonstelling zullen
meedoen. Dat verhoogt de gezelligheid
van de vergaderingen.
Na dc pauze ging dc Voorzitter over
tot het uitreiken van den wissclbeker
voor het hoogste aantal punten in 1926.
Deze beker werd overhandigd aan den
heer J. J. van Cruyningen. die het hoog*
ste aantal punten behaalde en die hem
nu voor den derden keer won, waar*
mee hij den beker definitief in eigen»
dom kreeg.
De Voorzitter wcnschte hem van
harte geluk.
Ook aan eenige andere leden werden'
prijzen uitgereikt.
Na dc rondvraag werd de vergadc*
ring te half elf gesloten.
KUNST AAN HET VOLK.
Beethoven»herdenking.
Het is het bestuur van ..Kunst aan het
Volk" gelukt, voor de Beethoven=her»
denking het bekende concertgebouw*
sextet te cngagtcren voor a.s. Zondag»
avond. Genoemd sextet bestaat uit de
heeren Jaap Spaanderman, piano, Nic.
Kiasen, fluit. G. Bianchard, hobo. Wil»
lem Brohm. klarinet, H. Tak waldhoorn
en J. S. de Groen, fagot.
Dc verccniging biedt dus de bijzon»
derc gelegenheid, werken van den mees*
ter tc booren. die niet dikwijls worden
uitgevoerd cn die zeker door de Am»
sterdamschc kunstenaars waardig zul»
len worden vertolkt.
DE MOLEN .,DE EENHOORN" IN GEVAAR.
Een poging tot redding.
Het bestuur van dc vcreeniging „De langrijkste monumenten, dat tevens e
Hollandschc Molen" verzond dc vol»
gendc circulaire:
„De molen „De Eenhoorn" loopt ge*
vaar!
Wie kent hem niet, den fraafcn molen
met zijn eigenaardig ,.paltrok"*mo>
del, die zich verheft aan den overkant
van het Zuidcr*Buiten*Spaarne? Tot
voor kort kon men hem bij goeden mo»
lenwind steeds zien zagen, ma.ir thans
zijn cr belangrijke herstellingen noodig
cn de eigenaar overweegt den molen
af tc breken.
De Vcreeniging „Dc Hollandschc Mo*
len" heeft zich met het dreigend gevaar
bezig gehouden en den eigenaar cr toe
gebracht, den molen aan dc Vcrccni»
ing aan te bicden. op voorwaarde, dat
deze hem in orde Iaat brengen cn hein
oor een gering bedrag veer :n huui
afstaat.
Daarvoor is een bedrag van f 2500
bcnoodigd. tot bijeenbrenging waarven
op alle belangstellenden een beroep
wordt gedaan. Reeds gingen enkele
stadgenooten voor met bedragen van
f 100, verschillende stadgenooten heb»
ben zich met het bestuur van „Dc Hol*
landscho Molen" vcrccnigd tot een co»
rnité om het bedrag vol tc maken.
Het mag van Haarlem en omgeving
niet gezegd worden, dat het. bij gebrek
aan ccn zóó gering bedrag, Cén der bc»
nuttig bedrijfsobject is, ten gronde liet
gaan.
Minnaars van o£d*ILiar!em. wande*
laars langs het Stille Spaarnc. water»
sportenthousiasten, gij bexvóiie: - ten
slotte van Heemstede en Haarlemmer»
Mede en van het Zuid*Oostelijk stads*
deel. aarzelt niet, maar zendt uw bij*
dragen, klein of groot, aan het kantoor
van „Dc Hoilandsche Molen". Heeren»
gracht 540. Amsterdam of aan J. L.
Tadema, Ged. Oude Gracht 91, Tiaar*
lem (postgirorekening No. 7665), bij
wien tevens meer exemplaren van deze
circulaire verkrijgbaar zijn.
Dc circulaire is getcckcnd voor het
bestuur van „de Hollandschc Molen"
door dc hccren Mr. l\ G. van Tienho*
ven. voorzitter cn Mr. Jan den Tcx, sc*
crctaris.
Het comité van ingezetenen bestaat
uit de heeren: S. W. Clercq, Vincent
Loosjes, voorzitter der Verccniging
„Haerlem", Jhr. J. C. Mollerus, voor"
zitter der Ver. tot Yerfraaiïng van
Haarlem cn omliggende gemeenten en
tot Bevordering van het VrcemrieÜn*
genverkcer. R. Peereboom. TToofJre»
dacteur Haarlem's Daghlad, Jhr. P. N.
Quarles van l'fford. Dr. J. F. M. Sterck
J. J. Swcns, J. L. Tadema, secretaris
der Vcreeniging „Hacrlcm". Jhr. F. Tc»
ding van Berkhout Jr.