Haarlem's Dagblad | 1927 | 11 maart 1927 | pagina 13

HAARLEM'S DAGBLAD

MEDISCHE BRIEVEN

EEN LONDENSCHE TENTOONSTELLING.

50

HOLT STRAATHOF

VRIJDAG 11 MAART 1927

VIERDE BLAD

Het Ideale Thuis.

(Ven onzen correspond»*.)

ZooaLs elk jaar _s ook nu in Olymp.a
■weer de ..Meal Home"*tentoons:elhng
begonnen, en zooals elk jaar. stroomt
heel Loed-c-n erheen, om te zien wat de
nieuwste reu wigheden zijn op het ge«
b ed van woning!nricht eg, hulzen»
■bouw. tuinaanleg en keukengerei, op
sanitair gebied en. laa-t ik het vooral
niet vergeten, vaat de gehe.menisscn
van de toilettafel der vrouw.

Is ,n een ideale woning dc vrouw
niet het kostbaarst s;eraad tn is het
dus niet haar plicht z ch op het voor»
d-eeligst voor te doen? Welnu, don bc»
hoort op een tentoonstelling van het
ideale hub voorzeker ook. zooais hier,
een speciale afdeeling: ..The Terrace of
Beau v", waar schoonbeidsspcc.alitei»
ten bun poeders, verfjes en zalfjes ver»
tooncn cp dc koonen va«n mannequins
Vraagt mij echter niet om bijzonder»
heden.

Er s daar ruUc een gedrang van
dames, jonge, oude en zeer cude. dat
de mrn geen kans krijgt tot dat hei»
mel.jke schbonheidsparadijs door :c
dringen. Hij z et er dagelijks dm /elf»
kant van iti restaurarts. als poederdoos
en l;p»stick worden uk: gehaald met de»
zelfde rustige zeHbcwusthc :d ais za*
ten de demes voor haar ka-pdoos. Ik
geloof dat ik met dat laatje woord
con bétise zeg en mij stempel tot een
ouderwet sehrn weet -vet. maar dat is
tot daaraan toe. Ik meen cat het
beter is voor den mar. ala hij dc i!»
lusie behoudt van perz.kblosjcs. fijrigc»
lijnde wenkbrauwbogen en bloedwarme
l.p>pcn en die alle in zijn onschuld
houdt voor pure oatou-.

Laten we daarom, wfjl bet vroeg is
cn zich nog geen f;les vormen voor
elk hu het eerst onze schrede:" rich»
•ten naar het „Dorp van nieuwe DcokV
beelden', dat dc ene—me overdekte
ruimte der North Hall beslaat. Het
dorp is werkelijk alleraardigst aarvgc»
legd en geeft me: zijn acht huizen
rondom een schilderachtig stroompje
en het wijde panorama erachter, ver»
kclijk wel cenigszirs <icn indruk va®
voor langer tijd gebouwd te zijn dan
▼oor eer maand! In de huizcr. is ook
dc grootste versche.drnhc d. Men z:ct
er een antieke Tudorwo' g en als
contrast net zeer moderne Fortes Bar
Sun*trap bouse. Met zon worden wij
Londcsiaars werkelijk niet verwend tri
ik verzeker u. dat een huis speciaal
gebouwd om zooveel mogelijk zoo op
te vangen hier een waardeerbaar bc»
zit vertegenwoordigt.

Dr. Saloeby. voorzitter van dc Sunlight
League zelf van B.-itsch»Indischen
bloede, naar ik meen. /Legt n dern
catalogus in twee bladzijden dc lof der
®on, ehe ant'septacbe werking barer
stralen, die tevens een voorbchocdmid»
<W zijn tegen dc gevreesde Engclsche
riekte cn h-aar genezen (niet dc warm»
ie doet dat. maar het ultraviolette
Ücht) en trekt te velde tegen de rock.
verspreidende steenfcooFvuren, die de
utrwv iolettc stralen in dc groote ste»
den onderscheppen.

Lbt den aard der zaak zijn die
acht ..ideale buizen" het kolossale
Maple»huis. dat met inrichting voor
4000 pord klaar geleverd an worden
uitgezonderd niet groot. Men zou ze
met recht droom woninkjes' kunnen
noemen. kame-U» zonder berg-u mtc
en met meubeltjes, expres voor kleine
kamertjes en magere bewoner? ge»
maakt. Maar als modellen vjxi al die
duizenderlei nieuwe bedenksels voor
vereenvoudiging der huishouding en
voor veraangenaming van het bewonen
hebben zij toch ccn betcekcevs. En
ze zijn alle verschillend. Van dc ccn»
voudige To'.l^atobiir.'uiow. cru bouten

Londen, 9 Maart.

gebouwtje met niet meer dan één
woonkamer, twee slaapkamers, keuken
cn badkamer, die dan ook inog geen
2(0 pond kost. tot de artistieke Tudo
won.ng van Pottcs' Bar. het zeer aan»
trckkelijke met den eersten prijs bc»
kroonde 1.500» hu a van de Daily
Mail, dat voor een liefdadigheid wo-rdt
verloot cn eindelijk het Maple*huis.
ziet men met welk een verscheiden»
be d dc .vmaak van houwers en in*
richters zich geiden doet in die opeen»
volging ver. vertrekken. Maar het zijn
vooral de kcuker,«airiehMng«n, de bad»
kamers en waschgclegenhedcn, die de
dames met kennersblikken bekijken,
terwijl de mannen daar zoo geen oog
voor hebben. Zij zien geysers en nog
veel vernuftiger •warmwater/installaties
zij zien schrobnrachines cn mangels,
die het Imne-rgoed riet rafelen, wij
zien fornuizen, zoo knaphandig ingc»
bouwd en met tegels ingelegd-, dat dc
keuken ct een woonvertrek door wordt
met al zijn gezelligheid zij zien cr al
die vele op arbeidsbesparing gerichte
u t\'r:dingto. waarvan stofzuiger
zulk ets treffend voo:beeld biedt, zoo»
dat dienstbaarheid een pleizicr wordt
dat dc huisvrouw zichzelf r.iet wil ont»
zeggen.

Op e'k probleem van het dagelijksch
leven sp'tscn z'.ch de uitvinders, al
ware het alleen maar op zulk een
simpel dlnals cco op alle potten en
pannen pazvendc aluminumvergiet, dat
ik zag deroonstreerra.

Ons maonca. zegt dat niets, maar
vrouwen zien bet wc! en rvotecrcn het
in h-ar geheugen. Neen, voor ons valt
er ten slotte toch niet veel te doen .en
we zullen ons dus maar in dc Annexe
van Olvmpia gaan vermeien, waar
dc moo.c- tuinen zjjn aangelegd
en door dc beste tuin «architecten.
een oogeniust met die weelde van
Hollardsche tulpen, getrokken azalea's
prurus cn lel cs.

Daar is zoowaar ook ccn thcctu n,
m:-t paooram sch u :/i.ht op de blauwe
wateren der M'ddcllandschc Zee. war.t
dit jaar drinken we thee aan de
Kiv.era en maken on-s de .llusie of ale
zca er waarlijk schijnt, «Is de clec»
tische lichte-, hun stralen zendeei door
oranjedoek!

De tuinen, met bun rotspartijen, hun
fontoir.cn. beelden cn bloeiende bloe»
met) zjjn prachtig en wc zouden er
wel graag wat blijven als de plicht
ons niet riep Tiaar de groote hall van
de tentoonstelling, waar alle groote
huis»inrichting firma's, dc behangsel»
fabrikanten, dc tegclmakera ook
Hollandschc en al die tallooze be«
drijven hun waar op het voordeeligst
hebben uitgestald.

En als het ons hongert, wat Iet ons,
zoo het tw.ialf»uurtjc nog niet heeft gc»
slagen om op dc gallcrij de zoo gul
geboden kop Glsxovo of andere
sterkende drank dc Granoso»biacuit
dc nieuwe /bittere" marmelade op een
dobbelsteentje to««t of elders soep te
proeven?

Er worden genoeg rcc'.ame*proefjes
aarsgeboden om uw spijsvertering voor
dagen in de *'ar te helpen, maar ik
geef toe dat het veshideaijk is en dat
vfc gulle gevers best hun loon krijgen
in dc op proeven volgende bestel]!®*
gen. Ailcs wordt op de tentoor ste Hing
-„«rond g gedaan. Zoo zijn er niet m'n»
der dan drie gratüokook«cursussen en
cr is zelfs een gctulbarvde Indiër, die
aan de Westcrschc dames laat zien
hoe tc kerry moeten maken.

In ccti vitrine ziet men smakelijke
schotcljes u tgcstald o.a. 44 van op
verschillende manieren toebereide,
aardappelen. En cr ccn leerares. die

het op 156 verschillende wijzen kan!

Er zijn reclames voor ges en voor
electncitcit, een heel ..electrisch" huis
en een waarin men gas aansteekt met
een drukknop bij de deur. Er is een
hu.svlijt»afdecilng met ccn aparte
sectie voor oude Engclsche bedrijven,
als irantmaken. vuurstecnkloven, ijzer»
smeedwerk cn glasblazen.

Er is ontzaglijk veel nuttigs, maar er
is zooveel aardigs daarbij, dat het pu»
bliek cr zich kostelijk amuseert.

XYX.

VELSEN.

VER. KON. PAPIERFABRIEKEN
VAN GELDER ZOON

Aan het verslag van dc Vcrecnigde
Koninklijke Papierfabrieken dsr firma
Van Gelder Zonen, over 1926, is het
volgende ontleend:

Ofschoon de papierprijzen in de twee»
de helft van het afgcloopcn jaar zijn
gedaald, is dc winst, behaald in 1926,
hooger dan die van het voorgaand jaar,
hetgeen hoofdzakelijk tc danken is aan
technische verbeteringen, waardoor een
niet onbelangrijke toeneming onzer
productie werd verkregen.

Evenals verleden jaarstcUen wij voor
een dividend van 15 pet. op de gewone
cn 7.8 pet. op de cumulatief preferente
aandeden uit te kecren.

Voor het verbeteren cn uitbreiden
van onze fabricksinstallaties hebben wij
talrijke nieuwe machines aangeschaft.

Ons grondbezit in Kcnkum. Velscn
cn Wormer werd uitgebreid

Het reservefonds werd met 5 pet.
rente oi 91.241 verhoogd ©n zal n.»
goedkeuring van dc balans 2.208.659
bedragen

Wij zijn voor een bclangriik gedeelte
van het nieuwe jaar voldoende van
werk voorzien, de papierprijzen bewc»
gen zich evenwel voor dc meeste soor»
ten ©enigermate onder die van 1926-

Het h-itig saldo der exploitatiereke
ning bedraagt 4.306.189 (3.968.479),
Interest f 47.731 (28.274). Afschrijvin*
gen op terreinen, gebouwen, machines,
woningen, vaartuigen, enz. 1 332.636
(1.054.306), te zamen 1.380.370.
Het voordcclig saldo van dc winst»
cn verliesrekening bedraagt ƒ2.925.818
(24185.897) waarvan aan het reserve»
fonds 10 pet. 292.581 (28SÓ89). Blijft
2 633.236 (2.597.307).

Houders van cumulatief preferente
aandeden. 6 pet. (onv.) 4.500.000
270.000 (onv.) Houders van gewone
aandeden 6 pet. van 10-5GO.(XX»
630.00O (onv.) tezamen 900.000
(onv.): Blijft f 1.733.236 (1.697.307); Tan»
tiomc- personeel f 157.875 (154.915);
Blijft 1.575.361; Houders van cumu»
laticf preferente cn gewone aandeden
1.260.289 (1.233.914) Directie /1572».io
(231.350); Commissarissen 157.536
(77.119).

Voor aandeelhouders is hestemd: on»
vc-rdccld dividcndsaldo 1925 57.245
(23.634): Volgens bovenstaande winst»
verdeding 2.160.289 (2.133.914); tc»
zomen 2.217.534 (2.157.540). Hiervan
kan worden uitgekeerd: 7.8 pet. (onv.)
op dc cumulatief preferente aandeden
351.000 (onv.): 15 pet. (onv.) op dc
gewone aandeden 1.575.000 (onv.);
Voor belasting tc rcservccren f174.303
(onv.) tezamen f 2.100.303. Er blijft
dan ccn onverdeeld saldo 117.231
(57.245).

Dc tusschen haakjes geplaatste cij*
fers zijn die van het vorige jaar.

POLITIEKE VERGADERING

Als inzet voor de Staten» cn Gemeen»
tcraadsverkiezingen, was Donderdag»
avond door dc R. K. Kicsverecniging
een openbare vergadering belegd, waar
dc hccrcn A. Colijn. Burgemeester van
Nieuwer Amstel cn lid \an de Provin»
cialc Staten en het Tweede Kamerlid de
heer Chr. v. d. Heuvel, het woord voer»
den.

Na dc opening der bijeenkomst door
den voorzitter, de heer .1. Pot. was
eerst het woord aan den heer Colijn.

die begon met de opmerking, dat dc

belangstelling voor dc St3tenvcrkiczin«
gen in geen enkel opzicht gelijk was aan
die voor de Kamer cn Gemeenteraden
Wat is hiervan toch dc oorzaak? vraagt
spreker.

Van de raads» cn Kamervcrgaderin»
gen, houdt dc pers ons uitstekend op
dc hoogte, terwijl van dc verh indelin»
gen in de vergaderingen der Staten,
maar heel weinig naar buiten komt. En
toch zijn dc Staten ccn belangrijk insti»
tuut, al was het maar alleen dat zij
de leden der Eerste Kamer aanwijzen,
doch dit is niet alles, vooral in dc laat»
ste jaren is de werkwijze der Staten gc.
heel gewijzigd. Toen spr. voor ruim 20
jaar zijn intrede in dc Staten deed.
kwam men hoogstens tweemaal per
jaar voor ccn halven dag bijeen, waar»
mee het werk af was. Doch thans, met
de vele overheidsbemoeiingen, is dit
geheel anders geworden, waarbij spr. in
hoofdzaak wijst op de taak van Ged.
Staten. Het kan dc A. R. niet onver»
schillig zijn hoe dit college is samengc»
steld, maar met dc tegenwoordige ver»
houdingen hebben de A. R. die van de
77 zetels cr slechts 7 bezetten, bicrop
weinig invloed. Dc taak van het col»
lege van Gcd. Staten, wordt nu door
spr. uitvoerig uiteengezet.

Uit dit ooilege worden dc A. R. nog
geweerd, doch als allen zich inspannen
cn mocht het gelukken ook slechts en»
kele leden van rechts meer in de Sta»
ten tc brengen, dan is dit college om en
zullen ook de A. R. in Gcd. Staten mcc*
spreken.

De heer v. d. Heuvel behandelde in
hoofdzaak het program der A. R. Partij
cn zei, dat deze partij in dc eerste
plaats voorstaat, handhaving van het
gezag, wat bij geen enkele ljnksehe par»
tij veilig is. Dc Soc. Democraten eggen
wel het gezag te eerbiedigen, maar men
moet daar rekening houden met den in»
vloed van den heer Stenhuis. die vol»
gens spr. een volbloed rcvo'.itionnair
is. Uitvoerig behandelde spr. het ver»
worpen ontwapeningsvoorstel der S. D.
A. P. dat hij bestempelt als demagogie,
wij zijn tegen den oorlog zei spr., doch
éénzijdige ontwapening maakt het ge»
vaar hiervoor grootcr.

Ten slotte pleitte hij voor de eenheid
in de Chr. partijen, waarbij hij als voor»
beeld stelt, de R.K. en Soc. Dcm. par»
tijen, al bruist en kookt het daar, al»
les wordt gedaan om de eenheid tc bc»

Met een opwekking, alle krachten in

tc spannen vopr de a s. Statenverkiezing
eindigde de heer v. d. Heuvel.

VOORLICHTING BIJ BEROEPS»
KEUZE

Naar wij vernemen zal de Vereeni»
ging van Voorlichting bij Beroepskeuze
binnenkort een begin maken met het
geven van advies inzake het kiezen van
een beroep. De gemeentelijke genees»
kundige. Dr. Limburgh Meyer beeft zich
bereik verklaard, op zijn spreekuren in
de verschillende declen van de gemeen*
te, ook hen tc ontvangen, die cr prijs
op stellen te weten of hun kind licha»
mclijk voor een bepaald beroep ge»
schikt is, waarbij ook kan worden uit»
gemaakt, voor welk vak of groep van
vakken eenig kind ongeschikt is.

IJMUIDEN.

VlSCH AANVOER.

Gedurende dc week van 3 tot 10
Maart 1927 zijn tc IJmuiden aan den
rijksvischafslag aangekomen dc navol
gende visschcrsvaartuigen: 92 Holland»
sche cn 8 Duitsche stoomtrcilcrs, 5
stoombeugeTs, 29 zeilloggcrs, 1 motor»
logger cn 16 kustvisschers.

Dc besommingen dier vaartuigen wa»
ren:

Hollandsche sfoomtrctiers van 388.

tot 4984.—:

Duitsche stoomtreilcrs van 1886.— tot

7 /t 5.—;

Stoombcugcrs van 567 tot 10 22;
Zeilloggcrs van 437 tot 122S:
Motorloggers 1049. terwijl dc kust vis»
schers tezamen 265 besomden.

Dc aanvoer bestond uit 723.750 K.G.
hci'visch cn 6800 K.G. bcugvisch.
lèc totaalopbrcngst bedroeg 279-345.

ZANDVOORT.

EEN OPERA»AVOND.

Dinsdag. 15 Maart wordt ie dc
groote Z3ai van Zomeriust een Opera»
avond gegeven. Medewerken de dames
Mien Bouwmeester, sopraan. Lilly
Koekoek. mezzo»sopraar,. Albert Jozinj
tenor, An-ton Cfcrks bariton. Henry
Dumonceau. bariton lyrique en Gerard
Hopman, p.ani5t»accompagr.3teur.

VERGADERING
GEMEENTEBELANG.

CANDIDATEN VOOR DE
RAADSVERKIEZINGEN.

De vergadering. Donderdagavond
door de Kiesvereenigïng Gemeeotcbc»
lang in Zomeriust belegd, was vrij
druk bezocht.

De voorzitter, de heer A. Elffcrs-
wees er in zijn openingswoord op. Gat
Gemeentebelang niet met bepaalde
leuzen komt. al is bet gemakkelijk ge»
nocg een paar pakke-nde te vinden. Het
woord „Bezuiniging" zou h.v. al dark-:
lijk inslaan. In de pra.kti.iik blijkt het
echter meestal zeer moeilijk zoo'n
verkiezingsbelofte te verwerkelijken.
Gemeentebelang geeft geen program
doch vraagt vertrouwen in z'n candk
daten. Nadrukkelijk verklaarde spr.
dat er geen enkel verband is tusschen
den Zandvoortschcn Kring cn de kies»
verecniging Gemeentebelang.

De heer Padt acht het streven van
Gemeentebelang een uiting van een
bepaalde mentaliteit, 't Belangrijkste
voor de verwerkelijking van bepaalde
punten is niet een programma. hoe
mooi ook opgesteld, maar de mensch.
die er voor werkt. Hoofdz-aak s dus
dc persoonlijkheid, aan wie de kiezer
de belangen der gemeenschap, dus zijn
belangen toevertrouwt.

Men heeft genoeg gekregen var, par»
tij*politick en partijprogramma's. De
partijman zal in veel gevallen de zege»
praal der partij hooger steller, dan het
voordeel voor het geheel. Beter :s
daarom zijn vertrouwen te schenken
aan personen, die wel willen luisteren
naar wat in de mcnscher, leeft, doch
die ten slotte het recht hebben, vrij en
onafhankelijk te beslissen.

Speciaal in ..dorpspolitiek" is partij»
schap verderfelijk. Leden van den
Raad moeten niet de belangën van
een groep vertegenwoordigen, doch de
gemeenschap willen dienen, in d.t geval
de Gemeenschap Zandvoort. Gemeen»
tebelarg wil cn cischt ook van zijn
oandadaten een zedelijke volkspoli»
tiek.

Zandvoort heeft zijn eigen proble»
men. Moeilijkheden moeten hec-1 per»
soonlijk onder het oog gezien worden.
Ze zullen moeten worden bestudeerd
en doorzien en d-ai! geheel of gedeelte»
lijK tot een oplossing gebracht wor»
den. Een program geldende voor het
geheele land is daarbij niet alleen over
bo-dig, doch schadelijk.

Gesteld moeten worden personen, die
onafhankelijk zijn van in Zandvoort
werkende zichtbare en onzichtbare,
vermoede krachten. Het behoeven
geen felle partijraenschen te zijn. doch
nvenschen, die willen en kunnen door»
zetten, wat wezenlijk en waarachtig in
het belang is van de gemeenschap. Spr
vroeg vertrouwen in de candidaten van
Gemeentebelang, die al hun krachten
zullen inspannen, om in deze hooge
opvatting van hun taak, tot heil \an
Zandvoort te werken.

In hu shouGclijke vergadering ver»
cen:g(5eu de leden zich met de door
het bestuur voorgestelde lijst van can»
dicater., n.l. 1. N. Padt. 2 A. Elffcrs.
3. C. L. Bolwidt. 4. Mevr. v d. Poll,
5. B. Visser, 6. v. Sluysdam. 7. Mevr
Pfundt.

SPAARNDAM.

„CRESCENDO".

Het Spaarndamsche fanfarecorps
..Crescendo", directeur F. A. Dekker
Jr., heeft op haar statuten dc Konin!
iijke goedkeuring verkregen.

INGEZONDEN MEDEDEELINGEÏt

a 60 Cents per regel.

Weet ?ij,

dat indien Zoogenaamd beste
Confectie geheel deer kleer
makers :ou gemaakt worden,
er nog

o,

o

minder arbeid aan verricht
wordt, dan aan Maatwerk'?
dat echter de meeste Confectie
fabriekswerk is en dus nog
veel minderwaardigei?
dat de prijs van zoogenaamd
prima Confectie slechts ON
BEDUIDEND lager is, dan
de prijs voor maatwerk

Begrijpt gij

dat het zoogenaamde goede
uiterlijk van Confectie slechts
VAN KORTEN DUUR is?
dat confectie dus in het be
dragen altijd

VEEL DUURDER
is, dan maatwerk

Dat dus de Maat-
kleeding van

welke steeds, door kwa
liteit der stof, voerings,
afwerking en Coufie,

uitmunt
IN UW BELANC IS
Vraagt s.v.p. stalen.

Groote Houtstraat 52

Telefoon 12603

SPREKEN EN SCHRIJVEN.

Uii' cmotioneele geluiden (interjecties^
cn uit nabootsingsgclid Jen (onomato»"
peen) is dc menschclijkc spraak gc»
grocid. En zooals het gegnan is in den
oertijd van het geslacht der mcnschcn.
zoo g~at het telkens weer in dc ontwik»
kcBng van den individucdcn mcnsch.
Zeer verkort is de ontwikkeling van
ieder individu ccn herhaling van dc ont»
w kkciing va.i dc hngc rij van voorgc»
slachten. Nog altijd begint liet kind met
ccn schreeuw (van schrik?) bij zijn in»
trede in deze wereld, gaat het daarna,
ols het fijner gaat voelen, als het meer
emoties ondervindt, ook meer geva»
riccrdc interjecties vormen en gaat het
eerst daarna over tot' nabootsing van de
geluiden uit de omgeving. En in over»
groote meerderheid zal zijn latere woor»
(i.nsohat bestaan uit nabootsingen. In
den beginne bootst* het na eenvoudige
geluiden uit dc omgeving. (waf»wjf,
té-bê. tik tak en dergelijke), later ge»
makkelijke woordjes (manna, baiba.
pa«pa) cn ten slotte de vaste, min of
meer gestylecrde woorden cn woordvcr»
bindingen waaruit de mensch lijkc t'alen
zijn opgebouwd. Het kind lioot.t dc
woorden na. geheel op dezelfde wijze
nis het liet bl'ffcn san een hond of het
blaten van ten schaap nabootst. En
hierin ligt dc ernstig? les besloten dat,
wil men kinderen goed loeren spreken,
men hen het spreken goed moet voor»
doen. Dc uitdrukking: ..Ieder vogeltje
zingt zooals het gebekt is", die zeker
voor dc sogcls ook niet orgiat. immers
ook deze bootsen na wad zij hooren (k'-
narie»npvocding). heeft voor den mensch
slechts zeer gc-ringc .waarde. Erfelijk
bepaald, dat wil zeggen afhankelijk van
den bouw van het r.pri.nk ïf-paraat. mrg
zijn een bepaald" kla-k kleur van o."
stem. ccn bepaald timbre en b ju -Me
kenmerken in dc modulatie cn in het
tempo van hed spreken, tnaar n'et erfe»
lijk is dc taal. noch ook dc zuiverheid,
fie ooTTcethcid van het spreken.-Dit alles

hangt af van de omgev-ng waarin het
kind opgroeit, van het klank»voorbecld
dar in zijn ooren heeft geklonken en
rcllecdorisch via hersenen cn spraakor»
gaan naar buiten wordt teruggekaatst.

In dit verband mag ik Lier misschien
inlasschcn het oude verhaaltje dat dc
Gricksche geschiedschrijver Herodotus
meedeelt omdrent ccn poging cr achter
te komen wat toch wel het oudste volk
zou geweest zijn. Herodotus vertelt
ongeveer woordelijk het volgende:
..Toen Psnmmci'ichus. Koning van
Egypte werd gaf hü twee jonge kinderen
mee aan een herder om hen bij zijn
kudde op de volgende wijze groot te
brengen. Hij beval hem dat niemand in
hun tegenwoordigheid ccn woord mocht
spreken, doch dat zij geheel ailccn in een
eenzaam vertrek moesten liggen; dat
hij op bepaalde lijden gc-iten bij hen
moest brengen eu zoodra de kinderen
genoeg hadden gedronken, moest hij ze
weer alieon laten cn aaji zijn werk gaan.
'Zoo deed cn beval Psammetichus. daar
hij hooren wilde welk woord dc k'n»
deren wel het eerst zouden uitspreken
als hun ecrs'c onduidelijk gebrabbel
voorbij wa?. En zoo geschiedde. En toen
J.: herder twee jaren lang zoo had gc»
h.mdcld gebeurde hci' op een dag toen
hij de deur opendeed d.it dc beide kin»
deren op hem toe kwaaien en riepen:
Békoo! en daarbij strekten zij hun han»
den uit. Toen Psammetiekus dit gc»
hoord had, stelde hij een onderzoek in
6m cr achfcr tc komen in welke 'aal
het woord „Bckoo" voorkwam. En 11 n
vernrin hij dat Bckoo in de taal der
Phrvgicrs ..brood" heteckcade. Daaruit
besloten toen dc Egvp'.'cnarcn en zij
gaven het toe, dat dc Phrygfërs ccn
ouder volk waren dan zij".

Uit deze proef maken wij echter tc»
genwoordig een andere gevolgtrekking
dan Psaunustikus cn dc Egyptcnaren
deden. Wij mccncn dat de kinderen
met dat woordje Eckos, (waarvan wij

den uitgang gerust kunnen schrappen),
een zeer goede nabootsing hadden gc»
Icvcrd van het klankvoorbecld dat hun
voortdurend in de ooren moet hebben
geklonken tc midden der geiten. Hier
leverde het experiment hetzelfde resul»
taat dat dc eenvoudige waarneming van
de natuurlijke ontwikkeling van ieder
kind ons ook leert. Ook de kinderen
door Psaunustickus aan den herder
overgegeven om hun onder dc geiten op
tc voeden brachten in den aanvang al»
leen wat brabbebgeluidcn voort cn in
spanning werd op ccn duidelijke wooid
vorming gewacht. Toen dat woord
kwam bleek het, naar ons tegenwoordig
inzicht alleen ccn nabootsing van dc
geiten geluiden tc zijn. Eerst dus cmo»
tioneelc geluiden, interjecties, daarna
dc nabootsing van het in dc omgeving
gehoorde. En dc nabootsing, eerst van
natuur»gclujden, later van woorden, is
ten slotte de hoofdbron waaruit dc
menschclijkc spraak opwelt.

Evenals de spraak, doch zonder twij»
fel zeer veel later, is ook het schrift op
dezelfde wijze ontstaan uit een aan»
geboren behoefte tot nabootsing, nu
natuurlijk van het geziene, zooals de
spraak het gehoorde weergaf.

Immers het oudste schrift was
een beeldschrift. Nog zijn tc vinden die
oudste sporen van de behoefte van den
mensch om weer te geven wat via zijn
gezichtszintuig in hun was binnenge»
drongen. Zoo vindt men in grotten in
Zuid F'rankrijk cn in Spanje allerlei tcc»
keningen en /ccr bekend zijn ook de
zoogenaamde Bolsman--tcckeningcn in
Zuid'Afrika op rotswanden. Zelf zag ik
deze laatste tcckcningcn bij het sta»
tion Waschbank in Natal. Op ccn rots»
wand waren daar in rood, zwart, wit cn
bruin veie tcckcningcn, hoogstens ccn
voet lang, van verschillende dieren,
meest „bokken", d.w.z. hert»soorten,
ruw maar zonder twijfel met groot ta»
lent weergegeven. Dat deze tcekenin»
gen afkomstig zouden zijn van dc thans
nog bestaande Boschjcsmannen is zeer
onwaarschijnlijk, aangezien van derge»
lijk talent bij dit volkje nooit is gebic*
ken. Waarschijnlijker is het dat zij van
zeer ouden datum zijn, namelijk uit een

tijd voor dc invasie der Bantu»stam»
men, toen de toenmalige bevolking in
een tijdperk van betrekkelijke rust
leefde. Want voor de ontwikkeling van
elke kunst cn zeker voor die van dc
„Schrijfkunst" is rust. ja ccn zekere
weelde eerste voorwaarde. Wij cultuur»
menscben mcenen al tc veel dat wjj
onze cultuur te danken hebben aan
onze grootcre geestesgaven en dat die
volkeren, die het in de menschelijke
ontwikkeling niet hebben gebracht tot
„schrijven", in intellect verre bij ons ten
achter staan. Zeker is dat ten dccle het
geval, maar men vergete daarbij toch
vooral niet hoe nog slechts ccn paar
duizend jaren geleden dc bevolking van
Europa evenmin een „schrift" bezat.
En wat zijn ecnigc duizenden jaren in
de ontwikkeling der menschcn! In de
eindcloozc eeuwen daarvóór waren de
tegenwoordige cultuurvolkcren geheel
gelijk aan wat wij nu „wilden" plegen tc
noemen. Toen was cr hier in Europa
geen „schrift". En toen bestond cr waar
scliijnlijk wel „Kannibalisme"! Wij die»
nèn dus wat bescheiden te zijn cn al
mag dan onze geestelijke aanleg moge»
lijk wat beter zjjn, zonder twijfel is een
groot deel van onze hoogere bescha»
ving te danken aan invloeden van kil»
maat en natuurgesteldheid. Het groot»
ste deel der „"wilden" woont in tropi»
sche streken, een ander deel der „wil»
den" boven den poolcirkel. Te koude
of tc heete landen, steppen en wocstij»
ncn. eilanden cn ontoegankelijke oer»
wouden zijn hun woonplaatsen. Land»
bouw. die het begin is van elke hoogere
beschaving, is voor hun slechts zelden
mogelijk, slechts enkele dier volkeren
komen verder dan noodig is om met
inspanning van al hun krachten, door
jacht en vischvangst zich in leven te
houden. Daardoor zijn zij gedwongen
ver uiteen te wonen cn dikwijls van
woonplaats te veranderen. Schaarsch»
heid der bevolking echter cn vooral de
wisseling van woonplaatsen maakt dat
elke prikkel ontbreekt cn dat c'.kc
winst telkens weer verloren gaat.

Organisatie van den arbeid is onrao»
gelijk, verbeteringen worden niet over»
gegeven aan buren of naburige vol^c»

ren. noch ook door het nageslacht ver»
der ontwikkeld. Eik geslacht leeft cn
zorgt alleen voor zichzelf cr. e'.kc nieu»
we generatie moet weer beginner waar
dc vorige ook begon. Eerst daar waar
de omstandigheden landbouw toelieten,
waar dan ook geslacht na geslacht dc»
zelfde woonplaatsen behield, daar kon
sprake zijn van hoogere ontwikkeling.
De vruchtbare dalen san Euphraat cn
Nijl hebber mogelijk de eerste groo»
tere- uitbreiding van den akkerbouw
gezien cn daarmee tevens een hoogere
menschelijke beschaving.

Het schrift heeft in deze beschavin»
gen reeds een lange ontwikkeling door»
gemaakt, van de meest oorspronkelijke
na tuurt eekening, waarmee waarschijn»
lijk alleen een geniale teckenaar vol»
deed aan zijn behoefte van weergeving
(reflex) van wat hij zag. is dc mcnsch
reeds gekomen tot het gebruik van
voor allen geldende, gestyleerde tcc
kens, niet alleen voor voorwerpen, doch
ook voor abstracte begrippén.

Het Chineesche schrift heeft nog al»
tijd voor ieder begrip, hetzij concreet
of abstract, een vast teeken. Geen let»
ters dus nog, doch woordteekens.

De blanke rassen leefden in Europa
en een deel van Azië in den oertijd,
die een ijstijd ^'as. onder dezelfde om»
sfandigheden als de Eskimo's en derge»
lijke volkeren thans. De jeugd der
blanke rassen bracht hun een harde
leerschool, waarin de stri; i tegen een
ruw klimaat cn allerlei wilde d eren hen
weerbaar maakte en hun vernuft <n:tstc.
Toen lat-r het klimaat verbeterde en
dc gletschers verdwenen bleek tot hun
geluk dat dc nu zooveel grootere,
woonruimte noch tc arm. tc onvrucht»
baar was om eiken vooruitgang uit gc»
brek aan middelen onmogelijk te ma»
ken, noch ook zóó vruchtbaar en rijk
d3t cr een parad!i> cf een luilekkcr»
laixl uit kon worden.

Europa en de omgeving van de Mid»
dcllandsche Zee heeft haar bewoner?
altijd tot yvcrigen arbeid gedwongen.
En in die gelukkige omstandigheden,
waarin dc mensch in het zweet zijns
sansehijns cn met inspanning van a!
zijn geestesgaven leefde, maar dan ook
jn staat was door akkerbouw meer te
verkrijgen dan voor een leven van

SANTPOORT.

BESTURENBOND

Het bestuur van den Besturenbond
..Eensgezindheid" heeft zich als volgt
geconstitueerd: G. Krom, voorzitter, F.
Hceremans. 2de voorzitter, A. W. Vol»
mcr. Duinlustpark weg 20, le secr., F.
Arisz. 2de secrJ. Oorthuys, lc pen*
ningmeester. J. Bruïnooge, 2e penrirg*
meester, C. de Vries Sr. commissaris.

HAARLEMMERMEER.

DE VERKIEZING VOOR DEN
GEMEENTERAAD

Naar wij vernemen, is de stemming
voor de verkiezing van leden van den
gemeenteraad van Haarlemmermeer,
bepaald op Dinsdag 24 Mei s.s.

INTREEPREDKATIE DS. VAN
LOON.

Zondagavond 20 Maart a.s. 's avonds
tc 6 1/2 uur, hoopt Ds. F. F. van Loon,
Gereformeerd predikant tp Smilde, die
het beroep naar de Gereformeerde kerk
aan den Sloterweg (Rijk) heeft aange*
i omen, zijn intrceprcdikatie te houden.

KINDERVACANTIEKOLONIES.

Naar wij vernemen worden ook te
Hoofddorp krachtige pogingen in het
werk gesteld om op te richten een af*
deelirg van het Centraal Genootschap
voor kinderhcrstelling»s en vacantieko»
J jnics.

In Zwanenburg en Abfcenes bestaat
r:eds een zoodanige afdeeling. die met
veel succes werkzaam is.

Op initiatief van den heer Knaap,
wethouder dezer gemeente en zuster
l cikema. is voor dit doe! een vergadc*
ring bejegj tegen a.s. Dinsdagavond,
waartoe een aantal dames en hecren
zijn uitgenoodigd. In deze bijeenkomst,
d'c de heer Knaap zal leiden, zal een
voorloopig bestuur worden aangewezen,
■dat zich met de regeling voor oprichting
eener afdeeling zal belasten.

dag tot dag noodig was, zoodat hij
voo"a^€r' k°n ops?3peien, welstand ja
rijkcom kon verkrijgen toen eerst, toen
een dcei der mcnsche.n niet meer be*
hoefde mede te werken aan de pro*
ductie van datgene wat voor direct
bouwonderhoud diende, toen kon men
zich ce weelde veroorloven cm de
rzeds bestaande vormen van bce'.ds<yirift
verder te ontwikkelen. Beeldschrift,
dat vergete men niet hebben wij nog
geregeld om ons heen. De drogist cie
ccn „gaper", de kapper die een scheer*
bekken uithangt, wat doen zij anders
dan datzelfde oer»oude beeldschrift ge*
bruiken? Dc beeldenaar op onze mun»
ton. nrrc standbeelden rok. wat zijn zij
anders? Maar een geweldige stap voor»
waarts deed dc mcnsch toen hij de ge*
sproken zinnen niet alleen jn woorden,
maar ook dc woorden in letters ging
ontleden en ten.-lotte- teekens voor die
afzonderlijke letters ging vaststellen
waarmee hij nu in staat was alle woor*
den in schrift te brengen. Met het he*
perkte getal letters van het alphabet
zijn wij nu klaar om elke gedachte die
wij in woorden weten te brengen ook in
schrift aan anderen mede te declen. En
terwijl wjj door het gesproken woord
slechts aan nr.ze hoorders (zij het dan
tegenwoordig ook per radio over veel
L'rootcr gebied) kenbaar kunnen me*
ken. is het door het geschreven woord
mogelijk geworden elke gedachte, elke
nieuwe vondst ook aan de geheele
mcnschheïd cr aan het nageslacht o\cr
te lcvcrc-i. Nadien behoefde een riierw
geslacht niet weer te beginnen, waar
het voorgeslacht was begonnen, doch
op velerlei punten kon het doorgaan
waar het vorige geslacht was geëin*
digd. Terwijl de spraak nog in velerlei
opzichten dierlijk moet genoemd wor»
ncn. kan men zeggen daf mc<- het schrift
dc mensch 'een geheel alleen 'rem e:gen
vermogen heeft verkregen En dit ver*
mogen heeft de mensehKeïd tot vee!
wijder ontwikkeling gebracM. waarvan
het ciivd zich niet Iaat beseffen.

Dr. G. H. MULDER.

Haarlem Fcbr. "27.