HAARLEM'S DAGBLAD
OVER MODERNE JOURNALISTIEK.
STADSNIEUWS.
WOENSDAG 6 APRIL 1927
TWEEDE BLAD
Haar Pioniers op Engelsch gebied.
NEWNES, STEAD, HARMSWORTH.
Onder de-n titel „The Making of
Modern Jouraaliism" heeft Harold
Herd een aardig boekje geschreven,
waarin hij de snelle ontwikkeling in
nieuwe banen van <le Bngelsche jours
nalisti-ek schetst.
Feitelijk zijn er twee onjuistheden
an den titel. Ten eerste is die te al=
gemeen, want l\ct boekje bepaalt zich
tot één. land. Op de ontwikkeling van
■de wereld-journalistiek hebben de
Amerikanen waarschijnlijk grooter i-n-
vloed doen gelden dan. de Engelschen.
en dc Franschen en Duitschers hebben
mede een zeer belangrijke rol gespeeld
Maar het is typisch-Engelsch om dit
te negeeren.
De tweede onjuistheid is er een die
wij alle begaan. Journalism, journa
listiek, is een woord dat direot ges
vormd is uit het Fransche journal
dagblad, en dus taalkumtiiig alleen toes
passelijk op dagbladschrijvers. Weeks
en maandbladen, alle soorten, van
periodieken vallen erbuiten. Maar .aan*
gezien wij daarvoor geen apart woord
bezitten worden zc altijd maar mede
gerangschikt onder de journalistiek
In zijn. voorwoord zegt Herd dat de
nieuwe journalistiek in Engeland bes
gon te ontstaan in de negentiger
jaren. Nu leest iedereen kranten;
vroeger was het ccn kenmerk van
zekere maatschappelijke positie om
abonné op een dagblad tc zijn. Dc
groote metamorphose in de En-gelsch-e
journalistiek was voornamelijk te
-d-ankeq aan een drietal mannen,, die dc
hoofdrollen, in dit werkje spelen.
Twee van hen waren do m 1 nés zoon,s,
cn h,et toeval wilde dat zij samen op
dezelfde school gingen: William Thos
mas Stead en George Newnes. De
derde was Alfred Charles William
Harmsworth, de zoon van een, Schots
schen advocaat en een lersche moeder.
ITij verwierf later ccn wereldnaam als
Lord Northcliffe.
Stead was uitsluitend journalist,
Newnes uitsluitend ondernemer, u-i-t-
gever, cn Harms worth allebei. De
loopbaan vain alle drie was veelbewos
gen en hetgeen men gewoonlijk roman;
tiseh noemt. Stgad en Harmsworth
werden beiden „stormccntra" en maaks
ten zich minstens evenveel vijanden
als vrienden,, hetgeen wij ons van den
laatste het best kunnen herinneren,
omdat hij pas vijf jaar geileden stierf.
Alle drie waren „self-made men", 'be
gonnen zonder een cent kapitaal en
werkten zich door hun eigen gaven
cn door harden arbeid omhoog tot
leidende posities van grootcn invloed.
Newnes, an 1851 geboren- werd eerst
klerk bij een Londensch handelshuis,
en onderscheidde zich aanvankelijk al-
leen door bijzondere vlotheid en, nauw;
keurigheid in 't wenkcen. met cijfers
cn getallen.'* Als afdcelingschef ver;
diende hij f 1200 per jaar, met twintig
ondergeschikten.! Later stichtte hij
voor die firma filialen en werd toen
vertegenwoordiger van een ander
Londemsch huis tc Maiiicheste-r en
Liverpool. Intusscheu had hij steeds
belangstelling voor de journalistiek ge;
koesterd, en 't was hem vooral opge-
vallen dat er zoo weinig werkelijk;
interessante periodieken bestonden.
Maar pas op zijn dertigste jaar kwam
hij tot uitvoering van zijn, half.-gevorm;
dc ideeën. Hij wilde een, blad stichten
dat geheel gevuld zou zijn met korte,
pakkende medcdeelingcn en. 'berichten
„titabits"' noemde hij zc die hem
interesseerden cn -waarvan hij tevens
•voelde dat zij het groote publick zou;
den boeien. 'Dit lijkt in onzen tijd
een zeer gewone cn logische overwc;
ging. maar was toen een nieuw prin
cipe. De -bestaande krantc-n en pcrio;
dieken "waren uitvoerig cn zwaar-op-
tic-hand. Verbeeldiinigskracht in. het
scheppen van. nieuwe rubrieken en in
de wijze van behandeling van de stof
ontbrak. Naast dc belangrijke nieuws;
berichten, droog eu formeel, in offi=
cieele communiqué-stijl, stonden ellen;
lange, taaie beschouwingen over on.dcr=
werpen, die vaak slechts zeer weinige
lezers belang inboezemden. Newnes
was dc eerste Engelschman die de
vraag vooropstelde wat het publiek
zou interesse eren.
Maar niemand wilde geld in zijn
plannen steken,, en hij was daarom wel
genoodzaakt om zelf een kapitaaltje
bijieen te brengen. Dit deed hij op
merkwaardige wijze door een ander
schrander denkbeeld in toepassing te
brengen, 't Was hem namelijk opgc;
vallen dat de vegetarische restaurants
tc Manchester zeer populair waren,
maar dat ze alle bijzonder slordig en
onaantrekkelijk waren. Dus huurde hij
een leegstaand benedenhuis, richtte het
met goedkoopc maar welgekozen mid;
delen zeer smaakvol in tot een gezellig
restaurant, had een succes fou, ver;
•kocht deze onderneming binnen, een
half jaar voor een flinke ronde som
en stichtte daarna het weekblad Tit;
Bits.
Het succes was onmiddellijk, e,n
geweldig. Zes weken na de oprichting
werd hem 16000 pond voor zijn blad
geboden, en na een half jaar 30 000
pond. Maar hij verkocht het niet, zette
door en deed een geweldige vondst
door dc invoering van een gratis ver;
zekering tegen spoorwegongelukken.
Het aantal abonnós sloog omhoog tot
700 C00.
Later ontmoette Newnes zijn ouden
schoolmakker Stead en begon met hem
de Review of Reviews. Ofschoon ook
dit uitstekend slaagde, bleek binnen
-enkele maanden dat de twee n-iet kon
den samenwerken, en Newnes liet zich
door Stead uitkoopen, waarna
scheidden- als vriendc-n.
Daarna richtte George Newnes het
maandblad „Strand" op. de Ameri;
kaansche populaire „magazines" na»
volgend, en had een overweldigend
succes, vooral -toen Gonan Doyle er
zijn Sherlock Holmcs»vcrhalen in ging
pubLccertn.
Op dagblad-gebied had deze pionier
maar matig succes. Hij slaagde met de
Westminster Gazette, maar meer
door toedoen- van den buitengewonen
journalist die hoofdredacteur werd (J.
A. Spender) dan door zijn c.g-en werk.
Dit bleef overigens, merkwaardiger»,
wijze, een dagblad met beperkten op;
laag, voor een select publiek. De
Daily Courier, in 1S96 opgericht als
een volksblad, mislukte cn werd spoe-
dig. opgeheven.
William Thomas Stead, geboren in
1S49, begon op zijn 22ste jaar met on;
betaalde artikelen dc schrijven an dc
Northern Echo, een- pas-opgericht dag;
blad in het Noord-Engclsche stadje
Darlington, -dat een zorgelijk bestaan
leidde. Zijn bezielend- enthousiasme de
geestdrift waarmee hij zijn denk-bccl;
den op allerlei gebied voors-tond -bc;
zorgden dit krantje weldra een na;
tionalc cn -tenslotte zelfs een. inter;
nationale -reputatie. Stead w-as een
journalistiek genie. Het sprak vanzelf
dat hij niet in die kiein-e omgeving
kon -blijven, en in 1SS0 -trok hij naar
Londen als redacteur aan de Pall Mail
Gazette, waarvan dc vermaarde John
MorLcy toen dc hoofdredactie voerde.
In 1883 ,werd hij zelf hoofdredacteur,
cn kort daarna bracht hij een- gewei;
-d'ige sensatie -teweeg door een. serie
felle artikelen tegen den handel an
blanke slavinnen. Zulk cen onderwerp
was in dien. -tijd nog,strikt verboden;
het was onfatsoenlijk en men mocht
er -dus niet in 't openbaar over schrij;
ven. Maar Stead beschouwde dit als
de eeni-ge manier om een wetsontwerp,
dat een einde aan hemeltergende
wantoestanden moest makem, aangeno;
men tc krijgen Hij slaagde, na zeer
ver tc zijn gegaan dn zijn middelen,
zoodat hij met d-c strafwet i-n aa-nra;
•king -kwam cn na een geruchtmakend
proces arie maanden, gevangenisstraf
moest ondergaan. Maar die had hij er
voor overi
Hij was waarlijk de grondlegger van
een nieuwe journalistiek in Engeland.
Onder zijn aanvoering werd het -d-ag;
bladwezen een macht in den staat, d-ie
misstanden bestreed, felle campagnes
voerde, dc krant -maakte tot orgaan
der openbare meenin-g. Ook zijn tijd;
schrift Review of Reviewsword cen
groot succes. Hijkende iedereen cu
stond met -de groote Europeesche
staatslieden, met koningen -en keizers
op vriendschappetijken voet. De kunst
van interviewen werd door hem op
een ongekend hoog peil gebracht.
Vrees kende Stead niet, en in 1899
maakte hij zich talloozc vijanden door
zijn verwoede campagne tegen, -den
Boerenoorlog, gevoerd in zijn. orgaan
,AVar against war" (Oorlog aan den
oorlog).
In 1904 stichtte hij cen. populair dag;
blad', hot Daily Paper, en. faalde, even
als zijn vriend Newnes met de Daily
Courier.
In 1912 kwam deze buitengewone
man tot cen -tragisch einde. Op zijn
reis naar Amerika leed het -nieuwe
zeekasteel Titanic schipbreuk, door op
ccn ijsbeng te loopen. Stcad kwam an
de golven- om. In -dc laatste jaren van
zijn- leven had hij vele. vrienden
zich vervreemd' door zijn hartstochte;
I'ijkc campagne voor het spiritisme.
Zijn invloed- op dc moderne journa
listiek was een geweldige geweest.
Alfred1 Charles William Harms»
worth, ge-boren in 1S65, s-chrccf al op
zijn. zestiende jaar in cen kindertijd»
schrift, cn kreeg -na vele afwijzingen
cen baantje aan het tijdschrift ..Youtb"
op ccn salaris van achttien, gulden per
week. Maar het blad bezweek na
kele jaren en Harmsworth werd „free;
lance journalist" Toen hij Newnes'
succes met Tit Bits zag, deed hij cen
and-ere vondst i-n. dezelfde -richting en
-stichtte ccn- blad dat uitsluitend ten
■doel had om vragen van lezers te
beantwoorden. Het heette .Answers'
werd in 1888 in zeer beschc-ide-n vorm
begonnen cn bestaat nog steeds als een
onderdeeltje van -de enorme groepen
periodieken en dagbladen d-ie Alfred
Harmsworth ra-et hulp van zijn jonge
ren broeder Harold (Lord Rothermere)
schiep.
Ans-wers maakte cen vrij slechten
start voor cen diergelijk populair
blad, maar na harden strijd slaagde
Alfred Harmsworth. Door middel
van prijsvragen bereikte hij ccn plot-
seLinge stijging van .het lezers-tal.
in -het tweede jaar reeds had Answers
cen gemiddelden wckcl ijk schen ver
koop van 352.000 exemplaren.
Dit was maar een begin. Stormen
derh-an-d' veroverde Alfred) Harms;
worth «het centrum der Lon-d-cnsche
journalistiek, Fleet Street. Binnen
weinige jaren maakten zijn uitgaven
cen gezamenlijke winst van honderd
duizend pond per jaar. Een hcele col--
lectie periodieken op allerlei gebied
wer-d gevolgd dioor het succes van de
Evening News, een aanvankelijk nood
lijdend Londensch avondblad, dat in
handen der Harmsworths dadelijk
terrein won cn weldra een belangrijke
positie innam. Daarop volgde de Daily
Mail, de kampioen" der populaire dag
bladen, de Daily Mirror. bet eerste
i geïllustreerde dagblad, ia Engeland,
en tenslotte kocht Harmsworth, in
1904 Lord Northcliffe geworden, de
statige^ deftige Times cn kreeg daar»
mee -den invloed in leidende kringen
dien hij begeerde.
-De uitgave van de Daily Mail was
zóó handig voorbereid, met zulk een
doeltreffende reclamecampagne, dat op
den eersten dag van verschijning (4
Mei 1896) al 397.215 exemplaren- ver;
kocht werden. Het is n-iet in enkele
woorden te verklaren -waarin het
succes van deze onderneming lag.
Eén woord, „flair" tcekent het mis;
sehien 't beste Hef was con jonge on
derneming, gedreven door jonge men»
schen, on-dcr leiding van een man d-ie
vol -ideeën zat, vol nieuwe vondsten
in het samenstellen cn aar."rekkelijk
maken van een krant, cat zich scee
afvroeg h-oc hij het publiek
■boeien c-n rusteloos werkzaam
vas. Het hielp de conservatieve be;
wandelaars van afgetreden paadjes
ent deze methodes te bcschim;
pen. Zy moesten wel nota nemen van
de nieuwe scherpe concurrentie die
deze journalistiek-voor-dc.-im-assa in het
vak bracht.
De Daily Mail heeft wel eens min»
de-r schoone methodes toegepast, en in
't algemeen, kan men de figuur Lord
Northcliffe lang niet in- alles bewon;
deren. Hij was geen man van dc nobele
statuur van Stead, de stormachtige
strijder voor alles dat naar zijm- mee»
ning Rcch-t vertegenwoordigde. Toch
voerde North-cliffe ook meermalen
campagn-cs voor groote doeleind-en on
trotseerde veel smaad cn vijandschap
In Mei 1915. toen- dc Daily Mail een
feilen aanval deed op Lord Kitchener,
die toen het En-gelschc volk-idool was.
werd het blad demonstratief verbrand
op de Londénschc Effeotenbeuns. Het
aantal lezers en adverteerders daalde
daarna sterk, maa-r Northcliffe liet
zich door iniets afschrikken en later
bleek uit dc fcjtcn dat zijn aanval op
Ki-tche-nier volkomen -gerechtvaardigd
was geweest. Dc Times -blies -hij door
m-oderniLsceriing van haar organisatie
en aanstelling van een prachtig corps
bui-te nlan-dscho correspondenten c-n
medewerkers -nieuw leven i-n,. -terwijl
hij toch de bijzondere standi-n-g van
het blad zorgvuldig handhaafde. Deze
Napoleon van de Britschc jou-rna;
listiek stierf in 1922.
R. P.
dus rriot plaats; als in het gehe-de land
alle middenstanders op hun eigen par
tij, dc middc n-s ta ndspart ijstemimen,
kan deze cén der grootste des lands
worden, besloot dc heer We^ss. (Ap«
plaus).
Hierna was het woord aan den heer
A-dolf Bruinsma. aannemer te Amstcr;
dam, die als can-didaat op de lijst voor
de Statenverkiezingen staat.
Dc heer Bruintsiraa sprak ermee n-s
over der. strijd tusschcn dc socialis
ten en den middenstand.
Hij sprak als zijn mcen-ing uit dat de
SJDA.P. werkloosheid in de hand
werkt, en daarna steun aan arbeiders
geeft, ton koste van den midden
stand
Voorts critisecrdc spr. de lauwheid
i.cv-u., - v"aa Óen middenstand, cn wekte op
kor. ecn blok tc vormen tegen het blok der
arbeiders. Dc middenstand moet zich
daarom zonder onderscheid van geloof
iot cén vercenigea.
Dc middens.'andspartij moet strijden
voor handel, wei-vaart, volk cn
derlanid.
A-pplaus beloonde sprekers rede.
Van dc gelegenheid tot debat werd
geen gébruik gemaakt.
De heer N. Kip Jr. van Amsterdam
sprak nog ccn enkel word tot aaribeve;
ling van den candidaat.
Na afloop /an de vergadering werd
een voorloopig comité gevormd tot
stichting van cen afd-celing Haarlem
van het Neutraal Blok aller Midden»
standers. Tot secretaris werd be;
noemd d-c heer K. Kok, Kruisweg 33.
alhier.
MIDDENSTANDSBLOK.
PROPAGANDAVERGADERING.
Din-sdagavond belegde het Haarlem;
sche comité ter bevordering van de
candid-atuuraBruiilisma een- propaganda»
vergadering in cen der bovenzalen van
De Kroon".
Dc opkomst was niet groot.
Als spreker trad op dc ihecr A.
Wciss, het Amstcrdamsche gemeente;
raadslid voor je middenstandsp-artij.
Dc beer Weiss vestigde dc aandacht
op dc noodzakelijkheid voor den mid;
denstandcr, om ziclh buiten zijn vak;
verceniging, ook politiek tc organi-
seeren.
Middenstanders cn- arbeiders hebben
beiden -hun. vakvereemigingen-; de arbei-
ders hebben bovendien hun vertegen
woordiging in openbare lichamen.
Spr. zeidc, dat dc S.D.A.P., die bij
na al 'haar wcn-schcn in den loo,p der
tij-den in vervulling zag gaan, nu dc
lc-us he-eft aangeheven: „Dood aan den
middenstand". Volgens de socialisten
parasiteert dc middenstand op con.su;
ment en producent, waar hij, volgens
hen, noodeloos tusschen in staat.
Deze theorie bestond echter, aldus
spr.,' reeds bij de Romeinen cn sinds
dien tijd heeft cr toch steeds ccn m-id=
den-stand bestaan. Spr. wees voorts
op Rusland, waar men den midden
stand, 'had uitgeschakeld, maar waar
dc-zc thans reeds weer opkomt. Het
bestaansrecht van den. middenstand is
dus voldoende bewezen.
Wanneer de middenstanders echter
geen vertegenwoordigers hebben in
openbare bestuurslichamen, cn dc tc;
genstand-ers wel,, dan staat dc over;
heid niet neutraal tcgepoyer dc vcrlan
gems van. den middenstand.
Als voorbeeld noemde &pr. het ge
meentebeleid van den Amsterdam»
schen wethouder Dc Miranda, die door
gemeentelijke speculaties in meel de
belastinggelden in dc waagschaal wil;
de stellen. Dc gemeentelijke levens;
middelen voorziening onttrekt jaarlijks
zeven milliocn aan omzet aan dc Am»
sterdamschc middenstanders. Ook het
instellen van dc markthallen is in het
na-deel van den midden-stand. Te meer
noemde dc heer Weiss dit onbillijk,
daar dc middenstand het grootste
doel van de belastingen opbrengt. Van
daar het toenemende aantal executies
wegens wanbetaling. Dc arbeider is te
Amsterdam bevoorrcoht boven den
middenstander; geld uitgeven ten voor;
doelc der arbeiders door de gemeente
noemde spr. „riemen snijden van an;
dermans leer". Dc bclastingvcrhooging
te Amsterdam treft dan ook don mid;
dcns'tander (dat is ieder, die geen
groote werkgever en geen werknemer
is), het zwaarst.
De heer Weiss toonde aan-, dat de
inkomsten van dc burgerij tc Amster
dam d-c laatste jarc-n 16 pet. achteruit
zijn gegaan. Spr. is geen tegenstander
van maatschappelijke verbeteringen,
ma-ar wil, nu dc toestand zoo is, wach;
ten met groote uitgaven uit de open
bare kas, ten bate van. sport, kunst
enz.
Een goede bezoldiging van den ar
beider is noodig. ma-ar als men den
middenstander het bestaan onmogelijk
maakt, door overheidsconcurrentic cn
hoogc belastingen, veroorzaakt dit
werkloosheid, daar dc fabrieken geen
afzet meer zulllcn hébben.
Tegen dc meen-ing, dat de midden;
standspartij een kleine partij is kwam
de heer Weiss op; met voorbeelden
van de getalsterkte in den Amster=
daimschen raad toonde hij aan, dat zij
niet kleiner is dan dc Anti-revolutio
nairen en weinig kleiner d'an de Chris»
telijk-Historische partij en de Vrij;
hcidsbond.
MUZIEK.
ARBEIDERSMANDOLINECLUB
„APOLLO".
Dinsdagavond kwam „Apollo" voor
ecn talrijk pulbliek een concert g-e-ven
in het gebouw van den Protestanten
bond.
Ecnigc nummers, die wij reeds op
ccn vorig «roncert hoorden, werden op
verzoek ook rau weer gespeeld. Eerst
liet d-c afdecling Jong Apol'lo zich
hooren. Directeur Joh. B. Kok voerde
met deze kleine schare 'kinderen zijn
Jong ApoLlo-marsch urt. Vooral hot
volgende nummer „Bonsoir Mar.on"
muntte uit door goede verzorging.
„Apollo" liet zic-h het 'best hooren in
„Andante Amoroso" cem aardig
werkje van den heer J. B. Kolk. De
stemvoering van de-bas, door guitaren
gespeeld die werkelijk wel cen zingen
den toon vormden, maakte een mooi
contrast met die der mandolines.
Toch is het onmogelijk krachtige kunst
te geven met deze gebrekkige instru
menten, maar met ontspanning-,tm-uzick
zij het dan van cen cd-eler soort, kan
het mandolineorkest het publiek zeer
zeker bekoren. In „La nuït au val
d'enfe.r", .illustratief gecomponeerd
naar een legende, was o.a. cen zeer
goed oog-enbl-ik het luiden van hef An
gelus door dc kloosterklokken, welk
gedeelte dus in een der oude kerktoon-
aarden van het Gregoriaansch staat.
Een-sinfonia van den Italiaan Dome-
nico Oimarosa. waarin de stijl der
Mannhcimcr school, te herkennen is en
die dan ook met Haydn cn Mozart
verwantschap heeft, werd, 'behou
dens enkele ongelukjes, goed cn stijl-
al gespeeld.
Voor cu na de pauze werd door den
heer Willem van Capellen Ahasve-
rus" en ccn fragment uit „Schakels"
van Herman Hcijenmans gedeclameerd.
Hij wist het realisme van deze wer
ken door zijn uitstekende voordracht
cn eenvoudige gebaren sterk tot het
publick te laten spreken en oogstte
dan ook veel succes.
Tot slot van dit concert werd door
de gecombineerde afdcclingcn van
„Apollo" dc „Moifantasic" van den
heer Kok uitgevoerd. Misschien zou
bif wat pittiger voordracht deze pro
grammamuziek nog meer voldoen.
Zooals wij na cen vorige uitvoering
reeds sohrevcn is dc „internationale"
in deze fantasie verwerkt. Over hc't
geheel genomen -kunnen „Apollo" cn
haar bekwame dirigent terugzien op
ccn zeer welgeslaagden avond.
PIET MöHRINGER.
BEGIN VAN BRAND.
Dinsdag maakten wij melding
ccn begin van brand aan den Burgwal
n-r. 73. Deze brand was evenwel
bij den heer Jac. Fabel, maar bij den
heer J. C. Zwanenburg, wiens werk
plaats denzelfderv toegang heeft De
meuhclmakec J. van L.. uit Heemstede
heeft -het vuur met ecnigc emmers
water gcbluscht.
FAILLISSEMENTEN.
HACHELIJKE MOMENTEN
IN 'N SCHEEPSSCHOOR-
STEEN.
I*WEE MANNEN DOOR STOOM
GEWOND.
Dc Tel. meldt:
Dezer dagen is ecn ernstig ongelijk
aan boord van het -s.s. „Johan dc Wilt"
liggende aar de emplacementen van de
Maatschappij „Nederland" tc Amster
dam gebeurd.
Twee mannen van dc z.g. „walplocg"
van dc maatschappij hadden order ge
kregen den grooten schecpsschoorsteen
van het schip af tc dekken met het oog
op het feit, dat „gegast" zou worden,
zooals herhaaldelijk met vaartuigen, die
binnenkomen, gebeurt. Het schip was
vrijwel verlaten, doch in dc machine
kamer bevonden zich nog ccnigc lieden
tot het houden van toezicht.^o.a. cen
machiniste cn ecn donkeyman, mede
v,stooni tc houden". Dc „Johan de
Witt" toch wordt met olie getookt,
ten gevolge heeft, dat met cen minimum
aantal mannen kan worden volstaan,
c-m in de machinekamer de benocdigde
controle uit tc oefenen. Alvorens °de
twee mannen den kolossalen schoor
steen, die ruim 10 meter hoog is, bin
nen gingen, vroegen zij het machiaeka-
mcrpcrsoncel of zij dit zonder gevaar
konden doen. Hierop werd hun een be-
estigend antwoord gegeven. Met het
zeildoek, dat voor de afsluiting moest
dienen, begaven zij zich daarop in de
PUP;
Nadat zij ccnigcn tijd gewerkt had-
rlen, blies plotseling stoom door
gheidsklcp in den ketel, welke den
stoom via den grootcn schoorsteen
doet ontsnappen. Dit geschiedt hier
door den schoorsteen, cn niet, zooals
j J andere schepen, door ccn buis naast
den schoorsteen. Gelukkig bchicl len dc
twee mannen in die hachelijke oogen-
blikken hun tegenwoordigheid van
gees.t.
Ecn hunner ging tegen den stooh in
naar beneden, de ander klom naar bo,
cn. Op hun geschreeuw kwam spoedig
hulp opdagen. Juist de persoon echter,
'.iaar boven was geklommen, had
ernstiger kwetsuren dan zijn kameraad
die naar beneden was gegaan. L'cn
scheepsdokter van cen schip, dat in de
nabijheid lag, verleende dc eerste hulp
waarna beiden per autobrancard
den G. G. D. naar het Binnengasthuis
werden vervoerd. Hun toestand is niet
levensgevaarlijk.
Hedenmorgen zyn dc beide mannen
door de politic gehoord. Ecn bepaalde
dc van het ongeval konden zij niet
opgeven. Men vermoedt dat cen defect
m dc stoomlciding is ontstaan.
HET AUTOBUSGEVAAR
In de -buurtschap Aagtdorp bij
ochoon ,s cen. jongetje, dat uit een
autobus stapte door ccn auto, d-c
tegenoverges telden kant ksvam, over-
reden. Het kind was op slag dood.
IiAARLEMSCHE HUISHOUD.- EN
INDUSTRIESCHOOL.
Dinsdagmiddag had dc- jaarlijkschc
loden-, eigadering der Haarlcimsche
tluisjh-oud; en Jindustrieschool plaats.
Aan het jaarverslag oütiecncn wjj dat
ook op dit jaar wederom met vol-doc-
ain-g mag worden ternoigjge-zien. De
school werd bezocht door"/62 leerlin:
gen. waarvan 363 daglcerlingcu. In de
regeling van het onderwijs werden
ecniige wijzigingen aangebracht, zoo
dat het aan dc cische-n des tijjs blijft
vo-doen.
Voor dc gemeente Haarlem wordt
dezen winter door de school ccn cur
sus iu nazorg aan zwakzinnigen gege-
Hct 25-jarig bestaan der schooi werd
in kleinen kring feestelijk herdacht,
waarvan te zijner tijd door dc plaatse
lijke b.a-deu ccn verslag werd acte-
jvcn.
De rekening c-n vcranhvoordin
werd, na voorlezing van ccn brief der
tinancieclc commissie goedgekeurd
Het periodiek aftredende bestuurs
lid mevrou-w Lmiminkvan St-
stelde zich niet herkiesbaar, terwijl
door het aftreden der dames van Len-
nep-Fenn en dc Clercq van Wee] cn
den heer mr. I'ijnackcr Hordijk, no«
drie tiisschentijdsc'hc vacatures ont
staan waren. T0t bestuursleden
den -benoemd dc- dames van der
Mcrsch—floltz cn Hissink cn dc hec
nr. van der Brugghon.
Mcj. L. A. C. dc Clercq van Weel,
die sinds dc oprichting deel van het
bestuur uitmaakte cn' aan svie d
school veel tc danken ihecft, word tot
ecre-A'oorz-itstcr der Vcrecnigiwr» be
noemd.
f'ot leden der fiivancieelc commissie
werden benoemd dc heeren mr. Bou-
roan, dc Clercq cn Roodonburg.
Verbrokkeling van stemmen, heeft hier.
Door dc Haarlcmsohc Rechtbank
zijn in staat van faillissement ver
klaard:
1. J. M. Langevcld, bakker tc Scho;
ten; Hoogcwocrdstraat 2, curator Mr.
W. A. J. Stortenbeker alhier.
2. Dr. II. A. J. C. M. Smits, leeraar
in dc classickc talen tc Haarlem. Ro
zenstraat 1; curator Mr. A. A. Hui-
zenga. alhier.
3. K. 1\ C. Duller, kapper te IJmui-
den, Frans Nacr.obou-tstraat 17; cura
tor Mr. K. Westerling, aldaar.
Rechter-Commissaris Mr. H. Haga.
Vernietigd werd het faillissement
van J. G. Snel. winkelier tc Lissc; uit
gesproken 22 Maart j.l. curator mr. F.
M. Ilagcmcycr alhier.
Opgeheven werd het faillissement
van G. H. Tc rink, nachtwaker
Heemstede, uitgesproken 8 Maart jl.;
curator mr. J. H. .1. Sim-ons alhier.
Geëindigd zijn dc faillissementen,
door het verbindend worden der uit-
deeLngslijst van:
1. H. Janse Jr., (handelsagent
Haarlem Karei van Mandcrstraat 23,
alhier; curator mr. P. Tidciman, al
hier;
2. G. Dazert, voorheen exploitan:
V3n het Kurhaus tc Zandvoort; cura;
tor mr. Jhr. L. U. Rcngers Hora Sicca-
ma; alhier.
3. A. Zorge, vroeger tuinder Aker-
dijk tc Haarlemmermeer: curator jhr.
mr. L. LT. Rengcrs Hora Siccama al-
KRABBELS.
In haar nummer van 29 Maart 1827
(ja, juist honderd jaar geleden) nam
dc Vossischc Zeitung tc Berlijn ccn be
richt uit Wecncn op, waarin mededee»
ling werd gedaan van cen ziekte, lang
durig cn smartelijk, waaraan dc compo-
nist Ludwig von Beethoven reeds sc«
dert 4 maanden lijdende was.
Hoewel deze kwaal zcidc het
blad het leven van „onzen Beetho
ven" niet in gevaar brengt, is het wel
zeker, dat het nog lang hierna, zijn lc<
vendigen geest zal beletten zijn activi
teit den vrijen loop tc laten.
Drie dagen voor dc Bcrlijners dit'
nieuws in hun krant lazen, was Beetho
ven gestorven cn op diezelfde 29sto
Maart werd zijn stoffelijk overschot in
Wecncn ten grave gedragen.
Er is toch in dc snelheid van courant»
berichtgeving wel ccnigc vooruitgang
gekomen in dc afgcloopcn eeuw. Wan
neer Beethoven 29 Maart j.l. tc Wcencn
overleden was, zeg om 12 uur 's mid
dags, zou Haarlem's Dagblad het zijn
lezers ongetwijfeld nog in het nummer
denzclfdcn dag hebben meegedeeld.
Het kan leelijk spoken op dc Fran<
chc kust bij Kaap La Hague, zoo leelijk
dat talrijke schepen cr reeds cen graf
hebben gevonden op dc rotsen cn dat
het herhaaldelijk voorgekomen is. dat
dc klok van het kerkje tc Andcrvillc
begint tc luiden, zonder door mcnschen»
hand tc zijn beroerd. Maar wanneer dat
laatste gebeurt, aldus dc overlevering,
is cr zeker ccn ongeluk geschied.
In den avond van Donderdag van dc
orige weck hoorden dc bewoners van
het dorpje tegen 9 uur dc klok weer
zachtjes cn klagelijk luiden, terwijl dc
gierende stormwind tot cen orkaan aan»-
zwol. En in den vroegen morgen ont
dekte ccn strandvonder onder aan dc
Kaap wrakstukken van ccn schip, dat
op dc rotsen te pletter geslagen moest
zijn. Wat later vond hij cen lijk cn daar
na nog cen cn nog ccn cn meer nog, tot
er acht stomme getuigen waren van
den ondergang van den driemaster
Louis Pasteur uit Saint Malo.
Bewogen en ontzet namen dc bewo
ners van Andcrvillc kennis van deze
nieuwe ramp. Maar zij waren niet ver
baasd: Had dc kerkklok het den vori;
gen avond niet aangekondigd?
PAINLEVé VERSTROOID.
Kort geleden was Painlevc voor ecn
officicclc plechtigheid naar Amiens gc
roepen. Nog met dc herinnering aan de
vermaarde lunch bij den koning van
Belgic, die hij in zijn verstrooidheid hce
lemaal had vergeten, besloot Painlcv
vooral vroeg te vertrekken om niet weer
zoo'n flater tc begaan. Hij ging zelfs zóó
vroeg weg, dat hij ccn vorigen trci:
pakte cn ccn uur voor den tijd tc
Amiens arriveerde.
Dc notabelen der stad zouden hem
komen afhalen aan het station,
natuurlijk rekenden zij pas op ce
komst van den minister met ccn vol
genden trein.
Berustend zoekt dc minister nu cen
plaatsje in dc wachtkamer cn om den
tijd tot de aankomst der heeren te
dooden, begint hij ccnigc dossiers, die hij
hcc.ft meegebracht, door tc bladeren,
Een kwartier verloopt. Dan is cr op
eens ecn drukte, heen»cn»wccr-gcdra.af,
opschudding in dc wachtkamer.
Reizigers voor Parijs instappen
roept dc stationschef.
Dan weet de heer Painlevé opeens
niet meer wat hij in die wachtkamer
doet. Verward, zwaaiend met zijn ac-
tcntasch, snelt hij het perron op, klimt
in den eersten den besten coupé
vertrekt triomfantelijk weer
l'iirijsl
INGEZONDEN MEDEDEELÏNGEÏf
a 60 CU. per regeL
COöP. TUINBOUW VEREENI»
GING „EIGEN TUIN"
Voor bovengenoemde vcrcenïgiog
zal morgen, Donderdag, in de „Nij*
erheid" als spreker optreden dc heer
W. van den Hock, die als onderwerp
heeft gekozen „Het behandelen van
kamerpjanten". toegelicht met licht
beelden. Daar de toegang tot deze
ergadering vrij is. cn het verzorgen
an kamerplanten bij velen door on»
Ltcndheid veel tc wenschen overlaat,
verwacht het bestuur ccn druk be
zoek.
HILLEGOM.
VOOR DEN GEMEENTERAAD.
Onder tic ingekomen stukken, die
aan den Raad worden bekend, gemaakt,
zijn er drie, waarin Gcd. Staten berich
ten, dat zij hun goedkeuring aan raads
besluiten hebben verdaagd, te weten:
1c. betreffende dc garandccring van
ccn gcldlccning der woningstichting
„Patrimonium", 2c. tic verordening op
het beheer van het gas- cn waterlek»
dingbedrijf cn 3e. omtrent dc rooilijn*
besluiten.
SANTPOORT.
JUBILEUM D. PEEREBOOM
De heer D. Pccrcboom alhier her»
dacht den dag, waarop hij vóór 25 jaar
als bode bij liet ziekenfonds van Dr. dc
Groot werd aangesteld. Van den dokter
mocht hij naast gclukwcnschcn cenigc
stoffelijke blijken van waardccring ont»
vangen o.a. ccn fraaie klok met coupes.
HAARLEMMERMEER.
EEN LEDIGE AUTO IN T WATER
Maandag stond op het erf van den
landbouwer N. cen auto. waarvan dc
motor niet in rust was gezet. Doordat
kinderen de onvoorzichtigheid begin»
gen dc handle om tc zetten, zette dc
auto zich in beweging, liet motorrij
tuig reed het erf af. stak dc-n weg
dwars over Cn kwam in dc sloot te
recht. Persoonlijke ongelukken kwamen
niet voor. Met ccn takel werd dc auto,
die nogal beschadigd was, weder op
het droge gebracht.
KLAP VAN EEN PAARD.
Een knecht van dep landbouwer M.
alhier, stond hij het verrichten van
werkzaamheden achter ccn paard. Plot
seling sloeg het cUcr achteruit cn kreeg
dc man ccn klap tegen het lichaam.
Zwaar inwendig gekneusd werd hij op
genomen cn onder geneeskundige be»
handeling gesteld.
WEL EEN VERGADERING. MAAR
GEEN BEZOEKERS
In de Beurs tc Hoofddorp zou, met
het oog op dc a.s. verkiezingen,
een vergadering worden gehouden
vanwege dc communistische Partij Hol
land, waarin als sprekers zouden op
treden de hccrcn C. J. Smith uit Am
sterdam cn M. Harmsen uit Aalsmeer.
Bestuur cn sprekers waren op het
aangegeven uur present, maar het aan
tal bezoekers bedroeg... nihil, zoodat
de sprekers met dc vertegenwoordigers
naar der afdecling onvcrrichterzakc „huis
Joc" gingen.
