HET OUDE EN HET NIEUWE WEENEN.
LA GRANDE PASSION.
Anegang, h. L. Veerstraat. HAARLEM
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG IC APRIL 1927
Een novelle.
(Van onzen Wcenschcn correspondent)
Auto's kwamen m een lange, onafs
•gebroken, xij langzaam. aangegled.cn>
als zwarte kevers. Wanneer zij dap
onder. <Jc brecde Zuilengaanderij stops
rtcn, was het net, alsof liet fijne luxes
étuis waren, uit wier gouds verlichte
binnenste sprookjesachtige vrouwen*
gestalten stegen, die in kostbare
avondmantels gehuld en met gouden,
zilveren en. teergetinte zijden stoffen
bedekt, ijlings in do openstaanitic
deuren van. het operagebouw wip»
ien.
Telkens Teed een nieuwe auto vóór
en telkens stapten andere dames, nóg
eleganter dan dc vorige®, met haa
ihceren uit.
Politieagenten bielden de nieuws*
gierige volksmenigte op een gepasten.
afstand en alleen de voetgangers, die
con entrcesbiljet van de opera kon
den toonen, werden doorgelaten.
Galavoorstelling van dc Weenschi
opera! Dierbare herinnering aan vroe,
.«ere tijden, toen een keizer en een.
keizerin, aartshertogen, en aartsherto
ginnen, taliooze aristocraten en off:
eieren in bontsschitterende uniformen
deze voorst el'liaigen bijwoonden..
Thans is alles stemmiger geworden,
dat wil zeggen: dc heeren verschijnen
alleen, maar in bet ewart»en»wit hun,
ner onberispelijke rokken en; smokings
Uniformen ziet men niet meer ca in
de rijkversierde loge van den keizer
zit thans ecu eenvoudige gestalte van.
den president der republiek. Eu tóch
levert het schouwspel altijd een schit*
terenden aanblik op. Dames in kosf
bare toiletten zitten in de goud* c
pluche loges' en in liet parket. Paar,
len colliers glijden met smeitenden
glans langs mat*gcti.n,tc vrouwenhah
zen,. Diamanten en edersteenen scliit
teren en flonkeren door bet .gcroezc,
moes der stemmen 'heen klinkt vri
als het zingen, van golven het geluid
van de muziekinstrumenten in bet or,
kest. die nog gestemd moeten worden.
Zoete cn exptische parfums zweven
door dc zaal cn hccrenhallzen rekken,
zich uit, opdat de bezitters ervan beter
de schoon-e dames Tond hen heen
kunnen bewonderen.
Onwillekeurig werpt zich de vraag
op: hoeveel van al deze rijk gekleedc
dames cn heeren, die thans de voor:
naamste rangen van het operagebouw'
vullen, .hebben ïn vroegere tijden de
galavoorstellingen bijgewoond. Daar
zit de dikke Ttaiiaansche millionair
die gedurende na den oorlog een
der rijkste mannen van Ween,en
geworden. Wel is' zijn vermogen in de
laatste jaren tengevolge van mislukte
speculaties aanzienlijk kleiner gevor*
den cn heeft hij het besluit moeten,
nemen een groot deel van zijn kunst*
schatten op de markt te brengen....
maar nog steeds bezit hij geld genoeg
om er op groote® voet van, te bunnen
levzni Ziiii blonde vrouw is een
lieftalligste en gracieuste verschijnm*
gen vap de stad. Hij zel.f beeft een
onsympathiek, ja ik zou bijna zeggen
ongunstig gezicht met dikke, breede
lippen en onaangename trekken langs
den mond.
Daar zitten verschillende andere
geldvorsten, die voor een tiental jaren
nog volmaakt o bekenden te Wecnen
waren. Voorts ziet men tal van vrecm*
delingen: donkerharige 'Balkanbewo:
jwrs' en veel Engelschen- en Ameri*
kanon, die het zich tot een plicht
rekenen een bijzondere voorstellin!
do Wecnsche opera „the famous
Vienna opera!" bij te wonen.
Maar waar zijn de vele. andere bc*
zoekers van vroeger gebleven, wier
plaatsen nu door een opkomenden,
stand, dien der „nouveaux riches",
zijn ingenomen? Zij kunnen de hooge
prijzen der galavoorstellingen niet
meer betalen cn stellen zich met
plaatsen op lagere rangen gedurende
gewone avonden tevreden. Ofwel zij
verschijnen alleen maar bij voorstel*
lingen met gereduceerde prijzen, zoo*
als die thans ook vaak gegeven wor*
den.
Doch vanavond hebben zij ccn
compensatie! Zij kunnen den gclveclen
avond de 'muziek van de operavoor*
stelling hooren en hun verbeelding
moet liep dan dc omgeving van de
zaal en de scènes op het tooneel voor
oogen tooveren. Want zij zijn alleen
geestelijk tegenwoordig: zij hooren de
muziek, alleen, maar door hun, 'radio*
apparaat. Toch is het een troost voor
velen.
Ook voor den ouden gepensionnccr*
den „Sektionschcf!" „Sektionsche-fis
wat bij ons referendaris is. Referenda*
ris in een ministerie! Hij heeft dus
betere lijden gekend', onze oude beer
eti' heeft vroeger wel hooit vermoed,
dat hij later oog een,s zoon versleten
jas zou moeten dragen als die, welke
hij nu aanheeft. Hij heeft den kraag
opgezet cn déo rand van zijn hoed
diep in de oogen gedrukt cn is zóó
langs de'opera voorbijgeslopen, toen
do 3uto's a's glanzende torren vóór»
reden. Hij heeft een schuinschen blik
op de menschc-n geworpen, die uit de
wagens stapten, cn hij heeft cr geen
van gekend. Neen, dan; in zijn tijd,
toen hij iedereen in de opera kende en
hij steeds met zijn vrouw een goeden
plaats had in het parket! Toen mi»
nisters zijn vrouw d'c hand kwa*
men kussen zij was een geboren
freule von Vercnyi, Ifongaarsehe adel.
en zijn schoonvader was generaal bij
de cavallcrie geweest! dat waren
andere tijden! 'Maar nu!
Hij had zijn vrouw beloofd vroeg
thuis te zijn.. Zij zouden samen de
be-ele opera»uitvoering in hun radio»
apparaat aanhooren. Hij wilde baar
-niet laten wachten cn daarom stapte j
hi.i haastig door.
Toen hij in zijn huis was gekomen
cn dc dr.e trappen naar zijn woning
was omhoog gegaan, toen bij de deur
met zija sleutel had geopend' én hij
i dc kleine woonkamer binnenstapte.
geloofde (hij zijn ergon oogen, niet,
Zijn vrouw had oen schemerlamp aam
gestoken, en in het vale licht zag hij.
hoe zijn cchtgcnootc ccn grijs*zijclcn
avondtoilet had aangetrokken
vroegere ■tijden. 'Fijn kantwerk langs
den hals en langs dc korte mouwen.
Zij had haar gouden ketting en ccn
groots gouden broche met diamanten
een familiestuk aangedaan, en
ringen aan> haar vingers gestoken.
Een fjjn <n 'bescheiden, parfum hing
in de kamer.
Glimlachend kwam „Frau Sektions»
chef" haar man tegemoet. Toen zij
dichterbij kwam, zag hij, hoe versie:
ten de zijde in den loop der jaren
was geworden én, hoe enkele plooien
waren gebroken. Maar het gedempte
licht van de schemerlamp trachtte dit
met milde liefde te verbengen.
..Kom" zeide zij tot haar man,
.Jkorn, vanavond willen wij ons net koo
voelen als in vroegere jaren. Wij wil
len naar de opera»mu.ziek luisteren en
in onze gedachten willen wc te mid
den van de andere bezoekers van de
galavoorstelling vertoeven. "Wc viller
ons beiden zoo mooi mogelijk aam
klceden. Kom tnee naar de slaap:
kamer: ik heb jc rok met vitte das
en, wit vest op het bed klaar ge:
kgd cn al je ordeteckens op den. jas
bevestigd. Gauw, haast je, want de
voorstelling zal weldra 'beginnen cn
ik zou ihct jammer vinden, wanneer
je ook maar het voorspel zou mis»
sen!"
Glimlachend tegenstribbelend liet
dc oude heer zich naar de slaapkamer
'brengen. Hij verkleedde zich vlug,
kwam daarop vde huiskamer binnen;
bood zijn vrouw een arm aan cn
beiden, gingen, zooals zij vroeger dc
operazaal binnenstapte, langzaam naar
het kleine tafeltje toe. waarop hun
radio*apparaat stond. Zij namen, sta»
tig plaats, legden zich de kophoorders
om de ooren, legden, het programma
uit de courant met de lijst der ver*
to'kcrs der rollen voor zich. luisterden
naar Puccinis heerlijke zoete muziek
•cn ze leefden in die verbeelding, wcr*
kel'.jk in dc operazaal te zitten, in
het parket,
N.a afloop van, de muziekuitvoering
had „Frau SektionscheF' een, 'klein
soupertje ach zoo eenvoudig in
elkaar gezet. De oudjes dronken, goed»
koopen wijn, doch uit kristallen, gla*
zen. Zij klinkteQ met elkaar, zooals
de dagen van weleer en zij voelden
zich even,zoo gelukkig als in de tijd'en,
toen hij een betrekking van aanzien
bekleedde, en zij een gefetcerde
schoonheid in de Weensche „society"
was.
„Etrc heurcux c'est rien, croire quon
Pest c'est tout" prevelde hij voor zich
uit. (1).
past op heï werk van Iloubon. Toen
hij voor het boek gceD uitgever kon
vinden, gaf hij nijdig het beeld cadeau
aan zijn anatomischen collega.
De anatoom die een zeer practisch
mensch was, gebruikte het beeld ccn
half jaar lang om zijn discipelen tc dc*
monstrecren hoe de zaak n i e i' iu elkaar
zat. Daarna werd hij gepensionneerd cn.
schonk La grande Passion aan zijn col:
lega in de kunstgeschiedenis.
Deze ergerde er zich dagen lang
maakte, er dan ccn schenking van voor
het Kunsthistorisch museum, hoorde
ter elfder ure dat zijn naam voorkwam
op een aanbevelingslijst voor den post
van directeur in dat museum cn zond
het beeld ten laatste aan een student
die de impressionisten maar niet snap,
pen kon.
Toen eindelijk kwam "La grande Pas--
sion tot rust Want dc student die voor
zijn geld een betere bestemming wist
dan het koopen van kunstwerk dat door
ljcm overigens geheel onbekende men*
schen was geknutseld, vond het een al»
Icraard'igste attentie van den prof
oordeelde dat het beeld in zijn ka
bijzonder paste. Zoo ging een jaar
voorbij.
De studentenfeesten naderden cn de
algehcelc liquidatie van alles wat ecnigs*
zins ontbeerlijk was nam een begin. La
grande Passion kwam op bezoek bij
Oome Jan. Maar de man die anders wel
boordeknoopjes en schoenveters accep*
teerde, durfde dit rare beeld niet te aan*
aarden.
En het gevolg hiervan was dat Hom
bon's meesterwerk tc land kwam bij
Abraham Salomonson die cr ccn kalen
rijksdaalder, voor gaf.
En nog den zelfden dag stoof Abra:
ham bij professor Stcinbach binnen.
„Professor! U moet onder een geluk:
kigc ster zijn geboren. Ben ik cr daar
zoo' juist in geslaagd voor rond acht
mille MussoFni dc pendant af te koo=
pen! En volgens belofte schenk ik zc u"'
En de geleerde zag zich, na Abrahai
Salomonson's verdwijning, alleen met.
La Grande Passion van Houbon
JOH. v. d. HOEK
WEGENBELASTINGWET.
Belastingheffing naar
de zwaarte.
BIJ TWIJFEL WORDEN
AUTO'S GEWOGEN.
DE
W, M. BEKAAK.
(1) Het is iets. om gelukkig 'tc zijn,
'>t is alles te geloei ven dat me® hét is.
(SCHETS).
Wat aan Abraham Salomonson, ban*
delaar in kunstvoorwerpen, nog nooit
was overkomen, beleefde hij -nu: Hij had
een strop gekocht! Het was een beeld
dat La Grande Passion heette, uit een
zeer gerenommeerde verzameling kwam
en volgens den catalogus een schepping
was van een zekeren Houbon. En daar
zaï' nu dc knoop! Abraham had Iloudon
gelezen en de B die hij voor een D had
aangezien, kostte Abraham Salomonson
zijn duiten.
Maar hij had als altijd geluk! Re*
becea Abraham Salomonson, geboren
Levi, kreeg een ernstige longontsteking
en Abraham, die voor Rcbccca niet
minder bezorgd was dan voor een echt
erkende Rembrandt, riep de hulp in van
Hen zeer beroemden professor S'tcin:
bach.
De professor deed een wonder. Re*
bccca genas in een minimum van tijd-
En op den ccrsv'en den besten dag dat
Rebecca haar oude, sonore geluid weer
hooren liet, wikkelde Abraham La
Grande Passion in twee kranten, liep
cr mee naar den professor cn er van
overtuigd dat de geleerde na zoo eeu
cadeau zeker niet mfct een rekening zou
durven komen, zcide hij:
„Professor, hier schenk ik u het be*
roemdste beeldhouwwerk dat de veer»
tiende eeuw aanschouwde. Madame de
Pompadour kreeg het van den Sjah
van Pcrzi'c, nadat het na haar dood op
onverklaarbare wijze verdwenen was,
dook het eeuwen later weer op, toen de
GroobMogol van Trebistan het aan den
Gzaur van Rusland cadeau gaf. Sarah
Bernhardt werd speciaal om dit beeld
op den Czaar verliefd. Maar het zat
haar niet glad, want de Czaar becht'tc
er zoo aan dat hij zelfs een pendant
vervaardigen liet, waarmee hij het naast
de pendule in de troonzaal van zijn pa»
leis zetten. Op sensationeele wijze werd
het uit' de handen der bolsjewiki gered
nu sqhenk ik liet u. Professor, de
creld zal u benijden!"
Abraham Salomonsom verdween en
de beroemde professor Stcinbach bekeek
het beeld dat de kleur van erg vervuild
aardewerk had, onmogelijk impressio*
nistisch was cnbij nauwkeuriger be*
schouwing, heel erg lcelijk bleek tc zijn.
in van harte hoopte hij dat in het be*
ang der kunst, behalve Jiet' verhaal van
Abraham Salomonson. ook cn vooral de
pendant zou gelogen zijn!
La Grande Passion was led ijk cn dus
onbruikbaar. En dc professor gaf het
ten oindc raad aan zijn anthropologi»
schcn collega met de verzekering dat dc
kunstvaardige schepper een beeld van
den oer*mcnsoh bad willen geven.
Maar de inthropoloóg die juist zijn
Paasclvrecès genoot, maakte van zijn
vrijen t'ijd gebruik om de univcrs'iteits»
bibliotheck door tc werken cn tc eon*
ateeren dat de schepper van L3 grande
klaarblijkelijk niets wist van c'cn
m h"
In ons vorig nummer werd snedege»
deck!, dat met ingang van 1 Mei a.s.
de bepalingen der Wogenbelastmgwet
in werking 'zullen treden.
De belastingheffing zal naar de
zwaarte der motorrijtuigen plaats
hebben.
Die belasting bedraagt voor een vol
jaar: voor een rijwiel, waarop of
waaraan een hulpmotor is aange*
'bracht (onverminderd1 de rijwielbelas»
ting) f 3; voor een motorrijtuig op
twee wielen, niet vallende onder dc
omschrijving van dc zooeven ge-noem*
de categorie, indien het eigen gewicht
■niet meer bedraagt dan 60 K.G. f 10;
meer dan 60 doch niet meer dan 120
K.G, f 20; indien het meer dan 120
K.G. bedraagt f 30. Voor een motor*
rijtuig op meer dan twee wielen en in
gericht voor personenvervoer: indien
liét is ingericht voor het vervoer van
plet meer dan 7 personen, dein be»
stuurder inbegrepen, per 100 K.G.
eigen gewicht f 6, doch tenminste f 48;
indien het is ingericht voor hét ver*
voer van meer dan. 7 personen- per 300
K.G. eigen gewicht f 8.
Onder het eigen gewicht wordt ver»
staan het gewicht van het volledig
uitgeruste voertuig.
Intusschen zullen niet veel auto*be*
zitters precies weten, hoe zwaar hun
wagen is. En toch zullen zij dit op
het belasting formulier moeten invul»
len, evenals men op een ander biljet
zijn juiste inkomen moet melden.
De belastingautoriteiten hadden te®»
minste den automobilisten wel een
week vóór het in werking treden van
deze nieuwe wet gratis gelegenheid
mogen geven, om de wagens tc laten
wegen. Wij vernemen, dat er nabij den
Cruquius een groote weegschaal staat,
waar men tegen betaling van een
kleine vergoeding het gewicht van den
wagen te weten kan 'komen.
We hebben op het belastingkantoor
geïnformeerd, op welke wijze het ge
wicht - gecontroleerd zal worden, als
aan dc juistheid van de opgave getwijs
feld wordt. Het juiste antwoord kon
■daarop nog niet gegeven worden. Ver*
ondersteld werd, dat men dan de wa*
gens op een weegschaal aan het sta*
tion zal laten wegen.
Belasting is niet verschuldigd1 voor
motorrijtuigen, gehouden door diplo*
matickc. consulaire en andere verte*
genwoordigers van vreemde mogend*
heden, door dc hun toegevoegde bin*
r.en liet Rijk wonende ambtenaren en
door dc brj hen inwonende in hun
dienst zijnde binnen het Rijk wonen*
de personen als zij tenminste vreern*
del!ng zijn en binnen het Rijk geen
bedrijf of beroep uitoefenen. Ook is
geen belasting verschuldigd voor mo*
torrijtuigen, uitsluitend ten dienste
van de politie, van de brandweer, van
het zickcnvervocr. van den reinigings*
en ontsmctf:ngsdie>ri.st. keuringsdienst
van waren. enz.
In het H lafste nummer van „Dc
Auto" staat een lange lijst van auto*
merken met een opgave van het ge»
wicht der wagens, zoodat belanghèb*
benden die slechts behoeven te raad*
plegen om te weten hoe zwaar hun
auto weegt. Het verschil van. gewicht
is uit den- aard der zaak natuurlijk
zeer groot. Zoo zagen wij aangegeven
voor oen Austin*wagentje een gewicht
van 231 K.G. cn voor een-Fiat van
niet minder dan 2250 K.G.
OPENING NIEUWE ZAAK
M. CORTISSOS
Donderdagmiddag werd onder groote
'belangstelling, van diverse vcrccnigin*
gen van fruitwinkeliers, importeurs van
fruit, vertegenwoordigers der United
Fruit Comp. Elders en Tyfes te Londen
schedelbouw bij den oer»mensch- en bijleen 2de filiaal geopend in bananen,
schreef een zeer dik, zeer vervelend I van den heer M. Cortissos, importeur
boek Over d<s anthropometric, toege»J van Ned, Ind, bananen, welke firma
haar hoofdkantoor in Amsterdam heeft.
Deze zeer moderne inrichting met
haar mooie rijpingskamers, die door
gasrcgulateurs steeds op temperatuur
gehouden worden, bood ccn fccstelij*
ken aanblik door do groote hoeveelheid
bloemen die door belangstellenden ge»
stuurd waren.
In zijn openingsrede gaf dc heer S.
Cortissos, een der bedrijfsleiders, een,
kort overzicht van dc invoering der
bananen tot heden, en vestigde cr dc
aandacht op dat velen in den bananen*
handel werk vinden.
Ook de heer van Kcssel, voorzitten
der R. K. Tuindcrsvcrceniging „Ons
Belang" prees dc prettige samenwer*
king die cr steeds bestond tusschen
kleinhandelaren cn dc firma en sprak
dc Koop uit, dat dit steeds zoo moge
blijven.
Hierna was het woord aan den humo*
rist Maupic Staal, welbekend bij de
groenten* cn fruithandelaren, die de
aanwezigen ccnigc uren aangenaam bc*
zig hield.
HET BROKKENHUIS.
Dc Vcrccniging het Brokkenhuis
voor Haarlem cn omstreken zal haar
jaarvergadering houden op Maandag»
avond 25 April in het gebouw van den
Armenraad.
Dc agenda vermeld o.a. behalve dc
jaarverslagen ccn 'bespreking van, een
verplaatsing van bet Brokkcniliuós naar
Ov. Zompcistraat (houten schoolde*
bouw).
HET GEMEENTELIJK CONCERT.
GEBOUW
Wij ontvangen een klacht van ccn
lezer, die het betreurt, dat bij het con»
cert van dc H. O. V. van Donderdag*
avond het laatste ledenconccrt onder
leiding van den lieer. Nico Gcrharz
dc koffiekamer van liet Gemeentelijk
Concertgebouw niet geopend was. Nu
moest het publick in de pauze om zich
even uit dc zaal tc verwijderen ophou»
den in dc koude stecncn corridor. En
dat terwijl cr ccn fraaie kofficzaal aan»
wezig is, maar die eenvoudig gesloten
blijft.
