HAARLEM'S DAGBLAD
BUITENLANDSCH OVERZICHT
VRIJDAG 22 APRIL 1927
DERDE BLAD
Het Albaneesch probleem. Hoe
Mussolini van zich af beet. Zal
Tsjang-Kai-Sjek naar het Noorden
trekken? Voorbereidende ontwape
ningsconferentie. Ned. voorstel.
Komisch intermezzo dank zij den Ja
panner. Rykof wil ontwapenen.
De toetssteen voor „het gepraat" te
Genève.
Het troepenvervoer der Noordelijken. Eén van Tsjang* Tso-Lin's detachementen vertrekt naar het front, om het
offensief tegen de Zuidelijken te versterken.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
bi de diplomatieke kringen van Lon*
Iden. Parijs, Rome en Belgrado zijn de
gemoederen heet geloopen om 't Alba*
neesch probleem. In de groote Londen* -
sohe en Parijsehe bladen kan men een
klank beluisteren, die associaties geeft
met den Volkenbond en interventic van
dien kant. Maar daar wil de Kaliaansche
dictator niet aan.
Mussolini heeft de groote Mègendhe*
'den erg aan 't schrikken gemaakt met
zijn ontstellende mededeeling dat? hij
hcclemaal niet van plan is om met
Yoego*Slavië te onderhandelen over heti
verdrag van Tirana, maar slechts over
algemeene zaken wil praten, die op een
vlotter wijze de betrekkingen t'usschen
beide landen zouden kunnen bewerk*
stelligen. Men herinnert zich toch welk
een feeststemming er hccrschte toen
ecnigó dagen geleden de telegrammen
meldden dat dc officieele besprekingen
over 't verdrag van Tirana tusschen den
Slavisch'ein gezant en Mussolini weldra
zouden plaats vinden....
Daarmee immers was eindelijk de mo*
gelijkheid om tot een oplossing te gcra*
ken, ontstaan. Er ging reeds een glim*
lach over 't. FranscluEngelsch gelaat.
Eilacicte vroeg. Mussolini beet ta*
melijk hard van zich af.
Natuurlijk gaat het juist alleen om
dat verwensChte verdrag van Tirana, dat
Italië invloed geeft irf Albanië, hetgeen
de Slaviërs zoo buitengewoon enerveert?.
Zooals in 't begin van dit overzicht al
gezegd is, verwacht men thans bemid*
dclim» van Iloogcrhand, reigerlecht van
den Volkenbond.
Opgemerkt zij nog dat de Kaliaansche
pers wrevelig te berde heeft gebracht
dat Yoego=Slavic zich aan den Al ban e e*
schen kant aan 't bewapenen is. Don*
derdag seinde Vaz Dias dat koning
Alexander te Belgrado een onderhoud
heeft toegestaan aan den corrcspon*
dent van de „Daily Mail". De monarch
hoeft in dat onderhoud met beslistheid
verklaard dat deze beweringen- kant
noch wal raken.
Iets nieuws uit China dat' ons een
veel duidelijker oriëntatie zou mogelijk
maken, is er niet. De Britsche troepen*
macht is weer aanzienlijk versterkt. Na
overleg hebben dc mogendheden het
Westelijk deel der Sovjet ambassade te
Peking ter 'bezetting van de Chinceschc
politie overgenomen.
Naar het heet een maatregel om dc
legatiewijk betere bescherming te. bezon
gen. In een muur is een poortje ge*
hakt, waardoor hetere verbinding
met de Amcrikaanschc mariniers, die
ten Zuidwesten van de ambassade lig*
gen, mogelijk is gemaakt.
Al zoo een verdedigingsmaatregel?
Zooals men weet is dc staf der Rus*
sische ambassade naar Moskou vertrok*
ken. De voornaamste Sovjet*autoritcit is
nog aanwezig. Hij zal zijn rcgccriog on*
getwijfeld over één en ander inlichten.
Hetgeen wel weer een „ongezouten'
Bolsjewistische nota tot gevolg zal heb
ben.
F. A.
T sjang-Kai-S jek's
positie sterk. Geen ver
zoening tusschen Noord
en Zuid?
Generaal Tsjang Kai Sjek heeft in
allerijl 10.000 man naar Kiangsoe ge*
zonden, om generaal Tsjang Tsjoen
Tsjang aan te vallen. Het zware ge*
schut is reeds 'bozig de stellingen aan
dc overzijde van den Jangtse tc bc»
schieten.
De nieuwe regeering van Tsjang Kai
Sjek te Nanking heeft zich volledig in
de plaats gesteld van de regeering van
Hanikau. Tsjang heeft Borodin en al
zijn helpers 'benevens drie communis*
tisdhc ministers ontslagen. Tsjang's
onmiddellijk oogmerk is dc mogendhc*
den- verzoenend te stemmen, dc com*
imunistcn uit te schakelen en het hoofd
te bieden aan de bedreiging van den
opmarsch van Tsjanb Tso Lm. De
troepen van laatstgenoemde hebben
dc grens tusschen Honan en Hoepeh
bereikt, waar de hoofd-maoht van het
zuidelijke leger tegenover hem staat.
De nationalisten verklaren, dat Tsjang
Tso Lin erg om gold verlegen is en
dat zijn leger door verdeeldheid ver*
scbeurd wordt.
Beweerd wordt, dat Li Tsjai*soem
pogingen doet, om zich op eigen
krachten als „oorlogshoer" te vestigen,
doch men acht hom niet sterk genoog
om zich van Tsjang Kai Sjeik los te
maken. De partij yan- laatstgenoemde
schijnt vast aaneen gesloten te zijn.
Hij heeft dc provincies Kwantocng.
Kwansi, Fockien, Tsjckiang en oen
deel van Kiangsoe in handen en kan
waarschijnlijk rekenen op steun uit
Joenan.
De roode boerenlegers houden nog
steeds stand in het Noorden en in de
Oostelijke rievierdistricten, waar zij
zich resp. ter sterkte van ongeveer
5000 en 8000 man geconcentreerd heb*
ben.
De Tel. meldt verder:
De positie van Tsjang Kai Sjek wint
voortdurend aan morcele kracht. Te
Nanking heeft hij den steun der aan*
zienlijkste leden van de Kwomintang
en van, dc „intelligentsia", terwijl ook
de middenstand geheel aan zijn zijde
staat. Dc arbeiders schijnen hem even*
"eens niet kwaad gezind te zijn, nu zij
bevrijd zijn van den druk der roode
terroristen, sinds de jongste bloedige
Taids op het hoofdkwartier der com*
mu mis ten te Sjanghai.
Het door de communistische regec*
ring te Hankau afgekondigde morato*
rium verschaft hun voorloopig dc noo*
dige geldmiddelen. Men veronderstelt
echter algemeen, dat zij voornemens
zijn, binnenkort de banken van haar
zilvervoorrad en tc berooven.
Op de markt te Sjanghai worden
tba/ns dc goederen tc koop aangebo*
den, die te Nanking uit dc huizen der
vreemdelingen- gestolen zijnswee Chi*
ncesche chauffeurs zijn heden beschu-1*
digd van medeplichtigheid aan diefstal
van twee auto's, die herkend zijn als
het eigendom van een Amerikaamsche
firma te Nanking. De chauffeurs be*
weren, dat zij niets van den diefstal
weten en dat een der generaals van
Tsjang Kai*sjek hun heeft opgedragen,
de beide auto's naar de veiling te
brengen.
Wat Moskou van plan
was
Het hoofdkwartier van Tsjang Tso*lin
ging voort met het publicecrcn van do*
eumenten, die in beslag werden genomen
bij den inval in dc Russische gebouwen
op 6 dezer. Thans komt het mot een
.strikt vertrouwelijk" st?uk van Moskou
aan de Sovjet*ambassadc. Dit stuk
noemt Tsjang Tso*lin een werktuig in
de handen der buitcnlandsche imperia*
listen, en gaat dan als volgt' verder:
,Zet dc massa's aan tot geweld te*
gen de Europeanen in het algemeen en
dc Engelschcn in het bijzonder. Steun
dc massa's met alle middelen in den
strijd t'egen de vreemdelingen. Ten ein*
de internationale interventie in China
uit te lokken, mag men tot alle middc*
len zijn toevlucht nemen; zulfs plunde*
ringen en moorden op buitenlanders
zijn gerechtvaardigd. Als Chineezen in
botsing komen met buitcnlandsche troe*
pen, dan is dat een unieke gelegenheid
om te agitecren".
Voorts wordt er op aangedrongen,
tweedracht? tc zaaien tusschen de bui*
tenlanders. Voorzichtigheid wordt aan*
geraden jegens Japan, dat snel troc*
pen naar China kan zenden.'
Ontwapening. Nederl.
voorstel tot publicatie
der voorraden.
Donderdag hervat-te do voorberei*
denide ontwapeningscommissie te Ge*
nève haar besprekingen. Een Neder*
laidsoh voorstel vormde het voornaam
st-e deel der discussies.
Volgens -d'it voorstel moet, aldus de
Tel., in de ontwapeningsconventie
worden bepaald, dat alle vcrdragslui*
tende partijen jaarlijks aan het Vol*
kenibondssceretariaat en lijst moeten
inzenden met vermelding van de hoe*
veelheden wapenen en munitie ten be*
hoeve van land*, zee* en luchtmacht.
Deze lijst moet verdeeld zijn ver
twaalf rubrieken en den toestand op
31 December van het voorafgaande
jaar aangeven.
Door het sensationeel verzet van
Japan tegen dit voorstel genoot d-e be>
handeling er van een belangstelling,
zooals men d'ic sinds de vorige week
Maandag niet meer had gekend. Aan*
vankelijk scheen het, alsof het Neder*
landsche voorstel zonder discussie zou
worden aangenomen. De voorzitter,
jhr.Loudo-n vroeg reeds, of hij op grond
van 't algemeen stilzwijgen, 't'voorstel
als aangenomen m-oeht beschouwen-.
Op dat oogenblik verbrak graaf
Bcrnstorff (Duitschland) het stilzwij*
gen om tc verklaren, dat hij het voor*
stciLRutgcrs had willen verdedigen,
doch dit thans overbodig achtte.
Intusschcn hadden dc andere gedelc*
geerden- tijd tot nadenken gehad. Sato
(Japan) begon plotseling, zich krachtig
tegen het voorstel te verzetten. Hij
verklaarde dat Japan met het oog op
cventueele oorlogen niet kon publi*
ceercn. hoe groot de waperavoorraad
Na enkele opmerkingen van Dc
Brouckére (België, Sok al" (Polen) en
Hennings, Zweden, die in beginsel het
Nederlanidscho voorstel aanvaardden
doch omtrent enkele details voorbc*
houd maakten, antwoordde Rutgers,
dat hij verwonderd zou zijn geweest,
wanineer het Ncdcrlandsohc voorstel
zonder eenii-g debat zou zij-n aanvaard,
doch dat bij niet verwonderd was, dat
de meerderheid het Nederlandschc
vooTSt-cl ondersteund had.
Hij verklaarde zich echter verbaasd
over de door Sato aangevoerde argu*
mentcn ter bestrijding van het Neder*
landsche voorstel, daar Japan immers
Volkcnbondslid is en als zoodanig zich
bij art. 8 van het Volkenbondsverdrag
verplicht heeft tot volledige uitwisseling
van inlichtingen omtrent den stand der
bewapening.
Onder algemeen gelach verzocht Rut*
gers den Japanschcn gedelegeerde Sato
dit artikel nogmaals tc lezen, in dc
overtuiging, dat Japans bezwaren dan
verdwenen zouden zijn.
Met betrekking tot Dc Brouckorc's
opmerking, n.l. dat cr kans bestaat
op verkeerde vergelijkingen door open*
bare mccning, verklaarde Rutgers, dat
dit gevaar ook bestaat bij de reeds door
de commissie goedgekeurde verplichte
publicatie der militaire utgavcn, doch
dat men die openbaarmaking toch heeft
willen doorzetten, in de hoop. dat het
publick begrijpen zal, dat deze cijfers
niet dienen tot vergelijkingen tusschen
dc verschillende landen, doch tot ver*
gelijkingen van den toestand in een*
zelfde land in verschillende jaren.
Graaf Bcrnstorff ondersteunde Rut=
gers met de verklaring, dat dc ontwapen
ningsgedachtc onverecnig'oaar is met
dcu wenscb tot geheimhouding der mi*
litaire gegevens.
Hierna verklaarde Sato, dat hij met
art. S van het Volkenbondsverdrag als
het ware opstaat en naar bed gaat, zco*
dat hij dit artikel niet behoeft tc hcrle*
zen. 11ij meende echter, dat het Neder*
landsche voorstel veel verder gaat dan
art. 8 voorschrijft, daar dit in het eer*
stc lid uitsluitend eischt dc ontwape*
ning, voor zoover deze vereenïgbaar is
met de nationale veiligheid en dat deze
beperkiing ook in het laatste lid, in
zake de uitwisseling der gegevens, ge*
acht moet worden aanwezig tc zijn (een
interpretatie, die stellig nog nooit in
den Volkenbond gehoord is).
Tot veler verwondering ondersteun*
de graaf Clauzel (Frankrijk) die thans
PauhBoncour vervangt, de Japansche
interpretatie van art. 8, waarna dc dis*
cussics tot morgen werden verdaagd.
De Nederlandschc delegatie acht de*
zen krachtïgen tegenstand tegen de
verplichting tot openbaarheid een der
grootste teleurstellingen, welke de de*
batten in de voorbereidende ontwape*
ningscommissic hebben opgeleverd.
Radencongres. Ont
wapeningsvoorstel van
Rykof.
Izwestja meldt, dat Rvkow het Ra*
dcncongres een scherp omlijnd voor*
stel nopens dc uitvoering ccncr werke*
lijkc controle der ontwapening door de
volksvertegenwoordigers heeft voorge
legd, hetwelk alleen de noodige garan*
tic kan bieden voor.de veiligheid, al*
dus het Hbld.
Rykow bevestigt de bereidwilligheid
der Sovjetrcgeering om deel tc nemen
aan eiken concrcten arbeid, welke ten
minste gericht is op een beperking der
overblijfselen van het militarisme en
noodigde alle staten daartoe uit.
De door hen ten opzichte van deze
uitnoodiging aan tc nemen houding zal
een toetssteen zijn bij het vaststellen
der werkelijk gekoesterde gedachten bij
het Gencefschc gepraat over den vrede.
Poincaré en de Elzas.
V erdraagzaamheid.
Zooals men weet heeft Poincarc te
Straatsburg ter gelegenheid van het
studcntcncongrcs een rede gehouden,
waarin hij zich ten opzichte van den
Elzas en dc Duitsche invloeden van een
bijzondere zijde, die men van hem niet
verwachtte, namelijk van een zijde die
van verdraagzaamheid getuigde, heeft
lecren kennen.
Poincaré, die in dc bijeenkomst der
Amis de 1 Univcrsité Strasbourgeoisc
het woord voerde, betoogde dat som*
migc lieden met opzet de malaise in den
Elzas, welke tot eiken prijs moet wor*
I den overwonnen, overdrijven. Men deed
INGEZONDEN MEDEDEELINGEIf
a 60 Cis. per regeL
LETTEREN EN KUNST.
Siam wordt een modern land. Wie er
aan twijfelt wete dat er reeds
«choonheidswedstrijden plaats vinden!
jEen der bekroonden.
HET TOONEEL.
DE PRIJSUITDEELING
VAN CREMER.
PEGGY, MIJN KIND.
Toen het gordijn gisteren na de pauze
opging, leek het wel, of als nastukje
zou gaan „Dc Cliënt van Beteekenis".
Heel de mise en scène voor een too*
neebrechtzitting was compleet. Recht*
bank en jury achter de groene tafels, de
getuigen in 3 rijen op dc stoelen links,
het publiek achter dc jury, ja zelfs een
deurwaarder met wit plastron in de
deuropening ontbrak niet aan het ge*
heel! Ik weet niet, wie voor deze too*
neelschikking aansprakelijk was, maar
decoratief was het in hoogc mate en dc
zaal uitte haar waardeering dan ook
met een hartelijk applaus.
En was het in zeker opzicht ook niet
een „rechtspraak", deze korte ccnactcr,
welkö daar in onzen Stadsschouwburg
werd opgevoerd? Alleen werden de
vonnissen hier alle met gejuich door pu=
bliek, rechters en „geoordeelden" in
ontvangst genomen. De heer Herbert
Crcmcr opende als cere=voorzitter de
„zitting" en hij deed dat met een zeer
sympathiek woord aan het adres van
den man, wiens plaats hij eigenlijk in*
nam, den heer G. J. van Gasteren, die
door ziekte verhinderd was, dezen
feestavond van zijn geliefd Cremer, dat
hij 45 jaar heeft geleid, bij te wonen.
Daarna bedankte de heer Cremer allen,
die mee hadden gewerkt tot het zoo
schitterend slagen van den wedstrijd:
de vereenigingen, welke naar Haarlem
waren gekomen om mede tc dingen, het
bestuur van Cremer, dat zoo veel- voor
de organisatie van het concours had ge*
daan, de corporaties en personen, die
prijzen hadden uitgeloofd, den heer dc
Bruin, die dc diploma's had gecalligra*
feerd en ten slotte dc jury, die wel de
moeilijkste en meest verantwoordelijke
taak op zich had genomen en thans „uit*
spraak" zou doen in dit vroolijk geding.
Toen was het woord aan den heer
Carel van Hees, die den voorzitters*
stoel der jury innam. De heer Van
Hees noemde de taak van de jury in
dezen wedstrijd moeilijk maar tegelijk
aangenaam, omdat de opgetreden ver*
.egfligiogen 500 veel go.cdè hadden laten
zien. Over het algemeen hadden dc
meeningen in dc jury slechts weinig
uitgcloopen. Een uitvoerig verslag, dat
altijd min of meer „schoolmcestcrach*
tig" is, meende men niet tc moeten uit*
brengen. Wij willen zoo zeide de
heer van Hees de eer van de verecni*
gingen niet verkleinen door U mèt de
prijzen nog extra wijze lessen mede
naar huis tc geven. Wij hebben genoten
van uw opvoeringen, welke wij met eer*
bied en genoegen hebben gevolgd. En
daarop volgde dc uitreiking der prij*
zen aan: de verschillende vevcenigingen
volgens den uitslag, die indertijd in
ons blad reeds uitvoerig is vermeld.
Dat de uitspraak van dc jury ook de
algemeene instemming van het publiek
had, bleek wel duidelijk uit het warme
applaus dat losbrak, telkens weer als
dc naam van een verceniging of een
prijswinnaar werd genoemd. En bijzon*
der prettig was het op te merken, hoe
de uitslag ook door de concurrcerende
vcreenigingen werd geapprecieerd. Een
zeer sympathiek gebaar was het aan*
bieden van een krans door den voorzit*
ter van de vereeniging van de Utrecht*
schc Spoorwegambtenaren die in
dezen wedstrijd zich met den 4dcn prijs
tevreden had moeten stellen aan het
bestuur van het feestvierende Cremer.
Wij hebben dat bij wedstrijden wel eens
anders meegemaakt en het is wel zeker,
dat Cremer deze huldiging juist door
de Utrechtsche verceniging naar waarde
'heeft weten te schatten. Ook dc heeren
Van Randwijk en Driest spraken na*
mens hun vcreenigingen Inter Ami*
cor uit Dordrecht en Vrije Werkkring
uit Amsterdam een woord van dank,
waarbij de heer Van Randwijk niet ver*
zuimdc op het groote succes door Cre*
mcr in Zwolle behaald, tc wijzen en dc
Haarlcmschc zustcr*vcrecniging hier*
mede nog geluk tc wenschen.
Nadat dc heer Herbert Cremer nog*
maals een woord van dank tot allen
ook tot de pers en de donateurs en
leden voor hun steun bij dezen wed*
strijd had gericht, eindigde deze
rechtzitting met een hartelijk „bravo!"
van rechtbank, jury, getuigen en pu*
bliek, een zoo vroolijk slot, als wij
nooit te voren in een rechtszaal hebij
ben beleefd! Mogen wij bij al dc woor*
den yan lof en buide, Cremer dezen
avond toegezwaaid, bescheidenlijk op
dit late. uut gok nog het onze voegen.
Cremer kan met groote voldoening op
dezen uitstekend geslaagden wedstrijd,
die bij de leden zeker lang in hcrinnc*
ring zal blijven, terug zien.
Het kleine nastukje was gisteren fei*
telijk het hoofdnummer van den avond
Vooraf hadden wij dc opvoering van
.Teggy rn'n kind" gehad. De jury op
het toonecl heeft mij geïnspireerd tot
een verslag in cijferschrift, wat ik hier*
onder laat volgen.
Hoogste waardeering 10. Laagste
waardeering 0. Keuze van het stuk 6.
Opvatting 6. Algemeene indruk 6. Sa*
menspel 7. Regie 6. Tempo in I 5 en in
II en III 7. Uitspraak 5. Aanklceding
tooncel 8. Grime 7, Costumeering 6.
Personen: Mrs. Chichester 5, Alaric 6,
Ellis 6. Hawkes 7, Brent 3, Jarvis 7, ka*
mermeisje 6, Jerry 4, Peg S.
Ik wil evenals de jury hieraan
geen wijze „schoolmeesterachtige" les*
sen toevoegen. Het beknopt verslag heb
ik geborgen in mijn hersenkas. Belang*
stellenden zal ik gaarne hiervan desge*
wenscht inzage verstrekken.
Personeelc prijs: mej. Mies Visser.
Gelukwenschen aan Cremer met de
aanwinst van deze nieuwe kracht, waar*
van de verceniging nog veel genoegen
kan beleven mits zij haar uitspraak "bc*
ter cultiveert.
J. B. SCHUIL.
MUZIEK.
CONCERT IN DE CHR. GEREF.
KERK.
In de Chr. Geref. Kerk in d-e Flo res*
straat werd een coneert gegeven door
den heer J. Bijster als organist en een
gemengd koor onder leiding van den
heer Bak. Na opening met gezang,
gebed en voorlezing van een psalm
speelde dc heer Bijster het concert
in Bcsadur van Handel. Ook heden*
avond bleek weer -dat deze componist
heeft afgedaan-; alleen door de zuiver*
hci-d en jeugdige frischheid van zij-n
werk fis het zoo lang blijven leven
Bij Bach, den grooten tijdgenoot van
Handel, zijn het de rijke fantasie en
de nederige vroomheid van z'n grooten
geest, vol se-reene gevoelens na de
loutering door het leed, dat wij.
achter de noten- kunnen vinden en
mee voelen. Bij Handel ds het dikwijls
allec 11 .-.kunst osi de feutist", UcJjtygan
dig notcnispel dat ons oor kan streel en.
maar geen grooten -indruk acbterla*
ten. Bij de -modernen is ee,n bewuste
terugkeer naa-r Bach te bespeuren, hij
is de vader der anuziek en zeker der
orgelmuziek. Op een kerkcomce-rt
kunnen- zijn composities of d-ic van
dc-n aderen grooten religieusen com*
po-mist César Fra-nck h-aast niet ont*
breken.
Hc-t programma was niet interes*
sant genoeg, beantwoordde ten. dcele
aan zijn doel omdat het .gemakkelijk
tc begrijpen muziek bevatte, maar ik
kon toch vele eenvoudige menschcn
voor wie -menig werk van, Bach of
zcifs een choral van Franck een heilig
bezit is. Het leek o<ns toe dat dc -heer
Bijster met een zekere onverschillig*
beid speelde; wat meer warmte en
soepelheid zouden het aanvoelen van
zijn herscheppingen voor do toehoor*
ders gemakkelijker gemaakt hebben.
Hij wist de volle 100 procent -u:t her
orgel tc 'halen en- liet ons soms mooie
registraties hooren, zooals in de stem*
mingssfukjes van E. Bossi. Sommige
registers zijn wat scherp van toon
(b.v. hobo, fluit), misschien omdat dc
pijpen te open gebouwd kunnen zijn
Enkele lagere tonen zijn nog wat on,
zuiver. Van het -koor valt niet veel te
zeggen. Het zong steeds zoo valsch
(zakte meermalen bijna een. halve
toon!) dat mogelijke bekoorlijkheden
niet waarneembaar waren. Dc sonori*
feit der stemmen on de uitspraak
moet nog meer ontwikkeld worden-Bij
wat kleinere maatbewegingen zou dc
dirigent wellicht rustiger cn nauwkcu*
rigcr leiding geven.
Wanneer zal het eens zoover komen
dat op alle scholen goed zangomder*
wijs gegeven wordt, zoodat ieder ten*
minste een beschaafde uitspraak heeft
en een eenvoudig stukje van 'blad kan
le^en? De koordirigenten zouden zich
niet langer te beklagen hebben over
het iijdroovende „instampen" van dc
partijlen. Vooral bij een nog zoo onge*
schoold koortje als wc hedenavond
hoorden zijn dc moeilijkheden groot.
Maar met volharding zal het onder lei*
ding van den hce-r Bak wel iets goeds
bereiken. Vermeldenswaardig is rfc ba*
riton*solo in psalm 118 van E. Wettig
Weissenborn, het eenige dat werkelijk
„gezongen" werd Met collecte voor
het orgelfonds, gezang en gebed werd
deze avond geëindigd.
PIET MötHRINGER
den Elzasscrs gclooven dat dc regeer
ring der republiek ondanks haar bclof*
ten voornemens was aan den Elzas wet*
gevende maatregelen op tc leggen, die
dc meerderheid der Elzasscr bevolking
niet wil aanvaarden, het twcctallïg on«
dcrwïjs botweg af te schaffen, het El*
zasser dialect tc doen verdwijnen, even*
als het godsdienstonderwijs in het
Duitsch. Dit alles is onwaar. De kindc*
ren iiPden Elzas dienen het Duitsch te
spreken cn tc schrijven, daar dit lang
oor 1870 al gesproken en geschreven
werd, doch zij dienen ook het Fransch
te kennen, dc nationale taal, die alleen
dc intellcctueele, industricele en com*
mcrcicclc betrekkingen met het overige
land vergemakkelijken kan.
Wijziging van het plan
Dawes. Bankier Kahn. 1
Het bezoek dat dc Amcrikaanscha
bankier Kahn in Maart aan Berlijn heeft
gebracht, hield volgens de Deut'sche
Ztg. verband met plannen tot wijziging
van het schadevergoedingsprogram dio
hierop neerkomen dat Ier ontlasting van
de rijksbegrooting nog 1250 millioen nij*
vcrheidsohligaües zullen worden uitge*
geven cn bovendien uit dc inkomsten
an dc posterijen een nader te bepalen
bedrag zal worden geput. Het blad be*
weerde dat dc agent--generaal voor de
schadevergoeding niet dit denkbeeld in*
stemming had bci'uïgd cn dat Kahn cr
ook met dc betrokken ministers over
had gesproken, aldus dc N. R. Crt. Dit
werd aanvankelijk officieel tegengespro*
ken in dezen stelligen vorm. dat Kahn
te Berlijn noch met ccnig lid der regce»
ing, noch met' eenig politicus van in*
loed had gesproken. Niettemin is ach*
teraf gebleken dat hij een onderhoud
met minister Strcsemann heeft gehad cn
de Köln. Ztg. merkt op dat zulks een
eigenaardig licht! werpt op de verdere
cn sedert herhaalde officieele ver*
kering dat daarbij een wijziging van
het plan*Dawcs in het geheel niet ter
sprake is gekomen. Blijkbaar twijfelt
het blad aan het hecle démenti, want!
het dringt aan op „nadere officieele me*
dcdcclingcn' die het „met dc grootste
belangstelling tegemoet! ziet",
Kahn ontkent.
Naar de avondbladen vernemen, werd
tusschen den Amcrikaanschcn financier
Otto Kahn en den directeur der Darm*
stadtcr und Nationalbank, Jacob Cold*
schmidt, geen bespreking over een wij*
ziging van het Dawcsplin gevoerd. Otto
Kahn stelde er veel prijs op tc verkla*
ren, dat hij aan dergelijke plannen niet
denkt en dat de hierop betrekking heb*
bende berichten geheel uit dc lucht zijn
gegrepen.
KORT EN BONDIG.
Dc Turksche Nationale Vergadering
heeft dc begrooting aangenomen, dio
sluit op 194 millioen pond. Daarin zijn
58 millioen voor legcruitgaven begrc*
pen,
Op het rijksdcpart'cmcnï van arbeid
tc Berlijn begonnen de onderhandclin*
gen over den arbeidstijd in het bruina
koolgcbicd van middcn*Duitschhmd. Er
wordt aldaar nog gemiddeld 12 uur per
dag gewerkt. Tegen het behoud van de*
zen arbeidstijd hebben zich ruim 60.00Q
arbeiders van dc 7S000 uitgesproken.
Volgens bet Labour Bullci'in van
April, werken cr op het oogenblik meer
dan 90.000 jongens beneden de achttien
jaar in dc Engelschc kolenmijnen on*
der den grond. Van hen zijn ruina 35-00Q
beneden dc zestien jaar.
Aangezien er nog altijd vele mijnwer*
kers lccgloopcn, dringt dc Manchester
Guardian aan op hun gedeeltelijke ver*"
vanging door volwassenen.
Volgens een bericht uit Moskou heeft
de Sovjetsregecring haar gezant tc Bcr»
lijn, Krcstinsky, bestemd tot waarnemer;
bij den Volkenbond.
Ter gelegenheid van het Faaschfeest
lrccfi? dc koning van Bulgarije gratie ver*
leend aan 300 gevangenen, voor het;
mccrcndecl politieke veroordeelden.
Tc Moskou zullen weldra een groot
aantal voorwerpen, muziekinstrumenten,
bronzen beelden, porselein enz., die tot
dc hofhouding van tsaar Alexander IH
behoord hebben, verkocht worden.
KOR KUILER,
de zeer gewaardeerde dirigent van he$
Groningsche orkest, werd Donderdag
rSjftig