44e Jaargang No. 13474
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 25 Mei 1927
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMEN 1 EN per week f 0-27H, met geïllustreerd Zondagsblad f 0.32; per 3 maanden: Voor Haarlem III ADVERTE NTIENVan 1 tot 5 regels f 1 -75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. BQ
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f 3.57f$- Franco per post door Nederland I abonnement aanzienlijk rabat Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
3.87M- Afzonderlijke nummers i0-15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haar tem en Omstreken f 0-57)4. franco per post f 0-65 per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V, LOURENS COSTER Drukkerij: Z.B. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Toiefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600 Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM Bijkantoor voor Santpoort, Velserr Veisen-Noord, IJmufden, fJmuiden-Oost,
©n Administratie 10724 en 14825» Hoofdredacteur; ROBERT PEEREBOOM Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerk weg 2, Vetsen, Telefoon 3521
TIT NUMMER BESTA.Al UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
WEGENS DEN HEMEL
VAARTSDAG VERSCHIJNT ONS
EERSTVOLGEND NUMMER
VRIJDAG.
AGENDA.
Heden;
WOENSDAG 25 MEI
Brongebouw: Heba.
Bioscoopvoorstellingen.
DONDERDAG 26 MEI
Brongebouw: Heba.
Stadsschouwburg: Vercenigd Tooneel
Dir. Verkadc en Verbeek: „De Kribbe*
bijter", 8 uur.
Sohaouwburg Jansweg: „Allerzielen")
\8 uur. i
Theater „De Kroon", Groote Markt,
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, S uur.
Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Scala/fheater, Kléine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cabaret Modern. Optreden van ver*
schillende artisten.
La Mascotte, Groote Markt: Dan*
cing.
Tivoli, Tempeliersstraat: Dancing.
Café Dreef zicht: Concert, Trio
Stoffer.
Bennebroek: Festival der Muziekvcr*
ceniging „K. n. A."
Heemstede: Hotel Lommeroord",
Dancing.
Beverwijk, op bet buiten „Rooswijck"
Kampdag Leger des Heils.
.VRIJDAG 27 MEI
Bron gebouw: Heba.
Bioscoopvoorstellingen.
Heemstede: Gemeenteraad, 8 uur.
HET RUITERFEEST OP
„DE BLINKERT".
DE KAARTENVERKOOP.
Wy herinneren aan het groote ruiter
feest, dat op 4 Juni op het duinterrein
by Kraantjelek te Overveen gegeven zal
worden ten voordeele van het plaatse-
ïyk comité tot uitzending van zieke
Nederlandsche kinderen te Haarlem en
omstreken.
Het uitvoerend comité bericht ons dat
fleden, Woensdag den 25en Mei, de
voorverkoop der plaatsbewyzen begint.
Deze zullen verkrijgbaar zijn aan onze
Tijdingzaal, Groote Houtstraat 93,
werkdagen van 8 tot 6 uur.
De prijzen der plaatsen zijn 5, 3
en 1.
Aan de bureaux der Stads Editie zyn
behalve bovengenoemde plaatsbewijzen,
uitsluitend de scholierkaarten verkryg-
baar. Wat de kaarten van 0.50 be
treft deze worden op den dag van het
feest zelve aan de cassa aan het terrein
verkocht van 11 uur v.m. af.
De voorverkoop heeft plaats tot en
met 31 Mei.
Na dien datum zullen alle kaarten
slechts op den dag van het feest aan
de cassa op het terrein verkrijgbaar
zyn.
Kaarten zijn van heden af behalve
aan onze Tijdingzaal ook verkrijgbaar
by het Concertbureau Vernout, War
moesstraat, te .Hoofddorp in hotel de
Landbouw, te Zandvoort in Lorenz'
boekhandel Haltestraat en te Overveen
bij de uitspanning „Kraantjelek".
Wy teekenen hierbij aan dat het feit.
dat er voorverkoop van kaarten in onze
Tydingzaal plaats heeft, een volkomen
uitzondering is. Een alleenstaand geval.
Wy hebben herhaaldelyk verzoeken
van dezen aard gekregen, en ze tot ons
leedwezen altijd moeten afslaan. Als wy
ze inwilligden, en dan natuurlijk met
gelijk recht voor allen, zou onze Ty
dingzaal een voorverkoop-bureau, voort
durend behangen met biljetten van al
lerlei vereenigingen, inplaats van een
Tijdingzaal worden.
Dat wij in het onderhavige geval een
uitzondering hebben gemaakt vindt zyn
oorzaak in een misverstand by het orga-
niseerende bestuur, waardoor de biljet
ten voor den voorverkoop reeds afge
drukt waren eer men ons vroeg of wy
de Tydingzaal er voor beschikbaar wil
den stellen. In deze omstandigheden be
sloten wij om terwille van de goede zaak
die natuurlijk onze volle sympathie
heeft, en om het bestuur uit een moei-
ïykheid te helpen, deze exceptie te ma
ken.
GEEN WINKELSLUITING.
Heden, Woensdagavond, is de ver*
ordening op de Winkelsluiting niet
y&n kracht.
EEN PROBLEEM.
(Het is tegenwoordig vaak
moeiiyk te zeggen, of een
vrouw 15, 25 of 55 jaar oud
is zei een Engelsche
vrouw dezer dagen in een
redevoering)
Er wordt ons zoo vaak verweten,
(Zei.m' een jongling dezer dagen)
Dat ons ernst (ontbreekt en dat we
Veel te traag een meisje vragen,
Maar het is niet zoo eenvoudig.
Tegenwoordig, om te trouwen,
Met die leeftijds-onbestemde
Geiykvormigheid der vrouwen,
Onlangs maakte ik nog kennis.
Met een schoonheid, om te stelen
'k Schatte haar op zeventien, maar
't Kan ook dertig jaren schelen,
'Slank van lijn en vlug bewegend,
Leek ze nauw de school ontwassen,
'k Zag haar in gedachten zitten,
Met vriendinnen, in de klasse,
Korte haren, roode wangen.
Hoogst modern in doen en laten,
Was zij onvermoeid in 't dansen,
En een bakvisch in haar praten,
'k Was wel erg onder den indruk,
Van haar schoonheid en haar charme
Toen ik 't rank figuurtje vast had,
Tydens 't dansen, in myn armen,
Sedert kwelt mij de gedachte,
Of ik haar zal durven vragen,
Maar dan komt weer twyfel boven
En ik durf het niet te wagen,
Is ze zeventien of vyftig?
Zie die twyfel doet me vree^en,
Goed en wel, wanneer ze 't zelf is,
Maar 't kan ook haar moeder wezen.
P GASUS.
FAILLISSEMENT HOLL.
HANDELSBANK.
ER KOMT HOOGSTENS
20 UIT.
Dinsdagmiddag had in het Paleis van
Justitie alhier, onder leiding van Mr.
G. Sluis, rechter in de Arrondissements
Rechtbank, dé verificatievergadering
plaats inzake het faillissement van de
Hollandsche Handelsbank.
Slechts twee crediteuren waren per
soonlijk verschenen, één had zich doen
vertegenwoordigen.
Namens curatoren bracht Mr. J. Dee-
nik (met den heer L. J. van Rossem
tol curator benoemd) verslag uit, waar
in werd medegedeeld dat curatoren
het bedrag dat nog zal kunnen worden
uitgekeerd, voorzichtig schatten op
10 pCt.
Tot dusver is er, zooals men weet,
éen uitkeering van 10 pCt. geweest.
Een accoord is niet aangeboden.
DE NIEUWE
ZWEMSCHOOL.
HET PROGRAMMA VOOR
HET ZWEMFEEST.
Maandag vergaderde de commissie
voor de samenstelling van het program
ma voor het zwemfeest, dat ter gelegen
heid van de opening der nieuwe ge
meentelyke zwemschool aan de Hout
vaart zal plaats hebben.
De heer H. L. Warnier, inspecteur
van den dienst der Lichamelyke Op
voeding, die de bijeenkomst met een
woord van welkom geopend had, werd
tot voorzitter gekozen. Op verzoek der
vergadering werd ook het secretariaat
der commissie aan het bureau van den
dienst der Lichamelyke Opvoeding ge
vestigd.
Het volgende voorloopige programma
werd opgemaakt:
1. Openingsrede.
2. Demonstratie schoolzwemonder-
richt door schoolklassen.
3. Estafette van schoolploegen door
de beste ploegen, die deelnemen aan de
wedstrijden om het Dr. Merens-di-
ploma.
4. Vrye slag estafette 4 maal 25 M.
voor meisjes- en jongens-adspiranten.
5. Estafette 4 maal 25 M. voor leer
lingen (meisjes en jongens) van Mid-
d enstandsscholen.
6. Figuurzwemmen door damesleden
van Haarlemsche zwem vereenigingen.
7. Reddingsdemonstratie.
8. Wisselslag-estafette 4 maal 50 M.
voor heeren-leden van Haarlemsche
vereenigingen.
9. Schoonspringen van twee torens
tegelyk.
10. Schoolslag-estafette 4 maal 50 M.
voor veteranen van Haarlemsche ver
eenigingen.
11. Twee waterpolowedstryden (gelyk-
tydig)éen door dames en éen door
heeren.
De datum voor het zwemfeest is nog
niet vastgesteld. Het zal vermoedelijk
eind Juni of begin Juli plaats hebben.
AANGEHOUDEN.
Op verzoek van de politie te Haar*
lem is te Amsterdam aangehouden
door de politie aldaar M. F., verdacht
van heling van f 140. Dc man is naar
Haarlem gebracht cn. in bewaring te*
steld.
HET WETHOUDERSDUEL
TE AMSTERDAM.
WETHOUDER DE MIRANDA
CONTRA DR. VOS.
Het is er dan van gekomen. Het Ara-
sterdamsche wethoudersduel heeft
Dinsdagavond plaats gehad. De beide
zalen van Bellevue waren tjokvol.
Voorzitter was Mr. Kranenburg. By
de opening der vergadering zeide de
voorzitter dat hy deze bijeenkomst be
schouwde als „een getrainde democra
tie". Tot deze democratie behoort, al
dus spr. veelzydige voorlichting. De
hoop werd uitgesproken dat de vergade
ring de debaters rustig zou laten uit
spreken.
Beiden, wethouder De Miranda en
wethouder dr. Vos, kregen ruimschoots
gelegenheid hun meening uiteen te zet
ten. Lang bleef het in de zaal rustig
tydens het betoog, der beide heeren.
Maar eindelijk werden de gemoederen
verhit. Toen wethouder De Miranda van
dr. Vos eischte dat deze de beschuldi
ging over sprekers volkshuisvesting be
leid zou intrekken, ontstond, wy ontlee-
nen dit aan het verslag in de Telegraaf
onder de toehoorders in een deel der
zaal kabaal en een handgemeen. Ieder
gaat opstaan, voor zoover is na te gaan,
wordt er iemand van het podium in de
andere zaal getrokken.
Wethouder Dr. Vos die het slotwoord
had, zeide in zyn repliek nog dat in een
tijd dat de gemoederen eenigszins ver
hit zijn men niet moet vallen over een
woord. Ten slotte bracht spr. die van
dergeiyke debatvergaderingen van wet
houders geen voorstander is, hulde aan
den heer De Miranda voor zyn optre
den en zijn goeden toon, en den voorzit
ter zegt hij dank voor zijne leiding.
(Langdurig applav*).
ONGELUK TE IJMUIDEN.
STOKER VERDRONKEN.
Hedenmorgen vier uur vonden eenige
arbeiders van den sluisbouw in het
Noordzeekanaal nabij den steiger te
IJmuiden het lijk van den stoker B. B.
Men verwacht dat B. by het opstoken
van den ketel van de stoomkraan daar
bij op een tot nu toe niet opgehelderde
wyze is te water geraakt. Het lyk is
naar de woning van den verongelukten
man te Velsen N. overgebracht. B. was
ongehuwd.
WERKVERRUIMING.
BESPREKINGEN TEN STAD-
HUIZE.
Dinsdagmorgen werd het bestuur van
het Werkloozen Agitatie Comité, verte
genwoordigd door de heeren Oversteegen
en De Graaf door Mr. Heerkens Thys-
sen ontvangen ten Stadhuize om eenige
besprekingen te voeren aangaande
werkverruiming.
„In de laatste vergadering van B. en
W. is dit laatste punt uitvoerig bespro
ken en er zal wat gedaan worden ook",
zoo zeide Mr. Heerkens Thijssen.
De moeilykheid zit echter daarin dat
men niet weet of de menschen wel ge
schikt zijn om het werk te verrichten,
daar het alles grondwerk is.
Het bestuur van het W. A. C. deed
een voorstel om alle werkloozen in de
gelegenheid te stellen, hun werklust te
toonen. Spoedig genoeg zou dan wel
blijken wie geschikt waren.
Na eenige besprekingen eindigde het
onderhoud.
Besloten werd dat het bestuur van
het W. A. C. evenals de Vakcentrales
hun advies kunnen indienen bij het
Burg. Armbestuur en by de Gemeente
lyke Arbeidsbeurs. Gemotiveerde klach
ten zullen dan direct onderzocht wor
den.
By de besprekingen was tegenwoor
dig de Directeur der Arbeidsbeurs, de
heer Vader.
De heer Heerkens Thijssen deelde nog
mede dat de werkloozen wier ondersteu
ning ingetrokken was direct weer eei\
uitkeering zouden ontvangen.
Ter bespreking van het onderhoud
met Mr. Heerkens Thyssen houdt het
W. A. C. hedenavond om 8 uur een ver
gadering in café „De Korenbeurs" aan
Het Spaame.
DE TOESTAND IN CHINA.
WAAROM GEEN ANDER DAN
EEN OORLOGSSCHIP?
Het lid der Tweedie Kamer de
■heer Vliegen heeft den minister van
Buitenlandsche Zaken en van Marine
a.i. vragen gesteld om te weten te ko*
men of het juist is dat het oorlogs*
schip de „Flores" naar Sjanghai zal
worden gezonden. Indien, zoo
wordt verder gevraagd, de regeering
meent dat ook nu nog te Shanghai een
Nederlandsch schip aanwezig moet
zij-n om bij eventueel gevaar voor de
daar verblijvende Nederlanders dezen
ter hulp te komen, zou de regeering
dan niet bereid zijn een ander schip
geen oorlogsschip voor dat doel te
charteren?.
DE WINKELSLUITING
Het voorontwerp van de
Rijkswet
SLECHTER DAN DE
GEMEENTELIJKE VERORDE
NINGEN.
Door den minister van Arbeid is een
voorontwerp gepubliceerd van een win
kelsluitingswet. Onlangs gaven wy reeds
een overzicht van de voornaamste be
palingen-
De afdeeling Kleinbedrijf van de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken
heeft Dinsdagavond vergaderd om dit
voor-ontwerp te bespreken. Die bijeen
komst had een huishoudelyk karakter.
De volgende week wordt de quaestie in
de algemeene vergadering van de Ka
mer besproken.
De heer W. van Liemt, die voorzit
ter is van de afdeeling Kleinbedrijf,
kon ons dan ook geen inlichtingen ge
ven. Wel was hy bereid zyn persoon
lijke meening over dit voorontwerp te
geven.
Alleerst juichte hy een ryksregeling
toe. De gemeentelyke verordeningen
ondervinden by de toepassing vaak
moeilijkheden omdat in aan elkaar
grenzende gemeenten verschillende re
gelingen gelden. Haarlem had een ver
ordening, Heemstede niet. Het gevolg
was, dat de winkels aan den Wagen
weg die op Haarlem's gebied gevestigd
waren, om 8 uur moesten sluiten, ter-
wyi de concurrenten die even zuidelyker
te Heemstede woonden, geopend moch
ten blijven.Te Heerlen en Hoensbroek is
de toestand nog dwazer. Daar loopt de
grens tusschen beide gemeenten over
de lengte van een straat. Te Heerlen
moeten de winkeliers 's avonds sluiten,
maar hun overburen te Hoensbroek
mogen onbeperkt verkoopen.
Er zijn in het nu gepubliceerde voor
ontwerp voor de ryksregeling evenwel
verschillende punten die gewyzigd moe
ten worden zoo betoogde de heer van
Liemt. Overal is wel gebleken, dat een
sluiting op Zaterdagavond om 10 uur
voldoende is. Als er een enkelen keer
geen verplichte winkelsluiting op Za
terdagavond is, komen er na 10 uur toch
geen klanten meer. De bevolking heeft
zich, mede door den vryen Zaterdag
middag, geheel aangepast by de 10 uurs
sluiting. Waarom wordt nu in de rijks
wet voorgesteld de winkels op Zater
dagavond tot 11 uur open te laten blij
ven? Het is in het nadeel van de winke
liers en van de bedienden. Voor davon
den in de week is de sluiting op 8 uur
gehandhaafd.
Omdat tevens een werktijdenbesluit
50 uur per week zal worden inge
voerd, komt de kleine winkelier met de
11 uurssluiting op Zaterdagavond ge
heel in het gedrang. Dan zyn die 50 uur
te weinig. Het is of de opstellers van
dit voorontwerp den groothandel heb
ben willen bevoordeelen, want de groote
zaken kunnen hun personeel in ploegen
laten werken.
Bovendien worden in dit voorontwerp
meer uitzonderingsdagen voorgesteld
dan nu in de Haarlemsche verordening
bestaan. Dat is ook onnoodig. Eerder
zou nog iets voor beperking te zeggen
zyn. In 't algemeen is dus te zeggen
zoo concludeerde de heer van Liemt
dat dit voor-ontwerp, dat ongunstiger
is dan de bestaande gemeentelyke ver
ordeningen, op verschillende punten ge
wyzigd dient te worden. De Midden-
standsraad heeft over dit ontwerp ad
vies uitgebracht, maar ik begrijp niet,
dat die raad met voorstellen heeft dur
ven komen, die in het nadeel van win
keliers en bedienden zijn. Blykbaar
hebben de heeren die daarin zitten geen
voldoende inzicht meer in de bestaande
toestanden.
Tenslotte zei de heer van Liemt, dat
hij om principieele redenen voor de
voorgestelde Zondagssluiting is, maar
hij vreest, dat verschillende winkeliers,
die nu meestal op Zondagmorgen ge
opend zijn, daarvan nadeel zullen on
dervinden.
DE POSITIE VAN HET
P. T. T.-PERSONEEL.
MOTIE.
De afdeeling „Haarlem" van den C.
B. P. T. T. heeft de volgende motie
aangenomen:
„besprekende de ernstige ongerustheid
onder het Personeel over het maar
steeds uitblijven der Reorganisatieplan
nen, waaromtrent sedert de verschy-
ning van het Rapport Nolting de groot
ste onzekerheid bestaat,
wyst den Directeur-Generaal op de
daardoor steeds toenemende lusteloos
heid onder het Personeel, hetwelk zich
hierdoor elk perspectief ziet ontnomen
en op het daaruit voor'-"den dienst
voortvloeiende groote nadeel;
dringt er beleefd op aan maatregelen
te willen treffen welke aan deze onze
kerheid een einde zullen maken;
verzoekt den Directeur-Generaal be
leefd doch met klem, in het belang van
den Dienst en in dat van het Personeel
de plannen te willen publiceeren welke
de Administratie ten opzichte van de
reorganisatie heeft, teneinde het Perso
neel in de gelegenheid te stellen zich
hierover uit te spreken.
DE NIEUWE RAAD VAN
ZANDVOORT.
A. ELFFERS.
Hierboven geven we nog het portret
van den heer A. Elffers (Gemeentebe
lang), die Maapdag tot lid van den
Zanövoortschen Raad gekozen is.
De heer Terol (Volkspartij) maakte
bezwaar, om voor onzen fotograaf te
poseeren.
ROEIEN.
HET WEDSTRIJDSEIZOEN.
„HET SPAARNE" OP HQLLANDIA.
Morgen begint het w e d s tr ij d s e i zo en
d'er roeiers met de Studenten wed*
strijden op het Noordzeekanaal, ge*
woonhjk maar niet officieel, c>n in
elk geval onjuist al® „de Varsity"
betiteld.
De eeTste races waaraan ook de
bur geT*v e r e eni g i ng en kunnen deelue*
men zijn de klassieke wedstrijden van
Hollandia, die op 11 en .12 Juni as.
zullen, worden gehouden op den
Ouden Rijn bij Alfen.
De Haarlemsche Roei* en Zeilvcr*
ceniging Het Spaarne zal daarbij in
verscheidene nummers uitkomen. lm
training zijn sinds ge rui men tijd de
sen:or.iskiffcur Cox, de junéor*skiffeur
ir. Tromp, twee damesvicren en; een
heeren*vier.
Aan goede leiding hapert het geens*
zins bij Het Spaarne; het zal aan dc
coaches niet liggen als de ploegen
geen succes mochten behalen. De
senior*sk.iffcur Cox staat onder leiding
van den heer P. C. Adrian,, zelf oud*
race roei er en winner van ettelijke
prijzen. Ir. Tromp, zeer bekend Laga*
roeier van de laatste jaren, wordt ge*
coacht door nremand minder dan den
heer A. Th. G. Goblijm, den secreta*
ris van den Nederlandschen Roei*
bond. De beide damesvicren staan
resp. onder leiding van mevrouw
ZwangKoopman en den heer F. Tol*
lenaar, en- de heerenvier onder die van
den voorzitter, Dr. E. A. Kreiken,
onze medewerker voor roeisport.
Er wordt met veel toewijdmg ge*
oefend; de drie vieren en de twee
skiffeurs trekken er alle dagelijks op
uit en langs het Schalkweker jaagpad
is er een heel rijwielverkeer van
coaches.
BEZOEK AAN DEN SLUIS
BOUW TE IJMUIDEN.
DUITSCHE BELANGSTELLING
Een gezelschap van 120 personen.,
industrieelen, ingenieurs cn kooplieden
uit 40 West*Duitsche steden zal van
1 Juni tot 4 Juni een bezoek brengen
aan ons land ter bezichtiging van de
Zuiderzeewerken en van den sluis*
bouw te IJmuiden.
De heeren komen in den avond van
1 Juni te 21 uur 2 te Amsterdam aan.
Op Donderdag 2 Juni, wordt (vertrek
8 u. 11) naar Enkhuizen gereisd; van
waar uit per boot naar dc Zuiderzee*
werken wordt gegaan. Terug in Am*
sterdam 17 u. 1
Daarna gemeenschappelijke maal*
tijd in Krasnapolsky.
Vrijdag 3 Juni, met extra trein
(8 u 49) naar IJmuiden, daar bezichti*
ging van de sluiswerken; lezing van
;r. Heyning. Van IJmuiden gaat de
reis'verder (vertrek 12 u. 54) naar
Rotterdam, waar burgemeester Wyte*
ma de Duitschers in het raadhuis zal
ontvangen.
Na Rotterdam (vertrek 17 u. 25)
zullen de gasten Den Haag bezoeken
waar zij zullen eten in „De Twee
Steden".
Op Zaterdag 4 Juni, tc 13 u. 35
keeren zij uit Den Haag naar Duitsch*
land terug.
KRABBELS.
Waarom opent een visch den bek,
laat er een slok water inloopen en werpt
dit weer uit door de kieuwen?
Een mooie examenvraag, waarop de
wetenschap totnogtoe antwoorddeDit
is de wyze waarop de visch adem haalt
en zuurstof aan het water onttrekt.
Maar een Dultsch ingenieur, hoewel
de juistheid van deze theorie niet ont
kennend, beweert nu, op grond van ob
servaties, dat deze opvatting van de
zaak niet volledig is. De heer Arns
Börner verklaart dat de visch boven
dien op deze wyze zyn lichaam helpt
naar voren stuwen.
Dit is al interessant genoeg, maar het
is nog niet alles. Waarom zegt de
heer Börner zouden wy hetzelfde
principe niet in den scheepsbouw toe
passen. Dat moet de snelheid' van een
schip zeer ten goede komen. En, niet
tevreden met theorieën heeft deze Duit-
scher een motorboot gebouwd, deze
voorzien van een 6 P.K. motor en van
een boeg, die onder water open is, ter-
wyl halverwege de zijde openingen zyn
gemaakt, die de kieuwen van de visch
moeten voorstellen, In plaats dat het
water tegen den boeg opspat en dus
belemmerend voor de vaart werkt,
stroomt het door het gat naar binnen,
dat een eenigszins ovalen vorm heeft,
wordt onder In de boot onder turbine-
compressie gebracht en stroomt met
veel grooter snelheid dan het naar bin
nen gekomen is, weer door de kieuwen
naar buiten. Bovendien zyn de zyden
van de boot achter de openingen ruw
gemaakt als vischschubben. Door het
wegnemen van den weerstand van den
boeg en het verminderen van den wrij-
vïngsweerstand van de zijden, is een
reactie verkregen die helpt, het schip
vooruit te stuwen. Een boot, zoo
als die van den heer Börner zou
in normale omstand'gheden geen groo
ter snelheid kunnen bereiken dan 10 tot
15 KM. per uur. Maar met toepassing
van deze nieuwe hulpkre "-t ontwikkel
de zy op de Elbe een snelheid van 24
Kilometer.
Door dit succes op kleine schaal aan
gemoedigd, is de uitvinder aan het
voorspellen en berekenen geslagen. Een
transatlantisch stoomschip, dat nu in
6 dagen of 144 uur van Europa naar
Amerika vaart, zou den afstand tus
schen beide werelddeelen dan in 70 uur
of minder dan 3 dagen kunnen afleg
gen, met het tiende gedeelte in machine
kracht en kolengebruik.
Wij zullen zien, wat er van komt. Het
Rotorschip, een paar jaar geleden met
zulk een vertrouwen aangekondigd,
heeft niet geheel aan de verwachtingen
beantwoord en dit geeft aanleiding, om
het nieuwe project niet met onbegon
nen gejuich binnen te halen. Maar de
opzet heeft in elk geval een. dadelijk in
het oog springende, verdienste. Ze is
eenvoudig. En eenlgen tyd geleden heeft
men reeds de stelling verkondigd, dat
de snelheid van de visschen samenhang
vertoonde met de proportioneele grootte
van bek en kieuwen. Men heeft er toen
niet de conclusie uit getrokken, die
deze Duitsche ingenieur er aan ontleent.
Maar het klopt ontegenzeggeiyk.
DE SUBSIDIE DER H. O. V.
Hoe men in raadskringen
daarover denkt.
ONGUNSTIG PRAEADVIES
VAN B. EN W.?
De quaestie van het voortbestaan der
H. O. V. door het bestuur in zyn
adres aan den gemeenteraad afhankelijk
gesteld van het dekken van het tekort
van f 11.030 op dc loopende rekening
cn verhooging der subsidie van f 30.000
tot f 40.000 houdt veler gemoederen
bezig. Reeds nu worden door ccnigc les
den van het bestuur raadsleden bezocht
om hun den toestand der H. O. V. na*
der uiteen tc zetten cn steun te vragen
voor de inwilliging van het verzoek.
Wij hebben bij eenige groote raads*
fracties gevraagd hoe die stonden tegen*
over deze nieuwe aanvraag der H. O. V.
Daarbij bleek ons, dat üe quaestie in de
fracties nog geen punt van overweging
heeft uitgemaakt. Dit komt pas als het
op de agenda der raadsvergadering staat
Van officicele zijde vernamen wy, dat
het punt op de agenda van de vergadc*
ring van 1 Juni zal komen, dus in de*
zelfde zitting waarin ook de belasting*
voorstellen aan de orde komen.
Wel kregen wij den indruk, dat over
dc kansen van het verzoek der H. O. V.
nog niet veel te zeggen is. Een van dc
sociaaldemocratische raadsleden zei
ons: Het is onjuist tc veronderstellen
dat de S. D. A. P. zich bij voorbaat voor
inwilliging van het verzoek der II. O. V.
verklaren zal. Integendeel de quaestie
moet van alle kanten bekeken worden,
want het financieele offer dat van de
gemeente gevraagd wordt, vermeerdert
steeds. Bovendien voelt elk, dat het bij
verhooging der subsidie tot f 40.000,
nog niet zal blijven. Overal hebben de
orkesten met financieele moeilijkheden
te kampen en steeds nemen die toe.
Daarom is het nu zaak de quaestie van
dc H. O. V. terdege onder oogen te
zien om te overwegen langs welken
