44e Jaargang No. 13478
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 31 Mei 1927
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ptr w«ek f 0.27M, met geïllustreerd Zondagsblad 0^2; per 3 maanden: Voor Haarlem
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd Is (kom der gemeente) f 3.57H- Franco per post door Nederland
3-87M- Afzonderlijke nummers f0-15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem enOmstreken f 0.57H, franco per Dost f 0-65
ADVERTENTIEN: Van 1 tot 5 regels 11-75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bi}
abonnement aanzienlijk rabat Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
ïolefoonnummers: Directie 13082. Hoofdredactie 15054, Redactie 10600
en Administratie 10724 en 14325.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren J. C, PEEREBOON1 en P. W. PEEREBOOM
HoofdredacteurROBERT PEEREBOOM
Drukkerij: Z.B. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Bijkantoor voor Santpoort, Veisen Velsen-Noord, IJmuiden, IJmuiden-Oos
Beverwijk, enz., enz, Driehuizerkerk w eg 2, Velsen, Telefoon 352
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
AGENDA.
DINSDAG 31 MEI
Stadsschouwburg: Gastvoorstelling
Tilla Dur.eux, S uur.
Schouwburg Jansweg: Kon. Ncd. Vers
ceniging „Onze Vloot" afd. Haarlem en
omslreken: Voordracht Prof. Dr. F. A.
Vening Meinesz met Lichtbeelden over
zijn reis met H.M. Onderzeeboot KXIII
S uur.
Kamer van Koophandel en Fabrie=
ken: Vergadering gebouw der Kamer,
Kruisweg 70, 7.30 uur n.m.
Nederlandsche Handels en Landbouw;
bank: Jaarl. algemeene vergadering van
aandeelhouders ten kantore der vens
nootschap, des avonds 8 uur.
N.V. Chemigrafische Kunstinrichting
„Polygraph' gewone jaarlijksche ver;
gadering van aandeelhouders ten kan;
tore der vennootschap des avonds 8 uur
Bioscoopvoorstellingen.
Cabaret Modern. Optreden van vers
6chillcnde artisten.
La Mascotte, Grooie Markt: Dan;
cing.
Tivoli, Tempeliersstraat: Dancing.
Café Dreefzicht: Concert, Trio
Stoffer.
St. Elisabeths Gasthuis bazar van 7
tot 9.30 uur Ingang Groot Heiligland.
Cabaret Modern. Optreden van vers
Schillende artisten.
Tivoli, Tempeliersstraat: Dancing.
Bioscoopvoorstellingen.
Heemstede: Groenendaal, Muziek;
uitvoering door dc H. O. V. des avonds
8 uur.
WOENSDAG 1 JUNI
Gemeenteraad Statenzaal (Prinsen;
Jiof) 1.30 uur namiddags.
Diaconessenhuis: Bazar van 10.30 tot
12.30, van 2 tot 5 en van 8 tot 9.30 uur.
N.V. Het Gezondheidshuis: Alges
pieene vergadering ten kantore der
N-V, Zijlstraat 69, des avonds 8 uur.
KRABBELS.
Onlangs is er in dit blad op gewezen,
hoe de menschheid tegenwoordig het
gemak, dat lucifers geven aanvaardt,
zonder er een oogenblik bij te denken,
hoe men, nauwelijks een eeuw geleden,
nog met het verwekken van vuur moest
tobben.
Zoo is de mensch nu eenmaal. Als
hij iets bezit, went hij daar zoo gauw
aan, dat hij zich niet meer kan voor
stellen, dat hij het niet zou hebben en
verontwaardigd is, wanneer hij het eens
tijdelijk mist en daardoor een gemak
moet ontberen, dat hij geheel als een
hem toekomend recht is gaan beschou-
wén. Wat voor de lucifers geldt, is in
niet minder sterke mate van toepassing
op tal van andere voorwerpen van dage-
lijksch gebruik. Neem bijvoorbeeld
vloeipapier, dit tweeslachtig begrip hier
bedoeld als het papier, waarmede wij
onze pennevruchten drogen. Wat zou
een mensch, na zijn zesde jaar, tegen
woordig zonder vloei beginnen?
Het antwoord is, drogen met poeder
of zand, zooals hij vroeger moest doen,
niet eens zoo heel lang geleden. Er
zullen onder onze oudste lezers nog wel
zijn, die zich kunnen herinneren, dat
deze middelen nog hier en daar voor
het doel in gebruik waren. Gebrekkige
middelen zeer zeker, maar men had
nog niet anders.
Toch wordt in een Engelsch boek van
1675 reeds melding gemaakt van een
speciale papiersoort, fyn en bruin van
kleur, die als plaatsvervangster voor
zand werd aanbevolen. Zand en poe
der merkt de schrijver op zijn on-
practisch, omdat zij de kleur van de
inkt veranderen en bovendien in de
ruggen van boeken dringen, waardoor
de band spoedig achteruitgaat. Dit pa
pier schijnt ondertusschen slecht te heb
ben voldaan, want het duurde nog lang
voor het vloei in den vorm, waarin wij
■het nu kennen, werd uitgevonden.
Zooals vele belangrijke vindingen, ge
schiedde ook deze bij toeval.
In een papierfabriek in het Engelsche
graafschap Berkshire vergat een werk
man, in een verstrooide bui aan de pap
waarvan een hoeveelheid papier moest
gemaakt worden, de vereischte hoeveel
heid lijm toe te voegen. Toen zijn pa
troon dit bemerkte, ontstak hij in woe
de en ontsloeg den nalatige op staan-
den voet. Eenige dagen later echter be
merkte hij, nog steeds bij toeval, dat
dit lijmlooze papier de eigenschap had,
inkt op te zuigen, zonder het geschre
vene onduidelijker te maken of te vlek
ken.
Hótseling kwam het denkbeeld bü
hem op. dit nieuwe product, dat veel
practischer was dan zand, niet alleen
niet in de vuilnisbak te gooien, maar
te gaan exploiteeren. Het succes wa:
zoo groot, dat hij zich voortaan uitslui
tend op de fabricage van vloei toelegde
en er een fortuin mee verdiende.
De geschiedenis verhaalt niet in welk
jaar deze ontdekking geschied is, even
min nl de fabrikant aan den werkman,
wiens nalatigheid de eerste stap tot de
nieuwe vinding was geweest, volkomen
rehabilitatie en een eervolle plaats in
gijn bedrijf aanbood.
GEMEENTERAAD.
De agenda van de zitting van den
gemeen -eraad van Woensdag wordt
nog aangevuld met de volgende twee
punten:
7a. Toepasselijk verklaring verschik
lende Strafverordeningen.
Tib. Verordening krachtens art. 4
deT Hinderwet,
DE DOODGESTOKEN
POLDERWERKER.
GEEN MOORD?
De Maasbode van hedenochtend
schrijft:
Naar onis door een zeeT vertrouwde
bron gemeld werd, iis de -gewald'dadóge
dood van den jeugdigen polderwerker
J. J. van Loon uit Hoogerheide. die
vermoord heet be Leidsehendam, in
ee.n klein opkamertje, aan een zeer
smalle tafel, waaraan vers-db:Mende
polderwerkers, na een nachtarbeid,
waarvan zij zingend zijn thuis geko;
men, hun mongenibrood zaten te eten»
volstrekt niet te wijten aan een- moord,
maar aan een zeer noodlottig onge;
luk. Hier is geen sprake van een
moord uit voorbedachten, rade. Heeil
het treurspel is afgespeeld in een. lach;
bui van een onbewaakt oogembli'k. Dc
onhandige steker was zich in die al;
gemeene lachbui volstrekt niet bes
wust het vlijmscherpe, maar zeer
noodlottige broodmes, waarmee hij
zat brood te snijden» in handen te heb;
ben. Van Loon is als het ware lachend
gestorven.
HET RUITERFEEST.
KAARTEN VERKRIJGBAAR
TOT EN MET 2 JUNI.
Het comité verzoekt ons te vermel
den dat de kaartverkoop voor het Rui
terfeest op den Blirikert niet zooals oor
spronkelijk gemeld, plaats heeft tot 31
Mei. maar tot en met 2 Juni.
Wij vestigen hierbij nog eens de
aandacht op de scholierkaarten die
verkr'-gbaar zijn voor groepen van 25 a
25 cent per stuk (bij elke groep één ge
leider vrij.
CONCEPT HUURVER-
ORDENING TE
AMSTERDAM.
ADVIES GEZONDHEIDS
COMMISSIE.
Het persbureau Vaz Dias meldt ons
uit Amsterdam:
In de Maandagavond gehouden ver
gadering der gezondheidscommissie is
het advies vastgesteld dat door de com
missie van strafverordeningen uit den
gemeenteraad gevraagd is aan dit col
lege over de ontwerp-verordening ter
voorkoming van onredelijke opdrijving
van hum-prijzen van woningen (Hum-
verordening).
Het advies van de subcommissie voor
de volkshuisvesting zegt o.m. dat zij
zich zal onthouden van bespreking der
juridische kwestie. Wat de wenschelljk-
heid der verordening betreft, kan zij
slechts tot op zeker hoogte met de
meerderheid van dit college van B. en
W. meegaan, omdat de verwachting is
gewettigd, dat de eigenaren der andere
woningen in de huurgroepen 300
600 niet tot verhooging der huren zul
len overgaan, wegens het aantai te
huur staande woningen.
Voor woningen, hooger dan 6 per
week acht zij dan ook een verordening
noodig. Evenmin acht zij die noodig
ten aanzien van winkels met woningen
wanneer de huur meer bedraagt dan
6 per week.
Wat de practische uitvoerbaarheid
der verordening betreft, staat de sub
commissie uiterst sceptisch tegenover
deze gemeentelijke verordening omdat
de onmisbare aanvulling der verorde
ning, de huuropzeggingswet, ontbreekt
en zal blijven ontbreken.
De subcommissie adviseert, dat de
gemeente zich zal beperken tot het
maken van een regeling ter voorkoming
van onredelijke huuropdrijving met be
trekking tot woningen, waarvan de huur
op 1 Januari 1927 6 of minder be
droeg.
Het lid der sub-commissie Mr. van
den Bergh staat een afwijkende mee
ning voor. Hij gaat geheel mee met het
voorstel van de meerderheid van B.
en W.
De gezondheidscommissie heeft zich
tenslotte met 10 tegen 4 stemmen ver-
eenigd met het advies van de subcom
missie.
Voorstel der vrijz.-
democraten.
Naar de Tel. verneemt zal door de
vrijz.-dem. raadsfractie een amende
ment op de voorgestelde ontwerp huur-
verordening worden ingediend, waarbij
deze alleen zal gelden voor huren tot
een maximum van f 7 per week.
ERNSTIG ONGELUK OP
ONBEWAAKTEN
OVERWEG.
EEN DOOOE EN FEN ERNSTIG
GEWONDE.
Maandagavond omstreeks half zeven
is te Uithoorn, i.n den LegmeerpoMer
een ernstig ongeluk gebeurd. Toen de
heer Oudijk, van Waddinxvee-n, met
zijn auto den onbewaakten overweg
wilde passe-eren, kwam juist de trein
van Aalsmeer aan. Deze greep d.en
auto en versplinterde hem geheel. De
heer Oudijk was onmiddellijk dood;
een dame, die zich eveneens in d-en
auto bevond, werd zeer ernstig g-e;
kwetst. Dr. de Jong, v-an Uithoorn»-
hoeft haar per auto naar Amsterdam
vervoerd.
N.V. DRUKKERIJ
„DE SPAARNESTAD".
In de Maandag gehouden algemeene
vergadering van aandeelhouders dor
N.V. Drukkerij „De SpaaTinestadi". al;
hier werd wijlen de h-eer S. F. H. M
v. d. Gpiend't door den president;
commissaris en in het jaarverslag
herdacht.
De balans en de wm-s't; en verlies;
rekening werden goedgekeu-d. Het
dlv'dend werd beoaal'd op 9%.
De Zesreerw. Heer Pastoor H C.
J. SondaaE werd met algemeene stem;
men als commissaris herkozen.
SURSéANCE VAN BETALING.
De firma Jansen en Krom, aanne;
mens te Velscroord, hadden bij de
Haarlemsche rechtbank een aanvraag
ingediend tot surseance van betaling-
Hedenmiddag zo-u dat verzoek bethan;
deld worden. Die vergadering gaat
evenwel niet door, om-dat -het verzoek
ingetrokken is, en de crediteuren zijn
voldaan.
GROOT BENTVELD"
In het Algemeen VerkoopLo-kaal
aan de Nieuwe Gracht alhier, wer;
den Maandagavond in het openbaaT
geveild: de perceeien bosehgromd,
bekend als -Groot Bentveld" te Aer;
denhoutBentveld aan den Zandvoor;
fcerweg en die Zuidlaan.
De perceeien werden opgehouden
voor f 295-000.
HET G. E. B.
EEN ZILVEREN JUBILé.
Het Gemeentelijk Eleotr-iciteits
Bedrijf zal 1 Augustus 1927 25 jaar
bestaan.
Dien dag zal het 25 jaar geleden
zijn,, dat de he-e-r Th. J. G. van der
Kort Sr., thans ond-e^o-pziohter, bij
de eleotrisolie Centrale im dljenst trad.
Hij is -de eerste jubilaris aan heit
G. E. B.
De elecbrotedhiniious A. van Harre;
veld z-ail op Zaterdag 16 Juli 1927
den dag herdenken» dat hij voor 25
jaar in dienst der Lichtfabrieken (af;
deelimig clectrioitedt) trad»
PROFESSOR GEVALLEN.
KLACHT BIJ DE GEMEENTE
LIJKE AUTORITEITEN.
Uit Groningen wordt aan de Tel. ge
schreven:
Den hoogleeraar in de theologie aan
de Rijksuniversiteit alhier, Prof. L. H.
K. Bleeker, is heden een ongeval over
komen. De professor liep over het Ge
dempte Zuiderdiep, waar momenteel
werkzaamheden aan het wegdek wor
den verricht. Hy struikelde hierbij over
een paaltje en viel waardoor hy ernsti
ge wonden aan het gelaat opliep. Na
voorloopig te zijn verbonden, moest hij
zich naar het Diaconessenhuis begeven,
ten einde daar door dr. Bouma nader
te worden behandeld. De hoogleeraar
heeft een klacht ingediend bij de ge
meentelijke autoriteiten.
HODGES TREEDT AF.
NIET MEER IN DE
MIJNWERKERSCENTRALE.
Het bestuur van de mijnwerkersinter-
nationale besloot na de rapporten van
Husemann, voorzitter van den Duit-
schen mijnwerkersbond, Desjardin,
voorzitter van de Belgische mynwer-
kersorganisatie en Richardson, pen
ningmeester van de Britsche mijnwer
kersfederatie gehoord te hebben, dat
Frank Hodges als secretaris der inter
nationale mijnwerkersfederatie moet af
treden, en zoo spoedig mogelijk vervan
gen moet worden
ïntusschen zal Delatre als secretaris
optreden, zoodat het secretariaat voor
loopig naar Brussel wordt verplaatst.
De resolutie waarin geprotesteerd
wordt tegen de Engelsche vakvereeni-
gingswet werd met algemeene stemmen
door het bestuur aangenomen.
SCHEURING.
Onze nieuwe zweminrichting
Scheurt, maar wees niet ongerust,
Scheuring is den Nederlander,
Steeds z'n leven en z'n lust;
Scheuring hebben we in alles,
Scheuring in de politiek,
Met of zonder draad wy scheuren,
Zie de Radio-muziek;
Vrywel niets komt hier tot wording,
Zonder dat het spoedig scheurt
En we voelen ons eerst prettig
En normaal, als 't is gebeurd;
Ach, wij bouwen uit gewoonte,
Op meersoortig fundament,
En de risico van 't scheuren
Is ons waarlijk wel bekend.
Vaak wordt hier iets opgetrokken,
Dat niet gansch is onder-heid
En wij weten wel, 't is logisch
Dat het dan aan scheuring lijdt;
"t Scheurt in poëzie en proza,
In den godsdienst en de sport,
Menig schijnbaar hechte stichting,
Is hier al door ingestort,
Daaglijks scheurt het in ons landje
En daarom, zooals u weet,
Is 't ook dat een dagkalender
Bij ons: scheurkalender heet.
P. GASUS.
DE CHINEESCHE OORLOG
Japan treedt tusschen-
beide.
EN STELT WAPENSTILSTAND
VOOR!
De correspondent van de „Daily Tele
graph'" te Tokio verneemt, dat Japan
het plan heeft geopperd, dat Tsjang
Tso-lin een wapenstilstand zal voorstel
len en zich zal terugtrekken naar Moek-
den. Daarna zouden dan Tsjang Tso-
lin, Tsjang Kai-sjek en Feng Joe-spiang
moeten trachten, vrede te sluiten, daar
bij geholpen door Japan, Engeland, de
Vereenigde Staten, Frankrijk en Italië.
De landing van Japansche troepen te
Tsjingtau zou met dit denkbeeld sa
menhangen, in dien zin, dat de overige
vier mogendheden haar instemming
daarmee hebben betuigd.
De opperbevelhebber van het Britsche
eskader in China heeft besloten, het
convooieeren van koopvaardijschepen
stop te zetten, daar het beschieten van
de schepen op den Jangtse is afgeloo-
pen. Echter zullen torpedojagers in ge
reedheid worden gehouden om aan iede
re hervatting van het vuren het hoofd
te bieden.
Gemeld wordt door de Tel. door de
Times Service, dat door den val van
Loyang (of Honanfoe) waar Woe-Pei-
foe's vroeger hoofdkwartier was geves
tigd, Tsjengtsjau aan de kruising van
den Loenghai- en Peking-Hankau-
spoorweg gelegen, in onmiddellijk ge
vaar verkeert. De Japansche ingezete
nen zijn reeds naar Tientsin gebracht.
De val van Tsjengtsjau zou waarschijn
lijk aanleiding geven tot de onmiddel
lijke versterking van de Japansche gar
nizoenen in Peking en Tientsin.
OVER BEROEPSKEUZE.
EEN LEZING VOOR DEN
CENTRALEN OUDERRAAD.
Aan de ouders der leerlingen van
de hoogste klassen der Openbare
Lagere Scholen, te Haarlem is door
het besfuur van den Haarlemschetn
Centra!en Ouderraad een uit noodi ging
gezonden tot bijwoning van een- ver;
gadering op Woensdag 1 Juni, in het
Gemeentelijk Concertgebouw, waar
de beer C. v. d. Wónden zal spreken
over: „De noodzakelijkheid van voor;
lichting b; beroepskeuze".
DE AARDBEIEN.
KENNEMERLAND IS VOL
VERWACHTING.
Men schrijft ons uit Beverwijk:
De late aardbeien, de hoofdbron dei-
inkomsten voor geheel Kennemerland,
staan thans in vollen bloei en evenals
de Betuwe op zijn best is wanneer de
vruchtboomen bloeien, is het nu in de
duinstreek op z'n mooist. De vroege
aardbeien, de „Dutch Evern" zijn uitge
bloeid, de vrucht begint te zetten, de
stand is goed. Wel heeft de strenge
nachtvorst van 30 April op 1 Mei er ta
melijk in hiusgehouden, doch de bevro
ren bloesems hebben al weer lang plaats
gemaakt voor andere. Aardbeien
bloeien beslist zeer rijk. want terwyl in
het begin van Mei over vele velden een
zwarte tint van de nachtvorsten lag, is
daar nu niets meer van te bespeuren en
is het. alsof alles met een smetteloos
wit laken is overdekt.
Was de tuinder dus voor enkele we
ken weer zeer pessimistisch gestemd,
daar de oogst, vooral die der vroege
soorten dreigde te mislukken, nu alles
er weer goed voorstaat, is het leed weer
geleden en hoopt men weer op een goed
jaar.
DE MOEILIJKHEDEN BIJ
DE H.O.V.
WAT MEN IN DE KRINGEN
DER ORKESTLEDEN ZEGT.
In ons nummer van Maandag hebben
wy eenige ons gedane mededeelingen
gepubliceerd, betreffende plannen der
orkestleden, die volgens die mededeelin
gen het denkbeeld zouden koesteren,
mocht de H. O. V. worden opgelicvi n.
de zaak op eigen risico voort te zetten,
misschien alleen met harmoniemuziek.
Wij hebben nog eens nader geïnfor
meerd in de kringen der orkestleden
zelf en vernamen daarbij dat zy er ab
soluut niet aan denken de H. O. V. voor
eigen rekening of riisco voort te zetten.
„Dit zou ook onmogelijk zijn", zoo zei-
de men ons, „want het is zeer de vraag
of in dat geval de gemeente haar subsi
die wel zou handhaven.
En aan het geven van harmoniemu
ziek zouden ook groote bezwaren ver
bonden zijn, want de muziek daarvoor
heeft 'de H. O. V. verkocht en ook zou
den weer enkele instrumenten moeten
worden aangeschaft".
Het bleek ons dat met het doen van
uitvoerige mededeelingen betreffende
de plannen der orkestleden men wilde
wachten tot de beslissing over de aan
vraag om meer subsidie in den Raad
gevallen is.
Maar dat het orkest plannen heeft,
al zyn zy dan misschien nog niet aan
alle leden in bijzonderheden bekend, is
wel zeker.
Wy kregen den indruk dat deze plan
nen zullen gaan in de richting van het
werven van veel meer leden. Onze zegs
man was van meening dat een eerste,
een tweede en een derde is: meer leden
en voorts oordeelde hij, dat het aantal
volksconcerten verminderd moet wor
den, omdat deze niets opbrengen.
Onze tweede indruk was dat het or
kest optimistisch is, aan onmiddellijke
opheffing niet gelooft en meent, „dat
er nog wel weer een mouw aan gepast
zal worden" al acht men de kans op
vermeerdering van subsidie al zeer ge
ring.
Dit is in leder geval wel zeker: als
het bestuur zegt dat de H. O. V. moet
worden opgeheven, dan staan de leiders
van de organiastie der orkestleden ge
reed met een plan de campagne, waar
van het doel niet isde zaak over te
nemen, maar waarby in de eerste plaats
met alle macht getracht zal worden
het. aantal leden belangryk te vermeer
deren.
FUSIE VAN TWEE
GEMEENTEN.
BEVERWIJK EN WIJK AAN
ZEE EN DUIN.
Door den heer M. Lamme en 148
andere onderteekenaren, is aan den
raad der gemeente Beverwyk het vol
gende adres gezonden:
„Ondergeteekenden, inwoners der ge
meente Wijk aan Zee en Duin, verzoe
ken den Raad het daarheen te leiden,
dat de gemeente Wijk aan Zee en Duin
worde samengevoegd met de gemeente
Beverwijk. Zij achten die fusie niet
alleen wenschelyk, doch ook noodzake
lijk en meenen hiertoe o.m. de navol
gende gronden te mogen aanvoeren:
le. De ligging van Wijk aan Zee en
Duin is van dien aard, dat de inwoners
dier gemeente zich één met Beverwyk
gevoelen, omdat zij in ieder opzicht op
die gemeente zijn aangewezen, o.a. door
het doen van inkoopen in laatstge
noemde gemeente, het aldaar doen
schoolgaan hunner kinderen, het zoe
ken van werkgelegenheid, het bezoe
ken van amusementen, enz.;
2e. Wyk aan Zee en Duin is zeer sterk
ingebouwd in Beverwyk, de grenswe-
gen behooren mede gedeeltelyk tot die
gemeente, waardoor onderhoud en ver
lichting dikwyls te wenschen overlaat;
3e. De gasprijs te Wyk aan Zee en
Duin is hooger dan te Beverwyk, ter
wyl de electriciteitstarieven aldaar aan
merkelijk verschillen en hooger zyn;
4e. De veereniging dier gemeenten is
mede zeer gewenscht om huns inziens
een door de wet opgelegde onbillijkheid
uit den weg te ruimen, en wel voor
zooveel betreft de forensenbelasting;
hierdoor zy'n vele gezinnen gedupeerd.
Voorts is de plaatselyke inkomsten
belasting te Wijk aan Zee en Duin (on
langs met 1/2 pCt. verhoogd) voor de
lagere inkomens aanmerkelijk hooger
dan te Beverwyk;
5e. Bij samenvoeging dier gemeenten
ontstaan een groot en bloeiend cen
trum, waardoor wegen en uitbreidings
plannen, rioleering, verlichting, ophaal
dienst voor haardasch en vuilnis, als
mede de scholenkwestie beter en doel
treffender ter hand kunnen worden ge
nomen, waardoor de kosten voor een en
ander aanmerkelijk lager zullen zijn,
terwyl de daaruit voortvloeiende lasten,
per inwoner, een geringer omvang zul
len hebben.
Adressanten zijn van meening, hier
mede genoegzaam het nut van een
eventueele fusie te hebben aangetoond
en zy verzoeken dan ook den raad er by
het college van Ged. Staten op aan te
dringen, een samenvoeging van beide
gemeenten tc willen bevorderen.
DE BELASTING
VOORSTELLEN.
Morgen komen in den Raad opnieuw
de belastingvoorstellen van B. en W.
aan de orde, waarvan veertien dagen
geleden de behandeling werd uitgesteld.
Men kent den inhoud van deze voor
stellen, die wy uitvoerig besproken heb
ben. De drie hoofdpunten zUn: le.
handhaving van den belastingfactor op
1 1/2, 2e. verlaging van de opcenten op
de Personeele belasting van 50145
(progressief) tot 50 over de geheele li
nie, 3e. uitstel van de verlaging der
electriciteitstarieven (waartoe in No
vember besloten werd, en die op 1 Juli
a.s. in werking zou treden) tot het
jaar 1929.
By de verschyning van deze voor
stellen hebben wy ze onmiddellijk be
streden op verscheidene gronden. Later
hebben wy onze bezwaren nog versterkt
en toegelicht met gegevens waaruit dui-
deiyk bleek dat de tariefsverlaging van
het G. E. B. voor de groote massa der
kleine inkomens van meer belang zou
zyn dan de thans voorgestelde verla
ging van de opcenten op het Personeel.
Het hoofdbezwaar, dat schryver dezes
in zyn eerste artikel over deze aangele
genheid naar voren bracht, is het ge
brek aan lijn in de financieele gemeen
tepolitiek dat er uit spreekt Met alle
respect voor de erkende bekwaamheden
van den wethouder van Financiën ver
wachten wy toch van hem een breeder
opzet dan deze. Als de Raad in Novem
ber een voorstel tot verlaging van de
electriciteitstarieven aanneemt moet
men het niet zes maanden later gaan
intrekken, terwijl men in November
toch al evenveel wist van de financieele
voor- en nadeelen van de grensregeling
als nu. Uitstel tot 1929 is precies het
zelfde als afstel; er kan niemand in den
Raad zyn die daarfcusschen nog eenig
verschil zit. Niemand kan zeggen hoe
de toestand dan zal zijn, en of voor het
G. E. B. dan de mogelijkheid zal be
staan om tarieven te verlagen. Welk
particulier bedrijf, welke directie zou
het ooit op zich willen nemen om voor
over anderhalf jaar een prysverlaging
van haar artikel te beloven?
Tijdens de (later geschorste) behan
deling in de raadszitting van 18 dezer
heeft de wethouder van Financiën zyn
voorgestelde verlaging van de opcenten
op het Personeel in het kort verdedigd.
Hij stelt zich voor dat een aantal be
woners in het geannexeerde gedeelte
van Heemstede niet naar elders zullen
verhuizen als Haarlem hun een belas
tingvoordeel van dezen aard biedt. De
wethouder heeft daarbij gesproken van
„het psychologische moment" voor de
invoering, dat z.i. nu is aangebroken.
Aan het bestaan van een eenigszins
uitgebreide categorie Bosch-en-Vaar-
ters, die Haarlemmers zouden blyven
terwille van een belastingmeevaller van
50 of 100, geloof ik niet. Deze cate
gorie zou moeten bestaan uit menschen
met inkomesn van 7000 en hooger,
zooals er velen in Bosch en Vaart wo
nen. Voorzoover zy( Amsterdamsche fo
rensen zyn is het nadeel van hun an
nexatie door Haarlem uit belasting-oog
punt vrij groot Als zij daarvoor wilden
verhuizen zouden zy zich heuseh niet
meer laten weerhouden door een klein
meevallertje op de personeele belasting
te minder omdat de meevaller
grootendeels bestaat uit een herziening
van de Rykswet, dus een verlaging van
de betaling in hoofdsom, waarvan men
derhalve overal in Nederland profiteert.
Zelfs als de wethouder gelyk had in
zyn geloof aan het bestaan van deze
aarzelende categorie, die door wat min
der opcenten behouden zou blyven,
zouden wy dit nog een kleine finan
cieele politiek vinden. Nu gelooven wij
dat dit absoluut de verkeerde weg is.
Het gezag van derf Raad zal niet ver
hoogd worden door het intrekken van
een besluit tot tariefsverlaging dat pas
zes maanden geleden genomen is. En
de bevolking van het nieuwe Haarlem,
dat 110.000 zielen telt, is er niet mee
gebaat als de financieele politiek van
het pas-vergroole centrum begint met
besluiten tot intrekking van een alge
meene tariefsverlaging en tot Invoering
van een lagere opcente-regeling ter
wille van een kleien bevolkingsminder
heid van vyfduizend zielen!
Met verwondering hebben wij nota
genomen van het feit, dat de meerder*
held van B. en W. (wethouder Rei»
nalda is, naar wij vernemen, tegen;
stander van deze voorstellen) de pro*
gressie in de apc-entensregeling zoo en
passant maar evenfcpes vervangt door
een uniform tarief. Dit is wcfl heel
scherp in tegenstelling met het bij dc
wetswijziging gevolgde stelsel. Tm*
mens, daaruit blijkt, dat dc verlaging
bij Rijk en Porvincic bedraagt bij
huurwaarde van f 250; 46 van
f 300: 39 van f 400: 35 enzoo;
voorts, in dalende reeks, tot de veria*
ging bij huren van f 1000 slecht 21
bedraagt. Bij dc gemeente daarentegen
is dc verlaging on ecu huurwaarde van
f 250 de minste, hl. 47 cn klunt re;
gelmatig tot 72 naarmate de huren
hooger worden. Op dit punt is spe;
ciaal de bestrijding door de SjD.A.P.
gericht.
Wij zijn neutraal op politiek ge;
bied cn eventueele politieke partij;
beschouwingen over deze zaak laten
wy dan ook geheel terzijde, maar naar
onze meening moet de financieele po*
litick van Groot ;Ii&ar>kim grooter rij»
