n
f)
n
DATUMSTUKJES
44e Jaargang No. 13481
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 3 Juni 1927
ABONNEMENTEN per week f 0.27M» met geïllustreerd Zondagsblad f 0.32; per 3 maanden: Voor Haarlem |B| ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels 11.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bi}
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f 3.57H- Franco pe: post door Nederland I abonnement aanzienlijk rabat- Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
3.87^. Afzonderlijke nummers f 0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haariem en Omstreken fO-57Ki franco per post f 0-65 ||l per plaatsing, elke regel meer 15 Cents contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Drukkerij: Z.B. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600 DirecteurenJ. C. peereboom en P. w. peereboom Bijkantoor voor Santpoort, Veisen, Velsen-Noord, IJmutden, IJmufden-Oost,
en Administratie 10724 en 14825. Hoofdredacteur: Robert peereboom Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerk weg 2, Veisen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
DE INZAMELING VAN
HAARLEM'S DAGBLAD
VOOR DE STORMRAMP.
Een dame, die ons een bijdrage zendt,
Voegt er het volgende bij:
„Terwijl wij over deze oproeping spra
ken in onze huiskamer kwam mijn
„dienstbode binnen en geheel spontaan
„nam zij haar beursje, legde een gul-
„den voor mij neer en vroeg eenvoudig:
„Wil mevrouw deze er ook bijvoegen?"
„Deze daad was zóó rechtstreeks „uit
„het hart" komende, dat ik meen ze u
„te moeten vermelden".
Tot zoover het briefje. Wij behoeven
niet te zeggen, dat ook wij deze daad
van het meisje ten zeerste waardeeren.
Gaarne roepen wy ieder toe: volgt
haar voorbeeld! Geeft naar uw vermo
gen en zendt ons wat gij missen kunt.
Geen gave is té groot, geen gave te
klein en wij verantwoorden alle bijdra
gen in Haarlem's Dagblad.
Vandaag zetten wij onze lijst voort.
Wij wekken ook gaarne clubjes, besturen
en vereenigingen op eene verzameling
te houden en ons het ingezamelde be
drag te zenden.
Alles wat bijeengebracht wordt zen
den wij op onze beurt aan den Pen
ningmeester van den Kon. Nat. Bond
voor Reddingwezen en Eerste Hulp bij
Ongelukken „Het Oranje Kruis", den
heer W. A. den Tex Bondt te Amster
dam (elders in dit nummer vinden onze
lezers de namen van het volledig be
stuur van dezen bond).
Het totaal van de eerste
lijst
van
Haarlem's Dagblad was 360
50.
Wij ontvingen op de
Tweede Lijst:
J. B. S.
5.—
B. A.
1.—
Fam. v. M.
5-—
P. W. P.
10.—
F. A. D.
5.—
L. H.
1.—
N. N.
1.—
Fr. E. Uit spaarpot
0.20
S. P. v. d. B. O.
10.—
H. J. B.
1.—
Piet, Jokie en Wikkie K.
1.50
A. M. tc H.
0.50
v. A.
5.—
v. D.
1.—
v. Sch,
f—
K.
n
0.50
B.
1.—
v. D.
0.50
H. S. P.
0.25
Dames G. en W.
2.
J. W. Z.
1.50
N. N.
2.—
C. W. K.
3.—
W. K.
2.50
F. B.
2.50
C. J. K.
2.50
Jaap en Ginie
3.—
N. N.
1.—
Kantoorpersoneel der N.V.
en Wuthrich
J. van K.
Joop van L.
J. C. E.
A. C. G. v
N. N.
C. J. R.
Mej. A. R. B. te Haarlem
H. J. R., te Haarlem
N. N.
H. B.
R. Sch. te Haarlem
P. A. Br. Sch., te Haarlem
N. N.
M.
Mevr. S.
J. K.
A. G. B.
J. A. H.
C. W. H. S.
10 pet. van mijr maandsala*
ris, X:
Jopie
Mej. L.
Sethpaul
Vorige lijst
25.—
2.50
0.25
2.50
5.—
0.25
1
2,
20.-
5.—
2.50
25.—
15.—
1.—
20.—
5.—
1.—
5.—
100.—
10.—
17.—
5.—
1.—
200.—
541.45
360.50
901.95
DE H. O. V.
DE BESLISSING VAN DEN
RAAD WORDT AFGEWACHT.
Wij hebben nog eens geïnformeerd
of het bestuur der H.O.V. al plannen
heeft gevormd om aan de f 5500 te
komen., düe de burgerij zou moeten
bijdragen om het tekort der H.O.V
aan te zuiveren, indien de gemeente
de andere helft voor haar rekening
zou nemen.
Ons werd medegedeeld dat het ibe®
stuur eerst de beslissing van den Raad
Kil afwac&tea.
AGENDA.
Heden:
VRIJDAG 3 JUNI
Stadsschouwburg: Laatste gastvoor®
stelling van Tilla Durieux 8 uur.
Café Brinkmann, Groote Markt:
Jaarl. Algem. Vergadering der Vereeni*
ging „Koninginnedag", 8.30 uur.
Bioscoopvoorstellingen
Cabaret Modern. Optreden van vers
schillende artisten.
La Mascotte, Groote Markt: Dam
cing.
Tivoli, Tempeliersstraat: Dancing.
Café Dreefzicht: Concert, Trio
Stoffer.
ZATERDAG 4 JUNI
Theatc- „De Kroon", Groote Markt,
Bioscoopvoorstelling 2 en 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2 en 8 uur.
Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling
2 en 8 uur.
ScalasTheater, Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2 en S uur.
Cabaret Modern. Optreden van ver*
schillende artisten.
La Mascotte, Groote Markt: Dam
cing.
Tivoli, Tempeliersstraat: Dancing.
Café Dreefzicht: Concert, Trio
Stoffer.
Hippische demonstratie bij Kraantje
Lek des namiddags 2 uur.
VOOR DE SLACHTOFFERS
DE MIDDENSTANDS
CENTRALE BIEDT HULP AAN
Nadat Woensdagavond de treurmare
over de nieuwe Cycloonramp, die den
Achterhoek van ons vaderland teisterde,
verspreid was, heeft het bestuur der
Middenstandseentrale voor Haarlem en
omliggende ge' eenten des nachts nog
het volgende telegram gereed gemaakt
aan het hoofdbestuur van het
Nederlandsche Roode Kruis te 's-Gra-
vehhage.
„Indien hulp in den vorm van giften
in natura noodig is, de Middenstands
centrale voor Haarlem en Omliggende
gemeenten met hare Organisaties staat
wederom gereed u die hulp te verlee-
nen".
Donderdagmiddag werd het volgende
telegram van het hoofdbestuur van het
Roode Kruis t,erug ontvangen: „Waar
deeren ten zeerste uw aanbod. Zullen
seinen, indien noodig".
CONCERTEN.
Op Vrijdag 10 Juni a.s. zal door de
H. O. V. in samenwerking met de Kon.
Liedertafel „Zang en Vriendschap", een
concert gegeven worden ten bate van de
slachtoffers van de stormramp in het
Oosten des lands.
Het kinderkoor „Inter Nos" zal op 16
Juni in de Gem. Concertzaal een uit
voering geven ten bate van de slacht
offers. Verschillende solisten zullen wel
willend medewerken. O.a. zal de cantate
Michiel de Ruyter worden uitgevoerd.
DF. RAMP IN DEN
ACHTERHOEK.
STEUN UIT INDIë.
MAKASSAR, 3 Juni (Reuter). Dc
afdeeling Makassar van het Rood
Kruis heeft f 300 geschonken voor de
slachtoffers van de ramp in den Ach
terhoek.
LUXOR®THEATER
De Film der Stormramp.
Men deelt ons mede dat reeds van
gisterenavond af in Luxor®Theater de
film van de verwoeste gebieden in het
Oosten van ons land wordt afge®
draaid.
INBREKERS GESTOORD.
KLUIS ZONDER SUCCES
GEFORCEERD.
In den afgdoopen nacht te half
drieza>g een surveilleerenid 'politie*
agent op den hoek van de Bakenes®
serstraat en het Donkere Spaanne,
dat drie personen op een verdachte
wijze bij het perceel vain de Coöpe®
raticve Broodbakker ij en. Verbruiks®
vereenigimg „De Eendracht"' aan het
Donkere Spaarne stonden.. Toen de
agent naderbij kwam verwijderde® de
mannen zich in de richting va® de
Bakenessergraeht. Hij achtervolgde
hen, maar zij wisten te ontkomen.
Later bleek, dat men zich door open*
sluiting toegang had verschaft tot het
kanfoor van „De Eendracht". Hier
hebben de inbrekers gepoogd, de
kluis te forceeren, door het verwijs
deren van een!ge schroeven en het
boren van een gaatje De kluis werd
evenwel niet geopend. Blijkbaar zijn
de ongewenschte bezoekers door den
politicagent gestoord. Verder was alles
ju hei kantoor onaangeroerd gelaten.
STEUNT ELKANDER.
Het zware geboomt ligt in ryen geschaard,
Zooals het bezweek, langs de we^-n,
't Gemetselde huis viel gebroken ter aard,
Solide structuur heeft het toch niet gespaard,
Geen menschenwerk is bij die krachten wat waard,
Zijn hand is er machteloos tegen.
Als waar' het een reus, sedert jaren gekweld,
Bevrijd, waar hij eerst was gebonden,
Zoo tierde de stormwind langs dorpen en veld,
Zoo is hij dool- bloeiende j beemden gesneld,
Met duizlende vaart en met dondrend geweld,
Vernielend in luttel seconden.
Hoe voelt zich het men sehenkind hulpeloos teer,
Bij 't spel dier ontembare machten,
Zijn kracht schiet te kort voor het zwakste verweer,
Slechts steunen nog kan hij en voelt het een eer,
Om 't lot van zijn broeder, getroffen terneer
Vereend en spontaan te verzachten.
Wy kunnen vandaag deze bijzondere foto aanbieden, van een belangrijk feit in
de Vaderlandsche Geschiedenis. De Koningin en Prinses Juliana voor de microfoon
by Philips in Eindhoven om door den aether den band met onze overzeesche
gewesten te versterken.
VLIEGTUIG IN INDIë IN
ZEE GESTORT.
TWEE INZÏTTFNDEN
ONVINDBAAR.
SOËRABAJA, 2 Juni (Aneta). Een
van de drie W. A.-vliegtuigen, welke
hedenmorgen van hier zijn uitgevlogen,
stortte in het Westgat, veertig mijl van
het luchtschip, in zee.
Noch van het vliegtuig, noch van den
inzittenden piloot, korporaal-vliegtuig-
maker F. C. van der Beek, noch van
den zee-waarnemer, milicien-onderoffi
cier J. M. Graadt van Roggen, is iets
te vinden. Vijf W. A.-vliegtuïgen, twee
Dornier-walvliegtuigen, Hr. Ms. „Kra-
katau' en Hr. M's. torpedoboot „Kro
kodil" hebben den geheelen morgen de
zee vruchteloos afgezocht. De opspo
ringspogingen worden voortgezet.
SOËRABAJA, 3 Juni (Aneta)
Het zoeken naar bet verdwenen
vliegtuig is tot dusver vruchteloos ges
weest. Het ongeluk is waarschijnlijk
'het gevolg van een' noodlanding, waars
bij de drijvers stuk sloegen. De vlies
gers die tegelijk met het verongelukte
vliegtuig waren opgestegen, keerde®
terug. Zij zagen op zee ee® zeer be®
schadigd vliegtuig, waarvan de piloot
verdwenen was. De waarnemer bad
zich aan een wrakstuk vastgeklemd.
Het was hun echter onmogelijk om
te dalen. Zij bleven' in de nabijheid
totdat hun benzine opraakte en zij
dus terug moesten keeren.
BLAUWE - WEEK ACTIE,
Hedenavond half acht zal vanwege
het comité een openlucht samenkomst
op de Botermarkt worden gehouden.
Sprekers de heeren J. C. Roggeveen
en J. van Dam.
Medewerking wordt verleend door het
muziekcorps van het Leger des Beils. piet aanvaardt;
DE BELASTING TE
VELSEN.
WEER 1.5 ALS VERMENIG-
VULDIGINGSCIJFER.
Op «rond van gegevens omtrent de
opbrengst der plaatselijke inkomstens
belasting, verstrekt door den Ins
specteur der directe belastingen te Bes
verwijk stellen B. en W. voor het vers
menigivuldigingscijfer 1.5, dat heeft ge
golden voor het belastingjaar 1926/'27
voor het loopende belastingjaar te
handhaven.
B. en \V. schrijven, aan. den Taad:
De toelichting, gegeven bij de 'bes
grooting voor 1927, bevatte een 'nas
ming van f 689.000, als vermoedelijke
opbrengst van het kohier 1926/'27, bij
een vermenigvuidigingscijfer van 1.5.
Volgens mededee'ling van genoe.m®
den inspecteur bedroeg het eindcij®
fer van het kohier op 7 Mej jl.
f 690.898.21, welk bedrag evenwel ge®
vocglijk met plan. f 2000 kan worden
verhoogd, omdat nog enkele aansla®
gen zullen worden opgelegd. De tos
taie opbrengst zal alzoo bedragen:
pl an. f 693.000.
Bij de raming der baten van he*
kohier 1927/'2S is gerekend op ccn
accres van 2 1/2 pet. van f 689.000 of
rond f 17.000. Tengevolge van het
thans bekend zijde hoogeje kohier>
bedrag ondergaat deze schatting
slechts een kleine wijziging in gunsti®
gen zin, waartegenover echter voo:
1927, terzake van kwade posten boos
gere uitgaven staan dan o,p de oors
spronkelijke begrooting zijn uitgetrok®
ken.
DE AMSTERDAMSCHE RAADS®
LEDEN
Het nieuw gekozen lid van den Ams
sterdamschen Raad Mr. Dr. A. A. van
Rhijn (C.H.), deelt aan het Hbld. mes
de, dat hij zijn benoeming tot raadslid
HULDIGING
LIEVEN DUVOSEL.
PORTRET AANGEBODEN.
Vóór Donderdagavond de gewone
wekelijkscbe repetitie van de Konink*
lijke Liedértafel ,.Zang en Vriend®»
schap" begon, had een kleine plechtige
he id plaats. In het intieme zaaltje
waren dezen keer de zangers niet als
leen s amen.ge kom en om t© re<pe*
toeren, maar tevens om hun beminden
dirigent, den heer Lieven Duvoscl, te
huldigen, door het aanbieden, van zijn
portret.
De voorzitter Dr. G. E. A. Broesc
van Groenou hield een geestig
speechje, waarin hij de geschiedenis
van het tot stand komen van 't pors
tret 'schetste. De dirigent had zich
uit bescheidenheid' aanvankelijk er
tegen verzet dat zijn portret de wans
den van het vereenigingsgebouw zou
sieren. Voor den grooten aandrang uit
de vereenigmg moest hij eohter
zwichten
„Nog nooit heeft de Liedertafel een
dirigent, gehad, zoo geacht bemind en
geëerd al§ £ij", zeide dr. Broese va®'
Groenou, ,-en deze gebeurtenis zal
ons nog meer aan u verbinden".
Onder daverend applaus en hartes
lijke toejuichingen werd hierop het
doek van het zeer geslaagde portret
afgenomen. Hierna sprak de voorzit*
ter nog enkele woorden waarop de
dirigent in een hartelijke toespraak
zijn erkentelijkheid uitsprak. Mijn-
portret is de Liedcrtafer', zcide de
heer Duvosel, ,2aat mij altoos naar
mijn portret kijken, niet n-aar dat aan
den wand, maar naar u. Ean deel van
mijn geluk heb ik gevonden In de
Liedertafel, uit .genegenheid en liefde
heb ik er voor gewenkt, met
wat ik had heb ik getracht het
meeste te bereiken.". (Applaus).
In zeer gezellige stemming ging men
■daarna tot de repetitie over. Voor
die® werd echter nog door den voors
zitter medegedeeld dat het bestuur
hoopt in samenwerking met de H. O.
V. Vrijdag 10 Juni een concert te
geven, ten bate van de slachtoffers
van de stormramp in het Oosten
des lands. Deze mcdedeelimg werd met
algemeen e instemming ontvangen.
DE INTREKKING DER
HUUROPZEGGINGSWET.
WEDER NAAR EEN
WETTELIJKE REGELING.
De debatten in den gemeenteraad
van Amsterdam naar aanleiding van
de voorstellen in zake een gemeentelijke
huurverordening hebben een eigenaar-
digen loop genomen. Tijdens de bespre
kingen werd door de heeren Romme c.s.
een motie ingediend van den volgen
den inhoud:
De raad, van oordeel, dat het verval
len van de Huurcommissie- en de Huur-
opzeggingswet schadelijk is voor de ge-
meetne; overwegende dat voor afwering
van de hiervan te vreezen schade wet
telijke maatregelen nog gewenscht zijn,
dringt er bij de regeering op aan om de
zaak weder wettelijk te regelen.
Naar aanleiding van deze motie zei-
de wethouder De Miranda, dat hij ei-
geen bezwaar tegen heeft dat de raad
als zoodanig zich nog eens tot de regee
ring richt met het verzoek wettelijke
maatregelen te behouden. Daarom kan
de raad thans stemmen over de motie-
Pomme; maar in de volgende verga
dering zal de raad toch moeten beslis
sen over het ontwerp-huur-verordening,
tenzij de regeering aan het verzoek, ver
vat in de motie-Romme gevolg mocht
geven. Ook spreker geeft de voorkeur
aan een wettelijke regeling boven een
regeling bij verordening.
De motie-Romme is daarna aangeno
men met 28 tegen 25 stemmen. Tegen
stemden wethouder Vos en de raadsle
den Peters, Mej. Katz, Ophorst en van
Meerveldt. De behandeling der zaak is
daarna opgeschort tot de volgende
en de yergadeöog gesloten.
Haarlem, 3 Juni
Cycloon-impressies
Dit lijkt een verkeerde titel, want ik
heb den cycloon niet bijgewoond. Maal
ais je. een gemeenteraadszitting bij
wonend en net gereed om je journalis
tieke belangstelling over te hevelen
van de belastingpolitiek via het Mid
delbaar Onderwijs naar de H. O. V.,
wordt opgebeld met de mededeeling dat
er weer een cycloon in den Achterhoek
van Gelderland heeft gewoed.... als
je dan besluit om er subiet heen te
gaan, een half uur later per auto de
zwarte duisternis insnellendeals
je nog enkele uren later, na een vol
komen slapeloozen nacht, tusschen
ruïnes ronddoolt en om zeven uur des
morgens in een boerenherberg nabij de
Duitsche grens „kopy zit te maken"....
dan is er wel eenig bestaansrecht voor
den term cycloon-impressies. Je pent ze
neer, kersversch als ze zijn, terwijl de
fotograaf nog bezig is met op puinhoo-
pen te klauteren en het Recht van dc
Vrije Lens te bespreken in een eloquent
debat met een wachtmeester der Ko
ninklijke Maréchaussée, en een onzer
redacteuren links en rechte dakloozen
interviewt.
Het zijn snelle indrukken, ln journa
listiek cycloon-tempo. Je geest heeft ze
opgevangen net als de gevoelige platen
des fotografen de beelden van de ramp
tot zich hebben genomen. Het is zeven
uur 's morgens, maar we werken in een
rush voor de krant van dien avond. Om
kwart voor acht verdwijnen de foto
man en de verslaggever, met medene
ming van je kopy, na op een stafkaart
te hebben berekend dat zij in den two-
seater den afstand NeedeHaarlem
snel genoeg kunnen afleggen om te
halftwaalf in de Groote Houtstraat te
zijn, en nog kieken in de krant te krij
gen ook. V/eer een honderdvijftig kilo
meters voor den boeg....
Getweeën blijven we achter met den
dichten wagen (de expeditie is met
twee auto's ondernomen) en het besef
dat er verder alleen nog maar telefo
nische verbinding met de krant van
Woensdagavond bestaat. Waarvan na
tuurlijk nog herhaaldelijk gebruik wordt
gemaakt.
Een vreemde, geheimzinnige, onheil
spellende macht is een cycloon! Hij is
anders dan al het andere. Hy komt on
verwachts, „als een enorme zwarte
trechter, zich ten hemel verheffend....
als een geweldige vlucht zwarte vogels,
ryzend en dalend en nader stormend
met een geluid alsof er veertig vlieg
machines aankwamen"
Zoo schreef ik het daar in dien boe
renherberg, zoo had ik het toen woor
delijk opgeteekend uit de monden van
een paar oude arbeiders van de textiel
fabriektwee eenvoudigen, erg
boersch in hun uiterlijk en pratend met
dat dikke, loome accent van den Ach
terhoek. Die hadden geen denkbeeld
van de plastiek en van de kracht die
er in hun woorden lag. Maar de mensch
die iets geweldigs heeft gezien, dat hem
aangreep en ontroerde, vindt altijd het
woord dat uitbeeldt, en dat anderen
doet meevoelen wat hij heeft gevoeld.
Het vreemde van den cycloon is dat
hij, na in zijn wervelende kracht in een,
twee minuten tijds, zulk een ontzetten
de verwoesting te hebben aangericht,
zoo absoluut verdwijnt. Er blijft niets
van hem achter behalve de vernietiging
op dien langen maar smallen strook
terrein, midden door het welvarende
land. Er blijft niets in de atmosfeer....
geen drukking, geen dreiging die doet
vreezen dat de geweldenaar terug zou
komen. Niets. De hemel klaart op, het
zonnetje breekt door, de mooie rood
bonte koetjes stappen loom door de wei
en grazen naast het spoorwegemplace
ment van Neede, waar de weggeslinger
de goederenwagen een kind heeft ge
dood, en wegrollende wagons een ander
hebben verpletterd, waar de locomotie-
venloods een puinhoop is en waarnaast
de ineengezakte fabriek van Ter Weeme
en Zonen zielig staat, lamgeslagen, met
een afgeknot brok fabrieksschoorsteen...
Verderop, tusschen kleine boerderij
tjes in die volkomen puinhoopen zyn
geworden, kakelen de kippen en kwa
ken de eenden en de dag is voor die
dieren niet veranderd.
Boven op een bergpuin, die twaalf
uur tevoren een nieuwgebouwd huis was,
heb ik een haan den dageraad zien en
hooren inluiden. De dieren tobben niet
na over de uitwerking van de geweldige
naturukrachten, en 't schijnt hen niet
te deren.
De cycloon is gekomen en gegaan.
Misschien komt hij nooit weer terug in
deze streek. Misschien komt hij weer
over twee jaarmaar waarom? Waar
om zou hij juist wervelen over dit dis
trict? Niemand weet het. Niemand kan
er een verklaring van geven of be
proeft het ook maar.
Als er een groote brand geweest is,
of een spoorwegongeluk, of een waters
nood, dan vindt je de menschen nog
diep onder den indruk van de uren van
ontzetting die zij hebben doorgemaakt.
Je ontmoet vrouwen en mannen die er
.Lnsyc^igch kago$ van als versuüi
