HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 25 JUNI 1927 DE NED MAATSCHAPPIJ VOOR NIJVERHEID EN HANDEL. DE ALGEMEENE VERGADERING. J® de al ge me-ene vergadering van. Vrijdag (kwam aan de orde het rape port van dc Centrale Commissie van bezuiniging, dat werd voorgelezen door Mr. C. IT. Guépin. DE BEZUINIGINGSACTIE. .Daaraan ontleencn wij: Ook in het afgeloopen jaar heeft de Commissie haar actie in, denzelfden geest als zy tot dusver gevoerd werd voortgezet. Twee onderwerpeQ als van bijzon* der belang -treden naar voren. Dat zijn: het vraagstuk van de fondsvor* ming of tcigoedsschryving :bij de so* cialc verzekering en de bezuiniging op onderwijs, invet name wat betreft dc •ond e r w ijz e rso pe i d i ng De fondsvorming. Het Hoofdbestuur achtte het eerste onderwerp van zoo groot belang dat het besloot eenige vragen dienaangaant de aan de departementen ter beant woording voor te leggen-, teneinde pu blieke belangstelling voor deze zaak met haar vele consequenties voor het economisch leven te wekken en, even. tuecl op grond van een uitspraak van de Maatschappij nader bij de Re. geering op maatregelen ten deze aan te kunnen dringen Ingekomen rapporten der departe menten in April en Mei gepubliceerd, zullen, in deze algemeene vergadering behandeld worde®. De vragen zij® met opzet 'beperkt tot d'C eigenlijke belegging der fond. sen, het primaire vraagstuk van, al dan niet*fondsvormimg is althans voor* loopig buiten beschouwing gelaten, omdat op dit terrein thans practisch niet veel te bereiken zal zijn, terwijl op het gebied der belegging do kan* sen gunstiger staan. De opleiding tot onderwijzers. De door de Commissie gepubliceer. de artikelen over de o-nd e:\vij-zersop- leiding hebben in zeer ruimen kring de aandacht getrokken,. Om misverstand uit den weg te ruimen,, is het goed nog eens duide* lijk voorop te zetten, dat de Commis* sie volkomen doordrongen is van de noodzakelijkheid van goed onderwijs aan alle kringen der bevolking. Maar wij moeten eenmaal mot de beschikbare middelen rekenen en de uitgaven gaan, -zoo-als zij zich de laatste tien jaren ontwikkeld hebben onze draagkracht te boven, zonder dat het resultaat daaraan evenredig mag worden genoemd. Om tot beter toestanden te geraken is dan ook het eenige middel: schrap* pen van uitgaven en vereenvoudigen overal waar door andere, meer doel* treffende organisatie gelijk of zelfs beter resultaat voor de vol kso ntw ikke. ling te bereiken is; wegnemen, wat redelijkerwijze niet te rechtvaardige®. js. Alleen op die wijze ka®, in nieuwe, •thans nog onbevredigend blijvende behoeften van het onderwijs worden voorzien. De bezuiniging, door de Commissie bepleit, wil niet ,,verslech* tering" van het onderwijs, maar ver* betering door eenvoudiger en, ratio* neeier organisatie. Uit de ondervonden belangstelling is wel gebleken, dat de Commissie hiermede een zeer actueel onderwerp aan de orde heeft gesteld. Zij zal er haar volle aandacht aa® blijven beste* den e® hoopt er toe te kunnen mede* werken, dat op dit onderdeel va® het onderwijsvraagstuk ee® doeltreffende organisatie die zooveel .mogelijk alle belanghebbende kringen bevredigt, worde verkregen. Uit de ondervonden belangstelling is wel gebleken, dat de Commissie hiermede een zeer actueel onderwerp aan de orde heeft .gesteld. Zij zal er haar volle aandacht aan blijven be* steden en hoopt er toe te kunne® medewerken. dat op dit onderdeel van het onderwijsvraagstuk een doel* treffende organisatie, die zooveel mogelijk alle belanghebbende kringen bevredigt, worde verkregen. Bezuiniging sociale verzekering. Een ander onderwerp, dat de Com* missie behandelde, betreft dc moge* lijkheid van bezuiniging op de kosten der sociale verzekering Een drietal artikelen va® deskundige hand werd hierover gepubliceerd. - De schrijver kwam tot de conclusie, dat bij de uit* voering der sociale verzekering zoo* veel mogelijk partij moet worden ge* trokken van de vrije in de Maatschap* pij voorkomende krachten, terwijl de Staat slechts aanvult, waar een andere uitvoering dan die van Rijkswege minder gcwenscht of onmogelijk zou zijn. Op die manier wordt een soepe* Ier en meer doeltreffende uitvoering der wetsbepalingen verzekerd, die de belangen zoowel va® de verzekerden als va.n de gemeenschap t® haar geheel het beste dient, terwijl de kosten zoo jaag mogelijk worden gehouden. Het ligt in het voornemen deT Commissie over 'de sociale verzekering tc ayj-ncr tijd nog meer artikelen te publi* cccrcn Ook buiten publiciteit heeft de Commissie weder door onderhandsch overleg en besprekingen met autori* éeite® resultaten kunnen bereiken. Het' ligt in de bedoeling der Com* missie om binnenkort ook weder een nieuwe, bijgewerkte uitgave van de bekende „Waarschuwende Cijfers uit de Gemeente Financiën" te do-en ver* schijnen Bezuinfgingsraoebeid? Dc Commissie meent meer en nicer een zekere bezuinigingsmoeheid te be* speuren; de -actie wordt ver velend' cn een deel van het publiek vraagt zich .af of het ®u nog wel zoo ooodig is met dit, toch altijd betrekkelijk nc* gatlcf werk voort te gaan. Dc Staats* 'begrooting is immers sluitend, wijst zelfs een overschot aan en er zijn nog 'zooveel behoeften, waarin van over* heidswege voorzien kan worde®. Velen mecnen dan ook blijkbaar, dat verdere vermindering van uitgaven niet meer noodig is en- dat zelfs weder aan nieuwe uitgaven en verhooging van bestaande gedacht kan worden (Met niet genoeg nadruk kan naar de meening der Commissie op het gevaar va® dergelijke opvattingen die ■trouwens bij iets meer dan. oppervlak 'ki-g doordenken Teeds onhoudbaar blijken worden gewezen. De slui* ten.de bag-rooting is grooten d e els be* reikt -d.oor ruimer opbrengst v-an, be* staande middelen en door verzwaring van de® r-ce-ds zoo hoogen belasting* druk. Wel zijn ook verschillende uit* ga-ven verlaagd, maa-r met een stelsel* matige vereenvoudiging en reorgan.isa* tic van den Staatsdienst is tnog nauwe. 1-ijks een aanvang gemaakt. De begrooting van -den Staiat sluit 'bovendien op een veel te hoog en op den duur voor ons land onhoudbaar peil. Het totaal -der uitgave,n is nog bijna driemaal zoo hoog als in 1913 en de belasting-druk, die met de jong ste maatregelen, nog maar heel on* voldoende verlaagd is, moet in het belang van de economische wede-r*op* leving nog aanmerkelijk verlicht wor. den. -Er is inderdaad op dit gebied nog veel on nut-tig werk te doen. Niet al* leen voor het Rijk. Ook bij provinciën en gemeenten. In tal van gemeente verwekken de gcimee-ntc=fi.naneiën toe. nemende zorg en om tot betere toe*, standen te komen is ook daar het eenige middel: verlaging van de ui-t* -geven tot meer redelijk pe-il. De voorzitter bracht de commissie dank voor hetgeen -doo-r haar ook weer d-it jaar op -dit terrein ds ge* daan. Een firma heeft spr. medege deeld dat zij de commissie niet la®-gei wikte steunen, omdat het toch niet hielp, maar spr. vroeg de commissie geen steun te onthouden, dan kan tenminste verhinderd worden, dat het erger wordt. Bij de bespreking van de rapporten der departementen inzake fondsvor* ming of te*goe-d*sch.rijving bij de sociale verzekering en wat daarmede verband houdt, hie-Idt Mr. J. L. C. van Meerwijk ee® korte inleiding, waarbij hij o m. naging hoe het gaat bij d-e belegging van het ouderd-oms. en het invaliditeitsfon-ds en dit stel* sel aa.n critiek onderwierp. -Het dep. Amsterdam vroeg of als grondslag van de te voe-ren actie niet in de eerste plaats onderzocht kan worden als prealabele vraag: of fonds* vorming in het algemeen gewenscht is De heer Van Meerwijk meende dat, wanneer geschiedt wat het Dep. Amsterdam wil, n-og ze-er la-ng gewacht zal moeten worden op eenig positief resultaat, bij den langzamen gang o-n* zer wetgeving. De voorzitter stelde voor de qu-aestie va® de fondsvorming nog eens te be* spreken met eenige leden, -in plaats van op ee® vergadering. Aldus werd be-stolcn. Aan de orde kwam de bespreking van het ontwerp van wet betreffen* de de belasting va® niet binnen het Rijk wonende Nederlanders. Mr. von Baumh-a-uer betoogde de in deze materie vergelijking rn-et de Amerikaansche wet uit den booze is. Amerika toch is wel een-s excentriek. Men moet vergelijken met a-n-diere Europees-die st-a-ten. Bovendien zullen wel niet veel Nederlanders v-oo-r d-e goed-koop-te naar Amerika zijn ge* vlucht! Het wetsontwerp is in strijd met elk beroep van internationaal fis** caal recht en alleen gebaseerd op een beslissing van het Amerikaansche Supreme Court van 1924. die weer spoedig veranderen kan. Verder moet n aanmerking word-en genomen dat ele Nederlanders in het buitenland -ertoeven» terwillc van hun gezond* held. Spr. noemde het ontwerp 'buiten* gewoon onpractisoh en .stom". Laten, we liever onze belastingwetgeving -zoo maken dat de mens-chen. die het land zijn uitgegaan, weer graag hier terugkomen! Mr. Roosega-arde Bisschop (Londen) noemde de voorgestelde belasting ccn belasting op de -loyaliteit der Nc* derlanders. Nederland zal er vele bur* gers door verliezen. Bovendien zul* len zeer veel moeilijkheden hij dc in* •ning worden ondervonden. De consul za! de -belastinggaarder worden cn dit zal dc verhouding tussch-en hem en de i® het buiten-land vertoevende Ne* derlanders zeer zeker niet beter ma* ken. Zij zullen hem -gaan schuwen! Ee® zeer gevaarlijk punt van hét onf* werp is nog het successierecht. Dub* beie in enkele gevallen driedubbele heffing van -die rechten zal plaats heb* 'ben. •De hee-r Guépin betoogde dat aan* neming van het ontwerp de talrijke Nederlanders die over den gehcclen aardbol verspreid zijn c-n die dage* Jijksche propagandisten zij® voor Ne* derland in .den vreemde, van hun v-a* dcrland- zal vervreemden, Men zal hen onderwerpen aan de controle van Nederiandsche belastingambtenaren, Welke rechtsgrond is daarvoor aan* wezig? Wat de minister wil doen is ongrondwettig. Het wetsontwerp strijdt tegen het rechtsgevoel van el* ken Nederlander. De voorzitter merkte nog op dat juist Nederlanders in het buitenland zich het gemakkelijkst aan de betaling •der belasting zplle® kunnen onttrek* ken. En het gebeele consulair corps zal een gehaat corps worden. Ten sTotf-e werd aan Eet Hoofdbe* stuur opgedragen de geuite bezwaren .kenbaaj te maken -ter plaatse waar di: behoort e® alles tc doen om te maken dat het -ontwerp wordt verworpen. Tot leden -van het -Hoofdbestuu werden gekozen -de heeren Prof Ir. D. Dresden. Hoogleeraar aa-n de Tech* nische Hoogeschool te Delft. I-r, A. Plate, algemeen, voorzitter van de Schecpv-aartïVcreeniging Zuid te Rot- terdam cn- Mr, A. C. Joseph us Jit la, secretaris van d-e® Hoogen Raad- van Arbeid te 's Grav-enbag-c. I-n d-e vacature Recringh moest wor* zien worden door dc departementen, Daarvoor kwaim thans het depa-rbe* ment Heerlen i-n aanmerking, dat Prof. van Iterso® aaniwees. In dc plaats van Dr. Postb-uma wend als voorzitter aangewezen Mr. C. II. Guépi® en als secretaris in plaats van den -heer G. S. de Clercq, Mr. J. Bie* rens de Haan Jt., te Bloemondaal. Eereleden en leden van verdienste. Tot lid van verd-iemst-e werd-en be* no-em-d de heeren: G. S. De Gle-rcq, algemeen se-cretaris^penning-meester der Maatschappij; Phs. va® Ommeren, te Wassenaar, Oudriid van het Hoofd* bestuur; P. Smid-t van Gelder, Oud* I-ndustrieel te Versoix. Oud*lid van het Hoofdbestuur; F. C. Stoop, voorzitter van d-e Nedcrl. Kamer van Koophandel te Londen en Dr. F. E. Posth-uma, voorzitter der Maatschappij, Tot eerelid werden benoemd de vol* gen de heeren: Sir Henry Deterding, Di* recteur van de Koninklijke Maatschap* pij tot' Exploitatie van Petroleumbrón* nen in Ned. Indië te Londen. A. H, G. Fokker, directeur der N.V. Nederl. Vliegtuigenfabriek te Amsterdam. H. J. H Gelderman, Oud*Industtriccl te Ol* denzaal, oud*lid van het Hoofdbestuur. L- van Heek, te LonnckeT. Industrieel. oorzitter van het departement Ensche dé. Prof. Dr. LI. A. Lorentz. Secretaris van de Hollandschc Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem. J. Muyskcn, directeur van de Ned. Fabriek van Werktuigen en Spoorwcgmaterieel ge* naamd Werkspoor tc Amsterdam A- F. Philips, directeur der N.V. Phi* lips' Gloeilampenfabrieken te Eindho* ven Dr. F. G. Waller. Gedelegeerd Commissaris van de Nederiandsche Gist* en Spiritusfabriek 'te Delft, alge* meen voorzitter van bet Verbond van Ned-erlandsche Werkgevers. .Aan -den voorzitter werd opdracht gegeven den heer De Clercq namens -de Maatschappij persoon-lijk mede. -deeling te gaan doen van zijn be-noe* ming tot lid van verdienste. De voorzitter wenschte den. heer Bie rens de Haan geluk met zijn be* in-oemipg en zeide dat het zeer moei* lijk zo uzïjn voor -he-m, om een secre taris als de heer De Clercq was, te evenaren. De heer Bie re ns 'de Haan -danikte met een enkel woord voor het in hem ge* stelde vertrouwen en zeide wèl over* tuigd te zij® -d-at hij -e©n moeilijke taak op zich genomen had, vooral nu -hij ma® a-ls den heer De Clercq moest op* volgen. Spr. zeide toe zij® 'beste krach* ten aan de Maatschappij te zullen wij* den. 'Daarna werd de vergadering ver* daagd tot Zaterdag. Bezoek aan de M. T. S. Op het programma der feestelijk* heden- ter gelegenheid van het 150* jarig bestaan, der Maatschappij van Nijverheid stonden -ook voor Don-der* dagmid-dag bezoeken aan: de Middel* bare Technische School, de Centrale Werkplaatsen van de Ne-derlan-dsche Spoorwegen- en de Werf Con-rad'. Aan -het bezoek aan de Middelbare Technische School was door het be* stuur der V-erc-enlging voor Nijver* heidsonderwij-s e® den directeur der school, Ir. G. Hofstede een feestelijk 'karakter ge-geven. De leden d-er ju-bileere-ndc Maatschap* pij (hun- aant-al was vrij groot) kre* gen eerst -door mididiel va®, de Radi-o het -oude WilheLmus te ho-oreni, d-at in d-e school werd gespeeld en door het eigen- toestel der s-chool ook we-er op* gevangen. Deze attentie werd- zeer op prijs ge* ste'ld; de -heeren stonden op en zon* gen spontaan mee. - De voorzitter der Vereen-iging voor Nijverheidsonderwijs, I.r. P. J. van Voorst Va-der Jr., sprak daarna het volgende welkomstwoord. ,Als voorzitter van de Vereen-igi-n-g voor Nijverheidsonderwijs te Haarlem heet ik -u hartelijk welkom in het ge* -bouw van d-e M. T. S. II-e-t is onize veree-n-i-glng te me-er ®en voorrecht, d-at zoo vele de-elne-mers aan de jaarvergadering van de Mij. zich de moeite hebben willen- getroosten hier* hc-cn te ko-men-, om-dat daaruit de be* langstelling van -de Nederiandsche Nijverheid in- -het Nijverheidsonderwijs blijkt Voor de verdere ontwikkeling van onze M.T.S. die nietfcegen-staandte haar kort bestaan, reeds een bloeiende in* stelling is geworden-, is die belangstel* lin.g een eerste vereischte. Immers, werd ze on-s onthouden, hoe zouden e dan de verzamelingen, ten behoeve va® het onderwijs aangclegdi, op peil kunnen houden- of verd-er on-twikke* 1-em, hoe in- aansluiting op de hie-r ge* geven lessen door excursies e-n doo-r passend work tijden-s het praktische leerjaar -onze leerlingen, op hun toe* komstigen- werkkring ku-nme® voorbed- reiden en- eindelijk -hoe konden dc ge* diplomee-rd'en- een behoorlijke betrek* king vinden? Gelukkig hebben we alle red-en tot dankbaarheid voo-r den steun» dien wc in deze op-zichten van vele zij-den mochten ondervinden. Hieruit e® uit het feit, dat velen-, -die een -gedi-plo* meerde van -deze MT.S. in- dienst na* en-, de® directeur verblijdden niet nabestellingen-, mag ik wel afleiden, dat d-e school in een behoefte voor* ziet Behalve de MT.S. is in dit gebo-uw ook de Ambachtsschool van de Ver. voo-r Nijverheidsonderwijs gevestigd. Dit feit moet -u evc-nwel n-iet leiden tot de gedachte, dat deze A.-B.S. -bedoeld zou zijn als vooropleiding vo-or <Je M. T, S. Beide scholen staan geheel naast elkaar en gemiddeld slechts één achtste tte-el va-n degen-c®, die het einddiploma van dc A.-B S. behalen, wordt Iooriin-g van -dc M.TB. Verd-or wil ik aanstippen, d'at de vrees wel eens gcu-it wordt, dat dc M.T-S. verd'er gaat met haa-r onderwijs da® voor middelbare 'technici ge* wen-scht zou zijn. Va® hem. die onze gediplomeerden- -in dienst hebben is daarover evenwel nooit een klacht vernomen, zooda-t ilk -deze vrees wel on* gegromd mag noc-meoi! Ik -eindig met d-e hoop uit te spr-e* ken, dist u cc®, zóó gunstige® inidruk van het ihior gegeven onder-wijs mee naar -huis zul-t ne-me-n-, diat u bij voor* komende vacatures eens aam de gedi* plo-mec-nden van deze s-chool zult wil* len- denken-". De directeur der school, Ir. Hof* stede, hield daarn-a een inleiding, waar* in hij in -d-e eerste pl-aat-s. ook namen-s het personeel der school, d-e Maat* schappij gelukwenischte met ha-ar ju-bi* kium en daarna in vogelvlucht het een en ander mededeelde over de wordings geschiedenis der M.T.S. De ges-chie-de* nis der -s-choio'1,, van- het oogemlblik af waarop de M.TjS. bot school we-rd no-e-mde -spr. „een eenvoudig ve-rhaa-1 va-n ha-rd werken, sterken gro-e-i en welslagen" en de heer Hofstede bracht hulde aan d'e -nagcdachten-is van wijlen de® heer II. J. Geyl J. Czn., aan wiens onverzettelijke wilskracht de stichting en voltooiing van het -gebouw in die eerste plaats te .danken i®. Sp-r. gewaag die ver-der va® d-e ernstige degelijke e-n breede opleiding die de M.T.S. voor verschillende technische vaklke®, geeft. De M.T.S. stelt er een eer in, haa-r ..economisch rendement" zoo ho-og mogelijk o-p -t-e voer-cn; de exploitatie* -kosten -der M.T.S. per leerling en- pe-r uu-r k-unin-en- dan ook den toets der vergelijking glansrijk doorstaan Elk ja-ar verlaat een -groot aanbal jongelieden dc M.TJ3. met een- d'iplo* ma Spr. eindigde aldus: ,M-oge d-e Nijverheid van Nederland en Indië zich in steeds -toenementic mate deze pha-lanx va®, jon-gc kr-ach* ten ben nubte maken; moge i® stage wisselwerking tussch-en Nijverheid en M.T.-S. de -laatste -er steeds meer in slagen het vert-rouwe® van de lelden* de -mun-nen i® de industrie deelachtig te worden,, da® zal, -naar mijn vaste overtuiging, ook het doel va-n- uwe M-aa-bs-chappij: „.Bevordering der Volkswelvaart" in bela-n-grijke mate worden bevorderd!" Onder leiding van den directeur, de leeraren e®, -ook ingelicht door enkele leerlingen, brachten de aanwezigen vervolgens in grocpe-n bezoeken aa-n de verschillende afdeclingen, die i-n d-e-n laatste® -tijd we-er met tal van aanwinsten verrijkt zij®. -De lesse-n -gingen ge-woon doo-r, zoo* dat de be-zoeke-rs e-cn uitmuntenden indruk kregen van- -he-t ondier-wijs en de wijze waarop het gegeven wordt. Alge-meien waren d-e -bezoek-er-s v-ol bewondering voo-r d-e breedheid waar* m-ede het onderwijs aan d.c M. T. S. wordt opgevat e® ook voor het mooie royale gebouw. Na afloop van het bezoek kwamen allen tezamen in dc vergaderzaal waar een thee werd aangeboden doo-r het „Steunfonds" van-, dc - M.T.S. De- heer va® Harden'broek was hier de tolk der aanwezigen om be-stuur directeur e-n, leeraren- hartelijk dank te zeggen voor wat te zien was ge-ge* en -en voo-r de hartelijke ontvangst en de beste wensehen uit te sprek-e-n voor den voortdurend en. bloei d-er school. De -ondervoorzitter d-er Maatschap-pij dc heer Honig, .maakte van deze ge* legenheid- gebruik bes-tuur. directeur, en leeraren het -groote belang op he-t hart te binden van een zoo veelvuldig mogelijk gebruik va-n Ncde-nlan-dsch fabrikaat Dit gezellig -samenzijn-, dat een vri dig -slot van het bezoek vorm die, werd weder opgeluisterd' door ra-diomuzick, thans uit -den aether opgevange-n-. DE ZANGUITVOERING EN FILMVERTOONING OP DE GROOTE MARKT. Reeds te acht uur Vrijdagavond was het stampvol op de Groote Markt. De menigte was blijkbaar van meening, dat de zanguitvoering van „Caccilia" en de filmvertooning van de afdcel-ing Haarlem der Verccniging „Neder* landsch fabrikaat" tc acht uur zouden beginnen. Maar dat was misgerekend. Het geduld moest op een zware proef worden gesteld, want het begon eerst te tien uur. Het was gelukkig, hoewel dreigend, toch droog weer en de stem ming van het publiek was opperbest. Even half tien werd de Groote Kerk weer verlicht en toen liet de firma Keiler en Macdonald ook haar schijnwerpers op het Stadhuis en de Vlccschhal richten. En eindelijk kwam dan toch ook de eerste film op het doek, dat tegen het vroegere perceel van de Sociëteit „Trou moet Blycken" gespannen was en overal uitstekend zichtbaar bleek. Toen kwamen dc zangers van Nico HoogcrwcrF op de Markt. Zij werden reeds dadelijk met applaus begroet. Het programma werd begonnen met .Bede voor het vaderland", het num* mer waarmede „Caccilia" steeds zoo* ■eel succes heeft. Dat was ook nu weer het geval. De groote zangers* schaar werd met een klaterend applaus beloond. Het „Wilt heden nu treden" maakte eveneens weer veel indruk. Toen de zangers het pittige lied „Lim* burg mijn vaderland" aanhieven, draaide de heer Hoogenverf zich om en verzocht het publiek mee tc zingen. Eerst lukte dat niet al tc best, maar bij de laatste regels: „Daar is mijn vader land" werd er uit volle horst meege* zongen. De heer Hoogerwerf beloonde bet publiek daarvoor met handge* klap. Tegen elf uur begon het te regenen, wat voor velen het sein was om haas* tig den aftocht te blazen. Toch was er nog een groote menigte bijeen om dc bekende films van „Ne* derlandscb Fabrikant** ïe zien. Met veel aandacht werden vooral de a beddingen der plaatwcllerïj en dc in teressante kiekjes uit ons krantenbe- drijf gadegeslagen. Ook dc luidsprekers op het bordes van Café Brinkmann deden zich af cn toe hooren. Het was reeds middernacht toen dc goedgeslaagde vertooning afgeloopen UITREIKING MOBILISATIEKRUIS. INDRUKWEKKENDE PLECHTIGHEID. Voor die allen, die diep er van door drongen zijn van hoe groote beteekenis voor het vaderland is geweest het ge mobiliseerd-zijn van leger en vloot in de dagen van den grooten Europeeschen oorlog was het Vrijdagavond een indruk wekkend oogenblik: de plechtige uitrei king van de Mobilisatiekruisen vanwege de afdeeling Haarlem en omstreken van den Nationalen Bond „Het Mobilisatie- kruis". Voor hen, die in die dagen trou we kameraden zijn geweest en die zoo veel toen te zamen hebben medegemaakt, was het meer dan dat: een oogenblik om nooit te vergeten. Herinneringen leefden op uit den tijd van het paraat- zijn van Neerlands weermacht. Gevoeld werd hoe toen de nationale éénheid alle geschillen deed vergeten, hoe toen met grooten trouw een ieder zijn plicht heeft gedaan van den hoogere af tot den min dere toe. Wat samen is meegemaakt gaat niet uit het geheugen. De wijze waarop de uitreiking ge schiedde getuigde er van dat de kame raadschap onder de mannen die in die veel bewogen dagen het vaderland heb ben gediend, er nog is. Intiem maar hartelijk en welgemeend waren de ge sproken woorden. Het bleek dat men elkander nog niet was vergeten. Dat was het mooie van den avond. De voorzitter der afdeeling generaal- majoor H. F. C. Baron van Omphal Mulert sprak een goed gekozen openings woord uit. Spr. heette allen hartelijk welkom. Hij deelde mede dat tot zijn leedwezen de eere-voorzitter der afdee ling, de Burgemeester van Haarlem, de heer C. Maarschalk verhinderd is aan wezig te zijn, om dezelfde redenen waar1- om vermoedelijk ook de Burgemeesters van Heemstede en Bloemendaal niet aanwezig kunnen zijn. Voorts verwel komde spr. den garnizoenscommandant majoor G. A. de Reeöe wien spr. harte lijk dank zegde dat hij toestemming had gegeven dat de plechtigheid in de can- tine van de voormalige infanteriekazerne mocht plaats hebbén. Daarna komende op het doel van den avond, zeide spr., dat toen in Augustus 1914 de mobilisatie-oproep kwam en het bevel: „te wapen" klonk, het Nederiand sche volk op de meest schitterende ma nier aan dien oproep gehoor heeft ge geven. Wie had toen gedacht dat oorlog vier jaar zou duren, dat de mo bilisatie ons vier jaar zou samenhouden, dat wij vier jaar eendrachtig zouden samenwerken ter handhaving van de onzijdigheid van Nederland? Ons land bleef buiten den oorlog. Toch in ons land is in die dagen ook veel leed leden. Dat ons land buiten den oorlog is gebleven dankt de Ned. natie in de eerste plaats aan de Koningin. De Landsvorstinne wist, daarbij ter zijde gestaan door twee eminente mannen: generaal Snijders en minister Cort van der Linden, alle gevaren af te wenden (applaus). Het is aan de eendrachtige samenwerking van dit edel drietal 'te danken dat het is gelukt den oorlog buiten ons land te houden. Maar ande ren hebben daartoe ook medegewerkt. Zij werden daarbij gesteund door de vloot en het leger die gereed stonden hun plicht te doen, indien het moest tot het bitter einde. Zijn en blijven wij den Almachtige dankbaar dat ons land buiten den oor log is gebleven, het paraat-zijn van de vloot en 't leger is daarnaast een reden tot groote dankbaarheid. Wat nu is de beteekenis van het Mobilisatiekruis? Een ieder die gemobiliseerd is geweest, heeft toen gevoeld hoe één band allen te zamen bond. Velen kregen een vriend en allen gevoelden zich als kameraden die te zamen vele moeielijkheden mede maakten. In de hoogere rangen trachtte men zooveel mogelijk die moeilijkheden uit den weg te ruimen en in de lagere rangen werd dat gevoeld. Kameraden gevoelen wij ons nog. De banden van saamhoorigheid wen sehen wij nauwer toe te halen en wij wensehen de kameraden te helpen die in moeilijkhedn mochten komen te ver- keeren. Het Kruis dat nu zal worden uitgereikt moge zijn een herinnering voor allen die in moeilijke tijden heb ben samengewerkt om Nederland buiten den oorlog te houden Voor meer dan één zal het daarnaast een eereteeken zijn. Sluiten wij ons steeds nauwer aan een. Zijn wij trouw aan het vaderland en bezegelen wij dat met een driewerf Leve de Koningin! Leve het Vaderland Toen kwam er een mooi oogenblik. een dat niet naliet diepen indruk te maken op allen die het medemaakten. De mannen die in- uren van gevaar met trouw en toewijding het vaderland hadden gediend, wien het Ned. volk zoo veel deswege verplicht is, stonden op en een driewerf herhaald: Leven de Koningin! Leve het Vaderland, weer klonk. De muziek zette onmiddellijk het Wilhelmus in en twee coupletten er van werden gezongen Daar lag iets ontroe rends in. Lag daar niet de beteekenis in dat in hoogere en lagere rangen dit leefde, als het weder noodig is als de ure van het gevaar andermaal mocht aanbreken dan zijn wij andermaal ge reed het vaderland te dienen? De secretaris der afdeeling majoor P. S. Hartogh Heijs van Zouteveen nam daarna het woord. Spr. zeide dat het hem een eer was het Mobilisatiekruis te mogen uitreiken aan den voorzitter „Generaal", besloot spr., nadat hij het Kruis den generaal op cle borst had ge speld, „moge dit Kruis nog lang uw borst sieren". Daverend applaus. Aan mevrouw Van Omphal Mulert werd een bloemstuk aangeboden. Met een enkel woord dankte de ge neraal. De generaal reikte vervolgens de an dere Kruisen uit waarbij tevens een oorkonde werd aangeboden. Het eerste geschiedde het aan generaal-majoor INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a GO Cents per regel. BIJ NIER-, URINE*, BLAAS- en ENDELDARMKWALEN, brengt het natuurlijke ,,Franz-Josef"-bitterwater ook bij hevige ontlasting*pijnen in kor ten tijd verlichting. Attesten van zieken. huizen bevestigen, dat het „Frana- Josef"=water wegens zijn pijnloos ver lichtende werking zoowel voor ouden van dagen als jonge menschen zich bij zonder goed tot voortgezet gebruik leent. Overal verkrijgbaar-. Van Leeuwen, kameraad van den gene raal van dat hij sergeant was af. Ver volgens aan generaal Smit, den vroe- geren commandant van het 10e. Daarna aan majoor de Reede en voorts aan vev- scheidenen i/i hoogere en lagere ran gen. Voor elk had de generaal een toe passelijk woord. Toen de beurt aan luitenant-kolonel Van Wagtendonk was, den man die on der zijn jongens zoo gezien was, brak een stormachtig applaus uit. Majoor Schuil werd ook met applaus begroet. Bijzonder genoegen deed het den gene raal ook een Kruis te mogen uitreiken aan een kapitein ter zee. Geestdriftig werd daarna aangeheven: „Leve de Ma rine", gedachtig aan hetgeen ook onze Kon. Ned. Marine heeft gedaan In de dagen der mobilisatie. Er waren meer mooie momenten bij de uitreiking der Kruisen. Zóó bijv. toen het geschiedde aan pas toor Van der Meer. De generaal hield daarbij een afzonderlijke toespraalï. „In de dagen der mobilisatie hebben wij het als een zegen ondervonden", zeide hij, „dat wij geestelijke leiding om ons heen hadden. Na de mobilisatie heeft dat bij velen nog een uitwerking ten goede gehad. Moge dit Kruis u nog lang herinneren aan den tijd dat u buitenge woon nuttig en ten zegen van leger en vloot werkzaam zijt geweest" (Applaus). Pastoor Van der Meer daarvoor dan kende, zeide dat hij te Hellevoetssluis, aangenaam had samengewerkt met hen die in die dagen het vaderland dienden. Verscheidenen sergeant-majoors, ad judanten en minderen kregen ook har telijke woorden van den generaal te hooren getuigende van groote waardee ring. Treffend was het moment toen een Ridder der Militaire Willemsorde naar voren trad om het Kruis in ont vangst te nemen. Het was de heer Heij- brock. Stormachtige toejuichingen wer den aangeheven toen de generaal het bekend maakte. De generaal wees er op hoe het een groote onderscheiding is, feitelijk de hoogste, Ridder der Mili taire Willemsorde te zijn. Zeer hartelijk complimenteerde hij den Ridder. De plechtigheid die zich kenmerkte door groote kameraadschappelijkheid duurde geruimen tijd. Voor dat zij ein digde, voerde nog het woord majoor de Reede. „Aan u allen", zeide spr. onder meer, „is nu het Kruis uitgereikt. Gij hebt het op prijsgesteld dat te mogen ontvangen. Het herinnert aan de moei lijke tijden toen wij allen ons kruis had den te dragen. In de eerste plaats de mannen die gereed stonden op te tre den. Behalve die mannen hebben ook dé vrouwen hun kruis gedragen. Zij hebben hun mannen krachtig ter zijde gestaan en hun het leven aangenaam gemaakt, als zij thuis waren. Zij hadden te reke nen om rond te komen. Hulde dan aan de mannen die het Kruis kregen maar ook hulde aan him vrouwen die het on geziene kruis hebben gedragen". Daarmede was de verheven plechtig heid afgeloopen. PERSONALIA. Hot curatorium va® -het R.'K. Ly* ceum te A'lkimaa-r (heeft benoemd tot '1 eeraar .i® d-e lichamelijke opvoe-dlioig de heer P. L. J, M. Okhuij'zen tc H-aar< ONTSLAGAANVRAGE. De lieer W. H. Hoefmia® he oft we* geai-s het bereiken van den 65*jarlgen 1-ceft'ijd bij d-cn gemeenteraad eer* vol ontslag aangevraagd als omd-e-nvij* zc,r aa®. school no. 9 en al® ondlerwij* :zer aan den len vervolgcursus. CURSUS HOEFBESLAG. Ged, Staten stellen den Provincialen Staten voor aan de afdeeling Alkmaar van den Bond van Smedenpatroons in Nederland te Alkmaar voor een door die afdeeling gehouden tweejarigen cur sus in hoefbeslag voor de jaren 1927 en een bijdrage te verleenen van tel kens ten hoogste 90 PROVINCIALE REKENING OVER Batig slot f 233.555.49. 1925. G-ed. Sta-tc® ble'd'e® den Provinciale Stat-cn ter vaststelling aa® die rekening an de provinciale inkomsten en uit* gaven over het dienstjaar 1925. Het totaal bedrag der inkomsten is F 43.063,992.74 1/2 en d-at der uitgaven f 42.830.437.25 1/2, zoo dat de rekening sluit met een batig saldo van f 233.555.49. Dc opcenten op 's Rijks directe be* lastiogcn hebben totaal opgebracht f 4.080.410.50. Aa® jaarwedde® v-an Gedeputeerde Staten, griffier en va® a-Ile andere in dienst der p-rovi-n-c-iC zijnde ambtenaren en bed-iend-en "werd uil-gegeven f 418.642.83. Voo-r diverse subsi-dies werd tot-aal uitgegeven f 351,SS8.94. HANDELMAATSCHAPPIJ A. RESINK. In de Vrijdagmiddag gehouden aan* dce-llioud-ersvergad-ering van de N.V. Hand el-ma atsohappij van A. Res-ink te Haarlem zijn- de winst en verliesTe-ke* n-ing cn de balan-s goedgekeurd. Het dividend werd bepaald op 6 pet. (vorig ja-ar 5 pet.) In 1912 was Op aan-deelen serie A afgeschreven. N-u dii-t verlies ingehaald is, werd 'bes-loten die houders van die aandeden schadeloos te stel* len door hen kosteloos aan-deelen se* rie B. te verstrekken. De directeur do heer C. G, Koen werd voor 5 jaar her* benoemd. A-ls commissaris wcr-d her* kozen ror. E. J. C. Goseling tc Aim a sterdam.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1927 | | pagina 14