ShlnAtmééï
HET RIJKSWEGENPLAN.
R'JKSWEGENPLAN
T OELICHTENDE-KA ART,
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 8 JULI 1927
BINNENLAND
RESTAURATIE SCHUUR.
KERK TE ZAANDAM.
EEN HISTORISCH GEBOUW.
Uit Zaandam wordt aan dc Tel. ge
schreven:
'Het kerkbestuur van de OudJKatho»
licke gemeente alhier heeft van den
«minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen toestemming ontvan*
gen om met de restauratie van de bis*
torisdhe Scbuurkenk, die van 1695 da»
teert, te beginnen.
Dit kerkgebouw dateert uit den tijd,
toen dc Katholieken tersluiks hun
dienst in een schuur onderhielden,
zoo zijn er bij den ingang nog de kijk»
gaten waardoot men van het gcbourw
uit den schout kon zien aankomen.
Ook de luiken waaraobtcr de mis»
kelken e.d.werden gestopt als de
schout binnenkwam zijn nog aanwezig
Het zeer antieke mis*zdlver en het
fraai uitgevoerde altaar zijn bewaard
gebleven.
Oorspronkelijk had het kerkbestuur
plannen het gebouw en de daartoe
behoorende pastorie te sloopen. doch
daar beide gebouwen op de Rijksmo»
numcntcnlijst voorkomen, moest hier»
van worden afgezien.
De pastorie zal ook thans geheel
worden gesloopt en modern worden
ingericht. Zij zal echter in denzelfden
atiil worden opgetrokken.
Met dc restauratie van hot kerk»
gcbouiw, waarvoor het Rijk steun ver»
leent, wordt Maandag een begin ge»
maakt.
TWEE WAGENS IN DE
SLOOT.
BENARDE POSITIE.
Uit Leeuwarden wordt gemeld:
Woensdagavond reden twee hooi»
wagens op den Wacgastcrweg onder
Coutum Op den voorste der twee
wagens zaten twee jongens. Op zeker
oogcribl'ik kwamen de wagens met
elkaar inbotsing, waardoor beide kan»
telden en in dc naastliggende sloot ge»
raakten De twee jongens lagen er on»
der. Fe-n van hen wist spoedig op het
drog" te komen. Dc andere is met zeer
veel moe'te door den heer F. Brouiwer
gered.
HET ECHTE HUWELIJKS
BOOTJE.
TROUWPARTIJ MET
MOTORBOOT.
Beker d is de uitdrukking het Jvutwe»
1 ijk s boot je o.nr.enstiaippen. Tot heden
■werd ze figuurlijk gebruikt. Te Ann»
sterdam is een bnrdspaar ze letterlijk
gaan toepassen. Met een motoiboot
ging daar ccn bruidspaar met gasten
naar het stadhuis. De landing werd
eerst wat hekmmerrd doordat in den
Oude Zijids Voorburgwal voor het
stadhuis een puinschuit lag. Dc schip»
per van die schuit ging echter op ver»
zoek zijp schuit verhalen.
Toen werd, zoo lezen wij in dcTcl., een
gFmmend loopplankje uitgelegd cn bij
het débarkce-cn werden de opvaren»
den verrast door 3en-tallen nne-uwsgie»
rigen cn ccnigc persfotografen, voor
wie twee breedgeschouderde politie
agenten ruim baain hadden gemaakt.
Na even gt.poreerd te hebben gingen
zij het stadhiis Ktnen. Buiten wachtte
het glimmende motorbootje, van
welks achtersteven dc vlag woei om 't
.paar straks weer terug te brengen naar
de plaats van afvaart, het dok waar»
in de Groote IJsbreker' I ligt, wiens
gezagvoerder de vader is van de ge»
lukkige bruid.
En binnen mompelde een der boden
van de trouwkamer, dat dit niets
nieuws was, en dat er méér trouwlus»
tigen met een motorboot waren ge»
komen. Zeiden we het zooeven niet,
dat er voor het alziend oog van deze
trouwe wachters niets nieuws meer
onder de zon is?
HET STADSVUIL.
NAAR OVEN OF AKKER?
In Maart jl. verzochten Dijkgraaf
cnlleemraden van den Polder Nieuw»
dorp en Noorden aan directeuren van
ecnige gemeenten, voornamelijk van
die gelegen op of nabij het Holland»
sche laagvecngcbied, hun ervaringen
mede te declen. verkregen met het ge»
bruik van stadsvuil voor ophooging en
culrivecring van laaggelegen gronden,
(het dempen van plassen e.a. met of
zonder afdekking van bagger.
Dijkgraaf cn Heemraden publicee»
ren thans de ingekomen antwoorden
cn komen op grond daarvan tot de
conclusie:
lo. dat met de aanwending van
stadsvuil to-t grondverbetering en
lan-daanwinst op ruime schaal erva»
ring in ons land aanwezig is:
2o. dat dozc ervaring op resultaten
wijst, welke noodwendig dringen in
die richting voort te gaan:
3o. dat dc zoo gevreesde waterver
ontreiniging cn stank'vcrsprcidlng
denkbeeldig zijn. tenzij orde en toe»
zicht zouden ontbreken.
HET BEZOEK AAN DE MIJN»
STREEK
Naar gemeld wordt zal de Koningin
bij haar bezoek aan de mijnstreek cn
Maastricht, waarvan wij al melding
maakten, worden vergezeld door Pr'nses
Juliana.
INGEZONDEN MEDEDEELINCEN
a 60 Cents per regeL
eestaanoe en aan te ie6ge"n hoofd-veobincrnosveoen voop doodgaand
VEPKEEQ MET MOTOQOVTU1QEN VEL KG OP HET RyKSVEQENPLAN KOMEN
IN DE2e HOOFD-VERBINOIN6SVE6CN GELEGD BRUGGEN OVER DE'
GROOTE RIVIEREN VELKE OP HET pyKSVEGENPLAN KOMEN"
OE TRAVERSEN DOOR DE veT EEN CIRKEL AANGEGEVEN BCSOUVDE
KOMMEN, KOMEN NIET OP MET O y KS VEGENPl-AN
De Minister van Waterstaat heeft,
zooals wij reeds mededeelden, het Ryks-
wegenplan gepubliceerd.
Dit plan belooft nieuwe wegen en, wat
misschien van veel belang ls, drukke
rivierovergangen, waar nu ponten zijn.
zullen worden overbrugd. Op de kaart,
welke wij hierboven afdrukken, kan
men zien, welke bruggen in het plan
zyn opgenomen.
Daartoe behoorer. een brag over het
Hollandsch Diep by Moerdyk. en over
de Merwede bij Dordrecht. Ook het
Sieeuwykschs en het Keizersveer zullen
door vaste overgangen werden vervan
gen.
Ook wat de nieuwe wegen aangaat,
is er zeer zeker reden tot dankbaar
heid. Haarlem krygt behooriyke verbin
dingen naar verschillende richtingen.
Het rijk is reeds bezig met de wegen
Haarlem—Amsterdam, Haarlem—Alk
maarDen Helder en Haarlem-Leiden-
's-Gravenhage-Rotterdam te verbreeden
en te verbeteren. Amsterdam krygt ook
nieuwe wegen in Zuid en Zuid-Weste-
ïyke richtingen, welke geen hinderhjke
bochten zullen hebben en geen dorps
kommen zullen kruisen.
Wat over den weg Amsterdam-Utrecht
wordt gezegd, is niet geheel duideiyk. In
den ..staat" staat, dat de weg Amster
dam—AbcoudeUtrecht zal worden ge
bracht van vier op zes meter breedte.
In de „opmerkingen" staat te lezen:
„De weg UtrechtAmsterdam zal waar-
schynlyk een geheel nieuw tracé kry-
gen.
Maar wanneer dit laatste het geval is,
is de verbreeding van den weg Abcoude
—Utrecht niet noodig. De nieuwe weg
uit de kaart valt op te maken, dat het
„nieuwe tracé" ongeveer samenvalt met
den ontworpen „Kepplerweg" zal dan
het groote verkeer tot zich trekken en
de oude weg kan blyven wat hy is.
Het plan bestaat een flinken verkeers
weg AmsterdamVelsenIJmuiden te
maken.
Er is een nieuwe weg Bodegraven—
Harmeien ontworpen. Het stadje Woer
den is voor het moderne verkeer te
eenenmale ongeschikt en niet geschikt
te maken zonder het historische karak
ter aan te tasten. De nieuwe weg zal ten
Zuiden van Woerden omgaan.
Minder bevredigend is de verbree
ding van den weg Leiden—Bodegraven.
Hier blyven dorpskommen (Zwammer-
dam, Oudshoorn, blyven ook bochten:
en talryke mooie plekjes langs den
Ouden Ryn loopen gevaar. Een nieuwe
weg Leiden—Bodegraven is een vereisch-
te, hoewel deze weg minder urgent is,
dan Amsterdam—Utrecht en Utrecht-
Bodegraven—Rotterdam en Den Haag.
Een goede verbetering zal zyn de ver
binding Rotterdam—Eist met vermy-
ding van de kommen van Dordrecht en
Gorinchem.
Een nieuwe weg Rotterdam—Den
Haag zal Delft links laten liggen. Dit is
een verbetering van beteekenis.
Het plan is er. Gehoopt wordt, dat het
nu ook heel spoedig uitgevoerd zal wor
den.
ERNSTIGE MIS
HANDELING.
SLACHTOFFER OVERLEDEN.
In de Burchtstraat te Nijmegen is
in den nacht van Woensdag op Don»
derdag W. K. zoo ernstig mishandeld,
dat hij Donderdag aan dc gevolgen s
overleden. In verband hiermede zijn
door de politie een vijftal personen
aangehouden.
HET FOKKER-VLIEGTUIG
WEER NAAR SENGORA
TERUGGEKEERD.
Naar het Haagsc-h Anetakantoor
vernoemt is bij de Kon. Luchtvaart
Mij bericht ontvangen uit Sengora dat
het FokkcT'vliegtuig, Donderdag om
11.45 gemeld om 12,45, vertrok naar
Bangkok, doch wegens het breken van
een klcpstooter weer om 13.15 is te»
raggekccrd naar Sengora. Hcdien gaat
het verder naar Bangkok.
DIERENTUIN TE WASSENAAR
In den gemeenteraad van Wasse»
naar is een verzoek ter tafel gekomen
van dr. Van Leeuwen om op een ter»
rein aan den Zijdeweg een dierentuin
in tc richten in den geest van het
park Hagenbeek tc Hamburg. Er is
over het terrein ccn weg geprojecteerd
maar dr. Van Leeuwen wil geen over»
eenkomst ter zake van dien weg aan»
gaan. Men wees er in den Raad op,
dat door inrichting van het dieren»
park ccn prachtig stuk natuurschoon
behouden zou blijven. Besloten is zoo»
veel mogelijk mede tc werkln aan dc
totstandkoming van het plan.
DAAR GAAN DE MOLENS
Het bestuur van den den West«Be»
verpolder onder de gemeente St. Pan»
eras, heeft besloten tot afbraak van
den bekenden molen en tot plaatsing
van een electrische bemaling.
Dc watermolen „Dc Uitheiïng" hy
Tacozijl, behoorende aan het dijksbe»
stuur van het waterschap „De Zeven
Grietcrijcn" cn Stad Sloten, zal op 12
dezer hij inschrijving voor afbraak
worden verkocht.
HARDHANDIG
OPTREDEN.
ZWEEPSLAG IN HET OOG.
Dc heer H. v. d. V. te Den Haag
heeft bij de politie aangifte gedaan van
mishandeling van zijn 9»jang zoontje
Dc jongen was achter op een rijtuig
geklommen en wilde zooals dat on*
der jongens gebruikelijk is «ca
eindje meerijden. De koetlsier bemerkte
dat en sloeg met zijn zweep naar den
jongen, dien hij zoo ongelukkig raakte
dat het ventje ernstig aan het gelaat
werd verwond. Vermoedelijk zal hij zijn
rechteroog moc'tcn missen.
De koetsier sloeg verder geen acht
op den jongen cn reed door. Tot heden
is niet bekend wie hij is.
NEDERLANDSCHE BAKKERS»
BOND.
Tc Dordrecht is dc 45ste algemeene
vergadering van dezen Bond gehouden.
De bondsvoorzitter, de heer Fred C.
Stahle, uit Laren, zeide in zijn openings»
rede, dat stagnaties in het bedrijf ont»
staan zijn door arbeidswet, winkelslui»
ting en werktijdenbesluit. Ook ten op*
zichte van dc broodprijzen hcerschcn
in vele gemeenten nog toestanden, die
oorzaak zijn van een niet loonend bc*
drijf.
Dc secretaris van het fonds uitkecring
hij overlijden wekte de dames op. lid
tc worden, oui hun cchtgenootcn een
uitkecring te bezorgen na hun overlij»
den.
Dc secretaris, dc heer G. J. Bokhorst
uit Amsterdam, bracht hdt jaarverslag
uit. Daarin wordt o.m. gezegd, dat men
in zake dc wijziging van dc Arbeidswet
par. 4. na tal van vergaderingen onder
presidium van den heer Zaalberg geen
stap verder is gekomen door de starre
houding der gczcUcnleiders.
Het aantal leden van den bond liep
door bedanken en royeering einde 1926
terug, maar deze achteruitgang is in dit
jaar door toetreding van nieuwe leden
hersteld.
Dc rekening en verantwoording werd
goedgekeurd. Ze sluit in ontvangst en
uit»!af met 30.257 cn een nadeclig
saldo van 5876. De balans geeft aan
activa cn passiva een bedrag van
J] 51.900 aan,.
EEN STEM UIT LIMBURG.
Mr. A. J. van Vessem had in het
Utrechts oh Dagblad) melding
gemaakt van een in, Limburg gevoerd
-wordende propaganda tot aanbieding
var een geschenk aan den Belgischen
kroonprins, waarbij hij vermeldde, dat
deze propaganda gevoerd werd onder
leiding van een Roermondsohen no»
taris dein heer Brinikman. Deze mode*
dcehnig steunde o.a. op eene in Lim»
burg verspreide circulaire, waarin dc
Lanburgers opgewekt worden een ge»
fchenk aan te bieden aan het Belgi
sche kroonprinselijk paar „als blijk
van sympathie en hulde aan het toe»
komstigc koningspaar"
Dc circulaire was namens het °°-
m-ité onderteekend door notaris
Brinkman te Roermond, als voorzitter
en door den hoer Edm. van Syiben de
Maroye. te Maasniel, seoretaris»pen*
mnemeester.
Van notaris H J. F. Brinkman te
Roermond ontving mr. v. Vessem
thans een brief, waarin het volgen*
de ontleend is;
„Geruimen tijd geleden werd mij
door een zekeren 'heer Ledoux, thans
te Visé en eend ge hceren uit Maas»
tricht verzocht te Maaestrich eens bij
een te komen om tc spreken over
het aanbieden van bedoeld geschenk.
Al de aanwezigen waren het eens, dat
de tc stellen daad misschien kon
wcfkcn om betere verstarvdhouaring
tc verkrijgen tussohen België en
Holland, die maar al tc vaak te
wenschen overliet, en zulks over en
weder. Met deze bedoeling gingen wij
in zee.
..Na den nachtclijken inval te Roos
teren heb ik den heer Ledoux een tcle»
gram gestuurd, waarin ik te kennen
gaf. uit het Comité te treden en dat ik
geen plan had ecnige moeite te doen
voor den Belgischen kroonprins, waar
de Belgen zoo geniepig tegen ons land
gingen optreden.
.De heer Ledoux kwam persoon*
lyk bij mij. erik dee.de her. mede.
dat mijn naam niet meer in deze ac»
tic mocht gebruikt worden cn beloof*
de de heer L. mij de actie stop tc zet»
ten. Nimu>er heb ik persoonlijk met
iemand in Limburg noch in het open*
baar noch in het particulier over de
actie gesproken en van eenige leiding
in deze is dan ook geen sprake.
„Wol is mij nadien nog gebleken,
dat er misbruik wordt gemaakt van
mijn naam en heb ik den heer L. van*
morgen (1 Juli) nog telegrafisch te
kennen gegeven, dat, zoo mij een en
ander van dezen aard nog mocht
blijlen, ïk hem strafrechtelijk ging
vervolgen. Ook de overige oomité»
loden heb ik hiermede in kennis ge»
steld.
„Als Nederlander verfoei ik d-e da»
den van de doOT u gesignaleerde Bel*
gen en mijne mccninig over die daden
zijn van algemeene bekendheid in de
Provircic
HET VLIEGONGELUK
NABIJ „DEKOOY".
DEELNEMING DER
FRANSCHE MARINE.
Dc commandant van den Franschen
kruiser „Duguay Trouin", tc Rotter*
dam verblijvend, heeft schriftelijk den
minister van Marine a. i., den heer
Lambooy, dc deelneming der Franschc
marine betuigd met het ernstig onge*
val, dat dezer dagen het schoolvlieg»
tuig S. 18 van den' Marine Lucht*
vaartdienst heeft getroffen.
BEVORDERING DER
PHARMACIE.
EIGEN HUISVESTING.
Op de tc Middelburg gehouden ver»
gadering der Ned. Maats, ter Bevordc*
ring der Pharmacie is besloten het
Hoofdbestuur te machtigen over te
gaan tot den aankoop van een huis
ter huisvesting van het bureau en
andere instellingen der Maatschappij
cn van het departement Amsterdam.
De aankoop zal eerst geschieden, wan»
neer zich een gunstige gelegenheid
voordoet cn na overleg met de finan»
ciecle commissie,
ONZE KERSEN-EXPORT.
OOK AL PER VLIEGMACHINE
Als bijzonderheid mag worden ver*
meld dat het de firma Betuwsche
Vruchtenhandel J. Gerritsen te Zetten,
die gedurende het kersenscizoen dage»
Iijks postoolli per K. L. M. naar alle
deelen van Europa verzendt, thans
ook gelukt is grootere quant urns voor
export per vliegmachine te verzenden.
Zoo vertrok Dinsdag j.l. met mede*
werking van de K. L. M. de eerste bc*
langrijke zending om 13 uur van Schip*
hol bestemd voor Zweden, waar ze
nog denzelfden dag gegeten kunnen
worden. Een dure snoeperij, de vracht
bedraagt pl.m. f 100 per 100 K.G.
LOSGERUKT VAN ZUN
ZUSJE.
DOOR AUTO GEDOOD.
Te Hiiligersbcrg had Woensdagmfd»
dag een tragisch ongeval plaatïs nabij
den 'tol. Een zekere D„ een jongetje van.
ongeveer 5 jaar, wonende te Rotterdam,
rukte zich spelendenvijs van zijn zusje,
dat hem begeleidde los, stak den weg
over cn werd aangereden door een auto
die juist passeerde- Dc dood trad on»
middellijk in. Het lijkje is door dc po»
litie in beslag genomen en is vervoerd
naar het lijkenhuis tc Hiiligersbcrg.
HUUROPDRIJVING.
Te Brcdk in de buitenwijken kondig*
den enkele bewoners van huurhuizen
hun aanstaand vertrek aan met de toe*
voeging in grodte letters „wegens huur*
opdrijving".
LEERSTOEL IN HET
FRIESCH.
GEEN LEERKRACHT TE
VINDEN?
Op de vragen van de leden der Eer*
ste Kamer de hceren Croles en De
Vries betreffende het oprichten van
ccn leerstoel in de Friesche taal en
geschiedenis en het geven van onder*
wijs in dc Friesche taal op de lagere
school heeft de minister van onder»
wijs, kunsten cn wetenschappen geant*
woord:
Op dc begrooting van 1921 zijn bij
hoofdstuk Va de gelden uitgetrokken,
noodig voor de benoeming van een ge*
woon hoogleeraar voor de Friesche
taal en letterkunde, tevens voor een
deel van het onderwijs in de Germaan»
sche taalwetenschap, aan de Rijksuni»
versiteit te Groningen; deze gelden
zijn bij de bcgrootingswet toegestaan.
Toen curatoren dc faculteit raadpleeg*
den, ten einde een aanbevelingslijst in
tc zenden, ter benoeming van een hoog
leeraar, bleek sleöhts één buitenlander
in aanmerking te komen, die evenwel
de voorkeur gaf aan zijn hoogleeraar*
schap aan een Duitsche universiteit Dc
faculteit verklaarde dat voor dat
oogenblik noch binnens* noch buitens*
lands een geschikte kracht voor de be*
zetting van dezen leerstoel te vinden
was, zoodat zij zich niet in staat zag,
een voordracht bij curatoren in tc
dienen Sindsdien heeft het departe»
ment van den ondergeteekende geen
mcdedceling bereikt, waaruit bleek,
dat hierin verandering is gekomen. In
verband met een en ander is de post
voor dezen leerstoel komen te verval»
lcn.
In tegenstelling met de vrijheid, die
de wet op het lager onderwijs van
1878 ten aanzien van de leervakken
liet, bevat dc Lagcr*ondcrwijswet 1920
bindende voorschriften. Deze beletten,
dat op de lagere school onderwijs
wordt gegeven in andere vakken,- dan
in art. 2 dezer wet genoemd. Zij staat
dus ook niet toe, dat op die school on*
dcrwijs in het Friesch wordt gegeven.
Ook dc ondergeteekende is gehou»
den zich naar die voorschrift- tc
gedragen.
INT. HULP-UNIE VOOR
RAMPEN.
fT NED. VOORSTEL GEEN
KANS?
De oonferervtie tot opridhting eemer
.internationale hulpunie hou-d't nog
steeds commissievergaderingen. Ver»
moediedijik >zal nöet voor dc volgende
week weer een voltallige zitting
plaats hcblben. Verschillende artike*
len van het ontwerp worden opnieuw
geredigeerd.
Intusohen ziet het er wel naar uit,
dat men tot de oprichting ecner hulp»
unie zal kiomein cn dat de groote lij»
nen van het oorspronkelijke ontwerp
gehandhaafd zullen worden. Het denk»
beeld van mr. Van Slootcn, n.l. de
stichting van een internationaal .hulp*
fonds, dat door het Internationaal
Roode Kruis*Oomitó 'beheerd zou
worden, ibdeft weinig kaas,