KONING FERDINAND VAN ROEMENIë
GESTORVEN.
DATUMSTUKJES
45e Jaargang No. 13520
Verschijnt dagelijks, Behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 20 Juli 1927
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per wêek f 0.27H, n>et geïllustreerd Zondagsblad 0.32; per 3 maanden: Voor Haarlem
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f 3.57H- Franco per post door Nederland
3.87H- Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haafiem en Omstreken f 0.57H: franco per post f 0.65
ADVERTENTIEN: Van 1 tot 5 regels ft.75; Iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. BIJ
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V, LOURENS COSTER Drukkerij: Z.B. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600 Directeuren :J. c. PEEREBOOM on P. W. peereboom Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velsen-Noord, IJmulden, f Jmuldon-Ooat,
en Administratie 10724 en 14825. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Beverwijk, enz., enz. Drlehuizerkerk weg 2, Veisen, Telefoon 621
In den afgeloopen nacht om 2 uur.
EEN MYSTERIE?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
AGENDA.
Heden:
WOENSDAG 20 JULI
Schouwburg Jansweg: Schakel's
nieuwste revue „Wat denk je er van",
8.15 uur.
Den Hout, terrein voor het Pavil
joen: Openluchtsamenkomst. Spreker
Ds. W. S. van Leeuwen, 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Cabaret Modem: Optreden van ver
schillende artisten.
La Mascotte: Groote Markt: Dan
cing.
Tivoli, Tempeliersstraat: Dancing.
Overveen: Firma J. A. Boskamp:
Tentoonstelling van sierwerk van
Mevr. W. F. Brongersma Klinkhamer
en kunstdrijfwerk van F. D. Duijs, van
106 uur.
DONDERDAG 21 JULI
Concert in Den Hout door de H. O. V.
8 uur.
Groote of St. Bavokerk: Orgelbespe
ling van 7.30 tot 8.30 uur.
Schouwburg Jansweg: Schakel's
nieuwste revue „Wat denk je er van",
0.15 uur.
Theater „De Kroon", Groote Markt,
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Scala-Theater, Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cabaret Modem: Optreden van ver
schillende artisten.
La Mascotte: Groote Markt: Dan
cing.
TivoH, Tempeliersstraat: Dancing.
Overveen: Firma J. A. Boskamp:
Tentoonstelling van sierwerk van
Mevr. W. F. Brongersma Klinkhamer
en kunstdrijfwerk van F. D. Duijs, van
106 uur.
Haarlemmermeer: Concours Hippique
20.30 uur.
ALGEMEENE
TRANSPORTONDER.
NEMING.
DE WAGENS AANGEKOMEN
De Mercedes-Benz wagens, die ge
bruikt zullen worden voor het A. T. O.-
bedryf (het autobusbedryf der Ned.
Spoorwegen) zijn in ons land aangeko
men.
zy zyn op het oogenblik te Gorinchem
gestald en op 24 dezer zullen enkele
bussen voor de eerste iyn Gorinchem—
Papendrechtsche Veer in gebruik wor
den genomen. Er zyn drie type wagens.
De eerste soort, de grootste, is bestemd
voor primaire wegen. Deze bussen bie
den plaats voor 33 passagiers, hebben
een lengte van acht meter en een
breedte van 2.35 Meter. Deze wagens zyn
voorzien van twee ryen dwarsbanken, op
elk waarvan twee personen kunnen
plaats nemen. De banken zyn achter
elkaar geplaatst behalve aan de achter
zijde van den wagen, waar zij tegen
over elkaar staan.
De tweede soort Is bestemd voor se
cundaire wegen. Deze bussen bieden
plaats voor 23 personen, de lengte be
draagt 7.30 en de breedte 2.10 Meter.
De derde soort is bestemd voor ter
tiaire wegen. De hiertoe behoorende wa
gens zyn 1.90 Meter breed en kunnen
17 passagiers vervoeren. De autobussen
maken een zeer eenvoudigen indruk, de
lynen zijn zooveel mogelijk recht ge
houden, terwyi alle luxe ontbreekt. De
wanden zijn hoog, terwyi de wagens
ruimschoots licht en lucht kunnen ont
vangen door groote ruiten. Den entrée
is aan de voorzyde naast den chauffeur.
Achter dezen is een schuifdeur aange
bracht, zoodat de bestuurder geheel van
hetpubliek is afgesloten. In de zoldering
die vrU hoog is, een nooddeur aange
bracht. Aan de achterzyde bevindt zich
bovendien een deur, die alleen in tyd
van nood mag worden geopend. Verder
is aan den achterkant een kast aange
bracht, die voor het vervoer van over
tollige bagage is ingericht. Tegen be
taling van 25 pCt. van het tarief kan
men deze bagage opbergen. De bussen
worden voorts 's winters automatisch
verwarmd. Byzonder doelmatig is de
steun aan de banken, die laag zün aan
gebracht.
De wagens zyn voorzien van een zeer
moderne reminrichting. De bussen rijden
op ballonbanden, terwyl de achterwielen
gedubbeld zyn.
OUD-MINISTER HEEMSKERK
Oud-minister mr. Th. Heemskerk,
minister van staat, lid der Tweede Ka
mer. viert heden, Woensdag zijn 75en
verjaardag.
Do jubilaris vertoeft in het buiten
land.
Haarlem, 20 Juli
Bij de Larineezen.
De Grondwet zegt dat aan het hoofd
van de gemeente de Raad staat. Zoo af
en toe vergeet de een of andere burge
meester dat en noemt zichzelf het hoofd
der gemeente, en als hU 't nog eens doet
staat de Raads-jurist op en zegt be-
leefdeiyk dat hij zich vergist of de
stads-Communist gromt iets van dien
aard. En daar loopt het dan mee af.
Maar de burgemeester van Laren, het
liefiyk Gooidorp dat zich onder de ge
weldigste schilders-offensieven nog
staande heeft weten te houden, gaat
verder. Blykens een verslag in het Hbl
heeft hy in de jongste .raadszitting al
zeer weinig eerbied voor de uitverkore
nen der kiezers getoond. In den aanvang
verklaarde hy dat de beide wethouders,
door hun telkens veranderen van opi
nie, er de oorzaak van zijn dat Laren dev
risée van den lande geworden is. Nadat
in het verdere verloop van de zitting
het raadslid Bakker een rapport van de
bezuinigingscommissie had gequalifl-
ceerd als „een stinkei, uitgebroed in een
reactionair nest" kwam de burgemeester
heelemaal op dreef. Z.E.A. constateerde
dat de gemeentefinanciën al in de war
waren gestuurd, maar dat ditzelfde niet
met den politiedienst mocht gebeuren.
Daarom zou hij geen notitie nemen van
het feit, dat de stemmen hadden ge
staakt over een voorstel om een vaca
ture by de politie te vervullen. Hy zou
zonder raadsbesluit tot de bewuste be
noeming overgaan.
Toen tenslotte een voorstel van wet
houder Jaski aan de orde kwam, er toe
strekkend om op het gemeen te personeel
een pensioenkorting van 7 1/2 pet. te
verhalen, zei de burgemeester dat hy
het ongehoord vond om de domheden
van den Raad en de wethouders op de
ambtenaren te verhalen. Het voorstel
werd met 53 stemmen verworpen.
Aldus Laren's burgervader Ik héb
hem in de Staatsalmanak opgeslagen en
zijn naam blijkt te zyn Jhr. H. L. M.
van Nispen tot Sevenaer.
Burgemeester in het Gooi te wezen is
blijkbaar lang niet eenvoudig. Ze hebben
daar nog al eens een conflictje. Een
collega uit die streken vertelde my gis
teren nog dat de herrie er nooit op
houdt: dan is 't hier, dan daar. Maar
het moet toch wel een heele vaart loo-
pen als de burgemeester op dergelijke
wijze zyn raad en speciaal z'n wethou
ders gaat honen. Wat zeggen de zes
duizend Larineezen ervan? (U weet
het: je praat van „Larineezen". terwyi
de bewoners van het belendende Blari-
cum als „Blarikeezen" bekend staan).
Mag dat zoo maar doorgaan? En welke
resultaten leveren de vergaderingen van
B. en W. op by een dergelijke charman
te verhouding tusschen den voorzitter
en de leden van het College? Veel zaaks
kan het niet wezen, en ook zou ik ge
neigd zijn tot sympathie voor den ge
meentesecretaris die in zulke omstan
digheden zyn arbeid moet verrichten.
De Commissaris der Koningin, die
vandaag zyn tweede 12 1/2 jaar is in
gegaan en zich blykens zijn redevoe
ring van Dinsdag opgewekt ten stry-
de heeft gegord om vele volgende moei-
lykheden te attaqueeren, zal nog wel
eenige zorg aan de gemeente Laren
moeten besteden. Heel wat heilzame in
vloed van hoogerhand schijnt noodig
om er den vrede te herstellen. Want als
het zoover gekomen is als uit het be
wuste verslag blijkt, dan staat aan het
hoofd der gemeente ondanks de
Grondwet noch de Raad, noch de
burgemeester. Dan staat er biykbaar
niemand.
R. P.
DE PHILIPSZENDER DAG
EN NACHT IN WERKING.
OP 26 JULI.
In verband met eenige zeer ge
slaagde transmissies by daglicht, welke
de vorige week en Zondag j.l. plaats
vonden in de vroege ochtenduren en
o.m. in Australië in de middaguren uit
stekend werden ontvangen, zal de Phi-
lipszender 26 Juli a.s. voor experimen-
teele doeleinden van af 12 uur 's mid
dags tot den volgenden middag 12 uur
ononderbroken in werking zyn. Men
hoopt op deze wyze voldoende gege
vens te kunnen verzamelen over de
ontvangststerkten op verschillende
plaatsen op de aarde by uitzendingen
op alle tyden, overdag en 's nachts.
PROPAGANDISTE
GEARRESTEERD.
DE ECHTGENOOTE YAN
SOEDONO.
Uit Bandoeng werdt gemeld:
De echtgenoote van Soedono, die reeds
enkele maanden geleden in arrest ge
steld was, in verband met het deel
nemen aan een communistische actie
onder <le militairen, is thans gearres
teerd. Zij staat bekend als een hettïg
propagandiste.
Reuter seinde on hedenmorgen te
half twaalf dat boning Ferdinand van
Roemenië volgens een telegram van
het persbureau Avala in Belgrado, he
dennacht om 2 uur is overleden.
In een artikel van jongstleden Za
terdag van onzen Weenschen corres
pondent kon men lezen welk een ge
heimzinnig sfeer de laatste dagen van
het leven van dezen monach omgaf.
Het gerucht ging namelyk dat koning
Ferdinand sedert verscheidene weken
werkelyk gestorven was! De Koning
kon in de laatste maanden bijna in het
geheel geen voedsel tot zich nemen. In
het begin van zyn ziekte woog hy nog
72 K.G. Steeds nam zyn gewicht af,
totdat ten slotte slechts 42 K.G. meer
over was!
Koningin Maria reisde, terwyl haar
man zoo ernstig ziek was. naar Ameri
ka. Hier kreeg zy een telegram dat de
ZIEKTEVERSCHIJN- I
SELEN NA VACCINATIE. I
TWEE KINDEREN OVER-
LEDEN, TWEE ERNSTIG
ONGESTELD.
De Msb. bevatte hedenmorgen het
volgende bericht:
Te Goes is een viertal van een groep
gevaccineerde kinderen ernstig ziek ge
worden. Reeds zyn twee kinderen over
leden. De toestand van het derde kind
is hoogst ernstig. By dit kind treden
verlammingsverschynselen op. Vanwege
de ryksseruminrichting is reeds een
onderzoek ter plaatse ingesteld. De on
gerustheid onder de ouders is groot.
Omtrent dit geval wonnen wij nadere
inlichtingen in te Goes.
Het betreft de vaccinatie tegen pok
ken.
De twee kinderen die nog ziek wa
ren zyn nu hersteld.
Het onderzoek heeft bewezen, dat dit
geval niet te wyten is aan verkeerde
entstof en dat ook de toegediende dosis
niet te groot is geweest.
Sommige kinderen reageeren op de
beschreven wyze op de entstof. In medi
sche kringen is men de meening toege
daan dat sommige kinderen een smet
stof in zich dragen, die door de vacci
natie tot ontwikkeling komt.
Gevallen als de bovenstaande komen
meer voor, ofschoon niet vaak: by de
250.000 inentingen, in den laatston tyd
verricht, 35 keer en by de 90 inentingen,
in ongeveer één maand te Goes verricht,
nu 4 keer, zoo deelde men ons te Goes
mede.
Wij vroegen ook nog een Haarlemsch
medicus om inlichtingen.
Deze zeide ons dat complicaties na
vaccinatie zich zeer. zéér zeldzaam voor
doen. Gevallen met doodelyken afloop
of van verlamming waren hem in het
geheel niet bekend ..De gevallen te
Goes," zoo zeide de medicus, ..indien zy
zich inderdaad zoo voorgedaan hebben
als beschreven, moeten aan het toeval
te wyten zyn. Er zal daar wel een epi-
demietje hangende zyn geweest, die nu
door de vaccinatie tot uiting is gekomen
Er is dan ook myns inziens absoluut
geen reden voor ouders die hun kinde
ren hebben of willen laten vaccineeren,
om ongerust te zyn."
NOTARIS VOORT
VLUCHTIG.
De waarnemend commissaris van po
litie te Groningen verzoekt opsporing
en aanhouding van notaris H. S., die
sedert Maandag 18 Juli j.L spoorloos
uit Groningen is verdwenen. De notaris
heeft zich naar Assen begeven van daar
uit naar Groningen geschreven en ge
telefoneerd.
De notaris worde verdacht van ver- 3
duistering van gelder
toestand hoe langer hoe slechter werd
en vroeger dan oorspronkelijk haar
plan was geweest, reisde zy terug. De
koning stierf en daar men groote poli
tieke bewegingen verwachtte, meende
men, dat het in het belang van land en
volk zou zyn den dood des konings
voorloopig geheim te houden, zy riep
als koningin-weduwe een kroonraad
byeen, waaraan alle ministers deelna
men en men besloot den koning eerst
tegen half Juli of iets later te laten
sterven!" Geneeskundigen hadden het
lichaam van den koning te balsemen.
Dit geschiedde des nachts en den vol
genden dag verliet Ferdinandslichaam
hét koninklyk paleis. Officieel werd
bekend gemaakt dat het den koning
eenigszins beter ging en dat hij naar
een kasteel zou reizen om daar wat
meer op krachten te komen. Slechts
enkele ingewyden wisten, dat het ïyk
van den byna meer als een skelet uit-
zienden koning uit het paleis werd ge
dragen.
Men transporteerde den dooden ko
ning naar het slot Skrobesti aan den
Donau en hier werd het ïyk te midden
van een aantal ysblokken in een zaal
neergelegd.
Wat is nu van dit alles waar?
Moeten we het bericht van het
persbureau Avala uit Belgrado zonder
voorbehoud aanvaarden, en is het ge
rucht dat de koning reeds lang ge
storven was een sprookje?
Voorloopig biyft een geheimzinnig
waas het leven en sterven van koning
Ferdinand van Roemenië omgeven.
Politieke stormen waaien over Roe
menië schreef onze correspondent en
zoo juist heeft men dezer dagen een
verbitterden verkiezingstryd gevoerd.
Bratianu heeft gezegevierd, maar zyn
groote tegenstander Avarescu geeft
den stryd niet op.
Het merkwaardige ls, dat niemand
in de laatste weken koning Ferdinand
heeft kunnen bezoeken of hem heeft
kunnen zien!
EEN BELANGRIJK
VONNIS.
AANNEMING VAN
PERSONEEL
Door den Haarlemschen Kantonrech
ter is een vonnis gewezen in een ge
schil tusschen een werknemer in het
stukadoorsbedryf en het „Spoorwcg-
bouwbedryf", dat in de eerste plaats
van beteekenis is voor de arbeiders in
genoemd bedryf by ongeorganiseerde
patroons.maar dat eveneens toepasselijk
is op alle andere arbeiders die onder ge-
lyke omstandigheden worden aangeno
men.
De werknemers hadden nameiyk
eisch tot schadeloosstelling ingediend,
wegens het niet in acht nemen van den
wetteiyken opzeggingstermyn, hoewel
bleek, dat de dienstbetrekking aanvan
kelijk (geiyk dit ook in het stucadoors-
bearyf gebruikelyk is) was aangegaan
voor bepaald werk dus voor bepaalden
tyd, waarvoor geen opzeggingstermyn
vereischt wordt.
Evenwel was by de indienstneming
bepaald, dat de werknemers niet in
dienst zouden biyven totdat het werk
geheel geëindigd was. doch dat de stuca-
dors successicveiyk zouden worden ont
slagen en wel ln dier voege, dat de
laatst aangenomenen, tot wie eischer
behoorde, het eerst ontslag zou krij
gen. hetgeen een op het gebruik geba
seerde voorwaarde is.
Voor de werknemers trad op de heer
F. C. Gies, adviseur van het bureau
voor Arbeidsrecht, die meende dat in
dit geval een dienstbetrekking voor be
paalden tyd of voor een bepaald werk
niet kon worden gesproken, daar de on-
derwerpeiyke dienstbetrekking z.i. was
te beschouwen als te zyn aangegaan
voor onbepaalden tijd. zoodat de ge
daagde de gebruikelyke opzeggings
termyn in acht had behooren te ne
men.
De Kantonrechter overwoog in zyn
vonnis dat indien een arbeider voor
een bepaald werk in dienst is genomen,
deze arbeidsovereenkomst weliswaar
beschouwd behoort te worden als te zyn
aangegaan voor bepaalden tMd. doch
in hoofdzaak omdat beide partyen als
dan van te voren ongeveer kunnen vast
stellen hoelang de dienstbetrekking zal
duren, doch dat dit anders wordt, in
dien, zooals in casu, de werkgever de
dienstbetrekking van een werknemer
zou kunnen doen eindigen indien naar
zyn oordeel het werk zooveel is vermin-
werd, dat de arbeid van dien werkne
mer voor de voltooiing daarvan niet
meer noodig is.
Indien in zoodanig geval de arbeider
niet van te voren weet. wanneer zijn
dienstbetrekking een einde zal nemen,
moet worden aangenomen dat deze
voor hem derhalve onbepaald 'r.
DE PASSAGIERSVLUCHT
INDIë—NEDERLAND.
Maatregelen voor de
ontvangst der vliegers.
ZIJ WORDEN NIET VÓÓR
ZONDAG VERWACHT.
In verband met de groote belangstel
ling welke voor den as. terugkeer van
het K.L.M.-vliegtuig uit Batavia be
staat, zyn, naar het Haagsche Aneta-
kantoor verneemt, eenige maatregelen
getroffen, welke in het kort samengevat
als volgt zyn:
Op het vliegveld Schiphol is een
podium gebouwd, waarop passagier en
de bemanning van het vliegtuig zullen
worden ontvangen. Voor dit podium is
het voor de genoodigden gereserveerde
gedeelte. Links van het podium is een
afgesloten gedeelte voor houders van
toegangskaarten le rang, rechts een
gedeelte voor houders van kaarten 2e
rang.
Er is besloten direct na aankomst van
het toestel een receptie te laten plaats
hebben en hen. die de vliegers iets wil
len aanbieden, i. aar toe op het podium
in de gelegenheid te stellen. Zoo zal de
gemeente Amsterdam zilveren herinnc-
ringsmedailles aanbieden, de Konink-
lyke Vereeniging voor de Luchtvaart
zal haar medailles van verdienste uit
reiken. ook de Vereeniging Oost cn
West biedt een plaquette aan.
Daar de weg naar Schiphol vry moei
lijk is en een groote opkomst wordt
verwacht, heeft men maatregelen ge
nomen om op den dag van aankomst
het vervoer naar het vliegveld reeds
's morgens om 10 uur te laten beginnen
per booten van „De Volharding" en per
autobussen van het K.L.M.-kantoor
Leidscheplein. De loketten voor kaart
verkoop zullen ook reeds om 10 uur des
morgens geopend zyn, echter zyn
thans ook reeds kaarten verkrygbaar.
In afwachting van de aankomst der
vliegers zullen de belangstellenden op
Schiphol nog veel te zien krijgen. Alle
rangen bieden een vry uitzicht over het
vliegveld met zUn gaande en komende
vliegtuigen in het internationale lucht
verkeer. Bovendien zullen escadrilles
van Land- en Zeemacht naar Schiphol
komen om hun terugkeerende kamera
den der burgerluchtvaart te verwelko
men. een Pandervliegtuig van de Rot-
terdamsche Aero Club zal in het lucht
ruim zijn vliegeigenschappen vertoo-
nen en ten slotte biedt de K. L. M. zelve
gelegenheid tot pleiziervluchten. Ver
der zyn op het terrein buffetten ge
bouwd.
Men verwacht de 1INADP omstreeks
4 uur "s middags. Te 6 uur zal dc
ontvangst der opvarenden zyn afge
loopen en zullen zy zich per auto naar
Amsterdam begeven langs de Over
toom. Stadhouderskade, Westeinde,
Sarphatistraat, Amstel Hotel. Langs
deze weg zullen verscheidene vereen-
gingen zich scharen.
Op het podium by de ontvangst zal
een Philips-luidspreker in werking zyn.
zoodat alle aanwezigen het gesprokene
op het podium duideiyk zullen kunnen
verstaan. Tegeiykertyd zal bovendien
Hilversum het gesprokene draadloos
uitseinen. zoodat geheel Nederland met
de ontvangst van den heer van Lear
Black, de heeren Geyssendorffer. Schol-
te cn Weber en den kamerdinaar, Bay-
lin, kan meeleven.
De leiding van de ontvangst
is in handen van den heer
Tax. die ook indertyd de ontvangst van
Van der Hoop. Van Weerden Poelman
en Van den Broeke heeft geleid. Deze
is te bereiken onder telefoonnummer
Amsterdam. 33421, Singel 464.
Het vliegtuig moet nog de volgende
etappes afleggen: Basra—Bagdad. Bag
dad—Aleppo, AleppoConstantinopel.
Constantinopel—Boedapest. Boedapest
—Amsterdam. Vyr etappes dus. Veron
dersteld, dat de HNADP heden vertrek
ken kan. dan kimnen de vliegers dus in
dit gunstigste geval eerst Zondag as. op
Schiphol verwacht worden.
Naar Aleppo.
De vliegers zyn hedenmorgen te vier
uur uit Basra vertrokken en zyn van
plan in éénen door naar Aleppo te
reizen.
HET ZIEKENVERVOER.
EEN NIEUWE
OVEREENKOMST?
Intertyd is gemeld, dat er tusschen
ons gemeentebestuur en den heer Ma
thot, die thans het zieken vervoer in
onze stad voor zyn rekening genomen
heeft, verschil bestond over de vergoe
ding, die daarvoor gegeven wordt. De
Gem. geneeskundige dienst overwoog
zelfs de mogeiykheid om het ziefcenver-
voer door dezen dienst te doen plaats
hebben.
Daarna zyn er evenwel nieuwe onder
handelingen gevoerd. Ten stadhuizc
vernamen wy. dat die nog niet ftfge'.oo-
p enzyn. maar dat de kans groot ls. dat
een nieuw contract met den heer Ma
thot gesloten zal worden, waarby de
vergoeding dan hooger gesteld zal
worden.
FRANS HALSMUSEUM.
HET GEREINIGDE DOEK
De schoone Regentessen. Hot laatste
der groote doeken van Frans Hals, tot
de reiniging waarvan indertyd door den
gemeenteraad besloten werd is thans
gereed gekomen. De Regentessen van het
Groote of Sint Elizabeth's Gasthuis
üx>r den Haarlemschen grootmeester in
f664 geschilderd, pryken thans ln vol
len luister en dc enorme schildersquall-
teiten van Hals zyn ook op dit doek nu,
zonder het mystcrieusc waas. dat tyd en
stof er over hadden uitgespreid, klaar
en zuiver te genieten. Wat by vorige ge
legenheid gezegd werd. zou herhaald
kunnen worden: wat er nu nog voor
sommigen misschien te helder, te opge-
frischt uitziet, krygt vanzelf binnen en
kele jaren die zekere bezonkenheid te
rug waardoor een oud schilderij zoo
aantrekkciyk is. en heeft dan het voor
deel dat men het genieten kan zonder
de fictie die een vuile vernislaag wel
eens veroorzaken kan maar die per slot
van rekening toch geen inncrlük be
standdeel van het kunstwerk uitmaakt.
Weer treft ons nu de moderniteit van
den Haarlemschen meester. Zoo als de
roode kroontjes op het rechts gezeten
vrouwenkopje gezet zyn. denken wy aan
Céranne's portretten: van byna alle
handen zyn de kootjes der vingers met
een bravoure neergeveegd zooals de
knapste modernen, denk aan Mnnet, dat
getracht hebben na te volgen. Hals' in
vloed op de ..belle peinture" van de
tweede helft der negentiende eeuw. kan
men voor de zooveelste maal. en nu
overduldelyk. constateeren. Het geïm
proviseerde tafeltje, waaromheen de da
mes staan en gezeten zyn is door Hals
opmerkciyk weinig ln de totaalverlich
ting van het geheel betrokken, het is
een weinig sprekende, donkere vlakte
gebleven, die geen licht pakt en alleen
wanneer men zich op eenigen afstand
van de schilderU bevindt. lichaam
krygt. Het weer fameus geschilderde
geel perkamenten boek met de roode
snede schUnt ook daardoor zich eenlgs-
zir.s buiten zyn omgeving te bevinden en
een zelfstandig bestaan te voeren. In
den achtergrond is nu een veeg zicht
baar geworden een zoogenaamd „repen-
tir" waaruit blijkt dat Hals zich oor-
sprokeniijk de gordyn. achter de dames,
meer naar rechts gedacht had. en daar
later, onder 't werken, van terug kwam.
Misschien eerst, toen hy. om den fond
te verlevendigen, daar een schilderij te
gen den achterwand had opgehangen.
Aardig zcm het wezen, als wy wisten
welk schlldery van een zUner tUdgenoo-
ten hM daarvoor bil de hand had "chad.
Was het cn landschap van Van Ever-
dingen. of misschien een Hercules
Seghers? Of fant-srerrfe hU er maar
rentte in hun styi? Wie weet. vindt men
vandaag of moreen niet het doek dat
eens achter de regentessen als decoratie
dienst deed.
Nu de operaties dus alle geslaagd en
afgeloopen zyn mag Haarlem er zich
nogmaals op beroemen, tot die aanvan-
kelUk bestreden bewerking te zyn over
gegaan
J. H. DE BOIS.
HAARLEMSCHE
BESTUURDERSBOND
R. Stenhuls spreekt
De film Oorlog aan den oorlog.
Door den Haarl. Best. Bond was
Dinsdagavond voor de leden der aan
gesloten organisaties een bijeenkomst
belegd waar den heer R. Stenhuls sprak
over het onderwerp „De September
Landdagen".
Te 8 uur opende de voorzitter M. J.
A, Braakenburg de stampvolle groote
zaai van het Gemeenteiyk Concertge
bouw. waarna hy aan den heer Sten
huis het woord verleende, welke begon
met te zeggen, dat na den oorlog de
klassenstryd verscherpt is, en dat deze
stryd. ondanks de vele conferenties om
orde in dc wereld te verkrijgen; toch
zal worden voortgezet. Niet alle arbei-
dersorganlscaties aanvaarden evenwel
den klassenstrUd o.a. niet dc R. K. en
dc Chr. organisaties.
Op de conferenties te Genèvc ls voor-
nameiyk Inzake steun aan cartels en
trusts bclaogryk gcdlscuseerd geworden
en het ziet fix naar uit, dat meer en
meer trusten gevormd zullen worden,
waarvan het gevolg Ls dat door enkele
personen dc totale productie wordt vast
gesteld en de werkloosheid belangryk
vergroot.
In Nederland zyn 1.800.000 loonar-
bcidwers waarvan cr 500.000 zyn geor
ganiseerd. Er zal krachtig en met volle
éian dienen gewerkt te worden in de
komende maanden om het aantal geor
ganiseerde te verdubbelen opdat de mo
derne vakbeweging dc macht zal hebben
om het kapitalLsme te overwinnen. Zoo
eindigde dc heer Stenhuls.
Hierna werd voor dit gesloten ge
zelschap de film „Oorlog aan den Oor
log" opgevoerd welke film op buitenge
woon duideiyke wyze de schrilheid en
de ellende van den oorlog in beeld
brengt. Van het jaar 1914 af tot aan
1913 krügen wc een bce.ld van hetgeen
er by een voorbereiding en by het uit
breken en daarna tydens de groote
stryd met het vergen van het groote ge
tal menschenlevens, alzoo voorvalt.
