HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 6 AUG. 1927
ONDERWIJS AAN
SCHIPPERSKINDEREN.
EEN SPOEDIGE REGELING
GEVRAAGD.
In de te Leeuwarden gehouden ver
gadering van het Onderwijsfonds voor
de Binnenvaart sprak mej. mr. C.
Frida Katz uit Amsterdam over het
iager onderwijs aan schipperskinderen.
Spr. wees er op. dat in de allereerste
plaats de ouders moeten begrijpen dat
goed onderwijs voor hun kinderen nood
zakelijk is. ZU deed een beroep op den
inspecteur voor het buitengewoon lager
onderwijs, den heer dr. A. van Voort-
huizen, om er toch vooral bij de re
geering op aan te dringen, dat het lager
onderwijs voor schipperskinderen wordt
geregeld.
Ten slotte noodigde zij alle belangheb
benden uit krachtig samen te werken
om de regeering te overtuigen van
de noodzakelijkheid, dat een regeling
getroffen wordt.
Nadat eenig debat was gevolgd stelde
de heer J. Post, Amsterdam, de vol
gende motie voor:
„De vergadering van directeuren en
leeraren der Binnenvaart- en Vis-
scherijscholen, vertegenwoordigers van
vakorganisaties van alle richtingen,
binnen-scheepvaart- en onderwijsorga
nisaties, belegd door het Onderwijsfonds
van de Binnenvaart;
gehoord de inleiding van mej. mr. C.
Frida Katz en de daarop gevolgde
debatten;
spreekt eenstemmig als haar innige
overtuiging uit. dat de regeering van
Nederland niet langer mag wachten
met het brengen van het lager on
derwijs voor schippers- en kramers
kinderen onder het buitengewoon on
derwijs.
Zij draagt het bestuur van het On
derwijsfonds voor de Binnenvaart op
deze motie zoo spoedig mogelijk mon
deling toe te lichten bij den betrok
ken minister".
De motie werd met algemeene stem
men aangenomen.
BORRELEN OP DE POF.
GEVOLGEN EEN KAAK
STUKGESLAGEN.
Donderdagavond, verhaalt de N. R.
Ct.. zat een meneer in een café in
de Wester Wagenstraat te Rotterdam
De omstandigheid, dat de contanten,
welke hij bij zich had niet toereikend
waren om de vele consumpties te be
talen. verontrustte hem niet, omdat
een vriend, die altijd goed bij kas was.
hem had beloofd, dien avond in het
café te komen. Een kleine leening
zou alle moeilijkheden uit den weg
ruimen.
I Het uur waarop de vriend zou bo
men, naderde, was er en verstreek,
maar de vriend bleef uit. Een half
uur verliep, een uur, vijf kwartier ver
streken, maar de vriend kwam niet.
Het werd den bezoeker nu toch wel wat
bang te moede en hij keek van de klok
naar de deur, van de deur naar de
klok en dan weer in zijn portemonnaie
Maar hoe dikwijls hij ook telde, he
bedrag bleef beslist te laag. In arren
moede bestelde hij toen nog maar eens
•wat Hij kwam toch geld te kort en of
het nu veel of weinig was, dat kwam
op hetzelfde neer. Het werd later en
later en de eenzame bezoeker werd
steeds somberder. De vriend zou nu
zeker niet meer komen en het verteer
de bedrag was inmiddels bedenkelijk
hoog geworden.
t Werd „hoog tijd" en de kellner
kwam om af te rekenen. Toen volgde
het verhaal van den vriend, die niet
was gekomen, van het geld, dat er
evenmin was en tenslotte bood de be
zoeker aan zijn hoed in pand te ge
ven.
De kellner hechtte geen geloof aan
het verhaal en met volkomen minach
ting voor de waarde van het hoofd
deksel sprak hij als zijn stellige meening
uit, dat de meneer het er op had toe
gelegd, een heelen avond gratis te
drinken. Met zulke klanten had men
liever niet te doen. De kellner wilde
zijn woorden van een krachtig gebaar
vergezeld doen gaan. Het gebaar vond
zijn einde evenwel op het gezicht van
den bezoeker en de kracht had den
onderkaak gebroken. De bezoeker is in
het ziekenhuis aan den Coolscingel ver
bonden. Tegen den kellner is proces
verbaal opgemaakt.
BEZOEK AMERIKAAN-
SCHE JOURNALISTEN
AANBIEDING GEDENK-
PLATEN.
Een gezelschap Amerikaansche jour
nalisten zal ons land bezoeken. Naar
gemeld wordt zal tijdens de luch die
de Nederlandsch-Amerikaansche Fun
datie en de Nederl. Amerikaansche Ka
men van Koophandel op Dinsdag 9
Aug.. a.s. den Amerik. persvertegen
woordigers in het Koloniaal Museum te
Amsterdam zullen aanibeden, door den
heer Dr. Frank Bergen Kolly uit New-
York een tweetal gedenkplaten aan de
Nederlandsch Amerikaansche Fundatie
worden overgedragen.
De eerste gedenkplaat, aangeboden
door de ..City History Club" der stad
New York, zal later bevestigd worden
aan het gebouw van het eerste „West
Indische Huis" in de Haarlemmerstraat
te Amsterdam. De tweede gedenkplaat
aangeboden door de „Reformed Pas
tor's Association of America" zal beves
tigd worden aan het gebouw in het
Begijnhof, waar de eerste kolonisten
vóór hun vertrek uit- Nederland naar de
nieuwe wereld bijeenkomsten hielden.
Er is nog een derde gedenkplaat op
komst, die bevestigd zal worden aan
den Scheierstoren ter herdenking van
het vertrek van Hendrik Hudson naar
de Nieuwe Wereld.
Deze plaat zal worden aangeboden
door de „Greenwich Village Historical
Society" aan de gemeente Amsterdam-
VERKOOPING MET
HINDERNISSEN.
NOG GEEN „LAMPIE LICHT"
VOORDEEL.
De Maasbode doet het volgende ver
haal van hetgeen te Rotterdam is ge
beurd:
Eenige dagen geleden kondigde een
advertentie aan dat er in de autogarage
Renault" aan de Scheveningsche straat
te Rotterdam een gedwongen verkoop
van drie auto's zou plaats hebben. De
eigenaar van deze wagens had n.l. gedu
rende anderhalf jaar de stallingskosten
n:ec betaald, een bandenfabriek bezat
op hem een onbetaalde vordering en zoo
wel de garagehouder als de bandenfa
briek hadden tenslotte een advocaat in
den arm genomen, waarvan het gevolg
was deze openbare verkooping van de
auto's.
De advocaat van den garagehouder,
die de grootste vordering had, behield
zich bij de veiling het recht van retentie
(terughouding) voor, indien de wagens
samen niet minstens 750 gulden zouden
opbrengen.
Toen nu de deurwaarder begon, bevon
den zich in de garage zestien kooplustige
personen van wie er vijftien „in combi
natie" aanwezig waren. Deze combinatie
naar gelang van de omstandigheden ver
sterkt of verzwakt bestaat uit een stelle
tje kleine handelaartjes die door van elk
de centen bij elkaar te leggen, koopjes
probeeren te halen en dan weer gauw
verkoopen om de winst samen te deelen.
Zoo hadden de scharrelaars kort geleden
met z'n zes en twintigen een auto
'-ocht, die tenslotte aan elk een winst
van 35 koperen centen had opgeleverd.
Maar Donderdag had men toch hoop
dat er „een lampie licht en 'n goeie si
gaar" op over zouden schieten.
Elacie, de 16e kooper, een buitenstaan
der, zou leelijk roet in het eten gooien.
De eerste auto, een Jeweth in behoor
lijken staat kwam aan bod, de eenzame
bood tegen. Op 575 bleven de scharre
laars er aan hangen, maar zooveel geld
hadden ze niet en 't was „Jantje con-
tantje", boter bij de visch.
Daarom werd de wagen opnieuw ge
veild en nu had de eenzame hem te pak
ken voor 375 gulden. Oie kwam echter
niet voor zich zelf en vroeg den deur
waarder „of 't ie niet effe wou wachten,
dan kon hfl er met z'n opdrachtgever
over praten.
De deurwaarder, die graag zou gauw
mogelijk klaar wilde zijn had hier echter
geen ooren naar en terwijl kooper no. 16
aan 't delibereeren ging met z'n baas,
veilde hij door. De verheugde combinatie
wist toen voor 50 gulden het stuk, twee
der drie automobielen in handen te krij
gen en betaalde onmiddellijk. Buiten
hadden ze een oude rammelkast staan,
die als trekkracht dienst moest doen en
full speed werden de nieuwe eigendom
men die zelf niet meer. konden rijden
een voor een weggesleept en op de Bin
nenrotte en in de Kalvers traat neerge
zet.
Kooper no. 16,die nog niet betaald
had, scheen het met zijn opdrachtgever
niet eens te kunnen worden, hij kwam
althans niet terug en daarom werd ten
slotte auto no. één voor de derde maal
in veiling gebracht en voor 500 gulden
het eigendom der combinatie die inmid
dels de duiten bijeen had weten te krij
gen.
Dit geld zou door eenige leden naar
den advocaat van den garagehouder ge
bracht worden, doch bij ongeluk kwamen
zij bij den raadsman van de bandenfa
briek terecht. Die wist van het recht van
retentie niet af en accepteerde het geld,
zoodat de scharrelaars zich vergenoegd
in de handen wreven. Voor zeshonderd
guldentjes drie auto's. Tjonge, daar zou
een stevig glaasje bier op overschieten.
De advocaat van den garagehouder
was inmiddels eens poolshoogte komen
nemen en kwam juist op tijd om te ver
hinderen dat auto no. één, de wagen die
driemaal verkocht was, werd weggesleept.
Hy maakte gebruik van zijn recht op
retentie, haalde de politie erbij en liet de
auto's alle drie in beslag nemen op grond
van art. 348 van het wetboek van straf
recht: „Hy die opzettelijk zijn eigen zaak
'of ten behoeve van een eigenaar een hem
niet toebehoorende zaak onttrekt aan een
ander die daarop recht van pand. terug
houding, vruchtgebruik heeft, wordt ge
straft enz.".
Het werd een treurig einde: de auto's
moesten door de combinatie naar de
post Duivevoordestraat gesleept worden.
Dat ging niet zonder tegenspoed, de
wagens waren caduc, de benzine van de
eerste raakte op en er moest „op de
pof" nieuw voedingsmateriaal worden
gekocht.
De combinatie had een kwajen dag,
geen cent verdiend, verlies van benzine
en den heelen dag gesjouwd in de warm
te. Het „lampie licht" was er zelfs niet
op overgeschoten.
Tot zoover het verhaal van De
Maasbode.
In den N.R.Ct. lezen wij nog dat het
ten slotte gelukt is tot een schikking
te komen. De combinatie kreeg haar
geld terug, de auto's zijn nogmaals
verkocht en nu voor een prijs, welke
hooger is dan de limiet van f 750 en de
beslagen opgeheven. Het heer de com
binatie alleen heel wat benzine ge
kost.
BRAND TE LEIDEN.
DE JUSTITIE DOET
ONDERZOEK.
Te Leiden is brand uitgebroken in
een perceel in de Hansenstraat waarvan
het bovengedeelte is bewoond door O.
Beneden woont een 61-jarige juffrouw
die ziek te bed lag. Toeon zy bemerkte
dat boven brand was O. was met
zyn familie naar Katwijk verliet zij
ijlings 'net bed en waarschuwde zy de
buren die zich onmiddeliyk in het huis
begaven om de 64-jarige weduwe G.
P. die bU O. inwoont en die eenigszins
verlamd is te redden. Beide dames
werden daarna by de buren onderdak
gebracht.
De brandweer was den brand spoedig
meester. De bovenverdieping is groo-
tendeels uitgebrand. De oorzaak van
den brand is onbekend. Vrydag is het
parket van Den Haag naar Leiden ge
gaan om een onderzoek in te stellen.
AMSTERDAM'S BEGROO
TING VOOR 1928
Meer uit de belastingen en
uit de bedrijven. De
verkiezingen kostten f 103000
De gemeer.tebegrooting van Amster
dam voor 1928 Is ten stadhuize gereed.
Volgende week zal zy verschUnen. Wet
houder Wibaut deelde inmiddels de Pers
reeds eenige cyfers mede. Groot is de
waarschijnlijkheid dat er voor 1928 geen
belastingverhooging zal komen. De be
groeting is geraamd op 106.350.865 te
gen 105.627.637 voor 1927. De sluitpost
der begrooting is de inkomstenbelasting
welke begroot is op 24.950.000. Biyft
dus 4 1/2 a 5 millioen te dekken.
Aan de mededeellngen die De Tyd
verder doet over het ontwerp-begrooting
ontleenen wy het volgende:
Over den belastingfactor der inkom
stenbelasting spreekt de begrooting zich
thans niet uit! By een factor van 0.6 zal
de opbrengst zUn naar raming f 24.950000
Het reservefonds zal einde van het Jaar
bevatten 4.094.000. Als men hieraan,
zoo stelde de wethouder, vier millioen
ontleend, zal er nog een millioen onge
veer te dekken overbiyven. De begroo
ting zou dan, 4 millioen geput uit het
reservefonds, nog met één millioen zyn
sluitend te maken. De mogelijkheid be
staat echter, dat tusschen nu en Mei
een hoogere belastingopbrengst blykt
dan geraamd is, zoodat de mogelykheid.
zelfs de waarschynlijkheid bestaat, aldus
de wethouder, dat de belastingfactor
niet veranderd behoeft te worden.
Beziet men de begrooting in onder
deden, dan blykt, dat de belastingop
brengst 4917.000 hooger is geraamd
dan verleden jaar. dat het gezameniyk
saldo uit de Bedryven 357.000 meer is
dan voor 1927, nl. gas 154.000 aan uit-
keering méér, voor waterleiding 37.000
meer. voor electriciteit 61.000 meer,
voor telefoon 177.000 meer en voor
tram 50.000 meer. Daar staan voor de
Bedryven meerdere uitgaven tegenover
b.v. 148.000 meer uitgaven bij de vee-
ren (nieuwe ponten Valkenweg) 55.000
meer by Handelsinrichtingen enz.
„Onderwys" vraagt 773.000 méér,
„Openbare Werken" vragen 588.561
méér dan verleden jaar en wel 500.000
voor gewoon onderhoud der bestrating
(buiten 't asfalteeringsplan dus) en
250.000 voor bruggenbouw, waartegen
over weer enkele mindere posten staan.
„Maatschappeiyke Steun" heeft
4V9.000 méér noodie. Onze „openbare
veiligheid" eischt 225 000 méér en wel
63.000 méér voor de politie, ondanks
de daar doorgedreven bezuinigingen,
16.000 meer voor brandweer en
69.000 meer voor openbare verlichting.
Volkshuisvesting vordert 179000
méér op aan „allerlei".
Het „Algemeen Beheer", nl. de secre
tarie, is 97.000 voordeeliger dan 't af-
geloopen jaar.
Hoe dit komt? Wel, doordat er in 1928
geen verkiezingen zullen 7,yn. Die ver
kiezingen hebben Amsterdam in 't af-
geloopen jaar rond 103.000 gekost!
DROOGMAKING DER
ZUIDERZEE.
LANDBOUWKUNDIGE
ONDERZOEKINGEN.
Reeds zéér binnenkort, n.l. onmid
deliyk nadat het zeewater zal zijn af
gemalen. zal in den Andijkschen proef-
polder der Zuiderzeewerken een begin
worden gemaakt met het nemen van
talryke grondmonsters, zulks onder
leiding van dr. Hissink, directeur van
het Bodemkundig Instituut te Gronin
gen.
Deze monsters zullen onderzocht
worden op mechanische samenstelling
en tevens op plantenvoedende stoffen,
zooals prof. Van Bemmelen indertUd
heeft gedaan voor de gronden der
IJpoIders.
Bovendien zal een bacteriologisch
onderzoek worden verricht, echter niet
slechts van de monsters uit den proef-
polder. doch in vergelijking met (be
groeide) kwelders en schorren, (nlet-
begroeide) ingedükte slikken en ten
slotte zal een vergelijking worden ge
maakt met verschillende in cultuur
zijnde gronden.
Op grond van de resultaten dezer
onderzoekingen zal dan een geologische
kaart worden opgemaakt, waarna in
deeling van het pl.m. 40 bunder groote
terrein in strooken zal volgen.
Men hoopt nog dezen herfst met de
verkaveling van den polder gereed te
komen.
In landbouwkundige kringen ls men
de verwachting toegedaan, dat de er
varing in den proefpolder zal leiden
tot de conclusie, dat diepe, open be-
greppeling op de Zulderzeegronden als
een noodzakelijk kwaad moet worden
beschouwd. Natuurlijk zal men om
velerlei redenen, o.a. machinale bewer
king, trachten het zonder deze te
stellen, doch de verwachtingen om
trent die mogelijkheid zyn niet hoog
Venier heerscht, volgens het Hbld.
in sommige kringen de verwachting,
dat groenmaken met gras en klaver
een waardevol middel zal zyn tot in
cultuurbrenging; de grond krygt dan
rust, terwyi onkruidvorming cn struc-
tuurbederf voorkomen worden.
Vóór alles zal rekening gehouden moe
ten worden met de conclusie, welke
uit vroegere in cultuurbrenging van
zoute gronden kan worden getrokken,
n.l. onvoldoende omwatering en te
vroeg begonnen.
Als leider der landbouwkundige on
derzoekingen in den proefpolder zal
fungeeren ir. W. A. Bosma.
WaarschUnlyk zal ook in den proef
polder zelfs een laboratorium voor
grondonderzoek worden gevestigd, zoo
dat niet alle monsters naar Groningen
gezonden behoeven te worden.
SCHEIDINGEN
Naar bemeld wordt zijn de heeren
Mr. P. Drooglever Fortuyn. lid van de
Tweede Kamer en van den Gemeente
raad van 's Gravenhage, oud-wethou
der dier gemeente en mr. A. Jonker,
directeur van de Verecniging van Ne-
derlam^chen Gemeenten, benoemd tot
Ridder in de Orde van het Legioen van
Een
VASTE LUCHTPOST-
DIENST NEDERLAND.
INDIë.
MET ACHT VLIEGTUIGEN7
Zooals wij reeds meldden heeft de
K. L. M. zich tot de regeering gewend
met voorstellen in zake het Instellen
van een vaste lucttverbinding tusschen
ons land en Indië v.v.
Naar de heer A. Plesman, directeur
der K. L. M. in vervolg op deze roede-
deelingen in de N. R. Ct. heeft mede
gedeeld heeft de K. L. M. den minister
van waterstaat voorgesteld een post-
dienss in te stellen, die voorloopig met
acht vliegtuigen zou worden onderhou
den. zoodat er van de beide eindpunten
iedere vreek een vliegtuig zou kunnen
vertrekken. Het scheme voor dezen
dienst is met den heer Damme, den
directeur-generaal der Posterijen en
Telegrafie besproken. De K. L. M. heeft
zich op het standpunt gesteld, dat de
posterijen garantie zouden moeten ge
ven voor een vaste hoeveelheid post per
vliegtuig.
Op het oogenblik is men aan het
hoofdbestuur bezig na te gaan in hoe
ver de post hiertoe in staat zou zyn.
De rekening is, dat met een extra
luchtrecht van 50 ct. per brief een
kilogram post f37.50 zou opbrengen.
Volgens de op de luchtiyn Toulouse
Casablanca (van de maatschappU La-
ticoeve) en de lyn CairoBagdad ver
kregen gegevens acht de K. L. M. een
de posterijen rendabele exploitatie op
het veel belangrijkere traject Neder
landIndië v.v. zeer goed mogeiyk.
De heer Plesman wees er in dit ver
band op, dat de ondervinding op de ge
noemde luchtlynen heeft geleerd, dat
grooter frequentie en korter duur van
het briefvervoer de hoeveelheid brieven,
die verzonden wordt, doen toenemen.
BIJ HET SLACHTEN VAN
EEN KOE
SLAGER KREEG DEN KOGEL.
Woensdagavond zou by den slager
De Boer te Oranjewoud een koe wor
den geslacht. De slager hield, aan een
touw, de koe vast; juist toen de knecht
het schot loste, vertrok de koe den kop,
met het gevolg, dat de kogel in een
der schouders van De Boer terecht
kwam. Dadelyk werd geneeskundige
hulp ingeroepen. In het ziekenhuis te
Heerenveen is de kogel, naar het „Volk"
meldt, nog dezelfden avond verwijderd.
Dit ongeval is dus nog goed afgeloopen.
GEBREK AAN ARBEIDSKRACHTEN
Naar men meldt, heerscht er mo
menteel in de groote ontginningsbedry-
ven in de Peel, waar de oogstdrukte in
vollen gang is gebrek aan arbeidskrach
ten, met name aan korenmaaiers.
LETTERENEN^KUNST.
RUBENSFEESTEN TE
ANTWERPEN.
De byzondere Antwerpsclie correspon
dent van het Hbld. schrijft:
Behalve de reeds van andere zyde ver
melde tentoonstellingen aan het werk
gewyd van den in 1577 te Siegen
(Duitschland) geboren grootmeester der
Vlaamsche schilderkunst, vinden de vol
gende officieele feestelyklieden plaats.
Zaterdag 13 Aug. te 4 uur, vertrek van
het Stadhuis van gemeente-autoriteiten
en genoodigden naar het graf van Ru
bens; om half vyf bloemenhulde aan den
voet van Rubens' standbeeld; 's avonds
8 uur uitvoering der Rubenscantate van
Peter Benoit en Julius de Geyter. Zon
dag 14 Aug. ontvangst ten stadhuize van
kunstenaars en andere genoodigden;
Maandag 15 Aug. plechtige academische
samenkomst in de zaal van de KoninkL
Vlaamsche Opera. Des avonds reprise
van de Rubenscantate en verlichting van
officieele gebouwen, pleinen en straten.
Als meer voor het groote publiek aan-
trebkelykheden valt te vermelden een
reeks feestelijkheden op de openbare we
gen. In de meeste deelen der stad zyn
wijkcomités druk aan het samenstellen
van een afwisselend feestprogramma.
Reeds worden in tal van straten op plei
nen versieringen aangebracht. Op de
Keizerlei wordt gewerkt aan schilderen
en bekleeden van een reeds verrezen
eerepoort, zuilen en hooge masten, ter
wijl voor de Vlaamsche Opera eveneens
een indrukwekkende versiering wordt ge
plaatst.
Het ontbreekt in de feestweek natuur-
ïyk wel het minst aan wandelconcerten
en langs de straten trekken van met
muziekkorpsen vergezelde feeststoeten.
VAN DEN ARBEID
ORGANISATIES VAN
TEXTIELARBEIDERS.
NIEUWE SAMENWERKING?
Donderdag heeft te Enschedé een
conferentie plaats gehad tusschen de
hoofdbesturen van de textiel-arbeiders-
orzanisatses ..De Eendracht", ..St. Lam-
bertus", „Unitas" en de Landelyke Fe
deratie, ter bespreking van een nieuwe
samenwerking.
In 1924 is nl. tydens de groote staking
en uitsluiting een érnstig conflict ge
rezen tusschen „De Eendracht" en de
belde Chr. organisaties, welke laatste
het werk hervatten.
Deze conferentie had plaats op uit-
noodiging van de Federatie. Uit de be
sprekingen bleek, dat men van een
nieuwe samenwerking niet afkeerig was.
Ten slotte deed de Federatie een voor
stel, waarin de rlchtiynen hiervoor
werden aangegeven en waarby een be
paling is gemaakt, waardoor het ge
beurde van 1924 voorkomen wordt.
Dit voorstel zulle nde hoofdbesturen
nader onder de oogen zien; over eenige
weken zal opnieuw worden geconfereerd.
UIT DE METAAL
INDUSTRIE.
GEEN LOONSVERLAGING.
De R.K Werkgeversvereeniging in de
metaalnyverheid heeft aan de samen
werkende Chr. R.K. en moderne metaal
bewerkersbonden medegedeeld dat zy
niet treedt in het voorstel tot instelling
van een commissie van onderzoek naar
den toestand der emaillefabriek „Vul-
caansoord" en dat zy onder deze omstan
digheden haar voorstel tot tien procent
loonsverlaging intrekt. Hiermede zyn de
verwikkelingen geëindigd en is een drei
gend conflict voorkomen.
RECHTSZAKEN.
DE
CULEMBORGSCHE
MOORDZAAK.
BEHANDELING VOOR
ARNHEMSCHE GERECHTSHOF
Naar de Tel. verneemt zal de bekende
Culemborgsche moordzaak tegen net ein
de van September voor het gerechtshof
te Arnhem behandeld worden.
Voor deze zaak bestaat, aldus het blad,
in juridische kringen thans groote be
langstelling. In het vonnis van de recht
bank te Tiel, in de strafzaak tegen J. V.
cn C. S., die by dat vonnis ieder tot 15
jaar gevangenisstraf werden veroor
deeld. komt een zinsnede voor, waarop
thans sterk de aandacht is gevestigd. Na;
de verschillende verklaringen der getui
gen te hebben gereleveerd, zegt de recht
bank: „dat zy voor de constructe van het
bewys eenige malen gebruik heeft ge
maakt van een z.g, testimonium de audi-
tu. doch dat zy daarby de meest mo-
gclyke behoedzaamheid heeft betracht'.
Hiermede doelt de rechtbank in de eer
ste plaats op de verklaringen van vrouw
K., de weduwe van een gewezen politie
beambte. die den moord mede zou heb
ben gepleegd en zich later van het leven
heeft beroofd, na zyn vrouw in de ge
heimenissen van den moord te hebben
Ingewijd.
Voorheen waren getuigenissen van
..hooren zeggen" absoluut uitgesloten en
meest alles op eigen waarneming be
rusten. doch den laatsten tyd is daarin
eenige wyziging gekomen door de recht
spraak van den Hoogen Raad. die zulke
verklaringen voor de bewysconstructle
in zekere gevallen toelaatbaar achtte.
Deze beslissingen van den Hoogen Raad
hebben evenwel betrekking op de be
palingen van het nieuwe wetboek van
strafvordering en nu heeft destijds het
Amhemsch gerechtshof reeds beslist, dat
deze zaak, alsnog vallende onder het
oude wetboek vau strafvordering, ook
volgens de voorschriften van dit laatste
zal moeten worden behandeld.
Het Hof, en wellicht later de Hooge
Raad, zullen hebben te beslissen, of de
ze nieuwe rechtspraak omtrent het testi
monium de auditu ook voor het oude
wetboek geldt.
Wordt deze vraag ontkennend beant
woord. en vallen dus de hier zoo vee! be-
teekenende verklaringen over hetgeen de
getuigen van anderen hebben gehoord,
weg. dan zal de samenstelling van het
bewys weer op grootere moeiiykheden
stuiten.
LANDBOUWER
VERMOORD
EISCH LEVENSLANG.
Voor de rechtbank te Assen heeft
terechtgestaan de landbouwer R. R.
die beschuldigd te dat hU den by hem
inwonendeo landbouwer D. W. heeft
vermoord om zich een bedrag ran f 1540
aan geld te kunnen toeëlgenen.
De zaak heeft zich. volgens de acte
van beschuldiging, aldus toegedra
gen:
De landbouwer Dirk Wit woonde al
leen op een kleine boerderij te Schot-
tershulzen (Zuidwolde). zijn familie
woonde ln Noord-Holland. Dam- zijn
woning verbrandde kwam hy ln huis
bU zijn buurman R. R„ eveneens land
bouwer die daar met zUn vrouw en
kind woonde.
Op 11 Februari was Dirk Wit spoor
loos verdwenen: aanvankelijk dacht
men dat hi.1 naar zijn familie vertrok
ken was, doch bij onderzoek bleek
dit niet het geval te zUn en verzocht
de familie aan de politie pogingen tot
opsporing van zUn nieuwe verblijf
plaats te doen.
Dirk Wit had ongeveer een bedrag
van f 2000 dat hem door de assurantie
my. was uitbetaald.
In den nazomer van 1926 werden uit
een weide in de gemeente Zuidwolde
een tweetal pinken vermist en welke
pogingen de politie, ook in het werk
stelde om den dader yan dezen dief
stal ln handen te krijgen, het mocht
niet gelukken.
Begin April 1927 kreeg de politie
aanwyzlngen dat de pinken in den stal
van den landbouwer R R zouden zyn
en by onderzoek bleek dit juist te
zijn.
R. werd in verhoor genomen en be
kende de twee pinken uit de weide
gestolen te hebben. HU werd daarop
naar Assen gebracht en in voorarrest
gesteld.
Na die overbrenging kwam aan het
licht dat R. zich aan een veel ernsti
ger feit had schuldig gemaakt. Het
was verschillende Ingezetenen van Zuid
wolde opgevallen, dat R. zich, na da
vermissing van W. uitgaven veroor
loofde. die hij anders niet in staat was
te doen, daar zyn financleele positie
niet rooskleurig was.
De politie zocht tusschen de buiten
gewone uitgaven van R. en de vermis
sing van Dirk Wit verband en haar
vermoeden bleek Juist te zUn. Nadat
R. naar Assen was overgebracht werd
zyn echtgenoote een streng verhoor af
genomen en heeft deze medegedeeld,
dat haar man in den vroegen morgen
van 11 Februari, toen zU samen in een
naburige plaats de markt zouden be
zoeken. in de schuur Dirk Wit met een
dubbelloops jachtgeweer had doodge
schoten, terwijl haar man la! .- het
lUk van Wit terzijde van het huis be
graven had. Een bedrag aan geld
groot f 1540, toebehoorende aan W.
had R. zich toegeëigend.
Uit een door dc Justitie Ingesteld
onderzoek bleek, dat werkelijk het ïyk
van Wit naast de woning begraven
was.
R.. die te Assen ln verhoor werd ge
nomen. heeft een volledige bekentenis
afgelegd.
Als verdediger was toegevoegd mr.
M. 6. Kallema.
Bekl. ontkende dat hy Wit heeft
willen doodschieten en dat hy den
moord heeft begaan om hem geld af
te nemen. Het was hem bekend dat
Wit naar zUn familie in Noord-Hol
land ging en hy beweerde dat Wit
hem ongeveer f 300 schuldig was. Daar
deze onkentenls ln strijd was met zyn
verklaring voor den reehter-commlssa-
ris, werd deze verklaring hem voorge
lezen. waarna hy erkende de bedoeling
te hebben gehad hem dood te schieten
om het geld machtig te worden.
De ambtenaar van het O.M. gaf een
overzicht van het verschrikkelijke feit.
door beklaagde begaan, noemde de
oorzaak geldzucht, toekende zeer uit
voerig de koelbloedigheid, hei onbewo-
gene. het cynisme van den persoon
van den schuldige, die de brutaliteit
had om de familie van den vermoor
de na den moord zelfs nog om geld
te vragen en eischtc levenslange ge
vangenisstraf.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
n 60 Cent* per regel.
NIEUWE AVONTUREN VAN SNUFFELGRAAG EN KNAGELIJNTJE.
VOOR DE KINDEREN.
Dan begint de feestmaaltijd. Jongen, jongen,
•vat wordt er gesmuld. Snuffelgraag zit tus-
tcher. twee Knagelijntjeszijn tante cn zijn zus,
en hij heeft het best naar zijn zin. Maar zus
Knagclijntjc vindt het toch jammer dat er écn
stoel leeg is
Stil staat ze van tafel op cn sluipt naar den
eolder. Ze heeft haar schoteitje met de helft
van haar eigen stuk taart er op. Daar, dat
voor jou, aap van een muis, zegt ze tegen
Neuswijs. Je verdient het eigenlijk niet....
