TWawinbshs
OM ONS HEEN
^■UÏTENLANDSCH OVERZICHT
Toffee de Luxe
Sport en Mackintosh's TOFFEES
HAARLEMS DAGBLAD DONDERDAG 1 SEPT. 1927
No. 368S
REISHERINNERINGEN.
DUITSCHE DOUANE DE ANSCHNAUZER FRANKFURT HET
GEBOORTEHUIS VAN GOETHE —OP WEG NAAR KONSTANS.
Niet al de kennissen hadden het een
goed reisplan gevonden. Naar Meran en
naar Venetië moest- je niet gaan in Juli
of Augustus Te warm! Daar waren April
en September goed voor. Maar wie laat
zich, als hij eenmaal een reisplan op
maakte, daarvan terugbrengen door wat
warmte? We konden er best tegen. In
het vaderland had je nooit last van te
veel warmte, eer van het tegendeel. En
de gedachte aan de romantiek van Vene
tië lokte, lokte onweerstaanbaar, als het
beeld van een heel andere wereld, van
iets afzonderlijks, dat nergens anders op
leqjk en met niets te vergelijken was.
Dus we gingen. Met den merkwaardi-
gen trein, c:? te Zand voort begint, te
Haarlem stopt, te Halfweg nog eens,
dan natuurlijk te Amsterdam, rier sta
tions in een half uur tijds en dan. als
het ware uit berouw over zooveel sukke-
lary ons met snelheid zou brengen
naar Frankfort, in een uur of acht. ne
gen. Da? was t programma van den
eersten dag en wij maakten het ons ge
makkelijk in de coupé, schikten ons tot
geduld en goten in vroolijk gesprek de
vreugde over de lang begeerde vacantie.
Er viel onderweg niets belangrijks
voor. Je staat voor den zooveelsten keer
te kijken van de onbenulligheid van den
Staat, die je te Zevenaar een jongen
man op je dak stuurt, die om de pas
vraagt en ze ternauwernood inkijkt
wat kan het hem schelen, of je Jansen
heet of Pietersen en wie ter wereld
heeft daar toch eigenlijk belang bij.'
Maar dan komt de grens en daarmee
altijd een klein gevoel van angstigheid
voor de douane. Ze eten je niet op. na
tuurlijk niet, maar ze zijn dan toch de
macht en 't gezag en je hebt honderd
sigaren in je koffer, waar je de hooge
invoerrechten liever niet var. betalen
wilt. Niet om de marken die dat kost
<wat maakt dat uit op een dure reis)
maar om den last en 't gezeur. Je moet
uit den trein en naar het douanelokaal
toe, dat grauwe, ongeverfde, vuile hok,
waar jnannen met dreigende uniform
petten op. staan te wachten zooals nij
dige dikke spinnen uitkijken naar on-
nooozele vliegjes.
Emmerik. De trein staat met een knar
send remgeluid stil" En op eens staat er
een Duitscher in de deur van de coupé
en doet de gebruikelijke vraag: „Haben
die Herren etwas zu verzollen"(Hebben
de heeren iets aan te geven?) Mijn oog
kijkt de coupé rond en blijft rusten op
een klein kistje sigaren, dat onbedekt
aco maar in het net staat. Je moet het
oen, je kunt niet laten om het te zien-
Een van ons, die zelf nauwelijks rook:
heeft ze meegenomen om er ons van te
laten profiteeren, de brave kereL Maar
nu zal hij ons er mee aan de galg bren
gen. .Haben die Herren etwas zu ver
zeilen?" Het klinkt goedig, heelemaai
niet dreigend, een beetje spottend: zou
deze ervaren Germaan niet weten, dat
iedere Hollander sigaren over de grens
meeneemt, omdat hij de zijne de beste
vindt en dat Duitse he goed eenmaal niet
xooken kan!
Nauwelijks laat hij ons tijd om te
antwoorden. Welwillend vat hij het een
parig zwijgen als een ontkenning op,
maakt een afwijzend gebaar tegen
iemand die al naar zijn tasch grijpt om
haar open te maken en stapt we?. De
visitatie is afgeloopen. Nog vóórdat ze
begonnen is. En als wij hem in de vol
gende coupé de vraag hooren herhalen,
op een toon van: «geef nou maar geen
antwoord, zeg nou maar liever niets",
dan bedwingen we met moeite de ver
zoeking om het uit te proesten en door
gronden gemakkelijk genoeg de waar
heid, dat de Duitsehe Staat graag veel
vacantiereïzigers ziet komen, om hun
geld in Mof frik a te verteren en daarvoor
het onnoozele winstje op gesmokkelde
sigaren graag cadeau geeft. Je moet het
den reizigers gemakkelijk maken. Maar
een klein beetje verlicht zijn we toch
wel, als we de fijnste visschen uit het
kistje van onzen altruïstisehen vriend.
Er wordt nog wat met groote bagage
voorbij ons raam getorst (daar kan wat
meer beteekenis in zitten) en het duurt
geen twintig minuten, of de trein komt
weer in beweging. De reis is dan eigen
lijk pas goed begonnen.
Maar voordat wij Duitschland binnen
rollen krijgen wij een kleine teleurstel
ling. Er was ons gezegd, dat een be
kend type Duitscher. te allen tijde ha
telijk in de oogen van alle andere vol
keren. sedert den oorlog niet meer be
stond. De „Anschnauzer", Schnauze be-
teekent snuit, een Anschnauzer is dus
iemand, die door een grooten mond op
te zetten van een ander probeert iets
gedaan te krijgen, dat hem niet toe
komt. Welnu, hU leeft nog. Daar stond
hij, kort dik en rood en snauwde tegen
den chef van den spijswagen, die hem
niet daarin wou toelaten, om
dat de reglementen dat verbieden
zoolang de trein nog niet in beweging
was. De man bleef kalm. Niet de
Anschnauzer, die praatte met handen
en voeten en ook nog met zijn grooten
mond en den euvelen moed had om te
brullen: „reden Sie nicht so viel" (praat
toch niet zooveel) terwijl hij zelf drie
maal zooveel ze: maar da: is juist de
kunst des Anschnauzensden ander be
tichten van waf jezelf doet en hem daar
door overduvelen.
De chef van den spijswagen hield zich
ferm. Gelukkig. Maar dat de Anschnau
zer verdwenen zou zijn neen, dat kan
ik nu tegenspreken.
Warm was het dien middag wel. De
groote ramen, aan weerskanten tegen
elkaar open, brachten niet veel frissche
lucht, wel het kolengruis en het stof
van den weg, dat je klamme handen al
heel gauw voelden in je haar. Snel
schiet de trein langs den Rijn en al zijn
bekende en vermaarde monumenten.
De avond komt al gauw. Geheimzin
nige lichten dansen over den Rijn. De
reis valt niet lang. Het avondeten in
den „Speisewasen" breekt de uren. Bijna
zijn wij verrast, als Frankfort bereikt is
en we in de Zondagavonddrukte uitstap
pen en achter den torsenden Gepackt-
irager (hoe kan zoo'n kleine kerel zoo
veel zware koffers met een simpelen riem
dragen!) den uitgang van het station
opzoeken. Het hotel is op 't Stations
plein aelf en met vreugde volgen we den
huisknecht, die ons voorgaat naar de
vooraf bestelde kamers. Daar wacht het
verkwikkende water, dat met een vaart
komt schieten uit de wijd opengedraaide
kraan en het stof met de kolenviezig-
heid wegspoelt van hoofd en hals en
handen. Dan brengt een frissche dronk
beneden je verder weer in je fatsoen.
Hotels vlak bü 't station hebben hun
voordeelen. Maar in een warmen nacht,
als de ramen op de slaapkamer het
eenige middel zijn om nog een verschen
luchtstroom binnen te krijgen, toonen ze
ook hun schaduwzijde. Tot laat in den
nacht bengelen de trams heen en weer
en geven auto's en motorfietsen hun
grauwende signalen. Na een uurtje geef
je de hoop op om te slapen en dan juist,
in dien toestand van soezende berusting,
voert Morpheus je zachtjes weg op een
wolk van vermoeidheid, ofschoon wan
neer je te zeven uur wakker wordt, al de
geluiden van de groote stad weer zoo
heftig en voortdurend aan den gang zijn,
alsof ze den heelen nacht door niet zijn
opgehouden.
Om een uur of tien klimmen we op
een gTooten wagen, die aanbiedt ons
voor een mark of wat de stad te laten
kijken. Hier komen we zoowaar het
type Anschnanzer weer tegen. Er was
veel liefhebberij voor den rendrit met
den grooten wagen, zoodat wij, gewa
pend met onze wettige plaatsbewijzen,
het oog gevestigd hielden op de achter
ste bank. die juist ruimte bood voor vier
en dat lustoord dan ook bereikten. Maar
op den Anschnauzer hadden we niet ge
rekend. Daar stond hij: dik en dreigend,
met een mond als een hooischuur, de
directeur van de onderneming misschien
zelf wel, en eischte dat wij onze plaat
sen zouden verlaten, omdat een enzer
een dame zou hebben tegengehouden!
Onze altruïstische vriend nog wel, de
man van de welwillende sigaren, die
zooals iedereen weet veel liever een uur
lang in een vervoermiddel gestaan zou
hebben om een zwakke vrouw of een
hulpbehoevende met zijn zetel te ver
heugen!
Wy verdedigden ons. Niet met veel
woorden. Die helpen niet. Daar heeft
een Anschnauzer altyd véél méér woor
den tegen. Wij wapperden met onze
tickets in zün brutale gezicht en zet
ten ons nog vierkanter op de bank, om
te toonen: je bent knap, als je ons
vieren van de achterste bank uit den
wagen werkt. Hij pruttelde nog wat na.
als een ketel water die van de kook
raakt, en retireerde toen, den wagen af.
zijn kantoor in, waar hij ons met woe
dende blikken trachtte te vermoorden,
iets als de doodende straal, die vroeger
ook al mislukt is. Wij weerden af met
de kalme rust der onschuldige bezitters
en begonnen gezond en wel den tocht,
dien ik hier niet zal beschrijven, al
was de bezichtiging van het geboorte
huis van Goethe wel interessant.
Namelijk voor ons. Maar den lezer
een duidelijke voorstelling te geven van
Goethe op zyn twintigste, op zijn vijf
en twintigste, op zijn dertigste jaar;
van Goethe's schrijftafel, een ongemak
kelijk meubel vol inktvlekken, Goethe's
vader die 's avonds altijd met twee
lantaarns over straat mocht gaan, ter
wijl een gewoon burger het met één
moest doen, de woon- en slaapkamer
van Goethe's ouders neen, daartoe
zie ik geen kans. Wie daar alles van
weten wil, moet maar zelf naar Frank
fort gaan.
Net genoeg ttfd hadden we, om met
een Nederlandschen vriend uit Frank
fort te middagmalen.
Toen werd het tijd voor de tweede
treinreis. Naar Konstanz. Het meer, dat
in den oorlog vaak genoemd is, niet
zoozeer omdat het de grens is tusschen
Duitschland en Zwitserland, als wel om
dat daar de reusachtige bergplaats
sjemd voor de luchtschepen van Graaf
Zeppelin- Ze hebben in den oorlog geen
groote rol gespeeld, al dienden zij om de
Londenaars wat bang te maken, ook al
een soort van Anschnauzerij, die totaal
mislukt is, want de Engelschman houdt
taaier vast, naarmate hij meer bedreigd
wordt!
De geweldige hallen staan nu leeg
aan het meer. En over de treinreis kan
ik. ook mets bijzonders vertellen, wel
over het merkwaardige hotel, waarin
wij in Konstanz overnachtten. Maar
daarvan in een volgend artikeltje. In-
tusschen liggen er in onze, Tijding
zaal eenige prentkaarten uit Frankfort,
die bewijzen welk een mooie stad dat
toch is. Kleiner dan Amsterdam, maar
toch een stad van 500.000 zielen, met
veel oude bouwkunst, een belangrijk
centrum van verkeer.
J. C. P.
Een onbelangrijke dag. Een en
ander over de zuster van Vanzetti.
Chineesche vechtjassen. Wie biedt
het meest? Bloedige poppenkastver-
tooningen in 't Gele Rijk.
INGE-OMDEN MEDEDEEl.INGEN
n 00 Cent» per regel.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Er is vandaag een oogenblik van ver
ademing. Aan het politieke internatio
nale uitspansel geen ingrijpende ver
anderingen. De slachtoffers van de ramp
bij Chamonix werden begraven. 22
Dooden zijn ter aarde besteld. De aan
dacht der wereld kan na den dood van
Sacco en Vanzetti en 't Engelsche eve
nement met Lord Robert Cecil, weer
op de Oceaanvluchten gevestigd wor
den. Die zijn en vogue. Zooals een
jaartje geleden de Kanaalzwemmerij in
de mode was. Er is een tijd geweest dat
men om voor heelemaai vol te worden
aangezien aan den blindendarm ge
opereerd moest zijn. Men leze er Shaw
maar op na.
Thans begint de tijd aan te breken
waarin men minstens van Frankrijk
naar Engeland moet zwemmen, of over
één of anderen Oceaan moet vliegen om
mee te mogen praten. (Toch zou het
een goed middel zyn voor de verbroede
ring der naties!)
Over Sacco en Vanzetti gesproken.
Onder Gemengd Nieuws hebben wij een
stukje opgenomen onder „Dooden mas
kers", waarin verhaald wofdt van rel
letjes en opstootjes rond om de gipsen
afgietsels van de doode gelaatstrekken
der geëxecuteerde anarchisten. Daarbij
wordt nog een opmerking gemaakt die
wél ran belang is. Luigia Vanzetti
schijnt er niets voor te voelen om met
de urnen die de resten van haar broeder
en Sacco bevatten, 'n wereldreis te gaan
maken. Haar dunkt waarschijnlijk, dat
er nu genoeg gesold Is met de arme
anarchistische duivels, die door hun
anarchistische broeders wel zeer voor
de algemeene propaganda werden uit
gebuit. Dies is Luigia van plan om
rechtdoor met de urn waarin het stof
felijk overschot van haar broeder rust,
naar Italië te reizen.
Niet onverstandig.
Tenslotte China. Hieronder hebben wij
een stukje opgenomen over den alge-
meenen toestand Daaruit blijkt weer
wat wij hier al zoo dikwijls gezegd heb
ben: dat het nog altijd onmogelijk is
om zelfs een zeer waarschijnlijke over
winning van één der groote partijen
(Noord en Zuid) te voorspellen. Al
weken lang schreef men nu al dat Zuid
spoedig verpletterd zou worden. lederen
dag werd de overtocht over de Jangtse
van de Noordelijken zeker geacht. Nu
zijn eindelijk eenige Noordelijke divisies
zoo ver gevorderd. Maar Zuid heeft zich
ondanks dat, staande weten te houden.
En nu zullen de Noordelijken dezer
dagen wel weer teruggeknïkkerd worden
over de Jangtse. 't Isl en blijft een ge
weldige vicieuze cirkel.
't Einde van de Chineesche Grand
Guignol oftewel Groote Po?penkast-
vertconingen, (beurtelings vreeselijke
tragedies en dolle blijspelen) is nog lang
niet in zicht.
F. A.
Wonderlijke Chi
neesche oorlogs
methoden.
Soen Tsjoeng-fang's pogingen opa van
den Zuidelijken Jangtse-oever naar
Sjanghai en Nanking op te rukken zijn,
naar de „Daily Mail" meldt, op hefti-
gen tegenstand der Zuidelijken gestuit.
Laatstgenoemden beweren zelfs, dat zij
de Noordelijken overal hebben terugge
worpen. Desondanks gelooft men, dat zij
het in de buurt van Nanking hard te
verduren hebben, hoewel zU erin ge
slaagd zijn een derde poging van Soen's
strijdkrachten, om den Jangtse over 'te
steken, te verijdelen. Deze poging vond
plaats nabij Tsjinkiang, aan den heer
weg naar Sjanghai, waarvan Tsjinkiang
215 K.M. verwijderd ligt.
Op dit punt zette Soen 6.000 man in
booten naar den Zuidelijken oever over,
die erin slaagden vasten voet te krijgen
en verder wilden oprukken. Maar Soen
beschikte niet over voldoende sterke
booten om ook zyn artillerie naar den
Zuidelijken oever te kunnen overzetten,
waardoor de batterijen der Zuidelijken
Soen's opmarsch Zondagochtend tot
staan konden brengen. De Zuidelijken
verklaren twee regimenten hunner te
genstanders gevangen te hebben geno
men.
Het had echter weinig gescheeld, of
de Zuidelijken hadden een ernstige ne
derlaag geleden. Bij het binnenkomen der
berichten over het oversteken der rivier
door Soen's troepen ontstond een paniek.
De nationalistische Zuidelijke krijgers
maakten .alles gereed voor de vlucht.
Maar eerst werd er te Tsjinkiang flink
op los geplunderd. Daarbij raakten de
lste en de 14de nationalistische divisi^
in een der wijken slaags, daar elk harer
juist tlie wijk voor zich als plunderge-
bied gereserveerd wenschte te zien. Tij
dens het uitvechten van dit dispuut
werden tien soldaten gedood en vijftig
gewond.
Overigens zou het vermoedelijk naar
Westersche begrippen een klein kunst
stukje zyn geweest voor het eskader ka-
nonneerbooten der Zuidelijken, dat te
Woesong op 32 K.M. ten Noorden van
Sjanghai lag, om even naar Tsjinkiang
op te stoomen, waardoor Soen's positie
verre van aangenaam #ou zijn geworden.
De kanonneerbooten lagen gevechtsklaar.
Maar gevechtsklaar zijn en Inderdaad
gaan vechten zijn voor den Chinees twee
begrippen, die bijna met elkaar in strijd
zijn.
Kortom, de bemanning der Zuidelijke
kanonneerbooten wezen het voorstel, om
den Noordelijken overlast aan te doen,
verontwaardigd van de hand. Eerst zou
men eens kalm met de Zuidelijke mede
standers gaan praten. Geen geld, geen
Chineezen. Ten slotte vond men eén on
bloedige oplossing. Voor 7500 pond ster
ling contant stemden de bemanningen
erin toe, althans in de richting van den
Jangtse koers te zetten.
De berechting van
Pangalos.
Naar de Tel. van de Times Service
verneemt heeft de Grieksche Kamer
alvorens tot 15 October as. verdaagd
te worden, in een nachtelijke zitting
een wet aangenomen, waarin de ver
antwoordelijkheid der vroegere minis
ters werd vastgesteld en de procedure
werd bepaald, welke gevolgd zal worden
beiden vinden hartstochtelijke
LIEFHEBBERS
voor de berechting van den gewezen
dictator Pangalos, die zich thans in ge
vangenschap bevindt.
De wet bepaalt, dat Pangalos en zijn
medewerkers alleen door de Kamer ge
hoord mogen worden. Een commissie
van 15 afgevaardigden, benoemd in ver
houding tot de sterkte der vérschillende
partyen, is belast met het verhoor der
aangeklaagden. Zij zal ook rekening
houden met de getuigenissen voor den
door Kondilis ingestelden oppersten ge
rechtelijken raad afgelegd.
Na beëindiging der verhooren door
deze commissie zal de Kamer een tweede
commissie van dertig afgevaardigden
kiezen, waarin ook vijf procureurs-géne
raal zitting zullen nemen. De beslis
singen van deze laatste commissie zullen
aan de Kamer worden voorgelegd, die
deze beslissingen zal ratificeeren of een
nader onderzoek zal gelasten. Het on
derzoek zal, naar men verwacht, op 30
October a.s. aanvangen
KORT EN BONDIG.
Te acht uur is Woensdag de trein
Brussel-Arlon in het station van Ottïg-
nies op een stilstaanden trein geloopen.
Er is groote materieele schade aange
richt, terwijl 23 reizigers door glasscher
ven niet ernstig zijn gewond.
Bert Hinkler, die zooals wij gemald
hebben ineens door van Londen naar Ri
ga is gevlogen en daar 10j^ uur over
heeft gedaan, heeft verteld dat hij maar
40 gallons benzine gebruikt had en de
heele tocht hem dus slechts ongeveer 24
gulden had gekost. De reis door de lucht
was daarom eenige malen goedkooper
geweest dan de spoorreis derde klas.
Voor het snel binnenhalen van den
gevaar loopenden oogst zijn ift Pomme-
ren militairen tot hulp ontboden. Ook in
Sleeswijk-Hoislein en Westfalen dringen
de boeren op hulp van militairen aan.
Ten einde een juister blik op den
stand der werkloosheid in de Sovjet-
Unie te krijgen, dan mogelijk is aan de
hand van de dikwijls onjuiste en tenden
tieuze gegevens der arbeidsbeurzen, heeft
het centraal uitvoerend comité der Sov
jet-Unie besloten tot een algemeene
werkloozen-telling. Deze telling zal plaats
hebben in de eerste helft van November
1927.
Het presidium van het centraal uit
voerend comité der Sovjet-Unie heeft
besloten tegen 10 October een al-Russisch
congres ran arbeiders- en boerenvrou
wen, die zitting hebben in vertegenwoor
digende lichamen, bijeen te roepen.
Reusachtige erfenis. De Parijsche opstootjes. Het dare lawaai
Zooals bekend, is onlangs de voorzit
ter van den raad van beheer der United
States Steel Corporation, Elbert H. Gary
overleden.
Gary heeft een reusachtig vermogen
nagelaten, dat op 40 miiiioen dollar
wordt geschat en in hoofdzaak aan zijn
weduwe en zijn beide dochters ten goede
komt. Zijn weduwe, mevrouw Emma D.
Gary krijgt o.m. 109 acres landerijen en
„Ivy Hall" met het geheele meubilair en
alle bijbehoorende gebouwen.
In zijn testament adviseert de staal-
magnaat, die het aandeelenkapitaal van
de groote staaltrust voor zijn nakomelin
gen bewaard wil zien, dit kapitaal met
de grootste zorgvuldigheid te beheeren.
10.000.000 cigaretten
verbrand.
Een gebouw, behoorend aan een groot
tabaksmagazijn in Liverpool, draagt den
schoenen naam van „De Koningspijp".
Blijkbaar is deze naam geïnspireerd op
de gedachte, dat een koning wel enorm
veel moet kunnen rooken. Doch de „Ko
ningspijp" in Liverpool rookt wel veel,
maar het is nooit van goede kwaliteit.
Integendeel. Alle beschadligde en on
bruikbare tabak wordt daar in tegen
woordigheid van douane-ambtenaren ver
brand.
Eenigen tijd geleden heeft de „Ko
ningspijp" een buitenkansje gehad! Er
waren tien millioen cigaretten, bestemd
voor verdeeling onder de matrozen en
soldaten aangehouden, omdat zij van al
te slechte hoedanigheid waren. Zulke
slechte sigaretten wenschien de militai
re autoriteiten niet ondér de jongens
verdeeld te* zien.
De gehfcele voorraad werd in beslag
genomen en besloten werd alle tien mil-
hoen sigaretten te verbranden. Zoo werd
de groote oven van de „Koningspijp"
volgestopt met het slechte goedje, de
brand werd er in gestoken en de zwaar
ste pijp werd gerookt, die er wel ooit
gerockt zal zijn.
«De Parijsche politie tracht nog steeds
de daders te arresteeren van de plunde
ringen bij de wanordelijkheden op 22
Augustus. Er werden een vrouw en haar
vijftienjarige zoon gearresteerd. In hun
huis werden eenige hoeden en petten
gevonden, die, naar men meent, gestolen
zyn uit winkels aan den Boulevard Sé-
bastopol. De vrouw beweerde, de hoeden
van demonstranten gekregen te hebben.
Verder zijn drie jongemannen gear
resteerd in een danshuis bij dc Bastille
Zij hadden schoenen bij zich die van
diefstal herkomstig Zijn.
Een afdeeling politie heeft een inval
gedaan in hotels en cafés in eenige voor
steden van Parijs. Tweehonderd perso
nen werden ondervraagd, terwijl zestig
hunner naar het politiebureau werden
gebracht voor een nader verhoor. Van
13 buitenlanders zijn de papieren niet in
orde bevonden. Zes hunner zijn gearres
teerd
Moordenaar aan
gehouden.
Duitsehe douanebeambten te Gangelt,
een Duitsch-Limburgsche grensgemeente,
bij Sittard, hebben Dinsdag, op het
oogenblik dat hy de grens naar Neder
land wou overschrijden, den moordenaar
Krause uit Kiel aangehouden. Krause,
die reeds geruimen tijd onder valsche
namen langs de grenslijn zwierf, wordt
ervan verdacht in de grensgemeenten ver
schillende diefstallen met braak te heb
ben gepleegd.
Een nobele geste.
De universiteit van Leeds heeft be
hoefte aan uitbreiding en had een op
wekking verspreid om bij te dragen tot
het daarvoor benoodigde fonds van
500.GC0 pond sterling. Een anoniem gever
lieeft haar thans met 100.000 pd. st. be
dacht.
Professor Donald A. Laird van de Uni
versiteit te Colgate heeft een machine
uitgevonden om het geluid op te teeke
nen. dat de moderne stad voortbrengt.
Eigenaardige resultaten heeft hij daar
mee bereikt. De professor heeft kun
nen vaststellen, dat Chicago de geluid-
rijkste stad van de wereld is.
Niet alleen is het lawaai lastig, het is
ook duur. Prof. Donald A. Laird heeft
ook uitgemaakt, dat het Londensche
lawaai die stad elk jaar twaalf en een
half millioen gulden kost. Om het ge
luid te dempen heeft men alle kei
en klinkerbestratingen moeten vervan
gen door het dure asphalt, de kanto
ren hebben alle mogelijke isolatiemid
delen moeten aanbrengen, om het ener-
veerende lawaai van de wereldstad te
ontgaan. Bovendien worden er ontzet
tende sommen uitgegeven voor ver
pleging van allen, die door het geraas
en getier ziek, zenuwziek en doof zyn
geworden.
De professor betreurt het ten zeerste
dat het hem niet gelukt is vast te stel
len hoeveel het lawaai Chicago kost.
Het zou zeker een belangwekkende cal
culatie geworden zyn, want in Chicago
heeft men nog rekening te houden met
het gegil van de duizenden varkens die
er dagelijks in de „Packing Houses" in
den dood gedreven worden.
Spionnage-organisatie.
Het blad Nova Re forma to Krakau
meldt, dat een Oekraiensche spionnage-
organisatie ontdekt is te Stanislaf.
Te Lemberg, Stanislaf en elders zijn
talrijke personen in hechtenis genomen,
onder meer een Poolsch officier.
RuslandPolen.
Volgens de Kurger Warszawska heeft
op de Russisch-Poolsche grens bij Wraza
een incident plaats gehad. Een Russische
bende had een Poolsche grenswacht aan
gevallen. De bende werd met achterla
ting van drie dooden teruggeworpen.
Moderne zeerooverij. De Dooden-maskers.
Chineesche roovers, die zich als pas
sagiers vermomd aan boord hadden be
geven van het stoomschip „Hsinchi", op
weg van Sjanghai naar Foetsjau, hebben
zich van het schip meester gemaakt en
den kapitein gedwongen, koers te zetten
naar de Biasöaai, waar goederen van
groote waarde gelost werden. Een Chi
neesche handelaar werd als gijzelaar ge
vangen genomen. Het schip kon daarop
naar Foetsjau vertrekken.
Duitsch speelgoed.
Het Nürnberger speelgoed is van ouds
beroemd en er zullen weinig Hollanders
zUn, die niet eens op hun verjaardag
met een stuk Duitsch speelgoed ver
blijd zijn. Die Duitsehe speelgoed
industrie staat er ondertusschen niet
zoo goed meer voor. Er heeft een ver
andering van wereldmarkt voor dit
artikel plaats gehad, Amerika is een
geduchte concurrent geworden, en meer
dan 33% van de export heeft Duitsch
land verloren. Misschien is meerdere
vraag naar „technisch speelgoed", zooals
meccano enz. van invloed op die wijzi
ging; Amerika is daar specialiteit in.
Bovendien staan de groote versnippe
ring in de Duitsehe speelgoedindustrie
en het grootendeels nog overheerschen-
de handwerk, waarbij dikwijls een goede
arbeidsverdeellng ontbreekt een ge
zonde concurrentie in den weg. Indien
er dus geen ingrijpende veranderingen
plaats hebben is er groote kans, dat het
beproefde Duitsehe speelgoed het veld
zal moeten ruimen voor het Amerlkaan-
sche massa-product.
350 bioscopen gesloten.
Driehonderdvijftig bioscooptheaters
hebben hun deuren gesloten als gevolg
van den strijd welke ontbrand is tus
schen de exploitanten en de film-onder
nemingen.
Aan het einde der herdenkingsbijeen
komst voor Sacco en Vanzetti op Union
Spuare wilden 10.000 demonstranten
door de straten marcheeren, naar de
plaats, waar de doodenmaskers der beide
anarchisten worden tentoongesteld. De
vergadering zelf was ordelijk verloopen.
De politie had evenwel elke betooging
absoluut verboden en toen zich een stoet
begon te formeeren, werd de menigte
dan ook onmiddellijk uiteengedreven.
Toch zagen ongeveer 7000 personen kans,
zich een weg te banen door het cordon
der politie. De maskers van Sacco en
Vanzetti worden tentoongesteld op zwart
fluweel en bewaakt door een eerewacht
van in roode hemden gehulde anarchis
ten.
Uit Boston wordt gemeld, dat Luigia
Vanzetti niets gevoeit voor het plan om
met de asch der beide overledenen een
reis door het buitenland te maken. Be
weerd wordt, dat zij met de urn van haar
broer direct naar Iialië zal terugkeeren.
Echtscheidingen en
schuldigen.
In de jongste uitgave van het statisti
sche jaarboek van den Pruisischen Staat
wordt speciale aandacht besteed aan de
echtscheidingen en de oorzaken daar
van.
Het recordcijfer voor den oorlog werd
in 1913 bereikt, toen 11.162 huwelijken
ontbonden werden; het laagste punt
werd in 1916 bereikt met slechts 6409
scheidingen, dan stijgt het tot 13.352 in
1919 en in 1S20 met een geweldigen
sprong tot 22.543. Na een stijging brengt
1925 weder een daling tot 22.721.
Wie draagt nu de schuld van deze
vele mislukkingen van huwelijken, die
toch zoo goed als alle vol vertrouwen
en hoop zijn begonnen? Ook deza, vraag
wordt door het jaarboek beantwoord.
In 1913 was het cijfer voor de heeren
zeer ongunstig: 84!6 mannen bleken de
oorzaak der mislukking te zijn, terwijl
over slechts 4998 vrouwen h t schuldig
werd uitgesproken. De oorlog brengt
hierin echter verandering. Dc verhou
ding wordt ruim drieduizend vrouwen
tegen nog geen vijfduizend mannen en
van 1917 tot 1919 wordt de verhouding
voor de damis nog ongunstiger, tot in
'20 14 042 vroAven schuldig blijken tegen
13.971 mannen. In het jaar 1925 ten
slotte is de verhouding 18.593 mannen en
10.399 vrouwen.
t Grootste verkeer ter
wereld
De New Ycrksehe bladen heboen oe-
rekend, dat hun stad zich mag verheugen
in het bezit van het station, waar het
grootste verkeer ter wereld plaats heeft,
namelijk dat aan het Times Square. De
Grand-Centralrailway beschikt over 621
KM. spoorbaan, waarvan bijna vierhon
derd K.M. ondergrondsch zyn. Het tarief
is zeer goedkoop, daar men voor 5 dol
larcenten (12y2 cent) een afstand van
ruim 40 K.M. mag afleggen.
Het vervoer is uiteraard op werkdagen
het grootst. Eiken dag maken 3.75 mil
lioen personen van de verschillende trei
nen gebruik. Gedurende de spitsuren rij
den de treinen met tusschenpoozen van
48 seconden tot een minuut. Volgens de
jongste cijfers, welke gepubliceerd zijn,
werden in het tijdsverloop van een jaar
1130 millioen passagiers vervoerd,
o
Noodlottige
parachutesprong.
Toen een Engelsch bombardiments-
vüegtuig op een hoogte van 300 meter
boven Farnborough in het graafschap
Hampshire vloog, sprong de waarnemer
Lothian met een parachute uit het toe
stel. Op dat oogenbiik brak echter een
spandraad van de parachute, die daar
door in de machine verward raakte. Dien
tengevolge bleef de waarnemer zes meter
onder het toestel aan een touw tusschen
hemel en aarde zweven.
De piloot trachtte zoo kalm mogelijk te
landen, doch toen de machine zich vlak
bij den beganen grond bevond, werd
Lothian tegen den grond geslingerd. Hij
werd met zware verwondingen opgeno-«
men.