WEENSCHE BRIEF. PEKS-QVERZICKT BINNENLAND BURGERLIJKE STAND HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAG 22 SEPT. 1927 (Van onzen correspondent.) De Weensche Messe. PhsKps* wereldsucces. 90 van den Oostenrykschen handel. De Neder- landsche koopers. Ween en. September Zooals steeds wemelt het ook thans, tijdens de dertiende Weensche jaarbeurs van vreemdelingen in de Oostenrüksche hoofdstad. Elke nieuwe „Messe." wordt door mèèr buitenlanders bezocht dan de vorige en op elke nieuwe jaarbeurs ?aat het levendiger en drukker toe. Ditmaal hebben ongeveer twintigdui zend vreemdelingen de Weensche jaar beurs bezocht en ook Nederlandsche kooplieden hebben hier inkoopen ge maakt en bestellingen gedaan. Onze landgenooten kochten huishoudelijke artikelen, rekenmachines, meubels, reis artikelen en lederwaren, bijouterieën en schaak- en dominospelen. Een Neder landsche firma, die op de Weensche jaarbeurs een stand had, verkocht op groote schaal fayencewaren naar de Balkanlanden, naar Engeland en naar de Vereenigde Staten. En het middel punt van de radiojaarbeurs in de Rotonde in den Prater vormde de stand van Philipsradiofabrieken, die tegen woordig een bewonderenswaardige ac tiviteit te Weenen aan den dag leggen en reeds negentig procent van den Oostenrykschen radiohandel in handen hebben. Interessant was op de radio-afdeeling de nieuwe vinding van een radio-ama teur Alfred Stern, die een nieuwen loudspeaker construeerde, welke vee! beter en duidelijker werkt dan eenige andere en die bovendien het voorrecht heeft veel goedkooper te zijn. Dit nieuwe apparaat, dat „Bel-akustik" werd ge doopt, is uiterlijk niet meer dan een klein achthoekig kastje, waarin zich van binnen een trechter bevindt, waaraan twee heel gewone kophoorders zijn ver bonden. De trechter is verstelbaar, kan grooter en kleiner worden gemaakt en ban ook heen en weer worden gedraald. Zoodoende kan men de sterkte van het geluid steeds aanpassen met het vertrek, waarin men het apparaat heeft opge steld. Vaak komt het voor, dat een gewone loudspeaker te krachtig is voor een be trekkelijk niet al te groote kamer. Dan wordt het geluid onduidelijk, krassend en vaag en dan gaat het grootste deel voor de toehoorders verloren. Bij Sterns nieuwe uitvinding is dit niet het geval. In het nieuwe gedeelte van den Hof- burg, het voormalige Habsburgsche pa leis, waarin steeds tal van afdeelingen van de jaarbeurs zijn ondergebracht, trokken verschillende modeshows ten zeerste de aandacht. Gracieuse Wiene- rinnen droegen hier de nieuwste cre aties der Weensche mode en van den Weenschen smaak cn bevallige manne quins lieten de nieuwste jdellen bont mantels zien. Voor de eerste maal heeft België op de Weensche jaarbeurs een afzonder lijke afdeeling. in welke dertig Belgische firma's haar waren tentoonstellen. Het toeval wil, dat de Weensche internatio nale „Messe" steeds samenvalt met het tijdstip, waarop de Utrechtsche jaar beurs wordt gehouden. Misschien komt het daardoor, dat onze landgenooten er nog nooit toe zijn overgegaan even eens in een eigen groep waren op de Weensche jaarbeurs ten toon te stellen. De Utrechtsche jaarbeurs echter heeft in de laatste maanden groote propagan da in Oostenrijk gemaakt. Haar verte genwoordiger hier, de heer J. H. G. Schouten, heeft tal van Oostenryksche industrie-ondernemingen en firma's be zocht en zoodoende heeft hij het weten te bereiken, dat 35 Oostenrïjksche hui zen waren naar Utrecht hebben gezon den, waar zij in een aparte Oostenryk sche afdeeüng werden bijeengebracht. Behalve België zyn thans op de Ween sche Messe" ook Japan en Italië met eigen afdeelingen verschenen. De Ita- liaansche groep is de grootste van alle buitenlandsche afdeelingen en het is de eenige officieele Italiaansche afdee ling op een niet-Italiaansche jaarbeurs. De sovjet-Russen hebben reeds sedert vele jaren him eigen pavilion te Wee nen. Dit bleek echter mettertijd te klein te worden en daarom moest men den Russen ditmaal nog een tweede gebouw tje ter beschikking stellen. BEK AAR. NOG EENIGE PERSSTEMMEN OVER DE TROONREDE. Het Utrechtsch Dagblad Êet de Troonrede als een staatsstuk, waarin onze regeering verschijnt als een groep van harde werkers, met oog voor de nooden en vol van goede bedoelingen. Maar zij meenen dat zij lijdt a2n een teveel aan rcoskïeurigheid. Terwijl de regeering niet kon ontkomen aan de verklaring omtrent het zorgwekkende van 's lands geldmiddelen, wordt er toch van gewaagd, dat de algemeene toestand van het land tot voldoening reden geeft. De verhooging van het voortbrengings- vermogen T3n land- en tuinbouw, ge loofwaardig, omdat minister Kan zich persoonlijk op de hoogte heeft gesteld, geeft, hoe gelukkig op zichzelf, aan het optimistisch standpunt der regee ring onvoldoenden grond. En wij meenen, da: de reactie van de regeering op de schrikkelijke klachten oma-ent kunst matige belemmeringen door het buiten land aan onzen handel in den weg ge legd, en die zijn opgestegen op het „oeconomisch-urgentie'-congres, uiter mate vaag is en zwak. Een vinj uitvoerige mededeeling bevat de Troonrede over de verhouding met België. Wij verheugen ons er over, dat die mededeeling van voorzichtigheid blijk geeft, en dat minister Beelaerts van Blokland deze moeilijke quaestie grondig wil bestudeeren, eer hij met de concrete denkbeelden komt. Intusschen kan, naar ons inzien, het samenstel der vraagstuk ken, die door de verwerping van het verdrag aan de orde zijn gebleven, eerst dan het voorwerp van een nader onder zoek hier te lande zijn, indien België heeft aangetoond welke bezwaren het van de bestaande regeling ondervindt. Ailes te zamen genomen maakt de troonrede op ket ,U. D." een goeden indruk. Zij is belangrijker dan wij in jaren troonreden hebben gezien. Zij ge tuigt van fleurig leven in ons kleurloos ministerie! „Voorwaarts" daarentegen spréékt van „een slap staatsstuk". Van een krachtig aanpakken van ver schillende brandende vraagstukken geen sprake. De moderne vakbeweging heeft in het afgeloopen jaar haar de monstratief congres betreffende den wettelijken arbeidsdag gehouden, waar op de urgentie van maatregelen tot ein- deüjke volledige toepassing en uitbrei ding van de Arbeidswet werd aange toond met een schat van materiaal, ont leend aan de misstanden onder welke tienduizenden bij tienduizenden arbei ders op het terrein van den arbeid nog gebukt gaan. De moderne vakbeweging staat aan den vooravond van een ander congres betreffende de werkverruiming en de werklcozenzorg, twee vraagstukken, die met kracht en systematisch zooal niet moeten worden aangepakt, dan toch tot verdere oplossing moeten worden ge- oracht. De Troonrede zwijgt er over. Blijft beperking van bewapening, een vérgaande bezuiniging op leger vloot, die bij het optreden der Regee ring als noodzakelijk werd gesteld, niet plicht? Is het juist voor ons land niet •van internationale beteekenis, dat het in den tijd der mooie woorden maar der uitblijvende daden op het gebied der ontwapening, een voorbeeld ten goede durft geven? Ongetwijfeld. De Troonrede echter zwijgt, als be stond het vraagstuk niet. Het wordt meer en meer duidelijk dat het met de zorg voor de ouden van da gen spaak gaat loopen. Dat telkens nieu we groepen buiten Invaliditeits- er Oudersdomswet zullen vallen. De wet gever moet den grondslag voor een af doende regeling leggen. Thans, nu het gevaar dreigt. Alweer: de Troonrede zwijgt. In Indië hebben uitbarstingen van volksverontwaardiging plaats gehad, die inderdaad „betreurenswaardige onlus ten" waren. Van haar wordt in Troonrede getuigd, dat zij aan het eigen Indische volksleven vreemd zijn. Zij zijn echter zeker niet vreemd aan het jarenlange wanbeleid van het Indi sche Gouvernement, aan het reglem- Fock, dat èn economisch èn politiek de inlanders tot vertwijfeling heeft bracht. De Troonrede schijnt het niet te zien. Het Volk schrijft ojn.: Wettelijke wetsontwerpen op neutraal gebied liggende, die aangekondigd wor den, kunnen goede maatregelen beteeke- nen. Wij denken b.v. aan sommige, die in de justitieele paragraaf worden ge noemd, b.v. de invoering van een jeugd gevangenis. Dat een ontwerp aangaande den rechtstoestand van ambtenaren za' worden ingediend, was bekend. Eveneens, dat een voorstel tot ver vroeging van de inwerkingtreding van het zevende leerplicht jaar op komst was. Met groote reserve nemen wij kennis van de aankondiging van een verlaging der inkomstenbelasting. Hoe zal men de middelen vinden voor sociale maat regelen, b.v. een Ziektewet, als men de schatkist in min of meer belangrijke mate inkomsten zal laten derven? De herziening van de financieele ver houding tusschen Rijk en gemeenten is door de regeering „ter hand genomen". Durfde zij geen indiening van een des betreffend wetsontwerp aankondigen? Dat mag toch geen verder uitstel lijden. Het heeft Het Volk zeer getroffen dat in de Indische paragraaf geen herzie ning van de Indische staatsinrichting wordt aangekondigd. In Indië maakt zij reeds een punt van gedachtenwisseling uit. Wat heeft het te beteekenen, dat de Troonrede er over zwijgt? vraagt het blad. Het Vad. noemt de Troonrede een lang niet onbelangrijk stuk, dat van goed begrip getuigt van de politieke po sitie van hen die haar opstelden, en van den ernstigen wil om zooveel mogeiyk ten bate van het land te doen. En merkt verder op: De Troonrede neemt de zorg van ons af. die trouwens niet zeer groot geweest Is. dat de Regeering met protectionisti sche maatregelen zoude komen. De woor den van onzen Minister van Buitenland sche Zaken te Genève over onze econo mische politiek, hadden in dezen een dubium gelaten. De Regeering erkent de moeilijkheden die voor onzen handel en nijverheid onstaan, doordat aan het in ternationaal ruilverkeer kunstmatige be lemmeringen in den weg worden gelegd, maar wil niet van een geneesmiddel we ten, dat voor een klein land altijd tien maal, en meermalen, erger is dan de kwaal. Wat trouwens van een Kabinet- de Geer vaststond. Integendeel verborg de Regeering hare vreugde niet over de richtlijnen op de Economische conferen tie van den Volkenbond aangegeven. Wij lezen in die vreugdebetuiging een beslist afwijzen van eene verandering in onze handelspolitiek, al zou het ons natuur lijk verheugen als de uitspraken van de Economische Conferentie nog iets meer dan declaratorische waarde hebben. Dat de Regeering zoekt, en niet alleen zoekt naar. maar ook de mogelijkheid onderstelt van het maken van een trac- taat met België dat voor beide landen aannemelijk is. achten wij juist gezien. De verwerping van het tractaat door de Eerste Kamer op 3 Aprü II. heeft niet de beteekenis gehad van een: Weg eT mee. zonder meer. Maar zeer uitdrukke lijk is daar door de oppositie erkend, dat men op een gewijzigd tractaat tot elkaar zou kunnen komen, en dat zij zulks zelfs wenschte. Misschien zal de basis door den heer Colijn toen aangegeven, hierbij dienst kunnen doen. Moge in alle ge vallen het onderzoek naar de mogelijk heid van eene andere regeling niet te lang duren. HOTELBRAND BIJ YEENDAM. Woensdagmorgen 11 uur brak er een hevige brand uit in het hotel „Panman", staande op de grens tusschen Wilder- vank en Veendam. Door het krachtig optreden der brandweer bleef het ge bouw gedeeltelijk gespaard. De boven- étage brandde geheel en de gelagkamer en benedenkamers gedeeltelijk uit. EERSTE KAMER. De Eerste Kamer koos gistermiddag, bö eerste stemming en met zeer vol strekte meerderheid van stemmen, tot leden van de Huishoudelijke Commissie de heeren de Vos van Steenwyk en Rink en tot leden van de commissie voor de Stenographic de heeren Haff- manns. Polak en Slingenberg, allen af tredend. Daarna werd het ontwerp-adres van Antwoord op de Troonrede ter tafel gebracht. In de afdeelingen werd dit ontwerp gistermiddag onderzocht, waar op de openbare behandeling heden vol- VERKEERSPROBLEMEN BIJ HET STATION LEIDEN EEN NIEUW PLAN TOT OPLOSSING. Hoe dichter 1 October nadert, de dag, waarop met de invoering van den win- terdienst der Ned. Spoorwegen de elec- trificatie haar beslag krygt en de kwar- tierdienst zal worden ingevoerd, des te dringender zullen de verkeersproblemen die door den overweg aan den Rynsbur- gerweg bij het station te Leiden gere zen zijn, een oplossing behoeven. Voor het drukke verkeer van trams, auto's, rijtuigen, rijwielen en voet gangers daar ter plaatse wordt de toe stand dan vrijwel onhoudbaar. Naar de Tel. verneemt, heeft men het denkbeeld om een tunnel onder den bestaanden overweg te maken, of een langzaam hellende baan er overheen als vrijwel ontuitvoerbaar laten varen en zoekt men de oplossing thans uitslui tend in een omlegging van het verkeer over het Schottersveld en den Ryns- burgersingel, ean wel kostbaar, doch practisch uitvoerbaar plan. Als belang hebbenden bij déze verbetering komen in aanmerking de gemeente Leiden, de Ned. Spoorwegen, de N.Z.H.T., de H. T. M. en de gemeente Oegstgeest. De groote moeilijkheid is echter tot een voor elk der partijen billijke verdee ling der kosten te geraken. Het plan wordt overwogen, of het niet mogelijk zal zyn daarvoor een commissie van deskundigen aan te wij zen, die daarover beslist, terwijl de partijen zich van te voren verbinden, zich bij de beslissing der commissie neer te leggen. TOELAGE VOOR RESERVE- PERSONEEL. Een herziening van het reservé-perso neel is blijkens de memorie van toelich ting op de Oorlogsbegrooting in voorbe reiding hierop gegrond, dat met handhaving van de aanspraken op ver goeding van de verlofsofficieren, die deze thans reeds genieten, de overige verlofsofficieren, met uitzondering van het beroepspersoneel, dat met reserve plicht is gepensionneerd, toelage zullen genieten van het 40ste levensjaar af. Daar in 1928 de hiervoor noodige gel den niet noemenswaard zullen verschil len van die, welke volgens de thans gel dende regeling noodig zullen zijn, is het beginsel in de begrooting 1928 niet tot uiting gehracht. De trlomtocht van het Amerlkaansche Legioen door de Avenua de POpéra to Parijs. Op den voorgrond de muziek van de Qarde Républicaine. NEDERLANDSCHE STAATSLEENINGEN. AFLOSSING EN CONVERSIE. De millioenen-noba bevat nadere ge gevens omtrent de plannen tot versterk te aflossing van de 6% leening 1923 A en conversie der 6% leening 1923 B, De 6% Nederlandsche Staatsleening 1923 A was oorspronkelijk groot f 100.000.000 uitgegeven tot den koers van 973/4%. De aflossing moest ge schieden binnen 50 jaar door uitloting a pari. Versterkte of geheele aflossing is geoorloofd op of na 1 Februari 1928. Op 1 Februari 1924 is men voor het eerst met de aflossing begonnen, zoo- dat, de leening nog per resto groot is f 97.089.000, welk bedrag op 1 Februari a.s. zal worden afgelost. Bovendien zal de 6% leening 1923 B oorspronkelijk groot f 85.000.000 op 1 April 1928 geconverteerd worden. Op 1 November 1926 stond per resto uit f 83.897.000. Voor de conversie zal dan ook een wetsontwerp worden ingediend tot het aangaan van een geldleening groot f 84 millioen. De middelen tot buiten gewone aflossing van de leening 1923 A worden verkregen vooreerst, doordat van het saldo van de Nederlandsche Uitvoer My. in liquidatie een bedrag van f 47.500.000 in de Staatskas wordt ge stort, voorts doordat Frankryk het aan den Staat verleende crediet van f 25 millioen heeft afgelost en eindelijk doordat van een aantal gemeenten buitengewone aflossingen zijn ontvangen op de aan die gemeenten verstrekte woningvoorschotten. Het wetsontwerp tot het aangaan van een conversieleening ten bedrage van f 84.000.000 waarvan ln de Millioenen- nota sprake is, is reeds Dinsdag 20 Sept. ingediend. In de M. v. T. merkt de minister van Financiën nog op, dat hy, hoewel het wetsontwerp rekening houdt met de mogelijkheid van een publieke emissie, de stellige verwachting koestert, dat het bedrag der nieuw aan te gane geldleening ten volle by Rijks instellingen zal kunnen worden onder gebracht. ONDERWIJSTOESTANDEN TE ABCOUDE. Men schrijft uit Abcoude aan de Tel.: Sinds eenigen tijd is het hoofd der openbare school alhier door ziekte ver hinderd zijn functie waar te nemen. Een plaatsvervanger werd niet aange steld, zoodat aangezien deze school een z.g. „tweemansschool" is, de kinderen maar naar huis gezonden werden. Zij kregen destijds de boodschap mede, dat zy om den anderen dag maar eens moesten komen hooren, of het hoofd der school alweer beter was. Inderdaad is dit ettelijke malen geschied en even zoo vele keeren werden de kinderen naar huis gezonden, omdat het hoofd nog steeds niet genezen was. Indien men weet, dat sommige kinderen een afstand van drie kwartier, dus anderhalf uur heen en terug, moeten afleggen, alleen om thuis te komen, vertellen, dat „mees ter nog niet beter is", is het wel ver klaarbaar, dat de vorige week verschil lende ouders het blaadje omgekeerd hebben, geweigerd hebben, hun kinde ren met de oude boodschap naar school te zenden en de voorkeur geven aan het afwachten van een boodschap, wanneer de school weer wél geopend zal zijn. DE WETHOUDERS BENOEMING TE UTRECHT. Het raadslid W. C. Setteur (rJc. volkspartij) heeft den volgenden brief aan den burgemeester gezonden: „Met mijn voorstel tot het terugbren gen van het aantal wethouders van vyf op vier, beoogde ik slechts het doel, den raad eindelooze en vruchtelooze stemmingen te besparen, wijl het thans vrywel is uitgesloten, dat een vijfde wet houder te vinden zal zijn, terwyi het in het belang der gemeente is, dat het gemeentebestuur zyn taak kan begin nen. Uit de verdediging van mijn voor stel zou dan oek blijken, dat ik hier mede bedoelde een tijdelijken maatregel zoolang, tot een vyf de wethouder te vinden zou zijn. Want ik blijf nog steeds de meening toegedaan, dat het belang der gemeente eischt, dat in het college van B. en W. vyf wethouders zitting hebben, nJ. 2 r.k., 2 s.d. en 1 protes- tantsch-christelijke. Ik heb tevens de eer u mede te deelen dat ik aanstaanden Donderdag verhin derd ben ter raadszitting te komen, waardoor ik myn voorstel niet kan toe lichten en het niet zonder motiveering in stemming wil laten brengen, omdat het dan niet aan het beoogde doel zou beantwoorden. Men zou, by aanneming van het voorstel, zonder meer het aan tal van vyf tot vier terugbrengen als blijvende maatregel,, en dara ben ik tegen. Ik deel u dus mede, dat ik mijn voorstel intrek". HOOGLEERAAR IN DE PSYCHOTECHNIEK. NIEUWE LEERSTOEL IN GRONINGEN. Biykens de ontwerp-Staatsbegrooting ligt het in het voornemen der regeering aan de universiteit te Groningen een leerstoel op te richten voor de psycho techniek en dezen te doen bezetten door dr. H. J. F. W. Brugmans, lector in de paedagogoek en assistent in de psychologie. Dr. Brugmans heeft in vereeniging met prof. Heymans belangryken arbeid verricht op het gebied van de experi- menteele psychologie. Hy zal thans de eerste hoogleeraar in de psycho-techniek in ons land zyn. PENSIOENREGELING VOOR SPOOR- PEKSONEEL. Wetsontwerpen zijn ingediend tot wij ziging van de Pensioenwet voor de spoor wegambtenaren-1925, houdende voorts machtiging tot het aangaan van een overeenkomst met de My tot Exploita tie van Staatsspoorwegen inzake de pen sioenregeling van het personeel. In het eerstgenoemd ontwerp wordt allereerst een wyziging voorgesteld, wel ke beoogt het aantal leden van de com missie van Bystand, bedoeld in artikel 6 der Pensioenwet voor de Spoorweg- ambtenaren-1925 van drie op vier te brengen, zulks in verband met de om standigheid, dat onder het spoorweg personeel meer dan drie erkende vak- vereenigingen bestaan. Verder wordt voorgesteld den termijn van Inkoop voor pension, van tyd in dienst van een Ne derlandsche Spoor- of tramwegmaat- schappy, die op 1 April 1926 werd ge sloten, alsnog tot 1 Juli 1928 open te stellen en tevens de mogelUkheid te scheppen om tot 1 October 1928 op vroe ger afgelegde verklaringen in zake in koop van diensttijd terug te komen. De overeenkomst waarvan sprake is, in het in de tweede plaats genoemde wetsontwerp, beoogt een wyziging van de regeling te treffen voor een twintig tal personen, die onder de redactie eener thans geldende regeling geen aanspraak op uitkeering hebben, wanneer zy vóór den 65-jarigen I^ftijd en zonder inva lide te zyn uit den dienst worden ont slagen met aanspraak op pensioen. De ze personen zouden door omstandighe den onafhankelijk van hun wil, van de in de thans geldende regeling bedoelde uitkeering verstoken worden. Het komt de regeering billijk voor deze nog zooda nig aan te vullen dat ook in het bo venomschreven geval aanspraak op uit keering kan worden gemaakt en zulks met ingang van het tydstip, waarop het vervroegde ouderdomspensioen wordt verleend. LUCHTVAART. TIJDING VAN DE „OISEAU BLANC"? EEN FLESCH MET EEN BRIEF GEVONDEN. Het Volk schrijft: Dinsdagmiddag wandelde onze party- genoote mevrouw IJzerman (de vrouw van het Tweede-Kamerlid) langs de zee ten Zuiden van Scheveningen. zy vond aan het strand een flesch, die bij ope ning een brief bleek te bevatten van den volgenden inhoud: „Nous (volgt een onleesbaar woord) voyons phare de Calais. Sommes enmer- rie dans la Manche. (Wijzien den vuurtoren van Ga lais. Zijn ln zee gevallen in het Kanaal). NUNGESSER ET COLL .a/b „L'Oiseau Blanc". Deze brief was geschreven op een stuk papier, dat doorgaans gebruikt wordt voor het schetsen van kaarten. Van deze vondst is onmiddeliyk ken nis gegeven aan den Haagschen hoofd commissaris van politie. Deze zal een fotografischen afdruk van het epistel door middel van het Departement van Marine naar Frankrijk laten sturen, op dat de echtheid van de handschriften kan worden vastgesteld. Spoedig zal dus kunnen worden uitge maakt, of men hier te doen heeft met een ongepaste aardigheid, of inderdaad met het laatste levensteeken van de noodlottig omgekomen Fransche Oceaan vliegers. De stationschef van Schiphol, de heer Nieuwenhuis betwyfelde echter ten sterkste de echtheid van dezen brief. HAARLEMMERMEER. Bevallen: J. G. ResoortPaans, d., M. KnookGroeneweg, z., H. A. van AndelMulder d., G. MeinemaBlan ker fc d. Overleden: Leonardus Cohen, 58 j. gehuwd met M. H. du Mosch; Aplonia van den Heuvel, 64 j. gehuwd met H. Kaars; Jocob Johan de Nys, 4 j. zoon van A. de NUs. Het corloesgederJjteefcee tc Tmoerfwg. d»t Zondes 1» legeewoordigh-W r» premjent Vtra Hiodeniurg eï 'de Deutsche regeering h ingewijd. :jze generaal Von Hindenburg te midden van talrijke vroegere legeraanvoerders bij het oorlogsgedenkteelcen té Tannenberg. Rechts on. generaal Ludendorff (2),

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1927 | | pagina 14