RIJVAARDIGHEIDSPROEVEN VOOR
AUTOMOBILISTEN.
WEERBERICHT
THERMOMETERSTAND
TELEGRAMMEN.
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 23 SEPT. 1927
diger gedaan. Achteruit een smal
straatje inrijden.... da's was anders
Dat moet gevergd worden. En tegen
woordigheid van geest toonen in druk
verkeer. bl\jk geven de regels van den
weg te kennendat zijn de hoofd
zaken. De drie- a vierduizend candida-
ten die het district Haarlem schijnt te
moeten opleveren een geweldig aan
tal behoeven zich dus niet benauwd
te maken voor speciale behendigheids-
proeven.
Maar voor het publiek is de Haagsche
methode ongetwijfeld de aantrekkelijk
ste.
Er was ten eerste een meneer op een
Essex, „een kleine Amerikaan" dus, die
het opritje. tusschen de heggen in.
hardnekkig links nam terwyl-ie rechts
moest wezen. Na drie pogingen schoot
hij maar door. mikte kaarsrecht op een
boom, waarvan een voorganger al een
stuk senors had afgeplukt, gaf wat
extra gas, ging op zijn voetrem staan,
sloot z'n gastoevoer geheel af en had
nog 1 c.M. ruimte tusschen zyn achter
licht en dien boom. Daarop nam hij
zijn hoed af, trok een zakdoek te voor
schijn. veegde "t zweet van z'n voor
hoofd en glimlachte ietwat verdwaasd.
De examinator sprak dezen ongeluk
kige lang en ernstig toe, en hy herstel
de zich en volbracht een sierlijken
slingerrit tusschen de boompjese waar-
na-ie met z'n export aan boord door
het Bosch wegsnorde, om verdere vaar
digheid in het verkeer te bewijzen.
Hem volgde een echtpaar in een
Overland, nieuwste model, dat zyn
driejarigen zoon aan boord had. Mama
reed eerst, met het zoontje in den
wagen, blijkbaar om haar volmaakte
koelbloedigheid te demonstreeren. In
derdaad volbracht zy den slingerrit met
gemak en groot zelfbewustzijn, en 't
was jammer dat ze nou uit dien laat-
sten boom zoo'n groot stuk schors mee
namDe zoon-van-drie vond het
prachtig. Hij lachte luidkeels, maar zijn
vader was wijzer, trok een ernstig ge
zicht en volbracht daarop zelf de proef
op veel voorzichtiger en trager wijze dan
zijn ega, maar zonder beschadiging van
boomen.
Een chauffeur op een open vracht
wagentje van de lïohtere soort schoof
zich met een kw'aad gezicht tusschen
de hindernissen door, en dit was zoo'n
rare vertooning dat je vanzelf zei: „Dat
heeft nu toch eigenlijk niet veel met
verkeerseischen te maken", 's Morgens
hadden ze er een gehad die, ofschoon
hij al jaren voor een firma door 't
drukke Haagsche stadsverkeer had ge
reden zor.der ooit .stukken tev maken",
nu in zijn nervositeit de gevaarlijkste
dingen deed. De opper-exami nator ver
zekerde my dat hij bepaald in benauwd
heid gebeten had op den bok van dien
vrachtwagen. „Wees nou toch kalm",
had-ie gezegd, en de man antwoordde:
„Meneer, ik weet niet wat 't is, maar
ik kan het niet voor mekaar krijgen
als u naast me zit".
Er wordt evenwel consideratie ge
bruikt en rekening gehouden met
examen-angst. Je zoudt er alleen by
willen opmerken dat de slachtoffers van
d»ze kwaal nu het verkeer gevaarlijker
maken dan het anders ooit is. En hoe
wel zij in dezen toestand deskundigen
naast zich hebben, die in dreigende om
standigheden de situatie nog kunnen
redden, lijkt de kans niet uitgesloten
dat er toch nog^ens wat door gebeurt
in die acht restende examen-maanden....
In een heel oud, rammelend open
Fordje kwam een bedaagd manneke
aanrijden. Hij leek een dorps-veearts of
zoo. Hij droeg een bruinen flambard
en 'n smoezelige regenjas, trok allerlei
benauwde gezichten en werd het komi
sche hoofdnummer van den middag.
Achter het Roomhuis staat op 'n erf
een garage met hooge smalle deuren,
die nogal wat lijkt op de woning der i
familie Giraffe in Artis. Het bedaagde
manneke moest deze garage binnenrijden
natuurlijk achterwaarts, in tegenwoor
digheid van zijn examinator, een kellner
van Roomhuis, den kok van 't Room
huis (het hooge witte koksmuts com
pleet), den hond van 't Roomhuis, een
half dozijn keurige Hagenaars met hun
dames, een verbazend lachlustige motor-
fietser en ons. Wij allen waren de Ford
instinctief gevolgd. Dit moest goed
worden.
En het werd dat. Het bedaagde
heertje trachtte zich een houding van
onverschilligheid te geven en de zaak
snel af te handelen. Dit is onverstan
dig. Je moet die dingen niet over
haasten. De wet zegt nergens dat je
binnen tien seconden achterwaarts in
een garage moet kunnen komen.
De oude heer trachtte het te doen,
maar toen z'n versleten vehikel het
kluft je opscharrelde verplaatste het
twijfelachtige zwaartepunt zich zeer
snel en onverwachts. De voorwielen
slingerden, 't rechter voorwiel bleef
haken aan een stuk ijzer. De examinan
dus remde, ging een meter vooruit, be
proefde "t opnieuw en bleef op dezelfde
wijze steken. Intusschen verkeerde hij
in de blijkbare overtuiging dat zijn lin-
ker-achterwiel ergens tegen stootte, en
hing half-omgedraaid uit zijn wagen om
dit te bespieden. Maar 't was het rech
ter voorwielhet linker achter
zoo onschuldig als 'n lam.
Toen de examinandus viermaal deze
fout gemaakt had blafte de hond van
het Roomhuis luide blijkbaar van erger
nis. Wij stonden allemaal met groote
moeite onze lachspieren te beheerschen.
Zooiets is werkelijk heel grappig.
Tenslotte ontdekte de kleine Oude zyn
fout en schoot ineens pardoes de gara
ge in. Het Fordje nestelde zich daar
knus in ?n hoekje.
Als er een tweede auto in had ge
staan zou het er naar mijn overtuiging
nooit meer zijn uitgekomen. Maar het
was alleen, en na eenige aarzelende aan
loopjes en wat caroussel-rijden slaagde
het erin om in scheeve actie weer bui
ten te komen. De oude heer trachtte te
glimlachen en wierp een blik op ohs.
Hij keek recht in de lens des heeren
Hezemans, en zijn glimlach verstierf,..
Op het boompjes-terrein leverde hij
diverse vreemde prestaties, nu ten
overstaan van een gansche menigte. Tel
kens als-ie débrayeerde stopte zyn mo
tor ook, en dan zei de kok grappig
„Hij gaat weer uit".
Zyn examinator, een man met de
geste van een operatenor en een bijna
volmaakte beheersching vtn zijn lach
lust, scheen er maar niet genoeg van
te kunnen krijgen.
Na een half uur in normale ge
vallen duurden de examens een kwar
tier werd dezen twyfelachtigen can-
diöaat aangezegd dat hij nog maar
even wachten moest, en straks opnieuw
geëxamineerd zou worden. Wij hebben
het toen wel verder geloofd, en zijn
heengegaan. De arme Oude stond zijn
natte voorhoofd af te poetsen en ever.
wat ruimer adem te halen. Hoe 't met
hem afgeloopen is? Ik vrees het ergste
Wij zijn een te examinatorisch aange
legd volk, dat bleek ook hier weer. Want
eigenlijk gelcof ik toch wel dat dat be
daagde manneke vreeselijk voorzichtig
rijdt, en nooit harder dan dertig kilo
meter, en dat hij in de goedheid zijns
harten zou stoppen voor elke kip die
verkeerd den weg overstak.
Dit was geen kilometervreter, maar
een stop-maniak.
Morgen meer, geachte lezers, als ik
dan tenminste nog leef. want aan boord
by een Haarlemsche candidaat moet "k
vanmiddag een examen meemaken. Wij
journalisten kennen geen vrees als 't de
belangen van ons beroep ge^t
Moriturus ie salutat....
R. P.
Ook kennis van de nieuwe verkeers
regels geëischt. De Provinciale Grif
fie kan het tempo niet volgen.
Haastige spoed wordt gestraft. Vol
komen gemis aan eenheid.
In het zoojuist verschenen nummer
van De Auto vinden wy weer vele ko
lommen, gewijd aan de rijvaardigheids-
proeven, simpeler gezegd, chauffeurs
examens, die in Amsterdam en den Haag
reeds aan den gang zijn en heden ook
hier ter stede aanvangen.
Langen tijd zegt het blad be
stond het niet denkbeeldige gevaar, dat
de adviseurs degenen, die een rijproef
moesten afleggen, alléén op. rijvaardig
heid zouden mogen examineeren, met
algeheele terzijdestelling van een on
derzoek naar de kennis van de regels
van weg.
Gelukkig is aan het wetsartikel een
zuivere interpretatie gegeven, in het be
lang van de veiligheid van het verkeer
en zullen degenen, die een examen moe
ten afleggen., niet alleen op rijvaardig
heid. maar óók op grondige kennis
van de regels van het verkeer, en voor
namelijk op de in het nieuwe Motor- en
Rijwielreglement opgenomen nieuwe
verkeersvoorschriften, aan den tand ge
voeld worden.
Het blad geeft dan een kort overzicht
van de „verkeersregels en nieuwe wet
telijke bepalingen, die bij het afleggen
van een rijvaardigheidsproef zeker ge
vorderd zullen worden:
le. Nieuwe bepalingen in de Wet zijn,
dat alle verkeer van rechts recht van
voorrang heeft;
2e. dat men gehouden is zooveel moge
lijk rechts van den weg te rijden;
3e. dat bij het veranderen van rijrich
ting of bij stoppen steeds teekens gege
ven moeten worden, ook als er geen ge
vaar voor de veiligheid van het ver
keer bestaat.
„Oude" verkeersregels, waar nog steeds
in ernstige mate „opnieuw" tegen ge
zondigd wordt, zijn:
Het niet volgens de regels van een
veilig verkeer nemen van bochten.
Een goed motorvoertuig-bestuurder
pjöt ee*- bocht naar links wijd uit, na
zich eerst goed overtuigd te hebben, dat
de weg vrij is: een bocht naar rechts
kort, zooveel mogelijk dicht langs den
wegberm of trottoir.
Hij stopt nooit, of zet zijn wagen stil,
in, vlak voor, of achter een bocht.
Hij stopt nooit midden op den \?eg,
maar zet. na een stopteeken gegeven te
hebben, by voorkeur zijn wagen in de
rijrichting aan den rechterkant van den
weg stil.
Hij rijdt steeds zooveel mogelijk rechts
van den weg; geeft behoorlijk signalen
bij inhalen, bochten en straathoeken
Passeert nooit „rakelings" fietsrijders,
waarvoor geen afzonderlijk fietspad op
den weg is aangelegd, doch met een be
hoorlijke vrije ruimte, voorzoover de om
standigheden dit toelaten.
Hij haalt nooit fietsrijders of voetgan
gers op smalle wegen in bij het gelijktij
dig passeeren van tegemoet komende
voertuigen, maar blijft zoolang achter
fietsrijders rijden, (alsof dit automobie
len of voertuigen waren), totdat de te
gemoet komende wagen gepasseerd is;
eerst daarna gaat hij de voor hem uit
rijdende fietsers voorbij.
Aan het blijven rijden of inhouden
achter vooruitrijdende voertuigen of an
dere weggebruikers (paardevoertuigen,
handkarren, fietsers, voetgangers) totdat
de tegemoet komende voertuigen of an
dere weggebruikers eerst gepasseerd zijn,
herkent men den ervaren motorvoertuig
bestuurder.
Rijdt geheel rechts van den weg, ook
al heeft de wagen links stuur! Ook hier
aan herkent men vele ..krukken" door
steeds midden of meer links dan rechts
op den weg te rijden.
Het geven van signalen voor bochten
en wegkruisingen sluit niet in, dat
iemand .die „op zijn claxon rijdt", als
goed bestuurder aangemerkt wordt.
„Op zijn claxon rijden" is de, helaas
veelvuldig voorkomende fout van den
luxe-wagenbestuurder, die zich verbeeldt
door maar aan een stuk door den claxon
te laten loeien, het recht te hebben langs
zijstraten en door bochten heen te dave
ren, zonder eenige notitie van het ove
rige verkeer te nemen.
Zoo'n bestuurder rijdt dus ook zonder
eenige aandacht te besteden aan het
nieuwe wettelijke voorschrift, dat reeds
lang bij goede automobilisten als onge
schreven wet gold. namelijk het geven
van voorrang aan alle verkeer dat van
rechts komt by het kruisen van wegen,
ook al zijn het geen volkomen wegkrui
singen, maar wegen die op den rijweg
uitmonden.
Bij het van richting veranderen is het
niet voldoende plotseling een teeken met
de hand of richtingaanwijzer te geven en
gelijktijdig van richting te veranderen.
Een dergelijke handelwijze is integendeel
hoogst gevaarlijk en stempelt den be
stuurder tot een onervaren automobilist.
De goede bestuurder overtuigt zich
eerst, door omkijken of door zijn achter
uitkijkspiegel. of zyn manoeuvre kan uit
gevoerd worden, zonder het overige ver
keer te hinderen; daarna geeft hy ken
nis van zijn voornemen om van richting
te veranderen door richting-aanwijzing
en eerst daarna en nooit gelijktydig
daarméé wendt hij het stuur.
Ook hier vragen wy toetsing aan de
praktijk. Hoevelen veranderen zóó van
richting en geven daardoor blijk van
volkomen rijvaardigheid?!
De Auto stipt verder eenige zeer juiste
bezwaren aan tegen het doen aanvan
gen der examens, juist in dezen tyd, nu
de dagen veel korter worden en de tijd
voor het afnemen der examens dus
steeds beperkter. Als straks sneeuw en
ijs hun intrede doen, kunnen in het ge
heel geen behoorlijke proeven meer wor
den genomen.
En dan:
Helaas moet geconstateerd worden, dat
niet alle Provinciale' Griffies in staat
zijn om thans reeds de inkomende aan
vragen in behandeling te nemen.
By informatie aan de Prov. Griffie
van Noord-Holland is ons (De Auto) ge
bleken, dat alle aanvragen voorloopig
ter zijde worden gelegd. Op een, later
door den Commissaris der Koningin vast
te stellen datum, zullen dan weer „op
nieuw" de aanvragers in de gelegenheid
gesteld worden, een nieuwe doktersver
klaring aan te vragen (dubbele kosten!)
en een speciaal formulier af te halen en
in te vullen, om daarna pas een rijbe
wijs machtig te kunnen worden.
In andere provincies maakt men weer
andere bezwaren en dit geeft het blad
aanleiding tot de verzuchting:
Het is wel curieus te constateeren,
dat het in een klein land als het onze
mogelijk is. dat voor een zelfde wetstoe
passing zulke afwijkende en den goe
den gang van zaken tegenwerkende be
slissingen toelaatbaar zyn en de minis
ter zich hierbij blijkbaar moet neerleggen
De Auto noemt het „curieus" en wij
brengen haar hulde voor die zelfbeheer-
sching. Wij zouden het liever „diep treu
rig" willen noemen.
Het Centraal Bureau voor de Afgifte
van Bewijsstukken van Rijvaardigheid te
den Kaag, gevormd door de Rijwiel en
Motorbonden is reeds in volle werking,
de provincie Noord-Holland legt voor
loopig alle aanvragen op een hoop en
zal er weieens aan beginnen. De Griffie
kan niet meekomen, het tempo is te
snel. Och arm, het lijkt weer naar niets.
De Auto geeft dan ook den goeden
raad aan de aanvragers om de kat voor
loopig uit den boom te kijken. Spoed bij
het aanvragen van nieuwe rijbewijzen
wordt niet gewaardeerd, integendeel,
het wordt gestraft door de dubbele uit
gaaf van een doktersverklaring. Overi
gens is door de overgangsperiode van
acht maanden spoed ook in het geheel
niet noodig.
Tenslotte zij hier nog een typisch
staaltje gegeven van de dwaasheid der
provinciale decentralisatie.
Noord-Brabant, Noord-Holland, Over
ijssel, Friesland en Zeeland accepteeren
de formulieren van het Centraal bu
reau te den Haag wel, de andere provin
cies echter niet. Overigens bedragen de
leges-gelden in Groningen f 1.Noord-
Brabant, Noord-Holland, Overijssel, Zee
land, Zuid-Holland, Gelderland en Dren
te f 1.50, Limburg f 2.Utrecht en
Friesland f 2.50.
Een primitieve negerstaat kan bij ons
op dit gebied geen lesje nemen. -
EEN PAARDEN
SPORTFEEST.
ZILVEREN FEEST VAN DE
HARDDRAVERIJVEREENIGING
LISSE.
29 September herdenkt de harddrave
rij vereeniging „Lisse" haar 25-jarig be
staan. Het bestuur heeft besloten er
dit jaar op dien datum een groot paar-
densportfeest van te maken. Aan prij
zen wordt f 1400 uitgeloofd. Des mor
gens om half elf begint een draverij en
des middags om twee uur een handi
cap-draverij.
De kortebaandraverij te Lisse kan tot
een der beste van het geheele land ge
rekend worden en naar men ons mede
deelt zijn de beste kortebaanpaarden uit
het geheele land ingeschreven.
TOEëlGENING GELDEN
ONDERSTEUNINGSFONDS
VEROORDEELD TOT
1 JAAR EN 4 MAANDEN.
De Vierde Kamer der Rechtbank te
Amsterdam heeft uitspraak gedaan In
de zaak van den 51-jarigen kantoorbe
diende H. J. J. D„ die zich te verant
woorden heeft gehad ter zake, dat hij
zich in de jaren 1917 tot 1926 een groot
bedrag aan effecten zou hebben toege-
eigend, welke toebehoorden aan de Ver
eeniging tot steun bij overlijden aan we
duwen of naaste bloedverwanten van
het personeel der Nederlandsche Spoor
wegen. Overeenkomstig den eisch van
het O.M. veroordeelde de rechtbank
verd. tot één jaar en vier maanden ge
vangenisstraf.
PET. CON ALIA
Eij het notarieel Staatsexamen is
eslaagd voor het tweede gedeelte de
heer P. Meier te Haarlem.
VLIEGONGELUK OP DE
LIJN BERLIJN-MüNCHEN
4 DOODEN.
Reuter seinde ons te kwart over twee,
dat het vliegtuig D.G. 85 op den lyn Ber
lijnMünchen nabij Schleiz is omlaag
gestort en zwaar beschadigd. De Gezant
Freiherr von Maltzahn, het lid der Rijks-
spoorwegen te Berlijn, Rolss, de procu
ratiehouder en verkeersleider der Deut
sche Luit Hansa von Arnlin en bestuur
der Charlet werden gedood.
DE GROOTE MARKT.
EEN KLACHT OVER EEN
STORENDE GEVEL.
Ir. G. Friedhoff zendt ons als secreta
ris namens het bestuur van den Kring
Haarlem van den Bond van Nederland
sche Architecten de volgende klacht:
ln Haarlems Dagblad komt de af
beelding voor van het gevelontwerp van
de bioscoop, welke op de Groote Markt
gevestigd is. De verbouwing is nog niet
voltooid, doch vakkundigen kunnen
zich hieruit reeds nu, met voldoende
zekerheid een beeld vormen van de ko
mende werkelijkheid en dan staat men
verbaasd hoe het mogelijk is dat hier
wederom een aanslag op een van de
mooiste pleinen zoo niet de mooiste
van ons land door onbekwame han
den wordt ondernomen en ten uitvoer
gebracht. Nog ziet een leek niet op welke
wijze deze gevel aansluit tegen de om
geving, doch wanneer men de plaats
en verdiepinghoogten waarneemt, ziet
men dat o.a. een hoog houten gevaarte
(vermoedelijk noodig om het bestaande
dak aan het oog te onttrekken'of „aan
te passen" aan de gevel-,.architectuur"
boven alles uit komt te steken, boven de
goot van café Brinkmann uit en met
zijn schaal de mooie gevel van de daar
naast staande oude .Hoofdwacht" ge
heel verplettert. Het kwaad is helaas
niet meer te keeren, de Groote Markt,
die nog een prachtige sfeer bezit zal
weer een belangrijk deel van haar be
koring verliezen, een verlies dat niet
alleen Haarlem, doch geheel Nederland
geldt. Met waardeering moet men den
ken aan de prijsvraag indertijd uitge
schreven te Groningen voor de verbou
wing van een gevel aan het marktplein
aldaar, waaruit bleek, dat men zich be
wust was van de verantwoordelijkheid,
die de bescherming van een Nationaal
Monument verlangt. Zéér te betreuren
is het, dat in de gegeven omstandighe
den dit hooge verantwoordelijkheidsge
voel niet in voldoende mate aanwezig is
geweest om dit kwaad togen te gaan.
Het is te hopen dat deze verbouwing
de oogen zal openen van alle belang
hebbenden en dat het een waarschu
wing zal zijn om op dezen weg niet
door te gaan. Moge dan de bioscoopon
derneming zoodanig in bloei toenemen,
dat ze spoedig hierna zich wederom een
verbouwing zal kunnen getroosten om
het Hollandsche publiek te toonen dat
ook.ia deze,.kringen warme belangstel
ling voor de nationale cultuur bestaat.
Tot zoover deze klacht van den Bond
van Architecten.
De directie van het Rembrandt-thea-
ter was het daarmede niet eens. On
juist is de meening, dat de nieuwe gevel
hooger wordt. Integendeel hij wordt
lager dan het bestaande dak. Eerst was
door den architect een ander gevel-ont
werp ingediend, maar Bouw en Wo
ningtoezicht had tegen dat plan bezwaar.
Er zijn toen aanwijziglngen door dien
dienst gegeven en die zijn by het nieu
we plan geheel gevolgd. De nieuwe ge
vel wordt in stemmige kleuren gehou
den. zoodat verwacht kan worden, dat
die zal aansluiten bij de bestaande gebou
wen. De directie toonde om dit te be
wijzen een teekening in kleuren, die na
tuurlijk een juisteren indruk geeft dan
de foto in de courant. Belangstellenden
kunnen die teekening in het theater be
zichtigen.
Ook hebben wij ons tot Bouw- en
Woningtoezicht gewend. Daar werd ons
gewezen op de bepaling ln de Bouwver
ordening, die alleen eischt, dat een
nieuw of gerestaureerd gebouw geen
aanstoot geeft. Het zou inderdaad mooier
geweest zijn als een nieuwe gevel gezet
was die bij de omgeving aansluit, maar
als de eigenaar geen nieuwe gevel
wenscht te maken is dat natuurlijk ook
niet te eischen. Bouw en Woningtoe
zicht heeft adviezen gegeven om het met
den verbouwden gevel zoo goed moge
lijk te maken. Speciaal is gelet op de
stemmige kleuren. Al zal de verbouwde
gevel de Gr. Markt niet versieren, de
verwachting is, dat hy ook niet storend
zal werken en althans geen aanstoot
geven zal.
DE WERKLOOZE O.
Donderdagmiddag is door de poiitie
uit de hal van het gebouw in de Kruis
straat, waar het gebouw van Bouw- en
Woningtoezicht gevestigd is, vprwijderd
de familie van den wcrklcioze O., die
daar zijn bivak had opgeslagen. Ver
volgens gingen man, vrouw cn twee
kinderen naar het politiebureau in de
Smedestraat, waar zij zich in de wacht
kamer wilden nestelen. Ook hier wer
den zij onmiddellijk verwijderd. O. is
toen dadelijk vertrokken, maar zijn
vrouw is nog een half uur ;ang mot haar
(wee kinderen op de stoep vcor het po
litiebureau blijven zitt.on, onder groote
belangstelling van het publiek. Daarna
verdween zi).
HET
COMMUNISME
INDIë.
IN
De heeren Cramer c s. hebben hun
voorstel van wet tot het instellen van
een onderzoek (enquête) door den Volks
raad naar de oorzaken van de onlus
ten. die in November 1926 en in Janu
ari 1927 in Nederlandsch-Indië hebben
plaats gehad, ingetrokken, aangezien uit
het advies van den Volksraad gebleken
is, dat die Raad, ook al werd het voorstel
wet, van de daarin belichaamde machti
ging geen gebruik zou maken.
PROMOTIE
DR. H. A. MARCUS.
DR. H. A. MARCUS.
Donderdagmiddag promoveerde aan
de Nederlandsche Handelshoogeschool
te Rotterdam tot doctor in de Handels
wetenschappen de heer H. A. Marcus,
vroeger r junct-secretaris van de Ka
mer, van Koophandel alhier thans se
cretaris der directie van de N V. Kunst-
zanc'.steen fabriek Arnoud te Htllegom.
Zoeals bekend is de heer Marcus ge
promoveerd op een lijvig pre hrift,
getiteld: „De Kamers van Koophandel
en Fabrieken in Nederland" verdeeld in
vier hoofdstukken: de ontwikkeling der
Nederlandsche Kamers van Koophan
del, reorganisatieplannen, de wet op de
Kamers van Koophandel en de Kamers
van Koophandel in de practük.
By de promotie waren aanwezig ver
schillende familieleden van den heer
Marcus en een deputatie uit de Kamer
van Koophandel en Fabrieken alhier,
bestaande uit den voorzitter, den heer
E. H. Krelage, A. H. Baron van Har-
denbroek van Ammerstol, onder-voor
zitter en Jhr. J. C. Mollerus, secretaris
der Kamer.
Als promotoT fungeerde Prof. Mr. C.
W. de Vries.
Na afloop van de promotie was er ge
legenheid om den pas gepromoveerde
geluk te wenschen.
AUTOWEG VOOR
SNELVERKEER.
Een grootsch plan. Vele
millioenen noodig*. Van Rot
terdam naar Duitsehland.
Zytak naar Zandvoort.
Op uitnoodiging van den heer S. ten
Bokkel Huinink zijn Donderdagnamid
dag eenige. belanghebbenden bij en be
langstellenden in diens destijds naar
voren gebrachte .plan van een autoweg
RotterdamDen Haag—Leiden—Aals
meer—Schiphol—Amsterdam—Vreeland
U trech t—Ar nhem—N ij megen—Duitsch
land in een der zalen van het Konink
lijk Instituut voor Ingenieurs te 's-Gra-
venhage bijeengekomen, ter verdere be
spreking van de te nemen maatregelen.
De heer Ten- Bokkel Huinink deed
voorlezing van een verslag van de in
1923 gehouden bijéénkomst, waarin zijn
plan ln beperkt comité werd behandeld
en hij constateerde, dat sindsdien de
omstandigheden yoor de exploitatie er
zeker niet minder gunstig op waren ge
worden. De betrokken groote steden zijn
het plan sympathiek gezind, zoo was
hem uit de correspondentie gebleken,
en het autoverkeer is sinds 1923 nog aan
merkelijk toegenomen en zal in de toe
komst nog zeer belangrijk stijgen.
Van de zijde van het departement had
spr. zooal geen tegenwerking, dan toch
weinig medewerking ondervonden. Hij
had den indruk, dat men daar den aan
leg van zoo'n specialen weg voor auto's,
indien gewenscht, niet aan het particu
lier initiatief wilde toevertrouwen, al
thans, dat men daar sprekers plan als
van te fantastischen aard achtte. Om
de opvatting, dat spreker niet voldoende
serieus zou werkzaam zijn als onjuist te
kwalificeeren bracht hij eenige vroeger
ondernomen werken, zoo bijv. de ver
binding van de Jangtse Kiang met
Sjanshai en de rol, welke .sprekers on
derneming daarbij met zooveel succes
heeft gespeeld, ln herinnering.
En het plan van den autoweg die
20 a 25 M. breed zou moeten worden en
35 millioen a niveau of 45 millioen
op hoog-viaduct zou moeten kosten
zou z i. zeker niet minder succes hebben.
Ook vele omliggende gemeenten zouden
door gebaat zijn. Zoo ligt het in de
bedoeling een zytak van Aalsmeer via
Hoofddorp en Haarlem naar Zandvoort
en een van Vreeland naar Hilversum in
den weg op te nemen. In Duitsehland
zou de route aansluiten op Hamburg-
Hannover— Cassel—Frankfort a. Main
en verder op Bazel Zwitserland en Ita
lië. Een zij-verbinding KeulenDussel-
dorf—Crefeld—Goch—Nijmegen behoort
mede tot het Duitsche plan.
Bij de discussie zeide de heer C. G.
Vattier Kraane, het plan zeer sympa
thiek te achten doch allereerst achtte
hij den steun der regeering en de me
dewerking der spoorwegen noodig. Ook
werd betoogd, dat men niets zou kunnen
beginnen alvorens men de concessie in
handen had.
De heer S. Prins sloot zich hierbij
aan spr. meende voorts, dat aanspraak
op financieelen steun uit het Wegen
fonds gemaakt zou kunnen worden.
De heer Ten Bokkel Huinink lichtte
nog toe. dat gerekend wordt op een ge
middelde passage van 150 a 200 auto's
per uur over den weg, en dat per auto
2 toegangsgeld zou kunnen worden
gerekend. Aldus kwam hy tot een op
brengst van 2.160.000 aan toegang
voor vrachtauto's e.d. en 8.240.000 aan
bijdragen van autobusdiensten, dus in
totaal 10.400,000 opbrengst, terwijl de
eploitatie-uitgaven. rente enz. worden
becijferd op 8.200.000 voor den weg a
niveau.
De heer J. M. Krijger, lid van de
Tweede Kamer, betoogde dat de Staat
alleen niet by machte is. de voor de
wegen-verbetering beschikbare millioe
nen snel te verwerken. Het particuliere
initiatief moet daarom te hulp komen
en deze bijeenkomst beschouwde spr. als
een gelukkige uiting van dat initiatief.
Het publick moet echter eerst van de
noodzakelijkheid van die particuliere me
dewerking worden overtuigd, en om dat
te bereiken stelde spreker voor de tus-
schenkomst van belanghebbende orga
nisaties en instellingen in te roepen.
Na eenige verdere discussie werd hier
toe besloten, terwijl in het voorloopig
comité zitting namen de heeren C. G.
Vattier Kraane. Amsterdam. F. 'sJacob,
directeur HollandAmerika Lijn, mr. G.
Ruys, Amsterdam, ir. J. H. Wilton, Was
senaar, dr. L. Th. Peters. Den Haag,
H. J. A. Raedt van Oldenbarnevelt, Den
Haag. A. M. Touw, directeur Kon. Grof
smederij Leiden, S. Prins, Bloemendaal,
I. v. d. Velde en S. ten Bokkel Huinink,
Zandvoort. Voorts hebben zich daartoe
tevoren schriftelijk bereid verklaard de
heeren mr. A. Slob, burgemeester van
Haarlemmermeer,, A. H. baron van Har-
denbroek van Ammerstol, J. v. d. Molen
te Oosterbeek, R. W. H. Hofstede Cröll,
voorzitter K. v. K. te Arnhem, ir. G.
Sprang en G. H. v. d. Straaten.
De heer Krijger meende geen -zitting
in het comité te moeten nemen, omdat
hij van oordeel was, dat de volksverte
genwoordiging, waarvan hij deel uit
maakt, in haar beschouwing van het
plan onafhankelijk behoort te staan.
Het comité zal worden uitgebreid met
vertegenwoordigers van belanghebbende
organisaties; eerst daarna zal een dage-
lijksch bestuur worden gekozen.
naar waarnemingen verricht ln den
morgen van "3 September. Medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te
De Bildt.
Hoogste barometerstand 7T2.3 m.M.
te Janmayen.
Laagste barometerstand 734.8 m.M. te
Aberde.-n.
Verwachting: Matige tot krachtigen
of stormachtigen tijdelijk afnemenden
Zuid-Westelijken wind; zwaar bewolkt
of betrokken met tijdelijke opklaring
waarschijnlijk ecr.ige regen, weinig ver
andering in temperatuur.
BAROMETERSTAND TE HAARLEM
Vrijdagmiddag 1 uur: 744 m.M.
De barometer bleef sedert gister
avond op het zelfde punt staan.
Stand van gistermiddag 748 m.M.
CAREL VAN HUIZEN,
Opticien
Kleine Houtstraat 13.
23 September
Hoogste gisteren. F. 64
Laagste hedennacht F. 52
Hoogste heden 12 uur F. 52
ZANDVOORT.
MET DOORGEGAAN.
De veiling van het burgerwoonhuis
met erf te Zandvoort aan de Duinsteeg
no. 4, die Donderdagavond in „Zomer-
lust" zou plaats hebben, is niet doorge
gaan.
LEVINE WEER DE LUCHT IN!
LONDEI, 23 September (Reuter).
De xliegmachine ..Miss Columbia", met
Levine en Hinchcliffe aan boord, is op
gestegen voor een non-stop-vlucht naar
Karachi. Er stond een krachtige wind.
De machine verhief zich slechts lang
zaam van den grond. a!> een gevolg van
de zware belasting. Er waren 400 gal
lons benzine aan boord, een hoeveelheid
die ruim voldoende is om vijftig uur in
de lucht te blijven. De atmosferische
gesteldheid is goed.
KNEOIERIJ BIJ EEN STAATS
LOTERIJ.
BERLIJN, 22 Sept. (Wolfbureau).
Het met eenige leden uitgebreide Schoef-
fengerlcht van Midden-Berlijn heeft
den hoofdambtenaar der staatsloterij
Boehm tot 2 jaar en drie maanden
tuchthuis alsmede 1000 Mark boete, den
hoofdambtenaar Schleinstein tot 11/2
jaar tuchthuis en 500 Mark boete ver
oordeeld. wegens het verduisteren van
stukken en valschheid in geschrifte in
drie gevallen.
MOHAMMEDAANSCHE VROUWEN.
JERUZALEM. 23 Sept. (Reuter).
Het blad „Elifba" te Damascus deelt
mede, dat eenige Mohammedaansche
vrouwen te Damascus onder invloed
van de Turksche vrouwen-emancipatie
beweging, besloten hebben in het publiek
ongesUerd te verschijnen en de Syri
sche regeering een memorandum heb
ben voorgelegd waarin zij verzoeken
hen tegen alle fanatieke aanvallen te
verdedigen. De opper-Ulema (Moham-
medaansch priester) heeft tegelijker
tijd zijn protest hiertegen laten hooren
en dit onvoegzaam gedrag der vrouwen
veroden, waarop ook de regeering het
verbod heeft uitgevaardigd, dat de
vrouwen zich zouden ontsluieren De
vrouwen hebben nu een openbare be
tooging op touw gezet tegen dit re-
geeringsbevel, welke echter met geweld
is onderdrukt.
HET SPAANSCHE PARLEMENT.
SAINT SEBASTIEN, 23 Sept. (B.T.A.)
De koning heeft een besluit onder
teekend waarbij de regeering gemach
tigd wordt het aantal leden van de
Nationale vergadering cn 400 te bren
gen.
