DATUMSTUKJES
45e Jaargang No. 13589
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 8 October 1927
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per week f CL27H» Biet geïllustreerd Zondagsblad 0.32; per 3 maandenVoor Haarlem
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd 1$ (kom der gemeente) f 3-57^. Franco per post door Nederland
3.87V*. Afzonderlijke nummers f 0-15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haaflem en Omstreken f0.57^; franco per post f 0.65
Directie, Redactie en AdministratieGr. Houtstraat 93, Pont-Giro 388T0
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15064, Redactie 10600
en Administratie 10724 en 14825.
ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels 11.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Drukkerij: Z.B. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Bijkantoot voor Santpoort, Veisen. Velsen-Noord, IJmulden, Mmutden-Oost,
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Veisen, Telefoon 621
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA.
Heden:
ZATERDAG 8 OCTOBER
Stadsschouwburg: N. V. Groot Too-
neel: „De Witte Non", 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen,
Cabaret Modern: Optreden van ver
schillende artisten.
La Mascotte, Groote Markt: Dan
cing.
Tivoli, Tempeliersstraat: Dancing.
Café Dreef zicht: Warmer's Band.
Firma J. A. Boskamp en Zonen te
O verveen: „Keuzetentoonstelling" van
10 tot 5 uur.
ZONDAG 9 OCTOBER
Stadsschouwburg: Jeugdvoorstelling
„Pietje Bell", des namiddags 2 uur en
N.V. Groot Tooneel ,De Non", 8 uur.
Schouwburg Jansweg: „Hallo 2888" des
avonds 8.15 uur.
Gemeentelijke Concertzaal: Het Ver-
eenigd Tooneel met ,31anke Slavinnen".
Gebouw Haarl. Kegelbond, Tempeliers
straat: „Dageraad.". Spreker de heer
A. Brijs, met het onderwerp ,JDe duivel
in Vlaanderen", des voormiddags 10.30 u.
Rembrandt-theater: Voorstellingen
van 7 uur af.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2 1/2 en 8 uur.
Luxor-Theater: Bioscoopvoorstelling
2 1/2 en 8 uur.
Scala-Theater. Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 21/2 en 8 uur.
Cabaret Modem: Optreden van ver
schillende artisten.
La Mascotte: Groote Markt: Dan
cing.
Tivoli. Tempeliersstraat: Darling.
Café Dreef zicht: Warmer's Band.
Firma J. A. Boskamp en Zonen te
Overveen „Keuzetentoonstelling" tot
5 uur.
Bloemcndaal: Rusthoek, Dancing.
MAANDAG 10 OCTOBER
Stadsschouwburg: „Dor Blaue Vogel"
8.15 uur.
Rembrandt-theater: Voorstellingen
van 7 uur af.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Scala-Theater, Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cabaret Modern: Optreden van ver
schillende artisten.
La Mascotte, Groote Markt: Dan
cing.
Tivoli. Tempeliersstraat: Dancing.
Café Dreefzicht: Warmer's Band.
PORTRETTEN VAN
STADGENOOTEN.
ONZE PHOTOGRAAF EN
ZIJN CAMERA.
Dr. C. JONGES.
Een groote man, met een kloeke stap,
ln den winter gedekt met een bonten
muts, een verschijning die denken doet
aan een stoeren Zuid-Afrikaander, is
Dr. Cornells Jonges, verloskundige en
vrouwenarts alhier. Onze photograaf
kiekte hem in zijn auto en op het ge
zicht dat hij daarbij zet, staat duidelijk
te lezen: „wat moet dat?" Hij weet dan
nu, dat het voor Haarlem's Dagblad was.
Dr. Jonges werd geboren te Beemster
„In de Beemster" zooals een rechtgeaar
de Noordhollander zegt en is nu 61 jaar,
schoon men hem dat niet aan zou zeg
gen. Hij deed artsexamen in 1891 en
promoveerde in 1918, toen de wet dat
mogelijk maakte voor hen, wier studie
over de H. B. S. was gegaan. Op zich
zelf is dat dus al een bewijs van frisch-
heid en energie daar de heer Jonges
toen de 50 al voorbij was.
In Sept. 1906 vestigde de heer Jonges,
die toen van Zeist kwam, zich als medi
cus in Haarlem.
Haarlem, 8 October
Het Knarsen der
Breinen.
Uit Buenos Aires wordt der gansche
menschheid kondschap gedaan van het
feit, dat de tiende partij om het wereld
schaakkampioenschap tusschen den Cu
baan Capablanca en den Rus Aljechin
is geëindigd in remise, na twintig zetten.
Vele millioenen, waarvan 99 pCt. geen
begrip hebben van de regels en conplica-
ties en hinderlagen van het zeer euele
schaakspel, hebben dit bericht gelezen
met min of meer belangstelling. Maar
haast al die menschen hebben er eeni-
interesse voor gevoeld, want iedere
kamp tusschen twee grootmeesters, op
welk gebied dan ook, geniet altijd de
aandacht van de massa.
Nochtans moet het gezegd worden dat
deze twee wel heel langzaam opschieten,
want na tien partijen is hun stand: Ca
pablanca gewonnen 2, Aljechin gewon
nen 1, remise 7. En aangezien ik meer
dan eens zoo'n titanen-kamp op het
schaakbord gesavoureerd heb, natuur
lijk met den diepen eerbied des volsla
gen leeks, ziet mijn gedachtenoog het
tweetal zitten.
Het zit er al een paar weken. De klok
ken tikken en de tallooze uren verstrij
ken. Er hangt een dikke rookwalm. De
Cubaan dampt, de Rus dampt, het ver
starde publiek dampt het zwaarst. Het
is bijna voortdurend doodstil. Slechts
af en toe schraapt een Buenos Airiër
die 't te benauwd krijgt zich angst- en
schroomvallig de keel, en beeft daarna
onder den vernietigenden blik van den
voorzitter van het Buenos Airiaansche
Schaakgenootschap „Tempus fugit"cf
„Luctor et emergo" of zooiets Latynsc'n.
De atmosfeer bibbert zachtjes van het
ingespannen denken der beide hersen-
gymnasten, en de aderen op hun voor
hoofden zwellen er stevig van. De Cu
baan tracht verwaand-onverschillig te
kyken, terwijl-ie intusschen precies uit
rekent welken zet Aljechin tien zetten
verder zou doen als de vorige negen van
beide heeren zus-en-zoo waren, en wel
ke 't wezen zou als ze zoo-en-zus waren,
en welke.... enzoovoorts. Aljechin is
eenvoudigweg ondoorgrondelijk, zonder
meer. Hy hoort zyn eigen kleine herse
nen kraken zelfs in den bol eens
schaak-grootmeesters zitten kleine her
senen en luistert er met welgevallen
naar. Hy is, evenals „Capa", in zün ele
ment.
Als er vele minuten lang niets
beurd is beweegt Capablanca zich, en
verzet een Paard. Dit heeft eenig ge-
ruisch tengevolge, ofschoon niemand het
zichtbaar veroorzaakt. Het zyn de herse
nen van Aljechin, die zich een oogenblik
ontspannen. Hy had dezen zet voorzien.
Hy heeft zyn tegenzet allang gereed,
maar bezint zich nog zoo lang mogelijk
eer hy dien uitvoert. Zyn hersenen span
nen zich opnieuw. Die van Capa staan
haast op springen. De klokken tikken.
De rook verdicht zich. Tempus fugit.
Straks „ontzwemmen" beide stryders,
want het is voor de zevende maal re
mise....
Zoo gaat dat door, dag-in dag-uit.
En het is wel goed voor de Mensch-
heid, die immers in dezen raren tijd
als-maar-door zoo'n mallen, ongemoti-
veerden haast heeft, dat deze beide hel
den den Tyd aldus laten vlieden en zich
slechts concentreer en op him denk-duel,
af en toe elkaar even beloerend in een
pogen om des anderen geheimste hersen-
kronkels te doorvorschen, of hem in een
verkeerden zet te hypnotiseeren.
Er gaat rust uit van dezen stryd. Die
telegrammen uit Buenos Aires zenden
een weldadigen, kalmeerenden invloed
uit over gansch het beschaafde mensch-
dom. Zooiets van: Haast u toch niet.
Wees bedaard. Ga zitten en denk. De
tyd vliedt, maar wat hindert dat? Stil
laten vlieden. U kunt hem toch niet
byhouden. Denk, denk, denk! Wat is er
belangrijker in u dan het denkapparaat?
Het is verkwikkend, rustgevend, voor
al ook na dien anderen grooten stryd in
Amerika, slechts weinige dagen geleden,
waarin twee andere grootmeesters, die
van den Bloedneus, trachtten om elkaar
in zoo kort mogeiyken tijd tot moes te
slaan.
Dat was geen sport, en dit is het ook
niet. Maar Capablanca^—Aljechin komt
als een weldadige, rustgevende reactie
na TunneyDempsey. Dat is het mooiste
ervan.
Zoo voelt het tenminste, met den
diepsten eerbied voor het knarsen dezer
geniale breinen, uw dagelyks dienst
willige
R. P.
DE POSTDUIF.
Even is de vlucht van Koppen,
Door een klein defect gestoord,
Maar ze lieten zich niet lompen
En ze vliegen alweer voort,
Over Voor- en Achter-Indië,
Door den vochtigen moesson,
Dichter nog dan 't volk op aarde,
Bij de heete tropenzon,
Sneller dan die 't voor hen deden,
Gaan z' in suizelende vaart,
Stom verbaasd door olifanten
En door tygers nagestaard,
In ons verre Insulinde,
Staat men eveneens verstomd,
Over goeie „Tante Pos" die,
Daar nu plots met vleugels komt.
Eerst een vlucht als demonstratie,
Toen een vlucht met passagier,
Nu een postduifvlucht met brieven,
Welk 'n Indisch luchtvertier.
Nooit nog zette hier een postduif,
Heel naar Insulinde koers,
En de heele tilbevolking
Van ons landje, is jaloersch,
Strakjes als de snelle Koppen,
In den Oost is neergedaald.
Wordt hy zeker met z'n makker,
Met fanfares ingehaald.
Dat is een moment, welks waarde,
Gij niet onderschatten moet.
Nooit werd ginds een koppensneller,
Eerder met gejuich begroet.
P. GASUS.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
AMSTERDAMSCHE zor«,uidig.
bediening
ANTHRACIET-MIJ. Ver"«el',«
zakken
Gr. Houtstraat 187 Tel. 12504
AmsterdamHilversumB ussum —Leiden
GESCHENK VOOR
FRANS HALSMUSEUM.
EEN VAN OSTADE.
Door het Bestuur der „Vereeniglng
tot uitbreiding der Verzameling van
kunst en oudheden op het Gemeentelijk
Museum te Haarlem" is aan de ge
meente in eigendom ter plaatsing in het
Frans Halsmuseum aangeboden een
schilderij van Isaac van Ostade (1621
lGlö) een stilleven, voorstellende „een
geslacht varken aan de leer". B. en W.
stellen den Raad voor te besluiten het
geschenk onder grooten dank voor de
gemeente in eigendom te aanvaarden.
SCHOOLGELDEN M. O.
EEN NIEUWE REGELING TE
HAARLEMMERMEER.
BIJ EEN BELASTBAAR INKOMEN
VAN f 3600 AL f 400 SCHOOLGELD.
In de gemeente Haarlemmermeer be
stond evenals in andere omliggende
gemeenten een regeling, dat de ge
meente een gedeelte betaalde van het
schoolgeld dat voor kinderen uit Haar
lemmermeer die de Middelbare scholen
te Haarlem bezoeken moet worden
betaald.
Nu hebben B. en W. van Haarlem
mermeer evenwel een wyziging voor
gesteld met de bedoeling het tarief aan
een herziening te onderwerpen.
Om van de hoogere inkomens een
retributiegeld te kunnen heffen dat het
werkelijk te betalen schoolgeld zooveel
mogelijk benadert, is het noodig reeds
by geringe inkomens met het heffen
van een kleine bydrage te beginnen.
Het wordt daarom door B. en W.
niet onredelijk geoordeeld om van
iemand met een belastbaar inkomen tot
f 1000, die meent ook een of meer
van zyn kinderen van middelbaar- of
voorbereidend hooger onderwijs te moe
ten laten profiteeren, een geringe bij
drage te vragen, zy het slechts van f 0.50
per week; de gemeente moet dan voor
dezulken nog ongeveer f 375 per jaar
bijpassen.
De groote verandering van de nu
voorgestelde regeling is echter hierin
gelegen, dat nu reeds bij een belastbaar
inkomen van boven f 3600 het volle
schoolgeld ad f 400 aan de gemeente
zal moeten worden gerestitueerd ter
wijl dit bij de thans nog bestaande
regeling eerst na een inkomen van f 8000
het geval is.
HUISVESTING VAN
KROTBEWONERS.
COMMISSIE INGESTELD.
Hoe de krotbewoners aan een betere
huisvesting te helpen is een moeiiyk
vraagstuk: een dat niet gemakkelyk is
op te lossen. Uit de discussiën er over
in den Haarlemschen Raad gevoerd, is
dat wel gebleken. Aan dat vraagstuk zit
veel vast.
Het Ned. Instituut voor Volkshuisves
ting is thans naar de Tel. meldt, op
het goede denkbeeld gekomen een com
missie in te stellen, aan wie Is opge
dragen een onderzoek te doen naar het
vraagstuk der huisvesting van krotbewo
ners en met voorstellen tot oplossing
daarvan te komen.
In deze commissie zyn benoemd tot
voorzitter mr. M. J. A. Moltzer, tot secre
taris de heer J. Bommer, beiden te Am
sterdam, en tot leden mevr. W. J. We-
gerif te Amsterdam en de heeren G. A.
M. de Bruyn te Rotterdam, J. Douwes te
Amsterdam, mi'. D. Hudig en jhr. M.
J. I. de Jonge van Ellemeet te Rotter
dam; F. B. J. M. Maubis te Maastricht,
H. C. Nykamp te Enschedé en K. R. van
Staal te Gouda.
De vraag zou kunnen worden gesteld,
waarom ook niet een Haarlemmer in
deze commissie is benoemd? Voor Haar
lem toch is het vraagstuk er ook een
van belang.
GEMEENTE EN TRAM.
WANNEER KAN DE
GEMEENTE DE CONCESSIE
INTREKKEN?
Onze lezers weten dat er wry ving is
tusschen ons gemeentebestuur en de
traa.. directie.
Het is ook al „boterde" het in de
laatste jaren al niet te best -~iut ge
worden door de quaestie van de vraag:
dubbel of enkel spoor in de Jansstraat.
De gemeenteraad heeft vastgesteld, dat
over een grooter stuk dan nu bestaat
in de Jansstraat enkel spoor moest ko
men, omdat die straat te smal voor
twee trams is. De tramdirectie heeft
zich daartegen evenwel vt t en zelfs
gedreigd met het opheffen van de ge-
heele ceintuurbaan.
Daarop is van gemeentewege geant
woord met een bedreiging van de opzeg
ging der geheele tramconcessie.
Dit alles is voorgevallen terwijl er
tusschen het gemeentebestuur en de
tram-directie onderhandeld werd over
een combineeren van het bestaande
trambedrijf met een nieuw op te rich
ten autobussenbedryf om het centrum
der stad met de buitenwijken te verbin
den en bovendien de buitenwyken on
derling.
De nu geschapen sfeer is niet bevor-
derlyk aan een bevredigende oplossing
van de bestaande moeilijkheden.
Dat de hangende vraagstukken ern
stig zijn blykt wel wij wezen daarop
Donderdag reeds omdat de gemeente
haar geheele asphalteeringsprogramma
door elkaar heeft gegooid en nu voor-
loopig niet wil asphalteeren in straten
waar tramrails lir_ :n.
wy hebben de concessies nog eens
nageplozen om te weten op welke gron
den de gemeente de concessie kan op-
Allereerst hebben wij die concessie
der E.N.E.T. voor de Ceintuurbaan. Die
concessie werd verleend 9 Maart 1898
en geldt voor den tyd van 50 jaar. Het
einde is dus 1848, dus over 21 jaar.
Artikel 5 bepaalt, dat de gemeente
raad na verloop van elke 10 jaar van ex
ploitatie, na concessionarissen gehoord
te hebben kan besluiten dat door con
cessionarissen langs andere wegen een
'tramlijn moet worden aangelegd en in
exploitatie gebracht, evenwel met dien
verstande, dat geen grootere uitbreiding
van het net mag worden verlangd dan
1 K.M. per 10.000 inwoners.
Concessionarissen zullen op dezelfde
tijdstippen aan den raad in overwe
ging mogen geven het staken der exploi
tatie op zoodanige wegen, waar de onder
vinding uit het betrekkelyk gering ver
voer heeft bewezen, dat de onkosten niet
worden goedgemaakt door de opbrengst.
De gemeenteraad kan dus tegen 1928
uitbreiding van het net der E.N.E.T.
eischen. Die uitbreiding kan, omdat
Haarlem thans 110.000 inwoners telt, 11
K.M. bedragen.
Indien de tramdirectie de Ceintuur
haan wil opheffen, moet de raad daarin
bewilligen, want de comm.;sarissen kun
nen die opheffing alleen aan den *-aad
in o vei weging geven. Het staat,
volgens de concessievoorwaarden aan
den raad of zoo'n aanvraag zal worden
Verder lezen wy in artikel 7 dat de
concessie door den gemeenteraad kan
worden ingetrokken:
„indien in den loop der concessie de
exploitatie herhaaldelijk of gedurende 8
dagen achtereen geheel of gedeeltelijk
wordt gestaakt en in het algemeen in
dien de concessionarissen de voorwaar
den der concessie niet naleven".
In artikel 1 der concessie is vastge
legd. dat de Ceintuurbaan begint op het
Stationsplein, om de stad loopt en weer
op het Stationsplein eindigt. De tramdi
rectie is daarvan in zooverre afgeweken
dat nu verschillende trams van de
ceintuurbaan een directen dienst heb
ben op de lyn Haarlem—Bloemendaal.
By de concessie aan de E.N.E.T. voor de
lyn Haarlem—Overveen gelden dezelfde
bepalingen voor het vervallen der con
cessie.
De concessie der N.Z.H.T.M. voor de
.ynen SchotenHaarlemHeemstede
en VerwulftOverveen is 29 Dec. 1909
verleend en geldt tot 31 Dec. 1950.
De concessie vervalt volgens art. 5 als
de concessionarisse de voorwaarden der
concessie niet naleeft.
Ter.slotte vernemen wij nog, dat wat
de Ceintuurbaan betreft de quaestie han
gend is van smal of normaal spoor. De
tramdirectie overweegt om ook op die
lyn normaal spoor in te voeren. Indien
nu evenwel de Jansstraat geasphal-
teerd zou worden en binnenkort zou
de raad toestemming geven om op de
Ceintuurbaan breed spoor te leggen zou
dit "en extra uitgaaf eischen van
f 1C-T000.
Als er breed spoor op de Ceintuur
baan komt zou het materiaal natuurlyk
vervangen moeten worden. Dit is even
wel voor een groot deel oud, zoodat ver
vanging door nieuw zeker aanbeveling
zou verdienen.
ZENDING
Zondagavond a.s. hoopt Missionar Fr.
Clilebonn een lichtbeelden-voordracht te
houden in de Duitsche taal in het Kerk
gebouw der Broedergemeente Parklaan.
Mededeelingen zullen worden gedaan
over het Zendingswerk der Brocdergem
in Zuid-Afrika en Tibet,
HET ARBEIDERSHOTEL
TE ZANDVOORT.
IN 1923 REEDS IN
EXPLOITATIE?
Eenige weken geleden deden wy nog
uitvoerige mededeelingen over het plan
van „Zomers Buiten" om te Zandvoort
een groot arbeidershotel te bouwen.
Blykens een bericht in het orgaan
van „Zomers Buiten" zyn de plannen
voor den bouw thans zoover gevorderd,
dat dezer dagen een voordracht van B.
en W. van Amsterdam te verwachten is,
waarin de gemeenteraad zal worden uit-
genoodigd zijn toestemming te verleenen
dat de gemeente borg blyft voor een
door „Zomers Buiten" te leenen bedrag.
Het vacantieoord zal bestaan uit 42
één-gezinshuisjes, 22 hotelkamers en een
groot café-restaurant.
Gaat alles naar wensch, dan kan in
1928 reeds geheel of gedeeltelyk met de
exploitatie worden begonnen.
Aan den gemeenteraad van Zandvoort
il een terrein gevraagd worden, ver
moedelijk in Zuid-Z andvoort.
DE BOUWKUNST
TENTOONSTELLING.
NADERE BIJZONDERHEDEN.
In aansluiting op het voorgaande be
richt kunnen we thans mededeelen, dat
het eere-comité voor deze tentoonstel
ling zich als volgt heeft samengesteld:
Jhr Mr. Dr. A. Röell, Commissaris der
Koningin in N.-Holland, eere-voorzit-
ter; C. Maarschalk, Burgemeester van
Haarlem, voorzitter; Ir. J. de Bie Leuve-
ling Tjeenk, voorzitter v. d. tentoonstel-
lingsraad, Ir. L. C. Dumont, Directeur
van Openbare Werken van Haarlem; M.
A. Reinalda, wethouder van Openbare
Werken van Haarlem; Prof. Dr. Ir. D.
F. Slothouwer, voorzitter van den B. N.
A„ alle leden. Het uitvoerend comité
wordt gevormd door het bureau van den
gewestelijken kring Haarlem, van den
B. N. A. en bestaat uit de heeren, Mau-
rits Plate, Ir. P. F. de Bordes, en Ir. G.
Friedhoff.
De officieele opening zal plaats vin
den op Zaterdag 22 October a.s. des na
middags om 3 uur, de tentoonstelling
wordt daarna 's avonds 8 uur voor het
publiek opengesteld en zal 's Zondags 30
October om 5 uur namiddag worden ge
sloten.
Zooals reeds werd gemeld wordt de
tentoonstelling gehouden in de Staten
zaal van het Raadhuis, ingang Pand-
poort, Groote Markt.
Maandag 24 October zal Ir. J. Grata-
ma in de bovenzaal van de gemeenteiyke
Concertzaal een lezing met lichtbeelden
houden over de ontwikkeling der heden-
daagsche bouwkunst In Nederland.
TER TOELICHTING.
Eenige dagen geleden maakten wy
melding van een nieuw adres aan B. en
W., gericht tegen het voorgenomen plan
tot opheffing van de Paardesteeg. Een
der titels boven dit bericht was: Nog
een ..protestant". Ons blijkt thans
dat sommigen dit woord protestant in
den godsdienstigen zin hebben be
schouwd, omdat het toeval wil dat de
bewuste adressant, evenals twee andere
adressanten in deze aangelegenheid.
Protestant Is.
Daarom wijzen wij er thans even op.
ter verduidelijking, dat dit totaal niets
met de zaak uitstaande heeft. Het
woord „protestant" met een kleine
letter trouwens is hier uitsluitend ge
bruikt in den zin van „iemand die pro
testeert". Met geloofsverschillen houdt
de bewuste kwestie wij behoeven het
nauwelijks te zeggen in het geheel
geen verband.
DE TOCHT VAN „DE
POSTDUIF".
HEDEN WELLICHT NAAR
BANGKOK?
Omtrent de aankomst van Luitenant
Koppen op het vliegveld by Dumdum,
seinde Reuter nog het volgende:
Luitenant Koppen verklaarde in een
onderhoud, dat hy geen last meer had
gehad met zyn machine. Hy was niet
naar Akyab doorgevlogen, daar hy
vreesde, dat de duisternis spoedig zou
invallen, Heden zal hij, gelijk gemeld,
naar Akyab vertrekken.
Luitenant Koppen gaat niet naar
Rangoon, daar er in verband met de
races .geen landingsterrein beschikbaar
is. Indien het weer boven de Golf van
Bengalen gunstig is, hoopte hy Bangkok
te bereiken. De omstandigheden voor
het vielgen, aldus Luitenant Koppen,
zijn in sommige gedeelten van Britsch-
Indië veel gunstiger dan in Europa.
Men heeft hier minder last van bum
ping.
VLUG UIT- EN INSTAPPEN.
De directie der Nederlandsche Spoor
wegen heeft het personeel, belast met
de bediening van de electrische treinen,
opgedragen, alle rytuigdeuren van deze
treinen te gebruiken, ter bespoediging
van het uit- en instappen.
DRINKWATER
VOORZIENING.
Het typhusgevaar.
,MIJN REGENBAK ZIT VOL".
Nog altijd zijn er in ons land gemeen
ten, waar de bewoners hun drinkwater
uit een sloot halen en zelfs nog tiental
len van gemeenteraden, die zich hard
nekkig tegen de invoering van een wa
terleiding verzetten.
„We drinken altijd uit de vaart en
nooit zijn er zieken bij ons" merkte eens
een inwoner van een gemeente in Over-
ijsel op. Wat niet waar bleek, want het
geheele jaar door had men er enkele
typhusgevalen. Dit was in den loop der
jaren een dergelijk normaal verschijnsel
geworden, dat men er in 't geheel niets
abnormaals in zag.
Een staaltje hoe het er nu nog aan
toe kan gaan!
Van de 1011 plattelandsgemeenten zijn
er slechts ongeveer 300 van een' water
leiding voorzien, dus nog geen 30 pCt.
Trekt men hier nog af de 100 platte
landsgemeenten van Noord-Holland, die
alle aan de provinciale waterleiding zijn
aangesloten, dan blijft voor overig Ne
derland slechts een percentage van 22
over. Wat de zeventig steden van ons
land betreft die zijn alle van een water
leiding voorzien.
De drinkwatervoorziening van het
platteland is voor Nederland dus nog
steeds een zeer belangrijke kwestie die
noodwendig oplossing behoeft. Technisch
zyn de moeilijkheden vrijwel overwon
nen.
Zóó schrijft de Haagsche correspondent
van de Telegraaf die een onderhoud had
met den directeur van het Rijksbureau
voor Drinkwatervoorziening, den heer
W. F. M. Krul.
Schrijver deel verder mede hoe het
Ryksbureau tot stand kwam en wat zyn
taak is. Aan die mededeelingen ontlee-
nen wy nog het volgende:
Het rijksbereau kreeg o.a. tot doel om
de drinkwatervoorziening ten plattelande
te bevorderen advies te geven aan de Re
geering by steunaanvragen en tevens
namens de Regeering toezicht uit te
oefenen.
Het uitbreken van den oorlog in 1914
was oorzaak, dat de uitvoering der vele
ingediende plannen een zestal Jaren stil
kwam te liggen. In 1920 was de eerste
groote stap de stichting van het Fovin-
ciaal Waterleidingbedry f in Noord-Hol
land waarvan de kern vormde de reeds
bestaande Zaanlandsche en Alkmaar-
sche waterleidingen.
Dat 102 gemeenten zich hier aaneen
sloten voor de drinkwatervoorziening
was wel uniek. Slechts twee kleine ge
meenten, n.L Warder en Katwoude, resp.
met 519 en 225 inwoners hebben het nog
steeds niet zoover kunnen brengen, dat
zy zich by het Prov. Bedrijf voegden.
Typeerend is, dat het juist de kleinste
gemeenten zyn, welke den meesten last
veroorzaken by de pogingen tot aanslui
ting.
Het Noord-Holandsche waterbedrijf,
dat een bedryfskapitaal heeft van 15
mihoen is een uitmuntend ingerichte
onderneming. Den goeden invloed op de
volksgezondheid van deze provinciale
waterleiding toont het typhuscijfer.
Vroeger werd er veel slootwater ge
bruikt in de provincie, waardoor het
typhuscijfer er altijd boven het ge
middelde van het Ryk was. Na de wa
terleiding is het cijfer belangrijk bene
den het gemiddelde van het land geko
men.
Het Ryksbureau voor Drinkwatervoor
ziening voert doorloopend een krachtige
propaganda over het geheele land. Le
zingen met lichtbeelden door deskundi
gen trachten de geesten ten plattelande
te verlichten, hetgeen krachtens de uit
latingen in sommige gemeenteraden niet
overbodig is.
In een vrij groote Zuid-Nederlandsche
gemeente byvoorbeeld stonden de kan
sen goed voor een waterleiding. Ten ge
volge van de droogte was er namelijk
watergebrek ontstaan. Het drinkwater
moest per schip van elders worden aan
gevoerd. Uren land konden de men
schen in de ry staan om een emmer
drinkwater machtig te worden. Zoo er
gens dan was hier dus wel het nut van
een waterleidingsbedrijf bewezen. Edoch,
eenigen tyd later het had intusschen
weer flink geregend toen het tot plan
nen vóór invoering zou komen, werd het
in den desbetreffenden gemeenteraad
geketst, wat zooals een der raadsleden
openhartig zei: „Ik stem tegen een wa
terleiding, want myn regenbak zit vol".
Men begrijpt als men met dergelyke
verlichte geesten te doen heeft, dat er
nog heel wat slootwater mitsgaders
styphusbacillen geconsumeerd moeten
worden, voor de laatste Nederlandsche
gemeente zich heeft gewonnen gegeven.
TUIN VAN RIJKSMUSEUM
TE AMSTERDAM.
TULPENBEPLANTING.
Naar gemeld wordt zal door het
Centraal Bloembollen Comité te Haar
lem een tulpen-beplanting worden uit
gevoerd in de tuinen om het Rijks
museum te Amsterdam, in overleg met
de directie, waarvoor het comité ruim
30.000 bollen belangeloos verstrekt.
De beplantlne, die in ruimen stijl
zal worden uitgevoerd, omvat 57 ver
scheidenheden die over 102 vakken en
perken verdeeld zullen worden. Met
het beplanten zal 10 October een aan
vang worden gemaakt.
