N.R.C.
TWEEDE KAMER.
Zalen disponibel
r
SPORT EN SPEL,
HEEFT
U AL
J. G. WASSENAAR - ^5*!°17
JAEGER WOLLEN
ONDERKLEEDING
I
Jaeger Ondergoederen
GuilL Veïü
volmaakte koeltechniek
Frankestraat Twaalf
HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAG 20 OCT. 1927
19 October
lEen oude kwestie. De garantie aan de Rotter-
damsche Bank. De verplichtingen der reserve-offi
cieren.
De Tweede Kamer had vandaag weer
eens een crisis kluif Je te verorberen. Het
maal was dit keer gemakkelijker te ver
teren. dan het vroeger wel eens het
geval is geweest met crisis-kliekjes,
waaraan liet „lichtje" niet altijd ont
brak en die daarenboven nog duur wa
ren ook. Het kluifje van vandaag kostte
niets.
Het ging om de regeeringsgarantie, die
in 1925 aan de Rotterdamsche bank is
geschonken, toen deze Instelling in groo-
te moeilijkheden gekomen was, te hono-
re oren.
In de dagen, die niet tot de luister
rijkste behooren voor ons bankwezen.
Thans zit de bank, waarom het gaat,
weer goed en wel te paard.
De Rotterdamsche Bank ontving des-
tijcis van de Nederlandsche Bank de ver
zekering, dat zij. indien noodig op haar
steun kon rekenen, door bet in uitzicht
6tellen van een tijdelijk buitengewoon
credlet De Rotterdamsche Bank behoef
de van dit credlet niet ten volle gebruik
te maken en de uit dien hoofde opge
nomen gelden zijn binnen betrekkelijk
korten tUd terugbetaald. Door dit ver
loop van zaken is een crisis, welke in
ons land had kunnen uitbreken, geluk
kig afgewend.
De regeering was het destijds eens
met de Nederl. Bank, om de groote eco
nomische belangen, die toen op het spel
stonden.
De Nederl. Bank verleende een cre-
diet van 50 millioen ten einde aan de
opvragingen door ongerust geworden
crediteuren het hoofd te kunnen bieden.
Daarnaast werd de aandeelen-koers ge
steund: de Nederl. Bank deed daarvoor
een uitgaaf van 13.1 millioen. De Ne
derlandsche Bank echter stelde haar
bereidvaardigheid afhankelijk van den
eisch, dat de regeering een garantie
aanvaardde voor onverhoopt' door haar
te lijden verlies, als gevolg van deze
steunverleening.
Gelukkig heeft de Staat geen uitga
ven behoeven te doen.
Het ontwerp, dat thans goedkeuring
vroeg van het geven der garantie, was
dus eigenlijk alleen een ontwerp, dat aan
de Kamer instemming verzocht met de
politiek der regeering van 19241925.
Men was 't er in de Kamer vrijwel
over eens, dat een ineenstorten van de
Rotterdamsche Bank het vallen van
de aandeelenkoers staat immers in nauw
verband met de credietwaardigheid
de ernstigste gevolgen met zich had kun
nen sleepen voor het economisch en be
drijfsleven.
Maar over het verleenen van staats
hulp daartegen was men niet zoo eens
gezind.
De heer Vliegen b.v. kan wel begrij
pen. dat de regeering destijds een krach
had willen voorkomen, maar de wijze,
waarop dit was gesel.ied had zijne goed
keuring niet. Immers hulp was verleend
aan menschen, die wanbeheer hadden
gevoerd, die onbekwaam gebleken wa
ren, menschen bovendien, die toen eigen
zaken fout gingen bij de regeering aan
klopten, maar die bezwaar maken tegen
staatsbemoeiing wanneer dit de econo-
misóh zwakken ten goede komt. De heer
Vliegen geloofde zelfs dat er sprake had
moeten zijn van een rechterlijk ingrij
pen.
In het algemeen ook wenschte hij de
gestie der groote banken gecontroleerd
te zien. naar analogie van de Verzeke
ringskamer, dis de verzekeringssociëtei
ten onder toezicht heeft, nadat fouten
in het beheer van een groote organisa
tie ellende voor velen dreigden te zullen
ontketenen. De s. d- afgevaardigde zeide
met een motie te zullen komen, die deze
regeeringscontrole op de banken wilde
vragen het Is zoover echter niet ge
komen, toen verschillende sprekers met
den minister van Financiën een derge
lijke controle onuitvoerbaar achtten.
De heer Van Gijn zag met den heer
Vliegen weinig aanleiding om de garan
tie te honoreeren. Dit hield natuurlijk
geen critiek in op minister de Geer: im
mers deze had destijds de garantie niet
voorgesteld, doch minister Col ij n. De
oud-commissaris van de Nederl. Bank
namens de Kroon (de heer Van Gijn),
noemde 't geen juiste methode van
steun door aandeelenaankoop de aam
deelhouders voor verlies te behoeden en
daarvoor Rijksgeld beschikbaar te stel
len: „daarvoor wordt het belastinggeld
niet opgebracht". Tegen steun door de
Nederl. Bank ter versterking der liqui
diteit had de heer van Gijn niet veel
bezwaar, maar wel tegen aandeelenaan
koop. En hij wenschte de verklaring,
dat zooiets nooit meer zou voorkomen.
De heer Oud wees er op, dat het thans
enkele jaren nadat de Bank in moeilijk
heden kwam gemakkelijk is, met de
kennis van zaken van het oogenblik, den
vorm waarin de garantie gegeven werd
te critïseeren. Terwijl het toch niet te
ontkennen valt, dat de manoeuvre ge
holpen heeft immers het ontwerp
beteekent niets meer dan een wettelijke
regularisatie: bij te dragen behoeft de
Staat niets.
En waren de toestanden in '24 en '25
zoo duidelijk? vroeg hij.
Neen, in die dagen was er gevaar, ge
vaar voor ons economisch leven, voor
ons bedrijfsleven. Niet minder dan
fabrieken met 400.000 arbeiders zouden
gevaar geloopen hebben door hare con
necties met de Robaver! Dat de regee
ring ingreep, prees de heer Oud. En dat
de wijze van steun door aandeelenkoop.
de aandeelhouders ook hielp was een
secundair, een indirect gevolg, hetwelk
niet te vermijden was. Thans nog van
te minder belang, nu de onvermijdelijke
vocrdeelen voor de aandeelhouders den
Staat geen cent kosten.
De heer Oud maakte ook nog enkele
opmerkingen over de gevraagde instem
ming van de Staten-Generaal. Een in
stemming, die hij niet noodig oordeelde,
omdat, waar de regeering zich
bond, de Staat gebonden werd. Iets
dat we hebben kunnen constateeren bij
de laten we zeggen, befaamde veevoe
dercontracten.
Minister de Geer heeft in zijn ant
woord uiteengezet, dat de Staat niet ge
bonden is, wanneer de Kamer het ont
werp zou afwijzen, omdat expresselijk
de goedkeuring van de Staten-Generaal
was voorbehouden.
Er had zich ln de geschiedenis der
Robaver-garantie naar later bleek, iets
merkwaardigs voorgedaan: tot aandee-
len-aankoop deed de regeering de Ned.
Bank overgaan, ondanks het feit, dat
de Nederl. Bank die manoeuvre niet
noodig oordeelde. Hoe kan dat? vroeg
de heer Lovink, die het voor het overi
ge met den heer Oud eens was.
De minister, die nog eens den hache-
lijken toestand van enkele jaren gele
den schilderde, verklaarde ten ant
woord aan den heer Lovink, dat het
hier een vraagstuk der practük betrof,
een. technische vraag. De heer Colijn
zal tot aandeelen-steun wel niet zonder
advies te hebben ingewonnen zijn over
gegaan. En voegde de heer de Geer
daaraan toe - met den koers der aandee-
len hing het crediet samen: het crediet
was in het laatst van '24 en het begin
van 1925 in gevaar.
Tenslotte heeft het wetsontwerp een
groote meerderheid gekregen: 5724
stemmen. Tegen bleek de s.-d. fractie,
met de heeren van Gijn en Braat.
Na doorhamering van de onderge
schikte wijziging der wet op de Divi
dend- en Tantièmebelasting 1917 heeft
de Kamer de wijziging van de wet voor
het reservepersoneel der landmacht 1905
aangesneden. De bedoeling dezer wet
was. dat wat nog niet geregeld was en
toch practijk geworden is, te regelen
en tot wet te verheffen, waaraan deze
goede kant verbonden is, dat veel wat
than-s van vbselend inzicht afhanke
lijk is, wettelijke maatregel werd, dus
meer vastheid bracht. Om. ging
het om de regeling der opkomstver
plichtingen voor de reserve-officieren.
De heer K. ter Laan had bezwaar te
gen hst aanwijzen tot reserve-officier,
hetgeen hij in strijd achtte met de vrij
heid van den Nederl. burger. In de
tweede plaats opponeerde de s.d. leger-
specialiteit tegen de mogelijkheid, dat
zU die tegen bc-t militair isme waren en
daarvoor in dienst propaganda maken,
uit het reserve-kader kunnen ver
wijderd worden. Voorts verdedigde
de heer Ter Laan de gelijke be
zoldiging van beroeps- en reserve-offi
cieren, voor de laatsten gedurende den
tijd, dat zij in werkelijken dienst zijn.
Bij de eerste vraag van den heer Ter
Laan voerde de minister aan, dat
de regeering niet kan rekenen met wie
wel wil en wie niet wil omdat het leger
nu eenmaal goed geëncadreerd moet
zijn. Dat de minister de anti-militairis-
ten uit de reserve-rangen houden wil
vindt zijn oorzaak in het feit ook
door den heer Tilanus verdedigd
dat hij het leger niet wil misbruikt zien
als propaganöa-instituut.
De heer Tilanus hield uitvoerige be
schouwingen over den druk, die op de
intellectueele jongelingschap wordt ge
legd in de plicht van herhaalde op
komst. Een buitengewoon zware druk,
waarvan hij met belangstelling de ont
vangst in het Nederlandsche volk zou
afwachten, een druk, welke hy alleen
verklaarde als gevolg van de afvloeiing
van het beroepskader. Economisch en
financieel (bovenal financieel voor de
medici) verwachtte hij voor 't volk groo
te schade. Tegen het ontwerp verklaar
de hij zich niet, omdat thans daardoor
wettelijk dé reeds bestaand? "plichten"
worden vastgelegd.
Een eigenlijk antwoord ontving de
heer Tilanus niet de minister zei,
dat 't niet anders kón.
Wat de bezoldigingsvraag aangaat,
daarvan spreken we morgen, bij de
artikelen.
INTIMUS.
BILJARTEN.
OPENING CLUBLOKAAL ,D- E. S."
De bekende biljartclub „Door Een
dracht Sterk" is van clublokaal veran
derd. Thans is ze gevestigd in café „'t
Hof van Holland" aan de Groote
Markt.
Dinsdagavond had de feestelijke ope
ning plaats.
Toen te half negen de voorzitter van
de B. V. ,JD. fj. S." het woord nam,
was de zaal geheel bezet met belang
stellenden. Hij heette de aanwezigen
welkom, vooral den heer Vos, penning
meester van den Ned. Biljartbond en
voorzitter van de Amsterdamsche bil-
jartvereeniging „Rembrandt"; den heer
Boon, vcorzitter van den Biljartbond
voor Haarlem en omstreken, enz.
Heeft „D. E. S." steeds den roep ge
had van goed materiaal, ook thans ziet
het er keurig en solide uit.
Hij twijfelde er niet aan, of de be
drijfsleider. die zelf een biljartliefheb
ber is, zal de beide keurige tafels goed
onderhouden.
Vervolgens sprak de heer Vos na
mens het bestuur van den Ned. Biljart
bond woorden van lof tot de vereeni-
ging ,.D. E. S.", wier naam een goeden
klank heeft in de hoofdstad, niet het
minst door haar secretaris, den heer
De Foei jaeger, de ziel der club, aan
wien, zei spreker, vele jongeren een
voorbeeld mogen nemen.
Daarna spraken nog: de heer Boon,
voorzitter van den Haarlemschen Bil
jartbond, de heer De Foeljaeger, consul
van den N.B.B. en de heer Blom, se
cretaris van de B. V. „Tnsulinde".
Daarna kenden de partijen van de
zen avond beginnen, n.l. 6 van de 23.
De eerste ging tusschen de matadors
van beide clubs. nJ. Leeger (Insulinde)
en De Foeljaeger (D. E. S.), den kam
pioen van Haarlem, beiden geplaatst in
de finale van het op 28, 29 en 30 Oct.
a_s. te spelen kampioenschap van Ne
derland 3de klas. Al dadelijk liep
Haarlem's kampioen uit met series van
25. 40 en 30. Doch ook de Amsterdam
mer gaf zich nog niet verloren. Toer
de stand 185 gelijk was, maakte de
Haarlemmer met 15 uit in 24 beurten.
Op het andere biljart kampten Den
ker (Insulinde) en Mienis („D. E. S"),
de kampioen 2de klas van Haarlem.
De Amsterdammer wist deze partij te
winnen met een flinken voorsprong. De
stand was 150 om 117.
Huyboom (DJE.S.) won daarna met
gemak van zijn tegenstander Blom (In
sulinde) met 125 om 56.
Ook de D.E.S.-speler van Amstel wist
zijn partij tot een goed einde te bren
gen tegen Dankbaar (Insulinde) met
den eindstand 100 om 91.
Van Nifterik (Insulinde) vérsloeg
Tabbers (D.E.S.). Toen hij er 150 had,
stond de Haarlemmer op 123 in 35
beurten.
Ten slotte won Van Velthuysen (D.
E. S.) in een spannende partij van zijn
partner Padt (Insulinde) met 75 om 71.
Na deze zes partijen is de voorlcopige
stand: ,D. E. S." 740, „Insulinde" 728
caramboles.
SCHAKEN.
OM HET WERELDKAMPIOENSCHAP
Uit Buenos-Aires wordt aan de Tel.
gemeld, dat de zeventiende partij van
de schaakmatch tusschen Capablanca
en Aljechin is afgebroken in voor Ca
pablanca gunstigen stand.
DAMMEN.
HOOFDKLASSE-COMPETITIE
NED. DAMJBOND.
Voor hoofdklasse-competitie van
den Jtel Dambond (afdeeling Noord)
speelde te Amsterdam de Damclub
Haarlem I tegen de Wormerveersche
Damclub I.
De gedetailleerde uitslag volgt hier
onder:
Bord nr. Damclub Haarlem I.
1. Chr. F. Vlsse 1.
2. H. W. Zitman 1.
3. J. Ls'cklema 0.
4. G. P. Heck 1.
5. J. van Berkum 1.
J. Sngeling 1.
1. D. A. van Aba 1.
8. A. M. Berghuijs 2.
9. R. C. Broekmeijer 0.
10. H. A. van Abs 1.
Totaal 9.
Bord nr. Wormerveersche Damclub I.
1. K. Ris 1.
2. K. Stolp 1.
3. G. Beets 2.
4. P. Ofman 1.
5. J. Frits 1.
6. C. P. Mooi boer 1.
7. J. N. Vredenburg 1.
8. A. P. Mooiboer 0.
9. N. Kop 2.
10. J. van Eatfcum 1.
Totaal 11 voor Wormerveer.
DE OLYMPISCHE SPELEN
TE AMSTERDAM.
De bijgebouwen van het
Olympisch Stadion.
Begonnen werd met den bouw van ver
schillende bijgebouwen. Op advies van de
Kunstcommissie is besloten van den
bouw van een speciaal kunstpaviljoen af
te zien. De wedstrijden en de tentoon
stelling, betreffende de Kunst zullen in
het Stedelijk Museum te Amsterdam
plaats vinden.
De Hippische sport.
Overeenstemming werd bereikt met de
Spoorwegen om de deelnemende paar
den van Hilversum direct naar het Wil
lemsparkstation te Amsterdam te ver
voeren, waarmede gelijktijdig is komen
vast te staan, dat de beide springconcour
sen in het Stadion te Amsterdam en de
andere onderdeeien van het Ruiterpro-
gramma te Hilversum gehouden zullen
worden.
De Pers.
Het Comité is er in geslaagd, de be
schikking te verkrijgen over enkele lo
kalen van de sociëteiten ,De Groote
Club" en „Doctrina et Amicitia" in de
Kalverstraat te Amsterdam, die gedu
rende de Spelen voor tijdingzaal voor
binnen- en buitenlandsche journalisten
zullen worden gebruikt.
Gedurende het voetbaltournooi zal een
tijdingzaal in het informatiebureau wor
den ingericht.
Dc Huisvesting.
Omtrent de hulsvesting kan worden
medegedeeld, dat de Zweedsche zwem
mers (in totaal 40—50 man) in de Corn.
Krusemanschool zullen worden onderge
bracht en de Zwitsersche voetballers in
het American Hotel.
Tn verband met de groote belangen,
die het Nederlandsche Hotelwezen heeft
bij een goede regeling van de huisves
ting, gedurende de Spelen, heeft de „Ho-
recaf'op Zaterdag 22 October, des nam.
2.30 uur in het American Hotel te Am
sterdam een vergadering uitgeschreven,
waartoe ook niet-leden der vereeniging
toegang hebben, waarbij ook vertegen
woordigers van de Afdeeling Huisvesting
van het Comité 1928 aanwezig zullea
zijn.
Uit Griekenland werd bericht ontvan
gen, dat 40 a 50 deelnemers naar de Spe
len zullen worden afgevaardigd.
Attachés.
Alsnog werden benoemd voor België:
P. Timmermans, Ripperdapark 37, Haar
lem. Peru: C. Boissevain, Mauritsstraafe
2, Den Haag.
POSTERIJEN
Lijst van onbestelbare brieven en
briefkaarten over de eerste helft van de
maand October 1927.
Binnenlandsche brieven: Administra
tie Weekblad voor den Land- en Tuin-
bouwbond in het Diocees Haarlem, 's-
Hertogenbosch; Algem. Burgerlijk Pen
sioenfonds, 's-Gravenhage; Bestuur
Nachtveiligheidsdienst, A<#rdenhout; mej
J. Bouman, Schoten; firma G. Gerret-
sen, Amsterdam; Heemsterbeek, Heem
stede; Mej. G. Jansen, Amsterdam; mej.
J. v. Linde, Bussum; Ministerie van
Koloniën; Mayr Lori Kurt, IJmuiden;
Officier van Justitie, Culemborg; N. v.
Osenbruggen, Rotterdam; Papierpatro-
nenzaak, Amsterdam; Rijksdienst Werk
loosheidsverzekering en Arbeidsbemid
deling Den Haag; Jhr. C. L. Röell, te
Heemstede; Mej. Facé Schaeffer, Eind
hoven; Spruytenburg, Haarlem; Schultz"
van Eeghen, 's-Gravenhage; H. van
Veen, Tiengemetcn; Warnderink Vinke,
Blaricum.
Binnenl. briefkaarten: D. Baak, Am
sterdam; Jongej. de Boer, Drachten;
Casper W. Brinkman, Hilversum; Fa
milie Eikelhof, Amsterdam; Familie
Engel, Rotterdam; Leo Freriks, Den
Haag; Hoeffelman, Haarlem; J. Kroon,
Gouda; J. Nijenkamp, Tiel; de Kam,
Amsterdam: Fam. J. v. d. Leest. Am
sterdam; P. Lodewijks, Leiden; Mej.
B. Raamneld, Haarlem; Sjouke Ra-
dersraa, Leeuwarden; Stijnbach, Lim
burg; J. Spithorst, Hoofddorp; Mej.
J. P. Vaas, Haarlem; P. F, Verhulst?;
Mevr. C. J. Vrede,
Buitenl. brieven: Mr. Daniel Dudas,
Kaapstad; H. S. 100, Altendom: Frl.
Hautsch, Petit Aubois; H. A. Keip,
Luxemburg; Rudolf Mosse, Berlijn;
MouzelardMathot, St. Severin; Bela
Meuczer, Amsterdam.
Buitenl, briefkaarten: G. M. ten
Brinke, Chicago; Wilhelm Brandes,
Deutschland; Mons. G. van Duiken,
Anvers; M-l. van Gacking, Montana;
Miss T. Hanenberg, Paterson; H. M. 892
Braunschweig; Frau Dr. B. Koster,
Bentheim; Jan Phaff, Burgenstock;
Kees Phaff, Burgenstock; Mr. Willem
Quanjer, New-York 4 briefkaarten zon
der adres.
Men wordt verzocht om het adres op
de stukken te vermelden, opdat deze by
onbestelbaarheid kunnen worden terug
gezonden.
Voorts Is het gewenscht, alle per post
te verzenden stukken van een volledig
adres, straatnaam en huisnummer te
voorzien.
DEKENS
gekocht in het bekende bedden en tapijtmagazijn van
wij hebben de laagste PRIJZEN de grootste sorteering
en in deze maand EXTRA VERRASSINGEN 70
iilllllllllllllilllililllllllltlIllllllllllllillllllllllllliroillllllllllIM
II
VoUenhovai*Stout geeft Israelii
Van Vollenhoven's Stoul is door zijn
aroma en pittigen smaak een gelief
koosde drank voor velen. Maar van
Vollenhoven's Stout heeft niet alleen
dien heerlijken smaak voor, wan» de
gemakkelijk-opneembare, voedende be-
standdeelen versterken hetJtehaam bul-
tengewoon.
Van Vollenhoven's Stout ls Bijna ten
halve eeuw het toonaangevende merk
Agenten voor
Telef.
Haarlem cn Omstreken: W. STAPHORST, Jansstraat 53,
10015; P. N. RIEU, Burretstraat 6, Telef. 13791.
FABR. PROF. DR. JAEGER JANSEN TILANUS >*.Q
„RIBANA" ONDERKLEEDING elaititcb, solide, prima afwerking
H. RAYMUND WILDERMUTH,
Gr. Houtstraat 29 (ing. Anegang)
-j Telefoon 12827
Engalschman. Leeraar M O. Engelse!)
OPLEIDING VOOR EXAMENS
voor bruiloften en kleine partijen.
MUSIS SACRUM,
GetL Oude Gracht 129.
der Fa. JANSEN TILANUS, voorradig in zeven kwaliteiten
gemengd en zuiver wo!, ook naar maat of model te leveren.
Groote Houtstraat S6
g Telefoon 12210
De toepassing der bijna
op de schepen en in de speciale stapelplaatsen van bevroren vieesch,
maakt bet mogelijk dat vrij hier Argentijnsch rundvleescb eten dat uit
munt door sappige malschheid. U kunt het altijd versch uit de koel
cel koopen in de winkels van de IM.V. van dei" Sluijs*
Vieesch- en Veehandel, onder anderen in het filiaal
midden in de stad. 30 U wordt er vlug bediend
v/aar(jeldersche Rookworst
met loodje (gem.: Anton Hunink, Hofleverancier Deventer)
op ta)el komt.
juicht het heele huisgezin" 20
NIEUWE ROTTERDAMSCHE COURANT
thans gezet uit een
GEHEEL NIEUWE LETTER
terwijl de N. R. C. in den loop van November
dagelijks zal gaan verschijnen met
GEÏLLUSTREERD BIJBLAD
Nieuwe a bonne's ontvangen de tot 1 Not. verschijnende
nummers kosteloos. Mnand- en kwartaal abonnementen
op te geven bü de agenten of bij de administratie der
C. te Rotterdam, Amsterdam of 's-Gravenhagc.
