iTVfaclïinlosirs
York
HAARLEM'S DAGBLAD
GEMENGD NIEUWS
Tóf fee de Luxe
Sport en Mackintosh's TOFFEES
VULPENHOUDERS
VULP0TLC_
0. TH. DANTUMA
ZATERDAG 3 DEC. 1927
VIERDE BLAD
Nachtelijke uren in den
dag.
Men schat het verlies per jaar door
vermorsing van brandstof, in den vorm
van rook, op ten naastenbij veertig mil-
lioen pond sterling. Dit ontzaglijk be
drag zou men goed kunnen gebruiken
om het bedrijf der kolenmijnen dat
er erg naar aan toe is weer op de
beenen te helpen. Het genoemde bedrag
omvat, ook het verlies aan tijd, dat de
gemeenschap lijdt wanneer het verkeer
door ondoordringbare misten wordt op
gehouden; en ook de schade, die rook
en mist aan eigendommen, meer in het
eigendommen, meer in het bijzonder
gebouwen, toebrengen. Wie er in Londen
prijs op stelt dat zijn huis er prettig en
zindelijk uitziet moet het elk jaar op
nieuw in de verf laten zetten en bo
vendien een puiwasscher eenige malen
per jaar een dagloon betalen. Niemand
doet dit natuurlijk, omdat het veel te
duur is; daarom zijn alle Londensche
huizen vuil. De rook van steenkool
heeft hier veel op zijn geweten. Ik weet
niet of de deskundigen in het genoemde
schade-bedrag ook hebben begrepen het
verlies van gezondheid en j o i e de
vivre, dat groot moet zijn in een mil-
lioenengemeenschap die met roet en an
der vuil bezwangerde lucht inademt en
verstoken blijft van de leven en vreug
de wekkende stralen der zon. Dit on
derwerp dringt zich deze week in het
hijzonder op omdat wij eenige malen
midden op den dag in nachtelijk duister
hebben verkeerd. November is ons dit
jaar al bijzonder slecht gezind geweest.
Wij hebben misten gehad die tot op
het asphalt neerzakten en alle verkeer
volkomen stremden, uren lang; en wij
hebbe nmisten gehad, die zwaar be
laden met roet hoog boven de stad
hieven hangen en er als 't ware een
deken over spreidden, die alle daglicht
uitsloot, zoodat al het kunstlicht van
huis, straat en voertuig moest branden.
Er wordt hier sinds jaar en dag in
drukwekkend gepraat en geschreven over
de mistplaag. En men is sedert lang
overtuigd dat rookbestrijding en -ver
mindering de dringendste van alle sa
nitaire hervormingen is. Nochtans is er
zoo goed als niets aan gedaan. De blaam
voor het bederf van de lucht door rook
treft gewoonlijk de fabriek of de werk
plaats, hetgeen niet billijk is. Want hoe
wel de industrie meer steenkool gebruikt
dan het huishouden heeft men toch
kunnen nagaan dat de schoorsteenen
der woonsteden vijf maal zooveel roet
uitbraken dan die der fabrieken. Dit ligt
3n de omstandigheid dat fabrieksvuren
steenkool grondiger verbranden dan huis
kamervuren. De Engelsche pater fami-
lias, en misschien nog meer de mater
lamilias, die van zulke nieuwigheden-als
gas, anthraciet- of electrische haarden
niets willen weten en blijven zweren bij
de „gezelligheid" van het open haard
vuur (dat vaker smeult dan brandt, ka
mers bevuilt en doorrookt en een slechte
warmteverspreider is) houden vooral die
hervormingen tegen die althans de
misten blank' zouden houden, meer dag
en zonlicht zouden brengen in de don
kere dagen voor Kerstmis en meteen het
mijnbedrijf door economischer exploi
tatie van den .zwarten diamant" er
misschien weer bovenop zouden helpen.
Wanneer de flappers
gaan stemmen.
(Van onzen Londenschen correspon
dent)
De maatregel om het kiesrecht voor
vrouwen naar beneden uit te strekken
tot vrouwen van 21 jaar is door een deel
der pers, dat de nieuwigheid niet wel
gezind is de .vote for flappers" gedoopt.
„Flappers" zyn jonge meisjes, nog niet
zoo ver ontwikkeld dat zij een goed oor
deel des onderscheids hebben. Vandaar
dat de vijanden van den maatregel spre
ken van kiesrecht voor „flappers", het
geen een misprijzende qualificatie is.
Maar Baldwin zal het ontwerp zeker we
ten door te zetten. Het eerste gevolg zal
zijn dat een nieuw kiezersregister zal
moeten worden aangelegd, een werkje
dat naar schatting een half millioen
pond sterling zal kosten. Het nieuwe
ontwerp zal worden genoemd in de
troonrede bij de opening van de nieuwe
parlementaire zitting, waarschijnlijk om
streeks Februari van het volgend jaar.
De nieuwe vrouwelijke kiezers zullen
naar wordt verwacht voor het eerst
haar stemmen kunnen uitbrengen in
het najaar van 1929. De regeeringster-
mijn van het huidige bewind eindigt
omstreeks dien tijd. Met de volkstelling
van 1921 als grondslag rekent men uit
dat het aantal vrouwen tusschen 21 en
30 jaar (de nieuwe kiezeresscn) iets
meer dan drie millioen zal bedragen.
Iets meer dan de helft dezer vrouwen is
werkloos of komt om andere redenen
niet in aanmerking voor kiesrecht. Er
is zooals men heeft gehoord veel
meeningsverschil over den maatregel en
over zijn mogelijken invloed op de ver
houding der partijen. Het verzet aan
conservatieven kant vloeit uitsluitend
voort uit de overweging dat het jeugdig
vrouwelijk kiesleger een grooten steun
zal blijken te zijn voor „Labour". Er zijn
aan den anderen kant vele Conserva
tieven die den uitslag niet vreezen en
redcnceren dat. vrouwen van nature con
servatief zijn aangelegd en daarom de
partij van het behoud en de grootste
„vastigheid" zullen steunen. Een libe
rale partïjorgar.isateur is van meening
dat z'in partij g?cn plezier zal hebben
var d-n maatregel; in indus'.rieele ge-
b:e 'cn is zi'n opvatting, zullen de
vrouop „Labour" stemmen; in land
bouwstreken on de Conservatieven; de
I beralen z""'en wei^'g nut van de
„frrvT vote" hc'-l n. F.n de arbeiders-
po' vlooven ook dat z'j in de nij-
v-he.destreken er wel bij zullen varen
He* meest waarschijnlijk is dat de
pnrf jverhoudir.gen door de stemmen der
Jonge vrouwen niet noemenswaard zul
len veranderen.
beiden vinden hartstochtelijke
LIEFHEBBERS 14
Hoe Byrd naar de Zuid
pool zal gaan.
Byrd heeft verklaard dat hij. wanneer
hfj m Augustus of September 1928 naar
de Zuidpool vertv door vijftig of zes
tig man zal worden vergezeld. De expe
ditie zal drie vliegtuigen en ruim -10.000
Eter benzine medevoeren. Floyd Ben
nett zal als onderbevelhebber der expe
ditie optreden, terwijl luitenant Noville
eveneens tot de leiders zal behooren.
Tot dusver zijn twaalf mannen voor de
expeditie uitgekozen. Byrd heeft voorts
verklaard, dat zes Erkimo's den tocht
zullen meemaken. Deze mannen uit het
Noordpoolgebied zullen dan kunnen
zien. of zij ook tegen het Zuidpool-kli-
maat bestand zijn. (Tel.)
Van een legioenair.
(Van onzen Londenschen correspon
dent).
Vroeger hoorde men vaak verschrikke
lijke verhalen over het leven en lijden
van de soldaten in het Fransche vreem
delingenlegioen. Gedurende en na den
oorlog hield dat op. Maar nu schijnt de
tijd weer rijp voor nieuwe geestelijke
consumptie van dezen aard. Indien men
het verhaal van een Schot, die Juist, na
desertie uit !^t beruchte legioen, be
houden te Abc en is aangekomen, mag
gelooven dan ls deze strijdmacht aan
haar oud karakter trou wgebleven. De
man slaagde er in te ontsnappen in een
stoomboot, die hem als verstekeling mee
voerde van Noord-Afrika naar do Schot-
sche kust. Een zeeman van zijn eigen
ras aan boord, moest hem gedurende
den overtocht door een ventilator voe
den, want de vluchteling had zich diep
In een ruim onder een lading stroo ver
borgen. De 29-jarige man kwam te Aber
deen aan in zijn verfomfaaide en vuile
uniform: en het verblijf in het donkere
scheepshol had het bruin, dat de Afrl-
kaarische zen op zijn gezicht had ge
bakken, nog niet doen wegtrekken. Zijn
verhaal was dat hij na den grooten oor
log. waarin hij als werktuigkundige bij
de luchtvaart had gediend, naar Austra
lië was gegaan, daartoe in staat gesteld
door een officieel emigratiebureau. Het
was hem daar blijkbaar niet voor den
wind gegaan want een paar jaar later
nam hij dienst als stoker op een boot
naar Zuid-Afrika. Bjj aankomst daar
werd hij afgdankt. Maar In verband met
een zeemansstaking, die er aan den gang
was. kon hU geen nieuw schip vinden.
In zijn wanhoop ging hil naar den Fran-
schen consul om te teekenen voor het
vreemdelingenlegioen. „Als Ik had gewe
ten wat mij wachtte", verklaarde hij
nu. ..dan zou ik eerst verhongerd zijn".
Hij werd naar Tunis gebracht waar hU
cavalerist werd in het 1ste cavalerie
regiment van het I.cgioen. Dat was in
het begin van 1926. En de twee Jaren
die volgden waren als een vrcescliJ'-.e
nachtmerrie. De tucht is buitengewoon
streng; zelfs de kleinste fouten worden
gestraft met de zweep of met gevange-
nisstraf. De soldij bedraagt 12 1/2 cent
per dag en een pakje cigaretten en een
doosje lucifers om de twee weken. Ook
de voedscïversclmffing was karig. Het
ZIJLSTRAAT 90 VD GR. MARKT
WATERMAN
SWAN 25
CAW
KAWCCO
WATERMAN
EVERSHAR?
Vraagt onze DANTUMA Zei vuiler
met 14 Kar. gouden pen f 4.75
rantsoen bestond uit eer. half pond ma
caroni en een half pond brood midden
op den dag en een half por.d rUnt of
witte boonen met een half pond brood
's avonds. Dat was alles. Deze Aber-
deensche deserteur nam deel aan de!»
veldtocht in Marokko tegen AM-el-
Krim en zyn Riff-strijders. In een vinni-
gen veldslag in de woestijn werd hij van
zyn paard geschoten. Na herstel r.aiu
hij deel aan. verscheidene schermutselin
gen in de bergen en de vlakten. Hij vond
de Riffianen een dapper en strijdlustig
ras, slimme maar ridderlijke tegenstan
ders. Blijkens de mededcelingen van
dezen ontsnapte besl«3t een groot doel
van het Legioen uit Duitschers. De offi
cieren zijn meestal Fransch. met een
paar Dutoschc en Russische cr door
heen. Overigens bestaat de strijdmacht
uit zulk een verbijsterend allegaartje
van rassen en nationaliteiten dat alle
bewoners der aarde er in vertegenwoor
digd schijnen. Meer dan ooit is het oen
vreemdelingenlegioen. Zaken van vaar
de zijn er voor den bezitter r.iet veilig.
Diefstal ondeT de legioenairs tiert hevig
en op de geringste aanleiding, of zelfs
zonder eenige aanleiding raakt men er
onderling slaags. De kleurloosheid van
dit soldatenbestaan in de woestijn en
het ongerief waaraan allen zijn bloot
gesteld verwoesten er in een ommwlen
de zenuwen en de verdraagzaamheid.
Russische schatten in
Londen.
Tachtig kostbare stukken ran Juwe
lierskunst eens het eigendom ran hot
Russische warenhuis, bevinden zich op
het oogenbllk in een kluis van een Ju
welierswinkel in de Londensche R-r-r.t
Street, Een Londersch handelaar heeft
ze gekocht van de Sovjet-regcering. De
waarde der stukken wordt geschat op
minstens 100.000 pd.st. Ze werden hst
eerst in cogenschouw genomen, buiten
Rusland, door deskundigen, die versteld
stonden van de buitengewone schoon
heid. De meeste stukken werden inder
tijd gemaakt dcor Faberge. voor ver
schillende leden der keizerlijke familie.
Faberge was hofjuwelier en Ls thans op
parool schatter onder de Sovjet. De
koop kwam tenslotte In ParUs tot stand.
D? verzameling omvat oa. ee nklok in
diamar'. cn email uit het boudoir van
de Tsarina; een met juweelcn bezet kof
fertje van goud; een prachtig model
van een draagstoel, dat het eigendom
was van Catherine II cn dat haar voor
stelt, zittend in den stoel en voortui-
dragen door twee negers-dragers van
goud: dit stuk heeft loopwerk dat. op
gewonden, het model in beweging zet.
Er Ls ook een Buddhr.beeld, gemodel
leerd uit een groot stuk maragd, een
stel minaturen van de dochters van den
Tsaar: robUnen, safieren, handspiegels
bezaaid met edelstecnen voltooien de col
lectie.
De Sovjet-regeering was zeer voorzich
tig in haar onderhandelingen voor den
verkoop. Aanvankelijk wilde zy de kost
baarheden niet het land uit laten gaan
en trachtte eij gegadigden te vinden
door er photo's van te laten zien. Toen
dit niet ging stemde zU er tenslotte in
toe dat de stukken over de grenzen wer
den gezonden. Alles geschiedde in d-op
geheim; en de plaats waar de kooper
tenslotte de stukken in oogenschouw kon
nemen ls nimmer bekend geworden.
MUSSOLINI WIL SLECHTS VREDE
TUSSCHEN ITALIë EN FRANKRIJK.
PARIJS. 2 December (VD. Draad
loos). De Romcinsche correspondent
van de „Excelsior" heeft een onder
houd gehad met Mussolini. Deze ver
klaarde zonder op eenige diplomatieke
kwesties in te gaan. dat In dat geval
van moeilijkheden tusschen Italië en
Frankrijk de vriendschap tusschen
beide landen op den voorgrond zal wor
den geplaatst. Anders te handelen, zou
voor beide landen zelfmoord beteke
nen. De bewering, dat de Fransch'n in
Italië slecht behandeld worden be
lachelijk.
MAARSCHALK PILSOED3KI..
GENèVE. 2 December. fVJD.) draad
loos). Maarschalk Pilsoodskl zal Maan
dagavond te Genèvc aankomen. De le
den der Russische delegatie Ugaroff en
Behrens vertrekken heden uit Gmève
om naar Moskou terug te keer en.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent* per regel.
Woohcorth Building Metro-Polis
steden geslagen- Zelfs die steden die zich
in den nacht van het verleden in een
nacht van de eeuwigheid grondvesten.
In Le Petit Journal mag Jean Lecocq
met recht verwonderd uitroepen: „Welk
een voorbeeld van wat de koortsachtige
activiteit van een volk vermag tot stand
te brengen!"
Het ls meermalen gezegd dat New-
York eerder cachet van het vasteland,
van Europa draagt, dan van Engeland
of Amerika zelf. Er zijn in New-York
ongeloofelyk veel Italianen en veel an
dere zuiderlingen. Zij doen er natuurlijk
mede uw eersten indruk over de gigan
tische stad vormen. In de eerste plaats
vallen natuurlijk New-York's immense af
metingen op zoowel wat betreft in het
algemeen, als in het bijzonder; de ge
bouwen vooral die in de buurt van
Wallstreet of Lower Broadway. De stra
ten in New-York lyken alle op elkander.
Zy zyn dan ook op eenige uitzonderin
gen na geiyk. Twee dier excepties zyn.
Broadway en Fifth Avenue. Broadway
loopt van de zee, vele mylen ver, het
eiland langs waarop New-York is ge
bouwd. Fifth Avenue begint bii Wash
ington Square een betooverende reli
kwie van oud-New-Yorfc met statige hui
zen uit het begin der 19de eeuw. en
groene plantsoenen die een herinnering
zijn aan den tyd, toen de Amerikanen
nog op charmante rustige plekjes gesteld
waren. Recht door naar het Central
Park, loopt de Fifth Avenue, kruisend
Broadway. Langzamerhand is Fifth
Avenue de straat der milllonnairs ge
worden. Doch de woonhuizen zijn daar
thans over het algemeen gesloten. De
wereldhandel heeft zich van die ruim
ten meester gemaakt. De grootste, fraai
ste hotels ter wereld zyn in deze straat
gebouwd. Saint Regis, (het millionnairs-
hotel) the Gotham, en the Plaza.
Broadway is niet byster royaal ge
bouwd. Vele gedeelten zyn zelfs nauw.
Wy kunnen u, lezers in een couranten
artikeltje niet een idee geven van ce
grootheid van geheel New-York. Wij
willen ons nu bepalen tot een onderdeel,
dat nochtans een denkbeeld geeft van
de ontzaggelijke machten die aan het
tot stand komen van dit onderdeel ten
grondslag liggen.
Woolworth Building. Eens genoemd;
De kathedraal van den handel. Het
grootste gebouw van de wereld, het
hoogtepunt in letteriyken zin van alles
wat verbazingwekkend is in Broadway.
Op den avond van den 24en April van
het Jaar 1913 drukte president Wilson
op een knopje in het Witte Huis. En
80.000 schitterende lichten, gloeiden in
hetzelfde oogenblik op. rondom en in
Woolworth Building. Dit was de opening
van het grootste huis ter wereld, dat
ooit opgericht is voor den handel. Het
was een niet te vergeten avond. Een zee
van licht vulde de 27ste verdieping, waar
een enorm banquet werd aangericht
waaraan alles wat maar eenigszins naam
had en beroemd was in de Staten, deel
nam. Woolworth Building is een insti
tuut van den handel. Binnen haar mu
ren zb'n tal van groote bankinstellingen
gevestigd. Raden en „generale staven"
van de grootste Amerikaansche indus
trieën, vertegenwoordigers van de groot
ste Amerikaansche Trusts. 12000 men-
schen vinden in dit immense huis em-
ploov.
De benaming: „Cathedraal van den
handel" is daarom ook zoo juist omdat
Woolworth Building een gebouw is van
grootsche en artistieke pracht. Een ar
chitectonisch meesterwerk. Schooner dan
de menscheiyke verbeelding het zich
kon uitdenken. De Gothische ïynen en
de Gothische ornamentiek zyn buiten
gewoon impresslef. Bovendien zyn de
verhoudingen van gebouw, bygebouwen
en torens zoo zuiver en kunstzinnig uit
gewerkt. dat men ran de straat af. niet
eens beseft dat men voor het grootste
huis van de wereld staat.
Het gebouw ligt ten overvloede nog. In
het hartje van de City. Midden in Me
tropolis. Als een centrum van alle iy-
nen die het webbe New-York vormen.
Het ziet uit op drie hoofdstraten. Het
heeft negen ingangen. Van den uitkijk
toren af. 58 verdiepingen boven de
straat, heeft men het wonderbaariykste
uitzicht wat men zich denken kan. het
sensationeelste panorama, over het com
plex wolkenkrabbers in het hartje van
de stad. Aan de voeten van den toren
strekt zich de uitgestrekste huizenzee ter
1 wereld, uit. 8.000.000 zielen leven daar en
krioelen daar door elkander. In het
Noorden de City; met de Hudson en de
Highlands. In het Oosten Long Island,
en de Atlantische Oceaan, in het zuiden
New-York's haven. Governor's Island,
het Vryheidsbeeld, Staten Island. In het
Westen weer een deel van de Hudson,
uitgestrekt vlak land en bergachtige ter
reinen omhelzende, aan één zyde Oos
telijk NewJersey. Dat gezicht is hier
de gigantische stad, daar het land en de
een sensatie, een openbaring. Ieder
jaar beklimmen meer dan 100.000 bezoe
kers uit alle deelen der wereld, den
grooten toren van Woolworth Building.
'n Ander wonder van dit paleis is zyn
verlichting. Uitwendig ls de toren des
nachts verlicht van de één-en-dertigste
tot de zestigste verdieping. De lichtsterk
te bedraagt20.000.000 kaars. 40 my
len in zee is deze brandende toren te
zien.
Inwendig is het gebouw al even sprook
jesachtig. In de eerste plaats dient de
groote Gothische marmeren corridor
vermeld te worden. Van Grieken, uit
Skyros, werd het marmer gehaald. Het
glasmozaïk is wat kleurenrykdom
aangaat niet te beschrijven. Ongehoor
de cyfers vertellen van de capaciteiten
der dynamo's en motoren die noodig zyn
om de machinerie in Woolworth Buil
ding voor verlichting, verwarming,
warmwaterleidingen, liften enz. op gang
te houden.
The Woolworth Blulding Safe Deposit
Co.. zetelt in het benedengedeelte van
het paleis. Daar is ook het zeer groote
restaurant „The Postkellcr" in gevestigd.
En wy zullen u verder maar niet ver
moeien met een opsomming van de an
dere instelling die een onderdeeltje van
het paleis tot hun home gemaakt heb
ben!
Het probleem van het vervoer van pu
bliek door het enorme gebouw is afdoend
door middel der lift opgelost,. Er is een
half minuten dienst die de 30.000 men-
schen per dag door het huis verspreidt.
(Dit zyn natuuriyk weer. de snelste,
de sterkste, de geruischlooste, de mooiste
liften van de wereld). De veiligheids
maatregelen bij het liftprobleem uitge
werkt zyn legio. Doch zelfs als alle con
trolemiddelen den mensch in den steek
lieten hetgeen in de practijk niet kan
voorkomen en de lift zou vallen, dan
nog zyn er factoren die ongelukken
voorkomen. De schacht, de liftkoker ls
nameiyk zoo gebouwd, dat indien een
lift met groote snelheid valt, de lucht
onder den bodem van de liftkooi zoo
snel wordt samengeperst, dat de val van
de kool gestremd wordt. Die luchtdruk
neemt bij den val van den koker der
mate toe. dat het heele zware lichaam
van de lift, zonder aanmerkelyken
stoot neerkomt Men heeft een proef ge
nomen in dit opzicht.
Men liet een liftkooi belast met 7000
pond van de 45ste verdieping naar be
neden vallen. Alle controle- cn rem
middelen werden dus uitgeschakeld. De
geheele lading bleek by opening van de
lift, op den bodem van de schacht, on
beschadigd te zyn. En wat nog meer
zegt: Het glas vol water dat men by de
lading in de liftkooi had gezet was nog
precies in den zelfden toestand. Geen
druppel van den inhoud was verloren
gegaan!
Nog een andere interessante proef
werd genomen. Zes kabels werden we
gens drie-Jarigen actieven liftdienst
„afgekeurd". Men wQde vaststellen welk
Het grootste gebouw van de wereld door
een arcade gezien.
gewicht noodig was om deze afgedankt?
kabels stuk te krijgen. Het bleek dat een
belasting van 1G.COO Am. ponden noodig
was om den kabel uit elkander te ruk
ken. Voor de zes kabels beteekent dit
99600 ponden! Een lift mag niet meer
dan COOO pond vervoeren, in Woolworth
Building! Nu kan men zelf wel nagaan
dat hrt breken van kabels uitgesloten is.
En om compleet te zün moetan wy u
nog noemen: De brandweerinstallatie in
Woolworth Building, het hospitaal voor
het personeel.
Meer dan 79000 brieven gaan dageiyks
door de liamden van de employés in het
gebouw. Rrgelmatig zyn 1390 tclephoor.s
in dit huls in actieven dienst. (Dat is
meer dan in een stad van 20.000 Inwo
ners gen-.eeniyk gebezigd wordt).
Natuuriyk werden voordat dit mon-
stergroote huis gebouwd werd ingewik
kelde studies gemaakt omtrent iwnd- en
bodemöruk. Curioslteitshalve willen wy
hier slechts vermelden dat berekend is.
dat een orkaan- met een snelheid van
200 myi per uur, gcén nadeeligen in
vloed zou kunnen uitoefenen op de
constructie van het gebouw.
De stichter van Woolworth Building.
Frank W. Woolworth begon aLs zaken
man in eer. 5- en 10-cents bazar in 1879.
Nu zijn er meer dan 1000 van zulke za
ken in de Staten, behalve die in Canada
en Groot-Brittannië. Mynheer Wool
worth heeft den bouw van het grootste
huls ter wereld alleen betaald, zonder
leeningen te bchceven te sluiten.
Nu hoeft u niets meer te vragen.
Inmiddels ls men al begonnen aan
den bouw van een wolkenkrabber die In
grootte en hoogte Woolworth Building
nog verre zal overtreffen. 104 verdie
pingen hoog zal dat paleis worden.
Een gezicht op het centrum van New-York van Woolworth Building af
De grootste stad van de wereld. Want1
New-York heeft Londen achter zich ge
laten. Als wy Tacitus mogen gelooven
heeft Londen zyn oorsprong ver in het
verleden. Lang voor onze jaartelling. En
New-York is nog maar een drie honderd
jaar oud. In 1623 ontstond New-York
aan den mond van de Hudson op het
eiland Manhattan. New-Avesne was de
eerste naam der vestiging. New-Amster
dam de tweede. Toen in 1776 de Engel-
schen de baas waren in New-York telde
de stad reeds 15000 zielen. In 1800 was
dit getal gestegen tot 60.000 en in 1850
reeds tot 500.0G0. By het begin van deze
eeuw bereikte het New-Yorksche Inwo
nerstal reeds het cyfer 4.009.900. in 1910
groeide dit tot 5.000.000. Na de laatste
telling heeft men uitgemaakt dat de
reuzen-stad reeds 7 millioen 900 000 in
woners telt. En sedert dien is het enorme
aantal alweer minstens met anderhalf-
millioen toegenomen. In de eeuwigheid
is een eeuw een minuut eigeniyk, een
niet in een begrip uit te drukken gering
heid. Toch heeft in dit korte oogenblik
New-York in belangrykheid alle andere
Woolworth Building
