VOOR DE LUISTERVINKEN
A, Weill - Bontwerker
De nuttigste St. Nicolaas Cadeaux
DE MODERNE DANS
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 3 DEC. 1927
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a «0 CENTS PER REGEL.
Onze Radio Rubriek,
Hallo! Hallo!
Een zeer populaire verkla
ring. Hoe de dctcctorlamp
werkt in een ontvangtoestel.
Draaggolf, modulatie, roos-
terstroomen.
Vervolg.
Laten we nu den stroom van elec-
tronen beschouwen. Die worden naar
de plaat in de lamp getrokken en kun
nen een electrischen stroom voortbrer.
gen. want in de slot-anaJyse zün ze niets
anders dan kleine hoeveelheden van een
electrischen stroom.
De plaat heeft altüd een positief
potentiaal. Dat wil zeggen, er is een
verschil in den electrischen' druk tus-
.schen plaat - en gloeidraad der lamp.
Deze toestand wordt gehandhaafd door
de hoogspanningsbattery. welker positief
draadeinde aan de plaatpen der lamp is
bevestigd.
w/c. ar
Indien we nu Pig. II bekijken, zien we
het verschil van potentiaal.Er is verschil
van potentiaal tusschen den boven- en
den benedenbak. Indien de kraan wordt
geopend In de pijp die van den bovenbak
naar den benedenbak leidt, dan zal,
er een stroom water vloeien. Dit ver
schil tusschen hun druk en de neiging
van het water om van boven naar be
neden te vloeien, wordt een potentiaal
verschil genoemd. Het heeft niets te
maken met de hoeveelheid water in de
bakken of de lengte en wüdte van de
verbindingspijp. Het is slechts een vast
stelling van den druk tusschen hen on
derling.
De positieve plaat der lamp, trekt al
tijd de negatieve electronen naar zich
toe. Als ecter het rooster, (dat is het
spiraalachtige deel om de gloeidraad)
negatief wordt gemaakt, dan stoot het
de electronen terug. Deze aantrekking
bij ongelijke potentialen en terugstoo-
ting tusschen gelijken is eenvoudig een
feit, het welk zal moeten worden aan
genomen. Het is een feit dat dit altijd
zoo gebeurd.
Als nu het rooster negatief gemaakt
wordt, dan stoot het de electronen af
en dditdoor vermindert de stroom, aie
er heen wordt gevoerd van de plaat
naar de gloeidraad. Met andere woor
den, het rooster is net als een verkeers
agent of met een andere vergelijking.,
kunnen wij het noemen een zeef, die den
loop der electronen controleert, dus
wordt het rooster negatief gemaakt,
dan zal er zeer weinig stroom van de
plaat naar de gloeidraad gaan, wanneer
het daarentegen positief wordt ge
maakt. dan helpt de positieve lading de
kleine electroden van de gloeidraad en
maakt daardoor, dat er veel meer stroom
door de lamp gaat.
Om het op een andere manier uit te
leggen, een zeer kleine verandering ln
de spanning van het rooster der lamp
zal een zeer groote verandering teweeg
brengen in den stroom van den plaat
kring. Deze eigenschap van de lucht
ledige lamp is hetgeen het zoo waar
devol maakt voor de radio-ontvangst.
We kunnen de oneindig kleine veran
deringen nemen in de spanning die bij
de antenne inkomt van den verafgele
gen zender en ze op het rooster van de
lamp als 't ware inplanten en er ver
scheidene malen evenveel stroom van do
plaat uithalen. Natuurlijk komt de
energie die bij de plant eruit genomen is,
van de hoogspanningsbat terü die aan
de lamp bevestigd is. doch het mooie
hiervan is. dat we kunnen zorgen, dat
het binnenkomende Signaal de door
gang van den plaatselijken stroom door
de lamp controleert. Dat is nu datgene,
wat de lamp zooveel beter doet zijn,
dan de kristaldetector. By de laatste
is de eenig beschikbare stroombron, die,
van het afgelegen eindstation
Nu komen wij een beetje dichter bij
de kwestie van het opvangen van het
signaal, zooals die van het zcnstatlon
wordt uitgezonden. Wij hebben gezien
dat de stem door ruimte wordt overge
bracht op den zeer snel 06cilleerenden
of hoogrequenten stroom, die altijd ln
dezelfde frequentie trilt er. begrijpen hoe
bij de kracht van deze oscillaties gezorgd
wordt, dat deze varieert in overeen
stemming met de altijd veranderende
stemfrequentie op z'n vlugst veel lang
zamer is dan de draaggolf.
Wij hebben verder ontdekt, dat als
wü de een of andere methode kunnen
vinden, waarby wy den zeer snel
oscilleerenden draagstroom kunnen
pakken en als we de draaggolf wegne
men, wy slechts de verandering veroor
zaken ln zUn te passeeren kracht en dat
wy dan het programma kunnen hooren,
dat voor de microfoon op het zend
station wordt gebracht.
WU hebben gezegd, dat de lamp het
binnenkomende signaal van de antenne
opneemt en door het vermogen van
het rooster beheerscht het den grooten
stroom, die door de lamp gaat totdat
deze precies werkt als het binnenko
mende signaal Met lette op fig. III.
Bij A wordt de draaggolf getoond,
zonder eenige stemfrequentie er op en
komende ln de lamp. Men merke de
kic.nc oscillaties op, op het rooster. Die
L- V/VW
gaan naar den plaatkring in precies den
zelfden vorm als ze bij c rooster binnen
kwamen, uitgezonderd dat ze naar ver
houding veel sterker zijn. Alzoo geeft
deze grafische voorstelling de lamp weer
in de rol van versterker. Straks hier
over meer.
Neem nu 't tweede geval by B. In den
plaat kring hier, hebbenwe een grooteren
stroom, die precies den stroom volgt,
die bij het rooster wordt ingevoerd. Bo.
ven den plaatstroom, dien we zullen aan.
merken als een werkeiyken stroom is er
een tweede lijn, die als gemiddelde of
middencoraponent wordt aangemerkt,
dat Is liet effect, dat de doorgaande
stroom heeft op de telefoon in den kring
met de plaat en de hoogspanningsbat-
tery.
Nu hebben deze werkelijke en gemid
delde stroom een voornaam aandeel in
de gelijkrichter-werking van de lamp.
Door den gemiddelden stroom kunnen we
de muziek hooren. Indien wij van den
werkeiyken stroom moesten afhangen,
dan zou de eenige oplossing zijn, het
gebruik van een kristal of iets dergelijks.
We gaan nu weer terug naar de lamp.
Zoodra de gloeidraad door een of andere
stroombron wordt verhit, ontstaat er
stroom door de lamp. Deze stroom
heeft een zekere waarde en biyft het
zelfde, zoo er geen verandering komt
in de polariteit van het rooster. Is
dit wel het geval, hetzü door een bin
nenkomend signaal of door mede een
battery in den kring le plaatsen, dan
verandert de stroom loopende van
gloeidraad naar plaat wel.
Door een grootere positieve span
ning op het rooster te zetten. krUgen
we tot op een zeker punt steeds
meer stroom.
Door een grootera negatieve span
ning op het rooster te plaatsen, zal
de stroom tot op een zeker punt steeds
verminderen.
Deze stroom wordt dan ook veelal
in teekening gebracht bij wUze van
curve of kromme en men noemt dit de
karakteristiek van de lamp of kort
weg de lampkarakteristiek.
Nu zien wü dat er altijd een stroom
door de lamp gaat, als de gloeidraad
verhit wordt. Wanneer het signaal op
het rooster inwerkt, dan verhoogt of
vermindert het eenvoudig dezen stroom
die in sterkte precies in verhouding
staat tot het signaal. Dit is de re
den, dat het diagram van den plaat-
stroom in Fig. IH boven de draadiyn
is geteekend. in plaats van er op. zoo
als het geval is met het binnenko
mende signaal.
Men kan zien dat de trillingen ge-
lük zijn in het afgebeelde geval bij
Fig III B zoowel in den plaatkring
als ln den roosterkring.
Waar dit nu het geval is, is het on-
mogeiyk de trillingen te hooren. Het
eenige effect dat de telefoon bereikt.
Is langzame veranderingen in den ge
middelden stroom, die uit de hoog
spanningsbatterij wordt getrokken.
(Wordt vervolgd).
Haarlem, 2 Dec. 1927.
JOHN D. AUKES.
VRAAG: Heeft u voor my een een
voudig schema over een 1-lampstoestel
met 1 of 2 koptelefoons.
ANTWOORDZie hiervoor het schema
in de rubriek van 26 Nov. J.l. Dit is bij
uitstek geschikt voor u en behoeft maar
zeer weinig te kosten.
VRAAG: 1. Hoe moet ik een kristar-
datector maken?
2. Welke is de titel van het boekje
waarin de kristal-ontvanger het beste
beschreven staat?
3. Kan men met zoo'n kristal-ont
vangtoestel Hilversum en Huizen hooren?
ANTWOORD: 1. Een kristal-detector
kunt u als volgt maken. Voor den kristal
houder neemt u een klein metalen
dopje waarin u het kristal b.v. koper-
piriet, e.d. in vast soldeert en plaats
dit op een klein plankje. Hiertegenover
plaatst u een reepje eboniet waarin u
een metalen hefboompje monteert, zoo
danig, dat dit hefboompje in alle rich
tingen kan draaien, ook naar voren
schuifbaar. Aan 't einde hiervan soldeert
u in veerende vorm een zilverdraadje
en klaar is de kristal-detector. Eenvou
diger doet u wanneer u er een kant
en klaar koopt, deze kosten pl.m. 60
cent.
2. Vademecum van J. J. Lichten-
vcld.
3. Ja. zeer goed.
ANTWOORD aan den heer F. J van
Olderen te Amsterdam. U gebruikt
waarschünlijk voor de detector-lamp een
te hooge ancdespannlng. Tevens zult u
uw transformatoren moeten veranderen.
Deze zUn nu juist niet van de beste
kwaliteit, waar het hier ten zeerste op
aan komt en dan een zeer critische neg
roosterspanning toepassen. Ik vermoed
wel. dat het onheil voorkomen is.
VRAAG: Kunt u mü een schema voor
een 4-!emps radiotoestel doen toe
komen?
ANTWOORD: Een zeer goed en selec
tief schema is gepubliceerd in de ru
briek van 5 November j.l. een werk-
teekentng hiervan is over eenige weken
verkry^baar.
Barteljorisstraat 26-28 Telefoon 10604
Repareer en - Vermaken - Zuiveren van Mot
door SANTOS CASANI.
DE IDE.1LE DANSPARTNER.
Qu H \0
geschikt voor alle leeftijden
De menschen dansen omdat zij het
prettig vinden, en aangezien het nu
eenmaal onmogelijk is, om „solo" te
dansen, zonder partner, is de kwestie:
Wat is een goede danspartner? Hoogst
belangrijk. Het is tegenwoordig niets on
gewoons meer. als een paar iedere ge-
Iegenhe.d met elkaar danst cn het lijdt
geen twijfel, of dit systeem bevordert
dikwyis den styi der dansers. Er is ech
ter ook een schaduwzijde: beide part
ners zullen licht geneigd raken, achte
loos te gaan dansen, zoo goed kennen
zij eikaars passen en wanneer het ge
beurt, dat zij eens met een ander moe
ten dansen, dan blijkt, dat noch hü
noch zij als ideale danspartner fungee-
ren kan.
Maar afgescheiden daarvan is het
zoeken naar een idealen partner alle
moeite en ondervindingen wel waard,
als hü of zü eenmaal gevonden is; en
met de bedoeling eenige dezer moeiiyk-
heden bij het zoeken te verlichten, wil
ik hier eenige punten aangeven, waar
mede de zoekenden misschien hun voor
deel kunnen doen.
In de eerste plaats moet het meisje
zes a acht centimeter korter zün dan
haar partner. De laatste kan clan ge-
makkeiyker leiden en het meisje kan
toch nog over zijn schouder zien.
Dan moeten beide partners eenig be
grip hebben van de hoofdfiguren van
eiken dans en het voornaamste daarbij
Is, dat zü dezelfde passen kennen, voor
al bü Tango en Yale. Js dit niet het ge
val dan gebeuren er ongelukken en bel
de dansers, al zün ze beiden nog zoo
perfect, zouden wel een zeer ongunstig
VIIL
oordeel over eikaars kwaliteiten vormen.
De ideale vrouwelijke partner weet, dat
wat de dansvloer betreft, Adam nog
heerscher is. Misschien is dat wel de
reden, waarom mannen van middelba
ren leeftijd zoo graag dansen
De reden echter, waarom de man sou-
verein is, ligt in het feit, dat hij moet
sturen, en het meisje moet zyn aandui
dingen precies opvolgen, ook warm- er
zij zelf veel beter danst dan haar part
ner. Zy moet weerstand bieden aan de
verleiding haar eigen passen te maken,
of zelf de richting te willen aangeven;
want indien zij dit wel doet, ontstaat er
onherroepelijk een chaos, met een hoofd
letter C.
Iedere man. die pretendeert een ideale
danspartner te zün. moet in staat zijn
zijn aanduidingen zuiver te geven niet
met zün rechterhand achter den rug
van zün partner, maar door de beweging
van zün eigen lichaam en dit gaat van
zelf, wanneer hü haar maar op de juiste
wüze vast houdt; zün rechterhand eeni
ge centimeters onder het schouderblad
van zijn danseuse. Bü de juiste houding
mag hij zich niet krampaohtig aan haar
-vastklamptn. zcoals men zoo vaak ziet.
Ik vertel mün leerlingen; dat zü hun
rechterarm moeten houden alsof die van
hout was, bevestigd met scharnieren en
schroeven, om een steunpunt te vormen
voor het meisje.
-
Dc enthousiasten
De ideale danseresse
De ideale danseuse van haar kant
moet de Juist gegeven aanduiding direct
aanvoelen en opvolgen. Niets is verve
lender voor ccn meisje, dan een beleefd
verzoek van haar partner te moeten
aanhooren om te probeeren hem te vol
gen. Geen perfect danseuse zal zoo ach
teloos dansen, dat zoo'n verzoek noodig
is.
De ideale danspartner, die wü zoeken,
pronkt niet met zün. eigen bedrevenheid
ten koste van zijn gezellin, noe goed hU
ook danst. Hij grüpt haar niet vast en
draait haar rond alsof ze een zak met
kolen was. Hü behandelt haar met die
onpersoonlyke beleefdheid, die een der
voornaamste kenmerken van den werke
lijk correcten danser is.
Hü stuurt voortreffelijk: hü botst niet
met zün dame tegen andere paren op.
om dan weer verder te gaan met een
half verstaanbaar „sorry". Hü weet de
juiste snelheid te bewaren iets, dat
tusschen haakjes van evenveel belang is,
by het dansen in een stampvolle bal
zaal, als bij het rüden van een auto op
een drukken verkeersweg.
Hy kent de etiquette van de balzaal
en becritlseert geen andere dansers en
vooral, hij overdrUft niet in de uitvoe
ring van welken dans ook. Hij is niet
opvallend in zijn gedrag, en hü ls even
beleefd tegenover andere dansers als te
genover zün dame....
Gesteld nu. dat we de twee Ideale
danspartners by elkaar hebben: hun
respectieve'.üke lengtes zyn volmaakt,
hun kennis van de passen van eiken
dans evenzoo, hun gedrag is correct
kortom op hun stijl en techniek valt let-
teriyk niets aan te merken, dan vormen
zü op een factor na een volmaakt dans
paar. Welke is die factor?
Zij moeten elkander sympathiek zijn.
Sympathie is heel moellük te deflnlee-
I ren. Het is zeker geen „grande passione"
heeft met het hart niets uitstaande;
het is het elkander begrüpen en waar-
deeren van twee menschen, die iets ver
richten. wat geoefendheid vereischt.
Het beste idee kan zich eigenlyk vor
men bij een double tennismatch tus
schen experts. Ieder partner voelt als
het ware, wat de ander voornemens is
te doen en de twee harmonieeren door
dat ieder zyn of haar taak precies ver
vult.
Dat moet ook de ideale danspartner
kunnen doen: de ander geheel aanvul
len. En daarvoor is wcderzUdsche sym
pathie een eerste vereischte.
VEREENIGING
„HAERLEM".
LEZING VAN DEN HEER
A. A. KOK.
Voor de leden der Vereeniging „Haer-
lem", hield Vrüdagavond in liet ge
bouw De Hoofdwacht, de heer A. A.
Kok, architect en secretaris van den
Bcr.d „Heemschut", een lezing met
lichtbeelden over het onderwerp: „De
middelen tot verheffing van het ste
denschoon."
Spr. zette uiteen dat drie dingen
noodig zün: lïthoud van wat aan schoon
held aanwezig is, strijd tegen schoon-
heldsvemieling en het in eere herstel
len van wat bedorven is uit onwetend
heid of winstbejag. En dan is er na
tuurlijk het maken van het geheel nieu
we.
Voor het behoud van schoonheid doet
de Vereeniging Hendrick de Keyser zeer
veel; zij koopt wat anders verdwijnen
zou. Door verkeerde raadsbesluiten,
die blijk geven van weinig piëteit, ver
dwijnt veel dat juist een plaats voor
kunstliefhebbers en buitenlanders aan
trekkelijkheid verleent. Spr. herinnerde
in dit verband c.m. aan het slcopen van
de Dobbelsceentjes in onze stad.
Veel oude kerken worden vaak, zooals
de spreker, wiens spreektrant geken
merkt wordt door Amsterdamschen hu
mor, het uitdrukte „verprutst". Kien
dempt en asphal teert maar. zonder re
kening te houden met de groote waarde
van het at er voor de schoonheid van
een stadsbeeld.
Voor oude kerken heeft men in som
mige. plaatsen al zeer weinig eerbied.
Gelukkig is er in vele gemeenten nu
een monumentenverordening, zoodat
daar niet alles maar verminkt en af
gebroken kan worden. „Heemschut
geeft gaarne inlichtingen betreffènde
hot ir. elkaar zetten van zulk een ver
ordening.
Lcelyke reclames ontsieren vaak het
stadsbeeld: de reclame-verordening te
Amsterdam heeft al veel goed werk ge
daan.
Een gemeentebestuur dat wijs beleid
toont zal eerst een wegen- en bebou
wingsplan laten maken (op zichzelf
reeds een zeer moeilijk werk) door
iemand die met den plaatselijken toe
stand goed op de hoogte is; daarna
komt eerste de eigenlijke bebouwing. De
wilde bebouwing aan de grens der'stad
meet worden tegengegaan.
Het nieuwe dat gemaakt wordt is
vaak zeer leelük. omdat zooveel on-
deskundigen bouwen. Men copdeert
maar wat, zonder begrip en zoo ont
staat dikwyis een wanstaltig monster.
In de groote steden is dan ook een
schoonheidscommissie dringend nood
zakelijk. kleinere gemeenten kunnen
zich altüd om advies tot „Heemschut"
wenden.
Hierna vertoonde spr. een lange serie
zeer fraaie lichtbeelden, vooral veel van
oud-Amsterdam en van gevels en ge
bouwen te Amsterdam en elders, die
door hem zün gerestaureerd. Ook toon
den eenige lichtbeelden aan, hoe men
niet moet restaureeren en ook hoe
men niet moet bouwen.
De '"oorzl'ter, de heer Vincent Loos-
jes, sprak in zUn dankwoord den
wcnsGh uit dat er spoedig te Haarlem
een schoonheidscommissie zal komen.
NED. HERV. GEMEENTE.
Belastinggelden voor dc
vrijzinnige organisatie.
Indertyd hebben kerkvoogden en no
tabelen der Ned. Herv. Gemcen.e te
Haarlem zich bereid verklaard, het be
lastinggeld der vrüzinnige lidmaten aan
de vrüzinnige organisatie af te dra
gen.
Dit voorbeeld is toen gevolgd door
Heemstede, Bloemendaal cn Beverwyk.
Thans vernemen wy da', ook Haarlem
Noord (voormalig Schoten) ccn derge
lijk besluit genomen heeft.
DE GASDIRECTEUREN.
Te Wormerveer.
Naar aanleiding van een gedane waag
antwoordde, zoo meldt Het Volk, de voor
zitter van den gemeenteraad te Wor
merveer, dat naar aanleiding van publi
catie in de pers, namens B. en W. een
brief was gericht aan den gepensioneer
den gasdirecteur Labrüns te Borculo, en
aan de diverse firma's, die destijds aan
Wormerveer leverden. De resultaten van
dit onderzoek zullen ten spoedigste aan
de gas-commissie en aan tien raad wor
den kenbaar gemaakt.
Te Edam.
In de vergadering van den gemeente
raad van Edam :s een voorstel van een
der raadsleden om den heer Van der
Stel te hooren in een comité-generaal
in tegenwoordigheid van den heer Ovens
aangenomen met 8 tegen 5 stemmen.
Te Harlingen
De Tel. meldt:
By de behandeling van de gemeente-
begrooqting heeft de gemeenteraad van
Harlingen na langdurige discussie be
sloten het subside aan de vereeniging
van gasfabrikanten te schrappen.
Te Bolsward.
Te Bolsward zal volgens besluit van
den gemeenteraad een commissie van
onderzoek worden benoemd naar de han
delingen van den tegenwoordigen en
den vorigen gasdirecteur.
PREMIES VOOR
BEKEURINGEN.
VERBOD TOT AANNEMING.
Naar aanleiding van vragen door het
lid der Tweede Kamer, de heer W. van
der Sluis aan den minister van Justitie
gesteld, omtrent het uitloven van pre
mies aan politic-personeel door de Jacht
vereeniging „Deventer en omstreken"
voor het maken van bekeuringen we
gens jachtovertredingen, heeft thans de
minister den ryksveldwachters schrifte-
lyk medegedeeld, dat het hun voortaan
verboden is, zulke belooningen of pre
mies aan te nemen.
HOE IS DAT MOGELIJK?
Te Serooskerke, bij Middelburg heeft
een vrouw haar vierjarig kind, dat des
naöht r.iet zuidelijk was, als straf in
oen teil koud water gedompeld en het
een volgenden keer des nachts in een
kolenhok gestopt, waar het alleen door
het medelüden van een dienstbode een
warme stoof kreeg. Ook moet zy het
kind, dat des nachts nog al woelig was
en anderen kinderen de dekens aftrok
op een plank hebben vastgebonden. Po
litie en justitie stellen een nader onder
zoek in.
ARNHEMSCHE ORKEST-
VEREENIGING.
In financieele moeilijk
heden.
GAAT EEN LEENING UIT
GEVEN.
De Arnhemsche correspondent van
de Tel. schrüft:
Naar wü van he' bestuur vernemen,
verkeert de Arnhemsche Orkestvereni
ging in ernstige moeilijkheden. Dcc.r
de verliezen op de exploitatie van 1925
en 1826 en een vermoedelijk verlies ever
1927 heeft de ongedekte schuld bij den
bankier een dusdanigen omvang aan
genomen, dat geen verdere gelden voor
het doen van betalingen kunnen worden
opgenomen. Het bestuur is reeds ge-
ruimen tüd doer.de de middelen te ver
ruimen en en de uitgaven te beperken
Het laat zich dan ook aanzien, dat in
de komende jaren niet langer met een
tekort behoeft te worden gewerkt. Intus-
schen moet in de behoefte aan kasmid
delen worden voorzien. Daarom is be
sloten tot uitgifte van een 3 pet lee
ning, groot f 25.000, met opioopsnde af
lossingen Sn vier-en-twintig j?.ar te del
gen, aanvar.ser.de einde 1928. De lee
ning zal verdeeld zün in stukken f 509
en f 100. Reeds zün, zoo vernemen wij,
belangrüke toezeggingen ontvangen.
Wordt deze leening volteekend. dan ver
trouwt het bestuur. dat ln verband met
de verder genomen maatregelen de
toekomst van het orkest, dat een on
misbare factor mag hoeten van het
cultureele leven van het Oosten des
lands, verzekerd zal zijn.
