VOOR DE LUISTERVINKEN
FLITSEN
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 10 DEC 1927
Onze Radio Rubriek-
Hallo! Hallo!
Een zeer populaire verklaring
hoe de dctectorlamp werkt in
een ontvangtoestel. Draaggolf,
modulatie, roosterstroomrn.
(Slot).
Laten wy terloops spreken over het
effect van de telefoon Dc weerstand
van de honderden nieters fijne draad
op de telefocnspoeltjes in de magneten
is bijna oneindig tot de sneltrillende
radio-frequentie, doch de capaciteit,
gevormd door de zeer dioht op een
omwoelde telefoon windingen doet zich
liicr als het ware als een kortsluiting
voor. Daarom nomen de zeer vlugge ver
anderingen den gemakkelijksten weg en
springen eenvoudig over de telefoonwin-
dineen zooals in een condensator. Ze
springen er niet werkelijk clectrisch
overheen, doch het effect kan in die
richting worden verklaard, want het
resultaat is hetzelfde (alsof dit zóó was)
Het is eenvoudig een feit. dat men moet
a a nemen.
Nu gaan we weer terug tot den gemid
delden stroom. Indien wij alle stijging en
daling van den stroom weg konden ne
men aan de céne zijde van de midden
lijn. dan :s het duidelijk dat de gemid
delde stroom genomen uit de hoog-
spanningsbattery. langzaam zou ver
anderen, d.w.z. dat die zou veranderen
met de stemsterkte, die de breedte van
de sluiering van dc snel bewegende ra-
dio-requentie controleert en ons aldus
inderdaad de stem sou weergeven, zooals
die voor den zender werd gebracht.
Dit Is precies hetgeen een kristal-
detector doet: 't snUdt den halven hoog-
frequenten stroom af en geeft ons een
langzaam stijgenden en dalenden stroom.
Doch in dc lamp moeten wij de rich
ting. die de osciiatles passeeren op weg
naar het rooster veranderen om hetzelf
de effect te krijgen..
Hierbij zouden wij ook kunnen aan-
teekenen, dat wi] door dit middel niet
alleen in staat zijn om met de lamp te
kunnen ontvangen, doch ook om tegelij
kertijd te versterken. Dit maakt de
lamp veel waardevoller als dectector
dan het kristal.
Laten wy niet vergeten, dat hetgeen
wij moeten doen is. den gemiddelden
stroom veranderen, die door de telefoon
gaat. Laten we nu weer naar Fig. IV
gaan. die de karakteristieke kromme
aangeeft van de lamp. Een kleine bestu
deering zal aantoonen, dat zoo lang dc
stroom of polariteit op het rooster zoo
danig biyft, dat het binnenkomende
signaal er aan toegevoegd, het niet bo
ven r' heneden bet rechte gedeelte
van de kromme tiisschen A, en B.
brengt, dc situatie zal zijn, die in Fig.
IV cn in D. van fig. III Ls aangegeven.
A. De plauLslroom volgt de stemfreq.
en maakt 't hoorbaar volgens den
gemiddeiden stroom.
B. De invloed van den condensator op
de stemreq.
Met andere woorden, we zullen ver
sterking krijgen, doch geen gelijkrich-
tlng. Dat is we zullen de sterkte van de
oscillaties verhoogen. hen verder op en
neer doen zwaaien, toch in gelijken tred
met de roosterlading, doch wij zullen
den gemiddelden stroom niet veranderen
of dat gedeelte cr van, dat .ck' telefoon
beïnvloedt.
Roeelcrstroomen.
Hiermede bedoelen wij eenvoudig de
gewone belasting die zich op het rooster
zou bevinden wanneer geen signaal de
antenne of het ontvangtoestel zou berei
ken. Deze stroom word: veroorzaakt
door het aantal cellen in de hocgspan-
nlngsbattery, die verbonden is met den
glocldraadkrlng en de manier waarop
het rooster ermede verbonden is.
Soms lasschen wU zelfs een speciale
batterij in om hot rooster een zekeren
stroom te geven. Dit wordt bijna gere
geld in versterkers gedaan en wordt
de roosterbattcrij genoemd. Op het dia
gram in fig. IV. wordt de stroom voor
gesteld door het punt gemerkt X. die
het middelpunt van de roosteroscilla-
ties is. Het binnenkomende signaal
voegt zyn afwisselend positieve en ne
gatieve element bij den stroom, aldus
meer of minder stroom teweeg bren
gende, om naar de plaat te gaan, zoo
als te voren verklaard is.
Veronderstel, dat we ceD condensa
tor in serie plaatsen met de afstem-
spoel en het rooster. De stroom gaat
nog door den condensator naar het
rooster, doch, en hier is het belangrijke
punt der gelijkrichting. de electronen
worden op hun weg van den gioeidraad
naar de plaat tegengehouden, wanneer
het rooster positief is, zooals het ge
val is. wanneer de frequentie verster
kingen zich aan de pluszijde bevin
den. De electronen verzamelen zich op
het rooster, alsof het een kleine plaat
was, wanneer de positieve potentiaal
aangebracht wordt. Nadat de radio
frequentie oscillatie weer tot de nega
tieve zUde is overgegaan en naar de
positieve, dan is de positieve belasting
niet zoo groot, omdat het rooster van
zichzelf een negatieve lading heeft, als
gevolg van de electronen (die negatief
zijn), die het verzameld heeft bU den
vorigen heen-en-weer-gang. De con
densator zorgt dat de electronen niet
terugvloeien naar de gioeidraad, zoo
als gewooniyk het geval is als de con
densator niet aanwezig was, Het roos
ter was dus hoe langer hoe meer nega
tief. Doch als dit proces van het toe
voegen van electronen aan het rooster
voortging, zou het spoedig zulk een la
ding verkrijgen, dat óe lamp verzadigd
zou worden: daar de veranderingen in
het signaal, de polariteit van het roos
ter. niet zouden aantasten. Daarom
moeten we op de een of andere manier
zorgen dat de electronen ontsnappen
evenwel op hun natuurlijke manier.
Daarom plaatsen we een zeer hoogen
weerstand over den condensator (pl.m
2—5 millioen ohm), opdat ze kunnen
ontsnappen. Deze weerstand wordt ge
wooniyk het „roosterlek" genoemd.
Door dc goede capaciteit te kiezen
voor den condensator en de juiste waar
de voor het roosterlek, kunnen we een
balans opmaken, zoodat het opbouwen
van de belasting op het rooster en de
gang der electronen naar de gioeidraad
terug, het meeste geschikt is om de
lamp als detector goed te maken.
Het is wel een eenigszins duister punt
voor den beginner, doch ik hoop, dat het
nu wat duidelijker is gemaakt.
Indien er eenige punten zUn, die in
dit artikel niet duidelijk uiteen zön ge
zet, dan zal de schrijver gaarne bereid
zijn vragen te beantwoorden of den lezer
naar eenvoudige verhandelingen over
dit onderwerp verwyzen, waaruit hij
meer bijzonderheden kan putten.
BESCHERMING VAN DEN
LUIDSPREKER
Vele luisteraars weten niet, dat er in
dc meeste toestellen twee .onderiyke
stroomen den luidspreker binnengaan,
waarvan cr één noodzakelijk is en de
andere niet alleen onnoodig, doch in de
meeste gevallen schadelijk voor de fijne
wendingen der telefoonspoeltjes.
Dit heeft plaats, wanneer de luidspre
kereinden direct met de plaat en de po
sitieve zijde der hoogspanning verbonden
zijn. Deze constructie vindt algemeen
plaats in eigen gemaakte toestellen en
zelfs veelal in fabrlekstocstellcn.
Dc ongewenschte stroom is de recht-
streeksche stroom, die van de hoogspan-
nlngbatterü door den plaatkring van dc
lamp gaat, zoodat deze den geiykgerich-
tcn stroom zal opnemen cn versterken.
Stroom nummer één is een stroom die
in één richting gaat, doch nummer twee
is wisselstroom, d.w.z., hij komt in kleine
wisselingen van hooge frequentie. Het
zUn juist die kleine wisselingen van
den stroom, die noodig zijn om de kleine
veranderingen teweeg te brengen in het
magnetisch veld waarin de trilplaat is
geplaatst, aldus zorgende dat de trilplaat
trilt en klanken voortbrengt.
Bij de meeste luidsprekers wordt het
magnetisch veld permanent gemaakt,
doordat de poolstukken reeds gepolari
seerd zyn door permanente magneten,
voordat het instrument wordt gemon
teerd. Als een vaste geiykstroom, zooals
die, welke van de hoogspannlngsbattery
komt, de windingen aan den luidspre
ker mag bereiken, dan wordt het fijn
gebalanceerde magnetisme van de pool
stukken spoedig verstoord, de magneten
worden gemagnetiseerd boven de ge-
wenschte hoeveelheid (verzadigd) en
de fijngevoelige wisselstroom is niet
ln staat de veranderingen voort te bren
gen voor gevoelige en nauwkeurige klank
trillingen in dc trilplaat.
(Wordt vervolgd.)
JOHN D. AUKES
Haarlem 9 December 1927
LABORATORIUM
Van de N. V. v. h. Claessen en Co., te
Amsterdam ontving ik een dezer dagen
een door haar ingevocrdcr. luidspreker
ter beproeving. Deze luidspreker, ge
naamd de „Micro", is nu eens niet uit
yzer of hout geconstrueerd, doch uit
een speciale steensoort, die vooral het
geluidstimbre tot een ongekende helder
heid opvoert. Zelfs bij zeer groote ver
sterking, bleek mU proefondervlndeUjk,
dat deze luidspreker een bij uitstek goede
weergeving bezit en dit is vooral voor
het gesproken woord van zeer veel be
lang.
Niet alleen, dat deze luidspreker van
uitstekende kwaliteit is, doch ook de
artistieke uitvoering treft het oog, zoo
als uit bUgaande afbeelding blijkt.
VRAAG: Toestel: 4 lamps met 2 con
densators (doch komt zeer sterk door
op 3 lampen).
Luidspreker: „Stradivarius (schitte
rende weergeving).
Antenne: Eén draadsch lang c.s. 35 a
40 meter. Hoog c.s. 12 meter.
Voeding: Comode-negatieve roosterbat-
terij en accu.
VRAAG: I. Hoe komt het dat. wan
neer ik Langenberg en andere korte golf
stations beluister zoo dikwyis sluieref
fect krijg. Is hier niets aan te doen?
VRAAG II: Hoe komt het, dat ik ook
sluiereffect (doch niet in die mate als
voren) krijg, bij het beluisteren van
Königswusterhausen en Motala? (Ge
lukkig nooit op de andere lange golf-
statlons).
ANTWOORD: 1. Dit verschijnsel, het
z.g. fadlngeffect berust op den min of
meer porcusen toestand der Heaviside
laag. Dit onderwerp is uitvoerig behan
deld in een der vorige rubrieken. Dit
vindt vooral plaats op de stations wer
kende met korte golflengten. Hieraan is
niets te doen.
IL Sluiereffect kunt u by ontvangst
van Königswusterhausen en Motala niet
hebben. Het wegzakken verklaart zich
vermoedelijk door het feit dat Hilver
sum radiografisch zeer dicht by beide
genoemde stations ligt en er zoodoende
interferentie optreedt. Het eenige wat
hier aan te doen is uw toestel selectiever
te maken.
VRAAG; Zcudt u my ook kunnen hel
pen aan een 4-lamps ANRO-schema.
ANTWOORD: Neen, kunt U by AN-
RO bestellen.
VRAAG: Kunt u my ook helpen aan
het ANRO-schema met of zonder werk-
teekening?
ANTWOORD: Neen. Kunt'u bij AN-
RO bestellen.
OPMERKING.
Naar aanleiding van de vele vragen
welke wy bereiken in verband met den
wedstryd in het maken volgens het
schema van 14 dagen geleden, deel ik
mede dat de toestellen vóór 21 Dec. aan
staande te mynen huize moeten inge
leverd zyn.
UIT DE OMSTREKEN
IJMUIDEN
EEN NIEUWE
VISCHMEELFABRIEK.
400 MANDEN VISCH PER DAG.
Tot een der belangrijkste nevenbedry-
ven van het visscherybedrijf behoort het
fabrlceeren van vischmeel, dat als vee
voeder een zeer gevraagd artikel is. In
bijna elke visscheryhavén van eenige
beteekenis langs de Noordzee vindt men
één of meer van dergelijke fabrieken,
die wegens den stank die zij verspreiden
bij de bewoners nu bepaald niet zeer
gezien zijn. Ook LJmuUien is langen tijd
gezegend geweest met een dergelijke
inrichting, die hoewel klein van om
vang, groot was in het ve reiden van
een onaangename geur, die de omwo
nenden noodzaakte den geheeien dag de
ramen dicht te houden. Deze fabriek is
sinds ecnigen tijd verdwenen.
In de laatste jaren heeft ook in dezen
tak van Industrie da voortschrijdende
techniek zich doen gelden. Voor ain
Duitschland, het land waar het visch
meel als veevoeder algemeen gebruikt
wkordt zUn thans meer fabrieken op
gericht, welker outillage zoodanig is, dat
het verspreiden van stank niet mee1-
plaats vindt.
Ook in IJmuiden zal binnenkort een
dergelyke fabriek worden opgericht, nl.
aan de Vuurtorenstraat, waar de Ver-
eenigde Exploitatie Maatschappij (V.
E. M.) een groote vischmeel fabriek zal
doen bouwen.
Naar de directie ons mededeelde, zal in
deze fabriek het nieuwste Duitsche
systeem op dit gebied worden toegepast,
een systeem dat behalve in Duitschland.
z'n weg reeds heeft gevonden naar En
geland, Amerika en zelfs naai- Canada.
De inrichting is van dien aard, dat
practlsch gesproken, stankverspreiding
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No 1074
HET VOETBALPROGRAMMA
Je koopt by een internationalen
voetbalwedstryd nu eenmaal een
programma omdat het een specia
le gelegenheid is
de wedstrijd vangt aan
de linksbuiten van de tegenpartij
speelt buitengewoon goed. maar je
kunt zoo gauw de juiste pagina
met zUr. naam niet vinden
als je de pagina gevonden hebt,
doet Nederland juist een gevaarlij
ken aanval
je komt tot de conclusie dat het
spel belangrijker is dan de naam
van den linksbuiten
maar je moet weten hoe die lange
keeper heet nee dat is ons elftal
waar staat nou het andere
je bent juist zoover als je achter
buurman informeert hoe de links
buiten van de tegenparty heet
ontdekt eindelijk wat de naam van
dien veelomstreden speler is
en mist daardoor de sensatie van
het eenige doelpunt van den wed
strijd.
(Nadruk verboden).
niet mogelijk is. De te verwerken visck
ondergaat via een molen de verschil
lende bewerkingen, zonder aan de lucht
t^worden blootgesteld, om als vischmeel
weer voor den dag te komen. Ook het
opslaan van visch, langer dan geduren
de één of twee dagen, zal niet plaats
vinden. Wanneer by lage vischprijzen
een hoeveelheid visch wordt ingekooht,
grooter dan in één of twee dagen kan
worden verwerkt, dan zal deze in koel
ruimten worden opgeslagen. De onaf
gewerkte gassen, die by de oudere syste
men naar buiten worden afgevoerd, zul
len bij deze fabriek in een crematorium
verbrand worden.
Niet minder dan 400 manden visch
k'-innen per etmaal worden verwerkt
waaruit 15 ton vischmeel wordt gepro
duceerd.
De aanbesteding van liet gebouw zal
zeer spoedig plaats vinden. De directie
hoopt de fabriek op 1 April 1928 in be
drijf te kunnen stellen.
Het spreekt vanzelf dat een derge
lijke fabriek voor IJmuiden van groote
beteekenis- is, in de eerste plaats orn
aat een groot aantal arbeiders er aan
liet werk gesteld kunnen wordc-n, jn de
tweede plaats omdat zij in zekeren zin
in den zomer prijsregelend zal kunnen
optreden. Visch, die in de wanne dagen
waardeloos zoy zijn, zal dan zeer waar-
schyalijk tot een behoorlijken prijs
kunnen worden afgezet.
RADIO-DISTRIBUTIE..
In verband met de binnenkort te ver
wachten concessies van den minister
tot het clistribueeren van radio, is alhier
een aanvang gemaakt met het aanleg
gen van de lynen naar de verschillende
abonnés waartce BenW. toestemming
hebben verleend.
Wy waren in de gelegenheid bij een
bewoner van de Oranjestraat een ,.ge
dlstribueerd" concert uit Hilversum te
hooren. De overkomst was schitte
rend. Naar wU vernemen, heeft één der
a.s. concessionarissen een inrichting,
waarop 1000 luidsprekers kunnen wor
den aangesloten.
ZEEROOVERIJ OP DE NOORDZEE.
Onze correspondent schryft:
Eenigen tijd geleden wist het Deen-
sche blad „Berlingske Tldende" mede
te deelen, dat een onbekende Hoiland-
sche stoomtrawler een Deenschen kot
ter had beroofd van een deel zijner net
ten en van z'n anker. Thans wordt uit
Denemarken gemeld, dat deze „zeeroof"
is gepleegd door den IJmuidenschen
stoomtrawler „Zaanstroom IV".
De schipper van genoemden trawler
verklaart, dat het geval zich heel an
ders heeft voorgedaan dan door den
Deenschen schipper is gerapporteerd.
Volgens eerstgencemden schipper is het
heele geval zeer overdreven en veroor
zaakt, doordat de Deen voor anker lag,
zonder een licht te voeren. De trawler
heeft daardoor het anker van het klei
ne vaartuigje gegrepen en dit een eind
meegesleept. Toen de vaartuigen bij
elkaar waren, hetgeen niet eerder kon
geschieden voordat de schepen op ruim
water waren, bood de Hollander den
Deen aan, het tuig voor hem binnen te
halen. De Deen wilde den boel niet los
maken. Zoodat men aan boord van de
„Zaanstroom IV" genoodzaakt was de
ketang te kappen.
Van het blindeeren der merken was
geen sprake, hetgeen nu al bewezen is.
daar men dan niet had kunnen weten
dat het de „Zaanstroom IV" was ge
weest.
Naar wij vernemen, heeft dc reedery
den Deenschen consul reeds medege
deeld hoe het geval zioh heeft voor
gedaan.
Overigens maakt men zich over deze
geschiedenis niet heel druk. In IJmui
den heeft men dergelijke gevallen wel
meer meegemaakt en steeds bleek, dat
de Denen, als er werkelyk iets was ge
beurd, zelf de oorzaak waren.
BLOEMENDAAL.
DE GEMEENTEBEGROOTING
Aan de algemeene beschouwingen
van de financieele commissie over de
ontwerp-begrooting ontleenen wij nog
Ln aansluiting op ons bericht van gis
teren het volgende:
Onderhoud van wandel
plaatsen en plantsoenen.
Ten aanzien van dezen post merkte
de Commissie op, dat het haar aan
dacht heeft getrokken, dat de koste»
voor onderhoud van plantsoenen zich
steeds in stijgende lijn begeven.
De jaariykschc uitbreiding der onder
dezen post ondergebrachte werken en wel
hoofdzakelijk der voetpaden brengt
mede, dat deze post in het algemeen een
neiging zal vertoonen tot stijging, aldus
B. en W. Intusschen vestigen B. en W.
er de aandacht op, dat het verschil in
raming met het vorige jaar gTOotcndeels
door buitengewone werken veroorzaakt
wordt na de bewerking van een deel van
het Bloemendaalsche bosch, overeenkom
stig advies van den heer Springer, en
het bruikbaar maken van het Juliana-
bosch .Ook moet rekening gehouden met
het dit jaar te verwachten in orde ma
ken van het nieuw verkregen wandel-
bosch in Naaldenveld.
Werkverschaffing aan werkloozen
De Commissie zou gaarne vernemen
of het ramen van dezen post op een
bedrag van f 14.000 verband houdt met
de tot stand gekomen grensregeling: in
1926 toch werd biykens de begrooting
ter zake uitgegeven een bedrag van
rond f 22.600.
B. en W. meenen met dit bedrag te
kunnen volstaan nu besloten is van den
door werkloozen verrichten productie
ven arbeid slechts 35 pet. ten laste van
„werkverschaffing aan werkloozen" te
brengen. Het College vertrouwt dit jaar
voldoende „werk voor derden" te zullen
hebben om den noodlgen productieven
arbeid te verkrijgen.
Gasbedrijf.
Met de begrooting van het Gasbedrijf
kon de Commissie zich vereenigen.
Waterbedrijf.
Ten aanzien van de begrooting voor
het Waterbedryf werd de vraag gesteld
of de vermindering van het aantal aan
sluitingen tengevolge van de grensrege
ling niet zal worden gecompenseerd
gelet op de vrU sterke uitbreiding der
gemeente door het zich komen ves
tigen van nieuwe gezinnen, waaronder
zijn, die zeer waarschijnlijk nog al veel
water zullen betrekken.
B. en W. merken op, dat het wel te
verwachten is, dat het aantal aanslui
tingen in de naaste toekomst weder ge
lijk zal worden aan dat van vóór de
grenswijziging, doch zy achten het uit
gesloten, dat tengevolge van vestiging
van nieuwe gezinnen binnen de gemeen
te. in 1928 éénzelfde hoeveelheid water
zal worden afgeleverd als in het voor
gaande jaar, daar het aantal aanslui
tingen met ruim 500 is verminderd.
100-JARIG BESTAAN
De schilderszaak van den heer C. Wil-
Iigenburg te Bloemendaal zal, naar men
ons mededeelt, 1 Januari 1928 haar
100-jarig bestaan herdenken.
BEVERWIJK.
GEMEENTERAAD.
Er wordt een openbare vergadering
van den Raad der gemeente Beverwijk
gehouden op Maandag 12 December 1927
des namiddags ten 7.15 ure precies.
Punten van behandeling zyn:
1. Benoeming van commissieleden.
2. Voorstel tot uitbreiding van het
personeel der school voor Buitengewoon
Lager Onderwijs.
3. Opheffing zekerheidstelling waar
nemend gemeente-ontvanger.
4. Verslag; der Raadscommissie inza
ke het voorstel tbt wijziging van het
Reglement van orde voor den Raad.
5. Wijziging der motor- en rijwielver
ordening.
6. Prae-advies op het voorsbei-Tromp
tot uitbreiding der publieke triblne van
de Raadzaal.
7. Antwoord op de door het lid J.
Eyking gestelde vragen omtrent het
optreden der Politie.
8. Aanbieding begreotingen 1928
9. Mededceling:nen ingekomen stuk
ken.
INGEZONDEN MEDE DEELINGEN 60 CENTS PER REGEL.
ADMINISTRATIES EN BELASTINGZAKEN j
INRICHTEN, BUHOUDEN EN CONTRÓLEEREN VANAl' 16, - PER MAAND
M. J. Th. SCHMIDT - LEERAAR M.O, BOEKH. - WH HELMINALAAN 4 - DEN HOUT
FEUILLETON
Het Huis met den Pijl
Naar het Engelseh van
A. E. W. MASON.
„K0k. u loopt dadelyk in den val!"
riep h\j uit. „Dc parels? O neen, neen!
Daar ben ik op voorbereid. De schuld
moet worden afgewenteld op mademoi
selle Ann. Mooi! Maar het is niet vol
doende om het bock over den pUl in
haar kamer te veratoppen. Neen, cr moet
nog mc-er zyn. Mademoiselle is arm:
mademoiselle erft niets. En een paarlcn
collier, dat een fortuin waard is. ver
dwijnt en u kunt uit die verdwijning uw
gen concludes trekken. Neen. wat ik
n begrip was heel Iets andera. Bettv
J' Jowe en onze vriend Girardot gaan
turner, naar de slaapkamer van Jeanne
Baudin om er zeker van te zyn dat oen
kreet uit madame's kamer daar niet ge
hoord kon worden".
.Ja".
„Girardot komt terug".
„Ja".
.Maar hU komt alleen terug. Dat is
het. waarvoor ik geen verklaring kan
vinden. Waar is Betty Harlowe? Ik
vraag naar haar voor ik de schatkamer
binnen ga, en ziet! heel rustig en be
scheiden is ze weer by ons gekomen Dat
maakt mU nieuwsgierig beste vriend, en
ik verzeker u dat ik voortdurend naar
een verklaring blijf zoeken".
..Ik herinner het mü", zei Frobisher.
„U bleef met uw hand op den knop van
de deur staan cn vroeg naar mademoi
selle Harlowe. Ik begreep niet waarom
u stil stond. Ik hechtte geen beteekenis
aan haar afwezigheid".
Hanand wuifde met zUn hand. Hy was
tevreden HU was klaar met het moei-
iyke inspannende werk en vond het
heerlijk als een buitenstaander hem
bewonderde.
„Wat wy ln de schatkamer vonden,
weet u. monsieur Frobisher. Maar ik zal
een vrarg uit uw aanteeken'.ngen be
antwoorden. Zoodra ik In de schatka
mer kom. zoek ik naar het begin van
die geheime gang naar Hotel de Brebl-
zart En ik zie hem dadeiyk. Er is maar
één mogeiykheid. De mooie draagstoel
die zoo aardig past in dien inham in
den muur. En dus pas ik er wel voor op
om niet tusschcn de kussens naar den
vergiftigden pyi te zoeken en ik pas er
ook voor op om niet te vragen naar de
enveloppe waarin de anonieme brief ge
komen is! Als Betty Harlowe denkt dat
ze den ouden vos Hanand te slim af is
geweest, des te beter! Laat ze dat maar
denken. Wy gaan naar boven en hier
ontdek ik waarom Betty Harlowe en Gi
rardot niet tegelijk terugkwamen"
Jim Frobisher staarde hem aan.
..Neen", zei hy. „Dat. begrijp ik niet.
Wy gingen naar de zitkamer van Ann
Upcott. Ik schrUf mUn aanteekeningen
met den schacht van den vergiftigden
pijl en dat ziet u. Ja? Maar waarom
Betty Harlowe wegbleef? Neen, dat bs-
grUp ik niet".
„Jawel!" riep Hanand uit. „Die pen
houder! Den vorigen dag lag die nog
niet in het pennebakje toen ik het boek
vond. Er was toen maar één penhouder
een mal ding zooals Jon-re meisje ge
bruiken. een grocte rood geverfde gan-
zeveer. en niets and»rs. De rüUensehacht
was er naderhand bijgelegd. Wanneer0
Zooeven. Dat Is duidelijk. Waar was die
pU'enschacht eerst? Op een van deze
twee plaatsen in de schatkamer of
in Hotel de Brebizart. Betty Harlowe
heeft hem in haar vrUe uur weg ge
haald: ze heeft hem in haar klecrcn
verstopt, ze maakt gebruik van het
oogenblik waarop wy allemaal in de
slaapkamer van madame Harlowe zUn
en daar ligt het ding in het penne
bakje van mademoiselle Ann, om nog
meer achterdocht tegen haar te wek
ken Monsieur, ik wandel weg met mon
sieur Bex die een schitterend plan
heeft ik inoet in de gootcn zoeken
naar een lucifersdoosje met parels Ik
stem toe o ja. dat is de eenige ma
nier. Monsiepr Bex heeft het by het
rechte eind! Maar lk krijg tegeiykertyd
nuttige inlichtingen over Maison Cre
nelle en Hotel de Brebizart. Ik ga met
die inlichtingen naar een zeer verstan-
dlgen ambtenaar by het archief, en den
volgenden morgen weet ik alles over
Etlcnne de Grenelle en Hotel de Brebi
zart. Dus terwyl Betty Harlowe en u aan
het repeteerden zijn in de Terzon-vallei,
hebben Nicolas Moreau en ik het erg
druk in Hotel de Brebizart. U kent n"
de resultaten maar een er van heb ik
u nog niet verteld. De parels zaten in
een lade van het schrUfbureau".
Jim Frobisher liep heen en weer op
het terras. Ja. het verhaal was hem nu
wel duidelUk een geschiedenis van
duistere hartstochten en Mdelheid en
verlangen naar macht, cn wreedheid
Was er heelemaal geen hoop meer? HU
moest de kleinste kleinigheid weten.
„U zei dat u een onvergeefelyke fout
had gemaakt. Welke fout dan?"
■Jk vroeg u om mijn oordeel over Ann
Upcott te lezen op den gevel van de
Notre Dame".
..En dat heb ik gedaan", riep Jim
Frobisher uit. Hy keek nog steeds ln de
richting van Maison Grenelle, en zyn
arm wees links van dat huis. zyn vin
gers wezen op de Renaissance kerk met
de koepels en het portaal, waar Betty
Harlowe hem naar toe gereden had.
„Daar is het en by den ingang is dat
vreeseiyke relief van Het Laatste Oor
deel".
„Ja", zei Hanand rustig. „Maar dat
is de kerk van St. Michel, monsieur
HU keerde Frob'sher om. Tusschen
hem en den Mont Blanc in. vlak aan
zUn voeten rees de s,onke toren van een
Ooth'sche kerk. fijn van structuur als
een kostbaar juweel.
„Dat is de Notre-Dsme. Laten we naar
beneden gaan en den gevel bekijken'
Hanand bracht Frobisher bij de prach
tige kerk en wees. Toen zag Frobisher
gedaanten die half mensch. half duivel
waren, vertrokken gezichten, gepijnig
de lichamen en verdraaide hoofden die
achterom keken, allerlei afschuweiyke
dingen, zoo afgryselyk als wy ons nau-
welyks kunnen voorstellen: en te mid
den van hen lag een biddend meisje,
een radelooze uitdrukking op haar ge
zicht, haar handen gevouwen, een beeld
van angst en geloof, een gevangene te
midden van al die monsters, die de
voorbijgangers om medelijden en om
hulp vroeg.
„Dat wilde ik u laten zien", zei Ha
nand ernstig. „Maar u heeft het niet
gezien".
zyn gezicht veranderde terwUl hU
sprak en werd een cn al vriendeiykheid.
HU nam zUn hoed af.
En Jim Frobisher, die nog steeds naai
den fries stond te kijken, hoorde Ann
Upcotis stem achter zich.
„En welken uitleg geeft u aan dat
vreemde werk. monsieur Hanand?" ze
bleef naast de beide mannen staan.
„Mademoiselle, ik zal het aan mon
sieur Frobisher over laten cm u dat te
vertellen".
Zoowel Ann Upcott als Jim Frobisher
keerden zich haastig naar Hanand.
Maar hij was al weg.
EINDE.
