STADSNIEUWS.
BEHANDELING TEYLERZAAK VOOR
AMSTERDAMSCHE HOF.
DE HEER VAN DER STEL CONTRA DE
VEREENIGING VAN GASFABRIKANTEN.
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 10 DEC. 1927
Pleidooien van Mr. J. Vijn en Jhr. Mr. F. W. van
Styrum.
De pleidooien in de zaak Melelerkatnp
cs. tegen Directeuren van Teylcr's Stlch
ting, die Vrijdag voor het Amsterdam-
sche Gerechtshof zon gevoerd, hebben
den geheelen dag geduurd. Vooral Mr.
J. Vijn hield een langdurig pleidooi.
Verscheidene nova werden door hem te
berde gebracht, die niet in de conclu-
siën van antwoord enz. waren vermeld.
Tijdens het pleidooi ontlokte dit een der
Raadsheercn de opmerking, dat zóó de
zaak bijna niet te volgen was, te meer,
„daar het toch als een moeilijke zaak
is".
De ochtend maar ook een groot ge
deelte van de middagzitting nam Mr.
Vün voor zijn pleidooi in beslag. Toen
het al over half vier was vroeg Mr. van
Styrum den president of hij nog aan
het woord zou komen. De President ant
woordde dat hU er prijs op stelde dat
Vrijdag de behandeling der zaak afliep.
Het Hof kan er ook geer. anderen dag
voor beschikbaar stellen, ze.ae dc Pre
sident. WU laten thans een overzicht
der pleidooien volgen:
Pleidooi Mr. J. VIJn.
Mi-. J. Vijn die namens appellanten
optrad zelde dat hij genoodzaakt was
eenige jaartallen in de conclusies van
eisch door het Hof te verbeteren.
Komende dan tot dc zaak deelde pl.
mede dat bij de appellanten nu zijn aan
gesloten 2/3 der erfgenamen van Isaac
Brand. ..Hoe lang zult ge nog misbruik
maken van onrc lijdzaamheid". Dit
woord van Cioero meende pl. te mogen
aanhalen en dat in dien zin dan ver
anderen: ..Hoe lang heeren van Teyier
zult ge nog de lijdelijkheid van den bur
gerlijken rechter uitbuiten".
Pl. haalde aan het advies van de drie
Amsterdamsche advocaten aan Bismarck
in 1876 uitgebracht en laakto het dat
nimmer openbaarheid aan de zaken
van Teyier wordt gegeven Pl. memo
reerde dat de Teyler-zaak meermalen
voor het Hof kwam, zoodat niet veel
nieuwigheden zijn aar, tc voeren. Eenige
nova hoopt spr. te kunnen aanvoeren.
Wat ra aangaat het testament van
Teyier van 17 Mei 1756, daarin zijn tal
van doorhalingen die niet zijn gepara
feerd. Pl. betoogde dat de geïntimeerden
zich uit geheel vrijen wil hadden inge
laten met Iets dat hun niet toebehoorde,
met uitzondering dan van wijlen den
heer Van Oorde die een erfgenaam van
Isaac Brand was en die dus beheerd zou
hebben iets dat hem toebehoorde. Die
genen, die zich inlaten met iets dat hun
niettoebehoort hebben daardoor reeds
aansprakelijke schuld, voerde pl. aan.
Namens gedaagden is aangevoerd dat
er een Stichting zou bestaan, maar pL
oordeelde dat die Stichting niet bestaat
en nimmer heeft bestaan. Alléén is er
een nalatenschap van Teyier. Opmer
kelijk ook is dat de grosse van de mi
nute van de acte van 17 Mei 1756 nim
mer is overgelegd. Bedeeld ls de grosse
genoemd in een request van 13 Juni
1728. Volgens pl. is 't onjuist dat inder
tijd J. Brand is aangesteld als direc
teur van oen stichting. Laat de tegen
partij dat maar eens aantoonen, aldus
pleiter.
Zoolang pl. de grosse als bedoeld, niet
kent, verklaart hij dat van dc zijde van
de andere partij in de Teylerzaak on
waarheden zijn beweerd, die er dik op
liggen. Wat nu aangaat het geschrift
van de acte van 17 Mei 1756 daar vindt
men niet gewaagd van een .stichting,
'n fundatie of van een eigenschap", maar
alleen van een „eeuwig durend beheer
en administratie".
Onder liet oud-Hollandsche recht
konden stichtingen niet tot stand ko
men zonder tusschenkomst van het
Staatsgezag. Pl. concludeerde dat reeds
op dien grond gezegd kan worden dat er
geen Teyier Stichtipg ls. Verdei- voor
een stichting moet een bestuur zijn,
maar by de beweerde Teyier Stichting
ontbreekt dat.
Voortgaande gir.g spr. betoogen dat
in de Teylerzaak herhaaldelijk onwaar
heden zUn gedebiteerd. Volgens een or
donnantie die 1 Jan. 1745 ls in werking
getreden is 'n ieder stuk dat niet gezegeld
is van nul en geener waarde. Het
dat in den boedel Aan Teyier is gevon
den een grosse van den minute van de
acte van 17 Mei 1756, met doorhalingen
en met een aanvulling van Juli 1776.
PL zal daarin niet treden. Echter hU
ls van meening dat de acte van 17 Mei
1756 bij den dood van Teyier nlel kon
worden uitgevoerd. Die acte ls daardoor
naar zijn meening caduc geworden.
Volgens pl. waren diegenen, „bemoei
allen" noemt pl. ze. die zich het eerst
met den Inboedel bezig hielden zich
d.-.arvan ook bewust. Ze wendden zich
tot 't College van Gecommitteerde Ra
den van Noord-Holland en West-
Friesland met een request waarin ze
opmerken dat het grosse van het tes
tament niet gezegeld is en vragen dat te
mogen herstellen. Genoemd College wil
ligde hel verzoek tot zegelen ln maar-
met de uitdrukkelijke bepaling alleen
„voor zoover de qualltelt van executeur"
aangaat.
Aannemende dat de acte van 17 Mei
*1756 de uiterste wil van Teyier bevat,
dan zijn. oordocidc pl„ die mannen die
het request zonden door de beslissing
van het College van Gecommitteerde
Raden alleen aangesteld als cxécuteur-
iestamentair en meer niet Indien het
College van Gecommitteerde Raden
dan iets heeft geschapen dan is het
alleen het instituut van executeurs.
Hier brak pl. op verzoek van den
President zijn pleidooi tot de middag-
zitting af.
Na de pauze toen Mr. Vijn ?4jn plei
dooi voortzette deed hU opmerken dat
volgens de acte van 17 Mei 1756 die in
afschrift Is overgelegd alleen execu
teuren zouden zUn diegenen, die tevens
directeuren van de nalatenschap zouden
zUn. Pl. meende dus dat het College
van Gecommitteerde niet een beslissing
als het heeft genomen, had mogen
nemen.
Pl. wenscht dat er eindelijk eens zal
komen een op de materie- gefundeerde
beslissing. Hij voort aan dat hem nog
steeds niets ls bekend geworden aan
gaande de grosse van de minuut van 17
Mei 1756. In den ketting van den aan
vang tot nu ontbreekt daardoor
noodzakelijke schakel. Pl. merkt op dat
appellanten niets willen van hetgeen
voor 1896 is geschied. Daarvan wordt
dooi- hen geen rekening en verantwoor
ding gevraagd.
Indien pl. hel goed inziet dan kan art.
1925 B. W. in deze zaak dus niet gelden.
Pl. haalt voorts verschillende rechter
lijke uitspraken aan, volgens een daar
van van 1859 ls beslist dat ter zake van
een vordering van 1634 zelfs rekening
en verantwoording schuldig wa5.
Den nadruk laat pl. er op vallen dat
volgens hem de zich noemende Direc
teuren van Teylcr's Stichting zich In
lieten met zaken die niet de hunne wa
ren. Ze deden dat uit eigen vrijen wil
en stelden daardoor een daad. Voor die
daad zijn zij verantwoording schuldig.
De vordering die appellanten doen is
niet ouder dan dertig jaar en dus niet
verjaard naar meening van pL
Enkele opmerkingen maakt spr. nog
ter zake van de Jncidenteele vordering.
Verschillende rechterlijke uitspraken
haalt hU aan. Indien de acte van 17
Mei 1756 naar rechte geen kracht heeft
dan dient ze naar de meening van pl
te moeten worden geëlimineerd. Pl.
haalt aan een ingezonden stuk door
hen geschreven in Haarl. Dagblad van
van 11 September 1926 en merkt op dat
Mr. Van Styrum daarop niet wenschte
te antwoorden.
Vervolgens leest hij een lang stuk voor
waarop hij vraagt getuigenverhoor toe
te laten. Tenslotte zegt pl. dat hij na
mens appellanten wenscht te persistee-
ren bij den gedanen eisch.
Pleidooi Jhr. Mr. F.
W. van Styrum-
Jhr. Mr. F. W. van Styrum nam
het Mr. Vijn kwalijk dat hij indertijd
toen een zaak hangende was voor de
rechtbank daarover een stuk in een dag
blad was gaan schrijven. Dat is geen
gewoonte.
Pl. deed opmerken dat Mr. Vijn met
enkele nova wenschte aan te komen.
Echter ook dat is geen gewoonte. Een
pleidooi dient alléén om conclusion toe
te lichten. In de eene zaak erkende mr.
J. Vijn de rechtsgeldigheid van het tes
tament van Teyier maar in een andere
doet hij dat niet. In de practyk van
spr. is dat nog nimmer voorgekomen.
Opmerkelijk is dat mr. ViJn telkens
voor andere z.g.n. erfgen urnen optreedt.
Indien men was gekomen bij een Prae
tor. die 't Romeinsche recht kent, dan
had deze gezegd: Gij kunt deze actie
niet instellen, want het ls :n dood ge
boren kind. Pl. zegt dat mr. VUn het
deed voorkomen als kende hij het tes
tament niet. Dat is echter niet. a-n te
nemen want dan was mr. Vijn. die in
deze zaken optreedt geen knip voor den
neus waard, zegt pl.
Toen Tom de Rijmer in Haarl. Dag
blad van 29 April 1925 eens een vers
maakte naar aanleiding van de Teyier
zaken ging mr. Vijn dadelijk naar aan
leiding daarvan een stuk in die courant
schrijven. Hetgeen mr. Vijn daarin zei-
de vindt spr. niet in goeden styi. Het
maakt er niet aangenamer op tegen mr.
VUn te gaan pleiten. Pl. laakt het dat
mr. V. nu weder heel op het la .tst,
eenige dagen geleden een paar stukken
nog in geding bracht hoewel partijen
reeds meer dan één jaar geleden hun
memorie van antwoord indienden. Te
gen die late productie van stukken komt
pl. op.
Indien I. Brand geen erfenis wil aan
vaarden, dan kunnen de erfgenamen
van hem waarvoor nu mr. Vfin opkomt
dat ook niet doen. En Isaac Brand han
delde aldus, als was hij niet. maar een
ander de rechthebbende. Hij werd een
der directeuren van de Toy Iers Stichting.
De Oroot leerde „een erfenis eenmaal
verlaten zijnde, mag daarna niet meer
aanvaard worden". Daarmede vervalt
het geheele systeem van mr. Vijn en
zakt dan als een kaartenhuis ineen. Aan
de directeuren van Teyler's Stichting
wordt geheimhouding verweten, maar
het testament van Teyier spreekt van
„geheimhouding". Het is aan de direc
teuren van toen en nu niet kwalijk te
nemen, dat zU met den inhoud van dat
testament niet te koop liepen. In deze
is mr. VUn niet op zijn plaats.
In do stukken had mr. Vijn bepleit,
dat het Hof by een incidenteel arrest
de nietigheid van het testament van
Teyier zal uitspreken Pl. vindt ln dezen
een incidenteel arrest van zin. Nu nog
eenig gctulgenbewijs toe te laten, daar
heeft pl. al eenig bezwaar tegen. Pl.
concludeert dat dj tegenparty ongelijk
zal moeten krygen en dat het vonnis
der Haarlemschc rechtbank zal moeten
worden bevestigd.
Mr, Jan VUn wilde nog van repliek
dienen. Maar de President wilde dat
niet meer toestaan.
De ulUpraak van het Hof werd be
paald op Februari 1928.
ONTVANGEN KALENDERS
Een der eerste kalenders van de ve
len. die ons or.getw-yfeld ook dit jaar
bereiken zullen, is een royaal uitge
voerde van de Levensverzckering-My.
„Utrecht". De kalender heeft een groot
formaat en is duidelijk gedrukt. Alle
Chrlsteiyke en Israëlitische feestdagen
van eenige beteekenis zUn er op ver
meld.
UITT BECTI7 CHCIf ter gezondheidsverzorging, dat ooi r cadeau gluevln op a fie
nel DLOlL DUÜilV. WERD. ONTVANGT IEDER LEZER VAN DEZE COURANT UI\a 1 ld
Het draagt den titel
„PASTOOR HEUMANN'S
NIEUWE GENEESWIJZE"
(352 bladz., 150 afbeeldingen)
Vier millioen dezer boekeu zijn reed
over de gansche wereld verspreid.
Ook voor U is dit boek onmisbaar, wan
neer U op dc gezondheid Uwer familie
leden en van U zelf prijs stelt. Wien d<
inhoud van dit bock bekend is. verwon
dert zich niet over zijn enorme
verspreiding.
Dc schrijver, Pastoor LODEWIJK
HEUMANN, is er in geslaagd, den
lezer een juist beeld van het menschelijk
lichaam en zijn ziekten te geven.
Met langdradige thccriecn houdt Pass
toor Heumann zich niet op, maar gaat
direct op zijn doel af. Eerst wijst hij, wat
tc doen is, om gezond te blijven- Dan
komt het voornaamsteHij bespreekt dc
enkele ziekten en toont, dat de hardnek
kigste ziekten dikwijls met heel eenvou
dige middelen bestreden kunnen worden.
Op deze wijze werden reeds vele
honderdduizenden van hun lijden bevrijd,
hetgeen door meer dan 150000 uitmun;
tende getuigen bevestigd is. Het boek
bevat ook alle waardevolle recepten van
Pastoor Heumann en vele opmerkens
waardige levensregelen. Zulk een waarde
vol boek tc bezitten zal zeker ook Uw
wcusch zijn. U ontvangt het door ons
gratis. U behoeft alleen Uw adres op te
geven (briefkaart is voldoende), waarop
wij U gaarne onmiddellijk het bock over,
zenden. Daardoor ontstaat voor U geen
enkele verpichting. Het boek verschaft U
en Uw familieleden onschatbaar nut. zoo
dat liet in geen enke! huis gemist kan
worden.
L. HEUMANN Co.
Staalkade 4, Amsterdam, C- 23
Het boek bevat o.a. eene nauwkeurige
beschrijving van de volgende kwalen met
opgave van dc meest werkzame recepten
Aambeien
Aderverkalkin g
Asthma
Blaas; en Niers
(ziekten
Bloedarmoede,
(Bleekzucht
Breuken
Bronchiaal-
(catarrh
Gal- en Lever-
(ziekten
Hoesten
116
Hoofdpijn
Jicht
Kwaad blosd
Maag= en inge
wandsziekten
Open beenen
Rheumatiek
Uitslag
Verkoudheid
Verstopping
Waterzucht
Zenuwlijden,
enz.
HET MIDDELBAAR
ONDERWIJS.
GEMEENTELIJKE TOESLAG OP
SALARISSEN VAN LEERAREN DER
BIJZONDERE MIDD. SCHOLEN?
27 leeraren (esssen) aan het Christe
lijk Lyceum en het R--K. Lyceum vra
gen aan den raad om een toeslag op
hun salarissen.
B. en W. schrUven daarover aan den
raad:
Deze leeraren worden bezoldigd naar
de regeling, geldend voor de leeraren
werkzaam aan de Rijks Hoogere Burger
scholen (het z.g. bezoldigingsbesluit).
In verband hiermede brengen wij ii
herinnering, dat in het jaar 1923, onder
drang van algemeene bezuiniging, door
den Minister van Onderwijs. Kunsten en
Wetenschappen, nieuwe voorwaarden
werden vastgesteld voor de subskiisering
van rykswege van gemeentelijke hoogere
burgerscholen en gymnasia.
Om aanspraak op rykssubsidie voor
onze Inrichtingen van onderwys te be
houden, moesten worden nageleefd de
bepalingen nopens de regeling van les
uren, het getal leerlingen per klasse en
het vormen van parallel-afdeeilngen.
Bovendien werd als verplichting ge
steld, dat voor de leeraren ln dienst der
gemeente ook het z.g. bezoldigingsbesluit
zou gelden, wat neer kwam op eene ver
laging van wedden.
Do toenmalige Raad kon zich hierme
de niet vereenigen: noodgedwongen
moest hU op 11 Juli 1923 besluiten de
nieuwe voorwaarden gesteld ter verkrij
ging van het Rykssubsidie niet te aan
vaarden, doch den bes taanden toestand
te handhaven, dus ook wat betrof de sa-
larlsregeling voor het personeel.
Derhalve geldt thans nog dezelfde sa
larisregeling voor de leeraren aan de ge
meentelijke inrichtingen voor middel
baar- en voorbereidend hooger onderwUs
als in 1923.
Adressanten zouden nu gaarne zien,
dat deze salarisregeling ook van toepas
sing werd verklaard voor hunne scho
len: zij cmeenen dat zulks zou kunnen
geschieden door van gemeentewege een
toeslag 'het verschil in wedde tusschen
de gemeentelijke- en rijksregeling) toe
te kennen.
Volgens een door de leeraren gemaak
te berekening zou dat der gemeente
pl.m. 40.000 per Jaar kosten.
WU vestigen er uwe aandacht op, dat
de gemeente tot geen enkele bijdrage
aan de bijzondere inrichtingen voor mid
öelbaar- en voorbereidend hooger on
derwUs verplicht is, zooals bijv. wel het
geval is by het nijverheids- en het la
ger onderwUs.
Een groot gedeelte der kosten dezer
Inrichtingen wordt door het Rijk gedra
gen, o.a. 80 pet. van de Jaarwedde van
de rectoren, leeraren en beambten en
van de eventueele bijdrage in het pen
sioen. benevens van bijna alle exploita
tiekosten dier scholen; 75 pet. in de kos
ten van huur van schoollokalen en wo
ningen van het personeel en van huur
en erfpacht van terreinen; 90 pet. van
de kosten van het oprichten, inrichten,
uitbreiden en veranderen van inrichting
van schoollokalen en woningen van het
personeel en den aankoop en het inrich
ten van terreinen, met dien verstande,
dat van deze kosten jaarlijks in reke
ning wordt gebracht het percentage
dat de 3 pet. rentegevende Nationale
Schuld op den eersten beursdag van
het jaar voor den verkrijger afwierp,
vermeerderd met een half ten honderd.
Verder is uit een ingesteld onderzoek
gebleken, dat in Amsterdam en in Alk
maar van gemeentewege geen toeslag
op bedoelde salarissen wordt gegeven:
wel heeft het RUk voor Amsterdam
goedgevonden, dat de leeraren der by-
zondere middelbare scholen en gymna
sia aldaar geiyke salarissen ontvangen
als die aan de openbare scholen, doch
het RUk vergoedt van deze hoogere sa
larissen ook het gewone percentage (80
pet.) aan de schoolbesturen.
Wy meenen, dat het meer op den weg
van adressanten had gelegen om ver
hooging van salaris te verzoeken aan
het bestuur hunner school, dat zich dan
tot het RUk had kunnen wenden om
goedkeuring en tevens eene rUksbydrage
van 80 pet. *tn die kosten had kunnen
vragen
Hier zou de gemeente onverplicht een
taak van het RUk gaan overnemen.
Op grond van een en ander stellen
wy zoo besluiten B. en W. voor op
het verzoek afwyzend te beschikken.
INKWARTIERING.
B. en W. brengen ter kennis, dat dv*
lUst van Inwoners, die voor het verlee-
nen van inkwartiering en onderhoud ln
aanmerking komen, is herzien en dat
die lUst gedurende veertien dagen te'-
Inzage is nedergelegd ter gemeente
secretarie (2e afdeel'.ng' alhier.
Bezwaren tegen d;e Ujst kunnen van
9 tot en met 23 December 1S27 op on
gezegeld papier worden ingediend.
ZU, die mochten verlangen, dat voor
hunne rekening de inkwartiering worde
uitbesteed, kunnen eene daartoe strek
ccnde aanvrage ter gemeente-secretarie
ondcricckenen.
INSTITUUT VOOR
ARBEIDERS
ONTWIKKELING.
MENSCH EN MACHINE.
Men schrUft ons:
Mevrouw Roland Holst, die het voric
jaar reeds eenmaal voor het Instituut
voor Arbeidersontwikkeling optrad en
toen soo'n instemming genoot van het
talryk opgekomen publiek, zal as. Zon
dagmorgen weder voor de Haarlemsche
arbeiders spreken. Ditmaal koos zy tot
onderwerp: Mensch en Machine, ongc-
twyfeld een van de belangrijkste gees
telijke vraagstukken van onzen tyd, n.I.
de verhouding van den mensch tot het
productieproces. Weinigen in de arbei
dersbeweging, zoowel als daar buiten,
zullen een in het arbeidersleven zoo
diep ingrijpend probleem zóó goed in
staat zijn te behandelen als mevrouw
Roland Holst, die o.a. in de van haar
hand verschenen boeken „Communisme
en Moraal" en „Leven en Schoonheid"
reeds zulke belangryke studies over de
moraal van den arbeid gaf,
De heer M. Bruyel Jr. zal de byeen-
komst, die te half elf in den Kegelbond
aanvangt, met piano-spel opluisteren,
zoodat het weer een genotvollen morgen
belooft te worden voor de honderden
arbeiders, die met hun vrouwen naar
de eenvoudige maar boeiende woorden
van de spreekster zullen gaan luisteren
GEMEENTERAAD.
Vergadering ran den laad der ge
m^entc Haarlem op Woensdag 14 De
cember 1927, des namiddags ten 1.30 ur<
in de Oude Raadzaal ten Stadhuize.
Aan de orde zal worden gesteld::
1. Mededeelingen en ingekomen stuk
ken (liggen ter inzage).
2. Verordening leggen en hebben van
buizen, enz. in particuliere eigendom
men.
3. Aanschaffing schoolmeubelen bij
zondere school Frederikspark 3.
4. Verkoop grond Peperstraat.
5. Intrekking enz. regeling toeken
ning bydrage in studiekosten voor leer
lingen uit geannexeerd gebied.
6. Benceming onderwijzeres Lichame
lijke Oefening.
VOOR DE WERKLOOZEN
Donderdagmiddag waren talryke
werklooze arbeiders, leden van de by
den H. B. B. aangesloten bonden, met
hun vrouwen in het Luxor Theater by
een, om te genieten van het aanbod der
directie om een gratis voorstelling by
te wonen.
Voor de aanvang sprak de heer IJ. v.
d. Spoel de aanwezigen toe. HU sprak
er zUn teleurstelling over uit dat er
weder zoo velen door groote werkloos
heid getroffen worden, aangezien de zaal
geheel vol was, terwyi dit toch feiteiyk
nog slechts een deel van het totale aan
tal was Hij deelde mede, het het bestuur
van den H. B. evenals het vorig jaar
wilde trachten aan de door werkeloos
heid gedupeerde een kleine afwisseling
te brengen en de groote opkomst was wel
het bewys dat dit door de werkloozen op
prys werd gesteld.
Spreker bracht een woord van hulde
aan de directie van het Luxor Theater,
aan de muzikanten en het personeel dat
zoo bereidwillig was mede te werken.
1IET KENNEMERPLELN
Nu de bouw van de nieuwe Kennemer-
brug zyn voltooiing nadert, is ook een
begin gemaakt met het grondwerk in het
Staten Bolwerk, noodlg ter verbree
ding van het gedeelte Kennemorplein
naar de nieuwe brug. Een breede strook
grond moet aan de WestzUde toegevoegd
worden voor den sterk te verbreeden rij
weg. Drie zeer mooie beukenboomen
moeten daartoe worden gerooid, waar
mede de plantsoenarbeiders reeds bezig
zijn. De dienst van den Hout «n qc
Plantsoenen heeft zoolang mogelyk ge
wacht met het rooien, maar eindelUk
moet het er van komen. Weldra zal
eveneens een begin gemaakt worden met
het werk aan de zUde van het Frons
Halsplantsoen. Dezer dagen was weg-
personeel van de N. Z. H. T. M. aan die
zyde bezig met het doen van opmetingen
noodlg voor den aanleg van de tram
banen naar de nieuwe brug.
DE TOONEELVEEEENIGING
„TONEVO"
Deze vereeniging zal Woensdag 14 Dec.
in den schouwburg aan den Jansweg een
voorstelling geven van het bekende suc
ces biyspel „De Baron van Haberniks"
van de Duitsche blUspelschrUvers Otto
Scharz en G. Lengbach, een stuk dat
nog niet te Haarlem opgevoerd is. Het
feit dat het gezelschap van Louis de
Bree met „De Baron van Haberniks"
avond aan avond te Amsterdam stamp,
volle zalen trok. zegt voor dezs klucht
genoeg.
Zondag 8 Januari heeft Tonevo een
geccstumeerd kinderfeest georganiseerd.
De jury, bestaande uit de dames me
vrouw Blomberg-Zeeman, mevrouw J.
v. AmstelFrcund en mej. Fr. Busquet
zal voor elke leeftydsgroep afzonder
lijke prUzen toekennen.
Terecht geroyeerd?
„SYSTEEM VAN AFSPRAAKJES EN GIFTEN."
DE MEENING VAN MR. DUYS.
Voor de burgeriyke kamer der recht
bank te Den Haag zUn de pleidooien ge
houden in de civiele procedure van den
heer Van der Stel contra de vereeni
ging van gasfabrikanben. Daar Mr.
Nöthorn verhinderd was, trad voor den
heer Van der Stel op Mr. Duys. Om
trent de pleidooien ontleenen wU het
volgende aan het verslag van De Tele
graaf:
Dc.meening ran Mr. Duys.
Mr. J. E. W. Duys, ving zyn kort plei
dooi aan met op te merken, dat de zaal:
juridisch zich beperkt tot de vraag of
eischer terecht is geroyeerd, en naar
spr's meening is gedaagde er niet in
geslaagd dit aan te toonen in de proce
dure. Was hy geroyeerd niet aan de
hand van art, 13 der statuten, maar
om zijn houding Jegens de vereeniging
dan had een nieuwe procedure moeten
volgen. Dc daad, niet het vonnis ont-
eert, zeide pleiter. In den kring, waar
in eischer verkeert, was dit niet een
moreele onwaardigheid. Na de lezing
der stukken is pleiter tot de overtuiging
gekomen, dat eischer terecht heelt ge
zegd, dat als hy veroordeeld is en dus
het cachet van minderwaardigheid is
verkregen, dit geen reden mocht zijn
tot royeering in een vereeniging. waar
van de leden ook niet vrij uit gaan.
De tegenpleiter, mr. Wol ter beek Mul
ler, had gedacht een uitvoerige uiteen
zetting té zullen krygen over wat de
andere gasdirecteuren hebben gedaan.
De president, mr. Dumosch: Had u
niet gedacht, dat er ook nog een pre
sident is. die kan inperken?
Het heeft pleiter verwonderd, dat mr.
Duys op de kwestie zelf niet is inge
gaan, daar er toch nog wel wat aan vast
zit. Daar latend de mérites der ver
eeniging of van eischer, wenscht plei
ter eerst te bespreken, of het royement
formeel in orde is. Is dit zoo, dan staat
men voor een besluit der vereeniging en
daar is hy aan gebonden.
Uitzetting van een lid kan geschieden
als het bestuur meent, dat termen aan
wezig zyn en minstens met tweederden
der uitgebrachte stemmen daartoe be
sloten wordt. Aan deze eisohen ls in dit
geval voldaan. Wel is waar heeft het
bestuur eerst, gedacht zelf te kunnen
royeeren wat z.i. een onjuiste lezing
van de statuten was maar de feiten
zyn, dat later een gewone ledenvergade
ring het besluit tot royement nam. For
meel is de zaak dus in orde.
De houding der vereeniging.
Uit de Jurisprudentie biykt, dat men
aan een besluit der vereeniging gebon
den is; in de practijk geldt dit echter
niet onvoorwaardelyk en wordt gevraagd
of de biliykheid en redeiykheid niet in
acht genomen zUn. De vereeniging is
begonnen, zeide pleiter, tegenover Van
der Stel niet onwelwillend te zyn en
heeft hem tijdens zijn gevangenschap
ondersteund en toegezegd, hem na zijn
straftyd een positie te verschaffen. H(j
is daarna echter zoo gaan optreden,
dat het voor de vereeniging niet doen
lijk was.
Pleiter bestreed verder de gevraagde
schadevergoedingen. Het bestuur wil
den heer Van der Stel zijn verbitterdea
toestand echter niet kwalijk nemen,
hoewel door zUn actie heel wat ellende
is veroorzaakt. Hij had op andere wijze
hetzelfde kunnen bereiken, meende
pleiter.
In zUn repliek zeide mr. Duys, dat hij
opzetteiyk kort is geweest, omdat de
franje hier niets ter zake deed. Het feit
is, dat aan eischer is medegedeeld, dat
het bestuur hem heeft geroyeerd. Die
brief is niet weg te werken. Pleiter be
grijpt niet, dat niet alle leden zich laten
royeeren. wanneer zy zoo goed behan
deld worden als zUn tegenpleiter heeft
betoogd, dat jegens eischer gehandeld is.
Pleiter is er van overtuigd dat, ais de
heer Van der Stel niet zoo was opgetre
den, er in ons land nog tal van directeu
ren op hun plaats zaten, die er niet hoo-
ren. Uit alles is gebleken, dat in de ver
eeniging een systeem gemaakt was van
afspraakjes en giften.
Het royement bracht den heer Van
der Stel in een uitzonderingsgeval.
Wat de sohade betreft, de elementen
van de schade zijn wel degeiyk aange
geven en ae rechter is er, cm dit vast ;e
stellen. Sohade kan ook moreele schade
zyn en de rechter kan dit geldelijk
waardeeren.
In zUn dupliek zette mr. Wolterbeek
Muller nog uiteen, dat Van der Stel ge
dreigd heeft by het bestuur de zaak aan
de groote klok te hangen. Daarom heeft
de vereeniging gezegd: „GU meet er
uit."
Mi'. Duys ontkende, dat er gedreigd is
met publicatie als hij geroyeerd zoa
worden. HU wilde zich slechts zuiveren.
De president bepaalde de uitspraak
op 10 Januari a.s.
AUTEURSRECHT BEEL
DENDE KUNST.
EEN STAATSAUTEURSRECHT
OP OUDE WERKEN.
Onder voorzitterschap van den heer
G. D. Gratama had te Haarlem de al
gemeene ledenvergadering van het
Bureau van Auteursrecht van Beelden
de Kunst plaats.
Uit het jaarverslag van den directeur,
bleek, dat het aantal leden met 42
is toegenomen. Uitkeeringen geschie
den aan circa 30 leden. De rekening
en verantwoording werd goedgekeurd.
In behandeling kwam het wetsontwerp
Herriot. tot strekking hebbende in
Frankrijk den duur van het auteursrecht
te verlengen en het instellen van een
staatsauteursrecht, uit welks opbrengst
een nationale kas zal worden gesticht
die dienen moet om kunstenaars en
kunstinstellingen te steunen.
Besloten werd stappen by den Minis
ter van Justitie te doen tot het verkrij
gen van een dergelijke wet in ons land
en tot invoering van het staatsauteurs-
recht op alle Hollandsche kunstwerken
die niet door de auteurswet van thans
worden beschermd om de concurrentie
van werken van oude kunst, den mo
dernen kunstenaars aangedaan, tegen
te gaan.
Tot leden van den Bestuursraad wer
den gekozen de heeren: C. Huydekoper.
aftredend !!d en A. M. Seven hu Ijzen in
de plaats van den heer R. C. Mauve
die niet weer voor herbenoeming in aan
merking wenschte te komen.
In de daarna gehouden vergadering
van den bestuursraad werden tot leden
van het bestuur gekozen de heeren A,
P. Smits aftredend lid en D. Halting.
HET TRAMPERSONEEL.
Dinsdag 13 December zal een confe
rentie plaats hebben tusschen de directie
van de N.Z.HT.M. en de vertegenwoor
digers van de vakorganisaties waar een
aantal voor het personeel belangryke
punten ter sprake zullen gebracht wor
den. Door de delegatie van de Ned.
Vereen, van Spoor en Tramwegpersoneel
zal in de des avonds te houden ver
gadering verslag van de conferentie
worden uitgebracht.
VROUWENGROEP VRIJHEIDSBOND
De besturen der afdeelingen Haarlem
er. Heemstede van de Vrouwengroep uit
den VrUheidsbond, hebben een verga
dering belegd op Maandag 12 December
Daar zal een bespreking over „Het
Staatspensioen" gehouden worden door
Mevr. Sorgdrager—van Thiel.
Mevrouw J J, MeeterNegi'Un ver
klaarde zich bereid eenige voordrachten
ten gehoore te brengen.
AANBESTEDINGEN.
Vrijdag werd ten bureele van
den Rijkswaterstaat aanbesteed het on
derhoud van de havenwerken beoosten
Oude Schild op Texel gedurende de
jaren 1928. 1929 en 1930. (Raming
11.000 per jaar). Ingekomen waren
vUf biljetten. Het laagst werd inge
schreven door I C Kcoiman, te HarLii-
gen voor 10.340.
Op dezelfde pL-.ats werd eveneens aan
besteed het onderhoud der duinen aan
den vasten wal van Noord-Holland, ge
durende de jaren 1928 en 1929, in twee
perceelen. (Raming perceel I 15.000
perceel II 14.000 en voor de massa
29.000. Ingekomen waren voor perceel
I 8 biljetten, voor perceel II, 4 cn voor
de massa ook vier biijetten. Het laagst
werd ingeschreven: voor perceel I door
W. Koper, te Zandvocrt. voor 14.050:
voor perceel n door P. Kuiper, te Pet
ten. voor 13.185 en vcor de massa
door P. Daalder, te Alkmaar, voor
26.730.
BACHCONCERT
De Haarlemsche Bachvereeniging
geeft haar derde concert op Dinsdag 13
December ln de Gemeentelijke Con
certzaal. Het Residentie-orkest zal zich
laten hooren onder leiding van Dr. Pe
ter van Anrooy. Soliste is Elly Ney,
piano.
HET WERK PLAATSPER SON EEL
Door de afdeeling Haarlem van de
Ned. Verten, van Spoor en Tramweg
personeel is besloten, ter ondersteun'ng
van de actie voor verbetering van ce
arbeidsvoorwaarden. Vrijdag 16 Decem
ber een vergadering van het Werk-
plaatspersoneel te houden in het Gem.
Concertgebouw. Op deze bijeenkomst
zal de heer G. Steenhuyzen spreien
over: „De positie van het werkplaats-
personeel" en de heer f>. Mol tm aker
over: „Tot den aanval",
