LETTEREN
EN KUNST.
FLORES-FILM
HAARLEM'S DAGBLAD
^UZIEK.
NEDERL. OPERA: „La BOHèME".
„Scènes de la Vie de Bohème" ware
Juister titel van dit nu 30 jaren oude
werk, een der meest succesrijke schep
pingen uit de „veristische" school, die
de onwezenlijkheden en overdrevenhe
den zoowel van de groote, als van de ko
mische opera versmadend haar onder
werpen in het werkelijke leven zoekt en
vindt. „Carmen" is wel het eerste voor
beeld dezer richting, en tevens een hoog
tepunt, dat tot dusver nog niet geëven
aard is, en waarschijnlijk ook niet licht
zal worden. In melodische kracht en
geslotenheid, ln scherpe karakteristiek
evenaart Puccini's „Bohème" het mees
terwerk van Bizet niet en het zal dan
ook wel nooit de po; ulariteit van „Car
men" verwerven, doch Puccini bezat
voldoenden rijkdom aan kleuren op zijn
orkestraal palet, aan Italiaansche melo-
diek en dramatisch uitbeeldingsvermo
gen om met zijn werk de ooren te stree-
len, de harten te roeren en liet verstand
aangenaam bt-ig te houden en zóó aan
de klassieke elschcn van goede muziek
te voldoen, wat hem denkelijk wel on
verschillig gelaten zal hebben, en om
zUnopera tot een der bestgeslaagde van
den nleuweren tijd te verheffen, wat
nog wat anders is.
We mogen den ondernemingsgeest en
activiteit van de directie onzer Haar-
lemsche (ik had wel „stedelijke" willen
schrijven, doch dit is in ons vaderland
nog een utopie) opera prijzen, die in den
korten tijd van haar bestaan nu reeds
het vierde werk durfde vc te bereiden,
met alle kosten en moeite daaraan ver
bonden. Dat zij tot neg toe binnen het
kader van beproefde succeswerken bleef
en geen gewaagde experimenten met no
viteiten deed, getuigt van wys beleid.
De gelegenheid, zelfs om opera's van het
bekende en beproefde repertoire te zien
opvoeren, wordt aan diegenen van ons
die niet elk oogenblik een plezierreisje
naar Brussel of Parijs kunnen onderne
men te zelden geboden, dat men de be
schaafde en van ernstig streven getui
gende opvoeringen van onze Haarlem-
sche onderneming niet op prijs zou moe
ten stellen. Toch zal een grootere blij
vende belangstelling, althans voor de
stallesplaatsen. noodig blijken, wil die
onderneming voldoende baten afwerpen
om zich verder en hooger te ontwikke
len. De heeren Kaart en Pauwels heb
ben genoeg artistieke voornemens als
ze maar ultv rbaar zijn!
Als altijd was ook bij de première van
gisteren de zang der hoofdpersonen over
't geheel zeer goed. Een jeugdige dé
butante mochten we begroeten: mej.
Jeanne Bacilek, die de rol van Mimi op
bevredigende, en hier en daar meer dan
bevredigende, ja gelukkige wijze uit
beeldde. Haar tenger postuur leent zich
voor dergelijke rollen bij uitstek. De so-
praanstem klonk in den aanvang wat
dun, wellicht door eenige bevangenheid:
later op den avond werd het hoe langer
hoe beter en in het derde en vierde be
drijf kon zU zich geheel geven en be
halve fraalen zang ook ontroerende ac
centen treffen. Uit een zuiver logisch
oogpunt is deze stemclimax eigenlijk
niet als Juist te aanvaarden: de steeds
zwakker wordende borstlljdster Mimi
kan niet aan stemvolume winnen, doch
we zijn in de opera wel aan erger in
consequenties en onwaarschijnlijkheden
gewend geraakt; in elk geval gaf zy in
de slotscène een mooi en treffend mezza
voce. Truus de Bruin (Musette) was
vocaal aanvakelijk haar meerdere, la
ter haaf gelijke; gaf goed spel. dat mis
schien in 't tweede bedrijf nog een tikje
canallleuzer kon zijn. Mat den eeuwig-
Jeugdigen tenor Jules Moes (Rodolphe)
en den eveneens steeds verdienstelliken
bariton Ed. van der Ploeg (Marcel)
vormden de belde dames ln de derde
acte een kwartet dat werkelijk voortref
felijk klonk en dan ook zóóveel bijval
uitlokte, dat het herhaald werd. We
gunnen dit succes den artisten van har
te, doch kunnen de opmerking niet
weerhouden, dat de uitvoering, die toch
al door zeer langdurige tooneelwisselin-
gen onderbroken werd. nog meer ver
lengd werd. en dat het bovendien niet
verstandig was de teere en ziekelijke
Mimi nog langer zonder hoed of mantel
ln de sneeuw en vrieskoude te laten
staan, te meer waar een herberg vlakbU
was, waar een onderdak zeker niet ge
weigerd zou zijn-
De heeren Van Reen (Chaunard),
Blocmgarten (Colline), Monasch (Be-
noit) en De Vries (St. Phar) gaven al
len een goede vertolking hunner rollen.
De fijne, nerveus-bewegelijke partitie te
verklanken was de taak onzer H. O. V.
Zij maakte, onder de beproefde leiding
van den heer J. van Amerom ervan wat
er na enkele uren repeteeren (of Juister
„doornomen") van te maken is. Maar
een volkomen uitvoering stelt hoogere
eischcn dan waaraan nu voldaan kon
worden. „La Bohème" Is in dit opzicht
heel wat moeilijker dan „Faust" of
„Troubadour".
Décors en regie waren veelszins te
prijzen; dat de tooneelruimte voor het
tweede bedrijf te klein is. behoeft geen
betoog. De wrange humor in het vierde
bedrlif (een bijzonder compliment aan
Colline om zijn ode aan de Jas en aan
de beide duellisten) werd tot een schrij
nend stukje levenswaarheid.
Het koor had dezen avond gelukkig
maar weinig te doen. De schouwburg
was grootendeels goed bezet; we merk
ten tot ons genoegen een onzer eerste
musici in een der loges op. En de bijval
was groot en verdiend.
KAREL DE JONG.
HET SCHOUWTOONEEL.
Het Schouwtooneel. Adr, van der
Horst en Jan Musch. heeft het opvoc-
ringsrecht verworven van „Höhensonne"
een nieuw blijspel van Ludwig Fulda. ge-
inspireerd op de avonturen van den
pseudo-prlns Domela.
De première kan in den loop dezer
maand worden tegemoet gezien.
DINSDAG 13 DEC. 1927
GEM. ARBEIDERS ZANGVEREEN.
„MORGENROOD".
De afdeel Lng Bloemen daal-Santpoort
van den Bond van ArbeideTszangver-
eenigingen in Nederland gaf in hotel
„Velsexend" een concert. Dit koor be
staat voor een groot deel uit personeel
van het Provinciaal Ziekenhuis, hetgeen
oen ongeregelde opkomst veroorzaakt.
Vele moeilijkheden heeft „Morgenrood"
achter den rug. De heer Brosksma,
loofde echter in zijn tot grootere animo
opwekkend woord den vruchtbaren ar
beid van den voorzitter, den heer Zager,
die het koor voor ondergang heeft be
hoed.
Toen het koor op het podium had
plaats genomen zakte dit plotseling in,
waarna de heer Broeksma dit geestig
verklaarde als symbool van de socialis
tische levensbeschouwing die cp den bo
dem der werkelijkheid staat! De kort
geleden benoemde directeur, de heer
A. Aletrino, heeft naar de omstandig
heden te oordeelen reeds veel bereikt.
Te loven is vooral zijn Streven naar
zuiverheid, hetgeen echter ln „Tenebrae
factae sunt", van Mich. Haydn en
.Jtegina Coeli" van A. Lotti nog wel
te wenschen overliet. „Ontwapening"
van Herre de Vos en „Eéns" van Otto
W. de Nobel, werden zuiver en frisch
voorgedragen. Een greote verdienste was
voorts de pittige muzikaliteit waarmede
vezor.gen werd. Mooi van klank waren
de bassen en sopranen, de laatsten in
het hoove register alleen wat hard. De
middenstemmen kunnen nog aan sono
riteit winnen vooral de schaars boette
tenoren. De acoustiek kwam de koor
klank niet ten goede. Als de l*de,n
medewerken vooral in dien zin dat zij
trouw de repetities bezoeken, zal onder
de le'dlng van don heer AleMno onge
twijfeld veel bereikt worden. Gesoarmen
wsren onze verw.-",v^'r",en van den
vlolist, de hoer Jae van dor Woudo, daar
het geen klein;gv,o'd is als men werken
p.ls het Cone°rt in D gr. t. van N. Pa-
garn'ni op zün nrovramma ploatst. De
longe vie'!ct vT^ste m°t zijn d"™-
lijk en s'erk on'w'kkelde techniek. Het
"enoemd concert warvan de violist al
leen het eerste deel spe°!do. was toch
wel wat te hoog gegrepen, hoewel ln
dit werk, dat-, alle technische moge
lijkheden en kleurschakeringen va.n de
viool in toepassing brer-h veel knappe
momenten voorkwamen. Zijn zuiver spel
ook in dubbelgrepen en ri'n soepele stok-
voering vielen o.a. op. Zijn groots be-
drevenhrd in pizzicati en flageoletspel
toonde hij in „Spaansche Dans" van
Mowskowski en het grappige „Le Canari"
van Poliakin.
Al deze bekende proofs teenen. voor
vlolisten verlangden echter meer be
zieling; als succesnummers waren zij wel
op hun plaats en de veelbelovende
vlolist oogstte dan ook dankbaar applaus.
De pianobegeleiding was even correct
als droog. Bovendien had de heer Ah.
Fonteyn een ongeschikt instrument tot
zlin beschikking. Na de uitvoering van
..Morgenrood" van Otto W. de Nobel,
werd het concertgedeelte van dezer.
avond afgewisseld met een bal.
PIET MÖHRINGER.
NED. FILMLIGA.
DERDE VERTOONING.
James Cruze is een Amerikaan die in
Jazz een schier volmaakte parodie gele
verd heeft op het Amerikanisme! Dit
feit alleen al is interessant. De voortref
felijke en zeer geestige bespotting van
een aantal specifiek Amerikaansche
eigenschappen, voorbereid in een vrij
onbenullige voorgeschiedenis die nu
eenmaal onmisbaar was vindt haar
hoogtepunt in de tweede helft der film.
De droom; waarin de hoofdpersoon, de
componist Mc. Rae, in zijn slaap, in let
terlijken zin bezeten wordt van den
Jazz-duivel. In dezen droom komen
alle echt Amerikaansche karaktertrek
jes die in de voorafgaande drie bedrij
ven worden aangekondigd in die obse-
deerende afmetingen' en vormen, die de
nachtmerrie tot zoo'n alleronaange
naamste nachtelijke tljdpasseerlng ma
ken, terug. WH kunnen hier citeeren wat
het programma der Liga zegt:
Merkwaardig is het hoe James Cruze,
zelf Amerikaan (in dezen droom) alle
echt-Amerikaanschc dwaasheden aan
de kaak stelt: geldhonger, danswoede,
vormelijkheid, snobisme worden e.'er
onubarmhartig gehekeld als de senti-
menteele romantiek, die zich een uitweg
baant in de tallooze love-, cradle-,
home- en farewell songs; voorts krijgt
de Amerikaansche zakeiyke nuchter
heid een beurt, pers. rechtspraak, gevan
geniswezen, zakenleven, alle jaagt hy
er door In steeds sneller vaart der Jazz
muziek.
En hierin ligt ook de groote verdien
ster der film „Jazz" dat de inhoud van
aen droom ln de eerste pla.ics, psycho
logisch verantwoord is, en in de tweede
plaats, en dat moet buitengewoon moei-
lyk geweest zijn pasklaar werd ge
maakt voor de parodie op het Amerika
nisme.
Met de film. welwillend ter beschik
king gesteld door de directie van het
Provinciaal Waterleidingbedrüf van
Noord-Holland, en vervaardigd door
den heer J. C. Mol „Hot. leven in een
druppel water" voldeed de Liga nog
maals aan de belofte ook zuiver weten-
schappeiyk werk te vertoonen. Den heer
Mol komt voor zUn schepping zeer veel
lof toe. Wat hij ons door middel van het
microscoop en een druppel water op het
witte doek voor oogen toovert is verba
zingwekkend. wy mogen hem dank
baar zUn omdat hy ons een blik heeft
doen slaan in het leven van die honder
den en duizenden onzichtbare organis
men, die eenige kubieke centimeters
slootwater bevolken.
Tot slot werden de films van Rutt-
mann vertoond. Zoogenaamde absolute
films, waarin alleen licht en donker, en
de bewegende (sobere) figuur (rechthoe
ken en arabesken in zwart en wit) optre
den. Het is onmogelijk om die cinema
tografie te beschrijven. Men vond de
kennismaking met dit experiment over
het algemeen wel interessant, de me
ningen over de werkelyke waarde van
deze probeersels (die voor*,-udies zijn
voor een grootere film „Berlin") liepen
echter zeer uiteen. Wat ons be'reft, wj
zovcer» ons oordeel nog op willen schor
ten tot wy „Berlin" gezien hebben. En
toch.... ons vertrouwen in dergelijk geëx-
pertmenteer, dat zoo weinig houvast
biedt en eigenlyk in het geheel geen
zintuigelljk waarneembare schoonheid...
is n i e t groot. Bovendien welke werke
lijke artistieke prestatie ligt aan dit
soort arbeid ten grondslag? De „moder
nen" filosofeeren zoo gaarne over ab
stracte schoonheid; zij praaten zóó lang
over dat, te pas en te onpas gebruikte,
begrip rvthme tot zy in een zwarten
rechthoek die over een witten achter
grond schuift en zich tenslotte vieren
deelt in smalle strookjes, om einde'.yk
uiteen te vallen in tienmaal 'zooveel
vierkantjes, de voltrekking van 'n „dra
matisch conflict" zien geschieden. Is
dat geen critieklooze fantastery en een
rich willoos overgeven aan een idee,
waarby men het moderne kunstpro
duct als springplank gebruikt voor een
redeneering „ins blaue hinein" die niets
meer te maken heeft met dat kunst
product?
Ons rest de musici, vormende „The
White Star band" hulde te brengen voor
hun Degeleidmg van Jazz. die inderdaad
voortreffeiyk was. In de eerste plaats,
dank zy den steun van den Saxophonist
den heer Stinis en in de tweede plaats
dank zy de leiding van den heer M.
La Chapclle,
A.
VERBINDING VAN
TOONEEL EN FILM.
PROEVE BIJ HET VEREENIGD
ROTT. HOFSTAD TOONEEL
De directie van het Vereenïgd Rotter-
damsch Hofstadtooneel schvyft:
Sinds eenige jaren houden vooraan
staande bultenlandsche tooneelregisseurs
als Meijerhold in Rusland en Piscator te
Bcriyn zich bezig met experimenten. d:e
een wending willen geven aan den strijd
tusschen tooneel en film. door de film
techniek in dienst te stellen van de too
neel kunst. De eerste schrede op dat ge
bied zette Meyerhold die in 1924 te S'
Petersburg by de vertooning van Ehren-
berg's Storm op Europa boven de too-
neelopening een filmdoek hing, waarop
allerlei teksten en landkaarten versche
nen ter verduidelijking van de hande
ling. Dit was een begin, dat de princi
pes van de filmkunst nog weinig erken
de. Meer in de richting van de bioscoop
film werkt Erwin Piscator te BerlUn,
die aan al zyn vertooningen een pro
loog op het filmdoek laat voorafgaan
(zoodoende het kader van de voorstel
lingen vergrootend) en de handeling
van de stukken af en toe onderbreekt
om het gebeuren dan op de film voort
te zetten. Op dezen weg verder gaand,
zoekt men voortdurend naar een 'oplos
sing om de film geheel in de tooneel-
voorstelling op te nemen, en inderdaad
zyn de mogelijkheden die daarby te
voorschijn komen, onafzienbaar. Als het
tooneel de elementen van de film voor
eigen doeleinden gaat gebruiken kan
het resultaten bereiken, die in de bios
coop, waar men over niets anders dar.
het onbeweeglijke witte doek beschikt en
in de eerste plaats de menschelyke stem
moet missen, onmogelyk zyn.
Esn nieuwe schrede op dezen weg is
sinds korten tijd gezet door Simon
Koster, die de laatste jaren in Berlyn
woont en daar aan de filmindustrie ver
bonden is. Koster is er namelijk in ge
slaagd een verbinding van tooneel en
film tot stand te brengen, waarin deze
twee elementen niet naast elkaar (zoo
als tot dusverre steeds gebeurde) maar
door elkaar heen worden vertoond, en
zelfs nu en dan ongemerkt in elkaar
overgaan. De proeven, die daarmee in
Berlijn zijn genomen, hebben verrassen
de resultaten opgeleverd. De eerste aan
wending van deze nieuwe techniek in
het openbaar zal echter in Nederland
plaats hebben, en wel bij de vertooning
van Simon Koster's nieuwe stuk: Nul
Uur Nul. een gebeurtenis dat Cor van
der Lugt Melsert ter vertooning by het
Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad-Too-
neel heeft aangenomen. Nul Uur Nul is
een moderne fantasie, waarin parodisti
sche, ernstige en komische tafreelen af
wisselen met scènes in revue-stijl, terwijl
den acteur af en toe ook gelegenheid is
gegeven om zichzelf op het tooneel te
brengen en hun rollen improviseerend
uit te werken.
Cor van der Lugt Melsert zal zelf de
regie van de vertooning op zich nemen
en Annie van der Lugt Melsertvan
Ees zal er de hoofdrol (een A.K.O.-
jongen) in vervullen. De film die in het
stuk voorkomt, wordt gedeeltelijk in Den
Haag. gedeeltelyk in een groot Berlynsch
film-atelier onder leiding van den opera
teur C. Oertel vervaardigd; meer dan
tienduizend meter filmmateriaal wordt
ervoor gebruikt. Voor de vertooning van
het filmgedeelte der voorstelling wordt
een bijzonder apparaat geconstrueerd
Speciaal hiervoor gecomponeerde muziek
zal de uitvoering begeleiden. De première
van Nul Uur Nul zal op Nieuwjaarsdag
in den Konlnkiyken Schouwburg in Den
Haag plaats hebben.
NIEUWE UITGAVEN.
„Dante's Goddelijke Komedie"
vertaald door Pater Fr, C.
Kops O. F, M.
Het eerste deel van een werk van on-
getwyfeld groote beteekenis is in den
Nederlandschen boekhandel. ..N.V. Uit
gever y Joost van den Vondel", versche
nen. Een Hollandsche vertaling van
Dante's Goddelyke Comedie door Pater
Fr. Chr. Kops. O.FJM. De groote ver
dienste van deze vertaling ïykt ons in de
oerste plaats hierin gelegen dat het de
Divina Comedia veel dichter zal bren
gen tot de massa die er nog ver van
verwyderd is. Deze Goddelijke Comedie
is in zuivere eenvoudige taal (proza)
weergegeven, die toch magistraal en
grootsch van klank en compositie
ons zeer dicht brengt by de hoogte
waarop het meesterwerk van Dante
staat.
De bekende kunstenaar Charles Eyck
zal de geheele vertaling illustreeren. Van
de 20 Illustraties zullen eenige ln 4- 1
kleurendruk worden opgenomen. De
eerste aflevering toont ons reeds een
dergelijk exemplaar. Dante in het be
kende roode gewaad wyst met een in
getogen en toch majestueus gebaar de
aardsche zonden af die hem belagen in
het „donkere woud, midden op de reis
tocht van zyn leven": de panter, de
leeuw en de wolvin (zinnebeelden van
wellust, hoogmoed en hebzucht).
De illustratie is vol van het zwoele
diepwortelende oerleven in het woud.
Het exotisch tafereel doet, afgezien van
de religieuze gestyleerde gedaante van
Dante. denken aan de grillige uitbeel
ding in Rousseau's (le douanier) fan
tasie van het Oerwoud.
Typografisch is de uitgave goed ver
zorgd. Op fraai papier is het werk in
Oud-Fransche letter gezet. De kunste
naar van Krimpen ontwierp beginlet
ters.
wy hopen te zyner tyd by de volgende
afleveringen op deze nieuwe vertaling
der Goddelijke Comedie terug te komen.
A.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent» per regel.
VAN 18 - 21 DECEMBER
GROOTE ZAAL VAN HET 5
GEMEENTELIJK CONCERTGEBOUW.
MIJ. TOT NUT VAN 'T ALGEMEEN
Departementsvergadering
Maandagavond vergaderde het De
partement Haarlem van de My tot Nut
van 't Algemeen. Aanwezig waren 4 le
den.
De voorzitter. Mr J. W. v d. Vlugt,
stelde voor, den heer J. H. Daam van
Tubsrgen, die zich genoodzaakt zag als
bestuurslid te bedanken, den dank van
het departement over te brengen voor
het vele werk. dat hy voor het departe
ment heeft verricht. Dit vond algemeen
instemming. In de plaats van den neer
Daam van Tubergen werd gekozen de
heer N. J. van den Brandhof.
De vier aftredende commissarissen
voor de Nuts-Spaarbank, de heeren J.
Willcms, J. W. Stoutjcsdyk. W. H. "an
Tyen en Mr. L V. Hoog werden herko
zen. Tot nieuwen commissaris werd be
noemd de heer N. J. Hoeflake.
Tot leden in het Bestuur van de Nuts
Kweekschool werden herbenoemd de
aftredende leden mej M. C. Berdenis
van Berlekom en de heer R. Zuidema.
Daar de agenda slechts deze benoe
mingen bevatte, werd de vergadering
hierop gesloten.
PROPAGANDA-AVOND JONGE
LIBERALEN
In een gezellig zaaltje van Hotel ..Den
Hout" gaf de vereeniging van Jonge
Liberalen te Haarlem Zaterdagavond
haar jaarlyksche feestavond.
De voorzitter, de heer A. J Tom,
opende met ee° inleiding waarin hy de
liberale beginselen nog eens toelichtte.
Een spontaan gezongen clublied gaf
uiting aan het gevoel van saamhoorlg-
heid van leden genoodigden en intro
ducés.
Iets zeer byzonders was de uitvoering
quatre mains" en „a deux pianos"
door de dames mevrouw B. van Kempen
v. Goethem en mej.W. Hiesyerus. Eerste
nummer was Carl Relnecke's „La belle
Grisélidis", een fantasie geïnspireerd op
een Fransch volkslied uit de 17e eeuw.
Een door de dames uitgevoerde wals
van Brahms had een verdiend succes.
De propagandarede werd ditmaal uit
gesproken door mevrouw B. Boonvan
der Starp, die als onderwerp had geko
zen: „De waarheid in de politiek". Me
vrouw Boon wenschte haar toehoorders
er van te overtuigen, dat de VrUheids-
bond in de politiek steeds de waarheid
betracht, en geen beloften doet, die hy
niet kan nakomen, zy meende, dat dit
wel verschilde met de gedragsiy'n van
andere partyen, van rechts zoowel «Is
van links en staafde dat met eenige
voorbeelden. Politiek noemde zy iets
schoons, mits men het beschouwt als
een middel om iets tot stand te bren
gen, dat van nut kan zyn in de toe
komst. De spreekster critiseerde vooral
de houding der socialisten, die zich al-
tUd richten tegen de kapitalisten, en
volgens haar alleen waarde hechten aan
geld. Spr. noemde de socialisten daar
om kortzichtig en onpractisch, en meen
de. dat zy haat kweeken. zy zou willen
dat ontwapening toegepast werd op den
klassenstryd. Overtuigd was mevrouw
Boon. dat de schoone beloften van de
socialisten wel nooit in vervulling zou
den gaan. De liberalen doen nooit be
loften, maar zetten alleen op hun pro
gramma, wat zy weten, dat verwezeniykt
kan worden. Willens en wetens onop
recht zyn ze niet. Gestreden hebben zy
voor wat ZÏ5 wisten, dat hun nadeel
zou brengen, zooals de gelykstelling van
het openbaar en byzonder onderwys. en
de invoering van algemeen kiesrecht,
omdat rechtvaardigheid en billykheid
het geboden.
De jongelieden in den Vryheidsbond
maken een moeiiyken tyd door, maar
het idealisme is er nog, ondanks het
verwarde van de tyden. Spr. is van mee
ning. dat het liberalisme nog leeft, om
dat de waarheid er nog is, en de nuch
tere beschouwing. Propaganda achtte rij
noodig om hen, die besluiteloos zyn, te
overwinnen. Deze stryd voor het ideaal
is by uitstek het werk voor de jeugd, en
de ouderen kunnen daarby steunen.
De causerie van mevr. Boon werd ge
volgd door zang van men. N. Böhm, die
eenige „Zigeunerlieder" van Brahms
vertolkte.
De Engelsche liedjes van een cabaret
clubje, onder leiding van den heer C.
Sorgdrager Jr., werden zeer geappre
cieerd. De voorzitter bracht hem en
de drie dames dank voor het geschon
ken amusement.
Het Kamerlid Mr. G. A. Boon, hield
nog een korte toespraak, waarin hy on
derstreepte hetgeen zijn vrouw gezegd
had.
Het laatste gedeelte van den avond
was gereserveerd voor dansen. „The
Moonlight Band" zorgde voor rhythmi-
sche en vroolijke muziek, zoodat velen
eenige uren prettig gedanst hebben.
VROUWENGROEP IN DEN
VRIJHEIDSBOND.
Voor de Haarlemsche en Heemsteed-
sche Vrouwengroepen in den Vrijheids
bond hield mevrouw Sorgdrager—van
Thiel, lid van de Studieclub van de
Vrouwengroep, Maandagmiddag in „De
Nyverheid" een bespreking over het
onderwerp: „Het Staatspensioen".
Dsze eerste winter-byeenkomst was
flink bezet.
De presidente, mevr. De Veer—Blok
Wy brandt, sprak er in haar openings
woord voldoening over uit dat mej.
Berdenis van Berlekom na de verkie
zingen in den gemeenteraad is terugge
keerd. Voorts adviseerde spr. den aan
wezigen dames de begrooting eens in te
zien. om te ontdekken in hoeverre het
verzoek van de Vrouwengroep om een
vrouwelijke inspecteur bij de politie aan
te stellen, succes heeft gehad.
Hierna was het woord aan mevr.
Sorgdrager, die de toestanden onder de
behoeftige ouden van dagen schetste
vóór de Bond van Staatspensionneering
gesticht werd.
Er zyn verschillende wetsontwerpen
geweest: van de ministers Lely en Tal
ma. De wet Talma-Aalberse werd ten
slotte aangenomen: zy koppelde invali
diteit aan ouderdom.
Een begin van Staatspensioen was de
uitkeering van f 2 aan 70-jarlgen en
ouderen, in 1919 werd dit f 3 aan 65-
jarigen die een inkomen van minder dan
f 1200 hadden gehad: SOOO menschen
werden nu gelukkig gemaakt; zy ge
noten een pensioentje zonder daarvoor
een premie betaald te hebben.
Dit geldt intusschen nog lang niet
voor allen: de jongeren moeten een
premie betalen.
Velen kunnen door de economische
omstandigheden de premiebetaling niet
volhouden.
De Bondstaak ls dus nog wiet afge-
loopen.
Spr. gaf vervolgens een overzicht van
den toestand ln andere landen: Enge
land. Duitschland. België en Denemar
ken. Het laatste land wordt vaak als
voorbeeld aangehaald. Mooi zyn daar de
Ouderdomstehuizen.
Hierna volgde een overzicht van het
raderwerk, dat door onze wet in werking
is gezet: de Raden van Arbeid. Ryks-
verzekeringsbank enz., waarna een over-
richt volgde van de Invaliditeitswet.
De reorganisatie van deze wetten is
nu aan de orde. Eén ding zal daarbij
moeten worden uitgemaakt: moet de
sociale verzekering opgevat worden als
verzekering of als sociale voorzorg? Er
zullen weer hoe langer hoe meer on
verzorgde ouden komen. Hoe belachelyk
is by voorbeeld de som die aan weduwen
wórdt toegekend. Spr. heeft onlangs
gehoord van een weduwe die.... f 8
per jaar pensioen kreeg!
Spr. critiseerde voorts den admini
stratieven rompslomp. De onkosten zyn
nog per maand 1/2 millioen. Eerst wa
ren er 3000 ambtenaren, nu zijn er nog
2000.
De vrijwillige verzekering heeft abso
luut fiasco geleden, niettegenstaande de
dure reclame.
Er is voor den Bond nog werk genoeg
Hij moet het zoo ver brengen, dat er
Staatspensioen is voor allen, die er
voor in aanmerking komen, zonder uit
zondering.
Tot slot van den middag droeg mevr.
J. van Mee terNegryn eenige gedichten
voor van Felix Timmermans, Alice
Nahon, Hélène Swarth, Margot Vos en
Jan Prins.
Met een hartelijk woord van dank bood
mevr. De Veer beide spreeksters bloemen
aan.
GEVONDEN DIEREN EN
VOORWERPEN
Terug tc bekomen bij: Kennel Fau»
na. Parklaan: grijze trekhond gebracht
door J. in 't Veld. Slachthuïsstraat 7ó.
hazewindhond, gebracht door A. Bah
tus. Vooruitgangstraat 15. bruine
handschoen cn bruin lederen hand»
beschermer; C. Klooster. Koralen»
slccg 8. bruine vilthocd; H. Boelens.
Rijwielstalling Diaconcssenhuis. arm»
bandhorlogc; J. Kampman. Klaren»
beekstraat 53. bruine kinderhand»
schoen; J. v. Waveren. Lombardstecg
2, bruine kinderhandschoen; P- v. Ton
geren, Klevcrparkwcg 36, kerkboek;
D. Stam, Nic. Beetsstr. 5. 3 kaarten
voor een vermakelijkheid; L, Boo»
gaard. Lange Boogaardstr. 16. ge»
dceltc van carbidlantaarn; P. Dege»
ling. Overtonstraat 19, groote olie»
spuit; J. Meier, Oostvest 26. kinder»
portcmonnaic met inhoud; T. Veen»
hof. Pcpijnstraat 21, portcmonnaic m.
inhoud: A- Viergever, Assendclvcr»
straat 38. kinderportcmonnaie met
inhoud; J. Gerritsen, woonschip in
de Lcidschevaart, blauwe pet; P. Ver
dun. Raamstccg 12, rijwielhel.mcrk in
etui; H. Hoenderdos. Leidscheplcin
43, heerenschoenen; J, Bakker, Bal»
juwslaan 3a. scheermes in etui met
riem; B. W. Haarbeck, Scheepersstr.
1 rood. sleutelbos; Filiaal Dc Gruij»
ter, Zijlweg 7U, zilverbon.
HOE HET AUTODIEVEN
VERGING.
Zaterdag begaf de wed. A. en familie
uit Leiden zich met een zoo goed als
nieuwen Studebaker naar Den Haag om
een familiebezoek af te leggen. In Den
Haag aangekomen, plaatste men den
auto aan het Buitenhof en liet haar
onbeheerd staan. Toen de familie terug
keerde. vond men de Studebaker ver
dwenen en een oude Ford er voor in de
plaats gezet. Van het geval werd aan
gifte gedaan by de Haagsche politie, die
op haar beurt het merk en het nummer
van den verruilden auto aan de politie
in omliggende gemeenten mededeelde.
Door een toeval kwam de vermiste
wagen terecht. Bij den ingang van het
dorp Oegstgeest nam de bestuurder van 'n
uit de richting Den Haag komenden
auto een te korte bocht met liet gevolg,
dat het voertuig te water geraakte. Toen
de politie er zich heen spoedde om de
inzittenden de behulpzame hand te bie
den, bleken dezen reeds verdwenen. Na
dat de auto op het droge was gehaald
bleek, dat het de vermiste Studebaker
was Het voertuig was eenigszins bescha
digd.
Het signalement van de verdwenen in
zittenden ls bekend, zoodat men alle
hoop heeft ze spoedig te vinden.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
Zwakke tanden en tandbederf zijn W
jl onmiskenbare teekenen van kalk- ra
|j tekort in Uw lichaam. Vul dit tekort gj
fe Kalzan zal Uw tanden in korten tijd S
B hard en sterk maken, in staat tand- {N
bederf tegen te gaan.
Begin nog vandaag Kalzan te gebruiken.
Verkrijgbaar in alle Apoth. en Drog. a 1.25
en ƒ2,25 per verpakking (45 en 90 tabletten).
CONTRACT-ACTIE IN DE
BOUWVAKKEN.
VOORSTELLEN TOT LOONS-
VERLAGING.
In de Vrydag te Amsterdam gehouden
eerste conferentie ter vernieuwing van
hot collectief contract in het bouwbe-
drUf hebben de werkgevers hun voor
stellen tot herriening der looncyfers
nader aangegeven.
Het bleken zeer ingrijpende voorstel
len tot loonsverlaging te zUn.
Voorgesteld werd: voor Haarlem en
Den Haag een loonsverlaging van 5 cent
per uur. voor Rotterdam van 10 cent
per uur.
Verder voor de geheele eerste tweede,
derde, vierde en vyfde klasse een verla
ging van respectievelijk 5. 4, 2, 2 en 2
cent per uur.
Zooals bekend, was van de zyde der
arbeiders een verhooging van loon tot
een maximum van 3 cent per uur voor
gesteld voor de drie laagste klassen van
het contract, ten einde het loonverschil
van pl.m. 15 gulden per week tusschen
hoofd- en laagste klasse wat kleiner te
maken.
Naast deze algemeene voorstellen zijn
door beide partijen nog enkele gemeen
ten voor klasse-verplaatsing voorgedra
gen.
Naar aanleiding van de voorstellen van
de patroons had De Telegraaf een on
derhoud met den heer L. v. d. Wal,
voorzitter van den Alg. Bouwvakarbei
dersbond. Deze verklaarde, dat, als de
patroons aan hun voorstellen vasthou
den, verwacht kan worden, dat het hord
tegen hard zal gaan en dat van een
vernieuwing van de collectieve arbeids
overeenkomst niets zal komen.
DE OLYMPISCHE SPELEN
WAT WIJ DEN VREEMDELIN
GEN MOETEN LATEN ZIEN.
Wat wU den vreemdelingen moeten
laten zien die tydens de Olympische
spelen in ons land komen. Dit was de
vraag, die Prof. Mr M. W F. Treub be
handelde in een te Amsterdam gehou
den vergadering van de commissie voor
cultureele en economische propaganda
ter gelegenheid van de Olympische
spelen.
Spr. deed opmerken dat tochten moe
ten worden georganiseerd om den vreem
delingen te laten zien wat er in ons land
hetzy op cultureel, hetzij op econo
misch gebied bezienswaardig is. Met
name kunnen wy de vreemdelingen la
ten zien. aldus spr.. dat wy volstrekt
niet zyn een land, dat zich enkel met
den landbouw bemoeit, maar dat wy, al
zyn wy een klein land, ook hebben een
industrie, die er zyn mag. en dat wij
met open grenzen tot een grooter wel
vaart zyn geraakt dan byv. Zwitserland
en Denemarken, die met den algemee-
nen stroom der grensafsluiting zyn mee
gegaan.
't Moet om te doen zijn, niet om
ln 1928 een zoo groot mogelyk aantal
vreemdelingen hier te krygen, maar om
de vreemdelingen, die hier komen, zóó
te ontvangen, dat zy naar aanleiding
vanwat zy op cultureel en economisch
gebied te zien krijgen, het volgende jaar
terugkomen en aan vrienden en kennis
sen zeggen, dat Nederland geen land is
waar men zich enkel bezighoudt met
landbouw en visscherij en waar men met
pofbroeken rondloopt.
wy moeten laten zien dat wij onder
de kleine landen van Europa een eer
ste plaats innemen; dat WÜ °P hefc §e"
bied van den landbouw groote vorderin
gen hebben gemaakt en op het gebied
der industrie ondanks groote moeilijk
heden niet alleen het hoofd boven wa
ter hebben kunnen houden, maar dat er
zelfs vooruitgang is.
Als wy in staat zyn onder goede lei
ding te laten zien wat wy presteeren op
het gebied der metaalindustrie, der fa
bricage van kunstzijde en van gloeilam
pen en op het gebied van kleine indus
trieën, die niet zoo bekend zyn, dan
zullen wy een grooten dienst bewyzen
niet alleen aan het vreemdelingenver
keer, maar ook aan ons land, dat er in
de toekomst een grootere bekendheid
door krUgen zal.
HANDELSIIOOGESCHOOL TE ROT
TERDAM.
By besluit van den raad van beheer
van de Nederlandsche Handelshooge-
school is mr. G. A. van Poelje, admi
nistrateur ter gemeentesecretarie van
's-Gravenhage. benoemd tot buitenge
woon hoogleeraar in de bestuursweten
schappen aan de Handelshoogeschool te
Rotterdam. Behalve het theoretisch on
derwys is aan den nieuwen hoogleeraar
mede de leiding opgedragen van het
practisch onderricht in de bestuurswe
tenschap. waartoe ae studenten, die aan
de Handelshoogeschool de staatkundlg-
economische richting volgen, kunnen
worden toegelaten.
AAP ALS BRANDSTICHTER.
In een perceel aan de Carpentier-
scraat te Den Haag speelde een aap
met een pop. die op een gegeven oogen
blik op een brandende kachel terecht
kwam. Het ruige voorwerp vatte dade-
lUk vlam. De aap trok het Sn zyn angst
weder van de kachel af. maar nu kwam
het brandende poppetje op het kleed
terecht. Er ontstond een begin van
brand, dat de brandweer spoedig blusch-
Se.
