VAN OUDE TIJDEN.
STADSNIEUWS.
HAARLEM'S DAGBLAD DINSDAG 20 DEC. 1927
Pieter Johannes Prinsen in de Plaatse-
lijke Schoolcommissie, - Schoolbehoef-
ten, - Solliciteer en en examineer en.
„Van den Heer de Breuk vernomen
hebbende", aldus een kattebelletje van
den heer Beets aan den heer Loosjes.
„üc pogingen, welke van wegens de
plaatselijke schoolcommissie zullen wor
den aangewend, om ons. waar he* mo
gelijk. van de Nationale Garde te or.t-
t'aan: z-j geef ik in bedenking, of he
niet goed zoude zUn. om bijzonderlijk
melding te maken van de drie stacte-
schoolen, welke mede onder directie dei-
plaatselijke schoolcommissie gesteld
zijn; en welke als bevattende gezament-
Irk 1355 kinderen, een zeer werkelijke
administratie vertieren, te meer caer
ook het huishoudelijke dier scholen door
derzelver opzieners bestierd wordt".
De lezer begrijpt, waarom ik hier van
dit huiselijk briefje melding maak. Niet
om te laten zien. dat de leden der com
missi e weinig lust gevoelden militair tc
worden. Dit ligt veer dc hand, want
wtf zijn in hec voorjaar van 1813. en
Napoleon, uit Rusland teruggekeerd, is
bezig nieuwe legers te vormen. Maar
omdat er uit blijkt. cat hun was toe
vertrouwd ook dc zorg vcor de drie
stadsarmenscholen met liaar aanzien
lijke bevolking. Dit toezicht vergde in
derdaad veel van hun tijd. hetgeen dc
heer Van den En de. inspecteur generaal
der Keizerlijke Unv,rs:te:t in Holland,
grif toegaf, en d'.e daarom by den groot
meester dier Universiteit „de ncotiige
demarche" deed.
De heer de Breuk wees er op., dat dc
commissie ook over het huishoudelijke
der scholen haar oog moest laten gaan
Wat dit huishouden noodig had. leert
de opgave van schcolbehoeften vcor het
jaar 1814. namens de drie onderwijs j?s
ingediend door meester Anslijn. Ider.
Fvanscheu ttfti hadden sij de beschikking
gehad over slechts twee derde der uit
getrokken som. zoodat ze ..aan alle be
hoeften van de eerste noodzakelijkheid
een \o!s!sgen gebrcK. hebben". Gebrek
aan Inktkokers, blakers, snuiters en an
dere ..gerljfelökheden". Gy, die dcor een
enkelen omdraai het helderste licht om-
steekt wilt het u dankbaar herinne
ren: voor honderd jaar telde men een
blaker, een snuiter onder de gencfeiyic-
heden des levens I Maar ook vóór 1810
was in de scholen schraalhans keuken
meester geweest. In dit Jaar. toen er al
twee kachels in twi? lokalen brandden
was de hoeveelheid brandstoffen niet
grooter dan vroeger, teen men met één
kachel in één lokaal kon volstaan. U:
kinderen zaten met hun meesters in
de kou, tenzij deze, hetgeen werkelijk
gebeurde, turf kochten voor eigen reke
ning.
Door de ..te verregaande beperking"
socals Anslyn zich voorzichtig uitdruk*
stond de commissie nu voor een tekort
aan schoolbehoeften. We] f 1300 zouden
noodig zijn om in den nood te voorzien.
Voor dit niet onbelangrijk bedrag, be
zoldiging van tenminste twee onderwij
zers. moesten dc* scholen zich aanschaf
fen: 18000 pennen en 18 penrmr.-s.son,
waarbij ik voor den verbaasden lezer
opmerk, dat hij hier heeft te denken
aan ganzepennen en aan mesjes om
deze te versnijden: 300 flesschcn inkt
G00 griffels en 48 leien, waaruit ik be
sluit. dat de schoolautoriteiten. destijds
de pen met inkt in de kinderhand niet
vreesden, gezien ook het feit, dat ze
slechts 24 poöoodeu beschikbaar stelden.
Sponzen en linialen, kaarten. Evangeli
sche Gezangen en Nieuwe Testamenten
stonden op Anslijn's verlanglijstje en
dan nog 6 riem schoalprenton. Niet zon
der jaloerschheid denk ik aan deze hon
derden kinderprenten met ét'n enkele
waarvan thans groote raenschen geluk
kig zouden zijn.
Intusschen kostte het aanschaffen van
schoolbehoeften minder hoofdbreken
dan het aanstellen van bekwame leer
krachten. Aan sollicitanten naar de
betrekking van onderwijzer was door
gaans geen gebrek. Maar wie er zich al
niet aanmeldde Dc secretaris der school
commissie. de heer A. Loosj?u ?r. mag
ln de schrijvers der sollicitatie'.:: ieven
sommige typen voor zijn romans ge
vonden hebben; in elk geval heeft de
lectuur zijn men.sehenkennis vermeer
derd. zijn humor gewekt. Of zal een
brief als die van den heer van Klaveren
uit Oude Wetering den oolijken mar
geen geestig woord ontlokt hebben?
..Naar een beter en vaster bestaan ha
kende". aldus deze gegadigde, „zonde er
thans eene schoone gelegenheid voor mij
aanwezig zijn. Indien ik de vereischten
daartoe volkomen magtlg ware. Echter
geenen hoogeren dan den Derden Rang
bezittende, noch den ouderdom van 50
jaren bereikt hebbende, vrees ik met
reden als sólllsli&nt niet te zullen aan
genomen worden. Evenwel, hoe dit ook
zijn moge. wilde ik, ter voldoening aan
veler begeerten, en ook voor mij zeiven.
my niet aan een ligte beproeving ont
trekken". Dit is natuurlijk dapper. Maar
wat, ie zeggen van den overmoed van
eer. sollicitant, die den vereischten rang
niet bezit en den vereischten ouderdem
niet bereikt heeft. De heer Loosjr.j zeide
ervan, althans in zijn notulen, dat „dit
m-nquemer.t geen vrijheid gaf om hem
tot li te versel ijkend examen toe te la-
ton".
De sollicitanten moesten zich dus aan
ccn ve. gel ijkend examen onderwerpen.
Dat hierbij de heer Pr. n sen als exami
nator cc i belangrijks rel vervuld--,
spreekt vanzelf. Soms staat liet opgetse-
ksr.i: „ons medelid Prinsen neemt aan
om tie verzochte sommen tc zullen op
geven": waarbij ie nog niet behoeft te
veror.titrsteliai. dr.t zijn medeleden even
wemig op hadden row. tic arithmetica
als r.r.t tie National* Garde. Neen. het
lag voor de hand. dat deze paedngoog
invloed oefende op de keus der opga
ven veer het exanr n. Daarom wil ik
van soo'n examen hier Iets zeggen, en
bepaal mij tot dat. waaraan Nicolaas
AnslUn. dc schrijver van De Brave
IN—.ank. zich moest onderwerper, voor
de.: hy tc: stadsschools:tester kon aange
sited worden.
Tien candidate» hadden zich ooge-
gevc.n. alle in het bezit van getuigschrif
ten ..van den tweeden rang". Het exa
men was tweeledig: practisch en theo
retisch. Eet eerste gedeelte werd afge
nomen ia dc school: „tiocr elk der solli
citant ?n een uur cp het school onder
ons cog to deen onderwijzen, eerst op
hc-c, beneclcnsch.ool, daa:aa op het bo
venschool, naar de verschillende das-
san". Ket theoretisch onderzoek had
plaats in de zaal van hot Proveniershuis
en duurde drie uren. lï.cr moesten de
candidates schriftelijk beantwoorden
..eenige vragen het school wezen betref
fende. ten eir.de daaruit hunne schrijf
wijze. taalkennis, stijl cn het bevattelijke
3-Oivt 1 als het oordeelkundige van elks
voordracht comparatief te kunnen be-
oordeelon".
Om u een indruk te geven van de
eischen die destijds gesteld werden, laat
•ie de acht examenvragen hieronder vol
gen:
1. Hoe bevordert een verstandig on
derwijzer op een sto.dsarmscr.ool het
beat de gezondheid der kinderen?
1 Waarop hoeft hij ten dien clr.de het
meert tc letten, wat moet 1-ij het mees:
uit de school weeren. waarvoor het
meest zorgen?
2. K:,-. mer. bte op eer. stadsschool
wel zonder plak of slok redden? Hoe
dan het best. wanneer cx eer.e groote
misraad ontdekt wordl?
3. Is het wel goed, dat men op een
stadsarmenschool den kinderen zoo
v-eleviy dingen leert? Welk uiterste is
Ir. r vermijdfr.. hoe dc waaren miü-
óemver: te houden?
V/at moet een onderwijzer op oen
stad l ooi deen om het gezar.g tot op
wekking. leiding en veredeling van het
godsdienstig gevoel tc doen dienen?
5. Watis het hoogste doel van alle
onderwijs op een stadsarmenschool?
(1. Beschrijf eens naar de vatbaarheid
va» kinderen, naarstigheid, gehoorzaam
heid. ncörigheid en kuischheid.
7. Hoe houdt men best alle de dassen
tegc ijk bc2ig. vooral de minst gevor
derden?
C. Hoe moet men de Rekenkunde aan
jongens, hoe aan meisjes op een stads-
armschool onderwijzen, overeenkomstig
hunne vermoedslijke bestemming?
Ziehier mijn examenvragen. Er is heel
wat paedagogie in verwerkt. Ge be
merkt met genoegen, cat dc plak als
opvoedkundig middel aan kant wordt
gezet, en in de zesde vraag boort ge.
met minder genoegen, den braven Hen
drik. die immers naarstig, gehoorzaam
enz. was. schoon hij het genoemde
strafwerktuig slechts van aanzien ken
de. Hiermee is over deze "ragen niet
alles gezegd, maar ik zie, dat het mijn
tijd wordt. Een onderwerp als dit komt
in een paar artikelen niet tot zijn recht.
Niet meer dan een kijkje in deze school
wereld kunnen zij geven. Maar dit kijkje
heeft mij overtuigd, dat een geschiedenis
van loet Lager Onderwijs te Haarlem
van 1806 tot 1342. het verhaal zou zijn
van den stillen arbeid in dienst van liet
onderwijs der Jeugd, verricht door
Haarlemmers, die mede Haarlem heb
ben gemaakt tot de stad. reeds in hun
tijd bekend als cle stad met uitstekende
scheien.
H. li KNAPPERT.
ICED. NATUURHISTORISCHE VER-
EENIG1KC.
Het jaar wordt door de aid. Haarlem
en omstreken van cicre vcrcer.iging ba
den. Dinsdag, waardig afgesloten. In
hotel Brinkmaan zal dan do heer A
Meilink de ontwikkeling van de Stink
zwam in woord en lichtbeeld demon-
strecren.
Hot eerelid en gewezen bestuurslid
can dc afdeeling m:j. Gain. Cool, dc be
kende paddes to eienkenster uit Leiden,
komt hiervoor over cn het bestuur maakt
van die gelegenheid gebruik haar c?n
oorkonde aan te bieden van dit indertijd
verleende eerelidmnatschap,
Ook kan vermeld werden, dat het be
stuur zich in verbinding gesteld heeft
met prof Schröter tc Zurich, die :n bet
voorjaar weer een tournee door ent lend
maakt, om te trachten hem ook tc
Haarlem een lezing te laten houder
over het Zwitserschs National park.
KINDERVOEDING.
De Vereen,ging Kindervoeding reikt:
in de afgeloopen w- aan warm voed
sel u*t in de Zoeto.-traat Maandag 163-
Dinsdag 163. Woei'.vlag 163. Donderdag
141. Vrijdag 167 cn Zaterdag 155 porties
ïn de Cronjéstraat Maandag 65. Dinsdag
70, Woensdag 66- D A- Vrfti..
L-i en Zaterdag oj por', ito.
ANNA PAWLOWA.
Donderdag ln den Stadsschouwburg.
Donderdag 22 December zal de be
roemde danseres Anna Pawlowa, met
medewerking o.a. van Laurent Nov!-
kolf. Hilda Du too va en Nina Ktrsanowa
en een ba!let-cr.seinble van 40 dansers
en danseressen optreden in den Stads
schouwburg alhier.
De aanbeveling, deze voorstelling te
gaan bywer.tn, zal nauwelijks noodig
zijn. Anna Pawlowa is ccn groot kunste
nares. Wie haar creaties ,JDe Sterven
de Zwaan" of „De Libel" heeft gezien,
zal dit erkennen.
..En sis men bedankt, dat tusschen
dr-.'ic t-'ce uiterste vormen van uitbeel
ding. scheppingen liggen als „Kokette
rie der Coicmblua", als die wonderlijk
gracieuze „Gavotte", als haar wereld
beroemde ..Bacchanale" begrijpt men dat
't unieke van haar kunst berust op haar
alles-omvattende scheppingsmacht",
a-dua een van haar grootste bewon
deraars: Gustrav Mar.z„
Opgevoerd tullen o.a. worden: het
groote ballet uit „Die Zauberfiöte" en
het ballet „Schneeflockcn"; voorts di
vertissementen als „De stervende
Zwaan", Hollandrohe dans enz.
H<-! greet orkest staat onder leidins
COÖPERATIE
„VOORUITGANG".
DE OPENING VAN DE
NIEUWE BAKKERIJ.
Dc opening...
Zaterdag is het voor de hier ter stede
gevestigde coöperatie „Vooruitgang" een
dag van groote beteckenis geweest, daar
op dien dag het geheele moderne In
gerichte gebouw aan dc Mr. Cornells-
straat werd geopend.
Een buitengewoon groot aantal ge-
noodigden had zich voor deze gebeurte
nis in de ruime kantoorlokalen verza
meld, waaronder vele raadsleden en
vertegenwoordigers van corporaties en
firma's. Vele bloemstukken waren ge
zonden. Een aardige attentie was door
:to Directie der Suil: evbew e tb Ingsf abrisk
„De Zeehond" voor deze gelegenheid be-
dacht; de nieuwe bakkerij was prachtig
in suikerwerk vervaardigd.
Te circa 4 uur heette de voorzitter der
coöperatie, dc heer W. Koppen allen
welkom. Hst bestuur had ook gehoopt
de vertegenwoordigers van het gemeen
tebestuur bij deze opening tegenwoordig
te zullen zien, doch bericht was Ingeko
men dat het college van B. cn \7. ver
hinderd was.
Bij het in gebruik nemer, van dit ge
bouw wordt oen periode van 28 jaar af
gesloten. welk tijdperk er één ls geweest
van hard werken om de coöperatie op
dc hoogte tc brengen waarop hij nu
staat Opgericht in 1890 met een 100-tal
leden en eer. omzet van ƒ5000.—, werd
het ledental opgeveerd tot 2530 met een
omzet van j 610.0C0.—
I-Iet verlaten pand in de Wijngaard
straat ls eenlgc malen vergroot, doch
men was thans geheel ingesleten cn
uitbreiding die zoo zeer uoodlg was,
bleek onmogelijk. Het bestuur had lie
ver een terrein in het midden der ge
meente gcliad, doch mocht hierin r.iot
slagen. Met groote voldoening, over d:n
verrichten arbeid in de afgeloopen 28
jaar verklaarden spr. het gebouw vcor
geopend, (applaus)
Hierna richtte spreker nog een woerd
tot allen die aan den bouw haddon me
degewerkt i:i het bijzonder tot den ar
chitect van het bouwwerk den heer Aug.
M. J. Sevenhuysen, die geheel is ge
slaagd in zijn pogen cm een schoon
gebouw te doen verrijzen en tevens eer.
gebouw dat aan de hoogste oischen nis
r.briek voor de arbeiders kan voldoen,
de directie van den Handelskamer die
dc coöperatie financieel tot dezen bouw
in staat stelde, den tannemer den heer
Box en den bakkerij-deskundige den
heer Smit uit Amsterdam.
Alvorens tot de bezichtiging van het
k-bouw over te gaan werden d. aanwe
zigen uitgenoodigd zich aan den ingang
te willen opstellen waar den heer van
Wunnifc, namens het personeel oen
bacldengroep onthulde cn riet eesige
hartelijke woorden aan het bestuur
aanbood. De voorzitter aanvaardde
dankbaar dit mooie geschenk.
Hierop werd een tweede beeldengroep
door den voorzitter zelf onthuld en als
go duchten Ir, aan deze opening' welke
groep het opschrift draagt .Dit gebouw
is opgedragen door de werkrws van liet
heden aan de werkers van de toekerns!
Spontaan klonk hierop krachtig de
„Internationale''.
Bij het ronddienen van eenïge ver.-
verschingen werd nog namens de directie
van de Handelskamer een mooie groote
.rwr«t.icvl<M? aangeboden en vorder
werd nog het woord gevoerd door don
heer Rcinalda Sr. als ccn van de mede
oprichters.
Het gebouw.
Reeds van verre doet het mooie ruime
gebouw met zijn typlschen schoorsteen
welke 's avonds met dc coöporatickleu-
ren verlicht is aardig aar. Het effect
wordt nog mooier zoodra men het
groote gebouw binnentreedt. Aan d?
rechterhand ruime kantoorlokalen, aan
den linkerkant een mooie ruime bak
kery waar het licht van alle kantel*
invalt. Deze bakkerij heeft naast de
nieuwste machines op allerlei gebied
ook tevens groote ovens met behoor
lijke capaciteit. Ook aan de banket
bakkerij is volle aandacht besteed en
de demonstraties met de diverse ma
chines toonden duidelijk aan dat men
ook in dezo afdeeling cp eon Hinken
omzet heeft gerekend. Trouwens dit is
niet alls afdeellngen het geval evenals
met de diverse bergplaatsen. Boven do
bakkerij is het woonhuis van den chef-
bakker gelegen.
Het mooie ruime gebouw, waarmede
het persor.ee-l zelve erg ingenomen is
wat bleek bU hun uiteenzettingen die
rU gaarne gaven tijdens de bezichtiging.
De diverse machines stellen de coö
peratie hi staat op de meest h'vrlënischo
wijze de producten te vervaardigen.
De opening vo.r, het nieuwe gebcuw
is voor de coöt.c-v: tio eer. dag van grccte
beteekenis geweest.
JUBILEUM G. VAN VOORTHUYSEN
Donderdag 22 December zal dc heer
Cr. van Voorthuj-sru. hoofd-commies
van exploitatie by da N.ZH.M. to
HaarUni, voorheen lid van den Rnd
vin Ssndvocrt, den dag herdenken, <to:
hii 23 jaren ls dienst diar maatschappij
is.
's Morgens half tiers aal do Jubilaris
in het exploitatie-kantoor aan da Le:d-
scheveavt door ds ambtmmren were":.:
gehuldigd.
HET VADERLAND GETROUW.
Deze vereeniglng van oud-strijder:
van zee- en landmacht in Ned.-Ir.dic
zal in de Kerstweek weer haar jaar-
Ujkache uit bearing can hun weduwjn
en doen. ncre w* dmv en r,n
wecïiii, die geen vljkspen.vee:! krij-
zen, v vr:! ice.i dr man vitl, ook
h?t pemloen o' gaat ment.
De vereeniging verkrijgt het geld voor
de riltkeerin? deer collecten die twee
maal in het Jsar te Haarlem gehonder
werden. De weduwen en weezen krijgen
ook cp Koningluni-Jig een fce->hrxee
opdat :ij dion dr :r inderdaad con
fee<tdp.g kunnen beschouwen.
Tenslotte dient nog vermeld, dat de
vereer.igillg bii overlijden van c :i ',:d
f 100 aan de weduwe uitkeert. Boven
dien wordt zoo dit mogelijk is, het lid
met militaire err begraven.
HET EIGEN GEBOUW
VAN „BLOEMBOLLEN
CULTUUR".
HOE HET ER THANS
UITZIET.
Maandagmorgen werd in het Gemeen
telijk Concertgebouw de {56ste algemee
ns vergadering der Algenicene Vereeni-
ging voor Bloembcllencultuur gehouden.
Dit was wellicht de laatste vergadering
in het tegenwoordige beursgebouw. Met
Februari &j., den tijd van oplevering,
hoopt de aermeemster. de firma G. Met
selaar en Zn. h:t nieuwe gebouw aan de
Leldschevaart klaar ze hrbti-r. Maandag
middag kwam een aantal leden daar
alvast een kijkje nemen, onder leiding
van de hceren E. H. Krelagc. voorzitter
en II J, Voors, secretaris dar vereenl-
gine. Ket werd wei een beetje een klim-
jiartij over b. lxen, glad van sneeuw en
ijs. hoepen j>uin cn stranen. want ai Ls
het gebouwenccmpte:: nog lang niet.
Zocals oroc tesers v.ctor.. heeft de ar
chitect. de i ..er Kraan uit Oegslgeest
zooveel mogelijk getracht van de fce-
staande fabrieks- en kantoorgebouwen
van de Haur'ernsche Machinefabriek
nartij te trekken. Tech staat daar niet
veel meer van overeind. De grccte beurs
-.aai. liet eigenlijke hoofdgebouw dus. js
r.ehzel r.ieuv.- gebouwd. Dte real is 61 M.
leng en 261J M. breed, pen geweldige
ruhnio dus Aan de kanton zijn de n:s-
sen reeds gebouwd; tedere cis wordt
verdeeld in een aantal kamertjes, terwijl
ttUdden ln de zaal nog vcrplaatobare
kamertjes komen. Men is bezig de dub-
bcte overkapping san de zaai te ma
ken, die het voordeel heeft, dat zij wei-
v.T.rmtc doorlaai, cn dat buizen en
leidingen er in weggewerkt kunr.cn wor
den.
In de pilaren tusschen dc nissen zijn
luchtkokers en verwarmlngs-instsll .ities
van een nieuw systeem aangebracht
Overig en s ie alles in de groote ruimte
nog in wording.
Aan de Zuidzijde van de bcurszaal
vindt men de groots auiohall. Uitge
zonderd het voorste gcdecit.i ciat nieuw
is, weidt hiervoor een oude machine
hall gebruikt, waaraan zoo weinig mo
gelijk veranderd is. Erg smakelijk ziet
deze ntdceling er dan ook nog niet uit.
maar wil vernamen, dat alles in lichte
tint geschilderd ral worden. Do hail is
to M. lahS en 16 M. breed, zóodat a lie
auto's, die nu Maandags op de Groote
Markt ccn plaatsje vinden, er makke
lijk in kunnen. Dc bedoeling is. dat dc
wagaris aan de achterzijde de hall bin
nenrijden en de garage ann cle voor
zijde verlaten. Een inrit vcor de auto's
komt daaróm naast de garage. De auto-
b:\vaarplaats is verpacht aan den heer
D. Houtkoopev. cite er een garagebedrijf
zai ve-tigen. Maand3gs hcudt hij na
tuurlijk voldoende ruimte vrij voor de
auto's dei* beursbezoekers, die kunnen
pro fi teer cn van -ujn reparatie-inrichting
Aan de Noordzijde, achter en naast
hot hoofdgebouw, komt tie proeftuin
met poo.t aan cle Brouwersvaart, ter
wijl tevoiis voldoende terrein beschik
baar is voor braiding Hec terrein
ligt nu neg vel bouwn:a'.eria!en.
De vc-vaciiUlende gebouwen en opstal
len, die aan de kanten van het terrein
staan sullen verhuurd worden, omdat
de wu'eeniging zo voorlooplg niet noodig
hoeft, ultgszonclcrd die aan de zijde va»
ds Leldschevaart.
Van doze laot.de bezichtigde uien al-
leveeiv.t tie ruime zaal voor Bloembol-
It-nkeurlng. d.o in verbinding slaat met
cto tuinpcert. Daarnaast bevinden zich de
cv.mr.-or.s zeer ruime kanier voor het
Scheidsgerecht, liet ketelhuis voor de
Centrale verwarming, het restaurant cn
aan tie straatoude de kantoorlokalen
Voor al deze lokalen is gebniik gemaakt
van her. oude kantoorgebouw van Figee.
dat e"' -Ij een nieuwen gevel kreeg, die
aansluit by den hdjfdingang. Van dh
alles :s echter neg r.iets geheel klaar. er.
het mengsel van oud en nieuw maakt
wel een zonderlingen indruk.
Geheel nieuw is echter liet voorgebouw
met dc monumentale hoofdentree De
voorhall en vestiaire, zijn ruim, de bo
venverdieping, waar lokalen voor het
bestuur komen, is er ochter neg niet.
zaodut ook hier de indruk vreemd ls
Nu steigers en balken nog overal het
uita'cht benemen, is het moeilijk eer.
oordeel over het geheel tc vormen, Eén
ding ls echter zeker: gebrek aan ruimte
Is er niet.
DE II. E. M. A.
De opening.
Zaterdagmiddag gingen eindelijk de
witte doeken weg, die de etalages van
het nieuwe H.E.M A.-gabouw in de
Kruisstraat aan het nieuwsgierig ooi
onttrokken.
Mot greote belangstelling werd de
opening, die te 2 uur zou plaats heb
ben, tegemoet gezien. Er was zelfs
politie aanwezig, om het verkeer te
regelrn.
Binr.en was men nó? aan het werk.
Den vorigen dag hadden wt) er al een
kijkje genomen, en teen werd er nog
razend hard gewerkt. Meisjes waren
nog aan 't uitpakken ,een legertje werk
lied mi aan 't timmeren, stucadooren,
rchilderen en. aan 't wcgveywn van
doc-ton o:i kb tb 5, een at roem. clic zon
der ophouden vloeide. Waar VrilJag cc;
absoluut niets w*as. vonden wy Zater
dag een keurige lunchroom.
Tien minuten voor tweeën werd het
werk gestaakt, en verzamelde al het
personeel, aannemers en geuoodigden
zich onder aan de trap die ns-ar di
luuchrócm leid*-. De heer De Vries
r Et leur dar H.EM.A Ling cp de trap
i'aan en sorek dc aanwezigen toe. Ook
r.anions zijn niedc-directeur. den lieer
Tobias, heette hü ieder welkom Gaar
ne h?ti spr. dezen winkel eerder ge-
crcnd. nog vcór Sb Nicolaas. maar
„das v zu schör. gewesen" Nu is het
toa'i e:\ spr. bedankte daarvoor
a.'niuinc"?. rtu'-aSocrs en werklieden.
Op Am chc wvze is 't inor.i.- gc-
kemen. De hear D. Godsfray. die ear.-.:
con:r6Ioi:r was, r:i daarna sooedlg chef
werd in Amsterdam, is nu tot directeur
te. Haarlem benoemd. Do beer D?
Vries sr.rak d*n wensch u!t. dat de zaak
°r viin leiding rr.cro bloeien.
r.o Itoarirmjcha inelsjM hebben or
icads Hard nun yvwerkt. cv.-t in Am-
sLirdam. en toen hier. Ook den chef
ren den technische» dienst bracht de
heer De Vries dank.
Mej. Veiieman sprak den heer Gode-
Amsterdam cn wonschte hem geluk Zij
bood hem een schemerlampje aan.
De heer De Vries dankte nog voor
de ontvangen bloemen.
Daarna opende zijn dochtertje dc
deur van het gebouw, waarop onmid
dellijk het publiek, dat in drommen
buiten gewacht had, binnenstroomde.
In een oogwenk was het gebouw vc! be
langstellenden. De meisjes, in keurige
zwarte jassen met paarssn kraag be
gonnen de eerste klanten te helpen. Tiet
gebouw is vrij ruim en ziét er smake
lijk uit. Bijzondere luxe is vermedsn.
De lunchroom op de eerste étage bic.lt
eer. gezellig z'.'je. Het buffet ir modern
ingericht speciaal dc „soda-fountain"
trekt de aandacht.
In de tweede verdieping cn achter
den winkel zijn magazijnen en berg
plaatsen.
De opening werd behalve doar den
directeur den heer Tobias, bijgewoond
door den heer Isaacs, directeur eer
KV. Magazijn „De Bijenkorf"
Ascneemrter was rte firma Schiphorst
en Philips te Haarlem.
DL V.AALÜCBE GEMEENTE.
Dc Soiree.
Ia ds bovenzaaltjes van .De Kroon",
die* zich zoo bij uitstek daartoe leenep
waren Maandagavond ledsn en intro
ducés van da Y/aalsche gemeente sa
mengekomen op de soiree, georganiseerd
door ds. F. Cb. Krafft tot steun zijner
kerk. De zaaltjes waren geheel vol.
en er heersen Ie een prettige stemming
Ds. Krafft haetts allen welkom. In
zijn inleiding zeide hij, dat de Wae.i-
sche Kerk steeds een weinig spart ge
staan heeft, maar dat dit toch niet al
tijd goed is. Daarom is zij nu eens ge-
kamen near het centrum, van het leven
ln Haarlem, de Groote Markt. De
Waeische Kerk La een Neder! aadsehe
Kerk, die de oud-Nederlandsche tradi-
t'es hoog houdt. Ma-ar niet in het ver
leden wil zij leven, doch in het heien.
Zij wil de banden tusschen Nederland
en Frankrijk versterken, en den in onze
streek vertoevende vreemdelingen een
haardstede bieden. Zij. die van de Hu
genoten afstammen, moeten haar
daarbij steunen, en iets van hun-zelve
•reven ondat dit- hartivuur niet doors.
Ds. Kraft hoopte, dat de vriendschaps
banden dezen avond versterkt zouden
worden, en dat alle Walen daartoe
zouden meewerken.
Buitengewoon bekoorlijk was de zang
van een dameskoortje ender leiding
Van ds. Krafft. dat psalm 63 zeng, in
het oorspronkelijke vlugge rythme. Hoe
geheel anders klinkt een psalm in
die uitvoering.
Ds. J. E. Arnal uit Amsterdam hield
een inleiding over ..De Hugenoten"',
ter veerbereiding van het op te voeren
teance'rtuki?. ITii belichtte h?t tydvak
cn da ler.d- reek waarin zich de ge
schiedenis der Hugenoten afspeelde.
Uitvoerig beschreef ds. Arnal de ceven-
,nen, het landschap naar welks beeld
zich als het ware de bewoner gevormd
lieeft. Dat was het Vaderland van de
Hugenoten, wier karakter rotsvast, vol
hardend en trouw is. Openlijk en in 't
geheim ziin do bewoners der Ceven-
nen vervolgd.
In 1557 bracht de eerste apostel uit
Genève de hervorming in do Ceven-
nen, en reeds 10 jaar later waren er
allerwegen vervolgingen. In 1585 werd
het Edict van Nantes gesloten, maar
dat bracht geen verandering in den
toestand. Vervolgingen bleven bestaan
Later kwamen o.a. de inkwartieringen
van ruwe soldaten bij protestanten. In
1545 kan goon protestant een overheids-
betrrkklr.g uieer bekleeden, en in 1685
worden de ven'olemgcn zelfs wettig
went Lodewiik XIV heft het Edit van
Nantes op. De vervolgingen en marte
lingen werden toen heelemaa' onhoud
baar, maar de Hugenoten bleven on
wrikbaar ln hun geloof.
Spr. beschreef vele van de gruwelen
den Fransche protestanten aangedaan.
Ds. Arnal wekte tenslotte cn. orr>
bU een bezoek a-.n Frankrijk verier te
gaan dan Parijs, en het greote mu
seum van het Franscbe protestantism?
de Ceverr.en, te be rocken, waar nag
de geest d?r eerste Hugenoten leeft.
Benige Hollsndsche jongelui voerden
na deze inleiding een toneelstuk.)?
on met b.tontong tot d? Hugenoten
„L* hó'.e d-e Noèl". door Mad. Rsuzier
Fcntavr.?. Er was moed voor nc-cdi»
om d!t in het Fransch zoo vlot te v°r-
tolkcn als gisterenavond geschiedde
maar behalve dat ook doorzettingsver
mogen cn kcn.n's der faal. Donk zij d?
groote moeite, die allen zich bij de
voorbereiding gegeven hebben, liep al
les buitengewoon vlot. De aankleed in v
was ook prachtig, zo-Mat dl', stukje
veel succes had.
Ten slotte bleef men nog gerulmen
tijd gezellig bijeen, waarbij velen van
de gelegenheid gebnrk maakten cm in
oen kleinen maar keurig en bazar iets
te köoosn. De lieer L. II. P*i?r.'
en cen've r.n^reu musiceerden gedu
rende dien tijd.
De zeer geanimeerde avond werd met
tang van het koortje besloten.
cry.\nte-ambtemaren.
Mer. schrijft ocs:
De afdeeling Haarlem van de Alge
meens vereeniglng van Gemeente
ambten rron in Nederland vergadert
W- ensdag'j vond in „Excelsic."'.
Met uïtzrndcring van der. vc toto'.ter,
ton heer Gvidhart. treedt het grhcele
bestuur af. cmdat de bcncTm'ng stechts
een tjjdel'jk karakter droeg. Thar.s z?'
tot b?ncsm::ig van een deflnittef b?-
r:unr w?-d?n overgedaan. Door titet on-
betoTrljko toeneming van het Iroten-
aar.il c?n!ge ni-?t gesnnexeerd?
an:b.'.:'i:e:-.-n la er.': tct d> vavoeni-
ging tcs mest vc telemer.:?.!r het be
stuur worden uitgebreid tot vijf loden.
Tevens moeten in die vergadering
de atgevaardigcVn en plaatsvervangen
de afgeips-rdlgdcu naar hst geerg?-..- 1
US EN VERDRIMXINGS-
GEVAAR.
NUTTIGE RAADGEVINGEN.
De heer A. J. Meijcnnk, voorzitter
der Haarlemschï F-sddingsbrigade,
schrijft ons:
„Ys kost mensenvleis"IJs en toe
nemend vsrdrir.klngsgevaar gaan steeds
samen; a's voorzitter der Haarlemsche
Reddingsbrigade voor Drenkelingen kom
ik eenlse wenken ca waarschuwingen
geven.
Iaat mijn eerste raadgeving zijn: ,.Ga
ncclt op het ijs. wanneer dit niet vol
doende sterk en betrouwbaar is".
Mocht ge tcch dcor het ys zakken,
spreid dsn onmiddellijk uw armen om
te voorkomen, dat ge ender het ys%weg-
sefcte-t. Ga niet onmiddellijk schreeuwen,
maar tracht eerst u zelf te helpen. Is
het Sjsgat niet groot, draai u dan zóó,
dat ge met den rug naar h?t dikste ge
deelte zijt gekeerd, de armen zijwaarts
op het ijs gespreid. Trek de beenen op
en zst uw voeten tegen den tegenover
liggende» ijsrand aan: strek de beenen
en hef tegelijkertijd het bovenlichaam
op en liet middendeel; gooi u zoover
mogelijk achterover op het ijs; keer u
dan om en ga platliggend, schuivend op
cl en bulk naar den oever. De slechtste
manier ls loopend over hat ijs te gaan,
daar dan de gansche lichaam si ast drukt
cp kleine draagvlakken, de voeten.
Tracht onmiddellijk een heet bad cn
droge kleeren te krijgen.
Mocht iemand door het ijs gezakt zijn,
die zichzelf niet kan helpen, den is luid
keels cm hulp roepen wél gewenscht.
Het slachtoffer moet in elk geval trach
ten de armen gespreid te houden op
het ijs. om wegzinken te voorkomen.
Helpers gaan niet ever het ijs loopen
(zie boven) maar vormen een keten,
d.v.z. No. 1 voorziet zich eerst van een
rtom en lijn (te verkrijgen bij de 70
seinposten langs het water, kenbaa* aan
een wit-groen schildje met het woord
Reddingsbrigade). Dsze lijn wordt op
den wal of op sterk ys vastgehouden.
Nu gaat no. 1 jnet gespreide armen en
beenen voorover op het ys liggen om een
zoo groet mogelijk draagvlak is krijg en:
No. 2 gaat op c,.zelfde wyze liggen, pakt
No. 1 bii tie beenen vast en schuift ham
voorwaarts. No. 3 grijpt No. 2 vast enz.
Ladders en planken zijn bovendien de
aangewezen reddingsmiddelen; men
kan zelf op een ladder gaan liggen en
een plank toesteken cf lijn toegooien
aan het s'achtcffer: het liggen op den
ladder verhoogt het draagveimcgcr en
is een veiligheidsmaatregel bij even
tueel zelf ook dcor het ijs zakken. Lad
ders, planken touwen zijn te verkrij
gen aan de 40 ladderpcstcn, waar zeer
welwillend ladders enz. ter beschikking
worden rhoucen. De huizen tier ladder-
posthevtiCTs zijn kenbaar aan een wit
groen geëmailleerd bordje met rnoden
rand met de voorden„Ladóerpost
Reddingsbrigade".
Mocht iemand ender het ijs gescholen
zijn, dan is hulp bieden uiterst gevaar
lijk; alleen zeer moedigs menschen cn
buitengemeen geoefende redders mogen
dan trachten te helpen. Niemand mag
te water gaan, zonder zich te beveiligen
door een redtrngslijn cm te deen (te
verkrijgen bij de ssir.posten)Het plaat
sen van een langen stek of een ladder
in het ijsgat tot op tien bodem is gera
den. Zoekt men onder het ijs naar een
slachtoffer, (nogmaals zij ernstig ge
waarschuwd tegen groot eigen levens
gevaar!) dan boude men het cog ge
richt op de donkerste plek want daar
is het open gat. waar men naar toe
moet om weer boven tc komen. Ladder
of stok geven dan ook de plaats van
het ysgat aar., waardoor de kans van
terugvinden groot is.
Roep bil eer, ernstig ongeval steeds op:
„Ongevallondiensfc, 11141". Opgeven van
namen is absoluut onnoocllg. bij „On-
gevallendiemt" weet men. wie opgeroe
pen moeten worden. Vergeet nimmer
juiste plaats van het ongeval te melden,
bijv. Nieuwe Gracht bij de Kruisbrug;
cl: Amsterdamsche Vaart bii de Werk
plaats. Door tien Ongevallerdienst wor
den ook doktoren gewaarschuwd.
Ten slotte nog enkele korte wenken:
Is dc drenkeling bewusteloos, dan bij
brengen met prikkels, aanroepen (liefst
bij den naam) knijpen, eau de cologne,
ammonia. De patiënt wordt uitgekleed,
(zco «enigszins mogelijk binnenshuis)
goed droog en warm gewreven, indien
het bereikbaar ls in een heet bad gedaan
van droge bl?eren voorzien of in de-
kers gew kkeld. Bij de poUtiepcsthuizen
cn bij de brugwachters zijn goede dekens
ter beschikking gesteld voor hulp aan
drcnke'ir.r^n; ook de burgerij geeft ge
woonlijk gaarne dekens in bruikleen.
Is schijndood Ingetreden, dan: Eerst
uitdrukken, mond en neus reinigen (in
dien va lech gebit aanwez'g. dit verwijde
ren) Laborde toepassen, tong vastleg
gen. Silvcsleren, natte kleeren uitdoen,
wrijven (heet bad), wollen dekens, hee
ts kruiken (goed omwikkeld!) Als de
ademhaling terugkeert, ook prikkels als
boven. Medische hulp Jn elk gevai in
roepen.
VRIJI MTG DEMOCRATISCHE
JONGEREN-ORGANISATIE.
A.s. Doijderdegavor.d zal één dsr le
den itl de „Nijverheid" een inleiding
houden over „Bioscoop en Dancing".
Drze inleiding vormt een onderdeel van
de ender leid.r.g van mr. L. G. van De n
staande studiekring over „Oorzaken van
en middelen tot bestrijding der misda
digheid."
INGEZONDEN MEDEDEFLINGEN
a CC Cents par regel.
't Fam'Hewane
der CA9EN
Een b'auv/t
een necer.
eccpAri. '^yf ''M Wji
Dit merlf op d. klit, r toj
tewanea -
11ENA' X) v. a
'tcii y.
-~i.
a i'te l-i
Wnldl
HET NEUSJE VAN
DEN ZALM!
