DATUMSTUKJES
Lees
H.D. Vertellingen
Tinus
45e Jaargang No. 13676
VerscUinf dagelijks, BeKalve op Zon- en Feestdagen
r Donderdag 19 Januari 1928
abonnementen per wsek f 0.27H. met geïllustreerd Zondagsblad f 0.32; per 3 maanden: Voor Haarlem
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) Ï3.57H- Franco per post door Nederland
3-87H- Afzonderlijke nummers f0-15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f 0.57M; franco per post f 0.65
advertentienVan 1 tot 5 regels tl.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentifn van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents S contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600
en Administratie 10724 en 14825.
uitgave der n.v. lourens coster
Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Drukkerij: Z.b. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velsen-Noord, IJmuiden, IJmuiden-Oost,
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA.
DONDERDAG 19 JANUARI
Stadsschouwburg: Ver. Haagsch Too-
neel (J. F. Mertons). 2e opvoering „De
Olympiade-candidaat" 8 uur.
Gemeentelijk Concertgebouw: Kamer
van Koophandel en Fabrieken: Bijeen
komst A. H. G. Fokker. 8 uur.
De Korenbeurs, Spaarne: Vergadering
Depothouders in het Broodbedrijf. 8 u.
Bioscoopvoorstellingen.
Cabaret Modern: Dancing, Cabaret.
Jazzband.
Statenzaal, Prinsenhof: Gemeenteraad
1.30 uur.
Bloemendaal: Raadhuis, Gemeente
raad, 2 uur.
VRIJDAG 20 JANUARI
Stadsschouwburg3de abonnements
concert Dr. G. de Koos, Viool-recital
Zlatko Balokovic. 8 uur.
Gem. Concertzaal: Gem. Orgelconcert
Th. Caniver, cello; George Robert, or
gel. 8 uur.
Geb. Zang en Vriendschap, Jansstraat
74. Floralia Vereeniging. Algem. Ver
gadering. 8.45 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat.
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Luxer Theater, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Scala Theater, Kleine Houtstraat.
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Rembrandt Theater, Groote Markt.
Doorloopende bioscoop- en variétévoor
stelling: 7—9. 9.15—11.15 uur.
Cabaret Modern: Dancing, Cabaret,
Jazzband.
Statenzaal, Prinsenhof: Gemeenteraad
1.30 en 8 uur.
EEN VEROUDERDE
UITDRUKKING.
FOKKER, BILDERDIJK EN
HOPMAN.
Ik in mijn toestand over 't Corpus
Juris, de Novellae Leonis etc. schrijven!
't is de ergste en onlijdelijkste be
spotting die de Duivel zelfs zou kunnen
uitdenken. Waar zijn dan uwe zinnen?
Zeg me liever: „Vermaak u met door
de lucht te vliegen".
Zoo schreef Bilderdük, 12 Maart 1829,
aan ziin vriend H. W. Tydeman. De
Leidsche hoogleeraar had h"" geërgerd
door het dwaaste, het ongerijmdste, het
onmogelijkste te veronderstellen. En
boos antwoordt hij: zeg me liever: „Ver
maak u met door i lucht te vliegen".
Een woord op zijn pas, nu Fokker
staat gehuldigd te worden, nagenoeg
honderd jaar nadat, en ongeveer ter
plaatse waar de dichter noemde wat des
tijds gold voor de absurditeit der ab
surditeiten. Men kende den luchtbal, en
de eerste Nederlandc-, die. in zijn gon
del gezeten, de v t Inging, was een
Haarlemmer. Abraham Hopman was
zijn naam, dien ik hier met uw instem
ming vermeld. Te Rotterdam st:eg hij
op. 29 September 1804; in de nabijheid
van Schiedam kwam hij neer: zijn bal
lon, na den reiziger in een sloot gewor
pen tj ...bben, bracht het tot onder
Wassenaar. Met dit al was Hopm n de
eerste Nederlandsche luchtreiziger.
Hopman, een Haarlemmer. I," -.ar hij
vloog niet, hij "g en dreef van Rot
terdam naar Schiedam. Dit kende Bil
derdijk en zijn tijdgenooten. deze lucht
scheepvaart. Maar vliegen? Als ze boos
waren, voegden ze u toe: ik zou liever
zeggen: vlieg door de lucht! Misschien
ook: vlieg naar de Oost!
Zoo kunnen wij niet meer spreken.
Immers wat onmogelijk werd geacht is
werkelijkheid geworden. Dat leert de
uitdrukking van Bilderdi;': wel heel
duidelijk.
H. E. K.
DE SLUISBOUW TE
IJMUIDEN.
HET EINDE NADERT.
De werkzaamheden aan den sluis
bouw maken goede vorderingen. Het
be aarden van het binnensl uishoofd is
gereed. zoodat men zich reeds een
denkbeeld Van votenen van de toekom
stige situatie van dat gedeelte van het
werk. Het buitensluishoofd zal vermoe
delijk in Juli reeds klaar zijn. althans
wat het betonwerk betreft, waarmede
dus het laatste en grootste onderdeel
van het geheele wérk zal zijn gereed
gekomen. Het onder water zetten van
dit werk zal nog ln dezen zomer ge
schieden.
De derde sluisdeur ligt gereed bij Bur-
gerheufs Scheepswerf en Machinefa
briek te Rotterdam. De deur behoeft al
leen nog maar geverfd te worden. Over
wee maanden zal ze vermoedeiMk rtawr
noen werden gesleept
Haarlem, 19 Januari
Een groot man.
Vanavond zal Fokker gehuldigd wor
den. In de Gemeentelijke Concertzaal
zal de bevolking van Haarlem, die
trotsch op hem is, zeer waardig verte
genwoordigd zü».
Zooals ik dezen merkwaardigen man
ken en dat is al heel lang, want wij
zaten gelijktijdig op de schoolbanken bij
den heer Hubregtse in de Wilheimina-
siraat, en later op de H. B. S,. en roei
den bij de R. en Z. V. Het Spaarne, en
namen deel aan zwemfeesten aan de
Houtvaart als leden van de Zwem- en
Poloclub H. V. G. B zal dit een
schoone avond voor hem zijn. Bij een
vorige gelegenheid heb ik al eens ge
schreven dat Tonny Fokker merkbaar
den hoogsten prijs stelt op erkenning
in zijn vaderland. Daarin komt Haarlem
als nummer één. Hij heeft heel wat
huldiging in zijn jonge leven hij is
pas 37 doorgemaakt. In het buiten
land hebben vorsten en ministers, op
perbevelhebbers en leiders van gewel
dige nationale luchtvloten, industrieele
magnaten en andere grooten dezer we
reld hem met vreugde ontvangen en
vleiend toegesproken. Zyn naam is be
kend in alle deelen der wereld; het is
niet overdreven om te zeggen, dat er
onder de vele groote figuren der mo
derne luchtvaart geen grooter, erkender
reputatie is dan de zijne. Maar Holland
blijft bij hem den voorrang houden, en
het is altijd zoo geweest bij de groote
mannen der historie. Het vaderland
vergeet je niet
Onze Kamer van Koophandel heeft
dan ook een gelukkig initiatief geno
men door Fokker te huldigen met haar
gouden medaille in een groote open
bare bijeenkomst waarin de regeering
door een van haar vooraanstaande leden
de minister van Waterstaat ir. van
der Vegte de gemeente Haarlem
door haar gemeentebestuur en vele an
dere autoriteiten, de Nederlandsche
luchtvaart door haar kopstukken ver
tegenwoordigd zullen zijn. Er komen
nog veel meer officieele personen, o a.
ook van de andere Kamers van Koop
handel in ons land, en onder het pu
bliek zal Fokker veel oude vrienden uit
zijn Haarlemsche jonge jaren zien.
Zeer typisch ligt een initiatief a!s dit.
op den weg van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken. Fokker is zelf
groot-industrieel, en de ontwikkeling
van de moderne luchtvaart, waarin hij
zulk een geweldigen arbeid heeft ver
richt en zal blijven verrichten, is het
groote toekomst-belang van handel en
nijverheid, die dit nieuwe verkeersmid
del steeds meer gaan benutten en er
de voordeeleu en weldaden in immer
grooter mate van gaan ondervinden.
Onze gemeente-archivaris, de heer H.
E. Knappert, heeft in zijn paperassen
gedolven om vandaag op deze pagina
onze lezers te kunnen mededeelen, dat
de eerste Nederlandsche luchtvaarder,
Abraham Hopman, die in 1804 met zijn
ballon te Rotterdam opsteeg, een Haar
lemmer was. wy wisten dat niet, en de
historische revelatie treft op dezen dag
als wel een buitengewoon aardige en
toepasselijke bijzonderheid.
De oude Abraham is sinds lang tot
zijn vaderen vergaderd, maar hij mag
wel even herdacht worden bij deze ge
legenheid. Hij was geen genie, zooals
Fokker, maar ongetwijfeld evenals deze
een man van buitengewone geestkracht
en onvervaarde stout moedigheid. Er
moa* groote koelbloedigheid en onder
nemingsgeest toe vereischt zijn geweest
om in dat verre verleden een dergelijk
waagstuk te ondernemen.
Abraham Hopman's geest is blijkbaar
in Haarlem blijven voortleven en neeft
ons een Fokker gebracht, die wereldbe
roemdheid verwierf. Zijn taak is nog
lang niet ten einde. Volgens de voor
menschen geldende normale regelen
heeft hij zelfs de levensperiode van
grootste activiteit en vruchtbaarsten
arbeid die tusschen de 40 en 50
nog alle voor zich. Wij kunnen dus
nog heel veel van hem verwachten, nog
veel meer dan hij reeds gedaan heeft
.al lijkt dat haast onbegrijpelijk
bij iemand die al zoo'n geweldige car
rière achter zich heeft. Dat die taak tot
zijn eigen algeheele voldoening volbren
gen moge wenschen wij hem van harte
toe. Hij is bij al zijn zwaren. inspannen-
cen arbeid jong gebleven. Wtf, sjjn tijd
genooten, zijn als wij hem weerzien tel
kens weer getroffen door 't „jongens
achtige" dat hem nog steeds eigen is.
Hij, die scheppenden arbeid verricht
en daarin slaagt blijft jong. en steeds
gereed voor meer.
Als Fokker straks terugkeert naar
Amerika zal het, het versterkte
besef dat zijn landgenooten en vooral
1 die in Haarlem, hem met hartelijke be
langstelling en bewondering in zijn
grooten arbeid blijven volgen. Dat zal
voor hem geloof ik de groote waarde
van een huldiging zooals die van heden
avond zijn.
a e.
GROOTER HAARLEM'S GEANNEXEERDE SPORTSMEN
De Juniores aan den start.
Kinderen zyn vindingrijk, en alles
wat maar even gelegenheid tot spel en
vermaak biedt wordt door hen uitge
buit.
Ongetwijfeld kent u allen de autoped
en de manier waarop uw kinderen die
gebruiken.
„Best zeggen de jonge Spaarndam-
mertjes op onze foto, maar als je nu bij
ons op den duiker komt. en je hebt zoo'n
autoped, dan speel je daar heel anders
mee.
Dan ga Je er op zitten; je kunt dan
nog nèt bij je stuur, en je houdt je in
evenwicht met. je voeten die je tevens
als rem gebruikt."
Nou, die rem was heusch noodlg.
Zooals U op de foto ziet, maakten we
Juist een start mee. De duiker had zeker
een helling van 25 graden. U kunt
dus begrijpen dat 't hard ging. De groot
ste moeilijkheid kwam echter pas onder
aan de baan, daar werd namelijk de
breedte terug gebracht op goed ander-
halven meter. n.l. het smalle straatje
onderaan langs den dijk.
Echter, de kinderen namen deze
smalte met groote zekerheid en kalmte.
Wij hebben eenige malen een race
meegemaakt en overtuigden ons. ast
die eerste keer geen toeval was, maar
dat 't steeds goed ging, tot vermaak van
menig voorbijganger, waaronder we ook
den schoenmaker opmerkten.
Verbeelden wij het ons. of had deze
buitengewoon veel pleizier in 't geval?
NOODLOTTIGE TWIST.
MET EEN MES IN DEN RUG
GESTOKEN.
Woensdagmiddag kwart over twee
ontstond op een woonschuit aan de
Oostvest twist over een vlee&chleveran
ti e tusschen den 57-jarigen slager J. C
Rwonende op die schuit, en den 34-Ja-
rlgen C. B.. wonende Glasblazers!raat 6.
De twist liep zeer hoog. De slager werd
driftig en riep: „Ik zal je doodsteken!"
waarop B. antwoordde: „Je steekt niks!"
Maar toen hij zV.. dat de slager een
mes greep en er mee op hem af kwam,
liep hij haastig de schuit af, achter
volgd door R. Op de loopplank gaf de
laatste aan B. met bet mes een steek
in den rug. De getroffene ging ioopende
naar den politiepost aan de Amster
damse he Vaart, waar hij eerst door le
den van den Ongevallendienst verbon
den en vervolgens naar het Sint Elisa
beths Gasthuis vervoerd werd. Aanvan
kelijk werd gevreesd, dat er edele dee
len geraakt waren, maar bij onderzoek
bleek dit niet het geval te wezen. De
toestand van B. was hedenmorgen be
vredigend.
De dader, die onder den invloed van
sterken drank verkeerde, werd gearres
teerd. Hij zei, zich van het gebeurde
niets te kunnen herinneren, maar ge
tuigen hebben het steken gezien. Het
mes is in beslag genomen.
DE
ZANDVOORTSCHE
POLITIEK.
DE WETHOUDERS BLIJVEN.
Naar we uit goede bron vernemen is
het bedanken van de heeren Druyf en
Fraenkel als leden van 't z.g. democra
tische blok in den gemeenteraad van
Zandvoort voor de heeren Zwaan en
Padt geen aanleiding om als wethouder
te bedanken.
HET ORGELCONCERT
VAN VRIJDAG.
THOMAS CANIVEZ.
In onze fotopagina van heden vin
den onze lezers het portret van den
heer Thomas Canivcs, den beroemden
cellist, die als solist medewerkt, aan het
gemeentelijk orgelconcert van Vrijdag
avond.
Thomas Canivez is van geboorte een
Belg: in Charleroi zag hij in 1877 hc.
levenslicht. In 1899 verwierf hij den
eersten prijs van het conservatorium te
Brussel. Van 1902 tot 1910 vertoefde hij
in Zwitserland, ais professor aan het
conservatorium te Lausanne. Van 1910
tot 1915 was hij' als cellist lid van het
Concertgebouworkest te Amsterdam.
Hij was de oprichter van het Holland-
sche Strijkkwartet, waarin hij sinds
1914 met Leydensdorf. Röntgen en
Mend es speelt.. In 1925 werd Canivez
benoemd tot professor aan het Mu-
ziekiyoeum te Amsterdam. Dit concert
is een nieuw bewijs, dat de heer Robert
doorgaat zich van de medewerking van
superieure krachten te verzekeren om
de gemeentelijke orgelconcerten te
door. belioorcn tot hei beste wat er op
miimkaai gebied te Haarlem gepresteerd
wordt. De belangstelling zal dan ook
wei wederom zeer groot zijn.
EEN DIEFSTAL TE
IJMUIDEN.
VERDACHTEN AANGEHOUDEN
Op 10 December j.l. werd bij den bak
ker R. aan den Zeeweg te IJmuiden
de lade gelicht en al het geld dat daar
in zat gestolen. De politie had toen ver
denking tegen twee personen, die zij
dien avond op een motorrijwiel ter
plaatse had gezien. Een van de twee
was B.. die indertijd in een woonwagen
te Amsterdam is aangehouden, als ver
dacht van een overval in de BoasbarJc
te Bussisn, maar die wegens gebrek aan
bewijs moest worden vrijgelaten. De
andere was Rdie verdacht wordt in
verschillende plaatsen, als Haarlem en
den Haag, diefstallen met behulp van
een motorrijwiel te hebben gepleegd.
Beiden werden denzelfden avond ook
in Haarlem op het motorrijwiel ge
zien.
B. en R.. zijn dezer dagen in den
Haag aangehouden en naar IJmuiden
overgebracht, waar ze door den commis
saris zijn verhoord. Volgens de N.R Ct..
moest men ze echter we3ais gebrek aan
bewijs weer vrijlaten. Echter werd B
naar Amsterdam overgebracht, omdat hy
nog twee maanden gevangenisstraf te
goed had terzake van een veroordeel:r.g
wegens wederspannigheid.
BEDREIGD NATUUR
SCHOON.
DE LOENERVEENSCHE PLAS
AANGEKOCHT.
De Bussumsche Crt. verneemt, dat
door de Eerste Ned. Maats, tot Exploi
tatie van Stadsvuil een belangrijk deel
van de Loenerveensche plas is aange
kocht. Er mag dus verwacht worden,
dat tot demping zal worden overgegaan
Gelijk bekend heeft demping met
stadsvuil twintigjaar geleden he« Naar-
dermeer bedreigd. En nu zal dan een
der plassen, welke aan het landschap
zoo'n bekoring geven, verdwijnen, ter
wijl gegronde vrees bestaat, dat eerlang
ook andere plassen zullen volgen. Zijl
er vitale, nationale of economische be
langen die anders opgeofferd moeten
worden, dan moet men er zielig bij nper-
1 eggen. Maar dit is ten aanzien van de
Loenerveensche plas niet aangetoond.
HOOG WATER.
DE VECHT WAST.
De Overüselsche Vecht blijft naar de
Tel. meldt, nog steeds wassen. In Dalfsen
dreigt een overstrooming van de stra
ten. met een pompinstallatie tracht
men de wegen nog zoo lang mogelijk
droog te houden. Veel lost wordt ver
oorzaakt door kwelwater en de Vecht-
dyken worden reeds zeer drassig.
BLOEIENDE TULPEN GESTOLEN.
Door de recherche is in den af geloo
pzo nacht op den Zijlweg aangehouden
L. G.. wonende aiih'.cr. d.e in het bezit
was van tachtig bloeiende tulpen, die
hi) bekende ten nadeelc van J. B. aan
den Zijiweg te hebben ontvreemd. G. is
bewaring gesteld.
FOKKERHULDE.
OPEN BRIEF VAN
KEES DE MOPPERAAR
AAN
het Haarlemsche
gemeentebestuur.
Zooab in alle eeuwen-oude steden is
ook te Haarlem de verkeersquaestie een
brandend vraagstuk. Hoe kunnen wij
onze meestal smalle straten en bruggen
geschikt maken voor liet moderne ver
keer, dat steeds zwaardere eischen gaat
stellen.
Er ls in de laatste jaren al heel wat
gedaan om wegen en straten te verbroe
den. gevaarlijke verkeerspunten te
verbeteren, nieuwe bruggen te leggen,
enzoovoort. Daaraan zijn en worden
nog kapitalen ten koste '.egd. Geld
dat uitstekend besteed is. Maar.... het
lijkt my niet onmogelijk, dat voor het
zelfde geld nóg meer bereikt kan
worden.
Daarvoor is evenwel aller medewer
king noodig.
Tot heden is althans naar mijn
meening de oplossing der verkeers
problemen niet gelukkig gekozen.
Openbare Werken is belast met het
ontwerpen en uitvoeren van de plannen
tot verbetering van het verkeer. Later,
als alles klaar is, kont de politie
om het nieuwe toe te passen.
Veel beter zou het zijn als tevoren
overleg gepleegd werd.
Om een voorbeeld te geven:
De gemeente besteedt weer een ton
aan den bouw van de nieuwe Kenne-
merbrug. Als die klaar is. moet de po
litie een verkeersregeling ontwerpen
waarin de nieuwe brug past. Ik maak
mij sterk dat de politie te voren niet in
het verkeersprobleem van de Kenne-
merbrug gekend is. Ja, nog sterker. Ik
meen te weten, dat de politie geen be
wonderaarster is van de nu ge ronden
oplossing....
Napleiten helpt evenwel niet meer.
"et zou evenwel een stap in de goede
rimhtlng zijn als hier ter stede een
commissie benoemd wond voor de ver-
keersverbe leringen. Natuurlijk zou
daarin moeten zitten: de directeur van
Openbare Werken, bijgestaan door zijn
ingenieur die speciaal belast is met
wegenbouw, verder de Commissaris van
Politie, de directeur of een ingenieur
van de tram en een ervaren automobi
list.
Dan zou men zekerheid hebben, da!
steeds de beste oplossingen gevonden
zouden worden, want dan werd de
moeilijkheid immers van vele kanten
bekeken.
In eenige andere steden bestaat zoo'n
commissie en de ervaringen daar op
gedaan worden geroemd.
Heden gaan we Fokker eeren,
Den veroveraar der lucht.
Mede dank zü zijn tal en tem
Nam het vliegen zulk een vlucht
In zijn Jonge vlegeljaren,
Hield hij reeds van vrije lucht.
Als een H. B. S. scholiertje.
Nnm hij destijds al de vlucht:
Geen van onze stadgenooten,
Die op eigen wieken vloog.
Maakte zulk een reputatie.
Ging zoo ver en steeg zoo hoog;
Zonder rookerige letters,
Scheef hij naar zijn eigen trant.
Blijvend, in de hooge luchten.
Groot den naam van „Nederland";
Fokker, knappo vliegtuigbouwer;
Haarlem houdt Je steeds in eer.
Moog' Je vliegtuig immer stijgen.
Fokker, fok er nog veel meer.
P. GASU9.
in dit nummer ona
dagelijksch verhaal
in de rubriek
getiteld:
HET AMBACHTSONDERWIJS.
Over Psychotechnisch onderzoek.
EEN INTERVIEW MET DEN DIRECTEUR.
Er heerscht enkele uitzonderingen
daargelaten ln het algemeen ln ons
land behoefte aan vakkundige werklie
den.
Nederland verkeert in een periode van
industrialisatie. Bij dc volkstelling in
1920 telden de nijverheldsbedrijven reeds
1.028,155 werklieden, tegen de landbouw
622.514 en de handel 271.718 en het
verkeerswezen 261.577. Als er in 1930
weer geteld wordt, zullen de cijfers on
getwijfeld nog belangrijk gewijzigd zijn
ten gunste van de industrie.
Dc ambachtsscholen trekken dan ook
zeer veel leerlingen. Op verschillende
scholen ln ons land wordt over plaats
gebrek geklaagd.
Dr. Prak. de psycho-technicus van de
Philipsfabrieken te Eindhoven heeft een
studie gepubliceerd over de ambachts
scholen. Hij schrijft daarin:
.De gebruikelijke wijze van toelating,
het examen in de vakken der lagere
school, ls zeer ondoelmatig. Het geeft
slechts uiterst zwakke waarborgen voor
de geschiktheid der leerlingen. De mid
delbare school, waarvoor een dergelijk
toelatingsexamen toch veel beter past
dan voor de ambachtsschool, heeft dit
systeem al Jaren geleden verlaten. 13e
bekwaamheid van een Jongen van 12 of
13 jaar in rekenen en taal wordt sterk
beïnvloed door het peil van de bezochte
lagere school. Ook in het gunstigste ge
val worden er eigenschappen en talenten
mee getoetst, die ln de ambachtsschool
slechts van bijkomstig belang zijn. ter
wijl wat in de ambachtsschool hoofd
zaak is: praktisch verstand, handigheid,
technische kijk. geheel wordt genegeerd.
Door dit ondoelmatig ziften der can-
didaten hebben de ambachtsscholen een
vry sterk verloop, zSUcnblfjvers. die weg
gaan of Jongens, die halverwege den
cursus vertrekken of worden wegge
stuurd. Heel veel zoogenaamd gebrek
aan ambitie is ook terug te voeren op
gebrek aan den noodlg en aanleg.
Het totaal verloop op de scholen
schat ik op 30 pel., dat wil zeggen, als
r- 100 jongens worden toegelaten, wor
den er 3 Jaar later 70 met een diploma
afgeleverd. Indien we door verbetering
der toelatingsmethode, bijvoorbeeld in
terring van een doelmatig psychotech
nisch onderzoek, dit verloop kunnen
halveeren (ziekte, verhuizing vn derge
lijke blijven, ook de beste methode
maakt fouten) en brengen op 15 pet.,
dan leveren de scholen ln plaats van
70 leerlingen 85 af. da», is rutin 20 pet.
meer.
D<zc goedkoope maatregel heeft dus
voor het nijverheidsonderwijs en voor
het economisch pracstatievermogen van
het Nederlandsche volk. een even gunstig
effect als de bouw en het laten functlon-
neeren van 20 pet., dat «t)n dus 25 nieu
we scholen. Een dergelijke uitbreiding
van gebouwen, "orsoneel etc. kost n .r
schatting 4 000.000 aan oprichting en
1.500.000 aan jaarlijks tcrugkeerende
kosten, terwijl voor het Invoeren van
een doelmatig psychotechnisch onder
zoek op alle ambachtsscholen hoogstens
een bedrag van 20.000 noodig Ls.
Voor het onderwijs zijn er nog meer
dere voord celen. Het tempo van een klas
wordt in sterke mate bepaald door dc
achterblijvers, de snelheid van de vloot
is die van hot langzaamste schip. Zijn
de achterblijvers uitgezift, dan zal dus
tevens het onderrtfspeil kunnen worden
opgevoerd. En hoeveel verdriet fcn noo-
delooze belangstelling wordt niet aan
leerlingen en ouders bespaard!"
Tot zoover hetgeen Dr. Prak zegt,
Wy hadden daarover een onderhoud
met den directeur van onze ambachts
school den heer A. L. Hengeve'.d. De/e
deelde ons mede. dat dr. Prak met
zyn beweringen voor Haarlem niets
nieuws gebracht heeft. Reeds ongeveer
5 jaar wordt aan onze ambachtsschool
een psycho-technisch onderzoek inge
steld als daartoe aanleiding bestaat. A'.i
de Jongens zich aanmelden, moeten ri!
een verklaring van d? ondcrwyre s C r
lagere hooi overleggen. Deze onder -
zers hebben den Jongen 6 of 7 Jaren f"
degesïagen. dus zij kunnen een
'.ndruk hebben. Bovendien wordt dan
nog door de leerlingen der ambachts
school een examen afgenomen. Eerst als
beide gegevens kloppen wordt, als boven
dien gebleken is. d-t de Jongen zrlf lust
heeft in liet gekozen vak opgeleid te
worden, tot toelating besloten. Als er
tegenspraak is tusschen het rapport der
lagere school en het loclaUEwxamaj