Haarlem's Dagblad | 1928 | 22 februari 1928 | pagina 9

VICTORI AFWATER

HAARLEM'S DAGBLAD

OM ONS HEEN

FLITSEN

HET HUIS OM DEN
HOEK

WOENSDAG 22 FEBR. 1928 DERDE BLAD

No. 3739

HAARLEM EEN EEUW GELEDEN.

L

DE HAARLEMSCHE EN DE LE1DSCHE TREKVAART DE MEDAILLE

TER HERINNERING GEVECHTEN VAN DIE VAN HAARLEM DE
BEEK OP DE GROOTE MARKT WAT ER VROEGER IN HET PAND IS
GEWEEST MOET DE WALVISCHKAAK NOG LANGER IN DE GROOTE
ZAAL VAN HET STADHUIS BLIJVEN? DE LAZARUSKLEP EEN
GROOTSCH GE30UW AAN DEN KOUDENHORN.

Misschien heb ik groot ongelijk en
ben Ik bovendien ondankbaar tegenover
de vereen'.gingen voor vreemdelingen
verkeer, die Jaar ln jaar uit de zware
taak vervullen om het publiek te dienen
maar ik heb altyd den Indruk gehad,
dat Je hun gidsen vooraf of naderhand
moet lezen, maar nooit t U d e n s het
bezoek, dat Je brengt aan de gemeente
besturen waarvan zli de aantrekkelijk
heden zoo geestdriftig opsommen. Of
durft wezenlyk iemand denken, dat een
bezoeker van laat ons bij voorbeeld zeg
gen Haarlem, zijn rampzalige vrouw, die
hem natuurlijk vergezelt, zal meeslepen
langs de negenentwintig- hofjes, waarin
een weldadig voorgeslacht aan behoef
tige vrouwen een onderdak verzekerd
heeft! Ik zou zeggen: daarover lees Je
vooraf wat. maar bezoekt ze niet, al was
't alleen om de rust van de vrouwtjes
niet te storen.

Dus de lectuur vooraf, een simpel pa
piertje bU het bezoek zelf en daarna
nog weer de lectuur voor wat je bijzon
dere belangstelling heeft opgewekt.
Waarom ik juist van die hofjes spreek?
Omda4 ze zorgvuldig staan opgesomd in
een ..Beknopte -beschrijving der stad
Haarlem" in 1828 neen, het is geen
vergissing, het moet wel degelijk een
acht wezen, een boekje dui van precies
een eeuw geleden, 't Is waar. de vereeni-
gingen voor vreemdelingenverkeer beston
den toen nog niet en de gemeenten zou
den het heel gevonden hebben om
de aandacht cp hun stad te vestigen
zeker is de uitgave dan ook alleen te
danken geweest aan den ondernemings
geest van den uitgever Vincent Loosjes.
Hij moet het dus geweest zijn, die er
deze inleiding bij schreef:

„Het voornaamste doel, hetwelk wü
met den Inhoud van dit werkje be
oogen. Ls den vreemdeling een beknop-
ten Wegwijzer te leveren, welke hem in
het bezigtigen der Merkwaardigheden
dezer Stad en derzelver fraaije Omstre
ken. kan behulpzaam zijn. Det beknopt
heid hier als een hcofdvereischte moet
beschouwd worden (1). behoeven wij
niet te zeggen. Wij vleijen ons echter, dat
hierdoor geene der belangrijkste punten
ziin overgeslagen en zullen onze moeite
dubbel belocnd rekenen, wanneer wij
daardoor den roem van eene Stad mo
gen staande houden, die men van de
vroegste tUden met zooveel lof ln
's Lands historie vermeld vindt".

Dit „doelwit" zooals men ln dien tijd
gezegd zou hebben, strekt Vincent Loos
jes natuurlijk tot eer. HU heeft de stof
setjes in vijf hoofdstukken verdeeld, en
begint zooals 't behoort met de ligging,
grootte en geschiedenis. Wy glimlachen
als we lezen: „de toenemende bevolking
gaf mede aanleiding, dat men weldra op
middelen bedacht was om de gemeen
schap met de naburige plaatsen te be
vorderen en zoo den bloei der stad zelve
te vermeerderen. Ten gevolge daarvan
werd. in 1631. de trekvaart, van Haarlem
op Amsterdam gegraven, welke weg van
gemeenschap zoo veel voordeel aanbragt,
dat men tot het graven van derge'.Uke
vaart op Leyden besloot, welke onder
neming in 1657 tot stand kwam. zUnde
er ter gedachtenis daarvan eene medalje
gesl3ger.

Natuurlijk werd in die oude tijden veel
gevochten. De Waterlanders of West-
friezen plunderden in 924 Haarlem
en wij zien er maar weer uit, dat het
leven een quaestie van Jaartal is. Had ik.
Waterlander van geboorte, in dien tijd
geleefd, dan zou ik (gruweli'ke gedach
te) Haarlem mee geplunderd hebben, ter
wijl naar dezelfde mogeltjkheidskans
een van onze meest vredelievende inge
zetenen. Dr. J. B. Schepers, geboren te
Grouw. dus een echte Fries, wanneer hU
in 1155 '.cefd had. by Alkmaar met
zijn landgenooten door de Haarlemmers
zou zijn verslagen! Ach, vriend Sche
pers. wat zijn wij dat belden gelukkig
ontkomen.

Maar die oude Haarlemmers vochten
niet altoos. Ze dreven ook handel en
zoo is in 1428 aangeteekenö, dat in een
verbor.d da', de Hanze heette, ook Haar
lem behoorde. Maar ik laat de geschie-

'1) Beknoptheid? Dat kan van een
gidsje van 105 bladzijden moeilijk ge
zegd worden.

denis verder zwemmen en kom tot hoofd
stuk n. voornaamste piemen, grachten
en straten. Misschien weet ieder zoo
niet, dat wat nu de Groote Markt is.
vroeger het Zand heette en doorsne
den werd door een smal watertje, de
Beek genaamd, „hetwelk uit de Oude
Gracht komende door de Koningstraat,
de Groote Markt, langs de zuidzijde van
de Groote Kerk en door de Damstraat
in het Spaarne uitwatert".

Dat water was toen open. zoodat de
kerkgangers over een brug naar de Groote
Kerk moesten gaan. totdat het overwelfd
werd. behoudens twee gaten waaruit in
tijd van nood water geput moest kun
nen worden.

Daarna komt er een beschrijving van
het Pand. Welke wederwaardigheden
heeft deze ruimte al niet ondervonden.
Eerst een gedeelte van het Prinsenhuis
daarna van het Dominicanen Klooster,
vervolgens de gebouwen en galerijen ge-
bruikt voor zaken, waarvan wU dikwijls
de beteekenis niet meer kennen. Luister
maar: Anatomie. Bibliotheek. Scherm
school. Garenmarkt, Looihal van noppen
en smallen, tot kamers voor de Brood
wegers, Smeden. Bakkers. Heelmeesters.
Binddragers. Makelaars en de Stads-
Armenschool". Dat was vóór 1828. Toen
het boekje verscheen was „een gedeelte
van dit gebouw ingerigt voor de Stads-
Tusscher.school. dienende het thans ver
der tot niets anders dan tot het plaat
sen van kramen, op kermistijd".

Het plein buiten de Nieuwpoort, (op
den weg r.aar Schoten) diende toen to:
exercitieveld; daar in de buurt was de
zoogenaamde „Nieuwe Wandeling", aan
gelegd op een gedeelte van de stadsbol-
werken. .Deze nieuwe aanleg", zegt het
boekje, .Jevert zeer schoone gezigtcn op
het Spaarne en de duinen op". Wie kan
van dit punt nu nog de duinen in het
oog krijgen?.

Natuurlijk geeft ons Gidsje een over
zicht van de verschillende kerken en
komt dan tot een beschrijving van ver
schillende wereldsche gebouwen. Eerst het
Stadhuis. „Tot in het jaar 1800 heeft het
stedelijk Bestuur zijn zittingen aldaar ge
houden, doch werd dit gebouw voor eene
som van f 25000 aan den lande verkocht,
omdat het Departementaal Geregtshof
ln hetzelve stond bijeen te komen. De
stads Regeering kocht, ten haren ge-
bruike, voor een som van f 7900, een
huis in de St. Jansstraat. waarin op den
löden October 1800. de stedelijke Re-
geerings-collegiën zitting namen. De bij
eenkomst van het Departementaal Ge
regtshof, door een Lusscbenbeide komen
de staatsomwenteling verhinderd zijnde,
werd het gebouw op de Markt voor eenige
fraaije schilderstukken, weder aan de
'.ad afgestaan, waarna de Regeering
hare vergaderingen in 1805, ook weder
derwaarts verlegde".

Tot zoover ons boekje. Onbetaalbaar
is de leukheid, waarmee dit verhaal
wordt gedaan. De ongenoemde schrijver,
waarschijnlijk de uitgever zelf. brengt
die nog wel vaker te pas. Althans hij
weet zich. hetgeen wel zegt in dien
veel en graag prUaenden tijd. te onthou
den van hulde aan een gemeentelijk be
zit. dat al heel weinig op zijn plaats is.
„Ook ziet men ia de pleitzaal aan de
zoldering." zoo lezen we ln ons gidsje,
„eene walvlschkaak, door den Haarlem
mer Jan Huygen van Linschoten, by
zyne ontdekkingsreiae. medegebragt. en
door hem aan deze stad geschonken".

Dat was aardig van Jan Huygen en
het Ls ook wel zeker, dat hij een groot
zeevaarder was. Maar de reusachtige
kaak, die als symbool van eetlust, in
Brinkmann's restaurant beter op zijn
plaats zou zUn. heeft nu al langer dan
drie eeuwen landgenoot en vreemde
ling de vraag op de lippen gebracht,
„wat dat ding ln de hal van het stadhuis
toch wel te maken heeft!"

Misschien verdwUnt het met de fa
meuze klok uit de hal zoodra het stad
huis verbouwd zal zyn hetgeen ge
beuren zal. wanneer de wethouder van
financiën er geld voor hebben zal. Dus
op dit oogenblik niet.

Alle opmerkingen die over het boekje
te maken zijn hier te geven zou ir.U te
ver voeren en den lezer ook. Misschien
zal menigeen niet weten, dat wij vroe
ger ook ons Pesthuis in Haarlem heb

ben gehad (bulten de NTeuwpoor*) dat
later voor krankzinnlgenverp'. r^ng 'j
gebruikt en in den tusschentljd d.enda
voor leprozenhuis. De verschillende pro
vinciën zonden hier hunne mela-tschen
heen. die voorzien werden van de 6t-
Lazarusklep, waarmee zij hun nadering
aankondigden, opdat vluchten kon wie
het afgrijselijk schouwspel niet zier.
wou. Maar de schrijver ren ons boekV
ls toch te optimistisch als hij zegt. ..al
waar men de melaatse hen verzorgde en
genas". Tot den huldigen dag is die
genezing rog niet gelukt.

Over gebouwen kan men met hem
van gevoelen verschillen. HIJ noemt dc
kazerne aan d«* Nieuwe Gracht „eer.
grootsch gebouw", dat in 1825 ..nieuwe
luister heeft verkregen door de tentoon
stelling van voortbrengselen van natio
nale viyt, waartoe de ruime zalen uit
nemend waren ingerigt".

Dacht men da: toen inderdaad? Of
was bet maar de manier van schrijven,
die graag prees en liefst niet critisch
deed! Maar gebouwen moeten, het is
waar. evenals manuscripten, naar hun
datum beoordeeld worden.

J. O. P.

STADSNIEUWS

DE BELANGEN VAN
SLECHTHOORENDEN.

TELEFOONS IN DEN
STADSSCHOUWBURG?

Verschenen is het Jaarverslag over
1927 van de afdeeling Haarlem en om
streken der vereeniging tot bevorde
ring der belangen van slechthoorenden.
In 1927 steeg het aantal leden tot 370.
de afdeeling mag zich verheugen in een
steeds 'x Tner.de belangstelling. Een
proefkist met gehoor Instrumenten ls
geplaatst aan he: adres Aelbertsberg-
straat 1 Ook zy die geen lid van de
•Vereeniging zijn. kunr.en zich daar een
voor hen passend gehoorinstrument
aanschaffen. Het bureau voor arbeidsbe
middeling voor S. H. !s gevestigd Kle
verpartcweg 61, gelegenheid tot bespre
king den len en Sen Maandag van de
maand, 's avonds van 810 uur.

Naar wij hopen zullen in den
Stadsschouwburg spoedig telefoons voor
slechthoorenden aangelegd worden, me
dewerking van den directeur ls ons toe
gezegd. In de tooneeLzaal van Brink -
mr.nn. trad Zaterdag 18 dezer, voor de
afdeeling op de heer Willem Nitstadt.
voondrachtku asten aar te 's-Oravenhage.
Voor deze gelegenheid waren opgesteld
twee groepstelefoons. waaraan plaats
voor 48 zeer slechthoorenden, Zeer dui-
deiyk werden de voordrachten door hen
die aan de telefoons hadden plaats ge
nomen. verstaan. Dankbaar kunnen de
leden op dezen avond van Ernst en
Joiyt terugzien. Een luid applaus be
loonde den spreker, na iedere voor
dracht.

HET DOUCHEBADHUIS
OP HET LEIDSCHEPLEIN

25 JAAR GELEDEN GEOPEND.

Het Tweede Volksdouchebadhuis van
de afdeeling Haarlem van het Witte
Kruis op het Leldsche Plein werd 4 April
1903 in gebruik genomen.

Binr.er.kort bestaat het dus 25 Jaar

Het Eerste Vclksdauchebadhuis werd
tevoren aan den Koudenhom gesticht.

I.atcr zijn nog badhuizen gekomen aan
den Schoterslngel en op het Hofdijk -
plein.

Nu ls ook nog de stichting van een
badhuis In Haorlerq-Noord ln voorberei
ding.

De afdeeüng Haarlem van het Witte
Kruis heeft door het oprichten en in
standhouden van deze volksduuchebad-
huisen ver! bijgedragen voor de volks
gezondheid en de hyglënr De gemeente
subsidieert deze badhuizen.

.DE ROZENKRANS".

Donderdag 23 Februari a^. zal nog
een enkele voorstelling ln dit seizoen
worden gegeven van ..De Rozenkrans
tooneelspe! ln vier bedryven naar het
bekende boek van Florence L. Barclay,
in der. schouwburg aan den J-nsueg
In overleg met de directie xulka voor
deze voorstelling de prUzen gereduceerd
a-orden zoodat oen ieder in de gelegen
heid «al zijn het stuk te gaan zien.

In aanmerking genomen de volle za
len bU vorige opvoeringen zal «eer ze
ker ook deze maal de toeloop groot
zijn.

VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 1136

SCHOENEN SMEREN

roept dat hU dadelijk
klaar :s, hy knapt al
leen zyn schoenen nog
wat op

ontdek: dat de smeer
zich niet tot zyr. schoe
nen heeft beperkt

constateert dat de
schom&meer van zyn
handen grooteer deels op
de handdoek terecht ls
gekomen

ontdekt dat hU op de
een of andere gei.iOn
itr.ruge v^ae ook eet

zyn boord heeft

verwisselt van boord

vertrekt tenslotte, waar
na moeder hen: tuiens
de pauw- van het con
cert opmerkzaam maakt
dat er een *rcrt«« reeg
op aUn linker oorlel ai:

(Nadruk verboden).

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent» per regel.

KELLER&MACD0NALD

Haarlem

N. S.F. Radio-Specialiteiten.

VEREENIGING VAN
STAATSBURGERESSEN.

De afdeeling Haarlem van de Vereent-
g:ng van Staatsburgeressen hield Dins
dagavond in het Rcmonstrantenhuls aan
de Wilhelminastraat een vergadering, die
zeer druk bezocht werd.

De voorzitster, mevr. J. Zaadnoord ijk
opende de byeenkomst met een woord
van welkom ZU sprak haar blijdschap
over de groote opkomst uit. Spreekster
deelde mede. dat zusier H. A. Melk.
hoofdverpleegster-docente aan het Ge
meentelijk iZckenhuls te 's Oravenhage
zich bereid verklaard had als spreekster
op te treden over het onderwerp: „Op
leiding. vrkkrlng en vooruitzichten der
verpleegsters".

Zuster Melk vond het een verblijdend
tecken. dat de Nederlandsche vrouw meer
belang gaat s'.ellen in het werk van de
verpleegsters. Zy herinnerde eraan, dat
er cp 1 Januari 1927 in ons land 12-300
gediplomeerde verpleegsters waren inge
schreven. Het beroep van verpleegster
is nog maar zeer Jong: vroeger werd dit
werl verricht door rellgleusen; later ging
het over r.aar hen. die het uit winst
bejag deden.

In ons land moeten dc gegadigden
eerst in dc zoogenaamde vóór opleiding
komen. Tenslotte is er nog een voortge
zette opleiding. De voorbereiding duurt
ongeveer zes a acht weken. Dan volgt
eca practische proeftyd van drie maanden
vyftig procent van de verplegenden heb
ben gewoon lager onderwijs genoten. De
vakvereentging zou gaarne willen, dat
de eisch gesteld werd. dat de aanstaan
de verpleegsters mulo- of H.BS.-onder-
wUs moeten hebben genoten. In Enge
land werd ln 1860 een opleidingsschool
voor verpleegsters opgericht. In Holland
meer.t men dat het ziekenhuis zelf e»*n
geschikte opleidingsschool is. Na der.
proeftijd volgt de aanstelling tot leerling-
verpleegster. De salarieering is niet over
al gelijk. In Den Haag en Amsterdam
bedraagt het var. f 400 tot f 600: ln Rot
te: dam van f 500 tot f 700. plus koe:
en inwoning, bewassching. genees- en
heelkundige hulp enz. Spreekster vind:
het itlari* te Rotterdam veel te hoog
Het doet niet meer denken aan een leer
ling. maar aan een gesalarieerde verpleeg
ster. In andere vakken moet het leeren

INGEZONDEN MEDEDEELINCF.N 60 CENTS PER REGEL.

oberiahnsteim

Hwf» («attifva iarlord

of 4o (pTiTrrtcri»;

door de leerlingen Juist be'-aald word er
Vroeger genoten de leerling-verpleegsters
een vergoeding van slechU f 100 pe:
Jaar.

Spreekster betreurde het. dat ln cm'
land zoo weinig geld door het ryk word'
toegestaan voor het onderwUs voor ver
pleegsters. in aanmerking genomen d
belar.gryke bedragen, die voor andere on-
derwysdoeleinden «-orden uitgegeven.
Zuster Melk beyrUpt die achteruitzetting
niet goed. want htt verpleegsters vak ach:
zy toch hoogst nuttig.

Als de verpleegsters eenmaal het di
ploma behaald hebben, dan kunnen zi)
verschillende kanten uit. Wenschelijk ts
het echter, dat er een flink gedeelte ln
dc ziekenhuizen werkzaam blijft.

De arbeidsvoorwaarden zyn nog niet
wettelijk geregeld. Toch werken reeds
veie verpleegsters onder gunstige voor
waarden. vooral wat dm arbeldstyd be
treft BUna overal hebben de verplegen
den den achturigen werkdag. Dit in
spannende werk kan dan ook op den duu;
OM ::en uur per dag worden volge
houden.

Uitvoerig sprak zuster Melk over het
verschil in de pensioen- en ziekengeld-

regeling.

Na de pauze deelde zy mede. dat de
verpleegsters ln de meeste ziekenhuizen
extern mogen zyn. Particuliere verpleeg
sters hebben over het algemeen een
slecht betaalde betrekking: r-U kunnen
hoogstens f 1400 per Jaar halen en daar
van moet dan nog kamerhuur enz. be
taald worden. En r.og altyd hoort men
spreken over ..die dure zusters".

In ons land zyn slechts duizend wijk
verpleegster*. Dat is eigenlijk zooals
spreekster uit goede bron vernomen heeft
duizend te weinig. Ziekenverpleging
vindt Zuster Melk een mooi arbeidster
rein voor de vrouw. Op de honderd pa
tiënten waren vroeger 25 a 30 zusters;
dat is nu heel wit verbeterd. Thans zyn
er gemiddeld zestig zusters op de hon
derd patiënten. In de religieuze Inrich
tingen zfjn deae cUfers veel ongunstiger
Ir. de R K z:ekenlnr!chUng Calvariënberg
bijvoorbeeld zyn er ze: spreekster
nog geen 28 zusters op de h-uiderd pa
tiënten. Dat vind: zuster Melk veel te
weinig, zy eindigde haar rede met de
hoop uit te spreken, dat er nog meer
belangstelling voor het werk der ver
pleegsters zal komen. „Ieder* !s bang
voor den dood en voor - tkte". zei ze.
..daarom denkt men er ver niet aar.
He: gevolg daarvan is. dat men ook te
weinig denkt aan de belangen var. dr
verpleegsters".

Zu ontving eer. dankbaar applaus.

Mej. Ch. 8tork luisterde de by-enkomi:
me: gezang op ZU werd doer mc) J.
Jaspers op de piano begeleid

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
i 60 Cent» per regel-

ÜITKEERÏNG AAN WERKLOOZEN

Tusacher. 5 December en 1 Januari ls
uitgekeerd aan valide werklooeen: uit
de gesubsidieerde w*zfclooaer.k.u.«en
f 18907.35. door de gemeente f 6846.64
en door het Burgerlijk Armbestuur
f 28506.90.

IVSoetiers

Wri'ft een weinig PL'ROL tusscK-s de
handen en stri;ki het door de haren L-,r
kinderen; hoofdhuid en haar blijven dan
rein en gezond en de groelkrar'" der
haren wordt er door bevorderd, t Vol
doet iedereen. 8

OEVONDEN DIEREN EN VOOR
WERPEN'

Terug te beiomen by-

J. v. d. Wateren. Kantoor Gemeente
ontvanger. Pandpoort, armband;; J.
«J. Moser. Coier. setraat 54 r*mrt bril
met koker; 3 Pot, LeefhwmU-rstrait
12. een bril; J. P van Brongonje Jnnr-
straat 73. blauwe manteloeintuur; Hui-
-•boech: J. II. WetaenbruiTw v 22.
Heemstede; geld in papiertje: Bureau
van Politie. Smedestraat, city-bag mei
Inhoud; W. Hel'*.-' „r Klooster-,'raat
27 zwart, ëtu; houdende nagelgar
nituur; N d4 WIL Jansstrnat 56. c-
wichten: B Hoenderdos. Lange Be-
gynestmat 14, prljae heerenhar.d
schoen; J. Sch: Padangst rast

10. glacé dames-handachoen: TTi
Teeuwen. Kufcastraatwee 481. r««-"
brulne handschoenen; H. StrUkr.. Ka-
rohngenatraai 13 halsketting; A An-
spach. Sophiaatraat 53 zaart. v. ito
kinderhandschoen; J. Bongen. Jacob-
slraat 5. gele herdershond. J. Wiard*.
Zljlweg 280 bruine handschoen; M.

Hulsebas. Leid self plein 44. honden-
penning no 727; A de Vries. Sacrvre-
dam.stra.st 28 rood. .-Ie berderrhond
Kennel Fauna. Parklaan. fox-terrier
<l» gebracht door Llmbaeh.
8 pa* rr,dammerweg 5; khond, ge
bracht door Kre-ve. Tuinlaantje; Ken
nel Haeriem. Wilhelminalaan; «wart*
hord. gebracht door ReUr.ders. W de
Z»'hgerlaan 5. herdershond. penning
me* wapen van Deventer; J. Lungcreu
Orebberrtraat 44. *.:te kip; P de Vrle*
Sacnredamsiraat 12 rood. n>edailJonJ
O Jansen. Wagenw»-g 68. hondenpm-
nlng no. 2238; P Prinsen Esaenpleln
23 N. portemonnnie met inhoud J.
Pleke. Cedent raat 12. portemonr.aie
met inhoud; Bijnvdorp. KrulstochUtraat
33. portemonnalc met Inhoud; Hecrens.
Leidsche straat 52. bruin lederen por-
temennaie; J. v. d. Polder. Brouwers
straat 43 E. 2 penseelcn; Kennel Hacr-
leni. Wilhelminalaan grUre poes. ge
bracht door Tuchv Zyiweg 85. zwart
witte poe*, gebracht door Kh*rr:.-Jt:.
Sant poorter?.: raat 28; gr Use poes. ge
bracht door v d. Boom. Juhanalaaü
319; zwarte poe*, gebracht door Wil-
heltiunaplein 11. Heemstede; A. Oolyr.
Parklaan 48 zwart, huiaaleulel: FreUer
TWmg var. Berkhoutstraat 56, kru.ir.-
sleutel; J. de Graaf. Nagtzaamp'ein 8.
rood-wti geschilderde stok: O. Dekksr.
Ridderstraat 1 chooltxach inet boe-
ken; A. D. Stover. Nieuw Heiligland 1
rood. achoolUsch met Inhoud; II Kra
nenburg. Berkenrode*trant X. rack-"

FEUILLETON

Uit het Enzelsoli van
LOUIS TRACY.

Vertaald door N. C.t, W. P.

Nadruk verboden.

14)

Neergeschoten! Was Je dan ln
dienst?

Neen. rei hy. soldaten vinden zulke
dingen prettig; ik niet. en daarom gaf
ik het baantje er aan. Dus Je vindt het
niet erg ik een pUp opsteek?

Dat ls Juist lekker. Ik stop er heel
dikwiils een voor vader, wanneer hU 't
erg druk hreft. Je moert hem eens zien.
als hy b-zig ts. om een of ander Noorschr
legende op te sporen, of een verkla
ring ie geren van een twyfelacht'.g pur.'
in ..Golden Bough" van Fraser. Hrb JU
Frtrcr gcl.zcn? Ik ker. h:m cn Mam-
hardt bUr.a uit 't heefd. Ik help vadar
zoo'n befje op mUn ttnnter. Heb Je
ooi: cat's cradle gespreid?

Met een stuk touw?

Ja. Wel. spelletjes en Folklore hooren
bij elkaar en cat's cradle is gespeeld
sinds den tUd van de eehste Britten.
Nu Isch me ulL

ls niet waar. Maar
over onzen verwanten

Neen.
verbaasd
smaak.

Ik denk. dat vader Je graag eer.?
ontmoeten zou. Zeg me maar, waar Je
woont, dan kom ik je eens opzoeken
Ons vast adres ls O hemeltje! Daa:
kotftt iemand aan. en ik wil niet, dat Je
weer boos op me wordL En ze vluchtte
naar de keuken. De deur was net achter
haar dicht gevallen, toen Armathwatte.
die door de voordeur was gegaan, verwon
derd ln 't roode gezicht van een veld
wachter keek.

Hallo, set hU. wat kom JU
doen?

De veldwachter grijnsde een groet.

Er is ln Elmdale niet vee', voor
me te doen. mijnheer, zei hU. Ze hehbrn
me verte!dat de Orange eer. nieuwer:
bewoner had gekregen, daarom kwam Je
eens kUken. Ik kom in den regel Don
derdagsmorgens en Maandagsnaehv
ieacn wc? lanes. Ik hoor ln Beeierby
'aljria drie mijlen hier vandaan. Der.
laatstee keer. toen ik deze ha" stond

Arwathwaite was hem te vlug af.
Neem me niet kwalijk, maar ik kan Je
op het obgenbllk niet vragen, om binnen
te kemen. zei hy. De heele boe! lig*
overhoop. Ik ben glst«ren pas hier ge
komen cn mijn bagage is nog niet uit
gepakt. zooals Je ziet.

HU sloot de voordeur ca bleef in bet
pcrt.ek met den man der wet staar

praten. Hy was er zeker van. dat zyn
vermoeden omtrent de oorzaak der plot
selinge verschynlng der veldwachter
Juist was.

Als je h:er de volgende keer weer
langs komt. kom dan even aan. ging
hU voorL Dar. kan ik Je een whiskey soda
of een fkschje bier aanbieden. Was JU
de mar., die hier door mynheer Benson
werd gehaaid by een zekere gelegen
heid?

Dat was ik. mUnheer. en cat waj

een ellendige geschiedenis. Ik bon biy. dat
er hier «-eer iemand woort. t Is eer
aardige bezitting, maar de tuin ziet er
erg verwaarloosd uit sinds die arme
mynheer Garth wr ging. Kijk eens naar
die paardebloemen Daar was vroeger cm
bed prachtige begonia's. Zoo moo. had
ik ze r.og noot: gez.cn. ..Begon:* Smith
noemden ze den tuinman dan ook overal
ln den omtrek. 1 Is zonde, al zeg ik hf
«eif.

Je hebt mijnheer Garth zeker goed
gekend? zei Armaihwalte. terwijl hy r.aar
de paardebloemen slenterde. *\er welige
groei zao'n aanstoot gaf aan hst tuir.-
m arts-sen timen: van den veldwachter.
Deze g;ng met hom rr.ee. onbewust van
het feiL dat hy met opzet van zyr.
»poor werd afgeleid.

Ik kende hem heel goed. mijnheer.
Ik bracht ecr.s een pta- b-srenkirk?'.*
by hem tr. ncen, d.: op St. Maarten

ln de dorpen dansen cn hy «ras erg
in zyn nopjes, omdat die een paar oude
liedjes zongen, die hU nog nooit ge
hoord ha:l. De laatste man. van wien ik
gedacht zou hebben, dat hU op die ma-
-i.er aan *Un eind zou komen.

Wr cr geer. twyfe'. aan, dat hU
zelfmoord had gepleegd?

Neen. mijnheer, absoluut niet. HU
waa al twee dagen dood. toen ik hem
lossneed, t Oeeft niet om er nu nog
over te praten, maar zelfs de dokter
begreep er niets van.

Armathwalte wüde niet te groote be-
langztelltrg toor.er:. liet zUn rpeurende
ocgen var. 't gezicht van den veldwach-
<r r.aar eer. stukje lint glijden, dat de
linker borv ran der. donkerblauwen tu
niek versierde

Zie L':. dat Je daar de Tirah-medaille
hebt, ze: hy. Bei. Je ln Dargai geweest?

Dat wo* Ur. mynheer, en de ex-
soldaat zette zich tn postuur. Is u daar
ook geweest, mijnheer?

Ik - oh js; maar ik vocht nie'.
me* Je had een civiele positie ik wa<
rog heel Jong toer. en dwaas genoeg, on-.
Jou dien f.crmloop over dc vlakte te
ben y den.

Was warm werk. mijnheer Er
*0n weinig zulke .-'agen gelcTerd.

Op welken tijd kom je Maandar
door dorp?

Even na elven mtJnheer

Waaneer Je licht riet kern das bla

nen. Anders kyk Je ils. Donderdag maar
eens naar me uit. Wanneer ik aan 't
viaschen bert. zal ik met vrouw Jackson
afspreken. dat Je een hartversterking
krUgt. als Je er trek m hebt.

Dank u «wl. mUnheer MUn naam ls
Leadbitur. als u me ooit eens noodlg
mocht hebben.

A propos, kun Je me ook vertellen
wanneer de p^st hter vertrekt?

Dc postbode loopt om half vUf bi)
den winkel van Thompson aan. om d'
brieven. mUnheer.

Toen een sigaar en P. C. Leadbitter
stapte «eg met opgeheven hcofd Dat w>s
een gelukkige dag. Hy had iemand ont
moet. d:e wiv. wat de formloop over dc
Darga:-pas beteeker.de! HU vx halver
wege Brllerby. toer. hy zich herinnerde
dat hy Juist dat 66d<. dat hy var. {dan
x as geweest te doen. niet had gedaan
hy had vergeter, te vragen naar mynheer
Armathwalte» plannen betreffende den
tuin. ..Begonia' Smith had rich :tus-
getrokken ln een dorp tuaachrn Belierby
er. Nuttcnby. Hoewel hU te oud was. on;
weer ln betrekking te gaan. zou hy dc
'san*, om zUn geliefden tuin var. dc
Grange wrer in orde tc maken, met beid:
har. den aangrijpen. Leadbitter be wee
zyr. r.edemcnschen gaarne een diens:,
als de gelegenheid zich voordeed. Na d*
thee zou hy ..Begonia" Smith eens op-
roeken. Om eer. halve mijl var. de drie
dtc hU te gaan had. uit *e sparer, liep

hy orer *t landgoed ran Sir Berkeley
Hutton, en ontmoette den gevrccsden
baronet zelf, die rondslenterd- cm te
kijken hoe 't mr. de pair Uien stond

Hallo! riep Hutton, die wist. dat zyn
landgoed niet in het ambtsgebied" van
den re ld «achter lag. 1* die m hurk
van een herder van my wet: dronken
geweest?

Neen. Sir Berkeley. Jfcn past dtn
iaatsten UJd goed op. Er is een n.euwr
bewoner op de Grange in Elmdale, hU
zal wel een tuinman r.oodig hebben,
daarom ga ik naax „Bcgonu" Smith

Een n:eu«e btwonrr' Wat serie! Je
me daar: Hce her. hy?

Mr. Robert Armathwa.ie. S:r Berkeley
Een heel aardige man. Hy is tr. Ir.d
gewec*: bj het civiele bestuur

Zoo. da: zyn meestal keurige lui.
Ik moet hem eens opzoeken. Ik heb
r.og noo.t iemand van dien r.aam ont
moet. maar we zuilen wel hoopen semreri-
scbappelljke kronlaien hebben Armath
walte. rej je? 't Klinkt al» r*n oude
Yorkshire-r.aam. maar ik heb hem r..g
nooit eerder gehoord. 't Bro d-„ komt
al aard;? am van "t Jaar. hé?

Zoo had Armathwalte volkomen ao-
bewust. door zyn herkenning \an het
u.ukje lint var. een Indlach eere-.eeken
vreemde machter. ln beweging gcbrach;
zooals ren kiezelsteen, die van een berg
top rolt. een lawine kar. reroorra-
kfn- (Wordt vervolgd).