TWEEDE KAMER.
STADSNIEUWS
LETTEREN EN KUNST.
HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 7 MAART 1928
MIDDENSTANDS
CENTRALE.
Aan het ons gezonden communiqué
ontleencu wy nog:
Ferste Lustrum drr
Midd rruita ud seen ira Ir
Op Dinsdag 9 October 1928 zal de Mid
dens tandsoentrale vUf jaren bestaan en
er la alle recht en reden voor. om dit le
lustrum lees lei Uk te herdenken.
De vergadering be.sloo: met algemeene
stemmen, dat de Middenstandacenirale
haar eerste lustrum openiyk en offl
cleel zal herdenken op den genoemden
oprichtingsdatum. Voor .3 zal op d.en da
turn een gemcenschappelUke maaltUd
worden gehouden, evenwel bulten be
zwaar der kus. zoodot de op d<: begroo-
Ung uitge.rokken gelden alleen zullen
besteed worden voor de officieel* vie
ring.
Len feestcommissie werd niet noodlg
geacht, het beatuur. dat uit de voorzitters
der negen verecnlgmgcn bestaat, zal voor
de organisatie zorgen.
Plannen voor 1930.
Dit agendapunt werd door den secre
taris. den heer P. J. M. van Tetering. In-
geleld.
Na de zoo schitterend geslaagde Ha-
mit In 1924 was destUds In begmsel be
sloten deze tentoonstelling telkens cm
de vUf Jaren te houden. Dat zou dan
dus zUn In 19291
Maar het Jaar 1930 werd gzschlkter
geacht.
Oedacht wordt aan een grootsche re
clame voor Haarlem en dc Haarle.uscne
streek.' Het spreekt evenwel reods als
vanzelidat deze niet alleen door de
Cen .rale kan georganiseerd worden.
Daartoe zal dgansche bevolking van
Haarlem en omliggende gemeenten moe
ten gemobiliseerd worden en de belang-
ste.-.ng ln zeer breeden krmg moeien
worden opgewekt, wil althans de onder,
neming, ook ln financieel opzicht, kans
van slagen hebben.
De secre arls wees er voorts op. dat
ook ln 1930 de Kon. Liedertafel ..Zang
en Vriendschap" haar eeuwfeest viert.
Een gelukkig samenvallende gebeurtenis
en de Ontralc zal zeker contact zoeken.
NatuurlUk zal. gaat oen en ander door
de Mlddenstandscentralo een belangrijk
aandeel ln de werkzaamheden moeien
nemen, «U het alleen maar voor haar
praestatles met als „piéce de milieu" een
2c. doch thans een veel grootschere te
oiganiseeren Hamlt,
Al Ujkt de tUd nog zeer ruim, toch ls
dit zeer betrekkelUk. zoo vervolgdo de
secretaris. In 1928. in dit Jaar toch. zul
len we het omtrent de plannen eens
moeien worden, we zullen het contac.
hebben te bewerkstelligen men denke
vooral ook aan de Ver. voor Vreemde
lingenverkeer! en 1929 zal het werk
jaar bü uitnemendheid moeien worden.
Keurt de Middens!andscentrale de Be
dachte. thans ontwikkeld, tenminste ln
beginsel goed. dan zullen door het bc-
stuur de grootc lUnen worden ul.gestip
peld en in druk aan alle leden der Cen-
trale worden toegezonden.
Dan kunnen voort* deze grondgedach
ten. geamendeerd, tn een speciale ver
gadering der Centrale behandeld worden
Wordt dan overeenkomst verkregen,
dan kon dc Centrale voor dit onderdeel
der groote onderneming een hoofdcom
missie van uitvoering benoemen, welke
dan nader gaat detailleeren en een en
under uitwerken.
Na cenlgc gedach'enwlssellng werd
spontaan de grondgedachte met alge-
meene stemmen goedgekeurd.
liet geven van kortingen.
Het punt het .geven van kortingen
aan personeelsverenigingen van pu
bliekrechterlijke lichamen en andere ver.
ecnlglngen word Ingeleid door het be
stuurslid den heer J H J. Keiler, den
voorzitter der Bloomendaalsche Mld-
denstandsverecnlging.
Een zeer ut.voerlge gedachtenwlssellng
ontstond.
Algemeen werd deze uitwas ln het za
ken- en bedryfsloven afgekeurd. Men
wees op de groote onbillijkheid en on
rechtvaardigheid ten opzichte der ove
rige cltën.'ele. welke dus ln een bepaalde
zaak ft. 10. 16, 20. 25 en meer procenten
betalen boven dr prijzen, welke bere
kend worden aan leden van die' perso-
noelsvereenlglng. welke hun contribu-
tlekaart vertonnen zonder eenlge an
dere verdienste dus. Da; is ln hooge male
onrechtvaardig! Bovendien ls het gevaar
zeer groot, dat zoo'n winkelier, dia ten
Nlotic toch aan zUn winst komen moe',
zUn verkoopprijzen verhoogen gaat. het-
gron cen rader! voor onze stad en om
geving Ls. ofwel, dat hU knoeten gaat
met kwaliteiten, maten of gewichten.
In een en ander schuilt dus een ge
vaar. dat een algemeen karakter draagt
voor den H en 1. Middenstand.
De mogelijkheid werd onder de oogen
gezien, of de besturen dier personeelsver-
i-cnlglngen niet tot reden zouden zijn te
brengen, doch van deze die zelf het fa
tale systeem heb gecreëerd, was geen
heil tc verwachten.
Tenslotte ward besloten langs organi
st) or Lichen weg cen krachtige actie te-
ten deze handelingen te guan voeren.
Een ter Vergadering aanwezig zaken
man. wiens firma ook deze kortingen 'be
tond («y waren bulten zyn aanwealg-
leid toegezegd) beloofde dat hy het, ver
keerde daarvan U.zagen dat zll r*vds c.en
volgenden dag zouden worden Inge rok
ken De voorzitter zegde hem daarvoor
har.eiyk dank en dr vergadering onder
streepte dit met applaus.
Een ander lid di»r Cen rale had Inzage
gekregen van de lUst der kortinggevers
«•n had opgemerkt, dnt ook zyn slager
daarop stond en cen korting «af van 10
pet. HU had daarop de rekeningen van
vyf Jaar terug opge e'.d en had. als ge
lijkberechtigde klant, den slager ge
sommeerd lü pet. over de leveringen van
de laatste 5 jaren terug te bciaien. als
hebbende deze geiden teveel betaald. By
nlet-betaling zou hU van verdere leve
ranties worden uitgesleten
Ook werd de vroegere lyst der korting
gevers vergeleken met de pas ultjexo-
tr.ene Gebleken was. dat na de actie
door de Centrale bereids Ingesteld, ver
schillende namen nie; meer op de
nieuwe voorkwamen.
Aan dezen bracht de voort!'ter hulde
voor tl. rx daad. waaruit spreekt Cfn or
ganisatorische disctpilne.
Nog werd opgemerkt, dat het aan dc
ambtenaren van gemeente en van de F.
r N >:rlk;>'erboden ls kortingen nan tc
nemen van handelaren, die aan deze of.
licieele lichamen leveren Waaruit biykt.
dat degenen, die op de lijst der korting
gevers voorkomen, geen leveranties aan
nemeente of aan dc P, E. N. kunnen
doen.
De vergadering betreurde het levendig,
dat nog zoovele branche- en pa :roons-
vakvcrceniglngen op zichzelf staan en
niet zyn aangesloten by de verschillen
de standsorgar.lsa .les waardoor zy zitting
hadden lu dc Centrale. Hoe gauw zou
dan aan dergeiyke misbruiken cen einde
kunnen worden gemaakt.
Contact tusschen Mldden-
tandacc n t ral es.
De voorzitter lichtte dit punt nade:
toe. Het ls allerminst dc bedoel.ng cen
landeiyke organisatie te stichten van
mlddcnstandscentrale». want dan zouden
wy het ergste krygen. wat ln het orga-
n satlelevcn kan voorkomen, nl. een
bond ln cen bond.
Wy blijven zoo zei hy vasthou
den en krachtig steunen onze drie Na-
t.onale Hoofdbonden. Het doel Ls alleen,
dat van tyd tot tyd onder leiding van
de drie bonden, dus van de fedciaue, dc
diverse centrale# elkaar eens ontmoe
ten. dan elkaar mededeehng doen van
naar wyzen van werken, van haar acties,
enz. Dc bedoel.ng dus om elkaar te lee-
ren en te onderrichten. Dergciykc sa
menkomsten zouden heel gevoegeiyk
kunnen plaats hebben op de dagen, dut
de hoofdbonden hun congressen houden.
Het bestuur stelde voor. dat de cen
trale aan het federatiebestuur der drie
hoofdbonden zal vragen of daartegen
oezwaren bestaan met aüeen, doch oi
net deze gedachte toejuicht.
De vergadering kon zich daarmee ver
eenigen.
RoollUncn.
By de rondvraag werd besproken het
artikel van den heer F. J. M. van Tete
ring in de piaatseiykn bladen, getiteld:
..Vaststellen van rooüynen of dieistal in
net kwadraat".
De eerste spreker betuigde zyn groote
ingenomenheid met dit art-kei e:i wees
er op dat het vaststellen van rooiiynen,
afgescheiden nog van de schadevergoe
ding, synoniem ls aan: het doodmaken
van oen straat.
De vloed van spreken scheen loa te
barsten, doch do voorzitter sneed hem
af met de mededeehng, dat reeds ln het
bestuur de kwesuc was uenandeld en dat
oesloten was deze rooi- of rooflynen-
icwcsue als agenaapunt op de eerstvol
gende vergaaermg der centrale te plaat
sen.
Dan zullen ook degenen, die by het
secretariaat hun plattegronden hebben
ingeleverd om aan ie toonen hoezeer zy
door de gemeente zyn gedupeerd en be
nadeeld ln dc gelegenheid worden ge
steld persooniyk deze aangelegenhe.d u
oelichten om oen ernst der „rooilynen-
kwesue" zoo duiüelyk mogclyk tc uius-
irocren.
Met voldoening mochten de afgevaar
digden uit dc buitengemeenten weder
constateeren, dat Ln hun gemeenten cen
rechtvaardiger systeem wordt toegepast.
Spoorwegverbinding met
Zandvoort.
Nog werd door den voorz.tter van dt
-crcchig.ng te Zandvoort medegedeeld,
dat cen krachtige ache in Zandvoort za.
worden ingezet voor betere spoorwegver-
blnd.ngen, voor lager tramtarieven enz.
allemaal zaken, welke de belangen van
Zandvoort ten zeerste bedreigen en waar
voor dt kracht.ge hulp van dc mlddcn
standscentrale zal worden ingeroepen.
De heer Brokmelcr zal deze aangelegen
heid in de eerstvolgende bestuursverga
dering ter sprake brengen en by voor
bant reeds werd hem de hartoiykstc
medewerking der centrale toegezegd.
JUBILEUM DANSLEERAAR
W. FORTGEN8
Het was s.nmpvol. gisterenavond in de
groote zaal van het gebouw van den
H. K. B
Honderden leerlingen van den dans-
kcraar W. Fortgen# waren daar samen
gekomen om hem to huldigen bU zyn
vUf-jarig Jubileum en om eer. geaelligen,
vrooiyken avond te hebben
Zco nu en dan speelde de Jazzband
leuke wysjes en dan was dc dansvloer
vol met heen eu weer schuivende men-
schen. En de Washington S:s:ers. ;woc
Amsterdamsche dames, vermaakten dc
aanwezigen 111 de tusschenpoozen n.ct
hun aardige liedjes die. frlsch ca dui-
deiyk voorgedragen werden en het pu
bliek zong de refreinen luidkeels mee.
Omstreeks tien uui kwam he: hoogte
punt van avond Tusschen ryen da
me# dooi trad de heer Fortgens met zijn
echtgenoot* onoer een daverend ling
zullen ze levende wal binnen
Ze werden flink ln de bloemetjes ge
zet en roegesproken door enkele hoe
ren. die memoreerden hoe gezellig het
steeds op de lessen van het dansinsti
tuut ..Forber" ls Namens „Ons Genoe
gen" sprak dc heer Van de Wa eren die
ten rookstandaard en een prachtig
bloemstuk aanbood, verder voerden het
woord du hoeren Burgers. Schoof. Boc-
scr. Noloiv Lccuwerkcn en Scheen na
mens de leerlingen van de verschillende
clubs en dc heer P. Krssels namens de
voetbalvereniging ..dc Spaamevogcls".
Een hancklok. een schemerlamp, een ets.
ren schildert], bloemstukken er. manden
met vruchten behoorden tot de cadsa ix
die getuirden van de sympathie van de
leerlingen v^P>r hun danslceraar En toen
speelde dc band weer en werd het (eest
dat zeer geanimeerd was. voortgezet.
FAILLISSEMENTEN.
Door dc Haartonsch* rechtbank zyn
in staat van faillissement verklaard:
1. dc Handelsvennootschap onder de
firma van het Kaar en Bakker, geves
tigd en kantoor houdende te Zaandam
cn de leden A Bakker, wonende tc
Wormeneer en J. van 't Kaar. wonen
de tc Zaandam.
Curator Mr F. J. I). Theyse alhier.
2. P. van der Heuvel, timmerman
wonende te Haarlem. Kolkstraat
rood: Curator Mr. A. A. Huizingu al
hier.
3 F. Berkemeper. bakker en koopman
te Haarlem van 't Hofstraat 128; Cura
ter Mr J. A. P C. ten Bokkcl alhier.
4. D. van Za&ne. comestibles handel
te Zaandam. WeataDde 21; curator mr.
H. H. Rlrpma te Edam.
5. J. J. Stuurman Jr. rSjwielliandel te
Haarlem. Doe!straat 2; Curator Mr. C.
Blankevoort, alhier;
8. D. Slootweg, vroeger kruidenier,
thans wagenmaker teHoofddorp;Curator
Mr. Dr. W p. vis. alhier.
7. Maarten Kuiper, koopman ln
eieren en gevogelte te Landsmeer C52,
Curator Mr. H. H. Rlcprna, te Edam.
Rechter-Commissaris Mr. Th. Maas-
Opgeheven werden de faillissementen
van:
1. A. J. Inkenhaag. kleermaker te
Haarlem; curator mr. W. G. J. Veenho-
ven alhtcr;
2. Jan Leene. reiziger, te Haarlem;
curator Mr. SUvain Groen, alhier.
3. J. H. Klinkhamer, meubelmaker
etc. te Haarlem; curator Mr. G. W. C
Pliester alhier.
4. P. A. R, Lommerse. reiziger te
Haarlem; curator Mr. G. W. C. Plies
ter. alhier.
Door het verbindend worden der
uitdeellngsiysten zyn geëindigd de fail
lissementen van:
1. A. Geugle* te Zwanenburg; Haar
lemmermeer.
3. O. J. van Kesteren. vrachtrijder te
Heemstede: curator mr. J. Hoog;
3. Maarten Sikkes, veehouder te As
sendelft curator mr. F. van der Goot.
alhier;
4. de N V Maatschappy tot het Ont
werpen e:i Uitvoeren van Bouwwerken
voorheen M. Stam en Zn. te Wormer-
veer.
RUSSISCHE FILMAVOND.
C. P. H. en I. A. If
De Communistische Party Holland en
de afd. Haarlem van de Int. Arbeiders
Hulp hadden Dinsdagavond ln den
Schouwburg Jansweg een filmavond ge
organiseerd
Naar aanleiding van de groote belang
stelling. waarin zich Russische films den
laatsten tyd verheugen was bet pro
gramma samengesteld uit Russische films
n l. .Polykushka" cn .Moskou" Toen dr
heer L. Peper den avond opende was dr
schouwburg geheel vol. hetgeen den heer
Peper, naar hy zelde. tot vreugde stem
de. omdat de ongunstige reputatie van
communisme en wat daaraan vastzit
'och niemand bleek te hebben weerhouden
Als eerste nummer kondigde de heer
Peper aan de film .Moskou", eigenlijk
"en Journaal, dat eens Iets anders van
Moskou laat zien, dan gewoonlijk alf
beeld er van opgehangen wordt. Spr
wekte nog op zich aan te sluiten by dr
Communistische PartU of de I.A.H. liy
bracht dank aan het orkest onder leiding
van den heer Denys. dat zich beschik
baar had gesteld om de films te bege
leiden.
De film ..Moskou, zooals het leeft en
werkt", ontpopte zich als een zc?r mili
tair 1st ische rolprent, die duidelijk liet
zien. hoe sterk gewapend en modern toe
gerust het Russische leger ls. Dat men
Rusland ondanks dat alles als een paci
fistische staat moet beschouwen werd
later uiteen gezet, als ook dat de geest
'•n het Russische leger anders ls als.die
ln elk ander. Uiterlijk was daarvan niet'
te zien. dc film toonde ons de parades
en defllé's zooals ze in alle monarchale
landen gebruikelijk zUn.
Als vreedzame tegenhanger van deze
militaire tooneelen die opgenomen wer
den tijdens de eerste lustrum-fees ten der
Sivict-republiek caf het tweede deel var
de film een kijkje op de lessen ln kin
derverzorging. die de Russische moeders
krijgen. Bovendien was er nog oen grap
pig filmpje van de .Polygoon" over he'
'.even aan boord van et.) Sovjet-schip
De heer Jos v. Veen trad tusschen het
eerste en tweede deel van het programma
op als redenaar. Spr. begon met de
groeten over te brengen van dc kamera
den in de eerste arbeidersrepubllek. die
der Sovjets. Dit was hem tn Rusland
herhaaldelijk verzocht, toen hy er cen
tournée maakte. 10 Jaar heeft spr. d«
beweging gevolgd, maar thans heeft hy
bemerkt, wat de voorlichting tn Neder
land brteekend. In Nederland bcgrüpi
men niet hoe het Russische volk ver
trouwd geworden is met de communis
tische ideeën, hoe daar een nieuwe
menschheiri is ontstaan. De heor Van
Veen vertelde van het Russische leger
dat slechts dient om de arbeidersbelangen
te verüed'.gen tegen buitenlandse!) kapi
talisme. Ook daarin heerscht een kame
raadschappelijke geest en gemoedelijk
heid. In W.-Europa praat men. In Rus
land bouwt men in dien '.yd den staat
op. nu reeds gedurende 6 jaar. „wy
bouwen" is het devies geworden. Dc fa
briek werd het cUtrum, dat in aller be
langstelling staat. Do school-opelidlr.g
dc arbeiderswoningbouw, het leven ln ar-
bsidersrestnurant# on clubs, liet spr. dc
revue passeeren. Alles komt tot stand
door samenwerking. In aansluiting op de
film sprak dc heer Van Veen over ci
verzorging der Jonge kinderen in te-
hulzen. die de verzorging overnemen ge
durende den tyd dat de moeder werkt
In Rusland is het niveau var. de klasse,
iooze maatschappy dat van den arbei
dersstand geworden. Er Ls slecht# prolc-
'ariaat en dat heeft het geluk gevon
den. dat het 10 Jaar geleden miste, aldus
spreker. De menschen ln Rusland heb
ben een roeping gekregen, de West-
Europecsche bourgeoisie heeft dien
basis niet. Dit volk ls natuurlijk absoluut
niet gediend vau oorlog, zelde sprmaar
het aanvaardt hel leger als noodzakelUk
ter verdediging van den Sovjet-staat. Een
aanval?-leger hebben de Russen niet, en
dc vertegenwoordigers tn Genève ver
tegenwoord: gen Inderdaad den volks
wil als zy ontwapeningsvoorstellen In
dienen.
Rusland moge ons Juist «en steun zUn
om te voorkomen, dat vernietigd word!
de arbeid of de levens van de arbeiders
en dat er bloed vloeit, besloot spreke:
'Applaus).
Na voorlezing daarvan door den heer
Peper werd eem motie aangenomen waar
in aangedrongen werd op behandeling cn
aanneming van dc bekende motie var
den heer Peper Inzake de ontwapening ir
de raadsvergadering van heden.
De tweede Russische ftlm, waarmed-
de avond besloten werd was ..Poykushka'
een- film. die het leven van den gr-
trapten Russlschen proletariër van v:oe-
-er lakt zien. wiens cen'.ge troost d'
Wodka was. Echt Russisch ls dtt een
voudige tragische verhaal van den ma-
die zyn boodschapprrstaak goed vol
brengt maar tenslotte toch het ge',
verliest dat hU mo*s: overbrengen en z:ch
uit wanhoop van het leven beroofd. Op
de aanwer.gen maakte do ftlm dan ook
diepen indruk. Dc avond is dus zeer
geslaagd.
MUZIEK.
ZEVENDE BACHCONCERT.
Een zoo heterogene opvolging van
toonscheppingen als het Bachconoert
van 6 Maart bood hebben we daar nog
niet vaak gezien; de chronologische lUn
die ditmaal allerminst een strakke was,
schoot uit de helft der achttiende eeuw
plotscJ'ng tot 1918 omheog. ging zelfs
tot het hedendaagsche. om daarna tot
het midden der vorige eeuw terug te bu!
gen. En het karakter der uitgevoerde
werken paste niet eens overal in hun
tydsverband: Johann Christiaan Bach's
Sir.fcnla wees evenveel ln de richting
van het volgende tttdperk Haydr.-Mozart
als Rudolf Mengelberg's Requiem naar
een periode, d'e nu niet meer als modern
of actueel geldt. N'co Oerharz zou zulk
een programma, geloof ik. in zUn tijd
vis „Kick wat wils" hebben betiteld. Dat
de uitvoering tenslotte de hoorders tot
TOOte geestdrift bracht is wel ln de
eers'e plaats tc danken aan de onge-
evenaarde wUze waarop de laatste twee
werken goede bekenden werden
ten gehoore gebracht. Mengelberg's bui
tengewone e genschappen als leider ble
ken hier het meest evident: zij waren
'u'st in deze werken voor leder gemak
kelijker door vergelijking te toe'sen dar
ln n'euw werk. En zoo moest de prach-
t'ge klankevenwicht'gheid. d'e elk dêtai'
"•er Instrumentatie hoorbaar maakte, de
zorgvu'dig nauwkeurige voorbereiding
die n'et de geringste kleinigheid uit de
oari'tuur verwaarloost zelfv dep leek ter
stond treffen, nog vóórdat hy zvh door
de geweldige stuwkracht, dl* van Men-
1 -rg's leiding uitging. meegesleept
voelde, Zoo werd het voorspel ..Lohen
grin" tot een festijn van betooverenden
klank en werd aan Liszt's „Préludes" een
levende kracht Ingeblazen, die dit in
den laatsten tyd veel verguisde, maar
toch in veie opzichten geniale stuk we'
boven de bedenkingen der tegenstander'
zal hebben geheven. Deze van leven
bruisende, vonkenspatiende vertolkir.-
gaf tot een ovatie aanleid'ng. waarin ook
het orkest, en terecht dee'de.
Ik ben met het ende van 't program
ma begonnen en volg als dit na de keer
lijn. De Sinfonla van J. C. Bach was de
eerste noviteit van den avond, al is dez*
noviteit wel anderhalve eeuw oud. Ik
wees er in den aanvang van dit ver
slag reeds op dat het werk meer de
namen van Havdn en Mozart dan dien
van Bach voor den geest brengt: vooral
de belde snelle gedeelten vertoonen der
styi die aan het einde der achttiende
eeuw haast gemeengoed was.
Van het thema van het Vivace vindt
men in de finales der Klavierconcerten,
in Bes en Es van Mozart nauwe verwan
ten. Maar de mooie hobosolo met de
'hoe exquis uitgevoerde) pizzicato-bege
leiding in het Andante was toch we',
eigenaardig en afwykend van wat later
komenden schiepe:,.
Over het tweede programmanummer,
de ln 1916 gecomponeerde Symphonie
..Israel" vau Ernest Block is al heel wat
geschreven, voor en tegen. Het bezwaar
dat het geen „symphonie" naar vorm en
wezen van dat overgeleverde begrip Ls.
mag gering gelden; togen meerdere van
Mahler's Symphonieën. vooral tegen de
Achtste werden soortgelUkc bedenkingen
geuit: doch wat doet de naam er ten
slotte toe? Of de sty! v 1 het werk het
onderwerp voldoende karakteriseert durf
ik niet te beslissen, daar ik evenmin
archeoloog ben als de componist. Erg
modern is die stijl zeker niet: daaren
tegen Ls de invloed van Mahler, een ras
genoot van Block, v.;I degciyk voelbaar:
ln het „Lent et solenne" komt de trom-
bone-solo uit het eerste hoofddeel van
Mahler's 3de Symphonie. ln het ..Alle
gro agitato" het hoftige rustelooze pes
simisme dat ons ook in de overeenkom
stige gedeelten van Mahler's 5de cn 9de
Symphonie treft. In onze gedachten, al
thans by een eerste hoeren, dat natuur-
ïyk vele byzonderheden ziin onopge
merkt voor by moet laten gaan. Heele
reeksen drieklanken volgen ln kwintlig
ging chromatisch op elkr.ar onder hef
tige slagen: de trompetten passen den
tongslag met vaardigheid toe; een viool
solo met harpbegeleidtng schynt in meer
melodieuze banen te leiden, doch wordr
spoedig overstemd. Het zUn slechts en
kele grepen. grootendeeL uiterlykhedcr.
uit dit cleel. by het hooren waarvan ik
aan den indruk van onnoodlge leugte
niet kon ontkomen. In het Andante mo
derato treedt een vrouwonkoortje op dat
oen gebed zingt, afgewisseld door eenigc
solostemmen. Er is aanmerking gemaakt
op het feit dat de co -non 1st dit gebed
door vrouwen en niot door mannen laat
zingen: historici en aestheticl moeten
onderling maar uitvechten ln hoeverre
dit al# een iicentia poëtica door der
beugel kan. Ik voor my wil volstaan met
te constateeren dat het vrouwenkoortje
prachtig klonk, evenals de solt. behalve
die van do sopraan die te laag zort*
De derde noviteit was liet Requiem
van Dr. Rudolf Mengelberg. Hierin
worden gen nieuwe wegen bewandeld
of ten koste der hoorders met nieuwe
middelen geëxperimenteerd, doch een
voudige en te minings lie muziek, die
biykbaar uit vol gemoed en ecrlUkr over
tuiging neergeschreven is ons ln voor-
treffelUk orkestraal gewaad geboden. We
h< boen deze compositie voor banton er
orkest met onverdeelde belangstelling er
bevrec'g ng gehoord; we hebben niet
mir.der den zanger, die de solo-partU
voordroeg, bewonderd: niet alleen om
het fe:t dat bü re wèlklintend. gevoel
vol cn ontroerend voordroeg, maar ook
omdat hy dtt wi#t te volbrengen zoo
goed al# k I'tmprovlat*. na een voorbe
reiding van één dag. Die dat v.rmoch'
wa« Hendrik C. van Gort. dt* den door
Plotseling® ongesteldheid verhinderden
Thom. Denys op het laatste oogenbitk
verving, en d t deed op zoó voortrcffe-
luke wy#o dat we slecht* betreuren kun
nen dat wc Van Oort niet vaker als
solist tc hooren krygen. Van Oort vér-
ving ook Deny# uitmuntend tn de beasol!
van Block's symrhon'.e wa verder de
dame# L Mtiskens-Slcurs. D. Blooker er
N Hugitts kleine solopartijen vervulden
Da*. Mcrrc'.bcr? het werk ven Block
cn dat van Rudolf Mengelberg leidde m t
al zyn bijzondere eigens-hanpen spreek*
van zelf: neven# hem zyn Van Oort er
Rudolf Mengelberg «welke laatste eer
kram* van het Bachbertuur ontving'
hartriyk toegejuicht. En zoo blyft het
t .eed® deel van het programma onge
twijfeld by allen die het hoorden ln
schoonc herinnering.
KAREL DE JONG.
INCEZONDEN MEDEDEELINGEN 60 CENTS PER REGEL.
HET BFSTF VAN HET BESTE OP IJW TAFEL. - EET
ARR'S
OUTBROOD
6 Maart.
De steun aan de Maastrichtsche aardewerk-industrie.
Voor- en tegenstanders. Het aspect der dingen is
nog niet gewyzigd. Verwerping is waarschijnlyk.
Wat vandaag over het ontwerp gezegd
l*; dat door verhooging van de tarieven
op aardewerk, de Maastrichtsche in
dustrie wil steunen, heeft het debat niet
veel vooruit georacht. noch de ongunstige
aspecten voor hel ontwerpje gewijzigd
Niet veel vooru.tgebracht, nu de argu
menten-voor en de argumenten-tegen
dezelfde waren als die van den langen
Vrijdagmiddag.
Vóór het ontwerpje hebb-n gesproken
de heeren Smeenk. Veraart en Korten-
horst.
Tegen het ontwerpje voerden het
woord de heeren Oud. v. d. Sluys. van
Uqn. Lovink en Kersten.
De heer Smeenk begon zyn rede met
enkele opmerkingen over de oude con-
trovers „vrUhandcl of protectie", hoewu.
dan de regeering had verklaard, dat met
haar ontwerpje die principieele kwest.e
algeheel moest worden uitgeschakeld,
waar d.t ontwerpje alleen een bepaald
nood-gevai betreft.
De heer Smeenk dan betoogde, dat
vryhandel op zich zelf noch de industrie
sUrkcr maakt of beter geoutilleerd
ity wees op Duitschland noch de
werkloosheid minder maakt. HU geloofde
ook. dat het ontwerpje niet ingaat tegen
den geest van Genéve.
Dit nu bleek de heer Oud niet met
hem eens. Deze v.-d. afgevaardigde, die
net woord voerde in afwyzenden zin over
het ontwerp, namens heel syne fractie,
zetde dat het niet aanging, zich in over
eenstemming te achten met de Ge neef-
sche stellingen, wanneer men met de
eigen tarieven maar bleef beneden de
tarieven van het buitenland. De Geneef-
sche geest wil dat de tarieven naar be
neden gaan in leder L-ad en niet naar
boven, omdat dit weer een verhoogende
tendenz heeft op andere landen.
De geest van Genève werd niet alleen
opgeroepen door den heer Smeenk
ook door den heer Kortenhorst, en aan
liet eind van het debat door den heer
Lovink. De heer Smeenk zeide niet te
bcgrypen. waarom men voor represailles
vreesde, wanneer men steeds betoogt, dat
de geest van Genève zoo sterk is.
Geen represailles te vreezen? Er zullen
niet anders dan reprt.ailles te vreezen
zyn. niet zeide de heer van GUn
represailles door verhooging van de ta
rieven op aardewerk, maar door verhoo
ging van de tarieven op andere goede
ren. De heer v. d. Sluis heeft, dit on
derschrijvend. uitvoerig betoogd, dat de
land- en tuinbouw groote aandc-elen van
het aardewerk-wet je zou ondervinden.
En ook de lieer Oud vreesde daarvoor
met den heet! Lovink.
De heer Kortenhorst ook sprak over
dc Geneefsche conferentie. HU stelde
vast onder instemming van de Kamer
dat. wanneer alle landen een tarief
hadden als dat van Nederland, er geen
economische conferentie noodlg zou ge-
tjB. Hy wees er dan ook op, dat
Genève niet een stap wilde doen naaV
vryhandel. maar alleen tegen de super-
protectie.
De heer Kortenhorst betoogde, dat men
volkomen met Genève in overeenstem
ming Ls, wanneer men zich verdedigt
tegen dumping. Hü achtte 't noodzakeiyk
tegen dumping op te treden. En dat er
nu om Maastricht dumping aanwezig ls
de heeren Smeenk, Veraart en Kor
tenhorst achtten het duidelijk: er zUn
rond de aardewerk-industrie abnormale
cn moeiiyke omstandigheden, en een
ongezonde import, wegens de erbarme
lijke sociale toestanden in de buiten-
iundschc aardewerk-industrie, vooral in
Tsecho-Slowakye.
Dc heer Bmeenk ook nam aan, dat
Maastricht in een noodtoestand verkeert.
HU zag dat o.a. in de noodzakeiykheid
van het geven van overwericvergunnin
gen. Ook Prof. Veraart nam het bestaan
van een noodtoestand aan. Achtcriyk-
heid der industrie te Maastricht die
dc heeren Oud cn van GUn constateer
den achtten zU in geen enkci opzicht
te bestaan. Waar de heer Van Gyn
vroeg, waarom dc Maastrichtsche in
dustrie niet de hulp van dc Twentsche
Industrlcelen had aanvaard, noch dc
hulp van Philips' concern, daar hadden
dc heeren Smeenk. Veraart cn Korten
horst veel eritiek op beide groepen. De
heer Smeenk vroeg, waarom de Twent
sche lndustrieelen werkioozen uit Maas
tricht wilden plaatsen, terwijl er in
Twenthe nog zoovele werkloozen ror.d-
loopen. En het hulp aanbieden van Phi
lips door middel van het zenden van in
genieurs noemden de belde andere hee
ren arrogant, wyi dc Industrie te Maas
tricht h.l. niet achteriyk is, wat zü dan
met een aantal feiten nader aantoonden.
Prof. Veraart zelfs ging over tot een
klacht over Philips. Waarom zorgt dit
concern niet voor cen reserve-fond» ten
bat® van Eindhoven, voor het geval dat
„deze reus op lecmcn voeten" ineen
zinkt. Deze term is naar ons gevoel, wat
al tc zeer door verontwaardiging inge
geven: een volksvertegenwoordiger moet
.n dr Kamer over een industrie van
nationale beteekeni# niet in ruike termen
spreken De stemmen tn de Kamer klin
ken ln het buiten-and door! D® !*ee:
Van Gyn begreep de moeite, die Philips
zich wilde geven: door cen ta ief'hulp
aan een kle.ee industrie kan. 3ls gevclg
van represaille-maatregelen, aan d< ont
wikkeling van Philips groorc belemme
ringen wo:den tn dsn weg gelegd.
Ook dc heer Kortcnhor.-: laakte liet
Enschedéschc aanbod. HO begreep dat
aanbod niet. van heeren. die stseds ge
weigerd hebben mede te werken aan on
derzoek naar dump'.r.g-verschynsclen
Gelukkig zyr. de Maar '.r.ch'ensren er r.ie:
iigeioopen'Niet tngr'.oopen op den Ensch:-
dé.-chen raad. welke wat leek cp d'.en va.:
Jacob Cats aan het Jonge mr.ije:
Jor.«r meisje. a!s ge uit vrijen gaat
Neem geen Jon»cn van d- stras'
Neem cr een u:t Enschede:
brengt veei centen mee.
Dat de heer Kortenhors: succes had
me*. Cats' citaat is begrüpeiyk.
De heer Smeenk bleek onomwonden
voor het ontwerpje. HU stelde vast. da*,
pier te lande de verhoudingen niet zoo
zyn dat wanneer gepoogd zou worden,
de werking der verhoogde tarieven ook
nog na 3 Jaren voort te zetten, deze po-
g.r.gen zouden slagen. Integendeel, wan
neer er achteriykheid is, in industr.eel
of commercieel opzicht, dan zal de 6treng.
held van den termijn van drie jaren juist
dringen om van die achterlijkheid af te
komen.
Vóór stemmen zou de heer Smeenk. niet
uit byzondere sympathie voor de Maas
trichtsche ondernemers, noch voor hun
houding in den loop der jaren, maar al-
ieen omdat L.mburg moet geholpen wor
den: hier ligt cen nationaal belang
zeide de a.-r. woordvoerder.
Ook de heer Veraart wees ter verde
diging op het Rrme Limburg, da: zoo
noodig een stevige industrie behoeft. Hy
riep ter herinner.ng het Scboenwetje op.
dat ook aangenomen werd om aan dum
ping te ontkomen.
Het Schoenenwetje de heer Oud was
destyds ook daartegen. Wat hy er op
aan te merken had. herhaalde hy ook
nu. HU noemde het Schoenenwetje een
streek-wetje, wat tot gevolg heeft, dat
allerlei politieke invloeden zouden gaan
werken om ook voor andere streken het
een en ander te bereiken. Dit zag de heer
Oud al® groot voordeel van der. vryhandel
dat deze de reinheid der politieke zeden
bevordert.
De heer Oud klaagde over gebrek aan
het noodige cyfermateriaal. over gebrek
aan voldoende specificatie, over gebrek
aan uitvoercüfers, over gebrek a3n per-
soneelcüfers.
De heer Kortenhorst achtte het niet
mogelijk, dat er zuivere cüfers gegeven
worden ..nu hier te lande geen doelbe
wuste welvaartspolitlek wordt gevoerd"
en dus de Informatieve diensten ontbre
ken. Maar hy vond genoeg overtuigende
kracht ln het feit. dat twee chr.-hist.
ministers, voor 100% vrühandelaars. ua
zeer ernstig onderzoek en na herhaald
toetsen der argumenten tot de conclusie
zUn gekomen, dat 't het goed recht ls
van Limburg, geholpen te worden. Wan
neer na deze aandiening het ontwerp nog
verworpen wordt wat moet dan Lim
burg denken? Zal dan het zoo noodzake
lijke saamhoorigheidsgevoel van het
Noord- met het Zuiden worden be«
vorderd? vroeg de heer Kortenhorst?
Wanneer de heer Oud klaagde over
cüfers, dan klaagde hU ook over gebrek aan
cüfers. die zouden moeten aar.toonen dat
er dumping is. Wanneer er gewezen werd
op overproductie, dan vroeg de heer Oud
weer, of een tydelijke tariefsverhooglng
overproductie kan tegengaan.
Waarom, zoo informeerden de heeren
van GUn en Lovink. worden alleen d«
aardewerk-industrieelen geholpen en niet
nog vele andere industrieën, die hulp
noodig hebben. Waarom specificeerde
de heer Lovink wordt niets gedaan
voor de klompen-industrie? De heer Van
GUn gaf liever een subsidie aan de Maas
trichtsche bedrUven. cen subsidie in geld
voor ..adverteeren en colporteeren" dan
dat hy bescherming wilde invoeren, be
scherming in het wilde weg.
Ook de heer Lovink haalde Genève aan.
Hij wenschte nu Genève er geweest is,
niet tot cen gedeeltelijke bescherming
over te gaan. Dat is een principieele be
slissing voor de toekomst van onze han
delspolitiek, erger dan een gelijke ver
booging over heel de linie. Hy begreep
het ontwerp niet. na de verklaringen
der regeering over wat te Genève was
besloten en haar houding te dien op
zichte.
Dc laatste spreker, de heer Kersten,
kon ook al niet voorstemmen. Geen prin
cipieele protectionist zeide hy tc willen
zyn. evenmin een principieel vrUhande-
laar, maar het onderhavige ontwerp kan
hU niet ln 's lands belang achten. Te
veel gevaren vreesde hy voor de industrie.
Morgen de minister!
INTIMUS.
VERKEERSONGELUKKEN
Te Haarlemmermeer
De winkelier W. B. raakte Dinsdag
op den Sloterwrg te Haarlemmermeer,
doordat er een band van zUn motor
rijwiel sprong, de macht over 't stuur
kwyt. met het gevolg, dat de motor te
gen cen boom botste en B. er af werd
geslingerd. Hy werd aan het hoofd en
een been vrU ernstig verwond, per auto
naar Amsterdam gebracht en aldaar
onder geneeskundige behandeling ge
steld. De deeriyk gehavende motor
werd met een kraanwagen wegge
haald.
HEEMSTEDE
Ondertrouwd: W. Ad ema en M.
Kick.
Oetrouwd: M. Rozelaar en O. W. J.
v. Duuren; W. Roede en G. J. P.
Jongkind.
Bevallen: C. C. Nagelhout—Ma-
chlelsen, d.; S. Boelhouwer—Lettlnk.
dochter.
Overledn: P. v. d. Putüen; J. M.
RuUgrok: M. Zwlkker.
HAARLEMMERMEER
Bcv«Hcn:^C. kemp—van der Blom.
zoon; A. Knicp— esse 1 se. zoon; G.
v. d. klauwValcntijn- zoon; E. A.
H v d. Kopper—Eicrflschcr. dochter:
J kwaak- van Huizen, dochter:
M. Donker—Kempe, dochter; M.
Gröér.cwmid Mes. dochter.
Overleden: klaas kikkert 67
Behuwd met G. in 't Veld; Maritjc
Dijl. 81 j,. wede van J Bakker. Griet*
jc Out, 63 jgehuw d met J. C Bic*
mans.