H. D. VERTELLINGEN HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAG 15 MAART 1928 LETTEREN EN KUNST. VAN KUNST EN KUNSTENAARS. Francisco Goya. Spanje's grootste schilder van de 19e en 20e eeuw. Hij stierf vandaag 100 jaar geleden. •- l t'i /V\//èv i Zei/portret. 16 Maart 1928. Het la vandaag hon derd jaar geleden dat Ooya. de giootste moderne Spaansche schilder, in Eo; deaux gestorven Is. WO in Nederland bezitten weinig oorspronkelijk werk van hem: toch Is zyn Invloed op de moderne kunst zoo groot, dat ook hier de herden king van z\]n sterfdag gepast UJkt, Francisco Goya. WU noemen zijn naam en slaan meteen op den drempel der moderne schilderkunst: hij ls d1 meest typische f.guur die staat op de al tijd Ietwat onzekere scheldingsiyn tus- echen oude kunst en moderne kunst. Een oerkracl.tige natuur, die tot zUn docd op twee en tachtig Jar.gen leeftijd zijn vitaliteit bewaard heeft, die in 1823, dus bijna tachtig Jaar oud. zich nog eens op een. dan nieuw procédé werpt en een klein aantal llthographkën maakt, die de eerste prachtstukken zijn waarvan de zwier en de losheid veertig Jaar later aan een Manet tot voorbeeld zullen zijn. Een cur.euse kerel, vol levenslust er durf, over wiens leven en bedrijf ontel bare anecdoten gaande waren. Niet alle even zeket en onaantastbaar als do vele kunstwerken, d.e by naliet en die lr. dc murca over de wereld verspreid zijn. Ons RU'xstnuseum heeft een won drrmool portret van een Spaanscher. ovsrhcic. i>ersocn. en verder zün er nog enkele Goya's in ons land in particulier bcrit. Goya had een veelbewogen leven ln een even drukken tijd. II\| werd m 1748 in een voorstad van Sarag:.a uit hoogs' eenvoudige ouders geboren, zijn be gaafdheid voor toeken an wordt opge merkt en reeds op zün twaalfde Jaar werkt hy op liet atelier van Luzan ia Sarjgotóa. Maar een paar Jaar later is hl) blykbaar vcor een dtïl debet ge weest aan een vechtparty waarbij «en jonge man gedood ls en het ls voor Ooya beter dat hl) de beenen neemt, en naar Madrid verbuist. Daar coplcert hll Velasquez en studeert er hard. maar laat er evenmin zijn ongeregeld leven varen. En moet alleen na een paar Jaar om soortgelijke reden ook Madrid ont vluchten, Dan gaat hll naar 8aragossa terug waar hl) hoopt dat men de eeisie or. gelukjes vei ge ten zal hebben. Dat ls dan weliswaar het geval, maar long houdt Goya het In zijn vaderstad alweer niet uit: hll trekt naar Rome. wasr ook al spood.g de wildste verhalen over hem rondgaan HU keert pas ai 1775 naar Spanje terug cn vest.g: zien m Madrid. HU ls dan bijna dertig en trouwt met de zuster van een collega- kunslenaar. met Josefa Bayeu. Mis schien docht hl) zich daardoor een ca chet van soliditeit te verzekeren, maai zeker ls dat zijn vrouw zich nog wel eens over zijn trouw aan liet echtver bond te beklagen gehad zal hebben Daarvan echter Hot dc brave Josefa aan de buitenwereld niets bemerken; integendeel: zU schonk baren echtge noot twintig kinderen een aantal. In onze dagen ondenkbaar cn verbazing wekkend. Dan breken wel voor Goya dc meest grandioze jaren. zUns levens aan Koning Karei IV van Bourbon verbindt hem aan zijn huis en de prachtige reeks vor stelijke portretten uit het Prsdo is er het gevolg van. Maar wel moest bij onder vinden hoe wankel het geluk, hoe wan kel tronen zijn. want die Karei IV ging met den vrij hel dsooricg ondrr en Jo seph Bonn par la werd In Madrid heer en meester. Goya behoorde tot de velen die den nieuwen Heer erkenden, wat hem wel eens kwalijk genomen is. maar wat dooi den Franse hen Indringer op hoogen prijs gesteld werd. Goya wordt wederom hofschilder, krijgt het Legioen vu Eer ea wordt zelfs lr. een com missie benoemd die dc vijftig mooiste schilderijen uit bet Prado mag uitzoe ken die het Parljsche Louvre-museum m-reten gaan verreken. Goya's glorietijd ls dan voorbU- H\J voe'.t het drukkend-zonderlinge van zUr. positie en hU trekt zich ir.ecr en meer uit het oj.er.bare leven terug. Daarbij komt zUn doofheidop zUn vijftigste was hl) absoluut doof. En eigenlijk word: het leven er voor hem niet mar.- crromer op als Joseph Bonaparte rich In 1813 moe: terug trekken en de Bourbons m:t Ferdinand VII weer hun ouderlijken troon gaan bezetten. ZUn ovr: groote bereidwJilgheld te genover de nu verdwenen bezetters zou. ken hU met recht vermorden, nu niet bepaald dienstig zUn om iljn posi tie te versterken. Maar dat !:<-p wonder wel af. Ferdinand ven-'. noegde er zich nvede. meesmuilend tot Goya te a'ggexi dnt d.ms gedrag elgenlUk de verban ning of den schandpaal verdiend had maar dv.r b'.ee! het by. en hU kwam langzaam aan zelfs weer In eere aar het bof. Maar dit alle» smaakte berr. ni.-t meer roo wel als vrorgcr ea hl' verzocht en verkrosg herhaaldelijk langdurig buitanlandach verlof om de l adm te e*an gebruiken. Doch pemeen- Jtfk bracht hl.1 bet niet tot de aangewe zen badplaats, en bleef onderweg In Pa rijs of in Bordeaux hangen. Vooral In de laateie stad waar zeer vele Spaan sche uitgewekenen woonden, voelde hy zich thuis cn hier was het ook dat hU vandaag honderd Jaar geleden. den geest gal. Zijn levenswerk. Even veelzijdig als onlzaggeiyk van omvang. Als portret schilder muntte hy uit. we zeiden da: •reeds. Den b'.cef uit zUn Jeugd veel re ligieus werk voor kerken en kloosters bewaard. Maar zijn groote kracht geelt hl) aan scènes uit het open-straatleven aan prooessics. stierengevechten, lande - ïyke feesten en dergelijke. En dan komen d-e felle cHngen die hij uit het hoofd moest schilderen: herin- nerin-gen aan geziene dingen uit den oork^styd. Deze krijgen bU Goya Iets van verschrikking van helschhcld. van rauwe felheid, d.e door geen enkelen teekenaar uit dm Grooten Oorlog, dien wy hebben meegemaakt, zijn benaderd laat staan overtroffen. Vrouwenportret. Zooals Rembrandt. Dürer, Daumler was het door de prenten, die hy maakte, dat ook Goya in Europa populair werd. wy zouden alleen daarover nog lajig kunnen doorpraten en de series etsen die hy aan de „Versehnkkirgjn van d:n corlcg" de ..Spreekwoorden en ge zegden" da ..Stierengevechten" wyddc. beschouwen. Maar voor het oogenblik wilden wU alken den reus herdenken, die aan d? schilderkunst der negentiend' eeuw een schitterend uitgangspunt heel'1 verschaft. J. H. DE BOIS. HET TOONEEL. HET ADELAARSJONG door Hel Vereen Igd Tooneel. „Hy was ccn ech te prins!" zegt .'vfatternifih. als hU aan het sterfbed van het Adelaars jong staat. Een cclile prins dat ls ook Else Maubs ln L' Ajg- lon volkomen! in houding, stem. geoaren. In alics! Maar zy ls als de hertog Von Relchstadt meer. zy is ook mcnscli cn hierin stygt zy boven het werk van Rostand uit. De andere |/i l\ 1 actrices, die lk tn j I de titelrol van Li 111 l L'Aigion heb ge- zien. heb lk .be wonderd; Else Mauhs deed meer. zy heeft my ontroerd, zy weet de rol van oen bcklageniwaardl- en prins boven het J knetter-vuurwerk '*Hr ÊW dat L'Aigion och feitelijk ls uit te heffen Ik vermoed, dat waarom zoo velen haar creatie stelien boven die van Sarah Bemhord. Dit spel ln a! zyn diepte fineer dan schittering alleen, zooals by haar Fran- sche kunstzusters en met zyn ver bluffende techniek te volgen. Is wel een bijzonder genot. Onmiddellijk, bij haar ecyte opkomen heeft zy de. zaal lr. haar ban. Te midden van het gemengd ge zelschap staat plotseling zonder dat zy nog een woord gesproken heeft de kelzorszoon. Die entree alleen reeds ls subliem Het ls Al Jeugd, gratie, fierheid, vorsteiykhcld en er nst. En boeit van 't eerste oogenblik af. Welk een kracht gaat cr u'.t van dit frêle persoontje wanneer zU vóór dat verruk kei Uk ge speelde tooneel van dc geschiedenisles de grarm Caramate op haar opmer king. dat men ln Frankryk. meent, dat het Arensjcng de historie van het kel- rerryk zelfs niet eens kent. ln heilige verontwaardiging toevoegt..Denken zy dat?" .Ja dat bliksemend oog heb Ik der keizer lurkend!" zejt MarmonL Ja. wU herkenden hem cr telkens In! In «Un f ore houding tegenover Marmcnt. In zUn Cors'.kaansche driftbuien tegen Maria Louise en vooral ln dat prachtig gespeel de tooneel met ke'ier Frans en Metter- n'ch. Dan werd F se Mauhs ln waarheid de Jon c e adelaar! Maar het odc- laasjong, het kind. gaf zl) daarnaast in ai ce oharmeerer.de Jeugd. Hoe ont roerend b'Jvoorbeeld dat tooneeitje met zl'r erootvader. als hll de armen om hem dit ook dc reden 1 heer geslagen. enVel nog maar klein zoon is. welk een heeriyk geestig ge speelde scène was die met Flambeau, wanneer hy met het pakje over zijn schouder volkomen weer kind ln zUn overvloeiend geluk, in zyn verbeelding de reis naar Frankryk te voet aanvangt. Dat de voorstelling mU vóór de pauze meer boeide dan daarna ligt niet aan Else Mauhs maar aan het stuk. In d: wat rommelige tulnscènc ook het zwakst gespeelde deel van den avond staat L'Aigion niet meer zoo in het mid. den der handeling! Wy worden door Rostand te veel op xUpaden geleid. He: visioen van de vlakte van Wagram vol doet by kzing altyd meer dan by eer. vertooning hoe knap het ook moge wor den gespeeld. De dood van Fïambsau ls een treffend en prachtig geschreven tooneel, maar w,at dan volgt verdraagt de coulisses feiteiyk niet. M sschlen zcu het meer voldoen, wanneer de vlakte ln grooter duisternis ware gehuld en wij voornamelijk de figuur van L'Alg'on ln het bleekc maanlicht zagen. Ook dc slotacte de dood van L'Aigion ls niet het sterkste deel van het werk. Ma?- wat Rostand ln de eerste 3 acien geeft dat ls ..theater" van het begin tot het e nd. o zeker, alles berekend op ulteriyk effect, louter romantiek, maar van een brille cn geest, die tn de laatste 50 Jaar toch n:et overtroffen zyn. Ook ln dc vertooning van gisteren be- heerschten als ln de dcor my reeds gerecenseerde voorstelling te Amster dam Else Mauhs en Van Dalsum het tconcel. Van Dalsum was wederem su perb»*. HIJ moge ln deze rol minder ..bra- vour" hebben dan 'n Coquelïn, hU is air de oude grenadier monumentaal. Van Dalsum gaf niet enkel een type. hU gaf meer. In hem zagen wij „la grande ar mee" en de straat van Parys vertegen woordigd. want deze Flambsau zoo- als Van Dalsum hem speelde is oud soldaat en Parysche straatjongen tevens. Wat een verrukkeiyk tooneeltje. als het adelaarsjong hem aan de ooren trekt! Deden zy daar niet even denker. Else Mauhs en Van Dalsum aan Tytyl er. zijn trouwen hond uit L'0's*au bleu? Het samenspel van Else Mauhs en Van Dalsum. prachtig ook in hun tegen stelling. uiterlijk zoowel als innerlijk, schc-nk een genot zoo als het tooneel ons zelden maar birdt. Maar vergeten wU ook niet Paul Huf. die van Metternlch naast den hertog Von Relchstadt en Flambeau, verreweg de belangrüksie persoon to t stuk eer. zeer markante figuur maakt. Voor dezen geslepen d.piomaat b ~n Huf met zUn scherpe, doordringende dictie alles mee. HU wag ln al 2Un soberheid een dcml- neerende figuur. Het tooneel voor den spiegel in III voldeed mU thans veel beter en was van veel sugg: et lever wer king dan te Amsterdam. Het maakte dan ook grooten Indruk. Eduard Verkade gaf alle gulle har telijkheid en gemoedelijkheid aan der persoon van Keizer Franz. Willy Haak bravour tn romsnitsche Jeugd aan de gravin -.-an Caremate. Henrl E;rens w: een decoraties Profc--sch. Hunsche eer goede Ssdünsky. WU zouden gaarne ook Hunsche eens in de rol van Flambeau zien. Ook hU zou er zeker Iets moois van maken. Carpentier Alting wist- ro mantische kleur te brengen ln de ver schillende kleine rollen, welke hem wa- c-n opgedragen. Als geheel was het een prachtige voorstelling, waarin men enkel: onvolkomenheden zooals de wat al te precieust' Maria Louise, de niet gr:- lukkige bezetting der rol van Th er je en de kleine malheurs met de overigens zeer fraaie decors in V en VI geheel over 't heefd zag bU het superieure spel der hoofdpersonen. Een zeldzaam geest- drif::ge ovatie, die geen einde scheen te zullen nemen, werd Else Mauhs wie na het derde bedrUf o.a. een tak orchickcën was aangebeden aan he: slot gebracht. ZU betrok ln deze huid.* terecht Eduard Verkade, den regisseur. Het was óón der groote tocijeelavonden zooals wy ze helaas nog maar heel zel den tegenwoordig meemaken. Een gv- hecl ui:verkochte zaal, uitbundige geest drift en een donkbare stemming b'j allen, cmdat er ln ons kleine lar.<d nog zoo tooneel kan worden gespeeld! Het ls my een vreugde te kunner. m£d:deelen. dat het Vertenlgd Tooneel op Woensdag 4 April met Het Adelaars- Jong te Haarlem terugkomt. J. B. SCHUIL. EEN AUTOBUS-DIENST AMSTERDAM ZANDVOORT. BEHANDELING VOOR DEN RAAD VAN STATE. Woensdag werden voor den Raad van State de pleidooien gehouden over de weigeiing door Ged-putcerde Staten om eon concessie aan den lieer D. van Jaarsveld te Hilversum te vcrleenen voor dc exploitatie von een ai/toouslijr. tusschen Arasterdam cn Zandvoorh Als eerste pleitvoerder namrns den heer van Jaarsveld trad op Mr. J. tic Vrioze. advocaat en procureur tc Am- 'terdam Mr. de Vrleze laakte het. dat de be slissing van Gedeputeerde Staten m<-d-. berustte op een argument, üat niet ln le beslis*.ns stond. n.l. ontkend aan den persoon van spr.*s cliënt. Want het argument van Gedeputeer de Staten, dat n.L de huid-ge vervoer middelen voldoende ln de verkcersbe- n oei tan voorzien, noemt spr. niet houd- iar. Ood. Staten gronden zich op hot al gemeen belang. Maar wat ls „algemeen oelang"? Het belang van den staat? Neen. Veel eerder het belang van rtc streek, van dc bevolkingen van Am sterdam. Halfweg. Haarlem. Aerden- hout. Zanavoort! Spr. wyst er op. dat het algemeen belang «etst dan gediend wordt om dat het gaa: om het volk wanneer elke bevolkingsgroep vervoerd kan worden. Hy betoogt, dat een auicbu tusschen Amsterdam en Z&ndvoort voor- zict in cn behoefte voji die groep on der dc bevolking, die profiteert van een goedkoopen dienst Spr. merkt op, dat de, autobus "!«- tuuriyk concurrentie zal aandoen aan de tram en den trein. Hy begrUpt ook. dat tram en trein tegen spr's appèl op komen: daarvoor z'jn de leiders te sordc kooplieden. Maar hoe meer con currentie hoe beter de vervoermiddelen worden en hoe lager de pryzen Ook dit ls m het algemeen belang. Srp wijst cr op dat tusschen Rotter- INGEZONDEN MEDEDEELINCEN (>0 Cent* per regel. Stofzuigerhuis MAERTENS bAiv i LLJÜKISO TKAA 1 16 'i ELtFOON No. 10756 5 HEULN GEOPEND. dam en Schevenlngen ook een trein, een uam en een luó rydt. De N. Z. R. zegt wet, dat zy alle pa^saóiers d.e zien voor vervoer aan- mcldfc.i, aan verwerken, maar de oor zaak is, o-.i degexren me g>^c<L.oop wu- .en rc-z^n, z~n met aanmelden. tr ls wei u-c-.o* amr een ous be- .i„e.ie oc.c„0t spr. Ter adstrucuc wyst hy op ae scizoendruKte, die de «tun met verwerken kon, zonder da. men kwoi.Uien w-vut, Ln iedereen wu niet ln de tram Zitten. Ieder voertuig neen zvu e.gen puooCK. or de bus in 'n mtiioenc zul VwO-z.cn, kan c.gemok pa. o.ukcn, wanacw-r de ous er is. Wmrnee. de ous 't nrèt houden kan, dan is da. ianb.'..üm voor Qey t- a.u en don trein, maar d.t n»og BOOtS een pun: van o.er- ..c0Mg vco. d; Gedeputc»nden of den ,uu-d von State uiunaken. Spr. noemi, wat de vjedeputeerden ncouen over v, ..gen maar met m de stuk ken vermeid s-a.it, ovexweg.ngen ont- rcend aon de persoon van den appel lant nret houuuirar. Hy wyst op hel ilclt, dat op appellant s auioous, die hy vroeger bediende tusschen Amsterdam en het tuindorp Oostzaan in p>aais van „fl pcrwunen guoundoid s.aat Z3 perso nen. Maar dit was gfenecl de scumd van .on m-sversuuiü met den sclmder van de ous. De neer Ir. W. J. B u r g e r s d U k. di recteur van de N. Z. H. T. Maatschap- py kemt tegen dit pleidooi op. r*y betoogt, dat men omiengewoon voorzichtig moet zyn met het voldoen aan de verlangens van een bepaalde gioep. Al ondeiochryit spr. dat ook hei algemeen berang medsorengt, aan de belangen van ocpaaide groepen te vol doen. Maar in het onderhavige geval orengt een autobus voor de minderbe- raiddeiden een voordeel het be drijf van de trams ra f^vaai, wat oe- teckent een nadeel voor een veel groo- tere groep, een vervoersgevaar voor de genen, die thans genieten van het uamvervoer. Zietdaar.. waarom het al gemeen belang gediend wordt met het weren van de concurrentie door de autobus. Waar de pleitvoerder voor den appel lant nog op dee seizoendrukte had ge wezen, daar merkte spr. op, dat zooda nige drukte n.et alleen tusschen Am- sterdams en Zandvoort, maar ui elke streek van ons land voorkomt. Daaren boven: voor ccn tydeiyke behoefte scha kelt men toch geen meuwen concurrent n voor het geheele jaar? Spr. wees op het weinig rooskleurige bestaan der N. Z. H. T. MU„ welke het aoodzakeiyk maakt, dat aan deze de vette Zondagen niet ontvallen, wyi de andere jaargetyden veelal met verlies doen werken. Spr betoogi dsn. dat als er één streek fs, waar voldoende verkeersmiddelen zyn. het de streek van Amsterdam naar Zandvoort ls. Al het vervoer, dat zich meldt, kan verwerkt worden. Spr. be- twyfelt, dat er velen zullen zUn, die niet van de tram en wel van de autobus zouden gébruik maken. De opmerking, dat de tram niet aan de* behoeften vol doet. noemt spr. grappig. De wagens van de tram zyn daartoe te groet en rUden te veelvuldig. Mr. de Vrleze antwoordt. Hy handhaaft het in eerste instantie be toogde en waarschuwt ervoor de belan gen van den Staat te vereenzelvigen met het algemeen belang. De Staat heeft belang btj het rendeeren van de N. Z. H. T. Mij., sedert deze ln zoo nauw verband met de spoorwegen staat. Hier moet niet geoordeeld worden naai de resultaten voor een concurrent. Im mers de bedoeling van de wet op het autobusverkeer ls, zooveel mogelyk voertuigen toe tc laten als het algemeen belang toelaat. Men moet de verkeers- ontwikkeling niets in den weg leggen dcor het nieuwe-* vervoermiddel, dc autobus, te weren. Spr. wUst er nog eens op, dat de autobus gocdkcoper ls en een sneller verbinding brengt. De heei- BurgersdUk, replicec- rende, betoogt, dat door Gedeputeerden geen middel van vervoer geschaad wordt, waar de autobus achter staat by het uitstekende karakter, dat tram en trein hebben. De autobusren zegt spr. kunnen alleen lagere tarieven hebben, omdat ze naast andere verkeersmiddelen, die de zorg voor het drukke, maar ook voor het slappe verkeer op zich hebben ge nomen. werken. De autobus kan mede door de k'clne vervoermiddelen met gemiddeld grootere bezetting ryden. En wat den tytyd betreft, ook deze is voor de tram gciyk aan dien voor de autobus, wanneer men maar overeen stemmende afstanden neemt. De voorzitter der afd?°Mn? ..Oescht!- len van Bestuur". Mr. Dr. W. F. van Leeuwen, sluit daarop de openbare be handeling der zaak. Van het resultaat zal over eenlge weken blijken in een koninklijk besluit (Nadruk verboden; auteursrecht voorbehouden*) De Dievegge vry naar R. HIRSCHBERG—JURA. In de kantafdeeling van het groote wa renhuis waren den laagten tijd telken Scs'.bare stukken kant weggeraakt er. Frans Heg ener. cLe niettegenstaande zyn Jeugd, sinds eer. ge weken tot chef de: af deeling bevorderd was, deed tever- gcefs moeite den dader van de, zond ,wyid plaats gehad hebbende diefstallen ie ontdekken Onberispelijk gekleed stor: hl) naast een Ijzeren, mc-t splegelgb ricktor. pilaar cn keek met scherpt blik raar de twee lange tafels, waar zy, coihga'a de elegante bezoeksters d mooiste en kostbaarste stukken kar. toonden. P.otseling werd zUn blik afgeleid doo. :en :n het blauw gekleede jonge dame die vlak langs hem g.ng. Reeds eenlge dagen geleden was zy hem opgevallen cr. met genoegen volgde hy haar sierlUxe ^•wegingen, terwyi zy naar een der tol» l: liep cn met keurenden blik de voor haa: neergelegde kanten door de vingers lie; glijden. Eensklaps zag hU, hoe zij met eer. schynbaar onverschillige beweging blik semsnel een opgerold stuk kant van d. tafel trok en het ra haar parasol, die een weinig openstond, opving. Rustig ging zy daarna dcor met de tentoonge stelde schatten te bekyken. Maar hy wa reeds naast haar en fluisterde: „Me vrouw, lk heb u gadegeslagen. Maak lr. uw eigen belang geen opschudding en volg my onmiddellijk naar mijr. kantoor Dc-ze gang rechtuit Dan dadelijk de eer ste deur links". Een oogenblik scheen het. of zij bij zUn woorden opschrikte; dadel Uk echter her stelde zy zich. Met een blik die eerder verwondering dan ontroering verried keek zy hem aan en volgde hem met den zekeren gang van de vrouw, die haar wereld kent. Onwillekeurig snool liy den geur van haar zwoel parfum, op... Beleefd opende hU de deur van een klein vertrekje, liet haar voorgaan en zei; „Het Is zeker voor het eerst dat u in deze moeilijke positie geraakt is. Ons huis heeft de gewoonte in zoo'n geval zier inschikkeiyk te zijn. Geeft u de kant, die in in uw parasol verborgen heeft, terug. Verder had ik nog gaarne eenlge Inlichtingen over uw persoon en uw handteekening op dit billet. Als u zich aan geen tweede overtreding schul dig maakt, zal niemand, buiten mUn chefs natuurlijk ooit iets van de zaak er varen en is de quaes tie afgedaan". Met goed' gespeelde ocgeloovigheld npende de jonge vrouw haar parasol en naaide, zeer verrast, de kant te voor- sohynt. lachend wierp zy het pakje op de tafel en zei: ..Waariyk! Dat is heel handig bedacht! Heeft u zelf dit kunstje klaargespeeld?" ..Als 't u belieft geen comedie", ant woordde Frans Hegerier geërgerd. U heeft de kant gestolen. Vóór mijn oogen Iedere ontkenning ls nutteloos!" ,,U bent niet bepaald vriendelijk!" zei dc jonge vrouw, terwyi zij hem met haar liefsten glimlach aankeek. ..Toch zul lk u gaarne nadere Inlichtingen over mijn persoon geven. Ik weet zeker, dat u mU niets zult doen. Is 't wel?" Uit haar tasch nam zij een visite kaartje en reikte het hem met een llef- ialllg gebaar over. ,Jk dank U. En nu nog even uw hand teekening". zy schudde het hoofd en lachte. ,,Dat zult u toch niet ln alle ernst van mij verlangen?" „Ik kan het u niet besparen", zei hij aarzelend, ..Dat wil zeggen, u wilt het niet", fluis terde zU en kwam een schrede nader ZUn- adem stond stil. .Zelfs al wou ik. was het onmogelijk Ik zou niet weten, hoe u te redden. Men heef: ons dit vertrek zien binnengaan cr. iedereen weet. wat dit zeggen wil M'Jn chefs zUn reeds gewaarschuwd en als u deze kamer verlaat zonder mij het ont vreemde le hebben teruggegeven, wordt u door een van onze dames onderzocht. „Goed dan", zei ze langzaam en kwam nog dichter by hem staan. ..Die dame zal niets vinden, want u zult de kant by u steken. Hier! MUn dank zal niet uit- biyven." Iiy antwoordde niet meer. Zijn blik ken bleven onafgewend op haar rusten ZwUgend en met een haast onbewuste beweging greep hij het kleine pakje, borg het :n zyn binnenzak en deelde aan een reeds bulten wachtende Juffrouw mede. dat de verderhte loochende Iets te heb- oon weggenomen. Hy trilde van opwin ding. Dc Jonge vrouw zelf toonde zich uiter- •urste kalm. Z'.r-r handig spoelde zij verongelukte, terwyl zy de onderzoeking iuldde. Met lsei u.teriyk van een belee- .1 gde vorstin hoorde zij dc verontschul- c.gragen van dz onder tusschen toege- -r.eldc chefs aan. (Le om haar voldoe ning :e geven, den jongen man in haar tegenwoordigheid een scherpe schrocoee- ring gaven. L:J het weggaan zei ze: „Ik zal van verdere stappen afzien, als u honderd gulden aan de armen schenkt en dezen heer. die in al te grooten yver --e ver .s gigaan, geen straf zult geven!" De chef boog dre-p en geleidde haar met allerlei plichtplegingen naar de lift. Frans Hegener kreeg nogmaals een strenge berisping en keerde naar zijn plaats terug. Maar het duurde lang eer uy wc: karaier werd. Steeds nog meende .iy haar bük op z,ch gevestigd te zx-n. aityd nog dacht hij haar pamum ra ie -cx,.a Met geweld trachtte by zijn gedachten .en anccre wending te ge.en en zich uit sluitend aan zyn piicht te w-ydan Eerst moest ny echter een gelegemund vinden om de kaat op een onopvallende wyze op naar plaats terug te leggen. Doen die xans kwam n-ct. Toen de zaak gesloueu was, droeg hy het kleine, kostbare pakje nog steeds by z*ch. Voor zUn oogen sche merde de klcrae. sierlijke gestalte van de dievegge. Meer dan een half uur liep hy doel loos langs de straten. Eradelyk hield hy aarzelend stil voor haar woning en ver geleek nog eens het nummer met dat up het kaartje. Het eenvoud-gstc zou zijn, dat hy liaar de kant weer terug gM. Zy moes: dan maar zien, hoe ze net met haar geweten klaar zou spelen cn den d-efstal goed maken. Met viugge schreden liep hy de trap op. zy was thuis. De kamer, waarin zij hem ontving, was opdringend en goedkoop ingericht. Er ning dezelfde geur, die hem reeds zoo bekend was. ..Lk wist dat u zoudt komen", zei ze lachend. „Maar u hebt wél haast ora uw Jank in ontvangst te nemen!" ,.Ik kom niet om iets te krijgen, maar ael om iets te brengen. Dat, wat u mij .n bewaring hebt gegeven Haast toonloos klonken zijn woorden. Nu lei hy de kant op een klera tafel tje naast den divan. „Neen maar. dat is bijzonder vriende- -ijk van U. Ik dank u hartelijk!" Haar oogen stonden groot en haar smalle lippen waren hall geopend. Weer kwam zy dicht naast hem. Plot seling trok hU haar naar zich toe en bedekte haar gezicht met kussen Gedurende de volgende weken kwamen de diefstallen in het warenhuis steeds vaker voor en Frans Hegener werd bleek en zenuwachtig. „Trek het u toch niet zoo aan", troost ten hem zUn chefs. „Ten slotte moet de dief, die sieeds maar brutaler wordt, tóch ontdekt worden". Doch de Jonge man verzocht z»o dringend van zyn post in de zaal ontsla gen te worden, dat men zUn verzoek ten slotte inwilligde en hem een plaatsje op net kantoor inruimde. Voor het eerst weer vrijer ademende, zocht hy dien dag de vrouw op, die hem n haar netten gevangen hield. ..Van heden af", zei hij met een zékere voldoening, .kan ik je diefstallen niet langer dekken. Ik heb in de verkoopza len niets meer te maken". ..Dan zullen wij wel wat anders vin den", antwoordde ze onverschillig. Sindsdien hielden de kantdiefstallen plotseling op. Maar toen na eemge we ken de-kas, die Frans Hegener onder zUn berusting had. gecontroleerd zou worden, trok de Jonge man ln plaats van dc sleutel, waar men om gevraagd Irad. een revolver uit z\Jn zak en behoorde hy een oogenblik later niet meer tot de leven den. In de kas ontbraken vyf duizend gul den. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN A 60 CENTS PER REGEL. HAARLEMMERMEER. DE NIEUWE KERK TE HOOFDDORP. Wat de stichting van een nieuwe Ge reformeerde Kerk in het centrum van Hcofddcrp betreft vernemen we dat bet monumentale gebouw, dat een sieraad zal worden voor de omgeving, van een n'euw orgel zal worden voorzien en dat by voldoenden financlcelen steun ook een klok met wilzerplaten ln den toren zal worden aangebracht. IJMÜÏDEN De NIEUWE JULIANASCKOOL Naar wy verarmen zal de opening van de in aanbouw zijnde school voor rihrlsteiyk volksonderwijs aan den Engelmundursweg Zaterdag 31 Maart as. officieel geopend worden Op 2 April a s. zal de school ln gebruik worden ge nomen. DE SLUTSTÖUW Het maken ran onderholde bolder langs dc tocleichngskanalcn naar dc nieuwe schutsluis en de haven voor bU- legger?, bchcorer.de tot de werken voor den touw der schutsluis alhier is op gedragen aan de N.V Aanneming* Mij. voorheen Visser en Smits tc I'apen- drecht voor 41544. FOTOGRAFISCH AT F LIER „HICHE" CMO^mmmUTW Moderne Dames- en Heeren-Portretten DAMMEN. KAMPIOENSCHAP VAN HAARLEM Woensdagavond j.l. ving dc laat ste ronde van den Haaricmschcn Kampioenswedstrijd aan in het club lokaal der Damclub Haarlem. De uitslagen luiden: J. P. vin tijk wint van J. B. Slui ter Jr. J. W. van Dartelen remise met F. A Bcrkcmcier. Do parly J. van LooijChr. F Visse werd afgebroken en wordt la ter uitgespeeld. Thans resten nog alleen enkele af gebroken enn uitgestelde partijen. N'r. Clubs. 1 Haarlemsche Damclub III 2. Gezellig Samenzijn III 3. C. D. A. III. Amsterdam 4 Westzaan I 5. D. S. T. O. I. Amsterdam. 6. Blijdenstcin II. Amsterdam. 7. Gooische Combinati^ III 8. Oos'znan 1 o Ouderke k I. 10- S. O. S. I, Amsterdam. Dc eindstand in dc afdeding Nr. Clubs 1. ZwijTrdrccht II 2 C. D. V. Rotterdam -3 's-Gravendcel II 4 Dordrcchtsche Damver. Ill 5. C. D. A-. Rotterdam, o. Dobbelman's Dirtnvcr. 11 Dc vermoedelijke prijswinnaars zul len zijn: A. dc Jong, kampioen; 2e prijs P. G- van Engelen; 3e prijs J. \V. van Dartelen cn»of J. B. Sluiter Jr. A. dc Jong heeft nog een afgebro ken partij tegen H. J. J. van Santen- welke hy meer dan waarschijnlijk wel zal winnen. 3de KI. COMPETITIE NED DAM- BOND. Dc stand in dc afdccling Amsterdam luidt: gesp. gew gel. vcrl. v.^tcg. P*- 6 5 0 1 75-43 10 4 4 0 0 55—25 8 4 3 0 1 55-25 6 4 2 0 2 44-36 4 4 2 0 2 36—44 4 3 1 0 2 25—35 2 5 1 1 3 41—59 3 4 I 0 3 34—46 2 3 0 l 2 21-39 3 0 0 3 12—46 0 Rotte rdam II Idt: gesp. gcw. gl 1. vcrl. \\<tC£ pt. 5 4 I 0 63—37 6 5 4 0 1 75—25 8 5 2 1 2 47—53 5 5 2 2 43—58 4 5 I 3 37-63 3 0 1 4 36-64 1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1928 | | pagina 6