HAARLEM'S DAGBLAD
H. D. VERTELLINGEN
VOORHISTORISCHE DIEREN EN PLANTEN.
Haarlemuier Halletjes.
ZATERDAG 17 MAART 1928DERDE BLAD
Trachodon was slechte een ge-woon
reptiel, maar hij waande ach koning
over alle d-eren. Dat kwam. doordat hy
aoo groot was en wanneer hU z.ch in
volle leaste oprichtte. bereikte hij «elf5
de vier meter. Daardoor kwam hy er
toe zyn Uidgenooten van uit de hoogte
te besten en dat htf daarbij van al dat
klein gedierte geen groot denkbeeld
kreeg, dat sprak vanzelf.
HU was zich ten volle bewust van *Un
waardigheid. HU was grooter dan zUn
omgeving en ledereen keek ln verbaan?
tiaar, dat enorme lichaam op Hen sloeg
de schrik om het HJf wanneer Traoho-
don een pas verzette, daar teder meende
het volgende oogenbLk achterna gese
len te kunnen worden. ZU wisten dat
hU hard kon loopen en dat vooral de
sprongen, die hU daarbij maakte, van
enorme afmetingen waren, waardoor zU
het altijd van hem verlorenDaandoor
kozen zU eens voor altijd de verstandig
ste partU. door hem nooit onder het
ocg te komen, en eerst goed uit te kU-
ken. alvorens zij een nieuwe plaats be
zochten.
Dit maakte hem echter nog trotecher
Pier stapte hU op twee poolen rond.
TRACHODON.
liet af en toe eens een kwaadaardig ge
grom hooren. dat eenigaains op een
brulboei geleek, en klapte onophoude
lijk met zijn dk&e. gespierde staart op
den 3rond. Dat maakte de zaak nog in
drukwekkender, wat hem zoo goed te
pas kwam.
En toch was deae grootheid slechts
schijn Trachodon zou de eerste ge
weest zijn. om weg te loopen zoo hard
als zijn poolen hem dragen konden,
wanneer zich een dier vertoonde, dat in
grootte eenlgsBlns op hem geleek. Maar
zulke grooto tUdgenooten had hl] nu
eenmaal niet, en daarom hoefde hU
zich om zulk een kwade wending, die
de zaak dan had kunnen nemen, ntet te
bekommeren. In Amerika, waar hU zich
gevestigd had. ging het ex gemoedelijk
toe. Soms kwam het. nog wel eens tot
een botsing tusschen zijn soortgenooten
dan was hU ln de meerderheid die het
hardste kon loopen. die dus de langste
pooten had. Want ook tegen elkaar de
den zU heldhaftiger, dan ze eigenlijk
waren. Wanneer er werkelijk een ont
moeting plaats greep tusschen twee
dezer rivalen zU waren cr even be
ducht voor, als een mensch zou zUn
voor een ontmoeting met een tyger
dan kwam het er maar op aan. wie van
de twee de andere het eerste gezien had.
Deze stormde dan cco hard op zijn te
genstander in. dat de aangevallene vut
louter schrik hals over kop op dz vlucht
sloeg en soa vlug mogelijk uit het ge
zicht trachtte te komen. Wie de lang
ste beenen had.
Men moet doze dieren eens zien- in
hun dagelUksch leven. Gemoedelijker
familie dan dte der Trachodons besteel
er niet. Aan den oever van een moeras
hadden zy hun nest en naar verkteang
konden zU in de modder of op het droge
blijven. Meestal verkozen *U het moe
derde water en ploeterden er als var
kens naar hartelust rond.
Geen roofdleraliures hadden zij.
hoewel hun grootte en zwaarte du trus-
schien zou doen vermoeden. Wel deden
zij dikwijls heel gewichtig, zooals wU al
gezten hebben, maar wanneer men hea
zag eten, dan kreeg men eerder de
indruk met.... oude wijven te doen te
hebben. Nooit zoudan zy met smaak een
vet boutje verorberen; geen poot zou
den zU naar een klein diertje uitsteken
met de bedoeling het te consignee ren,
zelfs een vlieg zou nog te zwaar op de
maag Lggn. ZU trokken hun neus op
voor alles wat maar dierlijk was en
daarom was het slechte Udeihejd. die
hen ruik een gevaarlijk uiterlijk gaf.
Alleen lichte kast konden zy verdra
gen. Planten, sapp.g en malsch. die ln
overvloed ln de gioote moerassen te
vinden waren, vonden gereeden aftrek.
Hoe meer water er m de planten zat.
des te gewilder waren zy en het aller
beste was nog, wanneer de plantjes zoo
klein waren, dat zy door het keelgat
konden glijden, zonder dat zy ze behoef
den te kouwen. Roofdteren waren zy nu
eenmaal ntet. De kracht, die ze wel
bezaten, kenden zU niet aanwenden
tot zelfverdtd-ging. Vechten hadden z'J
noo.t geloeid, slechte bard loopen en dit
konden zy dan ook ln buitengewone
mate. Maar zy behoefden ook ntet te
vechten; zeker ntet om zich voedsel te
verschaffen, waar de planten nu een
maal liet kunnen wegloopen. Maai 00*
was d? oorlogsgedachte nog niet tot hen
doorgedrongen. Niemand maakte het
den ander lastig en ieder ging zUn ge
wonen gang.
Zoo was in dien tijd het leven ln Ame
rika: vredig en kalm. Hoe groot was
daarentegen de tegenstelling met
Euroj». Deze twee wsrelddeelen, cue
door een groot wateroppervlak, de At-
Untuche Oceaan, van elkaar geschei
den waren en nog zUn. hadden leder
hun eigen geschtedenla en daardoor
Juist konden des» ax> geheel verschil
lend zijn. In Europa was het niet kahn;
de d.eren lieten elkaar hier niet met
rust, maar overal heerschte er on:en.g-
beui en de onmenscheiykste slachtingen
werden er bedreven. Weerlooze dieren,
grooteren en kleineren, warden aange
vallen door de vreeselykate en bloeddor-
stigste roofdieren, d.e er ooit hebben
bestaan en werden aan kleine stukjes ge
reten door de afschuweiyice klauwen en
tanden. Dc.h ook deze vraatzucht^
dieren zelf konden elkaar niet uitstaan
en vochten op de afschuwelijkste manier
om de heersclvappy. Hier ging het ntet
om de langste pooten, maar dc?cen. die
het vlugste en behendigste in zijn bewe
gingen was en daarenboven beschikte
over een flinke kracht en goed gevormde
klauwen, kon vooruit reeds van de over-
winning verzakend «Un. Maar geen en-
kei kwam er tonder kleerscheuren ai.
Zelfs de overwinnaar had niet kunnen
beletten dat hem eenlge diepe won
den werden toegebracht. Vooral de laat
ste stuiptrekkingen van het stervende
dier konden zoo ontzettend zUn. dat een
onvoorzichtige overwinnaar er zelfs nog
zijn teven by kon inschieten.
Eén van de meoat schrikwekkende
roofdieren was wel Megalooaunu. Indien
dit dier in Amerika had geleefd, zou
het Ieren toot Trachodon er r.'et too
rooskleurig hebben uitgezien. Maar ge
lukkig was bil van dcae nachtmerrie
bevrijd gebleven, want eer. groo te zee
scheidde Europa van Araenkv Mes aio-
saurus kon ntet swemmen en daardoor
was dit een onoverkomcniyfce scheids
muur, waardoor het leven op het Ame
rikaanse he continent rustig zijn gewone
gar.? kon gaan. zender betrokken te
«•orden in de onmenschelijke slachtin
gen. die aan den overkant in Europa
het gewone tijdverdrijf vormden.
Er was een groote gelijkenis tus
schen deze twee dieion en men kon dui
delijk zien. dat XLsgaloaaurus tamelyk
wel verwan: was met Trachodon. D.e
gelijkenis uitte zteft vooral daarin, dat
bilden reebtep liepen en ongeveer van
diaelfde grootte waren Zes meter was
de normale lengte, die Megalosaurus
kon bereiken er. daarmee overtrof hl)
zijn tijdgenootcn verre.
Maar ook nog in kracht m sluwheid
was hy hen de baas. Met groote orozxo-
Lgheld ging hy steeds bU zOn rooftoch
ten te werk en vei meed elk gedouach.
Zyn ocgen waren zoo scherp dat hy
rteds op verre afstand zUn prooi ont
dekte. zonder dat deze er nog maar het
minste vermorden van bad. Zyr. spil
was reeds gewonnen, wanneer hy hei
slachtoffer tct eeiLge metera tonood-
saam had kunnen naderen: dan kwam
de spron? en als een bloedzuiger zoo
vast. zot hU op d.ens rug en sloeg *Un
vreeseiyke klauwen ln liet lichaam van
de tegenpartij.
Zulke dieren waren er by duizenden.
Zy zwierven rond. zonder een vaate
woonplaats te hebben, van bet eene
eind van Europa naar het andere. Wan
neer zy eer.s stevig gedineerd hadden
legden zy zich te rustan. om nieuwe
krachten te verzamelen voor de vol
gende rooftocht. Maar het gebeurde
ook wel. zooals nu trouwens nog bij
roofdieren, dat zij dagen achter elkaar
geen stukje vleesch te eten kregen. Dat
was voomamelUk wanneer rij door moe
rassige streken trokken of door «vraty-
nen of ook wel. wanneer de bevolking
van een streek gewaarschuwd was voor
de komst van zoo'n roofdier. Dan kon
hy. wanneer de honger hom kwelde, ge
weldig le keer gaan en wee dan degene,
die hom in handen vlei: hy wenl in
groote brokken naar binnen goalokL
Nooit zag men hen m troepen. Waar
twee concurrenten elkaar ontmoetten,
moest de kracht over hun beider lot
beslissen. Zy liepen «Staar nooit
voorbij, maar zochten daarentegen
eikaars gezelschp ook nooit moedwillig
op
Maar hoe krijgshaftig en bloeddorstig
deze dieren ook waren, voor een ding
hadden zU het grootste respect. Dat was.
wanneer een Megalosaurus een soort
genoot met een prooi bezig rug. ZU
waren tot alles in staat om hun prooi te
verdedigen en slechts in dit geval res
pecteerden zU elkaar, en zouden zü een
omweg maken. liever dan slaags te
geraken met een prooi-verorberende
woesteling.
V.
UIT HET MIJNBEDRIJF.
De kwestie der loonen
De Al*. Nfderi. MUnwerker'bond heef'
naar het prrsbureau Vaz Dlas meMt
aan de contact-com missie geschreven
jat ztlns Inziens ook verder moet worden
aangedrongen op een minimum loon var.
90 pet.. van het dooraneelcon. Voorts
wenscht hy de loor.en roodar 5 geregeld
dat arbeiders, na een zeker aantal Jarer.
m hrt bedrijf werkzaam geweest, rech
verkrUgen op hccger loon. ook Indien
reen gelegenheid zou bestaan hen tot
ren hocgere categorie te bevorderen.
Hel standpunt der ondernemers, óv.
elke regeling, die het bedrüf zwaarder
scu belaste». moet worden afgewezen, is
naar d? meer.ing van den Nedtrl Myn-
vrerkersbond Diet aanvaardbaar. In dl:
verband wordt in den brief gezegd, dat
c Januari 1927 de ioocen der mijnwer
kers in het Roergebied ln doorsnee pl.m
60 et per dig lager waren, dan Ce der
mUnwerkers Nederland, en ln Novtm-
ber 1927 de loooen in het Roergebied
bUna gelijk waren aan d.e van Neder
land. Bovcnd.en is in bet Roergebied dr
■oonovereenkomst opgesegd en wordt
ioonsverhoogmg gcescht
Hterurt conc'.videert de Alg. Noderl.
MUnwerkersboad. dat de concurrentie-
moeilijkheden tengevolge van de lagere
lccn:o in genoemd Dultich kalendistric:
zCa vervallen en thans verbetering van de
loc-nen tn de Nederland*cbe mijnen mo-
gehjk moot werden geacht.
De oalshir'nrestie.
Naar aanleunt van hx entslag n:
150 arbeiders cp de Oranje NaasaumUr.
III en het drgradteren van een greet
aantal hcuwers toe stutter, heigren «er.
loonsverlaging van 10 tot 15 pst. be-
'jeekent, heeft de Ne der l Myr.wrrkrrs-
brr.f r;ch n een br.ïf tot de d-.-eoLe
gewend, waarin in trekking ras de ovf-
sl'gen van deze arbridrrs werd smacht
of overplaatsing op de ande-e mi-ner.
De toegepaste drgTadttie wordt fn strijd
met dr collectieve arbeidsovereenkomst
genormi
Ock heeft de Nederl. Mljnwerkersbond
een telegram aan dm minister vsn ar
beid gezonden, waarin op zijn bemidde
ling worot aangedrongen, om -«e or/ïte-
gen mijnwerkers naar andere nOren
over te plsatsen cf een wach'eridregt-
Ung voor de» arbeider# te treffen.
HET AMSTERDAMSCHE
MUSEUMPLEIN.
ECN NIEUW PLAN.
Naar de N. R C. verneemt ls door
den heer T. E van Putten Jr. een voor
stel tot oplossing van he* Museumplein-
vraagsiuk te Amsterdam aan de harvf
gedaan, dot tn betrokken kringen groot',
belaasstelling heeft gewekt.
In korte trekken beoog: dit plein het
onbebouwd laten van het Museumplein
en het verbouwen van den gevel van he
Concertgebouw tot een monumenten:
geheel, soodat het een architectonisch
bevredigende afsluiting van hot plor
vormt.
Aan het bezwaar van de schuine lig
ging van het Concertgebouw ten op
zichte van het Ryksmuseum sou don te
gemoet gekomen worden door een gebo
gen vUver en een ln der. zelf den a:n gv-
bogen verloopcndrn srrootcn verkeersweg
iusschcn De Laireaaestraat cn de Hob-
brmastraat. waardoor de blik van het
Rijksmuseum af onwillekeurig naar der.
Concertgebouw-gevel geleid wordt. BU
ren verbouwing van dezen gevel word
dan nog |Mlcht aan een geiyktydlgc
mode:metering van het tnwend-.ge. het-
wdke aan d! exploitatiemogelykhede:
van het Gebouw ten goede aal komen.
VOOR EEN BIJZONDERE
SCHOOL.
ONREGELMATIGHEDEN TE
BORGER.
Men ral tich herinneren hoe te
Schoonderbeek het schoolbestuur var.
de bijzondere schcoi trachtte het ver-
elschte aantal leerlingen te krygen. dos:
ouders van kinderen die het n.et breed
hadden, wat toe te atoppen.
Een soortgel jk geval doet zich than*
naar Het Volk meldt» U Etaerveen. oc
Jer Eorger voor. Slechte 15 kinderen var.
m'erden hui» te!: het dorp er
tpch doet men motlte daar een schoei
:p Gereformeerde groodslag la het leven
:e roepen.
Ook daar maakt men misbruik var
de armoedige oma tend g heden, waarir
de meeste arbeider» verkeeren. Geld
biedt men. wanneer de handteeke-
n'.ng op de lUit gep'.iatst wordt. Retda
telde de lijx 49 leerliagen. doch 15 km-
derers **erdrr. later er afgevo-rd. »oo-
dat dus bet rereischte aantal van 40
nog niet bereikt is.
(Nidmk rtrtcdrn; ««tfonrwkt voorbrkmiden.)
De wereldberoeende paychlater had
dten middag «o allesa-na hehagrdyl;
gevoal.
Hy had een van zfjn moerigeste ge-
va^ïtjea opgeknapt en voor ó- soove*:-
»te maal beweren, dat hy toóorOvu!
waardig was d:n naaai van va-ekLc-
roemiixid te dra: m.
D-en ir iidag hy nu eens rustig
orerpetóBen. m? eens ln rijc ptst na-
gaan. hoe zich hot gebeo_* geval had
afgespeeld.
Het sas een mo-Jlfke aKua'.fe ge
weest. waarvoor hy rich eokrle muan-
dm g.' :d o geplas st zag.
Hy h;r.nne.*de tich hoe zUn vriend.
Dr. Um*in «acerd had:
Weet jy er raad mee?
xx hij slechts ge.uv woord had:
Prcbroren. probeert a.
Elgr-nlyk sraa hy te: of wat wte-yi
geweest, een# op3«schrikt te word» u
d-n alntr vaa c. n practyk. m dcu hy
ofscjioon berormd coa *yn kunde, nu
eene met de handen ln liet haar xou
sltten.
1 Oeral toch was neer geoomplt-
ooerd. Mc. ar nu hy na lang speuren er.
»o«ken e-rdciyk hot tteficit had gv.»u. -
den. waardoor de paucot bet geeztolyt.
evenwicht verloico had. en tenslotte de
Juiste methods had toegepast. d:« ten-
jevoLje had dat de man weer een nut
tig Ud »ws tn de maatschappij, a-wa aijc
fvertrouwen weer torvenonen.
Z n coCUgu» hacteVrn Ixxn spontaar
galukgeavnoaht Zy eerst wisten, hot
moetlyk zyn taak as gwweesu
En nu zat hy dien mx'ukig in eer.
clubfauteuil by den haard en staartte
in ckn nxacn gloed der vlanun». die
lekten oen wat lioutbkaitken. Er heorach-
te een dtepe aiZte ln h« vertrok, dte
hem ongestoord deed voo: unyroc:cn.
Ofschoon hy beh.-cmuht man die hl)
*as. Vch er nooit op Uet voorstaan, da:
hy teta presteerde, dxmaal kon hy
symptomen van zekeren trots met on-
dervirukkea
Hy was toch wol wat mans. Al# )c
nagvng, dat ayn confraten er gewxxvu-
weg moe jMon"; daar had je I-onijo
Dr. len Have. boidsn rennen, die hur
vak verfclondan. en tendotte Prof v
Hoeven, zyn oude meexer. cte gvzegd
had dat :t maar naar hèm n-ootec
gaan.
De psvxhlater voelde zich ateeda bc-
daagiy'xer.
Hy kwam Juist met rtchrelf www.
lat l.y d? kmipete aas tn dtw, neg
jonge wetenschap lom er op de dcu.
joxlopt werd on hot dtensuneuje een
«aartje prrecnv«de, waarop stend. te
fraaie tetter»: Charlee Rjgurdatse. mu
keus
Wat wil die mljnheerf (Lastig dl
Juist gwtoocd te worden».
Mynheer moet u dringend aprekrr.
dokter.
Laat hem dnn maar binnen, hier
De nnutte u» trad bmnm.
Myn naam ts Kigardal», Charter
Rigardatee.
Geat u zitten, wat wenecht u?
Dat ta mm aoo gemakkotljk ge
zegd. aprak ds» eenigxina aanvtend
De p.sjciilater ..nam hom op" Hy was
osn beroemd om de snelle wyze waar
op hy tyn paiunten dooraag Aan eer.
asmiwschLi.e hanlb;weging, aan het
goluvpper der a eren. ja arlfa de wya<
waarop men ging zitten en een gwprek
sanwng had hy aorns al de kwaai ver
moed
Niete echter verried by den mutectu
jeestellfke afwyiengon.
Ik vetoadxatel. hernam de we-
reldbsroemde dat u rich tot my weodt
om zokeren bystoM-
Integendeel, mijnheer, k kom u
by stand verteencn
De ps>-chtater keel: hem onderzoekend
aan r. Nituw ges-al?
De ziener,
D denkt naiuurtyk. dat fk niet
recht sruk ben. maar owr ecr.igen tijd
zult u bagrUpoo dut It heel kei ben
MUnhrcr. truvs hy \x>ort. de wy»
waarop u my aansuot. dx~ mij tar en.
Jut er teta *--n uw payciw nuw: hape
ren. Er mooi irta aljn ln uw teven c4
in uw ctcgsving d.met -n d» laak is.
De b.-TccmdcsT «prakdoaa
Zooiics had hy noj nooit bijgewoond,
doch zyn entnej gobood kalmuze
Verklaar u nader, mynheer.
Ik vermoed dat u door tyaonderz
lawerkuij an ven uw omgeving. kivU
osxxzjxcritn mo*t zyn.
Ik b.-^rljp out nvynheer. al was dai
zoo. wat u h.-maedö te maken zou heb
ben.
Dot zult u pauw genoeg bcgriJpetv
laat u my geheel u piviier. He* schynl
my h» d.u uw vror.rw door haar hou-
c.ni of grdrzy u zeeg moet baren en a
Juist d&urdoor ccnigvnns os-a-sptuvnea
«yu
De wercldbe roemde wws perplex Hö
ree# uit rijn zeui
Wat ik u verweken mag. verklaar
u beter, wet» dukMyk, of rercrrfc. Hebt
u my nood o*. pr.aa: don t» ,:rypaiyke
taal, of andcuo, daar te da deur.
Uw vrouw, gmg de ander kalm
voort, te mi.'vc-.-s reeds vQf jaar g-rs-
telyk gfato-wd. en ofschoon u zooletg
natuuilyk ontkent, acJkte ik hot myn
plicht u hierop te wyzm: morgen w
trek Bt naar Iloll*. mirscliten voor good,
maar voor ik vertrek mosoc ik u dit neg
gen. Hoe spreekt san Kif dat u door
dwsn toca'ond ook eanlgsanz tn do war
bent. zy br: dan ook onbewust
Het ia my een groot# «er een man
ate u daarop te k-uuvan «ozon. U iuM
uw voordsel <t rrvta doen.
Wilt u gr ar., asjobheft»
Spant u slch ruot te veel ln. mo-
joHjlc dat u er ni*u \-an begrypL da*
te natuurlUk een kworite van het 00-
derbewus. Adieu, mijnheer. U suit mij
»cer spo.xiV,- ^o,.(r^wua** begrypenl
De deur zlo:-g dicht.
De benoesnde o>:i( ln z*n fznteuB Die
man was Mapei. IXuw was geen ogen
blik aan te twyfeJen ZUn vrouw ge
stoord. en daardoor hU ook Onhewiat.
Wat ter wore ld deed die kerel öaarn-.eet
Dte vent was gok. Toch onbagTUpelük,
stoeds wror n'.ejwt gevallen, je raak»
nooit uitgestudeerd
Bergt een week later begreep hy di
Jutethaid d rsr woorden.
Dat hy dat nooit bemerkt had. Dek
dat nooit in rijn wereldberoemd# herwin
pan was Op-•vkonsen.
Hy di# aan een oogopala- een bt wv-
jlnz «otns gvne g had om rijn dlagroae
vast te zte'ten. hy <b# juist om »yn ijn
vermot» vwo. oprrv-rkan geTsrezen en
I ferd werd ate geen ander, hy. da
Z'.-ner. had nooit dit gerirn.
Dat n VTO iw hem bedroog! Het was
niet altijd Je" geweeat, maar dat zoo-
Den (teg. die voliede op den gedr
waard'.raten van al zijn levensdagen,
a-a» zyn vrouw vertrokken met den
muktcus naar het land van Mu&ao.
Hy was toen Jutet uitatedlg an keerde
na een week terug.
HU vond er ln plaati van *tjn vrouw
een brief, «aartn «U mededeelde bet le
ren verder liever te willen siyun met
een nvvr. dor kunst, den met «en der
wetenachap.
En voor he< «erwt van sijn leren wg»
hU onheheeraclu gewee#*. ca tvUtelde
aan zyn kunoon.
JOH. HuenxR
EEN ZATERDAG A VOND PB AATJE
Voor de talrijke vrienden van onze
krans is het geen geheim, dat wy
op de kr ansa vonden. zoodra de
nieuwtje* van den dag afgehan
deld zijn. de politiek door ons in
de goede richting te gebracht en de
thee zoodanig af geschonken, dat al
leen tante Koos je nog den moed heeft,
zich een kopje te laten opdringen, over
gaan tot het kaartspel. Niet, dat de da
mes daar met gees .drift toe beelulten.
Het schoone geslacht houdt niet van
kaartspelen en aanvaardt het alleen,
omdat het leeiyke geslacht (dat *Un wy
mannen) er zoo op aandringt. In een
bmplegelende bul heeft van Stuiteren
eens gevraagd, waar dat verschil toch
wel aan toe te schryven te. -Heel een
voudig". heeft toen Lm ma Hopma ge
zegd. ..jeiul maDnen «Un allemaal do
op speculatie; het la altyd weer hasard.
welke kaarten Jelui krijgt. Ons kar. da",
niet schelen. En dan bovendien te het
kaartspel eigenlijk beleedigend voor de
vrouw."
-Beleedigend?" vroegen w|J.
„Nattiuriyk. In alle soorten van het
kaartspel te de heer hooger, dan de
vrouw".
-Maar de boer te weer lager", zei van
Stuiteren bU wy» van troost.
-Ja en bet aas te te het hoogste van
alles zei Emma Hopma scherp. „Aa*.
verbeeld Je! Galgenaas ls geen vleie..J
woord, geloof lk. En dat staat boven den
heer en de vrouw. Noemen Jelui dit een
nobel spel? wy vrouwen doen er aan
mee om Jelui een genoegen te doen.
maar niet voor ons plezier."
.En de boer te altyd de laagste onder
de matadors", zei mevrouw Hups tra. .De
landman, die d" nuttigste van alle
menschen te. omdat hl) de producten
var, de natuur verzamelt. De eenlge
scheppende kracht onder de menschen.
alle anderen leveD van elkaar."
Er werd geglimlacht ln den kring- Wy
wls.cn immers wel, dat mevrouw Hup-
stra van boerenfamilie was. ofschoon
zy als het er op aankomt, spreekt var.
haar com die een groot econoom was
of van haar neef. die landheer te.
Dit gesprek had tengevolge, dat de
dames van de krans die toch al niet
byzender op kaartspelen gesteld waren,
telkens moeilijker daartoe te krijgen
waren, totdat zy den lastaten keer een
voudig staakten ender leiding van me
vrouw van Stuiteren die op de eene of
andere manier scheen ontdekt te heb-
bij. dat haar voormoederen nooit aan
kaartspel hadden meegedaan. Alleen
Koosje was bereidwillig als altoos
.De heeren willen het «00 graag", zei
die brzve ziel Maar het hielp niet De
dames waren niet te vermurwen en ten
slotte waren wy mannen wel gedwon
gen. om In het geval te berusten. Hop
ma, die van om allen de grootste lief
hebber van het kaartspel was, irhreef de
plotselinge bateturlgheld van de dames
toe asn de groote schoonmaak. -Groe
ne zeep werkt slecht op het humeur",
*el hy. maar natuurlUk niet hardop;
wy mannen «aten ln een afzonderlijk
kringetje by elkaar en daar was het
dat hy deze nieuwe ontdekking fluiste
rend verkondigde. WIJ zaten er (lk geef
tce dat het onbeleefd was) er ondei
elkaar wat om te lachen, totdat me
vrouw van Stuiteren naar de reden
van onze vrooiykheld Informeerde. Toen
zwegen wy allemaal, lafaards die wy
*yn. Maar mUn vrouw, die bU ervarinc
wtet hoe moeilijk het te om wa* wy
noemen ..het pratende te houden", kla-
geiyk vroeg, wat het gezelschap dar.
Uever wenschte te doen en d&arby on
willekeurig van fitulteien aankeek, die
ln soortgelijke gevallen wel eer.s meer
als redder ln den nood voor een bezorg
de gastvrouw, die toch graag wil dat
haar avond slaagt, te opgetreden.
HU zou ook dezen keer niet ln ge
breke biyven.
..Iedereen weet", zrJ hU. ..dat klein*
toevalligheden soms gewichtige gevol
gen kunnen hebben. D« eerste Puni
sche oorlog zou met uitgebroken *yn
wanneer de groote veldheer Hannibal op
het beslissende oogenblik niet aan een
geweldige klespUn geleden had".
Het genschap keek ongeioovig. maar
niemand had den moed hem vierkant
tegen te spreken. Wie Is nog op de
hoogte van de Punlache oorlogen, aan
genomen dat. hy er ooit iets van afge
weten heeft.
-Het lot van de menschen". zei var.
8.uiteren verder. ..hangt van kleinighe
den af Heb lk Jelui oott verteld, hoe
lk in mUn jonge Jaren eens voor eer.
vriend acces gevraagd heb en hoe dat
door een kleinigheidje mislukte?"
„Och Ja. vertel ons dat", zei mUr
vrouw, die zich vaa klemde aan een
toegestoken stroohalm.
Vsn Stuiteren begon. „MUn beate
vriend was verliefd. Hy zei. dat «e bet
liefste meisje van de wereld vu. maar
lk kon er niets byzonders aan vlnd«n Dat
gebeurt lederen dag en het bewast nie
mendal. Laten we dus maar aannemer.,
dat x werkelijk het liefste meisje van
de wereld was. wyviebbcn dat op onze
beurt allemaal gemeend
Mag lk vragen wat de bedoeling te?"
vroeg mevrouw van Stuiteren, met iets
kouds ln haar stem.
ten het v. natuuriyk ook waar",
ging van Stuiteren onverstoorbaar
verder.
De hecle krans herademde.
.De vader van het liefste meisje ln
dit geval was een bullebak", ging van
Stuiteren verder. -Dat komt ook her
haaldelijk voor."
Wy keken mevrouw van 8tulteren
aan of zy misschien reden vond om uit
naam van haar roemryk voorgeslacht
tegen deze opmerking te piotestee ren.
maar ik vermoed dat zy d.c te lastig
vond. aJÜians zy deed er het zwygen
toe. zocdat van Stuiteren zyn verhaal
ongestoord voortzetten kon.
.De vzder was er legen HU wou van
myn vrvnd als aanstaande schoonzoon
niets weten en die beklaagde zich daar
over bitter. Ik had medelyden met hem
zooals van zelf spreekt, maar hield ook
een bee'jo medelyden voor mycelf over.
want hy stelde myn vriendschap op een
byzonder harde proef. Het te goed en
wel om een vriend te hebben, .naar
wanneer Je veertien avonden aehtei
elkaar, van zeven tot elf uur onafge
broken geiraeteerd bent op verhalen
over d« voortreffelUke eigenschappen
van het geliefde wezen, dan raak Je van
lieverlede ln de klauwen van do wan
hoop en zoekt op den duur aan deze
conlerentle» te ontkomen. Op den vyf-
tienden dag. toen wy ons middagmaal
achter den rug hadden (we woor.dan
In hetzelfde huts op kamers) hoorde lk
de deur van zUn kamer opengaan en
zyn voetstap op de trap. Ik was toen
tot den top van myn wanhoop geko
men en besloot, een rustigen avond te
hebben Daarom draaide lk het licht
uit en kroop ender myn bed.
Hy kwam ronder kloppen binnen. Dat
was wederkeerig onze gewoonte roe
Denkende dat ik uitgedaan was. bleef hy
op den drempel staan en zei op swaar-
moedicen toon:
.DU te er r.ietf" Toen gtng hy weg en
lk hoorde, hoe hy tyn van droefenis
zware voe:en de trap afaleepta en tyn
kamer weer binnenging. Ik oren wc!
sloop zacht de teap af. schrikkende aan.
r.eer er een trede kraakte en ging een
kop koffie drirtken tn een koff'.shuls
Teen lk daar ten half uur over s -reten
had en de kellnsr veelbeieekecend cm
mU heen begon rond te dwalen, beswlde
ik eer. glas bier. Ik hou niet van bier.
Het te xogelUk dat onze stamvaderen.
de oude Germanen, bet lekker vonden
bier uit de schedels van hun verslagen
v yanden t« drinken, maar lk had en heb
nog geen vyanden. du» kon ik ze ook niet
verslaan, veel minder bier drinken uit
hun schedels Hiermee brach: ik neg een
uur ln hel café door en waagde u my
zelf» aan een tweede g'.as toen de kellnrr
met veelbeteekener.de blikken alweer ln
myn buurt kwam. Eer«t teen het elf uu:
ge-slagen had, waagde Ut me met mar.g-
pUn naar myn woning en »lnop de trap
op Helaaa. toen lk de deur opendred, sat
mijn beste vriend daar ln een wolk var.
•.abaksrook (rook van myn eigen tabak»
alsof hy een duikboot was. die treh on
zichtbaar maken wou en rel. op een toon
alsof ik hem groot onrecht h.td aange
daan:
-ElndelUkr
Verplet en met maagptJn van het bier
viel ik neer op een stoel. Nu sou hy voor
den zooveelstcn keer. den lofsang op r<Jr.
geliefde beginnen. Vroeger vu hst wel
eens .wee uur gewerden, voordat hy toe.
stond da* *m* »!*pen Nu zou he:
stellig vier uur worden, omdat wy zoo
laat begonnen.
Plouclmg schoot mU een reddende ge
dachte dcor het hoofd. Ik zet to: inUaelf:
hy heeft tot nu toe zijn verklaringen
aan het verkeerde adres gericht, aooal»
een brievenbesteller eer. brief in de
verkeerde bu* stopt. Hy moet ai die be
wonderende ultir.ren tot syn rr.e:s>e zelf
richten ZU tal r.let moe wordTen om er
naar te luisteren en ik heb er meer dan
genoeg van. Dua moet lk hem te hulp
komen.
Als ik bewerken kon, dat hU zich me'
het liefste meisje van de wereld verlo
ven mag. dan maak Ik haar en hem en
mUzelf gelukkig Mag ik dan nog een
oogenblik aarzelen?
Dit al.es was mU ln een seconde door
bet hoofd geschoten. En toen hy op de
manier d:e ik al zoo Lang kende, begon
met te «eggen: -Ach. ais Je eens wtet
toen ?prong lk energiek van myn stoel op.
waarbij de bierplas h«Tig k'.otete Ln n-.yn
maag en riep: ..Ik «eet het. ik «roet het
al lang. lk weet het hec.r xaai: sU te bet
liefste meisje van de were^l"
HU keek my ver* oend aan. want lot
nu toe was hU altyd de spreker en ik de
toehoorder geweest en het brarht hem
van syn stuk. dat de rolten aldus plo:
»cling werden omgedraaid. Maar ik Uet
hem geen gelegenheid tot antwoorden
en riep uit; „Ik wee*, neg r.oer. Ik weet
dat lk tot dusverr# In dc pllch en van
de vriendschap schandelijk ben te k-m:
gejchoien. Keipen zal lk je. Naar haar
vader tal Uc gaar. en zeggen: u r.oudt
twee minnend# harten wrMdsUJk ge
scheiden. Dat mag niet langer. Ik ver
zoek. ik verlang, lk etech uw usestera-
mlng
-Het zal niet baten," zei hy treurig.
..Het sal seker lukken Al moest lk hen
zUn toeslemming ontrukken
„HO te niet gemakkeiyk." «rl mUr.
beste vriend such end. -Als er geéterht
en ontrukt moet worden, dan do#t hl
dat self Hy te kolonel by de huaaren ge
weest
..Al was hy de ve'dmaarschalk van al
de husaren op de wereld, lk tal hem
overwinnen. In naam van onze vriend
schap tal Ik slagen Maar laat mU dan
nu ailren. want ik moet nadenken, een
tac lek vaststellen; wegen en overwegen
soodat het succes aeker la. Maar ga dan
nu en laat mU alleen Om te denken."
Al pratende had lk hem de deur uitge
werkt. langzaam aan. telken» met e<n
schokje en een duwtje, totdat hl) over
den d.-rrr.pel was. Tien draalde lk den
sleutel r>:r. en gtete naar bed. Het wss
toch al by twaalven. Het denker, over
de tactiek kon «achten tol den volgen
den morgen.
De» volgende» morgen «g he* pier.
er lang niet aoo mooi uit. als den von-
gtr. svond. Dat komt bU avoniplanmc
meer voor. Maar he* hielp niet H-:
p'.an moest voo'.toold worden Zoo stepte
k raar haar huis e» vroeg haar vsde:
■e spreken In de gang sag ik ren glimp
van het liefste mete)# vsn <j« «rrtld
d S met een verschoten ochtendjapon
aan en een veel minder mooie teint dsr
ander» imsar ae was ook nog niet ge
poeierd) de keuken tn vluchtte. Ik dsch<
..hU moet het weten!" en b#r«id4e mij
voor op d*n aanval op dtn koloneL
Nauwelijks had ik het doel van mUn
loom»: verklaard, of hU bulderds:
..Neen. meneer'" met een stem. alsof
wy vamen op de» Dam te Amsterdam
stonden, ik vóór de Kalvers rast en h'O
by den NteuwendUk hiel aan den over
kant.
Dacht hö. dat fk doof wss? Of kon
hy n et sachter spreken, nadat hy Ja
renlang tegenover een eteadron husarer.
op tr sppeter.de paarden he* woord had
moeten voeren?
Ik vroeg, waarom hy sUa tocetemming
niet geven «du.
H'O antwoordde. d«t mUn vriend g«er.
voldoende middelen bezat
Ik zei: .tr.ag tk u wyzen op een om-
stanrigheld die !n d» heel* wereld al
s-mee:-. bekend te? Een ryk man kan
zyr. geld verliezen en wy zien ook hon-
drrdmaal rooiers gebeuren Een arm mar.
sal zyn beat deen. rijker te worden er
lat kom: dularr.dmse! voor"
,,Wat «-.i u daarmee «eggen?" bulderde
d« kolcnri zijn cacadror.. ik bedoel zyr.
eer.:ven bezoeker, toe.
-Da' een rader verstandig door
zyn dochter aan een oabepLddcld mar.
te geven En voordal hy zich nog van
deze geiuehte conclusie herstellen koes.
schetste lk hem al dr deugden van mijn
vriend. «Un yver. bekwaamheid. »Ua
voorultsichien :r. de wereld, ik brwchi cr
31r Deterd-ng by te pas. die ook van arme
kantecrbedler.de tot milllonair gegroeid
**s; lk voelde dit ik mUaelf overtrof,
dat ik vorderde, hem om«*.kke!do me',
al de kracht van mUn redeneerkunst
Nog éón ocgenblik cn hy zou zyn toe
stemming gcceven hebben tot de ver
loving vac zyn d.-chtcr mot myn vriend.
Maar toer. gcbrjrdc het onverwachte,
het verrehrikktlUke. de kleinigheid, dte
alle» wa; 100 mooi wsc opgebouwd om.
ver wierp".
Boar.bc: keek van Stuiteren de kront
leden aan. die gesparr en luisterden.
-Ik voelde teo krieöei-ng in het siroV-
tenhoofd Met alle mach: bood ik «-«x-
stend. Ik beet my op d« iipp-n. 1 :*k
met de hand over myn voorhoofd. He'
hielp niet. Ik ken het niet laten, ik werd
er te# gedwongen IK NIESDE. Een
maal. tweemaal, driemaal.
D« bcteowsrir-g «as verbroken. ZooaU
een oonooKl sterntje het kur.iLg ge
sponnen web versrtvrurL dat het on-
rooaele vliegje ***vanfcn houdt, zoo ver-
nteLg.it deze driems-U herhaalde rv*s
hel net. waarin Uc dm kolonel had ge
wikkeld. HU stond op. denderde my toe.
..Ik Wijf wegert»., meneer: - en ltei mij
ln alle vormen de deur uit"
-En hoe liep het af?" vroeg unye
Koos je.
-Dr dochter van den kolnoe! trouwde
ten Jaar later met een ander. ïk h v>
haar na Jartn geii-n: zy waa tan g ge
worden van ai hel poeieren tn nog s. yd
slordig is de kleercn".
-Gelukkig voor j- vriend."
-Noen. want de «usteT van den kolonel
maakte haar tot eenig erfgenaam, ran
een groot vermogen
-En Je beate rrxnd? Die Is zeker oo
gt tro-.wd gebleven."
-H'! ij al vóór haar getrouwd."
-He f hy dan het liefate meisje van de
wereld vergeten?" Het was natuuilyk
Emma Hopma, d'e dat lronlach vro<
-Pardon", zei van Stuiteren ..Hst
eers'e meisje was het liefste g-- dit
tweed- meuje wta hel alteritetate tr.eiaj
van de wereld. Dat zet mUn vriend cn
ik heb hom nog nooit op eer. leugrr. be
trapt."
Het Us was gebróken. Na van Stuf to
r-na verhsal had iedereen wat te -?er-
telltn en d« krans.-.vond ilaarde br:---
FTwoon, tot vreugde var. mUn vrouw.
rxDQjo.
