ADAMAS
NIGHTCAR
GRATIS L
GESCHENKEN! L
EERSTE KAMER.
HET TOONEEL
BUITENLANDSCH OVERZICHT
O
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 14 APRIL 1928 J SIR CHAMBERLAIN IN
ONS LAND.
13 April.
De derde dag der algemeene beschouwingen in den
Senaat. Het woord wordt gevoerd door de heeren
De Vos van Steenwijk, Blomjous, Mendels en Wcster-
dijk. De financiën van Rijk en Gemeenten. Han
delspolitiek. De politieke toestand.
De voorzitter van de Eerste Kamer is
een buitengewoon vriendelijk en welwil
lend man. Vrijwel nooit klinkt een booze
hamerslag op de voorzitters tafel. Men
zou in het algemeen zelfs kunnen zeg
gen. omdat hij in de discussies vrijwel
nooit ingrijpt, dat de Eecsto Kamer
zichzelf leidt. Maar gisteren heeft hU
toch enkele malen zich deen gelden.
Het was noodig ookl
Want terwijl de Kamer midden in
veel en spoedeischend werk zit: met 1
Mei moeten de begrootingen gereed
zijn vanmorgen om 11 uur was het
vereischte aatnal leden niet aanwezig.
Het werd kwart over 11, half twaalf en
nog waren de heeren er niet. Om tien
minuten over half twaalf eerst kon de
vergadering beginnen, nadat alle beken
de adressen waren af-getelefoneerd om
de misschien nog niet ontbeten heb
bende Kamerleden tot meerder spoed
aan te zetten.
Na de opening sprak de grijze presi
dent een hartig woord tot de Kamer.
Hij drukte haar op het hart door afwe
zigheid de vergaderingen niet onmoge
lijk te maken. En later, toen de heer
Mendels telkens geïnterrumpeerd werd,
kregen degenen, die hem interumpeer-
den, een hartige vermaning. Evengoed
als de heer Mendels zelf. die 't wat heel
erg lang maakte en sprekende over, wat
de heer Diepenhorst genoemd had het
revolutionnair element in de S. D. A. P.
w«l wat heel ver in de historie terug
greep.
De heer de Vos van Steenwijk open
de vandaag de gebruikelijke serie van
vier sprekers. oTt voortzetting van zijn
rede.
Vandaag werd terloops opgemerkt, dat
er hier te lande geen militarisme bestaat,
dat niemand der binnen onze grenzen
wonenden tegen een internationale
rechtsorde gekant is en ten derde, dat
ieder Nederlander sociale maatregelen
als noodzakelijk gevoelt.
Wat uitvoeriger was de C.-H. fractie
voorzitter over de positie van het ka
binet. HU juichte het toe. dat 't zich
streng hield aan zUn eenmaal uitgestip
peld standpunt van gee naanraking te
willen zoeken met welke politieke partij
ook. Toch is dit geen gezonde toestand.
Maar de heer de Vos van Steenwijk was
verheugd, dat de premier zelf dit niet
onder stoelen of banken steekt.
Da C.-H. woordvoerder ze'de vandaag
niets over 1929 hU hoopt, zooals we
weten, op teruvkeer van de coalitie.
Maar tot dien tijd ziet hU het kabinet-
De Geer vast in den zadel zitten. „Zoo
vast als een muur".
„Behalve Kan: die zit niet vast"*
interumpeerde onder groote vrooiykheid
de heer Mendels.
Met het financieel beleid van de re
geering was de heer de Vos van Steen
wijk het volkomen eens. Ook hU acht
bc'astingverlag'ng noodzakelijk voor de
opleving van de industrie. Ook voor de
toekomst. Want met de uitgaven naar
beneden te moeten, wanneer de vette
jaren voor Indië zullen voorbij zijn, zou
niet prettig zijn.
De heer de Vos van Steenwijk is over
het stelsel der evenredige vertegenwoor
diging geenszins tevreden. Tegen het
stelsel als zoodanig heeft hij geen be
zwaar wel tegen de uitwerking. Maar
dan ook heel wat bezwaar. Hij is nog
altijd bitter bestemd over wat hU noemt
de invloed de partijbonzen op de samen
stelling der candidateniysten. Zich bij
dezen invloed fatalistisch neerleggen
daarvoor is de heer de Vos van Steen
wijk niet te vinden: hU wil een onder
zoek naar de mogelijkheid van wijziging
op dit punt.
Wat aangaat het gedifferentieerd ta
rief. waar var. de Troonrede heeft ge
sproken de leider der C.-H. Senaats
fractie wacht af wat het betreffende
wetsontwerp der regeering brengen zal..
Op dit punt was de heer WesterdUk
minder afwachtend. Van te voren reeds
keerde hU zich tegen mogelijke inhou
den van die wetsvoorstellen. HU waar
schuwde met de gebrtilkelUke argumen
ten tegen protectie. hU waarschuwde te
gen de kwade gevolgen van z.g. recht-
tarleven. Wanneer men wees op de pre
ventieve werking daarvan, dan herin
nerde hem dit preventieve aan de oude
spreuk „wie don vrede wil. bereide 2ich
ten oorlog". En deze oorlogsspreuk
deugde zeker niet! Vechttarieven waren
nadeelig differentiatie evenzeer. Om
dat dit laatste verschil brengt in be
voorrechting tusschen het eene deel van
het land en het andere. Wat in onze
economische positie vrebetcring bren
gen kan? Het is naar het oordeel van
den heer WesterdUk een betere voor
lichtingsdienst voor den export-handel.
De economische voorlichtingsdienst moet
gecentraliseerd en gemoderniseerd wor
den. Beter worden, dan zooals hU nu
is.
Met den hoer Blomjous sprak de heer
WesterdUk over de flnancieeio verhou
ding van RUk en gemeenten. HU hoopte
op goede voorstellen van de rogeeving,
zülke voorstellen, dat niet de eene groep
gemeenten overvloedig geholpen wordt
en andere maar mondjesmaat of in hel
geheel niet, wat het geval zou tUn met
uitwerking van het rapport der betref
fende staatscommissie.
De heer Blomjous wilde de gemeenten
anders helpen sn hare flnancieele zor
gen. En wel door de gemeenten een
flink deel af te staan van de opbrengst
der grond- en personeele belastingen.
Immers deze belastingen worden niet
.Uiereerst uit het persoonlijk inkomen
betaald, maar houden rekening met het
territoriteltsprlncipe. Wat in casu heel
goed is: dc gemeenten hebben plichten
voor bewaking etc. van de in de ge
meente liggende eigendommen. Werd
naar dit principe gehandeld dan geloof
de de heer Blomjous zonder twUfcl, dal
het forensen-vraagstuk zUn belang zou
«lebben verloren.
De heer Mendes is een afgevaardig
de. naar wten men gaarne luistert
een spreker, die nimmer verveelt,
altUd boeit, door menige geestige wen
ding, menig typeerend voord, menige
grappige er. sappige, wel eens zonderlin
ge voorstelling van zaken, een oratcur
met melodramatisch talent. Een schitte
rend woordenvuurwerkEen oase dik
wijls in woorden-eentonigheid.
Maar hU is o. zoo gemakkelijk afge
leid en vindt zUn woorden zoo spoed :g
en zUn vernuftige geest ziet zooveel
kanten aan een vraagstuk èn moge-
1 Ijk.heden voor debat! dat tlU wat
wUdloopig wordt. Zooals gisteren.
De heer Mendels begon te vragen, hoe
het kabinet zelf denkt over de duurzaam
held van zUn bestaan. Nu op die vraag
kon de heer de Geer gemakkelijk ant
woorden dat het kabinet daarover niet
denkt.
Daarna raakte hij een interessant
punt aan. Het kabinet we weten 't
staat op intermezzo-standpunt, dat
het opvatten van zuiver politieke dingen
verwerpt. Maar wat vroeg de heer
Mendels zal er gebeuren als b.v, de
anti-rev. minister van Justitie geroepen
worden zal bot een beslissing over den
bouw van een Inrichting voor lijkver
branding te Amsterdam? Komt er dan
weer iets als gebeurde bU denMalth.
Bond? Tegen het intermezzo-principe
in.
De heer Mendels heeft daarna uitvoe
rig betoogd, dat een coalitie-kabinet in
nerlijk buitengewoon zwak moet zUn. hU
wees op de vele onderlinge verschillen,
op der. weinigen steun, die zoodanig ka
binet bU „de kleine luyden" onder
vindt en op het ontbreken van het zoo
dikwijls verdedigde gemeenschappelijke
christelUke beginsel: de heer Mende-3
noemde dit „politieke zwendel". Ook
wees de heer Mendels op het verschil in
economisch opzicht: wat een verschil
len t.a.v. de tarievenpolitiek?
Wanneer de heer Diepenhorst had ge
sproken van het ontbreken van groote
dingen in de politieke dan wees de heer
Mendels op de vragen van de arbeiders
klasse, die internationale vragen zUn
en van de allergrootste beteekenis.
En wanneer de heer Diepenhorst de
soc-dem ongeschikt acht voor een de
mocratische coalitie, omdat zU de revo
lutie niet afzweert, dan antwoordt de
heer Mendels, dat de s.-d. dit niet zul
len kunnen doen, maar daarom behoe
ven zU neg niet een revolutie uit te
lokken. De S.D.A.P. Is tot construc
tief werk bereid. Maar de hechtste op
bouw kan eerste de socialistische maat-
sohappU geven. En het zou kunnen zUn,
dat deze op een bepaald moment ge-
braoht zou moeten worden. De heer
Mendels wraakte het scherpe afkeuren
van de revolutie: hU deed letten op de
revolutie der Nederl. gewesten tegen
Philips II, op Vlaanderen, op Tsjecho
SlowakUe etc. HU meende zelfs dat er
onder de rechtsche partUen nakomelin
gen waren van de tegen Willem V re-
volteerende patriotten, de „Keezen". De
heer Mendels bedoelde hier de heel
de GUselaar. Immers men meent te we
ten, dat de naam „Keezen" (waarmede
de patriotten, in tegenr'elling tot de
oranjeklanten werden betiteld) ont
leend is aan een patriotten-leider te
Dordt: Kees de GUselaar.
Voor samenwerking met de R.K. is de
heer Mendels wel bereid, maar voorloo-
pig ziet hU die samenwerking nog niet
komen.
A.s Dinsdag is de heer v. d. Bergh aan
het woord.
INTIMUS.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
a 60 Cent» per regel-
BL.OEMENPAAL,
GEEN SALARISVERHOOGING.
B'J den gemeenteraad van Bloemen daal
is ingekomen een verzoek van de afdoe-
ling Bloemendaal van den Nederland
se hen Bond van Personeel in Overheids
dienst om ook de salarissen der werk
lieden te verhoogen.
Burgemeester en wethouders stellen
voor om de op dit verzoek afwUzend te
beschikken, daar de in de vergadering
van 15 Maart JX plaats gehad hebben
de herziening slechts strekte om enkel"
onjuistheden in de salarisregeling uit
den weg tc ruimen.
SANTPOORT.
CONCERT „VOX HUMANA".
Dinsdag a.s. geeft „Vox Humana" on
der leiding van Joh. Brands, haar direc
teur, een concert in „Zoraerlust". Hei
koor heeft zich voor dezen avond de
medewerking verzekerd van de heeren
Nico Arisz (bariton) en Jan Tegel
(viool), beiden van hier.
TOONEEL.
De tooneelvereeniging „Ons Genoegen"
is dit selaoen wel actief, want Zondag
as. treed'. zU. vergissen wU ons niet.
voor de vierde maal op. Dan worden op
gevoerd het tooneelspel „Een Kerst
avond" en het blijspel .De Oom uit
Amerika".
EEN PIJNLIJK INCIDENT.
VrUdagmorgen in de vroegte kwam
dc Har.vichboot ie Hoek van Holland
binnen met onder haar passagiers de fa
milie Ohamberlain. Uit den Ha3g was
de eerste secretaris van het Amerikaan-
sche gezantschap. de heer E. Henry Nor-
weg gekomen om namens den Ameri
kaan schen gezant dc Engelse lie gasten
te begroeten.
Sir Chamberlain en zUn echtgenoot*
waren eohter nog niet aan dek en de
heer Norweb wilde nu aan boord gaan
om hen te begroeten. Toen deed zich
echter een pUnlijk incident voor. Op de
loopplank stond een controleur van de
lUn, deze man heeft order niemand
door te laten.
Toen de heer Norweb zich met zün
diplomaliekcn pas in de hand op de
loopplank begaf weigerde de controleur
hem den toegang.
D,? heer Norweb poogde den man te
overtuigen en maakte een beweging om
door te gaan. De controleur heeft
daarop den eersten secretaris van het
Amerikaan sche gezantschap, die ter
verwelkoming van den Britschen minis
ter van Buitenlandsche Zaken aanwezig
was, met de beide handen eenige schre-
op de loopplank ruw teruggeworpen.
De heer Norweb begaf zich naar zUn
auto en bleef daar wachten tot de ver
tegenwoordiger der bootUjn hem kwam
halen, de gezantschapssecretaris heeft
geen gevolg aan de zaak willen geren,
de controleur deed zUn plicht doch had
wel kalmer op kunnen treden.
Om acht uur kwam Sir Chamber
lain aan dek. waar hü Journlisten te
woord stond. HU verklaarde nadfukke-
lUk, dat van politiek bU dit bezoek geen
sprake zou zijn. Reeds vele malen is zijn
cchtgenoote met zoon en dochter in
Holland geweest a!s de bollenvelden m
bloei stenden en Sir Austen was nu
eindelijk bezweken voor het verzoek om
samen met zUn gezin naar Holland ie
gaan.
Om kwart over achten verliet de
familie Chamberlain, vergezeld van den
heer Norweb, de bcot. Aan de loopplank
was een legertje fotografen en film
operateurs opgesteld, waarvoor de fa
milie geduldig poseerde.
..Dat is in de hcele wereld al net het
zelfde", verzuchtte Sir Austen laconiek.
En toen eenige persfotografen wat eer-
dei' klaar waren dan de anderen, moe
digde hU hen aan met een geestige
„Once more, gentlemen."
Na een autotocht door het Westland
kwamen de gasten omstreeks negen uur
ten huize van den Amerikaanschen ge
zant aan.
LA PRINCESSE LOINTA1NE van EDMOND ROSTAND
De R.K. Vereeniging „De Beltrom"
zal Donderdag 19 April in onzen Stads-
schouwburg ..La Pr ine esse Lointaine" j
van Edmond Rostand ten tooneele j
brengen, een tooncelgebeurtenis die mij
belangrUk toesch- n om er reeds van
te voren de aandacht op te vestigen
Rostand heeft La Prinoesse Lointaine
opgedragen aan Sarah Bernhardt, die 1
er bU de eerste opvoering de titelrol in
heeft gespeeld met naast haar acteurs
als Sacha Guitry, de Max, Jean Coque-
lln en La Roche. De namen dezer ar-
tisten wUzen er reeds op, dat dit ro
mantische werk enorm zware eischer
stelt aan de optredenden en het be
hoeft nauwelijks gezegd, dat de veree
niging. die La Prinoesse Lointaine vooi
een opvoering uitkiest, zich daarmee
een taak stelt, welke ver uitgaat, bo
ven alles, wat de dilettantsnelubs in
Haarlem ons tot nu toe brachten. Ir
hoeverre „De Beltrom" met dit waag
stuk zal slagen. daarvan zullen wi
eerst na de opvoering kunnen getuigen
Niet alleen aan de spelers stelt Ros
tand in zUn Princesse Lointaine dc
hoogste eischen. ook de decors bieder
de grootste moeilijkheden. Men leze
slechts, wat Rostand voor het eerste
bedrijf voorschrUft:
„De brug van een schip, dat zwaar
geleden heeft door een langen en vree-
selUken overtocht. Er heeft een zware
storm gewoed; flarden van zeilen, ge
broken raas, loshangende touwen. Het
is duidelUk te zien, dat er slag is ge
leverd; bloedvlekken en wapens overal
verspreid. Het is tegen het aanbreken
van den dag. Grijze en doorzichtige
schaduw. Hemel, die verbleekt, sterren
die langzamerhand verdwUnen. Violet
Kleurige zee onder wolken van nevel.
Een mistige horizon. Tydens de acte
wordt het langzamerhand licht".
In dit decor, op dit ontredderde sdhlp
de matrozen, de roeiers, die alleft
zooals steeds bU Rostand aan de
handeling deelnemen. ZU zijn niet lou
ter figuranten, zU zUn menschen. bezield
als de hoofdpersonen met het verlangen
om Melissinde de prinses, wier schoon
heid de uit Tripolis in Frankrijk ko
mende pelgrims vol extase bezingen.
Ie aanschouwen. ZU allen hebben den
prins der troubadours, Joffroy Rudel.
gevolgd om hem te voeren naar de „ver
re prinses", die gansch zijn liefde heeft.
Het zUn de zangen van den troubadour
die hen in staat stellen de vreselijkste
ontberingen te doorstaan, het is het
enthousiasme van Joffroy Rudel, dat
ook deze eenvoudige matrozen tot hel
den maakt, gereed om elk uur te ster
ven voor een ideaal.
Maar Joffroy Rudel is aan het einde
van zUn krachten. Zyn lichaam is uit
geput en Erasmus, de arts. twüfelt, of
de troubadour de prinses, voor wie hU
zijn pelgrimstocht heeft ondernomen,
ooit nog van aangezicht tot aangezicht
zal zien.
Men vaart zonder kompas, niet we
tend waar Tripolis ligt. Een zware mist
hangt rond hen. Wanneer Joffroy Rudel
op het dek gedragen wordt, meer dood
tien levend, is hU de wanhoep naby.
Maar nu zijn het de matrozen die hem
moed inspreken. ZU zUn er zeker van.
hy zhl de prinses zien! Deze tocht kan
niet vergeefsch gemaakt zUn. En nog
eens neemt hU de harp op en zingt hij
zUn zangen ter eere van Mélissinde! Dan
trekt de mist op en Tripolis ligt vóór
hen. Ontroering grypt allen aan, maar
Joffroy Rudel is te zwak om aan land
te gaan. De geringste schok zou vol
doende zUn hem te dooden. Doch dan
biedt zUn vriend, Bertrand d'AUamanon
troubadour als Joffroy aan om de
prinses te halen. Joffroy mag niet ster
ven met enkel het gezicht op het ba-
loofde land! Bertrand vaart heen cn
Joffroy, de oogen op het paleis van de
prinses gericht., wacht!
Het tweede bedi'Uf speelt te Tripolis In
het paleis van prinses Mélissinde. Fran-
soho pelgrims brengen haar in extati
sche bewondering voor haar schoonheid
hun hulde.
Méllssinds heeft haar hand om staat
kundige redenen beJoofd aan Manuel,
den keizer van het Byzanttjnsche RUk,
maar haar hart is voor Joffroy Rudel,
den troubadour, die in zUn zangen zyn
liefde voor haar bezingt. Sorimonde.
haar eeredame. begrUpt niets van deze
platonische liefde, voor een dichter, die
zij enkel uit zUn zangen kent. Maar Mé
lissinde heeft ook nog nooit een jongen,
mooien man van aangezicht tot aange
zicht aanschouwd, omdat die allen door
haar bewaker, den ridder met de groe
ne wapens, verre van haar worden ge
houden. Dan brengt Squarciaflco, een
koopman, haar de tijding, dat een jonge
ridder te Tripolis geland is en haar
weuscht te zien. Mélissinde gelooft niet
anders dan dat deze jonge ridder Jof
froy Rudel, de door haar lang verbeide
troubadour is. Wapengekletter klinkt tot
haar door; het is de Frr.nsche ridder
die strUdt met de wachten om tot haar
door te dringen. In opperste spanning
wacht Mélissinde haar „verren gelief
de". Een laatste strijd van man tegen
man. dan wordt dc deur open geworpen
en Bertrand d'AUamanon stort ge
wond naar binnen. Mélissinde twyfelt
niet meer, wanneer Bertrand voor
haar neergeknield haar in de verzen
van Joffroy Rudel van de liefde voor de
„verre prinses" zingt. Doch wanneer
3ertrand, die door zUn verwonding en
•iin betcovering door de schoonheid van
de prinses één oogenblik zUn bewust-
•ijn verloor, weer tot bezinning komt en
Mélissinde spreekt over zyn stervenden
vriend en haar smeekt met hem mede
te gaan naar het schip, wükt zU ver
schrikt terug. Het wordt haar plotseling
•Jaar, dat de man. die daar voor haar
itaat en voor wien zij in liefde is ont-
iamd. niet Joffroy Rudel is. En zy wei
gert mee te gaan naar den troubadour
lie in vol vertrouwen op haar wacht
riet derde bedrUf geeft den strUd van
Bertrand d'AUamanon. want ook by hem
blijkt de liefde sterker dan de vriend
schap te zUn. Hy bezwijkt voor de
meekbeden van Mélissinde om niet te
rug te kcoren naar Joffroy Rudel. In één
oogenblik van zwakheid verzaakt hy
heel een leven van opoffeting en in de
armen van Mélissinde vergeet hU zUn
stervenden vriend. En dan volgt een der
.mooiste tooncelen. ooit door Rostand ge
schreven.
TerwUl Mélissinde en Bertrand in el
kanders armen alles vergeten, waait
plotseling het venster dat Mélissinde
gesloten had om het schip niet meer te
kunnen zien open. Verstard staren
beiden naar dat open gewaaide venster;
geen van tweeën durft het te sluiten,
want daar bU het venster zal het schip
met den stervenden Joffroy als een stille
aanklacht zichtbaar zyn. En een doo-
deiyke vrees bekruipt Bertrand. Zal aan
den mast niet het zwarte zeil geheschen
zijn, het teeken, dat Joffroy gestorven
is? Dan klinken kinderstemmen van
bulten tot hen door. De kleinen spreken
over het schip in den haven! Mélissin
de smeekt Bertrand niet te luisteren,
maar Bertrand is met zün gedachten
thans weer geheel bU zUn vriend. Plots
duizelt hU achteruit; de kinderstem
men hebben het vonnis over hem uit
gesproken: het zwarte zeil is omhoog
geheschen. Gebroken door wroeging over
het verraad dat hij gepleegd heeft te
genover zyn stervenden vriend, stort hU
neer. En Mélissinde voelt, dat zU hem
verloren heeft, dat de dood van Joffroy
voor altyd tusschen hen zal staan. Als
twee gebroken menschen staan zy te
genover elkander: zU voelen het beiden,
dat alles voorbij is.
Dan gaat Mélissinde langzaam naar
het venster om vergeving te vragen
aan den doode. dien zy beiden verraden
hebben. Maar plots klinkt het als een
juichkreet: ..Bertrand, het zeil is wit!"
Dat is een prachtige vondst van den
dichter en ,.du théatre" in den besten
zin van het woord.
Het zwarte zeil. waarover de kinderen
spraken, biykt dat van het schip, waar
op het ïyk van den ridder met de
groene wapens wordt weggevoerd. Het
witte zeil op het schip van Joffroy
wischt hun misdaad uit. ZU gaan heen,
Mélissinde en Bertrand, om aan Joffroy
Rudel goed te maken, wat zU in een
oogenblik van zwakte aan hem hebben
misdreven.
Het laatste bedrUf speelt weer op het
schip. Scuarciafico, de koopman, is aan
boord gekomen en doet het verhaal van
het verraad van Bertrand, maar hU moet
het verhaal met den dood boeten, want
niemand gelooft hem. De eer van ,,la
princesse lointaine" hun ideaal
staat bU de matrozen boven alle ver
denking. En Joffroy Rudel? HU luistert
zelfs niet naax wat Scuarciafico vertelt.
ZwUpend staart hU naar de kust, wach
tend op de prinses, die komen zaJ, voor
dat hU sterven gaat. En als zU komt en
de matrozen hun lompen van kleeren
als een eere-tapUt haar voor de voeten
werpen en al het doorgestane leed plots
vergeten, denken wU even aan het too-
neel der aankomst van Roxane in het
kamp der Gascogners bU Arras uit Cy
rano de Bergerac. Heel het laatste too-
neel, de dood van Joffroy Rudel in de
armen van Mélissinde, is één brok ly
riek van den romanticus Rostan-J.
Wanneer Joffroy gestorven is met in
zUn handen het goud-blonde haar van
Mélissinde, knipt zy het af als laatste
offer voor den doode. En deze daad is
als eer. symbool, want haar weg voert
van Joffroy naar het klooster op den
Mont Cannel. Bertrand en Mélissinde
begrUpen. dat zU elkander nooit zullen
kunnen toebehooren.
Mélissinde gaat naar de plaats, waar
rust en kalmte heerschen en broeder
Trophlne, de geesteiyke. besluit het stuk
met de woorden: de groote liéfde voert
steeds naar tien hemel!"
J. E. SCHUIL.
DE OORLOG BUITEN DE WET
Kellogg's plannen.
MOGELIJKHEID VOOR ALLE STATEN OM TOE
TE TREDEN.
T BFÏ.ANGRUKSTE NIEUWS. van ^"oorden zeggen wat er verlangd
wordt.
Zcoa'.s men weet zijn door Kellogg aan
de regeeringen van Engeland, Duitsch-
latrd Palië en Japan gelijke nota's over
handigd aangaande het vraagstuk van
een eventueele internationale onwettig
vjrklaring van den oorlog, aan de docu
menten is een concept verdrag toege
voegd.
Onlangs hebben we reeds geschreven
dat mede als gevolg van de her
haald? mislukkingen in Genève. de nei
ging om buiten dit „ontwapenings"-
centrum om te ageeren, steeds krachtiger
wordt. En dat vooral van de zyde van
Washington.
Kellogg blijft onvermoeid; en blijft
hameren op dezelfde idee. De interna
tionale uitbanning van den oorlog.
Inderdaad. Zijn pogingen zUn door
enkele Geneefsche fiasco's alleszins ge
wettigd. Doch men vraagt zich af, of
Kellogg by dezelfde regeeringen die
toch overeenstemming in Genève onmo
gelijk maakten, langs dezen weg meer
succes zal hebben. Doch daarentegen
staat dat Kellegg's ontwerp voor uitban
ning van oorlog, op een geheel andeT
•elen dan de volk en bonds gedachte staat.
:oodat de kans op slagen er toch is.
In de tekst van bovenvermelde, aan
de regeeringen van Japan Engeland, Italië
Du'tschland gezonden nota's (met
Frankryk verkeeren de onderhandelingen
reeds in een vergevorderde stadium)
wordt gezegd dat de regeering der V S.
het instituut „oorlog" wenscht 'af te
'chaffen, en daartoe in onderhandeling
wil treden met de naties hierboven
genoemd cm een multilateraal verdrag te
sluiten.
De concept verdragen laten ruimten
open, opdat straks eventueel andere
tatsn tot het verbond kunnen toetre
den. De partyen die er aan deelnemen
tyameh de plicht op zich onder elkaar
nooit meer toevlucht te nemen tot den
oorlog.
De Fransche regeering had eenige re-
erves gemaakt ten aanzien van die sta
ten die tot andere verdragen in den
geest van Lccarno en den Volkenbond
zyn toegetreden. De Amerikaansche re-
geering meent echter dat dit geen om
standigheden zyn die als een beletsel
de Amerikaansche plannen in den weg
kunnen staan.
Verder wordt gezegd: „ZU (de re
geering der V. S.) gelooft bevend'.en
dat Brlttannië, Duitschland, Italië, Ja
pan en de Vereenigde Staten van een
verdrag, waarbü plechtig afstand wordt
gedaan van den oorlog ten gunste van
een minnelijke regeling van internatio
nale geschillen een zeer groote moreele
uitwerking zal hebben en ten slotte
leiden zal tot de toetreding van alle an
dere landen der wereld".
Zooals gezegd, aan deZe bespreking
is een ontwerp-ver drag toegevoegd, pas
klaar voor de regeering van desnoods
ieder land. De aanhef van het ontwerp
verdrag richt zich direct tot de vloot-
hoofden, met de nocdige pathos omtrent
menschlievendheid en wereldvrede, het
ontwerp is verder onderverdeeld in korte,
zeer duidelijke en zeer openhartige arti
kelen, die zakelijk, met een minimum
't Zou werkelijk te wenschen zijn dat
deze methode succes hadZU schUr.t
rationeeler. dan eenige tot nu toe te
Genève gevolgde.
F. A.
Een m°.rb"'aardig
voorstel.
Het Zuid-Afrikaansch blad „De
Friend", heeft een merkwaardig voor
stel gedaan, om te komen tot een oplos
sing van het zwartenvraagstuk. Het
stelt nl voor, dat Zuid-Afrika aan den
Volkenbond het verzoek zal moeten rich
ten, om geheel Zuid-West-Afrika, dat
thans een Zuid-Afrlkaansch mandaat is
definitief als uitsluitend naturellenge-
bied af te zonderen. Dit gebied, dat
grooter is dan Frankryk en Du'tsch-
land te zamen, uiterst dun bevolkt en
zeer geschikt is vcor veeteelt, zou vol
gens het blad juist geknipt zUn, orr sm
de behoeften der gansche Zuid-Afrika" n
sche Bantoebevolking te voldoen. De
geografische ligging is bovendien van
d:en aard, dat het contact met de blan
ken zeer gering zal zyn en daardoor
wordt voor de zwarten de gelegenheid
geschapen, zich langs eigen kanalen te
ontwikkelen en onder een eigen bestuur
onder oppertoezicht van den Volken
bond.
Vieg'-vens in den
Oceaan.
Te New-York zUn, volgens de Tel..
de onderhandelingen ten einde gevoerd
over de oprichting van een syndicaat-,
dat met 2.500.000 doll, kapitaal de stich
ting van acht eilanden als vlieghavens
in den Atlantischen Oceaan wil onder
nemen. Het denkbeeld van deze vlieg
havens gaat uit van den hoofdingenieur
van de Dupontfabrieken te Delaware.
Armstrong, die een tot dusver nog niet
bekend New-Yorksch kapitalist voor zUn
plan heeft gewonnen. De maatschappU
zou Vrydag worden opgericht en de
eerste vlieghaven, waarvan de plannen
reeds gereed zijn, zou binnen tien maan
den op een afstand van 800 KM. van
New-Ycrk werden ingericht.
Nieuwe Pangalisti-che
opstand.
Er is een nieuwe Pangalistische op
standpoging in het Grieksche leger on
derdrukt. meldt Reuter. Drie officieren
en acht onderofficieren zün gearresteerd
De autoriteiten waren reeds eenigeri
tUd op de hoogte van de plannen der
samenzweerders zcodat hun doen en
laten nauwkeurig werd gadegeslagen. Zij
hadden zich schriftelUk er toe ver
plicht; op een nader overeen te komen
oogenblik tot actie over te gaan.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL.
PDAT mijn geachte begunstigers de groote waarde
zullen waardeeren van de gratis geschenken, die ik
geef voor de bij mijn ADAM AS Sigaretten verpakte
coupons, doe ik de volgende belangrijke aanbieding:
Na ontvangst van den door U ingevulden
bon, welke hieronder is afgedrukt, zal ik U
mijn geïllustreerden gratis catalogus van ge-
schenken en tevens vijf vrije Coupons doen
toekomen.
tegenwoordig de fijnste en mildste Egyptische sigaret
12 10 stuks met één heele coupon 11
2 20 stuks met twee heele coupons *2
BON (tc posten !n open enveloppe, porto 1 cent)
Atn de FIRMA ALEX. S. MAVRIDES, Postbus 716. AMSTERDAM
ddrrt f
Stad:
Gelieve mij gratis cn franco toe te zenden Uw catalogus van
geschenken met VIJF VRIJE COUPONS. v 95
Via éénzelfde adres zal slechts cén van deze bons geaccepteerd worden.
