TWEEDE KAMER.
EERSTE KAMER
DINNENLAND
SCHEEPSBERICHTEN
EEN GETUIGENIS.
NIEUWE AVONTUREN VAN SNUFFELGRAAG EN KNAGELIJNTJE.
FEUILLETON
De Yle: geiIankwnardigB jaren
der familie Van der Veide
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 11 MEI 1928
Wanneer de minister het land door
gaat cn dan spreekt met autorijders,
motorrijders, fietsers, dan merkte hij
veel waardeering op. Daarom zeide hij
niet te begrijpen, dat de Kamer zoo v'Ol
crltlek is. Hij riep de Kamerleden toe
„Houdt moed wacht nu eens het
derde Jaar al!" Dan gaan we weer een
stapje verder.
De minister meende dat ons land wer
kelijk tevreden zijn kon met wat voor
1928 aangevraagd is geworden.
Men mag niet zeggen, betoogde de mi
nister dat er van de groote weiken
niets komt. Want van den aanvang a',
heeft het vijfjarig plan tot 1932 vastge
staan. Daaraan wordt voortgewerkt en
krachtig: in 1932 zal men daarmede
gereed zijn.
Voor centralisatie van de geheele we
gen verbetering gevoelt de minister nte:;
Hier, in den Haag, d&ar moeten de
froote lijnen, de vaste lijnen worden
ongegeven die het mogelijk maken, ten
einde een snelle uitvoering te bewerk
stelligen, om de provinciale en plaatse-
Uji.e diensten in te schakelen, stelde de
minister vast.
Aan den anderen kant wil de minister
de leiding ook niet naar de provinciën
overbrengen, het schort het rijk niet
aan mensohen bij die leiding, het Rijk
kan het werk zeer wel af.
De bewindsman deelde mede, dat
spoedig het ontwerp-Wcgenwet bij de
Kamer zal inkomen.
De opmerkingen over het bruggen-
vraagstuk, over de verbindingen van
Noord naar ZuLd „zal de minister ernstig
overwogen". Maar d i t staat voor hem
vast. dat hU het onverantwoordelijk zou
achten wanneer de particuliere nijver
heid als leidsvrouwe zou worden aange
nomen. Hel rijk moet ook hier de leiding
in handen houden. Mr. v. d. Vegte
deelde mede, dat hij als onderdeel van
het district wegentechniek een bruggen -
bureau heeft Ingesteld, hetwelk de
vraagstukken bestudeert en uitwerk'.
Hij hoopt nu op de" begrooting voor 1920
het een en ander te kunnen aanvragen.
De kwestie der brec-de snelverkeers-
wtgen is deelde hij voorts mede
óók in onderzoek. Een moeilijkheid daar
bij is, dat de groote steden liever de we
gen door hun kom, dan om hun kom
zien gaan.
Voor een wegenraad voelde Water-
s'aat niets. Wanneer die zou moeten
dienen om de Kamer te helpen bij ge
brek aan deskundigheid harerzijds, dan
zou aanneming beteekenen: een staats
rechtelijke blunder. Waterstaat betoogde
scherp dat over geen tak van staatszorg
de Kanier zóó goed wordt ingelicht als
over den wegenbouw. En wanneer lo
Wegenraad den minister moet advi
see ren dan zei de heer v. d. Vegte. dat
h IJ daaraan geen behoefte heeft. Ove
rigens wordt het een log lichaam, waar
van men niet te veel verwachten moet
de minister Is verantwoordelijk voor
het aanvragen van gelden. Hij merkte
op niet veel te gevoelen voor gedepu
teerden te velde.
De minster ontraadde de motie. Wan
neer zij zou wordn aangenomen, dan
zou hij. nu vrijwel alle sprekers zich
met den heer v. d. Wacrden vereenigden,
de motie ernstig overwegen.
Welnu daartoe ls hU genoopt, want
met groote meerderheid heeft de Kamer
de motiev. d. Waerden aanvaard, met
59—19 stemmen.
10 Mei.
De begroeting voor het wegen
fonds is aanvaard z.hst.
Dank zij de buitengewoon spoedige be
handeling veel spoediger dan anders
en waardoor de Eerste Kamer haar
karakter heroverde van Kamer van
Revisie te zijn van de Indische be
grooting m de Senaat vanmiddag alweer
naar huis kunnen gaan.
Vandaag werden een aantal kleinere
ontwerpen afgehandeld.
Het Radio-wetje allereerst.
Het was over dezen Radloraad, dat de
heer Heerkens Thijssen en Mevr. Pot
huisSmit Informaties wenschten. Zij
wensohten te weten, hoe deze Radio-raad
den zendtijd zou verdeelen en welke
principes daarbij zouden gelden. De
lieer Heerkens Thijssen wilde den
zendt-lld naar evenredigheid verdeelen,
Movt. PothuisSmit naar de door den
uislag der verkiezingen aangegeven even
redigheid.
De minister zweeg er over, volmaakt
en volkomen, want zei hU wanneer
ik u ga zeggen, hoe de zendtijd verdeeld
moet worden, dan wil niemand in den
Radioraad zitting nemen, omdat de leden
niet meer vrij zijn in hun advies.
Waar de heer Heerkens Thij>ssen prijs
stelde op aanwezigheid van de omroep
organisaties, daar was de minister daar
voor zeker niet te vinden. Immers, zei
hU, de Radloraad moet objectief bezien
die wenschen juist van de omroeporgani
saties.. Deze kunnen niet In eigen zaak
richten.
De heer Heerkens Thijssen had ook
critiek op het feit, dat de minister den
Indischen zender door één groep liet be
dienen. Waartegenover de minister zette
dat bij den Indischen zender niet alleen
de minister van Koloniën een woordje
had mede t>e spreken, maar ook Indië.
De begrooting van Curacao leverde dit
maal niet veel op. Dankbaar werd door
den heer die Jong en den- minister gecon-
itateerd, dat het financieel m-et Curasao
bergop gaat, dankbaar ock dat de politi;
moeilijkheden uit den weg schijnen ge
ruimd te zijn. De minister deelde mede,
dat voor 1929 meer geld voor het bijzon
der onderwijs is uitgetrokken en dat hij
voor 1930 weer meer zal vragen, zoo
dat op den duur de volledige financieels
gelijkstelling zal bereikt kunnen warden.
Goedgekeurd werden vervolgens de
kleine wijri ;en in de Pensioenwet
voor de Spoorwegambtenaren, het tms-
schen ons land en Zweden gesloten ver
zoenings-verdirag, de nieuwe bepalingen
tegen de flesschentrekkerij, de regeling
van het archiefwezen en het ontwerp
Ambtswoning voor den minister van
Buitenlandsche Zaken".
Na den middag Is het fabrieksartsen-
De heer Reymer ls er ingeloopen. Eeni-
ren tijd geleden sprak de minister van
Arbeid over de Staatscommissie, die een
onderzoek zou doen naar de onelegantles
in de sociale wetgeving. Dit werd door
den minister volkomen ironisch bedoeld.
Mr. Reymer bleek daar echter een ern
stig voornemen in gehoord te hebben.
Minister Sloteinaker hielp hem spoedig
uit den droom.
De Senaat ls tot 22 Mei uiteen.
INTIMUS.
DE RADIO-RUZIE.
Minister Van der Vegte heeft thans
geantwoord op dc vragen van de hee-
ren Boon en Krijger inzake de radio-
uitzending van 30 April. Hy laat een
kort historisch overzicht van het tot
stand komen van de overeenkomst tus-
.sehen A.V.R.O. en V.A.R.A. voorafgaan,
hieruit biykt dat de A.V.R.O, aanvan
kelijk niet dacht over een eigen uit
zending op 30 April, eerst later is deze
vereen!ging hierop teruggekomen. Toen
het nu tot een conflict kwam tusschen
de beide omrcepvereeniglngen. werd de
tusschenkomst van den minister inge
roepen. ter beslissing van de vraag, wel
ke van de twee programma's tot uit
voering zou komen. Het- was kort dag
en er was dus voor overleg zeer weinig
tyd.
's Ministers ovcrwegingeji.
Het bleek den minister toen hy moest
beslissen, dat hy de besprekingen tus-
sahen A.V.R.O. EN V.A.R.A. als voov-
avond van 1 Mei de namiddag van 30
April werd beschouwd, daarom conclu
deerde de minister dat de uitlegging
van dc V.A.R.A. de juiste was.
Door deze beslissing was echter de
zaak zelf nog niet beslist, want de mi
nister zou ook dan nog gerechtigd zyn
geweest de uitzending van de V.A.R.A
door die van de A.V.R.G te doen ver
vangen. indien de omstandigheden daar
toe aanleiding gaven. Daartoe heeft hy
toen de programma's bezien.
Het V.A.R.A.-programma voldeed aan
het doel. Dat van de AV.R.O. had
slechts een „bleek nationaal tintje".
Daarom voelde lvU geen vrüheld, waar
toe hy overigens wel het recht meent
te hebben, de uitzending door de V.A.R.A
te beletten.
In het vervolg zal, wanneer de wyzi-
ging van de Telegraaf- en Telefoonwet
tot stand mochit komen, de minister,
nadat hy den Radioraad zal hebben ge
hoord, op wetteiyke basis een regeling
kunnen treffen, die meer bevrediging
schenkt dan nu in dit jaar het geval is
geweest.
Als antwoord geeft de minister te ken
nen. dat er geen aanleiding is, om ter
opheffing van een verschil van inter
pretatie in de overeenkomst wyz'.gingen
tot stand te doen brengen.
Dit brengt eohter niet mede, dat ook
voor een volgend jaar een zelfde rege
ling van den omroep op 30 April al
gelden.
Met dc strekking van de tweede vraag
van den heer Krijger, namelijk, dat, hot
wenscheiyk ls dat op 30 April, in over
eenstemming met hetgeen overlrens op
dien dag gebeurt, ook de radio-omroep
zooveel mogeiyk in overeenstemming
7.y niet de nationale gevoelens, die op
dien dag tot liun recht moeten komen,
wordt volledig ingestemd
ZEIST PROTESTEERT.
DE OUDE STRAATWEG IN
GEVAAR.
2073 inwoners van Zeist hebben een
adres aan de Tweede Kamer gericht
waarin zy protesteeren tegen het Ryks-
wegenplan voor zoover het hun ge
meente betreft, en verzoeken de voor de
uitvoering daarvan aangevraagde creaie-
ten niet te willen verieenen.
Het plan beoogt den straatweg
UtrechtDoorn te verbroeden en een
nieuwen weg achter Zeist om aan te
leggen.
Adressanten protesteeren hiertegen
omdat: 1. de bestaande weg, door de
verbreeding op de wijze als geprojec
teerd, totaal wordt vernield en daardoor
het aspect van den geheelen ouden
straatweg onherstelbaar geschonden; 2.
de aanleg van den nieuwen weg even
eens de verdwynlng van zeer veel na
tuurschoon eisoht; 3. deze offers
en de daaraan verbonden zee:
aanmerkeiyke offers van financieelen
aard vruchteloos worden gebracht oondat
de rijksweg UtrechtDoorn uit zyn
aard, door welke voorzieningen ook, voor
snelverkeer niet in te richten is en het
verkeer door de voorgenomen voorzie
ningen eer bemoeilijkt dan verbeterd
wordt.
Zy betuigen adfhaesie aan het door
den Raad van Zeist met algemeene
stemmen vastgestelde, by den minister
van Waterstaat ingediende bezwaai
sdhrift ln zake de voorgenomen onteig-'
ning ten behoeve van de uitvoering der
meergemelde plannen.
GASCORRUPTIE
VAALS.
TE
BEVERWIJK'S DIRECTEUR
VOOR DE MAASTRICHTSCHE
RECHTBANK.
Verdacht van het aannemen van gif
ten van de Dord'tsche Gasmeter fabriek
!n zyn functie van direotsur-boekhouder
der gasfabriek te Vaals, stond Woensdag
voor de rechtbank terecht, de heer H.
J. de G., thans directeur van (h-efc gas
bedrijf te Beverwijk, meldt ds Tel.
Verdachte gaf toe een bedrag van> f 300
te hebben ontvangen, welk bedrag hem
eohter werd uitbetaald voor bewezen
diensten by den bouw van een gasoven
te Vaals. Aan de Dordtsche gasmeterfa-
briek werd het bouwen van- dien oven op
gedragen. Op verzoslc van die firma
heeft de G. bulten zün functie van di
recteur der gasfabriek toezicht op het
bouwen voor de aannemersfirma
uitgeoefend.
Later heeft verd. het geld willen terug
geven, omdat er, volgens hem, „een ver
keerde uitleg aan werd gegeven".
Dj get. J. W., vertegenwoordiger, en
P. C. S., onderdirecteur by genoemde
•asmeterfabriek bevestigden in hoofdzaak
de verklaringen van verdachte. Het doel
der giften is, volgens getuige J. W.
om meer bestellingen te krijgen en ook
voor bewezen diensten en ln dank voor
de aangename wijze .van samenwer
king, Get. S. noemt deze giften een al
gemeen voorkomend1 verschynsel en v.ndt
het bedrag van f 15.000 gulden vcor dat
doel per jaar by een crozet van rond vier
millioen geen groot -bedrag.
Het O.M. was van meendng, dat het
:ld aan verdachte is gegeven met de
bedoeling hem te bewegen in de toe
komst bestellingen by genoemde firma te
doen. De bedragen op deze wyze besteed
drukken volgens spreker niet op de aan
deelhouders, doch op de afnemers der
fabrikaten, in casu de gemeenten. Hy
acht overtreding van artikel 362 Wet
boek van Strafrecht 'bewezen en eischt
veroordeeling tot f 300 gulden boet? of
30 dagen hechtenis.
DE ROBAVER
OPGELICHT.
Het is den inspecteur van den Justi-
tleelen dienst van het bureau aan de
Groote Paauwensteeg, den heer G. Die
penhorst gelukt de vrouw op te sporen,
die betrokken is geweest by de oplich
ting van de Rotterdamsche Bankver-
eeniging voor een bedrag van 12.500.
zoogenaamd voor een fonds, ten be
hoeve van dames uit den gegoeden
stand, die buiten haar schuld in finan
cieels moeiiykheden zyn geraakt, meldt
de N. R. Ct.
Een onderzoek ln* Rotterdam leverde
geen resultaat op, maar men kreeg een
spoor, dat naar Den Haag leidde. Na
een uitgebreid onderzoek kreeg men een
ernstig vermoeden tegen de 36-jarige
W. L.. huisvrouw van A B. uit Ryswijk.
Gistermiddag ls de heer Diepenhorst
met Óen portier van de Rotterdamsche
bankvereeniging naar Ryswyk gegaan.
Daar heeft de portier haar onmiddellijk
pertinent herkend, waarna men tot ar-
estatio ls overgegaan.-^Zy is terstond
naar hier overgebracht en in het bureau
aan de Paauwensteeg opgesloten.
zy ontkent iets met de oplichting te
irnken te hebben. Wel heeft zy toege
geven verschillende dagen ook op den
aterdag. waarop de oplichting is ge
pleegd in Rotterdam te zijn geweest.
ZULLEN DE LITHO-
GRAFEN STAKEN?
WEINIG KANS OP
BEMIDDELING
Zooals wy reeds gemeld hébben, dreigt
:n het steendrukkersbed'ryf een staking
uit -te breken. Sedert 5 Mei, toen de be
staande C.A.O. eindigde wordt zonder
C. A. O. gewerkt. Wanneer de werk
gevers de eischen, door de lithegrafen
gesteld voor een nieuwe CAO,, vóór 19
Mei niet inwilligen, zal de staking over
het geheele land ingaan.
W-el is er goed werk in het bedrijf, doch
inwilliging der eischen betreffende loons-
verhooging en langer vacantia kan het
bedrytf niet lijden, wordt van werkgevers
zijde aan de Nit.C, medegedeeld.
De loonen zyn hoog, van f 22.50 tot
f 41, doch gemiddeld verdlierjjn volslagen
lithegrafen f 45.61.
De werknemers verlangen verhooging
van de hoogere minima met f 2, van de
lagere met f 2.50.
De eisch van herstel van het z. g. n.
illustratie-contract uit de jaren 1920 tot
1923, een tijdperk van hoogconjunctuur
achten de werkgevers volkomen orJbillïjk,
temeer, daar geen der werknemers de
Iconpositie van 1923 terug zou verlan
gen.
De onderhandelingen zijn thans afge
broken. De rijksbemiddelaar, prof. mr.
P. J. Aallberse, heeft inlichtingen- ge
vraagd op grond, waarvan hy het doen
van een bemiddelingsvoorstel zou kun
nen overwegen, maar het bestuur der
werkgeversorganisatie stelt zich van
succes van een bemiddelingspoging wei
nig voor, nu van werknamerszijde de
machtskwestie gesteld is.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL.
Aldabi 9 Mei van Santos, Buenos Ayres
n. Rotterdam.
Amazone 7 Mei te New-York v. West-
Indië.
Abbekerk 10 Mei 11 u. te Antwerpen,
Australië n. Rotterdam.
Breda 8 Mei van Tocopilla naar
Iquique.
Boskoop p. 10 Mei Vlissingen, Ant
werpen n. Amsterdam.
Borneo, 9 Mei te Suez, Batavia n. Am
sterdam.
Ohr. Huygens, 10 Mei te Genua, Bata
via n. Amsterdam.
Danorshire 8 Mei te Tacoma v. Rot
terdam.
Eemdyk, 9 Mei 280 myi West van
Bishop, Pacifickust n. Rotterdam.
Flora 8 Mei te New-York, van West-
Indlë.
Grootendijk, 7 Mei te Port Columbia,
Antwerpen n. de Pacifickust.
Gemma. 10 Mei v. Sjanghai. Rotter
dam n. Japan,
Gelria 9 Mei te en van Ooruna. B.-
Ayres n. Amsterdam.
Kathe Christopher sen, st. 5 Mei in een
Oostzeehaven, bestemd n. Rotterdam.
Kedoe 9 Mei 22 u. v. Colombo, Bata
via n. Rotterdam.
Kinderdijk, 9 Mei te Los Angeles Har
bour v. Antwerpen.
Kïekerk, 9 Mei v. Kilindini n. Port
Sudan.
Lochkatrine 9 Mei te Panama, Paci
fickust n. Rotterdam.
Hot steeds toenemende gebruik van
KING-pepermunt bewijst ten duide
lijkste, dat KING door zijn lekkeren
smaak in een behoefte voorziet.
Iemand, die geregeld KING gebruikt,
drukte zich daarover op kernachtige
wijze (een woordspeling makend
op een uitdrukking van een bekend
Fransch schrijver) als volgt uit:
„Indien KING-pepermuni niet bestond,
dan moest men het uitvinden."
Verkrijgbaar bij Uwen winkelier a
20 ets. per ons en in rollen a 5 en
10 ets-
Voor engros by: Fa C. H. S. HEILKER, Haarlem
Stofzuigerhuis MAERTENS
B ARTEL JORIS STRAAT 16
TELEFOON No. 10756
Verkoop, Verhuur, for uilen, Reparaties
Leerdam 9 Mei v. Corunna, Robter-
dam n. New-Orleans.
Madoera 10 Mei te Port Said, Amster
dam n. Batavia.
Modjokerto p. 10 Mei 5 u. Ouessan-t,
Batavia n, Rotterdam.
Nebraska 10 Mei te Rotterdam v. de
Pacifickust.
Nias 9 Mei v. P. Elisabeth n. Kaap
stad.
Nieuw Amsterdam, 10 Mei v.
Southampton. Rotterdam n. New-York.
Orion 10 Mei v. Amsterdam n. Ham
burg.
Orestes, 9 Mei v. Hamburg n. Am
sterdam.
Oost-kerk, 10 Mei v.m. te Rotterdam
v. Amsterdam.
Patria 10 Mei te Rotterdam, van Ba
tavia.
Poseidon 9 Med v. Willemstad n. Oar-
racasbai (Curacao).
Randfontein, p. 9 Mei Ferim, Am
sterdam n. Port Natal.
Rietfontein n. 10 Mei Vlissingen, Ant
werpen n. Kaapstad.
Sambre 8 Mei te Los Angeles v. Rot
terdam.
Saturnus 8 Mei v. Curacao n. Pto.
Oabello.
Saparoea 10 Mei te Port Swettenham.
Amsterdam n. Batavia.
Sumatra, 9 Mei te Suez, Beira n.
Rotterdam.
Sitoebondo, 10 Mei v.m. v. Rotterdam
n. Hamburg.
Spaaxndam 10 Mei te Rotterdam van
New-Orleans.
Sohiekerfc 9 Mei v. Madras, Rotter
dam n. Calcutta.
Tapanoeli 9 Mei 22 u. v. Port Said,
Batavia n. Rotterdam.
Tosari p. 10 Mei 7 u, Perim, Batavia,
n. New-York.
Veendam p. 9 Mei Cape Race, Rot
terdam n. New-York.
Waaldijk, 9 Mei v. Bahia, Amsterdam
n. Buenos Ayres.
IJselkeilk 9 Mei v. Port Said, Calcutta
n. Rotterdam.
Zaanland 10 Mei v.m. te Rotterdam
v. Antwerpen.
Zeelandia 10 Mei te Portsmouth, Am
sterdam n. B.-Ayres.
Antonios Yannoulatos st. 8 Mei v. Ga-
latz n. Rotterdam. s
Orleans, vertrekt 10 Mei n. Rot
terdam.
Australia, st. 5 Mei v. Catania n. Rot
terdam.
Riosto, st, p. 9 Mei Zea Ibrafl n. Rot
terdam.
VOOR DE KINDEREN.
Helaas, het is alweer mis.Niet de tralies
van dc^kooi worden verbogen, maar het touw
breekt.... En de rechtsche dienders gaan alle*
maal tegelijk van dc sokken.... Deksels, wat
een schuiver maken ze.... Driemaal over den
kop
't Is eenvoudig een muizenhutspol zonder
spek, maar wel met klapstuk. Want de heeren
agenten komen niet erg zacht op den steenen
vloer terecht, die heelcmaal niemendal meegeeft.
Bovendien valt de een boven op den ander en
dat is ook niet alles, wanneer jc net onder ligt.
door .TAN VAN MERLENSTEIJN.
2)
Do jongste van ons vieren is Oorry.
cie destijds zeventien jaar was. Als
broer kan ik moeiiyk over myn zuster
oordcelen, hoewel ik weet, dat de meisjes
van Van der Velde in gezelschap als
verkeiyke schoonheden gelden, zy ,!s
groot en slank en heeft van vader her
blonde haar geërfd, dat onze dames
zoo ij ei'ig rrct kunstmiddelen trachten
te verkrygen. hetgeen haar nooit geluk.
Haar donkere oogen zyn een erfdeel van
mcedjr en zy kan er tevreden mee zyn.
Zooals wy Jcrgcns, is ook zy in ieder?
sport thuis. Zij Ls een zeer goed zwem
ster en een uitstékend tennisspeelster.
Aan deze beide takken van sport heeft
zij -ok haar welgenroportlonnoerdc
lichaamsbouw te danken.
Aangezien de leze: nu met myn te.
ii4.de kennis heeft gemaakt, kan ik tot
de eigeniyke vertelling overgaan. Hét
was op een middag in September, kort.
voor het einde van den werktyd, dat een
expresbode my in het constructiebureau
van onze werf in Amsterdam een brief
van mUn broer Gerard bracht.
..Beste Dirk,
Ik verzoek je dringend vanavond of
morgen vroeg zonder mankeeren naar
ons toe te kome.n. Niet omdat ik jarig
ben zoo sentimenteel ben ik niet
maar omdat ik een zeer gewichtige
zaak met je te bespreken hob.
Je Genard".
En zoo zat ik dan 's avonds by mijn
familie ln Wassenaar cn kon uit hun
verrassing opmaken, dat Gerard hun
niets van zyn brief verteld had. Gerard
was over het algemeen niet iemand, die
zich met geheimzinnigdoenery ophield
Daarom was ik zeer verwonderd on
wachtte met ongeduld op hot. oogenblik
dat we alleen zouden z.yn. Dat oogen
blik kwam pas den volgenden morgen
na het gcmcenschappeiyk ontbyt. Vader
'lot zloh door Corry naar don Haag
chauffeercn. aangezien zy daar allebé
verschillende inkoop? n wilden doen
Moeder had zich met Mademoiselle te
ruggetrokken om over het menu voor
dien dag te beraadslagen. Ik was zeer
nieuwsgierig wat Gerard my te vertellen
had en ecriyk g?::?£d, was ik er een
beetje bang voor. Wie weet in welke ge
vaarlijke netten van het moderne leven
Gerard verstrikt was. Hij had wel va
ders vastheid var. karakter geërfd, maar
de werkelijkheid legt een jong, impulsief
mensch, vol phantnsie, wien de levens
ervaring nog ontbreekt, vele hinderla
gen. waarvan het gevaar dikwyis niet te
overzien is. Ik geloofde wel, dat ik
wist, wat Gerard my toe te vertrouwen
had en was er op voorbereid de geest
driftige beschryvlng van een jongedame
met korte rekjes en een gepermanent
polkakopje te hcorcn te krygen. Maar
zlin eerste woorden al toonden mU dat
ik my vergist had.
..Nu zyn wij eindciyk zoo ver, dat wy
alleen kunnen sproken. Dirk. Ik wil dat
echter niet hier doen, maar in de werk
plaats. Daar heb ik ook liet apparaat
staan. Ga mee én wees op een groote
verrassing voorbereid".
Ik haalde verlicht adem. Dus het was
geen liefdesgeschiedenis maar een nieuw
apparaat. De nieuwsgierigheid van den
ingenieur werd reeds in my wakker.
wy gingen naar de werkplaats. Eigen-
lyk is het verbazingwekkend in een vil-
'a ln Wassenaar een werkplaats te vin
den, maar by een familie waarvan alle
manneiyke led an ingenieur zyn. Ls hel
toch niet geheel eai al onbegrijpelijk. Va
der had een garage laten bouwen, die
voor een'ge auto's plaats bood. terwijl
daarnaast neg een groots ruimte was,
die hU tct een soort reparatie- cf ccn-
struoticwerkplaats lud gemaakt, Deze
werkplaats was werkelfik keurig inge-
rioht. Er ontbraken zelfs geen machi
nes. al waren liet natuurlyk ook geen
geweldige groote banken. Maar alles was
er aanwezig, om elk werk op technisch
gebied, dat niet te groot was, te kunnen
uitvoeren. Toen wy de werkplaats bin
nen traden, viel my eigeniyk niets by-
zunders op. In het midden van het ver
trek stond evenwel een groot photogra-
fietoestel, of tenminste iets. dat ik
daarvoor hield. Het geheele toestel was
met een zwarten doek omhangen cn
rustte op een opvouwbaren drievoet van
zeer sterke constructie. De vorm van het
bedekte apparaat was niet duideiyk te
onderscheiden, maar in ieder geval
het kón een photografietocstel zyn. Ik
keek er nieuwsgierig naar. Gerard zag
mijn blik en zeide:
„Ja, het is zoo Dat is myn nieuwe ap
paraat".
„Je hebt je dus op de photografie ge
worpen?"
Gerard glimlachte.
„Schyn bedriegt. Dirk. Maar ik zal je
niet langer in het onzekere laten. Ga
zitten en luister. Hot idee dat de basis
van het apparaat vormt, is het volgende:
Het is ean bekend fait. dat het voor ze
kere mensch en mogeiyk is. zelfs over
grooto afstanden, aan andere menschen
bevelen te geven ot gedachten cp hen
over te brengen. Deze overbrenging hecht
veel overeenkomst mte de r&d ie te ie gra
fie en zóu dus ook op een onbekende
soort golven gebaseerd kunnen zyn. Het
feit, dat zulle een gedachte- of wilsover-
brenging slechts zelden voorkomt, be
wijst alleen maar dat zeer' weinig men
schen voldoende sterke wilgolven uit
zenden on ir.sgeiyks slechts enkele fyn-
gevoelige ontvangapparaten vormen:
het bewijst echter niets tegen myn theo
rie, dat het golven zyn, die deze over
brenging tot stand laten komen.
In 't algemeen kan man de vergeiy-
king met de telegrafie nog verder uit
spinnen. Veelvuldige experimenten heb
ben bewezen, dat zulke wilsoverbron-
glngen zich gemakkelijker voltrekken,
wanneer er tusschen beide experimen-
tecrende personen een lichamelijke aan
raking plaats vindt, wanneer er dus tus
schen de beide stations een directe, goed
geleidende verbinding bestaat, precies
-ooals de draad van het ouderwetsche
telegrafietOTStel, die het gewenschte be
richt duidelijker overbrengt dan de ra
diogolven, die ook meer van invloeden
van buitenaf te lijden hebben Wils-
overbrengingen zonder Jichameiyke aan
raking zyn, zooals de draad'ooze over
brengingen lastiger en vandaar zeldza
mer. Het voornaamste was nu te bepa
len. of d°ce golven zich laten isoleeren
on concentre eren. Daarna moest ik zien
uit te vinden hoe deze golven te verster
ken. Ik ben erin geslaagd, al desa pun
ten op t? lossen. Zóó zijt nu mijn ap
paraat, na eer. lange reeks van expe
rimenten er uit".
Gerard trok den doek weg en onthul
de het apparaat. Nu zag ik ook dat de
werkelyke vorm toch r.cg betrekkeiyk
veel van die van een photografietoestel
verschilde Dit toestel was langer en
stak vandaar aan beide kanben tamelijk
ver over het middeldraalpunt heen,
waarin het cp het bovenste vlak van
den drievoet bevestigd was. Het achter
gedeelte was kogelvormig en had van
c-nderen een ovale opening die iets groo-
ter was dan een mannenhoofd. De kogel
ging naar voren in een stevigen cylinder
over. die in een dunneren uitliep, die
biykbaar door verschillende stelschroe-
\en en hefboomen, op de manier van
een telescoop naar voren en naar ach
teren kon bewogen worden.
Het bovenste, horizontale afsluitvlak
van de drievoet, waarop het heele toestel
draaibaar gemonteerd was. had een dia
meter van ongeveer veertig centimeter.
Onder dit vlak hing een metalen kastje,
waaruit een paar draden en rubberpy-
pen naar dm eersten, grooten cylinder
liepen. Het geheel leek nu meer op een
proj jc tie-apparaat.
Ik kon uit de afzenderiyke deelen niet
wys worden. Doch Gerard liet my niet
lang wachten.
CWerdt vervolgd)
