HAARLEM'S DAGBLAD
De vier gedenkwaardige jaren
der familie Van der Velde
ZATERDAG 12 MEI 1928 VIJFDE BLAD
BERLIJNSCHE BRIEVEN.
(Van onzen eigen correspondent)
Berlyn in warme lentedagen. Een lente-uitstapje
naar Werder. Gevolgen van het drinken van koppi.
gen vruchtenwijn. Minister Stresemann te München
Een schitterende uitvinding voor congressen. De
«ware taak der tolken.
Tropische hitte omvangt ons, arme
Berlijners. In een stad zijn dergelijke
temperaturen boven de dertig graden
nu eenmaal een kwelling, ook al komen
ze als nu in een periode, die onmid
dellijk cp sneeuw en hagel volgt, zoodat
we nog wat „latente koude" en weer
standsvermogen met ons omdragen.
En toch mogen we niet klagen.
Berlijn is juist in zulke warme lenteda
gen een stad, die veel te genieten geelt.
De omstreken tooien zich thans met do
anilliarden bloesems der vruchtboomen,
die in dikke bouquetten het landschap
opvroolijken. en in het bijzonder he;
beroemde Werder. het dorpje in de na
bijheid van Berlijn, dat een bijzondere
reputatie als kersenland geniet ai
kunnen deze kersen van Werder toch
heusch nog niet met die van de Betuwe
vergeleken worden! maakt zich ge
reed voor den jaarlljkschen storm van
bezoekers. d;e wel eens, vooral, op Zon
dagen, in 50.000 en meer exemplaren ple
gen binnen te vallen.
Populair heet dit uitstapje hier: „zur
Baumblüte in Werder',' en dit feest is m
de eerste plaats voor het volk bedoeld.
De beter gesitueerden wagen in de week
ook wel de korte spoorreis of een extri.
dienst van de omnibussen, als zij met
over eigen auto beschikken; maar het
zijn toch in hoofdzaak de „kleine luy-
den" die den weg naar Werder weten ie
vinden. „Mit Kind ur.d Kegel" trekken
ze naar het dorpje, dat zoo uiterst be
koorlijk aan den meeroever gelegen is.
Maar wat dan volgt is meestal minder
verheugend. Men maakt zich niet al *e
druk om het natuurschoon, maar is om
den vruchtenwijn gekomen, die heel
goed smaakt niet alleen, maar die zoo
(koppig is, dat men na een glas of drie
al op de beenen tolt, en na het gebruik
van een geheele flesch (en minder pleegt
tmen bij deze gelegenheden niet te
drinkenvolkomen dronken is. Zich
eens flink dronken drinken in Werder
dat is heQaas ook het treurige doel,
waarmee de meeste stadsbewoners naar
Werder plegen te trekken
En wat men dan op zulke feestdagen
te genieten krijgt zou het genoegen van
de heerlijke omgeving volkomen kunnen
bederven, indien er niet een grappig'»
kant aan ware, die ten slotte zelfs met
deze onverkwikkelijkheden verzoent. Vele
dorpskroegen namelijk, die op zulke da
gen met meer dan voldoende gevallen
van dronkenschap kunnen rekenen, heb
ben, door de ervaringen geleerd, hellin
gen aangelegd, die van de meestal Iets
Jiooger gelegen huizen naar den straat
weg voeren. En kan men nu de ziwaar
beschonken Berlijners niet meer goed
schiks naar trein of boot krijgen, dan
rolt men ze eenvoudig van deze hellin
gen naar beneden, en echtgenooten of
familieleden moeten dan maar zien, hoe
se de wezenloozen verder krijgen. De
kroegbaas is ze in elk geval kwijt!
Men begrijpt, dat vooral de jeugd, die
eigenlijk bij zulke dingen onzichtbaar
behoorde te blijven, er eer. eer In stelt,
aan den onderkant der hellingen op
waoht te staan, en komen er dan eeni-
ge vrachtjes benevelde Berlijners naar
beneden rollen, dan gaat er een gejuich
op van je welste.
Het moet een minder verkwikkelijk,
maar misschien (om andere redenen)
even laohwekkend schouwspel geweest
zijn, hce de ryksministef van buiten-
landsche zaken, dr. Stresemann, dezer
dagen in Münclien uitgejouwd weid
door de meestal nog tamelijk jeugdige
aanhangers van den (Oostenrykschen
en later genaturaliseerden) politdeken
vrybuoter Adolf Hitler, die in de dagen
der inflatie eens een poging gedaan
heeft om Beieren tegen Pruisen op le
(hitsen en den „marsch naar Berlijn" te
ondernemen of hier de regeering „om
ver te werpen". Een zoogenaamde
«Putsch", waarvan men zich nog wel
zal herinneren, dat hij geheel op niets
uitliep, omdat Hitier en de Beierschc
ministerpresident von Kahr niet één lijn
trokken en elkaar direct in de haren
Vlogen.
Langen tijd heeft men in het zuiden
van Duitschland en ook in de zooge
naamde „völkisohe" (antisemitische)
kringen van andere Duitsche landen de
zen Hitler, die in zyn scort een vlot
spreker is, voor een half wondemiensch
gehouden. Maar dat is alweer eenigen
tyd geleden. Men is nu gelukkig in een
geheel ander stadium. Deze Völkische
groepen, die eigenlijk alleen van haat
leven, en die overal „Joodsche spoken
zien, en waar ze die niet kunnen ontdek
ken. ze eenvoudig maar fantaseeren.
1 hebben op den duur onderling weer zoo
veel ruzie gekregen, dat ze zonder eeni
gen invlcsd in Duitsc'nland zijn. Maar
vooral in Beieren hebben ze nog altijd
eenigen aanhang. Him aartsvijand is
Dr. Gustav Stres: mann, die immers vre
de met Frankrijk wil. die het Locarno-
verdrag aangeboden heeft, waarin vrij
willig afstand van Elzas Lotharingen
gedaan wordt, en die door zijn geheele
politieke van verzoening dezen oproeri-
gen en verdwaasden jengen mer.aohen
het eten bedorven heeft.
En nu kwam deze gehate politicus
naar Boteren en sprak in den beruch-
ten .Burger Braukeller". waarin al zoo
veel politieke vergaderingen gehouden
zijn. die aan opstootjes en zelfs aan po
gingen tot afscheuring van Beieren van
het Rijk voorafgingen! Hij sprak er. dat
wil zeggen, hU trachtte te spreken. An
derhalf uur lar.g hield de minister,
die ook vertegenwoordiger voor Beieren
tegenover het buitenland is, het vol, met
zijn sterke stem het gejoel en gekijf van
deze Hitlerjeugd te overschreeuwen.
Ware ik in zijn geval geweest, dan zou
ik het geen kwartier volgehouden heb
ben. Maar dr. Stresemann is nu een
maal een dapper man en men kan
slechts betreuren, dat deze dapperheid
hier zoo verkwist werd.
Ten slotte echter moest de minister,
die door de politie met gesteund werd
(waarover achter gesloten deuren later
stelL'g neg wél een hartig woordje me:
de Eriersche regeering gesproken zal
zijn!) den ongelijken strijd tegen hon
derd schreeuwers en bovendien nog
fluitjes medegebracht hadden, opgeven.
En ae Beiersche kranten bleken zich
den dag daarop heusch te schamen over
de wijze, waarop een Duitsch minister
in zijn eigen vaderland ontvangen was.
Nu ik het toch over Dr. Stresemann
heb: ik sprak den minister onlangs in
kleinen kring, en toen het gesprek op
den Volkenbond kwam, vroeg ik of ei
al iets naders bepaald was omtrent de
nieuwe plannen, door een bijzondere
technische verbetering het storende en
tUdrooven.de herhalen van redevoerin
gen in andere talen onnoodig te maken.
Het bleek mij toen. dat de minister of
schoon hij toch een tijdlang voorzitter
van den Volkenbondsraad geweest is.
van deze plannen niet het minste ge
hoord had. en ik was al geneigd, op
grond daarvan een en ander voor bluf
of voor een „canard" te houden. Maar
nu lees ik opeens, dat de uitvinding niet
alleen volkomen gelukt is maar dat in
de aanstaande zitting in Genève de af-
gevaradigdon der Staten er al de voor
deden van zullen kunnen genieten. Hier
is een redding voor de tallooze inter
nationale congressen, die vrijwel altijd
ongenietbaar zijn door de vertalingen
der tolken, die den congrestyd drie en
meermalen verlengen en de aandacht
absoluut wegnemen, terwijl er nog bij
komt, dat zelfs de prachtigste vertaling
toch niet meer zooveel uitwerking heeft
als de directe rede, waarbij de persoon
lijkheid van den spreker en de onmid
dellijke werking van zijn argumenten
den doorslag plegen te geven.
En waarin bestaat nu die uitvinding,
waarvan ik hier met opzet melding
maak omdat ook Nederlandsche Bonden
en congressen er voordeel van zullen
kunnen trekken. Alle zitplaatsen zullen
voorzien worden van hoortoestellen als
voor de draadlooze telefonie. Een viertal
knoppen geeft de mogelijkheid, de tele
foon te verbinden met den Fransohen,
den Duitschen, den Engelschen of den
Italiaanschen tolk. Een van de vier
talen spreekt zeker ieder afgevaardig
de. Deze tolken zitten nu niet meer in
de zaal zelf. maar in cellen in een an
dere ruimte waarheen de stem van den
spreker door een microfoon geleid wordt.
In elk van deze cellen vertaalt de tolk
nu een rede, die hij hoort, onmiddellijk
in de taal, waarvoor hü specialist is. En
die vertaling hoort dus vrijwel op het
zelfde oogenblik de luisteraar in de zaal,
die zich met een cel naar zijn keuze ver
bonden heeft. Men heeft in Genève
reeds eenige maanden proeven genomen.
Het machinale klopt prachtig De eenige
moeilijkheid schuilt in de tolken. Deze
menschen hebben het toch al zwaar ge
noeg. Zij moeten niet alleen hun twee
of meer talen volkomen beheerschen,
maar ook zelf vlotte sprekers zUn, die
niet naar woorden behoeven te zoeken.
In normale gevallen konden zij, terwijl
ztf een rede aanhoorden, nog sr.eJ over
leggen welk woord hun ontvallen was.
en het desnoods vragen aan een collega
of het opzoeken.
Volgens deze allernieuwste methode ls
dit niet meer mogelijk. ZU moeten ver
talen met de snelheid waarmede de re
denaar ir. de groote zaal daarnaast
spreekt. Zij mogen niet achterblijven.
niet wijfelen. En dit bovenmenschelUk
schijnende werk gelukt desondanks.
Dat hebben de proeven al bewezen. Al
leen is tevens gebleken, dat de tolken
het hoogstens twee uren konden vol
houden en toen voor den verderen dag
docdop waren. Zij' zullen dus vermeer
derd moeten worden en elkaar, evenals
dat met stenografen geschiedt, regelma
tig moeten afwisselen. En stellig zal men
hun ook de noodige salarisverhooging
moeten aanbieden!
Maar het ideaal is dan ook vrijwel
bereikt. De heeren afgevaardigden zul
len geen tijd meer verliezen en in de
zaal zal weer de spanning en de belang
stelling zijn, die alleen mogelijk is, wan
neer een spreker door alle aanwezigen
onmiddellijk verstaan wordt!
H. v. B.
INGEZONDEN MEDEDEFT IN GEN
a 60 Cents per regel.
Pijnloos Scheren
Vlug Scheren
Schoon Scheren
zonder dat Uw huid stukgaat of naschrijnt,
ook al is Uw ba-rd nog zoo zwaar en hard.
indien U s'echts vóór het inzeepen de
baardoppervlakte inwrijft met een weinig
Doos 30, 60 Tube 80 ct. PUROL
BINNENLAND
DE MOORD TE
MAARTENSDIJK.
NOG MEER ARRESTATIES.
De 20-jarige landarbeider, die sinds
eenige dagen van moord op Floor te
Maartensdijk werd verdacht, is op vrije
voeten gesteld. In verband met deze zaak
heeft de politie té Maartensdijk de aan
houding van eenige anderen gelast,
meldt het Hbld.
HARD TEGEN HARD.
HET CONFLICT BIJ DE
SCHELDE.
De directie van de scheepsbouwmaat-
schappU de Schelde te Vlissingen heeft
medegedeeld, dat zU de eisehen der ar
beiders zcoals zij thans gesteld zijn niet
zal inwilligen.
In een Donderdagavond gehouden ver
gadering van de metaalbewerkersbonden
is besloten, aan de gestelde eisehen vast
te houden. Op de personeelsvergadering
zullen schriftelijke stemmingen plaats
hebben over een voorstel om aan de di
rectie van de Schelde een ultimatum te
stellen. Als dit voorstel wordt aangeno
men en de gestelde eisehen niet worden
ingewilligd, zal Vrijdag 25 dezer de sta
king worden geproclameerd, meldt de
N. R. C.
TELKENS GROOTER.
NIEUWE SCHEPEN VOOR DE
LLOYD.
De directie van den Rotterdamschen
Lloyd heeft besloten, twee motorschepen
van grooter afmeting neg dan de ,.Si-
bajak", te doen Jouwen bij de Konink
lijke maatschappij „De Schelde" te Vlis
singen. ZU zullen „Baloeran" en „Dem-
po" genaamd worden meldt de H. Crt.
DE FRAUDE BIJ DE
ROBAVER.
SLECHTS ƒ4000.— VER
DUISTERD.
De secretaris van de directie van le
Rotterdamsche Banlcvereeniging v. d.
E. B., die is aangehouden als verdacht,
van verduistering en mogelijk ook van
medeplichtigheid van de oplichting, ge
pleegd door de nu ook gearresteerde
„deftige dame" is in het huis van bewa
ring opgesloten en ter beschikking van
de justitie gesteld.
In deze zaak is het onderzoek zoover
gevorderd, dat de aangehoudene ln
ieder geval zal kunnen worden vervolgd
wegens verduistering. Deze verduiste
ring gaat evenwel over een bslangrUk
lager bedrag dan eerst in verband m *L
deze zaak is genoemd. Het gaat hier
nl. over een bedrag van f 4000. De ver
dachte heeft deze verduistering bekend.
„OOME JAN" TREEDT AF.
GROOT VERLIES VOOR DE
DIAMANTBEWERKERS.
Oome Jan. de bekende 65-jarige heer
Jan van Zutphen gaat heen uit de dia
mantbewerkerswereld waarin hü zoo
vele Jaren een merkwaardige, door allen
beminde figuur was.
Want, naar het Volk meldt, is bU het
bestuur van den Aigem. Nederl. Dia
mantbewerkers Bond een brief van
hem binnengekomen waarin hy mede
deelt. dat door de herhaalde ziekte
perioden, die hU in de laatste twee ja
ren heeft doorgemaakt, zijn gezond
heidstoestand thans aanleiding voor
zUn dokter ls geweest hem te adviseeren
zich uit het grootste deel van zUn func
ties terug te trekken.
Als gevolg daarvan deelde de heer
Van Zutphen aan het bestuur van den
Algem. Nederl. Diamantbewerkers
Bond mee, dat hU bedankt als secretaris
van dezen bond. als bestuurder van het
„Koperen Stelenfonds" en als bestuur
der van het Nederl. Verbond van Vak
verenigingen.
Deze mededeeling heeft, naar het blad
er bU votgt, diepen indruk gemaakt op
den Bondsraad. Men kan zich den Alg.
Nederl. Diamantbewerkers bor.d en zyn
neveninstelling, hot Koperen-Stelen-
fonds moeilijk voorstellen zonder den
heer Van Zutphen. ..Welk een leegte zal
hU laten in het gebouw aan de Fran-
sc hei aan en in het kantoor aan den
Hoogte-Kadük, zUn markante figuur,
dat krachtige en toch zco oneindig-goe-
dige gezicht in het kader van den
grooten baard, zUn daar haast niet te
missen."
De heer Van Zutphen is lid van ve
lerlei com missiën, en hij heeft o.a, zit
ting in de commissie van bestuur van
het Provinciaal Ziekenhuis te Sant
poort,
VAN LEAR BLACK VER
TREKT MAANDAG.
NAAR KAAPSTAD EN TOKIO.
Het vertrek van den heer Van Leao
Black tot zUn groote wereldvlucht met
de K.L.M. is bepaald op Maandag 14
Mei, des morgens om 6 uur, van het
vliegterrein Croydon bU Londen, meld:
het Hbld.
Het driemotorig Fokker-vliegtuig
H-NADP, bevindt zich thans neg op
Waalhaven, waar geregeld proefvluch
ten worden gehouden en vandaar zal
het Zondagmorgen met Geysendorffer
als eersten bestuurder. Scholte als
tweeden bestuurder en Weber als werk
tuigkundige naar Londen vertrekken.
Aan boord zal zich dan de heer A.
Pleaman, directeur der K.L.M. bevin
den, die den heer Van Lear Black op
Croydon uitgeleide zal doen, by het
begtn van zUn reis naar Kaapstad.
Zooals bekend zal op de terugreis het
vliegtuig niet naar Europa terugkeeren
doch var. Cairo uit een tocht naar Tokio
en terug ondernemen. Te dien einde zul
len in Caïro de gebruikte motoren door
nieuwe vervangen worden.
NOG EEN FILMSTER OP
DE I. T. F.
LIEN DEYERS IN T
VADERLAND.
Het bestuur der Internationale Ten
toonstelling op Filmgebied heeft de
jonge Hollandsche filmster Lien Deyers
uitcenoodigd tot een bezoek aan de I.
T. F. Deze uitnood'? ng werd aanvaard
Ze is heden om elf uur aan het S.S.-
station te 's-Gravenhage aangekomen.
DE MOORD OP EEN
ASSISTENT.
GEVAARLIJKE MANDOERS.
De landraad te Siantar is begonnen
met de behandeling van de zaak tegen
de mandoers Wïr en Darm an en 26 Ja-
vaar.sche koelies, wegens moord op den
assistent Van Vessem op den onderne
ming Parnabolon. Uit het verhoor werd
duidelijk, dat drie dagen vóór den
moord, onder leiding van de mandoers,
die een aanmerking op hun werk had
den gekregen, een complot gesmeed was
om den assistent te vermoorden. Van
Vessem. die op den dag van dun moord
van het werk kwam, vroeg aan Wir,
waarem hU niet groette, waarop Wir
antwoordde: ,jk ben te moe om myn
hoed af te nemen", waarna Wir Van
Vessem twee slagen in het gezicht gaf.
den koelies toeroepend: ..kerojok" (val
aan). Van Vessem vluchtte naar een
ravUn, waar hU met knuppels en pa
rangs werd afgeslacht. De landraad ver
trok gisteren naar Parnabolon teneinde
het drama te reconstrueer en.
TWEE TON
VERDUISTERD.
DE DADER ZAL EEN GRATIS
REISJE NAAR INDIë MAKEN.
Op verzoek van de justitie te Medan is
naar het Volk meldt Ce Lelden in een
woning aan den Hoogen RUndUk op last
van den rechter-commissaris te 's-Gra
venhage gearresteerd zekere B., die zich
ten nadcele van een bankinstelling in
Inöië aan verduistering van een bedrag
van meer dan 200.000 heeft schuld-g
gemaakt.
Hy is naar het huis van bewaring te
's-Gravenhage overgebracht om naar
Indië te worden getransporteerd.
DE STEM UIT HOLLAND.
DRAADLOOZE BERICHT
GEVING OVER ONS LAND.
De Radio-Bode meldt, dat zich on
langs, met welwillende medewerking
van de zUde der regeering, een redactie
commissie heeft gevormd, welke iedere
week door middel van den Kootwyk-
sohen zender het buitenland allerlei we
tenswaardigheden omtrent Nederland
zal mededeelen.
De directeur ran het Haagsohe Ane-
takantoor, de heer Herman Salomonson,
is voorzitter van deze commissie.
De uitzendingen, welke volkomen be
langeloos geschieden, hebben plaats in
het Ncderlandsch, Fransen, Duitsch en
Engelsch. De bedoeling der commissie
is de adressen van Nederlanders in het
buitenland gevestigd, te verkrijgen, die
bU de opneming en verspreiding van
hetgeen „De stem uit Holland" mede
deelt. hun medewerking in het belang
van het mooie nationale doel zouden
willen verleenen.
Woensdag 2 Mei 11. werd door middel
van den zender over de geheele wereld
verspreid de mededeeling van hetgeen
de cultureele commissie zich voorstelt,
den bezoekers der Olympische Spelen
te bieden.
Maardag 14 Mei te 9.30 zal de heer
M. S. Vaz Dias aan het onderwerp:
Kootwijk"s zender in dienst van een
nationaal belang, een korte bespreking
wijden.
IN WEINIGE
WOORDEN.
De nieuwe Gouverneur van Surina
me, dr. A. A. L. Rutgers is gisteren per
stoomschip „Stuyvesant" naar Para
maribo vertrokken. Hem werd uitgeleide
gedaan door vele autoriteiten en belang
stellenden.
Gedeputeerde Staten van Noord-
Brabant hebben het besluit van den
raad van Halsteren vernietigd, waarbij
de gemeente-secretaris de heer A. van
Heek als gemeen te-secretaris werd ont
slagen. Dit geschiedde in verband met
ontdekte malversaties.
Gisteren is te Amsterdam het nieuwe
gebouw van de Amsterdamsche Maat
schappij voor Jongemannen bU het
Leidschc boechje, plechtig geopend.
Donderdagavond is op een onbewaak-
ten overweg bU Waai re (N.B.) een
vrachtauto door een trein gegrepen en
grootendeels vernield. De beide inzit
tenden waren op het laatste oogenblik
uit de auto gesprongen en kregen geen
letsel.
INGEZONDEN MEDEDEFLINGEN
a 60 Cent* per regel.
BLOEMENPAAL,
KAMP KEXNEMER LYCEUM.
Van 1621 Mei voor den bovenbouw
en van 21—26 Mei voor den onderbouw
betrekt het Kennemer Lyoeum dit Jaar
weer het kamp te Lunteren van de N.
C. S. V.
Verschillende bekende persoonlUkhe-
den zullen de avonden komen opluiste
ren. Henri Dekking, De Clercq. Do No
bel, Nolthenius, mevr. Rozelaar, Mr. V
Maanen voor het eerste kamp en Emlel
Hullebroek en W. v. Houten, de gooche
laar, het tweede kamp voor de jonge
ren.
In beide kampen zal eenmaal een
kampvuur branden onder leiding van
den heer Wessels, padvindcrsleider.
Verscheidene oud-leerlingen komen
kamp-reunic houden op 19 en 20 Mei.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGE*
a 60 Cent* per regel-
f ïcieriicct cejcr* i
Jj 35 JAAR BEPROEFD
Uloertuovnend- iM-iAtesikend.
HAARLEMMERLIEDE
GEMEENTERAAD
Vrijdagavond vergaderde de Raad <J«zef
gemeente onder voorzittensehap van den
burgemeester den heer L. Simons. Aan-
wez.g waren alle leden. De voorzitter
wenschte d:n heer Sterk geCiik met zijn
herstel van een langdurige ziekte. Inge
komen was een beroepschrift van den
heer W. Corneliase tegen zün aanslag
hat vergunningsrecht. Dit werd niet
ontvankelijk verklaard omdat de reclame
niet binnen veertien dagen was ingeko
men. Voorts eer. verzoek van de caféhou
ders oen hun zaken Zaterdags en Zon
dags tot 12 uur ls avonds open te mogen
hcuden gedurende de zomermaanden. De
heer Stokman wees op he*, belang van
het verzoek, met het cog op het tv ver-
VMbtefl :-oote pub'-.ek tljd-ms de Olym-
p.sche Spelen, er. het sluitingsuur .n de
naby liggende steden, dat ook op 12 uur
is gesteld.
De heer v. d. Vegt vertelaarde zldh'
tegen toestaan van 'i verzoek, d: heer
De Graaff sloot zich bU den heer Stok
man aan. De heer Stork wensohte het
verzoek ter afdoening te steLrii» ln han
den van den burgemeester, omdat a>o
late bezoekers hem tcoh niet gewcnscht
leken. Wethouder Biesheuvel had een
principieel bezwaar, met het oog op cbe
Zondagsrust.
De voorzitter zette uiteen, waarom hU
tegen t verzoek was. hU refereerde zich
aan de bestuiten van vorige Jaren. Een
voorstel cm de zaak dn handen te stel
len van den Burgemeester werd verwor
pen Hef. verzoek werd daarna in honden
gesteld van B. en W. om prae-advies.
Ingekomen was voorts een reclame vnn
den heer Jutjer.s. gesneentebode. tegen
de wijze, waarop hem zUn ontslag ls
aangezegd, n.l. door den volontair ter
secretarie, en een verzoek, dat ontslag
daarem tijdelijk te schorsen.
De heer Stokman deed <er. voorsbei om
den heer Jut Jens een gratificatie te
verleenen van I 200. weg :ro zijn ver
diensten voor de gemeente. Dit werd
aangenomen met 7 legen 4 stemmen.
Op het voorst-el van 3 raadsleden tot
opnemen in de Poll tie-verordening van
een verbod tot voorbijrijden var. s: daan-
de trams, waarover in de vorige ver
gadering de stemmen staakten, hadden
B. en W. geadviseerd niet in te gaan.
omdat het in strUd is met het Tram
weg reglement en de Gemeentewet. Het
advies van B. en W. werd aangenomen
Aangenomen werd een wijziging ln de
politieverordening waarbij verboden
wordt bU openbare muziekuitvoeringen
of zang, hinderlijk op te treden.
Door verschillende ■vak-organisatie»
was Ingediend een verzoek om een steun
regeling voor wcrklooeen. B. en W. stel
den afwijzing voor. De heeren Storm-
broék en Stokman bepleitten het nemen
van steunmaatregelen.
De Voorzitter verklaarde zich tegen
stander ran steunregelingen, omdat htj
een slechten invloed op de arbeiders
vreest. HU meent, dat het Burgerlijk
Armbestuur wel kan voorzien :n de oi>-
dersteuning ran behoeftige werkiooeen,
mits 2U slechts niet schromen zioh aan
te melden, zooals nog veel gebeurt. De
heeren Stokman en Stormbroek braken
nogmaals een lans voor een steunrege
ling. Het voorstel van B. en W. werd
aangenomen met de stemmen van de
heeren Stokman en Stormbroek tegen.
In de vorige vergadering werd vastg©-
steld een verordening op de herf-.ng van
veergelden die door Ged. Staten niet
werd goedgokeurd. omdat er een vrij
stelling voor een bepaalde industrie in
voorkwam. Ben voorstel van B. en W.
om die bepaling te schrappen werd aan
genomen. De verordening op de heffing
van retributiegeld werd opnieuw vast
gesteld.
Ben in 1927 verworpen voorstel tot
heffing van een belasting op de vermake
lijkheden werd thans aangenomen in
verband met de verzwakte financieel®
positie der gemeente met 83 stemmen
Er zal een vast bedrag geheven wor
den per avond, en niet per entróe-
biljet.
Goedgekeurd werden de punten: vast
stelling vermer.igvuld'.glngscUfer 1928—
1929. overeenkomst met het Centraal
Bureau over contró'.e gemeente-finan-
ciën. vaststelling verweerschrift Inzak ode
gevraagde schadeloosstelling, voorstel tot
verbouwing en verhuring van d? voorma
lige Chr. School; de verkoop van twee
woningen aan de Minister Cort van der
Lindenstraat, wijziging begrooting 1927,
supplementair kohier bedrijfsbelasting
1928.
Daarna was er een zitting met ge
floten deuren.
FEUILLETON
door JAN VAN MERLEX STEIJN.
3)
„De medische wetenschap heeft reeds
lang geleden vastgesteld, dat de herse
nen van den mensch die plaats in zUn
organisme innemen, waar de gedachten
gevormd worden. Zij ls zelfs nog ver
der gegaan en heeft voor verschillende
gedachtongroepen ook verschillende dee-
len van de hersenen als plaats be
paald Deze bepaling is evenwel zeer
vaag en meer hypothese dan exacte we
tenschap. Ik kon mü daarom hiermee
niet ophouden. Voor mU was het nood-
zakelUk. de geheele wilsuitstraling.
waarvan de menschelUke hersenen de
krachtb.on zUn, op te vangen en dan
in een bepaalde richting te leiden. Het
opvangen heeft plaats in dezen kogel,
terwijl de cylinder in -het voorste ge
deelte vcor de verdere geleiding zorgt
„Waartoe dient dan het kastje onder
het toestel?"
„Dat is het voornaamste gedeelte, ui.
de versterker. Deze hefboom dient om
01 versterking tot eö» hoogte op te
voeren, die noodig ls om de gewenschte
kracht te bereiken. De hefboom eindigt
in een naald, die over een schaal loopt
waarop jc getallen ziet afgebeeld. De
getallen op die schaal gaan van nul tot
vijftigduizend".
..Wat bete ekent dat? Welken maatstaf
van vergelijking heb je gekozen?"
„Dat is juist het eigenaardige ervan,
dat deze schaal niets heeft uit te staan
met welke vaste basismaatstaf dan
ook. Dat zul je zoo dadelUk wel begrij
pen. De geconcentreerde wilsgolf ln den
grooten cylinder heeft geen bepaalde
sterkte. Zli is even sterk als alle gol
ven by elkaar, waarvan de intensiteit
echter weer van die van het willen af
hangt. Deze intensiteit moet natuurlijk
bü verschillende personen verschillend
zUn. Maar cok bU ieder afzonderlijk
persoon zal ze oneindig veel sterktegra
den hebben, want niemand is zonder
speciale training in staat, lederen
wensch even sterk aan te voelen. Ik heb
deze training natuurlijk gehad en toch
heb ook ik het maar tot een benade
rend gelUke mate van sterkte bU het
allien bereiken van doeleinden die geen
betrekking op mU hebben, gebracht. De
schaal van den versterker nu heeft al
leen maar betrekking op de zeer va
rieer enae sterkte van de golf in den
grooten cylinder. De versterker bekom
mert rich niet om de voorhanden zUn-
de sterkte van de geconcentreerde golf,
Ot ae groot ei klein is, hij oersterk*
haar. eventueel tot h9t vUftigduizend-
voudlge. Dienovereenkomstig zal dit vUf-
tigduizendvoud in het eene geval een
geweldig groot en in het andere een
verbazend kleine kracht zUn. Het hangt
dus van de grootte van dc grond
kracht af".
.Dus niets anders dan een vermenig
vuldiging?"
„Niets anders. Nu heb ik hier nog
aan toe te voegen, dat ik deze verme
nigvuldiging daardoor geweldig ver-
grooten kan. doordat de versterkte
kracht door inschakeling van verdere
versterkers tot "n onbegrensde hoogte is
op te voeren'
.De oude geschiedenis van het
schaakbord en de tarwekorrels?"
„Juist. En het aangename van de zaak
Ls. dat de storende Invloeden van andere
golven, die bU de radio zoo hinderlUk
zijn. op de vilsgolven absoluut niet
schynen in te werken. Of het punt.
waar de wilsgolven rich in arbeid moe
ten omzetten, veel of weinig ran het
toestel verwijderd is. schünt hoege
naamd geen invloed op hun sterkte uit
te oefenen. Dat zou dus tot de gevolg
trekking leiden, dat deze golven van eer.
heel ander soort zijn dan alle, die wU
tot nu toe kennen. Hoe zy zich zuil er.
gedragen, wanneer, zooals bU de radio
honderden ran zulke apparaten door
elkander werken, is mij weliswaar ge
heel onbekend. Waarschijnlijk zouden
d&c de rtexfce golven de zwakke
te niet doen".
„Maar dat is toch nog slechts een
veronderstelling van Je?"
„Goddank ja, want als ik op een goe
den dag zou bemerken, dat de golven
van myn apparaat krachteloos werden,
dan zou daar ook uit te besluiten zijn.
dat ergens in de wereld een sterker ap
paraat tegen het mijne werkt, dat dus
iemand anders tot dezelfde resultaten
als ik gekomen moet zyn. Je kan Je
voorstellen, dat dit geen aangename ge
dachte voor my zou wezen".
..Dat is, begrijpelijk. Maar. neem me
niet kwalijk. Gerard, nu nadat ik al
je verklaringen heb gehoord, waarbij ik
toegeef, dat ze hoewei onwaarschynlyk.
toch niot geheel onmogelijk zUn. zou ik
mUn verder oordeel willen opschorten,
totdat ik je toestel heb rien werken".
„Ik heb niets anders verwacht en
ben bereid. Dirk. Zeg zelf maar. wat ik
doen mr tl
Ik kee.t ce kamer rond om een gele
genheid te vinden het apparaat te be
proeven. toen Gerard mij onderbrak:
..Probeer niet mU' de zaak zoo gc-
makkelUk mogelijk te maken. Je kunt
mU ook eer. taak stellen, waarvan de
volvoering buiten deze kamer moet ge
schieden".
Mijn blik viel op het tuinhek. Vanuit
de werkplaats kon men naar twee zU-
den den weg opzien. D; «villa lag op
het kruispunt van twee wegen. Het
groote, dubbele tuinhek voerde naar de
hoofdstraat, r.aar de zUstraat voerde een
klein, eenvoudig deurtje, dat wU ge
bruikten. wanneer we vanaf het sta
tion van de electrlsche spoor zonder
omweg in huis wilden komen. Beide
deuren waren overdag wel gesloten,
niet gegrendeld. Ik zei tegon Gerard:
„Welnu, open de kleine tuindeur naar
het laantje".
Gerard knikte, ging op het apparaat
toe, bukte een weinig en kroop met zijn
hoofd door de ovale opening in het
achtergedeelte van den kogel. Hierna
draalde hij het toestel totdat liet op het
deurtje gericht was. Dan klonk hot dof
uit den kogel:
„Kyk nu goed naar de deur. Dirk".
Ik keek scherp naar de deur. Plotse
ling 7>ag lk hoe de klink langzaam naar
beneden ging. Toen ze op liet onderste
punt was aangekomen, draalde de deur
zich even langzaam in haar hengsels
totdat ze wijd open stond. Ik vertrouwde
mijn oogen niet. Dan klonk het uit den
kogel:
„Nu sluit ik de deur weer".
En direct daarop sloeg de deur met
een heftlgen slag in het slot terug. Ge
rard dook uit den kegel op. ZUn gezicht
was een beetje rood geworden en hU
zeide:
..lk had dt deur ook zachter kun
nen .sluiten. Maar dan had lk in plaats
van één, meerdere wllshandellngen r.co-
d:g gcliuc. nnil. eerst het dichttrekken
van de deur, dan het neerdrukken van
den klink, dan het in 't slot duwen van
de deur en tenslotte het loslaten van
den klink. Daarom was lk zoo onbeleefd
haar eenvoudig dicht te slaan. Maar,
Dirk. wat zeg je daar nu van?
Ik wist niet wat te antwoorden. Ik
kende mijn broer Gerard te goed. dan
dat ik hem van een grove misleiding
zou verdenken. En toch kon ik het niec
gelooven. Mijn hersenen verzetten zich
tegen do gedachte van zulk een daad-
wcrkelUke overbrenging van den wil. Ik
was op mUn reizen ook ln Egypte ge
weest. waar ik de stuwwerken na den
Nijl bezichtigd had. En in Egypte ziet
men veel staaltjes van ccn geweldige
suggestiekracht. Was Gerard het offer
gewerden var. autosuggestie, die zoo
sterk was. dat zU ook op andoren haar
invloed uitoefende? Hij scheen mijn
zwUgen te begrijpen en zeide:
..Ik heb het je wol vooruit gezegd.
Dirk, dat je je op een verrassing moest
voorbereiden. Misschien zu! je de zaak
c-erder gclcoven als JU nu hetzelfde ex
periment maakt. Ben je daartoe be
reid?"
Be knikte toestemmend.
•Dan heb Je niets anders te doen,
dan precies hetzelfde, wat ik zoo net
gedaan heb".
HU stelde het apparaat zonder het
van richting te doen veranderen, zoowat
8 c.M. hocgcr om het grootte verschil
tu5scheu hem en my op te heffen.
iWordt venol®U
