H. D. VERTELLINGEN
BINNENLAND.
FEUILLETON
De vier gedenkwaardigs jaren
der familie Van dar Velde
UIT DE OMSTREKEN
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM'S DAGBLAD
MAANDAG 14 MEI 1928
(Nadruk verboden; auteursrecht voorbehouden.)
De bank.
(door EDUARD GOURNIER).
Als men gepensionneerd wordt heeft
men kans zioh nog 25 a 30 jam- tot
stervens toe te vervelen. Zoo zag me
neer Frigousse het in. Op zijn geboorte
grond. in Chaaitepie genoot hij die veel
betekenende rust die eindelijk naar hot
graf leidt. Maar hij had nog één vreug
de, een bijna hartstochtelijke vreugde.
Zijn bank. Want hij had zelfs niet op
zün ouden dag de aanspraak van een
vrouw. Meneer Frigousse was een ver
stokt vrouwenhater.
Maar die bank verlichtte zijn laatste
levensdagen. Hy genoot lederen dag
weer als hij zich daarop zette. Zij stond
in do schaduw der platanen en men had
er een prachtig gezicht van het boschje
uit op de horizon. Een horizon met
kleine heuveltjes cn schapenwolkjes. En
van deze levtnsbasis uit, de bank. de
horizon, beschouwde meneer Frigousse
alles. De monschen die kwamen en gin
gen van en naar het station en alle
vraagstukken van den dag die zijn oude
versloten hersens nog interesseerden.
Zond ei* die bank zou zijn leven niets
meer geweest zijn. Niets. Zij was voor
liem een fauteuil d'orchestre in het
theater van het leven- en de natuur,
waarvan hij een eenzaam toeschouwer
was. Zonder clle bonk zou hij van lou
ter spleen gestorven zijn.
Dus stel u de onbeschrijfelijke en die
pe verontwaardiging van meneer Fri-
gousse voor boen hij op zekeren dag zijn
bank, z ij n bank. bezet vond door een
oude dame die breideHij kreeg
een hartklopping en zette zich wezen
loos naast de dame. Want er was plaats
genoeg voor twee. Toen hij wat bij
kwam, drong hot bewustzijn tot hem
door dat hij zich naast dat vrouwelijke
wezen erg geneorde. Hij voelde zich al
lesbehalve op zijn gemak en genoot
geenszins van de horizon en al het ove
rige. Wat drommel, d'er waren hier toch
banken genoeg. Waarom moest dat
ouwe mirakel nu juist hier komen zitten.
Hy was gewend aan deze bank, aan
dit uitzicht, aan dezen gezichtshoek op
het dagelijkscii tafereel van het leven.
Hij kon geen ander panorama van een
andere bank meer velen. Had hy ze niet
alle geprobeerd? Maar waarom moest
dat wijf nu ook juist hier terecht ko
men.
Hy hoopte vurig dat het maar een
toeval was. Helaas. Den volgenden mor
gen zat zy er weer. En breide. En
alle volgende -dagen was ze er. Er was
niets meer aan te doen. De oude juf
frouw had zyn bank uitverkoren om
er dagelijks weer crp te zitten. Meneer
Frigousse kwijnde weg en zon op mid
delen om weer in het bezit van zijn
fauteuil d'orchestre te komen. Hij was
gelukkig een weinlgje philosoplxiseh
aangelegd, en hU besloot toen lüj zag
dat er niets aan te doen was er het
beste van "te maken.
Daarom sprak hy haar aan. De oude
dame scheen er niets voor te voeten om
met hom te discussioeöen. zy antwoord
de droog met een ja of een neen. Het
was om gek van te worden. Had hij
daarvoor zijn innigen afkeer tegenover
dit vrouwelijk wezen overwonnen?
wat moest hij nu den volgenden keer
doen? Weer in stilzwUgen vervallen?
Dat ging toch ook niet. Nee, o hemel,
voortaan zou hy een béte gelegenheids-
conversatie moeben voeren van „goede
morgen Juffrouw, mooi weer hè, beter
dan gisteren, hoe maakt u het?" .enz.
Deze idee maakte hem schier waan
zinnig. Dat kon niet, nee dat kon niet.
Dan maar geen bank. dan maar dood.
Dood? Ja deze idee maakte zich van
hem meester. Dood, hy had er nog nooit
aan gedacht. Maar nu zou het moeten!
Hy zou zelfmoord plegen!
Maar meneer Frigousse was nooit een
held geweest Hy zag wel erg tegen den
dood door geweld op. Hy dacht. Hy
dacht den heelen nacht. Kon geen mid
del vinden om prettig te stenen, maar
had zich wel een anderen uitweg be
zonnen.
Den- volgenden morgen sba-pte hij naar
de bank. Zij zat er als lederen dag.
En breide. Hij stevende recht op haar
af. Bedwong zijn afkeer en vroeg haar
ten huweiyk. Zy zei ja. Zij had een
huisje en was gepensiomneerdNet als
hij. Meneer Frigousse voelde zich voor
het eerst van zUn leven een held.
ZU trouwden. Zy vijfenzeventig. Hy
zeventig. In allen eenvoud. Maar op dat
uur kwam meneer Frigousse weer in
liet bezit van zyn bank. Want mevrouw
Frigousse had het te druk in liaar huis
houdentje om nog in het bosch te kun
nen breien, En de doorgewinterde, ver
stokte celibatair, deze harde vrouwen
hater verdroeg gaarne de kwelling van
zich 's nachts in tegenwoordigheid van
een vrouw te weten, nu liy overdag
weer genieten kon ven de bank, de ho
rizon. de schapenwolkjes en de men-
schen die kwamen en gingen van- en
naar het station.
VROUW IN HET WATER DE A.V.R.O. VERGADERT.
GEWORPEN.
GEHEIMZINNIG GEV\L TE
AMSTERDAM.
Vo-ydagavond aan den Omval te Am-
feterdam plotseling hulpgeroep, Twee
brandwachts die in- de buurt waren
hoorden het m snelden toe en vonden
een vrouw die in het water lag, en zich
krampachtig aan een ducdalf vasthield.
ZU werd er uitgetrokken en aan de po!it:?
deelde zy mede, dat een man haar in
het water had gegooid.
Spoedig bleek. zoo meldt de Tel.,
cat aan deze gesdhiedenis nog meer
vastzat. Het schijnt namelijk, dat tus-
Rchen deze vrouw en den fcewusben man
een liefdesbetrekking heeft bestaan. Zy
spraken samen af en wandelden dikwijls
dn het. donker daar in de buurt. De man
zelf gehuwd heeft haar voorge
steld haar financiën te beheeren, althans
financrieeie transacties voor haar uit te
voeren. Hierop is de vrouw ingegaan en
Vrijdagavond bracht zij op zijn verzoek
een bankbiljet van f 1000 mede. Hier
voor zou hy, zooals afgesproken was, een
effect koopen.
ZU gaf hem dit teen zy op het paadje
tvaby de spoorbrug van den Omval wa
xen.
Nauwelijks had hy het geld 'm zyn be
zit of hy gaf haar een duw, waardoor
dj in het water terecht kwam. De dader
nam, zoo verklaarde zy verder, dadelijk
de vlucht. Stellig zou zij verdronken zijn,
indien niet de belde brandwachts op haar
geroep waren gekomen.
In verband met deze verklaringen is
de man. zekere J. W, H„ aangehouden
die in financieele moeilijkheden, verkeert
Hy ontkent echter alles doch wordt in
arrest gehouden.
TEGEN SECTARISCHE
OMROEPEN.
Zaterdagmiddag is te Amsterdam on
der voorzitterschap van oud-minister E.
P. Westerveld de eerste algemeene ver
gadering van de A.V.R.O. gehouden.
Besloten werd den heer W. Vcgt te be
noemen tot directeur van het omroep
bedrijf van de A.V.R.O. waarby door
een minutenlang gejuich en applaus de
vergadering van liaar instemming blijk
gaf. Er weiden eenige wijzigingen in
statuten en huishoudeiyk reglement
aangebracht-
Een lid uit het, Zuiden, de heer Van
Gent uit Waalwijk, w-ensclïte te getui
gen van de groote waardeer ing beneden
den Moerdijk voor het werk van de A.
V. R. O. Hy wilde een bestuur, dat van
zich af weet te by ten tegen de aanval
len van de sectarische omroepen. Het
was hem heel goed bekend, dat er tac
tische fouten gemaakt zyn, doch het be
stuur heeft door deze vergadering uit te
schrijven bewezen, dat het de leden
achter zich wil hebben.
De rede van den heer van Gent werd
aanhoudend onderbroken door luide
teekenen van Instemming; hij oogstte
een ovatie en bleek hiermede namens
a.lle aanwezigen te spreken, toen hij de
hoop uitsprak, dat de A.VR.O. de be
schikking zou erlangen over een eigen
zendvergunning.
Een ander lid, de heer Kater, zeide
op 30 April naar de V.A.R.A. uitzending
geluisterd te hebben en dat hy hierin
voor hem niets kwetsends gevonden
heeft. Hy vond het jammer, dat de re
dactie van de Radio-Bode geen pretest
heeft deen hooren tegen de opzette!yke
storingen (genereeren) op d'en avond.
Alweer gaf de vergadering door applaus
haar instemming te kennen, aldus lezen
wy in do N. R. C.
De brandweren gehuldigd.
Op de vragen van den heer Schaper
betreffende liet instellen van een onder
zoek naar de oorzaken van de branden
in de Drentsche venen hebben de mi
nisters Dormer, Slotemaker de Bruine
en Kan geantwoord, dat zij hebban ken
nis genomen van de ernstige vermoe
dens, dat de branden in de Drentsche
venen opzetteiyk zijn gesticht, en op
gezette tijden worden gesticht, door
personen, die zich daarmede onmiddel
lijk geldelijk voordeel trachten te be
zorgen.
Minister Donner had bereids naar
aanleiding van een onderzoek van mi
nister Kan een onderzoek gelast.
De ministers stellen zich voor, de re
sultaten van dat onderzoek ook uit an
der dan strafrechtelijk oogpunt te be
zien.
De Minister heeft den commandant
der brandweer te Amsterdam en den
hoofdcommissaris van politie te 's-Gra-
venhage een brief gezonden, waarin hy
schryit dat nu mag worden aangeno
men dat de veenbranden in Drente ba-
dwongen zyn, het hem een behoefte is
den hoofden van de brandweer in Am
sterdam en Den Haag de verzekering te
geven van zyn bijzondere erkentelijkheid
voor de wijze waarop zij wel gevolg heb
ben willen geven aan zijn telegrafisch
uit Emmen gedaan verzoek. In ongeloof
lijk korten tijd waren hun mannen ter
plaatse en zy hebben hun uiterst zware
taak verricht met een toewijding bo
ven allen lof verheven. Ongetwijfeld is
het. zoo schrijft de minister verder, aan
dit krachtig optreden, in samenwerking
met dat van andere brandweerkorpsen
te danken, dat de ramp niet den omvang
heeft aangenomen, die aanvankelijk
dreigde.
In de Groningsche brandweerkazerne
zijn de mannen die in de afgeloopen
week by de blussching der veenbranden-
gewerkt hebben gehuldigd door ge
meentebestuur en directie van de ver
veenderij jKlazienaveen".
De Rooie Schipper.
De Haagsche brandmeester-inspecteur
C. Otten heeft aan het Vad. een en an
der verteld over de ervaringen der Haag
sche brandweer in de Drentsche venen.
Van vele kleinere verveners werd,
zoo zeide hy, niet de medewerking on
dervonden, welke men had mogen ver
wachten. Hlerby dient in het oog te wor
den gehouden, dat de marktwaarde van
de turf op liet oogenblik gering is, en de
bedragen, waarvoor de turf tegen' brand
is verzekerd, die waarde thans wel met
40 pet. overtreffen. De dagwerken turf
stapelden zich den iaatsten tijd sterk op.
de afneming was gering. In die om
standigheden ontstaat dan bij sommigen
zoo niet velen, een mentaliteit, welke
zich uit in bewoordingen als: -.De rooie
schipper neemt het zaakje wel mee"'. Wie
die ..rooiö schipper" is, zal ook de onin
gewijde thans wel begrijpen.
Zoo gebeurde het dan ock "dat ver
veners wel, zoolang de brandweer hen
onder controle had, meehielpen de bran
den te bcst-ryden, om zoodra zy zich on
bespied gevoelden, in tegenovergestelden
zin te werken en „den rooden schipper"
een handje te helpen.
Een woord van hulde komt volgens den
heer Otten toe aan de firma Seholte, die
niet slechts een krachtig aandeel in het
blussahingswerk heeft gehad, maar die
ook de brandweermannen ruimschoots
heeft voorzien van al wat voor den in-
wendigen mensch noodig is en daarbij
voor versnaperingen zorgde.
In het geheel heeft, de Haagsche
brandweer in het veen ongeveer 6.000.000
liters water verspoten.
DE
ELECTRISCHE
TREINEN.
VERANDERDE LEIDING.
Nu door den Raad vatn Commissa
rissen der Nederl. Spoorwegen in de
plaats van prof. Ir. I. Franco, tot chef
van den Dienst van Materieel en Werk
plaatsen, ir. W. Hupkes, hoofdingenieur
is benoemd, zal tevens een reorganisatie
van cï:n dienst plaats vinden, meldt de
Msb.
Tot nu toe ressorteerden nl. de electri-
sche spoorwegen en de eleot-iifioatie der
iynen waarvan ir, J. J, W. van Lceraen
Martinet, hoofdingenieur, chef van de
electrïsdhe tractie, de leiding had, on
dergebracht by den Dienst van Materieel
en Werkplaatsen dus ender prof. Franco.
Daarin zal thans verandering komen
a deze tak van dienst zal worden on-
door JAN VAN MERLENSTEIJN..
3)
,,Zoo. Ga nu precies zoo slaan als ik
daarstraks. Het hoofd in den kogel,
door den cylinder kun je dan de deur
zien. Pak nu met je rechterhand den
regelingshcfboom aan den versterker
vast. Concentreer je gedachten cn je wil
op den wcnsch den klink neer te druk
ken. Draai dan langzaam en gelUkma-
tig den versterkingshefboom naar linies.
Op hot oogenblik da-t de klink naar
beneden is, mag Je den hefboom niet
verder draaien, maar dan moet je de
eerste gedachte door de tweede, n.l, dat
de deur zich openen mag. laten volgen.
Wanneer dan ac werking n'.et direct ln-
treedt-, kun Je de versterkingshefboom
nog oen beetje naar links draaien
Maar wees voorzichtig. De versterking
loopt snel op. En laatje niet door an
dere gedachten van je taak afleiden.
Het gevolg zou verrassend kunnen zijn1."
Ik stond mei het hoofd in den kogel.
In de rechterhand had ik den verster
kingshefboom en door een cirkelvor
mige opening zag ik het grootste ge
deelte van het tuinhek voor my met in
hst midden van het gezichtsveld het
slot daarvan. De temperatuur in den
bol was hoogcr dan in de werkplaats
maar in het geheel niet onverdra gel fik.
Plotseling hoorde ik Gerards stem
schijnbaar ver verwijderd maar toch
scherp gaccentueerd als een militair be
vel:
,De klink neer, de klink neer neer"
Dat gaf mU mijn tegenwoordigheid
van geest terug. Ik concentreerde uit
alle macht myn wil op dit geval. In het
toestel begon het zachtjes te zoemen.
Dan draaide ik den hefboom naar links.
Op hetzelfde oogenblik hoorde ik een
doffe slag en Gerands luide uitroep:
„Halt" en voelde hoe hy mijn hand met
den hefboom naar rechts nikte. De klink
aan het slot van de deur was uit het ge
zichtsveld verdwenen. Ik trok vlug myn
hoofd uit den kogel terug en yide raar
het venster. Op den grond by het deur
tje lag de Ijzeren klink, finaal afgebro
ken. Gerard die hard naar buiten ge-
loopsn was raapte haar op en het vol
gende oogenblik stond hy met schitte
rende oegen voor my.
„Nu Dirk, ben je overtuigd?" En hy
gaf my het Stuk Ijzer met de glinste
rende breuk in de hand. Ik staarde er
naar.
„Je hebt den hefboom te vlug naar
links gedraaid. Waarschynlijk was een
2000-voudige versterking voldoende ge
weest. Je bent tot 25000 gegaan. Maar
NA DE VEENBRANDEN.
VOOR 1.000.000 GULDEN TURF
VERBRAND.
Wat de veenbranden voor schade heb
ben aangericht moge blijken uit onder
staande gegevens in de N. R. Ct. Ver
brande huizen 27; aantal dooden 1 (deze
is, zooals men weet, door verdrinking
om het leven gekomen), gewonden onge
veer 20; schade door verbranding van
turf en ontglnbaar veen pkm. 1 mil-
lioen gulden.
dat geeft niets. Het bewijs is gelukt.
Het toestel werkt ook met wilsgolven
van andere personen, niet alleen met de
myne. En dat is de hoofdzaak."
„Heb je al vastgesteld, of de golven-
overbrenging ook mogelijk is, wanneer
zich tusschen het doelpunt en het appa
raat een vast lichaam, een hindernis
bevindt?"
Gerard kceik mij een oogenblik aan en
lachte dan luidop:
„Dirk, ik zie met genoegen, dat je nog
niet heelemaal van de eerste schrik be
komen bent. Anders had je zeker 't feit
niet over het hoofd gezien, dat. het raam
waardoor je de klink gebroken hebt,...
gesloten was. Maar in elk geval heb je
met je vraag in een ander opzicht ge
lijk. Het glas Ls een doorzichtige hinder
nis en in zooverre een uitzondering,
omdat de meeste hindernissen niet door
zichtig zyn. Niettemin kan ik ook door
ondoorzichtige hindernissen heenwer
ker.. Ik moet slechts in het algemeen
de richting van het object weten. Dan
stel ik het toestel in deze richting in.
Het'* zal Je wel niet ontgaan zyn, dat,
zoodra de wilsgolven zich beginnen te
concentreeren, een zwak zoemen te
hooren is. Dit zoemen is myn wegwijzer
Op het moment, dat d? golven het doe!
bereikt hebben, wordt het sterker en
stijgt in toonhoogte. Ook jy zult na kor
te oefening dit gebruik van den Concen
trator beheerschen. Zoo heb ik nl. myn
apparaat by gebrek aan een beteren
I dergebracht by den Dienst van Tractie,
waarvan ir. II. E. Hoekstra cflief van
Dienst is.
Aanvankelijke plannen ooi', evenals
'dat voor de fusie der Spoorweg-Maat
schappijen riet geval was, 'beide diensten
anede uit een oogpunt van bezuiniging,
weder samen te voegen, zyn niet doorge
gaan, omdat de daaraan verbonden be
zwaren te groot bleken te zyn. Althans
in de eerstkomende jaren zal van een
samenvoeging geen sprake zijn.
DE KONINGIN MET
VACANTIE.
NAAR HET NOORDEN.
Naar het Hbld. verneemt is de Ko
ningin voornemens, op 16 Juni aa, voor
de gebruikelyke vacaotiereis naar Zwe
den en Noorwegen te vertrekken. Zy stelt
zich voor 1 Aug. d.a.v. te Soestdijk terug
te komen.
Evenals vorige jaren zal de Koningin
een strikt incognito op deze reis bewa
ren.
MOLENMUSEUM TE KOOG AAN DE
ZAAN.
De opening van het Molenmuseum te
Koog aan de Zaan. gesticht door de
Vereeniging „De Zaansehe Molen" zal
plaats hebben op Donderdag 24 Mei a.s.
's middags half drie.
ZICH. de Prins der Nederlanden heeft
zich bereid verklaard de openingsplech
tigheid te verrichten.
IN WEINIGE
WOORDEN.
Naar liet „Berliner Tageblatt" meldt,
is de bekende schilderij „Het zieke kind"
van Gabriel Metsu, dat door den heer
Mensing is gekocht, voor het Rijksmu
seum te Amsterdam bestemd.
De rijksbemiddelaar próf. mr. P. J.
Aalbers? heeft partijen, betrokken in
het conflict, dat dreigende is in het
lithografisch bedrijf, bijeengeroepen in
een conferentie op a.s. Dinsdag, op het
departement van arbeid.
Prins Hendrik zal Dinsdagmorgen te
genwoordig zyn by de ontvangst door
,De Amsterdamsche Pers" van haar gas
ten, de buitenlandsche journalisten, die
in verband met de Olympische Spelen
naar ons land komen.
24 Mei zal prins Hendrik te Koog aan
de Zaan het Molenmuseum openen.
De burgemeester van Groenlo heeft
aan een polïtie-agent ontslag gegeven
uit den gemeentedienst wegens diefstal
met inbraak in het gebouw der R.-K.
Arbeidersvereenig Lng.
DE VOLMAAKTE ECHT
GENOOT
Bestaat, er ter wereld een volmaakte
echtgenoot? Onze lezeressen zullen
waarschijnlijk bereid zijn deze vraag in
koor ontkennend te beantwoorden.
Maar in Engeland woont een man, ka
nonnier van beroep, die voorgeeft recht
op dezen- titel te- voeren. Ziehier zyn
argumenten:
Ik sta 's morgens altijd het eerst1
op en zet thee, Ik maak myn eigen
ontbijt, klaar, redder de keuken en maak
de bedden op. Eiken Zondag maak ik
het middageten klaar, terwijl myn
vrouw uit wandelen gaat, Als zy thuis
komt, staat er een kop thee voor haai'
klaar. Eiken Vrytiag. als ik mijn soldij
ontvang, doe ik de Lnkoopen bij den
kruidenier en geeft de rest van het geld
tot den Iaatsten cent aan myn vrouw.
Deze vrouw nu, en vandaar 's man6
verklaring, heeftechtscheiding aan
gevraagd. De rechter heeft haar deze
echter niet verleend. Het is jammer,
dat, wy de argumenten niet kennen, die
zy te berde bracht, maar zou het kun
nen wezen, dat zy het samenleven met
een dergelUk ideaal van een man ten
slotte. in het algemeen gesproken, toch
niet kon volhouden?
Het geval doet ons denken aan dat
van een zekere Miss .Baker, een Ameri-
kaansche, die tien leefregels voor den
trouwlustigen jongen man heeft opge
steld. Ze zyn als volgt;
Ge moet tot uw huweiyk geheel rein
leven.
Ge zult voor de helft deelnemen aan
de huishoudelijke plichten en werk
zaamheden.
Ge zult nooit iets doen dat de jaloe
zie van uw vrouw kan opwekken.
Gesult geen geheimen voor haar heb
ben en haar toestaan uw brieven te ope
nen.
Ge zult geen alcoholische dranken ge
bruiken en niet rooken.
Ge zult u stipt aan Iedere afspraak
houden.
Ge zult uw vrouw begeleiden naar
schouwburgen, dansavonden en op vi
sites.
naam genoemd."
Ik overdacht zijn antwoord en voor
myn geestesoog ontrolde zich het reu
zen beeld van de racgeiyisheden die in
het apparaat sluimerden. Ik meest voor
een oogenblik myn oogen sluiten. Het
perspectief was te geweldig. Hoevee! ge
luk en hoeveel ongeluk kon de uitvin
ding van mijn gemalen broer in de we
reld brengen. Was hjj zich de ver
strekkendheid ervan bewust? Was hy
karaktervast genoeg om de macht, die
hij daarmede in handen had, niet te
misbruiken?
„Weet vader al iets van de zaak af?"
vroeg ik hem.
„Neen, Dirk. Jy bent de eerste. Ik had
het vader wel graag het eerst verteld.
Maar je kent hem. Hij is Immers een
van de grootste constructeurs van ons
land. Jy zou zeker ook niet gTaag met
een zaak bij hem aankomen, die niet af
is. Hy is een scherp criticus. Na de
huldig? experimenten ben ik zoover. Nu
moet hy het weten."
„Ja, maar heeft hy dan tot nu toe
niets gemerkt? Hy moet het toestel
toch al gezien hebben."
„Dat is mcgeiyk.. Maar hy weet niet
waartoe het dient. Buiten hem heeft
niemand een sieutel van het laborato
rium. En ik heb hem verzocht niet aan
het apparaat to komen. Dat heeft hij
ook belcofd."
.Dan heeft hy het ook niet gedaan,
Gerard,"
Ge zult er aïtyd keurig gekleed uit
zien.
Ge zult uw vrouw helpen by de op
voeding der kinderen.
Ge zult uw slecht humeur te allen
tyde bedwingen en uw vrouw steeds een
glimlachend gezicht toonsn.
Er zijn hier regels bij dl? zeer zeker
redelijk gesteld kunnen worden, andere
die wel wat veel gevergd lijken, terwijl
het opvalt dat de jonge vrouw zich tot
niets verplicht en dus wel jalc-ezie mag
opwekken, wel geheimen kan hebben,
wel mag rcoken, niet op tyd volgens
afspraak lioeft te komen, niet met hem
mee hoeft te gaan naar schouwburgen,
geen goed humeur hoeft te hebben en
niet altijd behoeft te glimlachen.
Wat dat laatste betreftNeen,
laat de gelukkig? man die mat mejuf
frouw Baker mag trouwen in dit op
zicht geen gelijkheid eischcn. Want wat
is vreeseiyker dan een levenslang sa
menzijn met iemand, dl? altijd, maar
dan ook altijd, glimlacht?
HET TOONEEL.
„HERMAN HEYERMANS".
Er schijnt in de vereeniging .Herman
Heyermans" meer belangstelling voor de
tooneeluitvoerlngen dan veor de „in
tieme avonden" te zijn. Zaterdag al
thans zaten wij met een wel heel klein
aantal dn het benedenzaaTtje van het
Concertgebouw en die er waren leken my
meer voor het „bal na" dan voor den
intïemen avond gekomen. Nu was het
programma ock wel wat al te mager ccn
publiek te trekken: een humorist, een
deelantatrioe en een klein eenactertje,
dat was alles!
„Zijn laatste Meidag", dat eenige leden
der vereeniging opvoerden, kan eigenlijk
moeilijk den naam van 10 one els tukje dra
gen. Het -geeft een jongen, zieken man
te zien, die op den eersten Meidag vcor
het venster van zyn kamer de optrek
kende arbeiders ziet voorbijgaan en hoort
zingen, en die zich beklaagt omdat hy
er niet bij kan zijn. Esn vriend komt
hem troosten en een jonge arbeidster
brengt hem roode rozen, en verder ge
beurt er niets. Voor het toosneel is dat
wel wat ai te weinig, vooral wanneer er
nog zoo mat wordt gespeeld en de rollen
onvoldoende worden gekend.
De heer P. de Vos, die als .humorist"
voer het komische deel van het program
ma had te zorgen, deed tenminste
moeite om het publiek eens aan het
lachen te krijgen en ik vermeed, dat
deze pogingen door de jongelui, die op
het „bal na" waren afgekomen, diet meest
gewaardeerd werden, Mej. Eva Jansen
toonde moed door daarna nog „Te
Wapen" van Adama van Sohelteina en
„De Lente" voor te dragen. Zij deed dat
met blijkbare overtuiging en althans
„Te wapen" niet vuur. Dat de resul
taten daarmee geheel in overeenstem
ming waren zou ik niet durven beweren
Voor het declanieeren van zulke verzen
is nog iets meer noodig dam overtuiging
en vuur. Toch komt mej. Jansen een
woord van lof toe, omdat zy met een
goedkoop succes blijkbaar niet tevreden
was en op zoo'n avond ook eens een an
deren toon durfde laten hooren.
J. B. SCHUIL.
AARTSHERTOG
JOHANN SALVATOR.
Ren van de meest romantische figuren
uit het tcch al zoo romantisch aange-
legde Habsburgsohe vorstenhuis, dat j
zoolang over Oostenryk Hongarije re
geerde, was Aartshertog Johann Salva-
Lor. Hy was de zoon van den groother
tog van Tosoane en neef van den Iaat
sten keizer der dubbel-mon archie Franz
Joseph. Op een dag was hij het strenge
hofleven te Weenen zco volkomen beu,
dat hy besloot, zijn koffers te pakken en
als een gewoon sterveling de handen uit
do mouwen t? staken; Natuurlijk liet
hy ztjn titel varen en noemde zich ver
der simpel Johann Orth, Eerst pro
beerde hij zyn geluk in Bulgarije, waar
hij landbouwer wilde worden. Dit gaf
hij echter spoedig weer op. Daarna, ver
trok hy naar Londen, deed er het exa
men voor kapitein ter koopvaardy en
vertrok in 1890 aan boord van hot zeil
schip St. Margaret naar Buenos Aires.
Europa zag dus, min of meer geïnte
resseerd Johann Orth naar Amerika
vertrekken, maar niemand zag hem daar
ooit aankomen. Niemand heeft ooit ge
weten, wat er van Johann Orth gewor
den is en het Ocstenrijksche Hof aan
vaardde. na een langdurig onderzoek, of
ficieel het overlijden van den aartsher
tog en schrapte hem uit de troonsopvol
ging.
Een nieuv,-gierige wereld nam echter
mot deze officieele verklaring maar niet
zonder meer genoegen en "liet gevolg
v/as, dat er allerlei legenden om de ge
heimzinnige figuur van Johann Orth
geweven en geschreven werden. Men
vertelde dat hy zich in Chili had geves
tigd en daar landbouwer was geworden.
In 1924 meende men in een medicus,
die op zijn sterfbed te New York lag.
den vermiste te herkennen. Men kwam
„Daar ben ik vast van overtuigd."
Op dit oogenblik hoorden wy den toe
ter van Corry's auto. Vader was terug-
gekee.rd. Wij keken elkaar aan en toen
zei ik:
„Gerard. nu is het oogenblik gekomen
om met vader te spreken. Kom. laten wU
geen tUd verliezen."
HU knikte. Wy stonden op en gingen
hen tegemoet. Het onderhoud dat wy
met vadesr hadden zal ik nooit verge
ten. Ook hy stond in het begin een
beetje ongeloovig tegenover or.ze mede-
deelingen. Dezen weer was het voor Ge
rard weliswaar gemakkelyier. omdat ik
hem als vakkundige en geloofwaardige
getuige teroijde stond. Het bewUs dat
vader van Gerard verlangde, was onge
twijfeld veel sterker dan het myne. De
tuin dsr villa was buitengewoon groot
en gedeeltelyk met oeroude boomen
bezet. Op een grasveld in het achter
gedeelte stond tamelijk in het mid
den een honderdjarigee linde, die
van het Jor/rste onweder veel te lUden
had gehad. Eerst had de bliksem has-
getroffen en de halve kroon afgebrand.
Toen bad de storm neg in de rest huis
gehouden en groote takken eeknakt. Het
was nu nog maar de ruïne van een
boom en moeder had er zich al meer
malen over uitgelaten dat ze den stam
wilde verwyderen en op het grasveld
bloembedden zou laten aanleggen. Men
kon den boom van uit de werkplaats
niet zien. Vader begaf zich ongemerk*
ér zelfs toe. te veronderstellen dat h!J
dienst zou hebben genomen in het
pansch? leger, aaar alle rangen
doorlcopen en dat de vermaarde mi&.
schalk Yamagata niemand anders va
dan Johann Orth,
En ziedaar ho? dezer dagen een It$.
llaansche journalist d? oude, door groj.
ter gebeurtenissen nu wel haast uit hu
geheugen verdrongen romantiek w«r
oprakelt met de verklaring, dat hij
het uiterste Zuiden van Zuid-Amerf^
een graf heeft gevonden, waarin Jo
hann Orth in 1922 onder den naam vtn
Stuber meet zijn begraven. Om het nog
wat aantrekkelijker te maken wordt c.
bij vermdd, dat dit graf behalve de kir
met het stoffelijk overschot van de-
aartshertog een koffer vol kostbare do.
cumenben moet bevatten.
Maar het graf zwijgt en het juiste via
de historie zal wel nooit bekend worte-
VELSEN.
CENTRAAL DRANKWEER COMITê
In de deze week gehouden vergadering
van liet Centraal Drankweer Comité
werd medegedeeld, dat de nieuw op°e-
richte afdeeling IJmuiden-Oost van den
A. N. G. O. B. zich bij het Centraal
Drankweer Comité heeft aangesloten. Da
vergadering besloot, krachtig deel te nel
men aan de Blauwe Week-actle. De be
kende blauwe bloempjes zullen weer ten
verkoop worden aangeboden, 7000 Blau
we Week-kranten en 50 groote platen
zyn besteld.
Woensdag 16 Mei zal van. school H
een propaganöa-fietstoeht worden ge.
houden, verder zal op Zaterdag 10 Mei
een colportage-tocht van het Velserduin.
plein af naar Velsen en Velsen N. wor-
den georganiseerd. Voor dezen tocht is
de medewerking van een muziekcorps
gevraagd.
IJMUIDEN.
„IJMUIDEN'S BLOEI"
Door de Vereeniging „IJmuiden's Bloei"
zullen a.s. Dinsdag eenige banken wor
den geplaatst aan den kop van de Vis.
schershaven. Het zyn sierlyke rustban
ken, vervaardigd door de leerlingen van
de Nijverheidsschool. De banken worden
bij voorbaat in de bescherming van hei
publiek aanbevolen. Men gelieve dus te
willen toezien, dat ze niet door de jeugd
beschadigd worden. Als de proefneming
gelukt, zullen er door genoemde vereeni
ging op verschillende punten nog ecu
aantal geplaatst worden.
BLOEMENDAAL.
HULDEBLIJK VOOR DE KONINGIN
MOEDER.
Voor het huldeblijk voor het jubileum
voor de Koningin-Moeder zyn te Bloe-
mendaaJ en omgeving vele handteeke-
nicgen en giftten ingekomen. De be
langstelling was zeer groot.
Dank zij den ijver der verschillende
dames is er in totaal f 2500 bijeenge
bracht.
HILLEGOM
Ondertrouwd: H. P. Herfst en M. v.
Houweninge; A. van Zanten en A. C.
J. Warmenhoven; L. Woning en A.E.
Woltemath; G. J. van Vuuren en H.
Gyzenberg.
Getrouwd: M. Renne en M. C. J.
Hulsebosch: B. P. Mense en P. Onder
water; J. Th. Suykerland en A, C.
Warmerdam; J. C. Hagedoorn en S..
van Houten.
Bevallen: A. P. Huisman—van Eg-
mond z. W. B. WalterDegenaars d.
B. van VlietGaastra z. G. E. H. van
Maris—Staats z. G. M. Jonkheer-
Overleden: J. J. Azier, 2 jaren, vr.r
K. R. Aeilkema, 63 jaren, m.; H. A.
van Teylingen, wed. P. Hopman, 80 Ja
ren, vr.
IIA ARLEMMERMEER
BevallenA. M. Merkiesvan Lil,
zoon; M. van LammerenBakker, zoon
A. R. BaxKnibbe, zoon; J. Koster-
van Moorsel, 2 zoons (tweeling); D.
de LangeBalder, zoon.
Ondertrouwd: H. Jolink en M. M.
Karstens; C. J. Lievaart en J. Hart
man; J. G. Blonk en C. Breure; A.
Bax en J. Fieman; A. van der -Maarl
en G. GodefroUE. van Klaveren en
M. de Haan; J. A. H. Ulrich en o.
C. W. Franck.
Gehuwd: G. S. Schreurs en J. G,
Hartjes; J. Duinkerken en A. Schut
te; G. Wilderom en F. Knol; H. Bak
ker en M. Roest; J, van der Leden en
B. Krijgsman; A. D. Dol en M. K. den
Hollander; N. G. BniUnis en H. van
Elderen; C. van der Knijff en M. C,
van 't Kof.
Overleden: Romke Romkema, 83 j„
echtgenoot van D. J. Floris.
naar den tuin om de werking gade te
slaan en bovendien te verhinderen, dat
iemand toevallig in de nabyheid van den
altijd nog Inyponeerenden stam kwam.
Gerard en ik gingen op het apparaat
toe. Hy stelde het in en begon de wils
golven uit te zenden. Kort daarop hoor
den wij in de verte een doffen slag, die
zelfs neg in de werkplaats den vloer
zachtjes deed meetrillen, Wy ylden naar
buiten en vonden vader voor den om
gevallen boem staan. De geweldige wor-
telknot was er uitgerukt en in het gras
veld gaapte een gat- van mansdiepte met
den diameter van ongeveer 3 Meter.
Toen vader ons hoorde aankomen draai
de hy zich om. Hij zag Gerard met een
blik vol diepen trots en ernstige be
zorgdheid aan. Ik had hem nog nooit ui
zoo'n stemming gezien, wy gingen alle
drie weer naar binnen. Eerst stelde va
der Gerard neg een reeks teohnische
vragen en toen hadden wU het erover
wat wij met het apoaraat zouden aan
vangen. Het onderhoud duurde, met
eenige ondsnbrekingen tot laat In d*n
avond. Vader telefoneerde naar rré'n
chef in Amsterdam en deelde hem mede,
dat hij my neg eenigen tUd noodig had.
Ik kreeg nog drie dagen verlof, dlc
echter praciisch vier weiden, omdat de
laatete verlofdag op een Zaterdag viel.
(Wordt vervolgd.).