DATUMSTUKJES
45e Jaargang No. 13780
VerscKIfnt dagelijks, EeKalvè op Zon- en Feestdagen
Woensdag 23 Mei 1928
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per week f 0-27Ï4, met geïllustreerd Zondagsblad f 0.32; per 3 maanden: Vcor Haarlem
ien de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) 3-57H- Franco per post door Nederland
/357J4-Afzonderlijke nummers ƒ0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken/0.57J4franco p. post 70.65
ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels ƒ1.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel By
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cent»
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contantbuiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Drukkerij: Z. B. Spaarn- 12. Telefoon 10122, 12713.
Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054. Redactie 10600 en Directeuren: J.C PEEREBOOM en P. W PEEREBOOM Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velsen-Noord, IJmuiden, Beverwijk enz.
Administratie 10724 en 14825. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telef. 521.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
WOENSDAG 23 MEI
Groote Kerk: Evangelische Mij, Wij
dingsavond, 8 uur.
Cinema Palace: „De Spion", 2.30 en
8 uur.
Luxor Theater: „Fauteuil 47"; „Lord
Landor's Avontuur". 2.30 en 8 uur.
Rembrandt Theater: „Ben Hur". Too-
neel: Droste-Reggie. 79; 9.1511.15 uur
jnatinée 2 30 uur.
Scala Theater: „Marquita"; „Vlam
mende Wateren". 2.30 en 8 uur.
Cabaret Modem, Raaks, Cabaretvoor
stelling.
La Mascotte, Gr. Markt: Cabaretvoor
stelling.
Beverwijk, Raadhuis. Gemeenteraad
7 uur.
DONDERDAG 24 MEI
Stadsschouwburg: Evangelische Mij.
Opvoering van „Jeanne d'Arc". 7.30 u.
Groote Kerk: Orgelbespeling George
Robert 34 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Cabaret Modern, Raaks: Cabaretvoor.
stelling.
La Mascotte, Gr. Markt: Cabaretvoor.
stelling.
Heemstede: Raadhuis, Gemeenteraad
8 uur.
Bloemendaal, Raadhuis, Gemeente
raad, 2 uur.
Zandvoort, Raadhuis, Gemeenteraad
7.30 uur.
DE FINANCIëN VAN
NOORD-HOLLAND.
1926 WAS EEN SLECHT JAAR.
Door Ged. Staten van Noord Holland
ls aan de Prov. Staten de rekening der
provincie over 1926 ter goedkeuring ge
zonden.
Hefc blijkt, dat 1926 geen gunstig jaar
voor de provincie is geweest.
De eindcijfers van de rekening zijn:
uitgaven ƒ35.087.889; inkomsten
ƒ32.954.954. zoodat er een nadeelig slot
is van 2.132.935.
En dat niettegenstaande deze reke
ning begon met een batig slot op de
rekening van 1923 van 2.297.322.
Er is dus feitelijk over 1926
ƒ4.430.257 meer uitgegeven dan ont
vangen.
Het tekort op de rekening van 1926
moet verrekend worden bij de begroo
ting voor 1929.
Voor het volgend jaar zijn de voor
uitzichten dus niet al te best.
De begrooting voor dat loopende jaar
(1928) begon met een batig saldo van
ƒ2.633.489 van den dienst 1925.
TEGEN LEELIJKE
ANTENNES.
Aanvulling van de
Bouwverordening.
DUS GEEN ONGESCHILDE
JUFFERS MEER!
De Radio overwint de wereld!
Het aantal toestelbezltters breidt zioh
ook te Haarlem zeer sterk uit. Bij
na huis aan huis komen de antennes.
Het gevolg is tweeledig.
Allereerst worden er heel wat Mexi-
caansche hondjes gefokt. Daarmee be
moeit de gemeente zioh evenwel niet.
Het is namelijk niet mogelijk om die
beestjes in de Hondenbelasting aan te
slaan.
Een tweede gevolg is de ontsiering
der daken door leelijke antennes.
Tot heden heeft cc gemeente daar
over ook nog niets te zeggen. Maar nu
men aan Bouw- en Woningtoezicht be
zig is voor Groot-Haarlem een nieuwe
Bouwverordening te ontwerpen, zal
zoo vernemen wij ook het antenne-
vraagstuk bekeken worden. Het is de be
doeling om in de nieuwe verordening
een bepaling op te nemen dat antennes
aan zekere voorwaarden moeten voldoen.
Daardoor zal het dus mogelijk zijn om
tegen uitwassen op dit gebied op te
treden. Nu worden er zelfs ongeschilde
juffers dat zijn stammen van den-
neboomen waar de bast nog omzit
voor antennepaal gebruikt. Bovendien
ziet men antennes in de meest grillige
vormen. Omgekeerde emmers worden op
palen gezet. Bewonderaars van kippe
gaas-antennes spijkeren halve kippen -
loopen op palen
En veel van dat leelijke is over
bodig. De Radio heeft zulke vorderingen
gemaakt, dat thans wel volstaan kan
worden met eenvoudig bevestigde één-
draads-antennes. Zonder dus aan het
Radio-genot te kort te doen. kunnen er
wel eischen gesteid worden aan he:
uiterlijk der „voelhorens" van ce ont-
yangtoesteSen.
HET AESTHETISCH AAN
ZIEN DER GROOTE
MARKT.
NOG EENS HET
BIOSCOOP-THEATER.
Er is verleden jaar heel wat te doen
geweest over den bouw van den gevel
va® het bioscoop-theater op de Groo'e
Markt. De Maatschappij van Bouw
kunst, Bond van Nederlandsche Archi
tecten, was bevreesd, dat het nieuwe
biscoopgebouw door zijn hoog plat dak
het aangrenzende lagere gebouw van de
Hoofdwacht geheel zou doodslaan. Ook
de oudheidkundige vereeniging „Haer-
lem" koesterde die vrees.
In den gemeenteraad konden B. en
W. evenwel verklaren dat Bouw- en Wo
ningtoezicht met de directie van het
Rembrandt-theater onderhandelde om
een bevredigende oplossing te verkrijgen.
Die werd toen verkregen doordat, afge
zien werd van het maken van een hoo-
geren gevel met een plat dak. „Rem
brandt" zou niet hooger worden dan
't vroegere theater „de Kroon", terwiji
dezelfde puntvorm van het dak behou
den zou blijven. Bovendien werd toege
zegd, dat de nieuwe gevel in stemmige
kleuren geschilderd zou worden.
Inderdaad, toen alles klaar was, kon
men over het verkregeen resultaat te
vreden zijn.
Maar.... de directie van een modern
bioscooptheater komt dat is zeer goed
te verklaren met zijn reclamezuch:
op den duur toch weer in conflict met
de aesbhetische eischen van zijn oudheid
kundigen buurman.
Men is nu bezig op het dak van het
Rembrandt-theater waarvan indertijd
zoo zorgvuldig de afmetingen waren
vastgesteld, om te harmonieeren met de
Hoofdwacht een groot ijzeren ge
vaarte op te stellen voor het maken van
een lichtreclame.
Nu komt het aesthetisch aanzien van
dit deel van de Groote Markt weer in
het gedrang.
Wij hebben eens onderzocht hoe het
met de vergunningsquaestie in deze staat
Daarbij bleek ons, dat het gemeentebe
stuur geen bevoegdheid heeft om h.t
maken van een lichtreclame op een dak
uit schoonheidsocgpunt te beletten. De
Bouwverordening is gebaseerd op de
Woningwet en daaronder valt het
dus niet. Alleen moet de constructie wor
den goedgekeurd, opdat zekerheid be
staat, dat het gevaarte niet naar bene
den kan komen. Verder gaat de bevoegd
heid van hefc gemeentelijk toezicht niet.
Bovendien zoo werd opgemerkt
het zou onbillijk zijn, als men den eige
naar van een perceel in zijn rechten zou
beperken tot nu toe mag ieder een
lichtreclame op zijn dak maken om
dat hij toevallig een oud perceel "s
buur heeft. Aan den overkant der Groo
te Markt is reeds eenigen tijd een
groote lichtreclame op 'n dak opgesteld.
Wel is door Bouw- en Woningtoezicht
bij het goedkeuren van de constructie
voor de lichtreclame van Rembrandt ge
tracht om de afmetingen zoo te kiezen,
dat die zoo min mogelijk storend zullen
werken.
Verder bleek ons nog, dat een ge
meente in de Bouwverordening feitelijk
slechts een onbeduidend wapen in de
hand heeft om te waken voor het aes
thetisch aanzien der gemeente. Er is
indertijd, toen de bouwvergunning aan
.Rembrandt" gegeven is, als voorwaar
de gesteld dat liet gebouw in stemmige
kleuren geschilderd zou worden. Daar-
aan is toen ook voldaan. Maar als de
Rembrandt-directie hefc thans voor recia
me-doeleinden gewenscht zou vinden om
den gevel in de meest schrille kleuren
te verven, dan zou het gemeentelijk
toezicht machteloos staan. Want de
keuze der kleuren van eenmaal bestaan
de perceelen is geen zaak van Bouw
en Woningtoezicht. Maar gelukkig heeft
de directie van Rembrandt zulke stoute
plannen niet.
KANTONGERECHT.
De Hondenterreur.
..Lompie" had zonder muilkorf losge-
ioopen. Lompie is de kortharige herders
hond van den heer Kuit de Slacht
huisstraat. die sinds 21 April voor drie
maanden Lompie een muilkorf had moe
ten geven, op last van B. en W., omdat
Lompie heel gevaarlijk was Onze lezers
herinneren zich de terreur van kwaad
aardige honden, die in de omgeving van
het Slachthuis velen schapen een on-
tijdigen dood bezorgden. Daarvan nu
werden ..Lompie" en zijn viervoetige
kameraden, allen eigendom van den
heer K. verdacht. Éen hunner moest
het al met den dood bekoopen. omdat
zijn baas hem ter beschikking stelde van
de politie. Maar de anderen waren on
schuldig, zoo verklaarde hij voor den
kantonrechter, en daarom was Lompie
toch niet zoo gevaarlijk als de ambte
naar van het O. M. vermoedde. En
daarom vond verd. den eisch van 15
of 5 dagen voor de ongemuilkorfde es
capade wel wat hoog. Hij had den hond
vastgelegd, maar die was er toch van
tusschen gegaan, dien indruk had de
verbal iseerende agent ook gekregen. B.
en W hadden wel een muilkorf voor
geschreven, maar een van een model
dat Lompie niet paste
De kantonrechter hield er rekening
mee, dat de hond blijkbaar ontsnap
was, verminderde de geeischte boete tot
5 of 1 dag.
Op het oogehblik loopt Lompie r.og
zonder muilkorf, want zco'r. instrument
is nog niet naar maat vervaardigd.
Maar cc hondenterreur is toch algeloo-
pen. Zou Lompie toch onschuloig rijn?
DE PE.G.E M
Het plan voor de nieuwe groote centrale te Velsen
BELANGRIJKE DEBATTEN OVER DE VOORTZETTING VAN
DE P E. G. E. M. TE VERWACHTEN.
Wij hebben reeds medegedeeld men
zie daarvoor ons nummer van 30 Maart
jl. dat bij de P. E. G. E, M. plannen
aanhangig waren om een groote cen
trale te IJmuiden te bouwen. Die zou by
de Hoogovens komen, opdat voor de
electriciteïtsvoorziening geprofiteerd zou
kunnen worden van de voordeelen die
de Hoogovens bieden.
Het zou een zeer groote centrale wor
den die er op berekend zou zijn om de
geheele provincie van stroom te voor
zien. Alleen in de sper-uren (de avond
uren waarin veel electriciteit gebruikt
wordt) zouden de centrales van Haarlem
en Amsterdam moeten „bijspringen".
Die centrale zou vele millioenen kosten,
wy hoorden indertijd een globale ra
ming van een deskundige die schatte
dat daarmede zeker een uitgaaf van 15
millioen gulden gemoeid zal zijn.
Wy vernemen thans, dat de plannen
voor den bouw van deze groote Hoog
oven-centrale vaster vorm hebben aan
genomen. Ket is nu de bedoeling, dat die
centrale niet onder IJmuiden maar on
der Velsen zal komen, namelijk op hefc
terrein van Oud-Rooswyk ten Noorden
van het Noordzeekanaal, namelijk aan
den Schulpweg.
Er kan evenwel niets begonnen wor
den voor de geldschieters van de P. E.
G. E. M. de provincie en de gemeen
ten Haarlem en Amsterdam de cre-
dieten voor deze zeer belangrijke uitbrei
ding hebben toegestaan. Haarlem is zoo
als men weet voor 1/10 van het kapitaal
aansprakelyk. Het is te verwachten dat
bij de behandeling van die credïetaan-
vragen in de Provinciale Staten en in
de gemeenteraden van Haarlem en Am
sterdam belangrijke debatten zullen
plaats hebben over de vraag of het ge
wenscht is de P. E. G. E. M. voort te
zetten. Daarover zyn wij wezen er
in het nummer van 30 Maart op de
meeningen verdeeld. Daarom zal, nu
zoo n belangrijk besluit genomen zal
worden, dat de provincie. Haarlem en
Amsterdam wat de electriciteitsvoorzie-
ning betreft voor zeer langen tyd aan
elkaar zou binden, het voor en het te
gen nog eens nauwkeurig worden over
wogen.
Wat de Haarlemsche electriciteïts
voorziening betreft wordt het door de
deskundigen niet in het belang der be
drijfszekerheid geacht, dat de Haarlem
sche centrale een groot gedeelte ran
den dag buiten werking gesteld zou wor
den.
PENSIONNEERING VAN
WETHOUDERS.
EEN NIEUW VOORSTEL VAN
B. EN W. VAN VELSEN.
In zijn vergadering van 7 Januari 1920
stelde de Raad dezer gemeente vast een
„verordening, regelende de pensionnee-
ring van wethouders" De verordening
werd geacht in werking te zijn gegaan
op 1 Januari 1919; later werd r.og be
sloten, de verordening ran toepassing
te doen zijn op hen. die vóór Januari
1919 buiten hun wil hebben opgehouden,
wethouder te zijn, waaruit dus volgt, öai
alle op het tijdstip van de inwerking
treding der verordening levende oud-
wethouders van de bepalingen dezer ver
ordening konden profiteeren.
De bedoelde verordening dateert uit
een tüdperk, waarin er nog vry royaal
met de gemeente-dubbeltjes werd om
gesprongen, hetgeen duidelijk blijkt uit
het. onderstaande.
Volgens bedoelde verirdening wordt
pensioen verleend aan hem. die heeft
opgehouden wethouder te zijn en aan
de weduwe en- of weezen van in dienst
of na pensionneering overleden wethou
ders. Dit pensioen bedraagt per jaar
voor hem die ten minste drie maanden
onafgebroken wethouder is geweest, voor
elk tijdvak van 3 maanden gedurende
hetwelk ter betrekking is bekleed, het
één twee en zeventigste gedeelte van
het bedrag der jaarwedde met dien ver
stande. dat het pensioen het twee derde
gedeelte dier jaarwedde niet zal over
schreden. Ket pensioen bedraagt ten
minste de helft der jaarwedde, indien de
wethouder als zoodanig ontslag heeft
genomen tengevolge van ziels- of li
chaamsgebroken, welke hem ongeschikt
maken om de betrekking langer waar te
nemen.
Verder bevat de verordening de noo-
dige bepalingen omtrent de pensionnee
ring van weduwen en kinderen van over
leden wethouders
Deze verordening zou op den duur aan
de gemeente schatten geld g3an kos
ten. in hoofdzaak, omdat volgens deze
verordening iedere wethouder, ook al is
hü in de kracht van zyn leven, na het
eindigen van zyn wethouderschap direct
aanspraak maakt op pensioen. Hierdoor
betaalt de gemeente thans reeds, dus
nadat de verordening nog geen tien jaar
in werking is jaarlijks ruim 2800, By
handhaving der thans vigeerende ver
ordening sou by een eventueel aftreden
der tegenwoordige wethouders in 1931
dit bedrag reeds ruim 2200 hooger
zyn, indien alle betrokkenen op dat
tydstip nog in leven zyn. Theoretisch
stUgen de kosten van het pensionnee-
ren der wethouders gedurende een ze
kere periode per jaar met 550. Het is
niet mogelijk, dat deze verordening op
een zeker tijdstip in de toekomst de ge
meente jaaxlyks 10.000 zou kunnen
kosten.
Op aandrang ran sommige raadsleden
zegden B. en W. reeds langen tijd ge
leden toe, te zullen komen met een
voorstel tot wyzlging dezer verordening.
In de laatste raadsvergadering infor
meerde een der leden, „hoe of het er
mee stond", waarop het college de toe
zegging deed, dat deze zaak spoedig zou
worden behandeld.
Thans bieden Burgemeester en Wet
houders den raad een concept-verorde
ning aan. Niet con arr.ore. immers zeg
gen B. en W. dat hoewel z!j niet over
tuigd zijn; dat het gewsr.scht is. de
thans bestaande verordening te herzien,
zij toch meenen, zulks in verband me
den aandrang van de zUde van den
Raad, met een ontwerp aener nieuwe
verordening te moeten komen. De com
missie van bystand voor de financiën
heeft zich met het ontwerp vereenigd.
een der leder, van het college kan zich
met het ontwerp niet %-ereenigen.
In deze concept-verordening wordt al
lereerst vastgelegd een wachtgeldrege
ling. Art. 1 zegt nl. dat aan hem. die
ophoudt wethouder te zyn. voor zoover
niet anders is bepaald, een vergoe
ding wordt toegekend en wel geduren
de gel yken tUd als hij wethouder dezer
gemeente is geweest, met dien verstan
de. dat de vergoeding voor geen langer
tydvak dan drie jaren wordt verleend.
Deze vergoeding zal. volgens art. 2 der
verordening bedragen: voor het eerste
halfjaar of korter 75 pet., voor het twee
de halfjaar of korter 50 pet., voor het
tweede jaar of korter 40 pet. en voor
het derde jaar of korter 20 pet. van de
laatstelijk genoten jaarwedde.
Volgens art. 3 zal pensioen worden
verleend aan hem. die na opgehouden
te hebben, wethouder te zijn, den leef-
tUd van 55 jaren bereikt of heeft be-
rejkt. Is hij bij het bereiken van den
leeftijd van 55 jaar in het genot van
een vergoeding, dan wordt hem in plaats
van deze vergoeding, of met beëindiging
daarvan, pensioen toegekend.
Het pensioen bedraagt volgens art. 4
per jaar, van hem die ten minste 3
maanden onafgebroken wethouder is ge
weest, voor elke volle maand, gedurende
welke de betrekking is bekleed, 't 1/216 ge
deelte ran de laatstelijk genoten jaar
wedde, tot een maximum van 2.3 der
wedde.
Verder is in dit artikel geregeld het
weduwen- en weezen-pensioep.
Aan den wethouder, dce bij voortdu
ring voor de verdere waarneming van
zijn betrekking uit hoofde van ziekte of
ziels- of lichaamsgebreken van blUven-
den aard ongeschikt is geworden, wordt
een direct ingaand pens-.oen verleend op
den voet van het bepaalde in art. 4 der
verordening.
Voor de reeds gepensionneerde en op
het tijdstip van het in werking treden
van deze verordening in functie zynde
wethouder, hunne weduwen of weezen
blyft de verordening van 1920 van toe
passing.
In de concept-verordening is dus
vastgelegd een wachtgeldregeling en
komt. in plaats ran een direct pensioen,
een uitgesteld pensioen, ingaande op
55-jarigen leeftijd.
DE PAARDESTEEG.
HET RAADSBESLUIT TOT
OPHEFFING GOEDGEKEURD.
Ged. Staten ran Noord-Holland heb
ben het raadsbesluit van Haarlem inza
ke de overeenkomst met de firma Vroom
en Dreesmann over de grondruil voor
het nieuwe winkelcomplex op het kop-
terrein Groote HoutstraatVerwulft
Gierstraat goedgekeurd. Daarbij is be
grepen de opheffing van de Paardesteeg,
waar tegenover staat dat het Verwulft
verbreed zal worden.
Tegen de opheffing van de Paarde
steeg waren bezwaren by Ged. Staten
ingebracht.
DE „VEENDAM".
NIET GEZONKEN.
Naar de directie van de Holland-
Amerika-lyn aan het Vad. meldt, is het
Reuterbericht, dat ook wij in ons blad
van gisteren hebben opgenomen, als zou
de Veendam gezonken zijn, geheel uit
de lucht gegrepen.
By Lloyd's te Londen is gisteren een
telegram uit New York ontvangen, mel
dend. dat de Veendam 15 voet water in
het ruim heeft. Het ligt rechtstandig
r.aast de pier te Hoboken in de modder.
Kr bestaat geen gevaar, dat het schip
zal kapseizen. Laadboom en de takelage
houden hetvaartuig in positie.
Verder meldde Lloyd's, dat men doen
de is geweest de lekkage voorloopig te
stoppen. Het pompen vordert goed. Het
zal hierna noodig zyn de lading te los
sen, alvorens het schip in c-cn droogdok
wordt geplaatst.
HET LEVENDE LIJK.
Jazz is dood (uit een dag
bladartikel).
De Jazz Is dood ls het bericht.
Dat 'k in een dagblad heb gelezen.
Je vraagt, je af op 't eerst gezicht,
Zou dat nu werkelijk zoo wezen?
Zou al dat snerpende gejank.
Zich waarlyk niet meer laten hooren.
Zou al dat rhythme zonder klank.
Ons evenwicht niet meer verstoren,
Zyn Swanee whistle. Saxofoon.
Nu heusch ten doode opgeschreven.
Zal zonder dezen jazz bond hoon.
De echte kunst weer kunnen leven?
Is heusch die rage uitgewoed.
En keert men weer tot zoete klanken?
Het geeft den burger nieuwen moed.
He: stemt den kunstenaar tot danken.
Zou heusch de smaak van het publiek.
Der massa, zich ten goede keeren.
Zou waarlyk men weer de muziek.
Boven het surrogaat gaan eeren?
't Kan wezen, maar als het zoo is,
Dan gaan de horden alle uren,
Nog op ter jazz begrafenis.
En 't lUkt dat dat nog lang kan duren.
P. GASUS.
HET LOCALE POST-
TARIEF.
VAN BEVERWIJK TOT
HEEMSTEDE.
Het bestuur van de Vereeniging IJmui-
den's Bloei heeft in een in de maand
Maart verzonden adres den Directeur-
Generaal der Post en Telegrafie er op
gewezen, dat Santpoort, hoewel behooren-
de tot ce gemeente Velsen, buiten den
kring van het lokaal posttarief was ge
bleven. Verzocht werd. Santpoort alsnog
in dezen kring op te nemen. Thans is
van den Directeur-Generaal een brief
ontvangen, meldende dat de bestellingen
van de kantoren IJmuiden, IJmuiden-
Oost, Beverwijk, Velsen, Velsen-N„ Sant
poort-Station, Santpoort-Dorp. Spaarn-
dam. Bloemendaal. Overveen, Haarlem en
Heemstede, met ingang van een nacer
ast te stellen datum, voor de toepassing
van het lokaal port als één kring zullen
worden aangemerkt.
Binnenkort zal men dus van Beverwyk
naar Haarlem en Heemstede als ook tus
schen de andere hierboven genoemde
plaatsen, bijv. van Spaarndam naar
IJmuiden voor brieven met een 5 ets.
zegel kunnen volstaan.
STAKING BIJ DE
SCHELDE?
BEMIDDELING MISLUKT.
De Ryksbemiddelaar heeft in het con
flict bij ,,De Schelde" niets kunnen be
reiken.
Dinsdag is er door de vakbonden be
sloten. als er geen toenadering van „De
Schelde" komt. onvoorwaardelijk a.s.
Vrijdag tot staking over te gaan.
DE VERDUISTERING BIJ
DE HAAGSCHE TRAM.
ALLE HELERS ONTKENNEN.
Dinsdag heeft de Haagsche Recht
bank behandeld de verschillende zaken
welke verband houden met dc ln Sep
tember van het vorige jaar gepleegde
verduistering van f 15.000 ten nadeele
van de Haagsche Tramweg Maatschap-
py. meldt het Hbld.
Allereerst stond terecht een 32-jarige
kantoorbediende uit Den Haag. thans
gedetineerd, terzake van verduistering
van vijftien bankbiljetten van f 1000 ten
nadeele der H. T. M. Verdachte bekende
volledig. Verdachte deelde mede, dat
vrienden hem herhaa'.delyk hadden aan
gespoord. aldus te handelen. Op den be-
wusten dag is hij er ten slotte uit zich
zelf toe overgegaan.
Het O. M. achtte het feit van zeer
ernstigen aard en meende, dat een stren
ge straf op haar plaats is. Eisch: drie
jaren gevangenisstraf.
Verdachtes raadsman drong aan op
de uiterste clementie.
Vervolgens stond een koopman uit
Den Haag terecht, die tegenover den eer
ste beklaagde chantage heeft gepleegd
samen hebben zij f 4000 verstopt, terwijl
verdachte ook nog f1100 van den eersten
verdachte kreeg. Eisch: drie jaar gevan
genisstraf. pleiter vroeg clementie, ver
dachte verzocht een voorwaardelijke
straf.
Twee kooplieden stonden terecht als
verdacht van heling, zy ontkenden. Het
O.M. cischte resp. 3 en 1 12 Jaar gevan
genisstraf. De verdediger pleitte voor
beiden vrijspraak, verzoeken tot onmid
dellijke ir.vrij'netdstvlltr.g werden gewe
gerd.
Een arbeider had f 8000 verborgen en
f 300 ten geschenke gekregen. Verdachte
ontkende, het O.M. cischte twee Jaren
gevangenisstraf, de verdediger vroeg
vrijspraak.
Een andere verdachte heeft den vori-
gen verdachte geld afgeperst, tegen
hem werd anderhalf jaar gevangenis
straf geëischt. Ten slotte luidde de eisch
ieger. de verdere verdachten in deze
zaak resp. één jaar en twee Jaren ge
vangenisstraf.
Uitspraak over veertien dagen.
Haarlem, 23 Met.
Chang.
Het is niet onze gewoonte om in den
vorm van een artikel over een bepaalde
film te gaan schrijven. Er zUn er zoo
veel en ofschoon zij elkaar in de re
clame alle als super- en super-supra-
spectacles trachten te overtreffen, be
hoort er maar heel weinig tot de extra-
klasse.
Een uitzondering maakt Chang", dat
Vrydag as. voor het eerst in onze stad
zal gaan. Ik heb het bij Tuschinsky in
Amsterdam gezien, en ervan genoten.
„Chang" is een wonder, een wonder van
:<chnische film-enscèneering en een won
der ook in het effect dat het op den
toeschouwer heeft. Het mooiste scenario
voor het spannendste drama is kir.der-
ïyk-zwak maakwerk vergeleken bij dit»
Het is vol spanning, het boeit onafge
broken, en het mooiste is de echte men-
schelijke emotie die erir. leeft, die Je
dadelijk aangrypt en vasthoudt, heel de
film door.
En dat is toch wel onverwacht. Wie er
heengaat, weet dat hij heel mooie na
tuuropnamen zal zien. in de oerwouden
van Siam gemaakt, en dat hy zich zal
gaan verbazen over de geweldige presta
ties van twee filmoperateurs. Oooper en
Schoedsack. die wilde dieren in natuur
staat hebben gesnapt, waarvoor natuur
lijk krasse staaltjes van moed en be
hendigheid vereischt worden. Maar dio
ziet men niet, die kan men slechts ver
moeden. Dus denk Je aan vroeger-gezienc
natuurfilms en andere opnamen van
dieren-in-natuurstaat. en verwacht dat
je met koele belangstelling dit nieuwe
cinematografische resultaat zult be
schouwen. zooals die andere wonderen der
moderne techniek waaraan on2e tijd on-
uitputtelijk-ryk schUnt te zyn.
Maar er is geen sprake van koele be
schouwing.
Dadelijk leef Je mee In de gevaren
die het gezin van Kru. den dapperen In-
boorling die zooveel verder in het oer
woud heeft durven trekken dan zijn
dorpsgenoot en. en daar zijn hut op hooge
palen heeft gebouwd, voortdurend bedrei
gen. De tijgers zUn zijn ergste vijanden,
maar het heele leven van het machtig©
oerwoud word: aan ons geopenbaard, cn
tenslotte komt er een climax als de
Groote Kudde niet alleen Kru en de
zUnen verdryft maar het gansche dorp
verwoest, en als de inlanders door on
gelooflijke behendigheid erin slagen om
een groot deel van die logge, onverzette
lijke. alles-op-hun-wcg-vemielende mas.
sa van honderden ^olifanten in een ge
weldig grooten val te vangen. „Chang"
dat :s de olifant. HU speelt de hoofdrol
in deze film als dc machtigste cn grootste
van de gevaren der Jungle.
Dat de strUd van de menschcn tegen
d<-ze natuurmachten zoo diep ontroe
rend, zoo fel aangrijpend ls. moet zijn
oorzaak vinden in de moderne besch;\-
vingsverwording die wij allen gevoelen,
wy heblxm in onze ziel allemaal meer
dan genoeg van het kunstmatige con
flict. het maakwerk van de psychologi
sche rafelroman met haar eeuwig de
zelfde moeilijkheden en verwikkelingen,
het society-tooneelstuk met de tot ir. het
eindelooze lierhaalde „driehocksfor-
matie". Het is alles zoo klein
en zoo gewild, en meestal zoo
opgeschroefd. Vandaar het wereld-
enthouslasme voor een kerel zooals
Lindbergh, die de geweldige prestatie
van koelbloedigcn moed geleverd heeft
om in zyn eentje den Oceaan over to
vliegen. Vandaar ook de enorme belang
stelling in ons land voor men
schcn als het echtpaar Vis
ser. die dc gevaren van de Karako-
rum trotseerden. Men haakt naar groo
te daden, naar groote avonturen, dus:
naar strijd met de onmetclUke krachten
van de Natuur.
Daarvan is Chang een schoon, een
nobel voorbeeld. En op den achtergrond,
in de schaduw van den stryd dien Kru
en de zynen voeren, weet ge steeds d:en
anderen stryd die gevoerd is door de bel
de dappere filmoperateurs die er dit ge
weldige tot stand hebben gebracht. En
ge benijdt hen om hun avonturen, om
dat die kerels in een tyd als de onzo
hun kans hebben gevonden om zóo to
kunnen leven.
Mcnsch, durf te leven! zong
Pisuisse.
De film Chang symboliseert dat woord
heel sterk.
R. P.
DE VOORZITTER VAN DEN
PARIJSCHEN RAAD.
De heer Louis Delsol. voorzitter van
den Gemeenteraad van Parys, vertoeft
op het oogenblik in ons land. Hy Ls bU
verschillende Nederlandsche autoriteiten
geïntroduceerd door Jhr. Loudon, onzen
gezant te Parys.-
Na een verblijf in Den Haag zou do
heer DeLol hedenmiddag ten SLadhulze
een beleefdheidsbezoek aan den burge
meester van Haarlem, den heer C. Maar
schalk. brenger. Waarschijnlijk zou hU
ook nog wel de stad bezichtigen.
VEENDAMMER
HYPOTHEEKBANK.
De strafzaak der Vecndammer Hypo
theekbank zal op 7 Juni as. voor de
Vierde Kamer der Rechtbank te Ar»
fcterdam worden bchaodrid.