DATUMSTUKJES ONZE GROENTJES ONZE GROENTJES 45e Jaargang No. 13781 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Donderdag 24 Meï 1928 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN per week f 0.27H, met geïllustreerd Zondagsblad 0.32; per 3 maanden: Vcor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) 3.57J4- Franco per post door Nederland fiZIVi- Afzonderlijke nummers ƒ0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken ƒ00754 franco p. post ƒ0 65 ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels ƒ1.75: iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel Bij abonnement aanzienlijk rabat Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod ran 1 tot 4 regels 60 Centt per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contantbuiten het Arrondissement dubbele prijs. Directie, Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Drukkerij: Z. B. Spacrr- 12. Telefoon 10122, 12713. Telefoonnummers: Directie 13082, Hoofdredactie 15054. Redactie 10600 en Directeuren: J. C. PEEREBOOM en P. W PEEREBOOM Bijkantoor voor Santpoort, Veisen, Velsen-Noord, IJmuiden, Beverwy'k enz. Administratie 10724 en 14825. Hoofdr.d.=t.«r; ROBERT PEEREBOOM Driehuiserkerkweg 2, Veisen, Telef. 521. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD AGENDA Heden: DONDERDAG 24 MEI Stadsschouwburg: Evangelische My. Opvoering van „Jeanne d'Arc". 7.30 u. Gem. Concertzaal: H. O. V. Hout- concert" o. 1. v. Marinus Adam. 8.15 uur. Groote Kerk: Orgelbespeling George Robert 34 uur. Cinema Palace: ,De Spion", 8 uur. Luxor Theater: „Fauteuil 47"; „Lord Landoris Avontuur". 8 uur. Rembrandt Theater: „Ben Hur". Too- neel: Droste-Reggie. 79; 9.1511.15 uur Scala Theater: „Marquita"; „Vlam mende Wateren", 8 uur. Cabaret Modern, Raaks, Cabaretvoor stelling. La Mascotte, Gr. Markt: Cabaretvoor stelling, Heemstede: Raadhuis, Gemeenteraad 8 uur. Bloemendaal, Raadhuis, Gemeente raad, 2 uur. Zandvoort, Raadhuis, Gemeenteraad 7.30 uur. VRIJDAG 25 MEI Bioscoopvoorstellingen, Nieuw pro gramma. Cabaret Modern, Raaks: Cabaretvoor stelling. La Mascotte, Gr. Markt: Cabaretvoor stelling. AUTOBUSDIENST ZANDVOORT— AMSTERDAM? DE CONCESSIE-AANVRAAG VAN HET GEMEENTEBESTUUR VAN ZANDVOORT. Indertijd had de autobusondernemer D. van Jaarsveld te Amsterdam reeds concessie gevraagd voor een autobus dienst Zandvoort-Haarlem-Amsterdam. Voor het college van Ged. Staten en ook voor den Raad van State waren in dertijd bezwaren tegen die concessie in gebracht door de spoorwegen en de elec- trische tram. Het gevolg was, dat de concessie niet werd verleend. Nu heeft evenwel het gemeentebestuur van Zandvoort een aanvraag ingediend voor het exploiteeren van een autobus dienst Zandvoort—Amsterdam. Die aanvraag zal op Maandag 11 Juni 's morgens te half elf, behandeld worden door Ged. Staten van Noord- Holland. DE MENSCHEN WORDEN BETER. OPHEFFING VAN DE ALK- MAARSCHE GEVANGENIS? Naar Het Volk meldt, zal de strafge vangenis te Alkmaar binnen korten tijd worden opgeheven. De reden hiervan moet gezocht wor den in het regelmatig terugloopend aan tal gedetineerden. Eerst is de gevangenis te Zutfen op geheven en vervolgens werd een der vleugels van de Alkmaarsche inriching buiten gebruik gesteld. Thans heeft men op het departement van justitie gemeend, dat de tijd gekomen is, om de geheele Alkmaarsche gevangenis te sluiten. Het ligt in de bedoeling om het vrij komende personeel te gebruiken voor aanvulling van de bestaande vacatures. Vrees voor afvloeiing behoeft er dus niet te bestaan, waarschijnlijk zal door deze maatregel het nogal groote aantal hulpbewakers, door het Alkmaarsche personeel gedeeltelijk worden vervangen. BOMAANSLAG IN EEN ITALIAANSCH CONSULAAT. Te Buenos-Aires. 10 DOODEN, VELE GEWONDEN. BUEXOS-AYRES, 23 Mei (Reuter). In het Italiaansche consulaat is een bom ontploft, tengevolge waarvan negen per sonen op slag werden gedood en voor zoover tot dusver bekend is 41 werden gewond. Eenige minuten na de ontploffing brak er brand uit. De brandweerlieden doen wanhopige pogingen om de onder het puin bedolven personen te redden Op het oogenblik van de explosie be vonden zich omstreeks 200 menschen in het gebouw. Degenen, die zich nabij een kast bevonden, waarin de bom ver borgen was, werden letterlijk aan stuk ken gescheurd. Nadere berichten melden: BUENOS AIRES 23 Mei (VP.l Algemeen wordt aangenomen dat de aanslag in het consulaat van Italië een anti-fascistische wraakneming is. Van de daders ontbreekt nog elk spoor. De minister van Marine en de Ita liaansche gezant zijn ter plaatse aange komen. Een nader bericht meldt, dat reeds een 100-tal communisten zijn ge arresteerd. LONDEN 23 MEI (VD.) Volgens na dere berichten uit Buenos Ayres zyn bij den bomaanslag op het gebouw van het Italiaansche Consulaat tien personen gedood en twintig gewond. De explosie had plaats in de pasafdeeling van het consulaat. Het is nog niet bekend of de consul zich ook onder de slachtoffers be vindt. DE UITBREIDING VAN HET STADHUIS. GEEN VLIEGENDE WINKELS. Het is onzen... lezers bekend, dat het stad'huii zal worden uitgebreid. Aan den kalft van de Koningstraat komt een nieuwe vleugel. Daartoe heeft de ge meente in den loop der jaren alle per- ceelen aangekocht die staan tusschen het blok KoningstraatJacobijnestraat —Prinsenhof. In twee perceelen in de Koningstraat die het dichtst bij het Stadhuis staan, zijn al eenigen tijd gemeente-ambtena ren ondergebracht. Daar huizen namelijk de belasting-controle en de Nazorg. Twee andere perceelen in de Koning straat zijn door de vroegere eigenaars al verlaten. De gemeente heeft aan die winkel huizen een bordje laten aanslaan Te huur, te bevragen bij Openbare Werken. Blijkbaar heeft het gemeentebestuur nog hoop, dat die winkels nog een poos je verhuurd worden, voor de slooper komt om het terrein vrij te maken voor de vergrooting van het stadhuis. Wij gelooven evenwel niet dat er veel kans is. Welke solide winkelier daar voor misschien één jaar, hoogstens anderhalf jaar, een zaak openen? De inrichtingskosten zouden hooger zijn, dan de winsten. Het plan is namelijk het stadhuis in 1930 te verbouwen. Er is dus alleen mogelijkheid, dat een winkelier die nu een zaak in de nabij heid heeft een der perceelen tijdelijk zal willen huren omdat zijn tegenwoor dig pand verbouwd wordt. Want (Öpenbare Werken zal de per ceelen wel niet gaan verhuren voor tij delijke uitverkoopen, zoogenaamde „vliegende winkels". Want de secretaris van ae Middenstandscentrale, de heer P. J. M. van Tetering, woont aan den overkant, zoodat hij zeker bij de eerste schijnbeweging al alarm zou slaan. DE VOORZITTER VAN DEN PARIJSCHEN GEMEENTERAAD. Haarlem, 24 Mei, Alkmaar's Kaasmarkt. De heer Louis Delsol, voorzitter van den Gemeenteraad van Parijs vertoeft thans in ens land. Na een verblijf in Den Haag bracht de heer Delsol Woensdagmiddag ten ptadhuize een beleefdheidsbezoek; aan den burgemeester van Haarlem, den heer C. Maarschalk. Bovenstaande foio werd gemaakt toen de heer Delsol he: raadhuis weer verliet, uitgeleide gedaan door onzen burgemees ter. Onlangs ben ik eens naar de Alkmaar sche Kaasmarkt gaan kijken. Ik geef toe dat dit vreemd is. Je doet zooiets niet, tenzij je buitenlandsche logés hebt, die de erkende nationale bezienswaardig heden moeten genieten. Maar ik had op dat moment geen buitenlandsche logés. Het was dus even zonderling als het be zoek van een Amsterdammer aan het Rijksmuseum, of van een Haarlemmer aan het Frans Hals Museum de uit zonderingen daargelaten. Het evenaarde een bezoek aan Marken. Ik heb eens in Londen een gesprek bijgewoond tusschen een Hollander en een Engelschman. die pas ons land bezocht had. De Engelsch man vertelde dat hy o.a. Marken. Volen- dam, de Alkmaarsche kaasmarkt, de Friesche meren, Veere en hef stadhuis in Middelburg had bezocht. „Vertel me er eens wat meer van", zei de Hollander, die een rasechte Amsterdammer was. „Ik heb geen van die dingen ooit ge zien. Wel van gehoord". De Brit zat perplex. „Bent u wel eens in Hampton Court Palace geweest?" vroeg daarop de Amsterdammer. „En in de Tower? In het Lake District? Op den berg Snowden? In Limehouse, uw eigen Lonaensche Chineezenbuurt?" De Brit zat daarop nog perplexer. Hij moest toegeven dat hy geen van die ver maarde punten ooit bezocht had. Zoo gaat. het. Wij bezoeken eikaars merkwaardigheden en vergeten er onze eigene door. Er zit misschien iets in het denkbeeld van den man die naast de Vereeniging voor Vreemdelingenver keer er een voor Landgenootenverkeer wou oprichten. Ik geef het denkbeeld eer- biediglijk ter overweging aan de heeren Mollerus, P. Gasus en Deinum, die in onze stad het dagelijksch bestuur van deze instelling vormen. Maar om nu tot de Vrijdagsche Alkmaar sche Kaasmarkt terug te keeren. Dit is 'n instituut mét een tweeledig doel. Ten eerste handelt men er in kaas, ten tweede amuseert men er de vreemdelingen. Aan gezien de laatsten "s winters niet of byna niet komen wordt dan alleen het eerste doel nagestreefd en loopen de kaasdragers in hun gewone dagclijksche p3kjes rond. Maar als het Mei wordt, en volgens den kalender de lente uit breekt. begint de verkleedpartij. Het gilde der kaasdragers samengesteld uit louter krachtig gebouwde mannen, steekt zich in een soort ouderwetsch tennis- costuum, dat bestaat uit kraakzindelijke witte pakken met groen-, blauw-, rooa- of geel-gelakte stroohoeden op. De kleuren varieëren naarmate van het „veem" waartoe zy behooren. Het is geen gilde van middeleeuwsche origine, maar eigenlijk een werkkorps, met den- zelfden geest van samenleven en samen werken als in de oude gilden bestond. Ik lees in de gedrukte uiteenzetting van Vreemdelingenverkeer afd. Alkmaar, dat dit werkkorps vanouds is samengesteld uit een vader, vier overlieden, vieren twintig dragers en verscheidene losse dragers. De vier groepen of veemen hebben elk haar eigen weegschaal onder de Waag. en de berries waarop zij de kazen sjouwen dragen ook de veem- kleuren. In drukke tijden komt er een vijfde veem, oranjegekleurd, bij. Ieder veem bestaat uit zes dragers en één taschman, die de oudste in dienst jaren is. Uit de dragers wordt bij toer beurt een overman of voorman gekozen, die als teeken van zijn waardigheid een zilveren insigne draagt: een berrie aan oen lint in de kleur van zijn veem. De overman wordt elke twee jaar door B. en W. benoemd, en hy moet zorgen dat aan de weegschaal van ziin veem alles steeds in orde is. Er zyn meer vaste gebruiken aan dit instituut der traditie verbonden. Zoo dra gen de oudste en de /7 f jongste kaasdragers van elk veem steeds i samen hun berries. V/ Ook is er nog een soort van manus- van-alles die d:n ge. duchten titel van provoost draagt, en die met een assistent allerlei werkjes op knapt. Het effect van dit gilde er. van deze heelmrthrie van kaasvervoer is al! aardigst. Laten wii het r.;et ontkennen. Er zijn daar op de markt allerlei men- j schen die je vertellen kunnen hoeveel practischer en eenvoudiger de zaak volgens moderner methoden georgani seerd zou kunnen worden, maar dat zou Alkmaar zijn vreemdelingenverkeer kosten. B. en W. zyn derhalve wel wij zer. Zij laten het zoo typisch en aan trekkelijk als het altijd geweest is, tot groote voldoening van vele onbewogen Engelsche Misses, type-Cook's-party, van overdreven-zelfbewuste Amerikanen die onze beste sigaren rooken zonder de bandjes er af te nemen, en die straks onzen borrel zullen gaan proeven zonder gevaar van bekeuring, en van levendige Franschen die een ongelooflijk-snelle conversatie over het geval houden. Zoo in den toon van: „Ah, ces Hollandais! Ces gens du Nord! Ils sont bien dróles!" Noord-Hollanders, en sommigen zien er zoo mooi antiek uit dat ze wcggeloopen ijken uit de Camera Ohscura. Een cogenblik heb ik de gemeente Alkmaar ervan verdacht dat zij ook met dit doel een speciaal gilde gevormd had. Een geheime instelling, alsmede ten bate van het vreemdelingenverkeer.... Maar dat schijnt toch niet zoo te wezen. Twee boeren, één groothandelaar en een Waag-beambte rieden mU allen aan: ,.U moet de volgende week nog eens ko men kijken. Dan is het mooi! Dan komt er een gezelschap buitenlandsche Journa listen en dan worden de kazen speciaal geolied, zooals vroeger, zoodat ze er alle maal blinkend en glimmend uitzien. Dan zijn we hier in gala. Tot mijn spijt heb ik deze extra- voorstelling niet kunnen bijwonen. R. P. Noot. P. Gasus wijst mij erop dat de afd. Haarlem van Vreemdelingen verkeer haar eigen leden reeds in het Frans Hals Museum heeft gelokt, de laatste maal zelfs negentig. Er wordt dus wel in deze richHng gewerkt. Maar wat is negentig op een totaal van 113-000 Groot-Haarlemmers? Er zijn er daarbij trouwens 112-500 over die nog geen lid van Vreemdelingenverkeer zijn. Waarom niet? Het is lar.g zoo grappig niet als zij meenen. Het is zuiver zakendoen, en zij zijn de klanten. Toch meen ik iets wee moedigs te ontwaren in den blik van dien ouden kaasdrager met droeven druipsnor en ietwat-uitgezakt gelaat. Zijn gelaats trekken wiebelen zacht en zielig heen en weer als hy in een mal-haastig suk kelgangc-tje achter de zware berrie draaft De kinderlijke lintjes achter aan z'n glimmend-gekleurden stroohoed huppen komiek op en neer. En bijna torpedeert hij die onbewogen Miss met haar af keurenden blik. Als dit kaasgewicht haar trof zou zij vermoedelijk in stukjes bre ken, met een drogen knap. Gelukkig vat een dik, gemoedelijk Noord-Hol- landsch boertje, met een hooge zijden pet op, haar bijtijds om de slanke taille, en -trekt haar terug. Hij krijgt een „How dare yop, slr!"-blik als belooning, maar merkt het niet. Er liggen zoowat tachtig Edammer kazen op zoo'n berrie. Elke kaas weegt 2 K.G. Het totaal is dus een aardig vrachtje. Dan heb je nog commissie kazen van vijf kilo per stuk, en middel bare, van C 1/2 K.G. Ja, cijfers! Schrijf eens over een markt zonder cijfers! Er wordt gemiddeld per jaar zeven millioen K.G. kaas hier aan gevoerd. en „op handslag" verkocht. Al die aanvoer komt uit de nabije omgeving, want Hoorn heeft alweer een eigen kaas markt (zonder cuderwetsche tennis- costuums. zoomaar in burger). Het loon van het kaasdragersgiide is 30 cent per 100 K.G., zoodat u nu dus vrij precies kunt uitrekenen, als u er lust in hebt, hoeveel dit gilde per jaar verdient. Het weegloon is vijftig cent per 100 K.G., waaruit dus af ie leiden valt dat er vrU- wat kosten op den markthandel komen. De markt begint om half tien. Je moet er bijtijds wezen, want soms is de heele aanvoeren een minimum van tijd uitverkocht. Een Haarlcmsche groot handelaar. dien ik er ontmoette, ver- tslde mU. tusschen twee handslazen in. dat de heele voorraad wel eens in tier. minuten was uitverkocht. Altijd wordt alles verkocht. Het meeste gaat per schip weg, en voor de vreemdelingen is het weer een heel pretje om bij de schepen te staan kijken als de kazen dcor houten goten in het ruim denferen. Ak rij cc* hc-bben voor typische kopper. is er ook heel wat ie zien want je vindt merk waardige exemplaren genoeg onder die EEN VRIJWILLIGE LANDSTORMER DOODGESCHOTEN. Men zal zich herinneren, dat op 11 Februari te Budel een vrijwilligo land- stormer bij een demonstratie met een mitrailleuse, waarbij dit wapen afging, doodelijk getroffen werd, terwijl een andere een schot in den arm kreeg, waardoor hy ernstig werd verwond. Deze zaak werd Dinsdag voor den Krijgsraad te 's-Hertogenbosch behan deld. Bij het verhoor van den eersten beklaagde, de sergeant-majoor-instruc teur bij het landstormverband Eindho ven II, J. A. L. van L. bleek dat deze door een te langzaam doorgegeven dienst order niet wist, dat hij by de demon stratie een scherpe patroon gebruikte in plaats van een exerclliepatroon. Toen bU ongeluk het schot af ging, bleek dit echter maar al te duidelijk. De auditeur-militair mr. Aghina acht te het ten laste gelegde bewezen; als verzachtende omstandigheid merkte hij aan dat de legerorder zoo traag is door gegeven en dat het ongeluk voor een groot deel te wijten is aan onachtzaam heid van den tweeden beklaagde. Ter zake van het veroorzaken door schuld van dood cn zwaar lichamelijk letsel vorderde hij drie weken gevan genisstraf. De raadsman van Van L. mr. Schuite maker uit Amersfoort merkte op, dat de tweede beklaagde wist. dat de patroon een scherpe was, en dit niet mededeel de aan don eersten beklaagde die de klasse te Budel kwam bijwerken. Hy wees voorts op den ernst van het feit. dat van een beschikking des mi nisters van 6 Oct. 1926, waarbij de oude exercitiepatroncn worden vervangen, 16 maanden later, in Febr. 1928 aan v. L. nog geen kennis was gegeven. Pleiter vroeg vrijspraak subs, voor waardelijke veroordeeling. De tweede beklaagde erkende met zijn gedachten elders geweest te zijn. De auditeur-militair vroeg dezen beklaag de. een sergeant-instructeur te veroor- deelen ter zake van mededaderschap, hij vorderde drie weken gevangenis straf en verlaging van rang. omdat be klaagde niet geschikt bleek te zijn voor zijn taak. De raadsman Mr. C. Schöl- vinck uit Eindhoven drong aan op cle mentie eventueel voorwaardelijke ver oordeeling. De uitspraak werd bepaald op 30 Mei, volgens het Hbld. UITGAAN Schouwburg Jansweg. Zaterdag 26 en Maandag 28 Mei, Tweeden Pinksterdag zullen door het Nieuw Nederlandsch Operette Gezel schap in den Schouwburg aan don Jansweg twee voorstellingen worden ge geven van de succes-Operette ,Dc Wals droom". De hoofdrollen zijn in handen van de dames Corry Pinksen, Heilbron Schaf- stad Samethini en de heeren Pierre Boeven, Andre ran Dijk, Hugo Bender en Nico de Lange. Kapelmeester is de heer Henk Krepft NATTIGHEID. iDe Amerikaansche Mrs. Hudd- ieston Sloeg, door 50 uur en 10 minuten in het water te blijven, alle records). Wanneer die vrouw het prettig vindt. Dat zij het langst van alle menschen, In 't water rondgedobberd heeft. Dan wil 'k er haar geluk mee wenschen; Want elk zijn meug, het is een feit. Da: smaken veel kunnen verschillen. Ik vind, in letterlijken zin. 't Idee alleen al om te rillen: Wat heeft die vrouw er eiglijk aan. Wat denkt ze ermee te bereiken? Ik meen toch. dat geen schepsel ooit Naar zoo'n record zal komen kijken, Gelooft ze dan dat zoo'n geval. Alom bewondering zal wekken. Het klinkt wel niet beleefd, maar heusch, We hebben al voldoende gekken. Een mensch is toch geen kabeljauw. En deze dame moet getrouwd zijn. Dus is ze zelfs geen bakvisch meer. Daan-oor moet zU thans ai te oud zijn; Wat heeft haar echtgenoot gedaan, In al die vijftig lange uren. Wat denkt die arme man wel van Die overdreven waterkuren? t Is mooglijk dat hij heeft gedacht-, Ik kan die dwaasheid toch niet remmen. En laat haar in haar eigen sop. Maar halfgaar, soeda laat maar zwemmen! Maar ook bestaat de mooglijkheid. Dat hij gedurende die dagen. Zelf onder water is geweest. Dan heeft hij haar record geslagen. P. GASUS, DE „VEENDAM". OVER DRIE WEKEN KLAAR? Uit New-York wordt aan het Hbld. geseind: Het stoomschip „Veendnm" is thans geheel lens gepompt en gereed om in het droogdok te worden geplaatst, zoo- dra de geheele lading gelost zal zijn. waarmee men waarschijnlijk Vrijdag zal gereedkomen. Daar de schade thans kan worden vastgesteld meent men to mogen verwachten, dat het stoomschip 16 Juni weder In den geregciden dienst zal kunnen vertrekken. VERHOOR IN STRIJD MET DE WET DE MOORD TE MAARTENS DIJK. Het Eerste-Kamerlid mr. Mondeis heeft, volgens de N. R. C., tot den mi nister van Justitie de vraag gericht of het juist is dat d» burgemeester van Maartensdijk aan vertegenwoordigers van dagbladen uitvoerige mededeelingen heeft gedaan van zijn verrichtingen als hulp-officier van Justitie ter zake van het opsporingsonderzoek in de recente moordzaak te Maartensdijk cn voorts, dat hij o.a. den verdachte onmiddellijk na diens aanhouding een verhoor heeft afgenomen, dat onafgebroken lieert ge duurd van 's avonds 11 uur tot den wi genden ochtend 5 uur, ten einde to trachten den verdachte tot bekentenis te brengen. Acht de minister, aldus het Ecrste-Kamcrlld, een dusdanig verhoor van zes uren achtereen in den voor nachtrust bestemden tijd In overeenstem ming met art. 29 ran het Wetboek van Strafvordering? Verder vraagt mr.Mendels of hot den minister bekend is. dat dezelfde hulp officier van Justitie den verdachte voor het raadhuis in het openbaar ten nan- scliouwe van oen menigte dorpsbewoners heeft doen fotografeeren cn of de mi nister een dergelijke publieke verrich ting toelaatbaar acht, althans in over eenstemming met den geest en de bedoe ling van het Wetboek van Strafvorde ring. HEEMSTEDE. GEMEENTERAAD. Aan dc agenda voor de Raadsverga- ring van 24 Mei as. moeten nog dc vol gende punten worden toegevoegd: 5a. Aankoop grond Kocdiefslaan. 5b. Ruilln- grond Koedlefslaan. MEN DENKE ER AAN: Zaterdag a.s. wordt de eerstvol - luie rubriek opgenomen. Ieder verstandig mensch hewaarl dus zijn Heine ADVERTENTIES van VRAAG EN AANBOD voor van Zaterdag. Want geen enkel btad In of bulten Haarlem geeft aan deze advertenties zoo groote publiciteit als HAARLEM'S DAGBLAD

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1928 | | pagina 1