Haarlem's Dagblad | 1928 | 6 juni 1928 | pagina 10

H. D. VERTELLINGEN

Cadena's

OLYMPIADE

GEMENGD NIEUWS

SCHEEPSBERICHTEN

HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 6 JUNI 1928

BILJARTEN.

OM HET WERELD
KAMPIOENSCHAP.

MOONS HEROVERT DEN TITEL.
(Van een specialen medewerker).

MOONS.

De strijd om het wereldkampioen»

■chap van het groene laken is beslist.
Moons heeft den titel weer veroverd
en daarmede zijn superioriteit over
de andere deelnemers opnieuw be»
wezen. Deze laatste avond
was er veel puhlick dat vooral in de
eerste partijen veel te genieten kreeg.

Later op den avond het ^/erd
weer na elf uur vooidat de laatste
partijen begonnen zakte le be»
langstelling danig en zelfs het feit Jat
Moons zijn beslissende partij tegen
Focrstcr speelde, hield de toescnou»
wers niet op dit late uur in de zaal.

Het is te hopen dat het bestuur
van den N.B.B. .leering trekken zal
uit de opgedane ervaringen, zoodai
bij volgende tournooien dcrgelijkt
nachtelijke uren gebruikt kunnen wot-
den waarvoor zij bestemd zijn en nier
voor dc biljartsport.

Het materiaal van de Brunswick»
fabrieken was er de oorzaak van.
dat het gemiddelde van de spelers
niet fraai kon zijn.

Het verloop der partijen volgt
hieronder:

MartenetChassereau

Dc twee jongste deelnemers aan 't
tournooi hebben een aantrekkelijke en
op het laatst spannendei partij ge--
speeld.

Na 10 beurten stonden beide spc»
Iers op 170, toen Jiep de Fraftsch»
man met 41 iets uit, doch in de 16c
beurt werd hij weer gepasseerd met
54 en vervolgens met 7, 44 en 37.

De stand was na 19 beurten: 324
297 in het voordcel van Martenet.
Doch sohoot dc kleine Fransohman
ineens uit den hoek met een vlotte
serie van 100.

Dc spanning steeg: Martenet
bracht het niet verder dan 370.
Chassereau kwam aan stoot, maakte
één carambole en.... strandde op
398! Martenet maakte 24. Chassereau
miste, toen maakte de Zwitser dc
restccrende zes,

pnt, brt. h.s. gem.
Martenet 400 24 76 16.66

Chassereau 398 23 100 17.30

Robijns—Soussa.

Dit is eigenlijk dc eerste en te»
vens de laatste partij in dit
tournooi geweest, waarin onze kam»
pioen op volle kracht gespeeld heeft

Soussa werd er het slachtoffer van.
hoewel deze laatste de overwinning
niet cadeau gegeven heeft. Hoogc
series heeft hij niet gemaakt, maar
door taai vasthouden, bleef de uit»
slag tot het einde onzeker.

Met een fraai gespeelde 31 heeft
Robijns de partij beëindigd.

pnt. brt h.s pcm
Robijns 400 20 83 20.-

Souss» 356 19 58 18.73

Moons—F oerster.

Door een overwinning op den Duit»
schcr zou Moons, wat men noemt
..binnen" zijn en inderdaad heeft dc
Belg op gemakkelijke en tevens vir»
tuoze wijze in 18 beurten ook Focr-
ster aan zijn zegewagen gebonden.

Dc eerste 10 beurten ging het on>
gevecr gelijk op. doch toen mankte
Moons achtereenvolgens: 80, 28, 68.
41. 1, 9 cn 44.

Daar kon Focrstcr niet tegen op cn
bleef op 149 staan.

pnt. brt. h.s. gem
Moons 400 18 80 22 V

Foerrster 149 18 28 8.27

Var Belle -Appleby

De Belg heeft een moeilijke zege
behaald op den Amerikaanschcn kam
pioen. die tot het einde taai heeft vol
gehouden. zelfs nog toen Van Belle
reeds 363 stond cn hijzelf op 274
stond.

Het duurde nog geruimen tijd voor
Van Belle het restecrendc aantal ca»
rambolcs bij elkaar had. Appleby
wist nog tot 353 in te loopen.

pnt. brt. h.s. gem
Van Belle 4"0 176 26 6'

Aoplebv 353 14 106 2S-21

De eindstand luidt:

gcw. nnt brt h flem

1 Moon» 6 24"9 124 176 19 83

2 Van Belle 4 2'02 114 197 21.07
3. Soussa 4 2574 134 105 19.20
4 Martenet 4 2242 131 108 17.11

5. Appleby 4 2436 156 248 15 61

6. Robijns 3 2396 174 101 13.77

7. Chassereau 2 2427 168 122 14.44

8. Focrstcr 1 1907 175 73 10.80

WIELRIJDEN.

DE KAMPIOENSCHAPPEN VAN
NEDERLAND.

De wedstrijden om het Kampioen
schap van Nederland zullen wat den
korten en langen afstand betreft. Zater
dag en Zendag a.s. plaats vinden op
de Rijswijksche Wielerbaan. Zaterdag
vangen de wedstrijden aan te 3 uur;
dan zullen de series en halve beslissin
gen worden verreden. Dien dag vinden
tevens selectiewedstrijden plaats ter sa-
mensteeleling van de Olympische ploeg.
Deze wedstrijden bestaan uit een sprint-
wedstrijd over 1 K.M., een tyd.ace over
den zelfden afstand en een wedstrijd
voor allen.

De N.W.U. heeft de volgende amateurs
aangewezen; Jhr, Bosch van Drakesteijn,
J. v. Rossum, M. de Leuur. A. J. Kuijs,
allen Den Haag; S. Hoevens, C. Piets,
J. Slesker, allen Amsterdam; A. Bras
penning, Zundert; M. v. Oers, Lage Zwa-
luwe, P. v. d. Reyt, J. Maas Roosendaal;
W. Rensen, Heerlen; J. Pynenburg, Til
burg; P. v. d. Horst, Klundert, A. Duif
huis en A, Bc-skom. Eindhoven en May
zairac, Bergen op Zoom.

Zondag vangen de wedstryden te 2
uur aan; dam worden behalve finales
sprint en lange afstand nog verreden de
voorwedstryden van het stayers-kam
pioenschap.

DAMMEN.

WERELDKAMPIOENSCHAP 1928.

Maandagavond werden in het club»
lokaal der Haarlemschc Damclub dc
voorwedstrijden 2de klasse voor den
wedstrijd om het wereldkampioen»
schap 1928 voortgezet.

De uitslagen waren:

J. van Bcrkum wint van P. Mollema.
P. H. Mcure wint van H. A. van Abs
J. Wiclcnga wint van H. van Gastel.

Dc termijn van inschrijving voor
de voorwedstrijden 1ste klasse sluit
op Woensdagavond 13 Juni a.s.

Inschrijvingen worden tot dien da»
turn ingewacht bij den lsten secrc»
taris van den Districtsbond Haar»
lom cn omstreken. J. Sing-cling, KL
Houtstraat 42 te Haarlem.

De herkamp tusschcn W. J. Bos»
man en P. A. Nooij om de eerste
plaats in groep III is geëindigd in
een overwinning van W. J. Bosman
met 3 remise en 1 gewonnen partij.

HENGELEN.

DE RIETVOORN

Zondag hield het vischcollegc
„Ons Genoegen" te Bussum een groot
nationaal hcngelconcours. Aan dit
concours werden door 23 vcrecnigin»
gen deelgenomen. Het vischcollegc
..dc Rietvoorn" te Haarlem won den
7den prijs, bestaande uit een groote
zilveren medaille Persoonlijke prij»
zen werden gewonnen door C. Schef»
fcr 5e prijs (koper rookstel) en H.
dc Kort 8e prijs (theeservies).

DE DAGERAAD

Zondag hiejd het vischcollegc .,Dc
Dageraad" Haarlem»Noord met dc
opening van het nieuwe seizoen een
onderlingcn wedstrijd op baars te
Akersloot. Na afloop van den wed»
strijd ging men gezamenlijk naar het
clubegebouw bij den heer Trautig.
waar door den voorzitter B. Larsson
de prijzen werden uitgereikt. S. Hol»
leman. lstepr Ijs met draagmcdaillc;
2e prijs T. Kocdijker, 3e prijs A.
Bom; 4e prijs B. Larsson. 5c prijs P
Janssen; 6c prijs C. Minke.

POSTDUIVEN.

GEVLEUGELDE VRIENDEN TE
HEEMSTEDE.

Zondag werd deelgenomen aan de
wedvlucht van Toury (Frankrijk), af,
stand 504 K.M. In concours vlogen
30 duiven. Losgelaten 5 30 v.m Eerst»
getoonde duif 2 uur 47 min. 26 sec.
Laatste prijswinner om 4 uur min,
44 sec.

Dc 6 uitgeloofde prijzen werden als
volgt gewonnen: le. 6e A. van Zadel;
2c N. Leuven; 3c J. G. v. d. Meer; 4c
F. J. van Dcurzcn; 5e A. Evclccns

DE OOIEVAAR.

Uitslag der wedvlucht van Toury.
afstand 504 K.M.

le, se H. v. d. Eikhof; 2c. 4e. 7c,
10e II. J. Pettcr; 3e J. F. Oudolf; 6c
A. Seliiorst; 8c. 12e B. J. Roemers; 9e.
13c B. J. Nicuwenburg; 11c F.
Krijgsman.

„HAARLEM'S AMST. KWARTIER".

Bovengenoemde vereen iging heeft
Zondag deelgenomen aan een wedvlucht
van Toury (Frankrijk) afstand 504 K.M.
wind Noordwest. Los 5 uur 30 min.
De pryzen werden behaald als volgt'
J. J. Hart 1. 2, 5. A. van Tongeren
3, W. der Kinderen 4. Joh. de Droog G,
D. Radsma 7. S. Heitlager 8. H. F. Hos
9.' J. Handgraal 10. P. v. d. Veen 11.

Eerstgetoonde duif 3 uur 40 min. 2
sec. Laatste pryswlnnende vogel 6 u. 20
min.

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 cent» per regel.

Presenteer Uw
buiten land sche
gasten

„*n Product, Holland waardig"
In do voornaamste Sigarenwinkels.

IN AMERIKA.

OPMERKINGEN OVER LAND
EN VOLK.

Een Duitsch journalist, Heinz Liep-
mann, maakte een reis door Amerika en
geeft naar aanleiding van deze reis eeni-
ge beschouwingen ten beste, waaraan
wij het volgende antieenen.

Over het land zegt h-lj:

Het land is niets dan tusschenruimte
tusschen de groote steden. Het is dood
en verlaten maar geweldige geasphal-
teerde au-towegen doorsnijden het van
Canada tot Vuurland, van Boston naar
San Francisco. In New-York heeft van
elke vijf menschen (kinderen en grijs
aards mede-berekend) één een auto.

De wolkenkrabbers maken een over
weldigenden indruk, de geheele zuidelij
ke stad bestaat uit koele „kloven" tus
schen reusachtige sky-scrapers. I-Iier is
de bankemvyk„ Het indrukwekkendste
cn waardigste gebouw van New-York is
de beurs, waarin een plaats die erfe
lijk is tot 250.000 dollar kost.

Broadway leidt naar het Noorden der
stad. Hier is alles beweging, niet alleen
in het ontzettend drukke verkeer maar
ook in het vele interessante dat het
Straatbeeld biedt. In het Oosten is el
lende: in het Ghetto, de Chineezensfcacl
en de Italiaansche stad. Daar wonen
de volken die zich niet met andere heb
ben willen vermengen en die moeten
uitsterven. Vuilheid en nood heerschen
hier. In het Westen zijn de groote ha
vens. De stadsdeelen Bronx in het hooge
Noorden en Brooklyn in het verre Oos
ten zijn wijken voor Joden én Duit-
schers; in het Westen is Harlem de
woonplaats van het zwygende en onbe
grepen „zwarte volk".

Weelde en ellende vertoonen zich
naast elkaar, zonder eenigen overgang
en zonder schaamte. Het straatbeeld
geeft de eeuwig voorwaartsche beweging
te zien. De menschen loopen hard, ook
als zy tüd hebben. Wie een goed idiée
heeft is millionnair. Voor geld ls letter-
iyk alles te koop. Onder de ambtenaren
heerschit een ontzettende corruptie. De
drooglegging is hieraan mede schuldig,
zy geldt alleen voor de arbeidersbevol
king. die nu, als gevolg van de droog
legging. kan sparen en vermogend wor
den. (Sedert het begin van de droog
legging zijn 50 arbeidersbanken ont
staan, die geld leenen aan de milliar-
dairs)

Over de verhouding tusschen de beide
geslachten in Amerika maakt Liepmann
ook eenige opmerkingen.

Hy is van oordeel dat die verhouding
door de meeste buitenlanders steeds
verkeerd gezien wordt. De vrouw
heerscht in alle vragen, het openbaar
leven betreffend en de man werkt. De
vrouw trekt veel meer de aandacht door
„schmink" en kleeding dan de Europee-
sche vrouw, maar zy is in werkeiykheid
veel terughoudender. In elk restaurant
zym afzonderiyke tafeltjes voor dames,
in vele openbare vervoermiddelen afzon
deriyke ruimten voor mannen en vrou
wen. De spheer van nuchterheid, prac-
tischen zin en sport dwingt de geslach
ten tot zoogenaamde „kameraadschap".
Maar geen man zal in de tram opstaan
om een dame een plaats aan te bieden.
Er heerscht een duidelijk merkbare ver
bittering, een vyandschap aan de zyde
van den man omdat de vrouw te veel
rechten en te weinig plichten heeft. De
getrouwde vrouwen geven den toon aam
De man moet loopen en draven, „geld
maken" en gaat over 't algemeen zeer
slecht gekleed, terwijl de vrouw den dag
doorbrengt met de zorg voor haar toilet
en wandelingen. Een d-agely'ksch en
voor Amerika heel natuurlijk gezicht is:
de man, die den kinderwagen voort
duwt, terwyi zijn vrouw er naast loopt.

De Amerikaan is iemand zonder tra
ditie: zonder kinderkamer, om het zoo
eens te zeggen. Hij "is een kind: ruw,
naief en van een verwonderlijke licht-
geloovigheid ten opzichte van dingen die-
buiten zijn „zaken" liggen, vol geest
drift voor elke prestatie, minder schran
der dan geraffineerd en begaafd me;
een nimmer falend instinct om het
goede niet altijd het tactvolle te
doen.

Ondergeschikten bestaan niet. De chef
gaat met den loopjongen even collegiaal'
om als hy het met President Coolidge
zou doen. De gezichten der menschen
van wie vier geslachten in Amerika
gewoond hebben, zijn alle geiyk. Hel
land nivelleert. By de spoorv, gen be
staat ook maar écn klasse. L:i het ge
.Vele land rookt één scort sigaar.

Een verbluffende esrlijkhc.d valt in
het openbare leven be constateeren. In
de tram en in bijna alle verkeersmid
delen zou men voor niets kunnen mee-
ryden maar noch hier noch by de ver
koopplaatsen van couranten, waar de
bladen zonder toezicht voor het grij
pen liggen, heeft Liepmann ooit iets
van bedrog bemerkt.

Ongeveer geheel Europa behoort aan
dit land ofschoon het pas driehonderd
jaar bestaat. Het geniet enorme voor-
deelen uit de'volkenmenging, die hier
heeft plaats gehad. Amerika is Europa
uit de handen gegleden. Er is geen be
voorrechte stand, geen adel; ieder moet
het v< ;vorvene door dageiykschen stryd
behouden.

Hot land is rijk en kan zich nu ook
imperialisme en kunst veroorloven. Ame-
yikaansche letterkundigen (Sinclair
Lewis, Jack London, Mencken) hebben
zlcii met verrassende snelheid een plaats
in ae wereldletterkunde veroverd.

Moeten wy, „gcede, oude Europea
nen", niet vrees koesteren voor den
stormloop van dit nieuwe geslacht?
Liepmann heeft deze vraag met ver
schillende voorname Amerikaansche
staatslieden besproken. De Europeanen
moeten leeren en zich sterk maken in
den vreedzamen concurrenticstryd der
naties, hebben zy gezegd, want rust
maakt zwak. En misschien ls dat wel het
eenige wat ons overbiyft: de vreedzame
concurrentiestryd.

GEVONDEN DIEREN EN
VOORWERPEN.

Terug te beekomen by:

Eeterman, Roosveldstraat 15, armband
Westerhoven, Paul Krugers-traat 58. bal;
Bottema Groot Heiligland 4, brief; A.
Rodenburg, Dr. Leydsstraat 25, R.K.
Kerkboek: v. Brummelen, Witte Heeren
straat 2G, kinderbeursje; O. v. Bekkum
Brouwersvaart Hu, badmuts: H. van
Lunenburg Woonschip G 1422, Oost vest,
zwartgele hond, gebracht naar Kennel
Fauna; Koopman, Vrouwehekstraat 38,
bast. grijze smous, gebracht naar Kennel
Fauna; S. de Vries, Houtmarkt 49, regen-

Jas; v. d. Vaart, Nassaulaan 56, zwart
witte poes; v. d. Berg. Schoterboschplein
13, zakmes; v. d. Wateren. Berkens traat
27, pakje gordijnen; Gorter, Klopper-
singel 97, potlood; Politiebureau Smede-
straat, hondepenning; P. Stam Nagt-
zaamstraat 53, portemonnale; A. An-to-
nissen, Kastanjestraat 8, kinderporte-
monnaie; H. Reis, Rollandstraat 10 ry-
wielbel.merk in étui; J. Eyiders, Rozen-
hagenstraat 10, idem; J. v. El ter, Doel-
straat 30 Idem; C, Brakel, Oed. Volders
gracht 15, idem; F. Staal, Schotersingel
19, idem; F. Dekker, Barendsestraat 38,
sleutel; S, Spaak, Oranjestraat 40, akte-
tasch m.i.

FAILLISSEMENTEN.

Dooi' de I-Iaarlemsche rechtbank zijn In
staat van faillissement verklaard:

1. J. Jansen behanger en stoffeerder,
wonende te Haarlem Botermarkt 12; cu
rator mevr. Mr. Schel tema Conradi al
hier.

2. J. Kater, electricien, wonende te
Zandvoort Hoogeweg 59a; curator Mr.
J. A, B. Sanders te Eeverwyk;

3. Karei Norden. houder van een
kleedingmagazyn te Haarlem Barrevoete
straat 21; curator Mr. F. J. D. Theyse
alhier.

Rechtsr-commissaris Mr. G. Sluis al
hier.

Opgeheven werden de faillissementen
van:

1. C. Veen, te Midden Beemstcr; cu
rator Mr. G. E. Mellema alhier.

2. A. van der Meer, los arbeider te
Oude Wetering, curator Mr. G. W. C.
Plies ter.

3. F. Sweris, Melklaan 92 Velsen-Noord
curator Mr. K, Westerling alhier.

4. J. Boeree, aannemer te Haarlem;
curator Mr. Julius Hoog alhier.

Geëindigd is het faillissement, door
het verbindend worden der uitdeeüngs-
Ujst van: A. Da Costa, Senior, wonen
de te Antwerpen; curatoren Mr. T. A.
M. A. van Löben Seis alhier en A. Soep
Bzn. te Amsterdam,

Bouwkunst der wormen.

De „zeewormen" zijn wellicht de
werkzaamste en viytigsbe dieren onder
de schepselen van de zee en eenige
soorten van de wormen leggen zich yve-
rig toe op den bouw van huizen. Over
de merkwaardige gewoonten van deze
kleine dieren heeft de Engelsche zoöloog
Prof. Nointosh nauwkeurige onderzoe
kingen ingesteld, welke hem het groot
ste deel van zyn 84-jarig leven heeft
beziggehouden. Hy onderscheidt twee
soorten van deze wormen, die hij den
„metselaar" en den „pottenbakker"
noemt. Ieder vandeze wormen woont
in een buis en het bouwmateriaal be
staat in een afscheiding van de huid-
klieren, welke zoo hard worden als per
kament. Aan de oppervlakte van deze
buis brengt de worm nu, zoolang de buis
week is, alle mogeiyke, door hem ver
zamelde dingen, aan. Zoo lijken de mu
ren van deze buizen, naar de uiteenzet
tingen van Nointosh, op onze huizen,
waar stucadoorswerk is aangebracht.

Een der wonderen van deze zeldzame
bouwlust der wormen is het buitenge
woon groote aantal van verschillende
voorwerpen, die hy, te gelyk, kan vast
houden. waarby hem zijn talrijke vang
armen zeer te pas komen. Een aantal
kleine deeltjes kan men met behulp van
een microscoop aan de oppervlakte van
de vangarmen ontdekken en deze vond
sten worden naar den mond gebracht
waar ze worden gekneed. Terwijl de
vangarmen het bouwmateriaal voor het
huis verzamelen, zorgt de mond Voor het
aanbrengen van het materiaal. De ge
leerde heeft ook nog andere zeewormen
gadegeslagen, die voor hun woningen
zandkorrels en zorgvuldig uitgezochte
stukjes schelpen gebruiken, terwyl en
kele Japansche zeewormen zelfs de ver
sieringen van bun woningen met groote
regelmatigheid en geiykmatighcld aan
brengen.

Oude en nirnwe kranten
in China.

China roemt zich er op de oudste
krant op de wereld te bezitten. Van
journalistiek standpunt bekeken, is ze
misschien de si; j hts te ook. Want deze
Pekingsche krant bevat niet anders dan
regce.ingsvèrordeningen, wetteiyke voor
schriften en mededcelingen van onder
scheidingen. Tot ongeveer 1840 kende
China geen ander blad. Toen begon de
eigeniyke Chinsesche journalistiek met
het vertalen uit vreemde kranten in het
Chineesch. Dat geschiedde op instiga
tie van Wu-Ting-Fang, den toenmaligen
Chlnceschen gezant in de Vereenigde
Staten. De eerste regelmatig verschy-
nende krant was het blad Shun Pao te
Shanghai, die in 1872 werd opgericht.
Dit blad werd gevolgd door het even
eens zeer verspreide blad Sin Wan Pao
en andere dagbladen, die, voor een deel.
onder buitenlandse hen invloed stonden.

Menig Chineesch blad werd, in het
begin, door zendelingen uitgegeven, die,
ia zooverre, als de voorloopers van de
Chineesche journalistiek lcunnon worden
beschouwd. De voornaamste bladen in
China verschynen thans in de Engelsche
taal. maar er zyn er ook verschillende in
het Fransch, Russisch. Japansch, Ita
lia ansch, en Portugeesch.

De aanvankelijk al te groote gedwon
gen omzichtigheid der Chineesche pers
maakte, in het revolutiejaar 1914, plaats
voor een meer vrijere taal. Het spreekt
van zelf, dat nu nog het uiten van een
overtuiging door de autoriteiten allerlei
moeilijkheden in den weg worden ge
legd. In het begin der 20ste eeuw was
het aantal periodiek verschynende bla
den in China ongeveer 50, thans be
draagt dit. naar de opgave van de di
rectie der posterijen, 1200. Daarbij zyn
vele bladen niet meegerekend, en wel
die bladen, die uit een of andere poli
tieke overweging niet in het postre-
gister zyn opgenomen.

CORNéLIE NOORDWAL. f

Cornclle Noordwal, schryfster van tal
rijke en in hun tijd veel gelezen romans
on meisjesboeken, ls te Parys, waar zy
eenige Jaren woonde, overleden.

Van haar boeken zijn of waren vooral
bekend Kleine Trees, Intra Nos en
ürsule Hagen,

(Nadruk verboden; auteursrecht voorbehouden.)

De practische kant

door H. BUYS.

Karelius, zoon van een effectenman.
zou eveneens in de effecten gaan maar
omdat hy teveel in de olie verkeerde
op oogenblikken, dat hy In de groote
Olie behoorde te zyn. zeggen en schrijve
Koninkiyke Olie. omdat Karelius junior
voorts bij zijn sprongen de lengte van
zyn polsstok niet kende, weswege de
groots muil van de beurs byna Karelius
senior enKarelius Jun. met huid en haar
had opgeslokt, besloot de oude heer zyn'
jeugdigen telg in de kunstcritiek te doen.
In tijden, waarin de wind aan de beurs
uit dén goeden hoek waaide, hadden
senior en junior de opdwarrelende con
tanten meermalen omgezet in schilder
kunst uit de overweging, dat iedere
transactie een groot en waardig doel be
hoort te hebben.

By deze gelegenheden had Karelius
de jonge een weelderig vocabularium
van kunsttermen ten beste gegeven, zoo
dat hy, na in de financiën meesterlijk
te zyn gefaald, als het wsre voorbe
schikt was voor het vak, waarin zoove
le maatschappelijke dakloocsn een on
derkomen zoeken en het wel eens vin
den. Nu, wat de sleutel tot dit vak be
treft: daarop wist de oude heer raad.
Voor een splinter kocht hy 'n pak aan-
deelen in de krant van het stadje, waar
zy woonden, nhet merkwaardige van dit
pak was, dat het touw er omheen feite
lijk hst eenige waardevolle er van was.
Waarmede dus tevens gezegd is, dat het
orgaan in ruime mate leed aan de ziekte,
die de uitvinders van het sanatogen nu
reeds zoovele jaren met- groote volhar
ding bestrijden. De functie van het sa-
natcgen zou Karelius' aan de „Nieuws
bode" vervullen en nog maar enkele
weken na de transactie zag men al de
verblijdende resultaten: ieder schilde
rijtje, dat' in de streek te zien was werd
in hst blad naarstig besproken en be-
plozen. Het viel niet mceiiyk terrein
voor dezen arbeid te vinden, want de
voortbrengselen van de Gooichemsche
artisten hingen letterlijk overal In de
ruime zalen van het gemeenteiyk fac
totum, dat behalve een welsprekend lid
van den dorpsraad, de handigste make
laar en in de vrije uren die hem restten
ook nog feesten-verwekkend hotelhou
der was, zoo goed als in de duistere
lunchrooms, waar het bier dood en de
eieren cud zyn. gelegenheden, die in
Gooichem, met zyn overdaad aan arme
bohémiens, bepaald te talrijk warsn.

Het behoeft niet gezegd te worden, dat
Karelius Jr. weldra een man was, met
wien men rekening had te houden in
het kleine plaatsje. De kunstenaarswe
reld had een zeker ontzag voor den nieu
wen criticus, die, ofschoon hij wat on
wennig en schots en scheef zyn opmer
kingen plaatsend, zig-zag door de kunst
productie stevende, een zeker flair had
voor het ontdekken van nieuwe opstre-
vende talenten. De mare ging weldra,
dat er tusshen deze ontdekkingen en
deschilderyenverzaimeilng in den hui
ze Karelius een min of meer oorzake
lijk, zij het onredelyk verband bestond.
Kortom: de criticus was minder imma
terieel, dan zyn beroep eisohte, waar
mede ook is aangetoond, dat deze ge-
sohiedenis niet in Nederland speelt,
waar de critiek de meest onzelfzuchtige
ter wereld is.

Vermoedelijk was het nog een over-
biy'fsel uit zijn effecteniijdperk, dat Ka
relius' handelsgeest nu en dan zijn sen
timent overwon. Of dat inderdaad een
overwinning mag genoemd worden, mag
niet gezegd worden. Een feit is het,
dat de Gooichemsche schilders er blijk
baar waarde aan hechtten, in de
„Nieuwsbode" gunstig te worden gere
censeerd en zoo kwam het, dat zy, die in
gezelschap van Karelius waren, begon
nen van hun geestdrift voor de kunst
critiek te doen blijken door den dader in
de kleine sociëteit menig vloeibaar of
fer te brengen en geleidelijk ook op an
dere wijze een wedstryd aanbonden,
wie hem het meest gunstig voor zyn
werk zou weten te stemmen.

Menig kunstproduct, dat in de
„Nieuwsbode" uitbundig war geprezen,
verhuisde naar de schilderyenverzam?-
ling van den criticus, echter zonder dat
de critiek daarvoor het gebruikelijke
equivalent in blanke schijven had ge
offerd: Kortom: het werd een doodge
woon handeltje. In Gooichem en ook
weldra daarbuiten kenden de schilders
het recept: je zendt Karelius een uit-
noodiging om je tentoonstelling te ko
men zien," „ter kennismaking" tevens
een krabbel of een schilderijtje en je
reputatie is met de medewerking van cif
„Nieuwsbode" gemaakt of gevestigd.

Maar een van de schilders, wien.
aquarellen door de plaatselijke critiek
in alle toonaarden waren geprezen,
bleek niet vatbaar voor Karelius' diplo
matie. Zelfs het feit, dat de criticus plot
seling een „groote verslapping in de voor
het overige zeer tonige dingen" zeidc
waar te nemen, vermocht niet hem te
vermurwen. Dus probeerde hij het op
een andere manier, noodde den artiest
ten lunch, liet zyn vrouw terloops het
ge sprek op de aquarellen brengen en
merkte zelf niet minder argeloos op, dat
hij er aan zijn wand nog juist een mooi
plekje voor open zou hebben.

Dc artiest verwerkte de delicatessen,
waarmede men hem overlaadde glim
lachend en met den eetlust, der schilder
kunst eigen; voor het overige deed hij,
alsof de zUdelingsche uitnoodiging om
de co'lectie-Karelius te oompleteeren,
hom niet aanging.

En nu ging nog het gerucht, dat de
artistieke vader van de aquarellen
Gooichem zou gaan verlaten. Toen Ka
relius dit hoorde, waagde hy des mid
dags aan de ror.de tafel ter sociëteit nog
een poging. Meer om van de critiek veT-
lost te zijn dan uit ernst zeide de schil
der tenslotte. „Nu, goed, lk heb je allang
begrepen en ik zal je binnenkort wel
iets van my sturen. Op je verjaardag
bij voorbeeld".

Dc sociëteit vierde deze overwinning
van de critiek met sherry, die geboekt
werd op de rekening-courant van
Karelius. De schildersbent had zich nu
cn dan al sarcastische opmerkingen ver
oorloofd over de vergeefsche pogingen
van den criticaster, maar nu zou hy ri
gour ouzel ijk aantoonen, dat voor zyn
critieken ook het meest weerspannige
genie boog Hy zou geheel de vrienden
schaar uitneodigen, om dat ter gelegen
heid van zyn geboortedag te bewijzen.

De schilder was uit Gooichem vertrok

ken en het zou nog enkele maanden
duren, alvorens Karelius' beurt zou ko
men. Hy hield de herinnering aan de
toezegging van den schilder wakker, door
hem nu en dan eens te schryven en
even regelmatig kreeg hy welwillende
antwoorden, waarin angstvallig scheen
vermeden, over het beloofde geschenk
te spreken. De criticus begon zich bijge-
v'o!ongerust <te maken. En toen hy eens
Gooichem verliet, om een familielid met
een drledaagsch bezoek te verblijden,
schreef hy haastig zyn vriend een brief
kaart:

Amice,

In verband met je toezegging van eeni
gen tyd geleden, bericht ik je, dat myn
adres tot nadere aankondiging zal zijn—
enz.

Karelius.

En drie dagen later berichtte hy, dat
hy weer in Gooichem was aangeland.
Maar hij hoorde niets en het duurde
toch nog maaT enkele weken, eer de
kalender den fatalen datum zou aan-
wyzen. Eindelyk bracht een brief van
den aquarellist opheldering:

Waarde Heer,

Ik heb u onlangs beloofd, u eens iets
van my te sturen, maar lk moet u tot
myn leedwezen berichten, dat sedert
mijn Gooichemschen tijd de practische
kant van het leven my heeft genood
zaakt, een radicale verandering in mijn
richting te brengen. Niet alleen, dat ik
mijn formaat heb veranderd (ik maak
namelijk geen aquarellen meer, maar al
leen dingen, die ongeveer een vierkanten
me te groot zyn), doch ook myn palet
is geheel gewyzigd, ik schilder in geheel
anderen toon. Wilt u niettemin een dezer
stukken ontvangen, dan verheug ik er
my by voorbaat op, u er op den afgespro
ken dag een te doen toekomen.

Hoogachtend,
(Handteekening onleesbaar)

Het zal den lezer niet verbazen, dat
Karelius Jr. me-er een vriend was van.
quantum dan van qualiteit en dus even
min, dat hy zich niet zonder pathos
overtuigd verklaarde, dat de verandering
van richting stellig een verbetering zou
zyn en dat het nieuwe formaat hem dus
byzonder welkom was. Om zijn overwin
ning een gepast relief te geven, had
Karelius geheel de schildersbent op zyn
verjaardagsfuif gencodi-gd. In de ver
trekken, waar geen wand zonder kunst
was, hing een dichte rook. De „Gooichem
Band", die zich ter opluistering had be
schikbaar gesteld, deed de eerste pogin
gen, zich te- laten hoore-n, toen een
groot pak werd binnengebracht.

Karelius groeide en begon met- yzige
kalmte aan de touwen te peuteren, ter-
wyi de gasten geestigheden zeiden. Men
verwonderde zich er algemeen over dat
tenslotte zelfs de Gooichemsche aTtist,
wiens ruggegraat het sterkst was geble
ken, aan da wenschen van de critiek was
tegemoet gekomen. Inmiddels gaf Ka
relius uitleg, verteldee van de veran
dering, dié dee schilder in palot en for
maat had gebracht, waarop iemand op
merkte, dat hy óók had gehoord, dat
de schilder „lichter" was geworden. De
kamer was vol spanning. Het duurde
even eer het kolossale pak was geopend,
maar het geduld, dat men aan den dag
legde werd beloond. Men was schier
sprakeloos van het product van de
nieuwe richting, van het nieuwe for
maat en het nieuwe palet, dat door den
practischen kant van het leven was in
gegeven: te voorschyn was gekomen een
uitvoerig, diepzwart schoolbord!

Een wijsgeer analyseerde: „Vechtende
negers in een tunnel!"

De maatschappelijke functie van deze
kleurlingen in hst hyperbfschaafde Gooi
chem is geweest, dat zy de critiek mild

'-en gestoofd, gelijk de zon, die er
wuivende roggevelden in haar stra
lende omarming vat.

INGEZONDEN MEDEDEFUNGEN
a 60 Cents per regel.

Dr.H.NANNING's
HAEMOFERRIN

Bloedvopn-.eno versterkingsmiddel.
f 2.60 p.'/i fiesch. /l.óOp Zz flesch

TYPHTJS-EPÏDEMIE OP CELEBES.

In de „derafdeeling Masamba, op
Celebes, heerscht op het oogewblik een
typhus-epidemie. welke reeds vele slacht
offers eischbe, meldt de Koerier. Twee
geneesheeren van Makassar zyn thans
bezig, de bevolking te vaccineeren. Voor-
loopig ls de patrouillegang in het ge
teisterde gebied gestaakt. Een brigade
militairen, die zich in deze streek be
vond. is met spoed terug geroepen.
Waar de ziekte zich meer en meer in de
richting Palopo uitbreidt, is men thans
ook in deze plaats bezig de bevolking
in te enten.

Alkmaar ver-tr. 7 Juni van Duinkerken
n. Antwerpen, Chili n. Ameetrdam.

Alblreo 4 Juni te Havre, West-Afrika
n. Amsterdam.

Buitenzorg 5 Juni van Gibraltar Ba
tavia n. Rotterdam.

Jan Pieterszoon Coen 5 Juni te Sabang
Amsterdam n. Batavia.

Jagersfontein 4 Juni te Suez, Beira n.
Rotterdam,

Kedoe 4 Juni n.m. te Londen, Java
n. Rotterdam.

Laertes 5 Juni van Padang, Bate via
n. Amsterdam.

Modjokerto 5 Juni van Rotterdam n.
Batavia via Antwerpen,

Poseidon 1 Juni van Jacksonville n.
Londen.

Ryperkerk 5 Juni te Amsterdam van
Antwerpen.

Stuyesant 30 Mei te Curasao van Am
sterdam.

Tjerimal p. 5 Juni 13 u. 45 m, Gibraltar
Rotterdam n. Java.