De republiek
Argentinië
Behalve goede voetballers
Welvarend en wilskrachtig volk
ook schrandere koopmansgeesten
Buenos Aireseen Zuid-
Amerikaansch Parijs
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 9 JUNI 1928 VIERDE BLAD
oppen-lakte op aangename wijze ver
deeld in bloemperken en groepen van
fraaie palmen en andere siergewassen.
Rechts liggen eenige groote publieke
gebouwen, waaronder de Banco de la
Nacion en het klassieke zuüenfront der
Catedral. De linkerzijde van het plein
is geheel door hotels bezet, waan-an he:
Avenida Palace het bekendste is. Men
woont aan dien kant ran dit fraai-e-
plein zeer rustig, en toch volmaakt cen
traal, daar men de Avenida en de bu-
sinesswijken in enkele passen bereikt.
De meest luisterrijke dag voor de
Plaza de Mayo is de 25ste Mei, gedenk
dag der ArgmtünsChe onafhankelijk
heid, die ook op dit plein werd geprocla
meerd. Een oplettende beschouwing der
gebouwen doet zien, dat elk huis een
permanente inrichting voor versiering
met electrlsche lichtjes en vetpotjes aan
z'n geve ldraagt: op 25 Mei schittert en
tintelt het geheele plein van de illumi
natie ter viering van het nationale
feest.
Van de beide hoeken af van het plein
naast de uitmonding van Avenida cn
Rivadavia loopen reeds de eerste stuk
ken van deze schuinsche boulevards
chagonaalsgewijze door de stadsblokken
heenl aldus de strakke lijnen der vier
kante cuadxas oplossend, en dankbare
hoeken vormend vc: de stichting van
De Plaza de Mayo met de Casa Rosaka in Buenos-Aires.
table dlióte in de hotels aan zekere
eentonigheid lijden, in de restaurants
vindt men altijd een ruime keus van
smakelijke gerechten. Het nationale
kostje van Argentinië is de uit Spanje
overgenomen puchero, d. i. grof rund-
vleesch. gekookt tesamen met wat kool,
oardappelen, uien, peen en witte erw
ten, terwijl er ook een stukje spek in
hoort; een eenvoudig gerecht, dat op
den vreemdeling slechts matige beko
ring uitoefent.
Tot de bijzondere deliccatessen van
de Plata behoort de fiambre surtido
(koud voorgerecht), waarmee elke
maaltijd van eenig belang geopend
wordt; behalve diverse soorten van ham
en worst behoort er „pavo" bij. in breo-
de schijven uitgesneden witte kalkoen
borst, zoo blank en smakelijk als ner
gens in de wereld. Visch is er altijd
in overvloed: een bijzonder smakelijke
soort is de pejerey (koningsvisch).
Groenten en vruchten zijn altijd ruim
aanwezig. Het donkere bier uit Quilmes
is voortreffelijk; voor weinig geld drinkt
men ook de uitstekende wijnen uit
Mendoza, waarvan de Trsgiche het
standaardtype is, overeenkomende met
Bordeaux-tafelwijn.
Goede restaurants vllndt men alom
in het centrum van de stad; zeer be
kend zijn oa. de Brunswick en de Ro
tisserie Sportsman, in de lunchuren druk
bezocht door businessmen, en voorts de
Petit Salon en het Restaurant de Paris,
waar het vooral 's avonds gezellig is.
Het ornamenteele middelpunt van de
stad is, zooals reeds vermeld, de Plaza
de Mayo, waar de Avenida begint; de
basis er van wordt ingenomen door de
Casa Rosada, de zetel der Regeering te
vens ambtswoning van den President
der Republiek, een rustig gebouw, om
geven door terrassen en plantsoenaan-
leg.
Midden op het plein vinden we groote
monumentale gebouwen. Deze strenge
symmetrie, gepaard aan den ingetogen
bouwtrant, welke terecht in dit stads
gedeelte gevolgd wordt, maakt de Plaza
de Mayo inderdaad tot een belangrijk
voorbeeld van doordachten stadsaanleg.
Tot de gewichtigste gebouwen der
stad behoort het Teatro Colón, dat een
der zijden van de statige Plaza Lavalle
beslaat; het is een bouwwerk van forsche
afmetingen, en telt met z'n 3570 zit
plaatsen als een der grootste schouw
burgen van de wereld. Het speelseizoen,
waarbij de grootste Italiaansche en
Fransche operasterren optreden, is toon
aangevend voor geheel Zuid-Amerika,
dat met aandacht het succes der premiè
res in het Colón volgt.
Het Palacio del Congreso. op het
plein van dien naam aan het einde der
Avenida, is een wit koeplgebouw In den
geest van het Kc pi tooi te Washington;
als ornamentiea steunpunt in de as van
vele hoofdstraten maakt deze forsche
koepel een goed effect.
Belangrijk Is voorts de Jockey Club in
het rustiger gedeelte der Florida; het
is de grootste en deftigste cloz van Zuid-
Amerika, en telt slechts de allereerste
burgers van Argentinië onder zijn le
den. Het stadsgebouw aan de Florida is
van binnen met groote weelde inge
richt. en bevat schatten aan marmer
en kostbare gesteenten, tapijten etc. De
club bezit verder in Palermo een bij
zonder fraai aangelgde renbaan, die met
Longchamps en Auteuü in elegant ver
toon wedijvert; op een mooien Zondag
middag is een bezoek aan het Hipó-
dromo ook voor degenen, die overigens
in de wedrennen geen belang stellen,
een zeer interessant schouwspel: de
chique wereld van Buenos Aires bezet
den Grand Stand, cn een menschen-
massa van soms 50.000 koppen volt de
uitgebreide terreinen. Overal in de rond-'
WV geven deze foto. niet omdat ze een exceptioneel geval weergeeft
doch omdat ze typeerend is. Zoo zijn er honderden villa's en honderd,-rl
tuinen in en om Buenos-Aires. Vooral in de omgeving der Avenida Alvear,
is dit stadsbeeld veelvuldig. Deze weelderige woonhuizen zijn overigens,
dikwijls voor maanden.soms voor jaren, gesloten. Dan brengen hun bc~
woners eenige seasons door in Parijs
te sluiten zich de parken en bosschen
van Palermo op harmonieuze wijze rond
om het reusachtige ovaal van de ren
baan.
Deze omgeving van Palermo Is het sie
raad van Buenos Aires; men bereikt dit
park langs de Callao. die overgaat in de
Avenida Alvear, een boulevard, waar de
Argentijnsche aristocratie woont in pron
kende paleizen, of heerenhuizen, waarin
de baroc-stijl overheerscht. Het park
slingert zich om een paar groote vij
vers. en is in een stijl gehouden, welke
bU alle toepassing van architectonische
kunst toch nog voldoende ruimte heeft
gelaten voor natuurlijke liefelijkheid. De
plantengroei is sub-tropisch, var. een
weelde als in Californië; bijzonder fraai
is het uitgestrekte rosarium, langs de
groote asfaltlus gelegen, die het geheele
park omstrengelt. Op dezen parkboule
vard wordt het Corso gehouden, een
elegent rendeez-vous van auto's, equi
pages en ruiters, die eenige toertjes door
Palermo maken om te zien en gezien te
worden; des Zondagsmiddags ls het
Corso het drukste, doch niet het chicste;
daarvoor moet men b.v. den Donderdag
middag uitkiezen. Een deel der rijtui
gen toert langzaam rondom de vijvers
ran het park. doch enkele andere blijven
midden op den boulevard stilstaan om
de voorbijrijdende stadgenooten te be
groeten; een smaakvol geënsceneerd
schouwspel van keurig gekleede en wel-
gemaniereerde „monde", waarmee de
geheele omgeving in harmonie is.
Hoewel de half wilde Gaucho. waar
over wij in ons vorig artikel over Uru
guay geschreven hebben geenszins van
het Argentijnsche levenstooneel is ver
dwenen, kan men toch wel generali-
seerend zeggen, dat er geen romanti
sche Argentijn. Van het oogenblik af
sche elementen meer bestaan, in het
algemeen karakter van de hedendnag-
waarop de republiek Argentinië zich
middels buitenlandsch. vooral Engelsch
kapitaal, begon te ontwikkelen
werd ook de bewoner van Argentinië
aangegrepen, door de hartstocht om
zoo gauw mogelijk, zooveel mogelijk
geld te verdienen. De rijke Argentijn
denkt altijd aan geld, praat altijd over
geld. is een zakenman, tot in zijn merg,
maar weet verworven schatten, in New-
York en Parijs ook op een elegante
manier uit te geven. Als u twee
Argentijnen in één van Buenos Aires
lijnrechte straten hoort discussieeren.
dan hoort u ook vast één of meer ma
len het woord peso noemen!
Toch zijn de dagen, waarin fortuinen
in eenige uren gemaakt werden, voor
bij. Op 't oogenblik moet het fortuin
wel degelijk verdiend worden. En dat
is ook wel zoo goed. en wel zoo nuttig
van de stabilisatie van een gezonden
economische toestand. De Argentijnen
hebben handen en hersens die naar ar
beid staan. Zij zijn minder lui, en
krachtiger van wil dan dc Spanjaarden
Zij zijn ondernemend. Kortom hebben
vele dierwaardeerbare eigenschappen die
der pioniers zijn. Een Fransch schrijver
M. IJves Guyot heeft eens beweerd dat
de Argentijnen geschikter zijn voor de
politiek dan voor den handel. De
meeste rijke Argentijnen zei hU. heb
ben eertijds hun heil gezocht bij het
ontwikkelen van politieke macht, in-
stede van zich toe te leggen op de ont
wikkeling van de natuurlijke bronnen
van inkomsten. Later echter ls door
jongere historieschrijvers beweerd dat
de Argentijnen integendeel, met hun
gezond en scherp verstand buitenge
woon goede zakenlui zijn, en sneller
peso's kunnen verzamelen door middel
van handel en industrie dan door mid
del van diplomatic cn politiek. En de
practijk wijst ook uit dat dit oordeel
juist is. 't Klinkt ondeugend maar 't is
zoo: de fortuinen die de ministers van
Staat hebben vergaard zijn veel minder
aanzienlijk dan die der speculecrcnde
handelaars. Bovendien slaat vast dat
de goede koppen van het land, niet :a
de politiek, doch in handel en Indu
strie zitten. Het ls ook merkwaardig
dat de geavanceerde man van Argen
tinië, als regel, een eenlgszins medelij
dend respect heeft voor den Spanjaard,
dien hij aan zijn persoonlijkheid In
ferieur acht. Als hij Europa bezoekt
gaat hij niet of slechts voor zeer korten
tijd naar Spanje, daar hij dat land
vervelend vindt ene antiek. ParUs ls
voor hem het hoogtepunt van civilisa
tie. weelde, beschaafdheid. Intellect.
Toch zijn de Argentilnen op Madrid
aangewezen. Hun kunst is geïnspireerd
door Spanje. Ah hun bijzondere eigen
schappen op cultureel en artistiek ge
bied vinden hun oorsprong bU de
Spanjaarden. Een zuiver Argentijnsche
literatuur heeft zlln Intrede nog niet
gedaan. Toch heeft hot land zich cul
tureel en moreel vrij- cn los gemaakt.
Heeft één van zUn presidenten niet
reeds lang geleden gezegd. „Onze alge-
meene karakteristiek ls. dat wij allen
in ons voelen, de beteekenis, cn den
zin van onze toekomstige grootheid"?
Deze neiging vindt men terug in de
patriottische opvoeding die de kinde
ren krijgen. Hen wordt geleerd, hun
land lief te hebbende liefde van
het land is belangrijker dan die van de
ouders. De vlag van het land wordt met
eerbied beschouwd. Als een lcgerafdec-
ling door de straten marcheert ontblo
ten de voorbijgangers hun hoofden. De
Argentijn is trotsch. Trotsch op zUn
land. zijn stad, zijn gezin, zijn ras
Meer dan cenlg ander land ter we
reld, voert Argentinië versch en bevro
ren cn geconserveerd vleosch uit. Ver
der voert het tabak uit, maïs, maïspro-
ducten, vele landbouwproducten en
fruit.
Hoewel de vreemdeling een groot ge
deelte van de ontwikkeling van het
land voor zijn rekening heeft genomen,
vooral wat aangaat het aanleggen van
spoorlijnen, het volk van Argentinië
zelf heeft het tot bloei gebracht. Hun
materiöelt geluk is in vele ppzichten
groot. Wat het nog moet ontwikkelen
dat is zUn echt ArgentUnschei zieL
Ver buiten de bewoonde en luxueuse wereld, waarvan Buenos Aires een
deel is treft men op de estancia's en ranches nog de Gaucho'S aan, die ook
Uruguay nog kent. Hier ziet men een aantal gaucho's voor hun neder
zetting. deels dansend, deels luierend. Vroolijkheid is niet bepaald een
karaktereigenschap van dc Zuid-Amerikanen. Door hun vroolijkheid schijnt
melancholie gemengd te zijn. Zelfs de dans der Gaucho's icordt niet ge
kenmerkt door dc overgave van der. Spaanschen of den Gallischcn dans
De begeleiding is aliijd onveranderlijk ven de zangerige en ook al weer
vielancholieke guitaar, en het knippen met de vingers. Bovendien wordt
bij het dansen gezongenEn hier bemerkt men zoowel overeenstemming
met het Oosten en met de vreemde melodiek der Afrikaansche Wilden.
z'n pak met lapjes op den rug torsend;
na een periode van goede zaken op het
platteland vestigt de Turco zich in de
stad, en komt meestal door allerle
combinaties van eerbare en obscure be
drijven tot een zekeren welstand.
's Avonds trekt het stadsleven iets
hoogerop de stad in; dan zijn Esmeral
da en Maipü vol bedrijvigheid, want
in deze streek liggen de nuchtere thea
ters, de café's met concert en de bars,
waar de internationale zelfkant der
maatschappij samenkomt.
Corrientes verscheidene cuadras om
hoog volgend bereiken we een stadsge
deelte, waar de Italianen overheer-
schend zijn: een kleine opera en vele
muziekzalen geven goedkoope Italiaan
sche kunst te genieten, en een aantal
restaurants zorgt voor uitstekende maal
tijden van macaroni en speghetti, be
sproeid met echte Chianti in de beken
de mandenfleschjes; het hoofdgerecht
in deze restaurants is echter „polio allo
spiedo", kip, die in het restaurant zelf
voor de oogen der gasten aan het spit
geroosterd wordt, en een meesterstuk
van braadkunst is.
Trouwens, over het algemeen geno
men, is de keuken van Buenos Aires
zeer genietbaar, daar men de er
varing der meest talentvolle culinaire
stelsels der diverse volken met succes
toepast op de voortreffelijke binnen-
landsche ingrediënten. Moge ook de
Nauwelijks honderdvijftig kilo
meter van de kust bij de
Westelijke grenzen van Chili
rijzen de Cordillara's de los An
des op, die steil naar het Westen en
glooiend naar het Oosten naar de
Argentijnsche laagvlakte afdalen.
Tallooze hooge vulkanen liggen op dit
grensgeberge op 32 gr. Zuiderbreedte
spiltst de machtige bergketen zich
waaiervormig en naar zes richtingen.
De passen door deze bergranden zijn
hoog en schier ontoegangkelijk en al
leen door de Uspallata pas en Plan-
chon pas (3900- en 3000 rrïèter hoog)
loopen spoorwegen. De ketens die ten
Oosten van den hoofdkam zich uit
strekken nemen in het Noorden
6teeds in hoogte toe. Zij behooren allen
tot den geweldigen Andes. Elders is de
2350 meter hooge Sierra de' Cordoba.
Tusschen de rivieren Parana en Uru
guay ligt het Argentijnsch mesopotamië.
Het vruchtbare land. Bedekt met weel
derige wouden, die men zoo zeldzaam
in Zuid-Amerika aantreft.
Dit is het ruige en grootsche land
dat die andere beroemde voetbalelftal
len oplevert, die Argentinië plotseling
naast Uruguay een sportieve wereld-
ïennaardheld hebben bezorgd.
Het zwaartepunt van Zuid-Amerlka
ligt aan de Plata rivier. Want Argen
tinië is uit economisch oogpunt het be
langrijkste gehied van het Zuid-Ameri-
kaansche continent, en Buenos Aires is
nog veel meer dan Montevideo, wereld
stad, Wij hebben in ons vorig artikel
Montevideo als het kalme, min of meer
Haagsche centrum van Uruguay ge
schetst. Buenos Aires echter is meer.
Buenos Aires is grooter in alles; in be
volking, in omvang, in weelde, in ver
dorvenheid, in schoonheid.
Buenos Aires behoort tot de aller
grootste steden ter wereld. Het kan
genoemd worden naast New York.
Chicago, Londen, Parijs, Berlijn, Wee-
nen. En met haar twee millioen inwo
ners overtreft het steden als San Fran
cisco, Madrid, Milaan, Rome, Brussel,
Hamburg, Kopenhagen.
Nog wonderlijker is dit verschijnsel,
als men bedenkt dat deze stad geïso
leerd ligt, en zich geïsoleerd ontwikkeld
heeft. De moderne reuzenstad rijst als
de metropolis op met tientallen fa-
brieksschoorsteenen uit de vlakten der
Plata rivier, met massale cementblok-
ken van machtige graansilo's met onre
gelmatige hoogopspringende lijnen en
curven van dozijnen wolkenkrabbers,
koepels, torens en masten.
Het kenmerkendste karakteristiek
van Buenos Aires is zijn rechtlijnigheid.
Het is of de stad door een bouwmees-
ter-bezeten-van-den-rechten-lijn, langs
de lineaal is aangelegd. Alle straten
loopen op een enkele uitzondering na
kaarsrecht, elkaar loodrecht snijdend.
De plattegrond van Buenos Aires is als
een dambord. Ieder blok van het dam
bord is omstreeks 100 meter lang en
breed. Men noemt zoo'n vierkant een
Quadra, en duidt door middel van het
aantal der Quadra's ook den afstand
aan. Een ingenieus nummerstelsel is
toegepast voor de huizen, hoewel de
straten namen dragen: Ieder blok,
iedere Quadra, begint met een nieuw
honderdtal, zoodoende is het mogelijk
uit te rekenen, hoeveel Quadra's men
van een zeker adres verwijderd is.
Het centrum der stad is de Plaza
Mayo, juist op een helling, van welk
punt uit, de hoofdader van het verkeer
loopt de Avenida de Mayo, die twee
duizend meter ver doorloopt tot de
Plaza de Congresa waar op het gebouw
met den glanzenden witten koepel, der
volksvertegenwoordiging staat.
Door de tallooze rechte straten loo
pen zeer vele trams, en men raakt pas
een beetje in dat ingewikkeld net thuis
als men er lang op gestudeerd heeft.
Voorts heeft Buenos Aires een voor
treffelijke ondergrondsche, die zelfs
gunstig afsteekt bij de bekende métro's
en tubes.
Rondom Avenida de Mayo liggen de
restaurants, de café's en de min of
meer ^raffineerde oorden tot ver
maak. Daar ook vindt men het beroem
de Majestic Hotel en het indrukwek
kende Plaza Hotel dat het grootste en
elegantste van geheel Zuid-Amerika is
Om u nu eens een idee te geven lezer,
van het dagelijksche leven te Buenos
Aires laten wij even de schrijver van
Balen aan het woord:
Zoo vormt de Avenida een aantrekke-
Hjken boulevard vol van auto's en co-
ches, en met drukke trottoirs langs de
café's en winkels, waarlangs een dichte
menschendrom voortdrentelt. Tafeltjes
en stoeltjes staan buiten op straat; men
drinkt er 's middags den onvermijdelU-
ken Martini-cocktail (hier in verband
gebracht met den nationalen held, en
„San Martin" genoemd, alsof deze Na
poleon der Andes er het recept van had
gevonden) of diverse mengsels van Ver
mouth, terwijl men er apennootjes
(mani) en gebakken schilferaardappels
bij peuzelt.
In den loop van den dag is La Razón
verschenen, waarvan elk uur een
nieuwe editie met verschen inlasch de
persen verlaat, om terstond op de Ave
nida uitgegeven te worden; tegen het
apéritifuur, dat den boulevard het
drukste maakt, is men ongeveer aan dc
Quinta Razón toe. De andere belang
rijke dagbladen, zooals de Nación en da
Pressa, zijn des morgens verschenen.
Ook aan andere negotie is geen gebrek,
het leuren met bedelkoopwaar is op
dezen gezelligen boulevard wel een'"
hinderlijk.
De Reconquista verder op in de rich
ting van het Retiro volgend vindt men
de winkels langzamerhand in aanzien
verminderen, en een waar ghetto-
uiterlijk aannemen: hier drijven de Sy-
riërs en Turken hun kleinhandel, meest
in manufacturen. De Turco van het
Argentijnsche platteland is de marskra
mer, die dorpen en estancias bezoekt,
Het Congres gebouw in Buenos-Aires.