NATIONAAL LORENTZ COMITé.
DATUMSTUKJES
VOOR N0BILE C.S,
ONZE RECHTBANK NEEMT POSITIE TEGEN
HET HUURKOOP-SYSTEEM.
45e Jaargang No. 13799
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagei!
Vrijdag 15 Juni 1928
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per «-e-k f 02754. met seniustreerd Zonde ssblad 0.32per 3 maanden Vcor Haarlrn, I AD VERTENTIENV,n 1 tot 5 rcBtl» 1.73: iedere reSel meet 55 een» Recl.me, 60 cent, per recel Pij
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) 3.5755 Franco per post door Nederland abonnement aanzienlijk rabat Twaalfsttiieera-advertenliSn ran Vraag en Aanbod ran 1 tot 4 rege» 60 Cen»
ƒ3.8754 Afzonderlijke nummers ƒ0.15 Geïllustreerd Zondagsb lad root Haarlem en Omstreken «1-5754 franco p. post ƒ0 65 I per plaatsing, elke regel meer 15 ents i contantbuiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 93. Post-Giro SS810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Drukkerij: Z. B. Soa_m- 12. Telefoon 10122, 12713.
Telefoonnummers: Directie 1308Z, Hoofdredactie 1S054. Redactie 10600 en o,j. c PEEREBOOM en P. w PEEREBOOM. Bij' antoor voor Santpoort, Velsen, Velsen-Noord, IJmuiden, Beverwijk ena.
Administratie 10724 en 14825. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Driekumerkerkweg 2, Velsen, Telef. 521.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
VRIJDAG 15 JUNI
Cinema Palace: „Slavenboeien"; „De
Nachtelijke Ontvoering". 8 uur.
Luxor Theater: „Het Kattebruggetje"
8 uur.
Rembrandt Theater: „De Negerhut
van Oom Tom". Tooneel: 4 Kalth's 79,
9.15—11.15.
Heemstede, VaDeenburgerpleLnCircus
Strassburger. Voorstelling 8 uur.
Dierenpark en Paardententoonstel-
ling 10—6 uur.
ZATERDAG 16 JUNI
Bioscoopvoorstellingen 's middags en
avonds.
Heemstede, Valkenburgerplein: Circus
Strassburger, 2 en 8 uur.
Dierenpark en Paardententoonstel-
ttng 10—1 uur en 4.306 uur.
EEN ZANDSTORM TE
SCHIEDAM.
EEN TRAM ONTSPOORD.
Door de zandverstuiving by opgespo
ten land te Schiedam, tijdens den storm
ran gistermiddag, geraakten de tram
rails ter hoogte van de Hooge Boomen
geheel onder het zand bedolven. Men
slaagde er ter plaatse niet spoedig ge
noeg in om het zand te verwijderen met
het gevolg dat omstreeks 4 uur een van
Rotterdam komende wagen uit de raüs
en dwars over het andere spoor reed.
Er waxen geen persoonlijke ongelukken
maar het verkeer was geruimen tijd ge
stremd, meld* de Nil.C.
BIJGELUIDEN.
(Een automobilist vond dezer
dagen een zwerm bijen onder
de motorkap van zijn auto).
Van tante Jansje aan haar neef Jan:
Beste Jan, ik zeg nog even
Hartlijk dank met dezen brief,
Voor den autorit van Zondag,
Ach, wat was dat tochtje lief,
En je kunt zoo kranig sturen,
Al is 't soms zoo hard gegaan.
Dat ik, zonder 't je te zeggen.
Heel wat angst heb uitgestaan,
Ouderen zooals je tante.
Raken door zoo'n vaart van streek.
Je moet denken, van motoren.
Weet een mensch als lk geen steek,
Van je technische verklaring
Snapte Tt rond gezegd geen woord,
Je gebruikte zooveel namen.
Waar ik nooit van had gehoord,
In mijn jeugd heb ik die dingen,
Dat begrijp je, niet geleerd.
Dus je kennis van motoren.
Heeft me wel geïmponeerd;
Toen je over bijgeluiden,
In den motor hebt geklaagd,
Heb ik dat niet goed begrepen,
Doch er maar niet naar gevraagd,
Maar toen "k in de krant van gister,
Over die zwerm bijen las,
Ging me plotseling een licht op,
Wat dat bijgeluid wel was;
Stel je voor, als Tc had geweten,
Wat daar in je auto zat.
Had ik verder in ons ritje,
Geen moment meer rust gehad;
Mag ik bij geval nog weer eens,
Na dit enge bij-geval.
Met je mee. dan hoop ik dat je
Eerst naar bijen zoeken zal,
'k Ben niet bijdehand met bijen
By de hand en bovendien.
Met mijn zeer bijziende oogen
Kan ik byen niet goed zien.
Ik ga gTaag mee tusschenbei&n.
Maar niet tusschen bijen, hoor,
RUden, goed, maar by-attracties
Van die soort, daar pas ik voor.
p. c. c.
P GASTJS.
De plannen.
TE HAARLEM BEHALVE EEN MONUMENT OP HET LORENTZ-
PLEIN, OOK EEN GEDENKTEEKEN OP HET GRAF.
Het comité verzoekt ons te platasen:
Toen Hendrik An toon Lorentz den
Tierden Februari 1928 te Haartem over
leden was, uitte ziöh aanstonds een
waarlijk nationale rouw, als in Neder
land om een man van wetenschap wel
licht nog nimmer is betoond. Heel het
volk, zich waarschijnlijk niet eens be
wust, hoeveel het ook voor 's lands wel
zijn aan Lorentz dankt, heeft als bij in
stinct gevoeld, dat hier een van zijn
seer grooten was heengegaan.
De gedachte dat het machtig brein
van dezen beroemden natuurkundige
thans aan het einde van zyn taak is
gekomen, stemt tot diepen weemoed,
HU had de wetenschap, waaraan hy
zijn arbeidzaam leven had gewijd, nog
veel kunnen geven.
Maar toch zal die vierde Februari in
de toekomst niet alleen een bouwdatum
zyn. Tot in lengte ran dagen zal het
Nedevlandsche volk op dien dag tevens
met dankbare herinnering denken aan
de resultaten, waarmee Lorentz. door
zijn geniolen denk arbeid, de natuurkun
dige wetenschap heeft verrijkt.
De levendige behoefte om Lorentz'
nagedachtenis te eeren bleek terstond
op allerlei wijzen, met name daar, waar
cföt rijke en vruchtbare leven geleefd
was. Te Haarlem waar het moest ein
digen. te Anhem. Lorentz' geboorte
plaats. te Leiden, waar hy gewerkt had.
sprak bijna tegelykertyd een algemeene
wensch, dat de herinnering, die Lorentz'
naam aan die plaats bond, nooit mocht
verloren gaan.
Spoedig heeft men zich rekenschap
gegeven, dat elke wedijver tusschen ver
schillende comité's aan de waardigheid
der hulde afbreuk zou doen, en tevens,
dat slechts een nationale hulde, waar
aan allen in Nederland in staat worden
gesteld mede te werken de vereering der
Natie genoegzaam tot uitdrukking zou
brengen. De reeds opgerichte Comité's
te Arnhem en te Leiden en eenige le
den van het gemeentebestuur van Haar
lem hebben zich dearom vereenigd en
zich uitgebreid tot een nationaal comité,
met de bedoeling om in geheel Neder
land tot het schenker, van bydragen op
te roepen, en daarna zonder onderto
gen nayver. aan de bijeengebrachte gel
den een bestemming te geven, die aan
de tot uiting gekomen wenschen het
best zal beantwoorden.
Voorloonlg ztet het comité den stand
dezer wenschen ongeveer als volgt. O"
de plaats van Lorentz' werkzaamheid
bestaat weinig gevaar, dat men hem
niet steeds gedenken zou, te minder
daar sedert 1925 te Leiden gevestigd is
J-.et Lorentz-fonds dc grootsche hulde
van wetenschappeiyken aard, met me
dewerking van de gansche geleerde we
reld tot stand gebracht, ter gelegenheid
van de viering van zUn 50-jarig docto
raat. De Universiteit, die roem op hem
draagt heeft aan zulk een monument
genoeg. De stad Leiden evenwel wenscht
nog iets meer: cen eenvoudig gedenk-
teeken, van welken aard het ook zal
zyn, dat blijvend ook tot een grooter
publiek zal spreken.
Naar Haarlem zal de blik vanzelve
gericht biyven, omdat het zijn graf be
zit, een monument, welks waardigheid
geen kostbare versiering kan verhoogen.
Om daarnaast nog van vereering te ge
tuigen wenscht men evenwel een monu
ment van bescheiden afmeting te plaat
sen op het naar Lorentz genoemde
plein.
Arnhem, de plaats van Lorentz' ge
boorte, voelt tlians het sterkst de be
hoefte. een indrukwekkend monument
ter bestendiging van zijn gedachtenis
te stichten, op een plaats, die den naam
van Lorentz zal dragen.
In den geest van het bovenstaande
zou het comité over de middelen, die
heb in ruime mate verwacht, willen
beschikken.
Het comité noodigt hen. dïe bereid
zyn bot dit doel mede te werken uit.
hunne bydragen te doen toekomen aan
den secr.-penningmeester van het Oo-
mité (Postrekening no. 9655). Eusebius-
buitensingel 55. Arnhem.
Eere-voorzitters van 't comité zyn:
Jhr. mr, D. J. de Geer, Minister-Pre
sident eere-voorzitter; Mr. M. A. M.
Waszink, Minister van Onderwys, Kun
sten en Wetenschappen, eere-voorzitter
Verder hebben daarin o.a. zitting de
hoeren J. A. Fontein, voorzitter van het
Teylergenootschap alhier; Douairière
P. van Heerdt tot EversbergQuarles
van Ufford te Bioemendaal; Prof. dr. A.
F. Holleman secretaris van de Holland-
sche Maatschappij der wetenschappen te
Haarlem, Jhr. Mr. Dr. A. Röell, Com
missaris der Koningin in de provincie
Noord-Holland, voorzitter van de Hol-
landsche Maatschappij der Wetenschap
pen; Prof. A. A_ van Schelven. Rector
Magnificus der Vrije Universiteit te
Amsterdam, wonend te Haarlem.
In he: uitvoerend comité de heeren
Dr. J. TIl de Visser. Oud-Minister ran
Onderwys. Kunsten en Wetenschappen
voorzitter; Prof. dr. A. D. Fokker, te
Haarlem; C. Maarschalk, Burgemeester
der gemeente Haarlem; Mr. J. A. G
Baron dc Vos ran Steenwyk, Raadsheer
in het Gerechtshof te Arnhem, secre
taris-penningmeester.
Haarlem, 15 Juni.
Mrs. Pankhurst,
Mevrouw Emmeline Pankhurts is op
68-jarigen leeftijd gestorven, en gansch
Engeland is er door aan het mijmeren
gebracht over de vervlogen dagen van
de militante vrouwenkiesrecht-actie. Het
was de periode vlak vóór de wereld
oorlog uitbarstte, en de dames Pank
hurst (mevrouw met haar dochters
Chris tabel populair bekend als
„Ohrissie" en Sylvia) speelden de
hoofdrollen in het legertje geduchte en
soms zelfs vrij gevaarlijke vrouwen dat
door wilde agitatie het begeerde kies
recht trachtte te veroveren.
Na zoovele jaren, nu het vrouwen
kiesrecht niet alleen in Engeland en
Nederland maar in vrijwel alle beschaaf
de naties sinds lang een feit is ge
worden, en geen wereldschokkende ver
anderingen heeft gebracht, is het moei
lijker dan ooit om de geestesgesteld
heid van de suffragettes te begrijpen.
In de jaren 19081914 oefenden zij ha?.r
schrikbewind met toenemende hevigheid
uit. Aanvankelijk bleef het by steeds
stormachtiger wordende openbare ver
gaderingen en straatbetoogingen. Maar
op de dreigementen volgden de daden.
Sterke bobbies werden door vrouwen
overmacht omsingeld en afgeranseld.
Huizen, liefst buitenplaatsen, werden
in brand gestoken, een ongeloof el ijk aan
tal ruiten ingesmeten, een schilderij
van Velasquez in de National Gallery
met bijlslagen vernield. Bytyds ontdekte
men een complot om den derden zoon
des konings, prins Henry, van Eton Col
lege ie ontvoeren, en een bom in St.-
Paul's Cathedral, die onder een zetel was
vastgemaakt, waarop de bisschop van
Londen by een of anderen byzonderen
dienst zou plaats nemen. Ook werden er
ministers op straat aangevallen, en éen
volkomen verdwaasde juffrouw liet zich
met een ketting vastklinken aan het hek
van Buckingham Palace.
Natuurlijk belandden er telkens suf
fragettes in de gevangenis, ook de
Pankhursts, maar dan pasten zij hard
nekkig de hongerstaking toe. Gedwon
gen kunstmatige voeding werd toege
past, maar op die manier loste men dit
probleem op den duur toch ook niet op.
De dames hadden ongetwijfeld de vol
doening dat niemand erin kon slagen
om haar actie te beteugelen. Welke
maatregelen men ook nam, het bleek
alles olie op 1 vuur, dat telkens hoo-
ger oplaaide. En het groote publiek on
derging den toestand met een soort van
gelatenheid. Er was blykbaax toch niets
afdoende tegen te beginnen, en het zag
er uit alsof er nooit een einde aan zou
komen. Want het Hoogerhuis werd na
tuurlijk door de intimidatie-methodes
van de suffragettes tot verzet geprik
keld, en ofschoon het in het voorjaar
van 1914 werd overstelpt met petities om
het vrouwenkiesrecht, dat toen al voor
gemeente- en provinciale raden was
ingevoerd, ook voor het Lagerhuis
in te stellen, weigerde het toen nóg....
Dit ontketende weer een nieuwe reeks
wandaden van de razende vrouwen.
De Engelschman staat bekend voor
zyn flegma, de Engelsche vrouw voor
haar daarbU aansluitende kalmte, zelf
bewustzijn en waardigheid. De suffra
gettes gooiden deze reputatie volkomen
weg. Op het vasteland, waar men
uitingen van hevige passie by de Zuide-
lyke volken pleegt te verwachten en wel
het allerlaatst bij de Engelschen, be
greep men er niets meer van.
Tenslotte maakte de oorlog er een
eind aan. De Engelschen wachtten een
paar jaar met den onvermijdelijken
dienstplicht in te voeren, en in dien tijd
stelde mevrouw Emmeline Pankhurst
zich geheel in dienst van haar land en
wierf recruten met denzelfden verwoe
den yver waarmee zU ruiten ingesmeten
en ministers aangevallen had. Ongetwij
feld werd zij door een hevigen drang tot
daden gedreven. Zelfs toen zU de zestig
naderde bleek die nog niet uitge-
bluscht, en ze trok na den oorlog met
haar dochter Chris tabel naar Canada
om daar sociaal werk te verrichten.
Materieel hebben de dames Pankhurst
by haar actie slecht gevaren. Vader
Pankhurst, een medicus, die de zaak zelf
begonnen was en zijn vrouw en dochters
erin meesleepte hij stierf betrekkelijk
jong, en beleefde de militante jaren niet
meer was een gefortuneerd man.
Maar het familiefortuin verdween vrij-
wel geheel in de kiesrecht-actie, en na
den oorlog waren de Pankhursts er fi
nancieel niet best aan toe. Miss Sylvia
schreef af cn toe artikelen
in de Londensche volksbladen,
wier waarde blijkbaar in hoofdzaak door
haar historischen naam werd bepaald.
Zoo laat men ook verarmde gravinnen
e. d- met portret en hand teekening
schrijven. Dat is dan speculatie op het
kinderlijke snobisme van de kleine Lon
densche burgerij, die dol is op een acel-
titel en een ouden naam. Dit was de
oude schrik van den naam Pankhurst.
die alle moeders en grootmoeders uit de
statige, stijve ..Victorian era" tot
schrikbeeld en ontzetting was geweest."
Toch zou het volkomen ongerecht
vaardigd zyn om de Pankhursts te
brandmerken als een soort van dolle
furies. leidsters van honderden derge
lijke vrouwen, en daarmee afgedaan, zy
waren wat haar intellect, haar oratori
sche gaven en haar wilskracht betreft
werkelijk buitengewoon begaafde vrou
wen. Bij tyden gaven zU zelfs blijk van
gevoel voor humor, hoe wonderlijk dit
ook moge schijnen, en een vermaarde
anecdote omtrent Christabel geeft daar
een goed staaltje van. zy sprak in cen
propvolle zaal toen plotseling een bleek,
slap uitziend jongetje van 'n jaar of
twintig opstond en interrumpeerde:
„Zeg, Chrissie, zou je niet graag een
man willen wezen?"
„En jy dan?" antwoordde de slag
vaardige Chrissie, onder daverend gelach.
Vaak is betoogd dat de actie der
suffragettes de invoering van het vrou
wenkiesrecht in Engeland vertraagd
heeft inplaats ran verhaast. Het ls mo
gelijk, ofschoon het niet vast slaat. M.i
is dit punt van weinig belang. De dolle
vertooning heeft niet alleen in Engeland
maar in de gansche wereld indruk ge
maakt een slechten, maar niettemin
een diepen indruk en was als ver
schijnsel. als teeken des tijds. belangrijk
Men moet haar beschouwen als de erg
ste der uitwassen ran een wereldbewe
ging die geleid heeft tot de sociale ge-
ïykstelüng van man en vrouw Dat zij op
zichzelf en in haar eigen land deze we
reldbeweging eenige jaren tegenlüeld is
op deze wijze de zaak beschouwende
logisch maar niet van veel beteekenis
R. P.
GEVAARLIJK TRANSPORT
VAN GEVANGENEN.
METEN MET TWEE MATEN!
De somber-uitziende wagen voor t trans
port van gevangenen is algemeen bekend.
Eigenlijk is het cen miniatuur-gevange
nis op wielen met 6 heele kleine cel
letjes. Daarin zijn de gevange
nen veilig opgeborgen: aan ontvluch
ten is geen denken. De bouw van den
wagen is solide, bovendien zouden de
sloten op brandkasten al goede diensten
bewijzen. De gewapende ryksveldwachter
die op het achterbankje gezeten het
transport begeleidt, zou wel gemist kun
nen worden
Als wy hierboven gewagen van cen
gevaarlijk transport slaat dit niet
op het gevaar dat de gevangenen ople
veren, maar op de gevangenen zelf.
Die worden al te goed bewaakt.
Laten wy de Inrichting van zoo'n
transportwagen even nader bekyken. De
cellen zyn twee aan twee achter elkaar
geplaatst. De achterwand van de eerste
cel is tevens de deur van de tweede cel
En van de tweede cel komt men in de
derde.
De deuren worden gesloten met een
losse knop. die in het bezit van den
rijksveldwachter is.
Als nu per ongeluk de wagen te water
rijdt, is er byna geen kans, dat een van
de 6 gevangenen er het leven afbrengt.
Hoe is onder water het gaatje te vinden
om de deur te openen. Misschien gelukt
het nog met de deuren der twee voorste
cellen, maar om dan onder water via de
eerste cel het gaatje in de deur van de
tweede cel te vinden, is iets onmogelijks.
De ongelukkige die in de achterste cel
opgesloten is, h#eft nóg minder kans.
Ongelukken me: zoo'n transportwagen
zijn niet uitgesloten. Het is te Haarlem
al eens voorgekomen, dat de celwagen
door de gladheid van den weg by ijzel
niet meer te houden was. Gelukkig gleed
de wagen toen naar den hulzenkant,
maar de kans is even groot, dat hy een
volgenden keer het water kiest.
Ook is eens het paard op hol gesla
gen. Gelukkig liep het ook toen zonder
ongelukken af.
De regéering heeft voorgeschreven
dat autobussen een luik moeten hebben
dat van binnen en van buiten gemakke
lijk te openen is. Als dan eens een bus
te water rydt zyn de passagiers niet
opgesloten.
Waarom wordt datzelfde idee ook niet
toegepast by de celwagens? Maar dan
natuurlijk luiken die alleen van den
buitenkant te openen zyn!
De ontvluchtingskans der gevangenen
wordt er niet grooter op. Alleen wordt
de zekerheid verkregen, dat als er een
ongeluk gebeurt de 6 gevangenen niet
wiskunstig zeker ten doode opgeschreven
zyn.
De celwagen die te Haarlem dienst
doet is t^ans in de reparatie. Het trans
port geschiedt zooals wy dit in het
rechtbankverslag mededeelen tydelijk
in een gewoon rytuig.
Het zou aanbeveling verdienen om
nu meteen het luik in de kap te ma
ken.
Of moet de minister daarvoor eerst
toestemming geven?
DE ZENDTIJD VAN DE
V. A. R. A.
DE HELFT VAN DEN
H1LVERSUMSCHEN
ZENDTIJD?
Naar .Het Volk" verneemt, heeft de
V.A.R.A. een audiëntie aangevraagd bU
minister \an der Vegte. tenfir.de aan te
dringen op uitbreiding van haar zend-
•U<J.
De V.AH.A. vraagt de helft van den
zendtyd op den Hilversumschen zender,
die overblijft, nadat aan de verlangens
van den V.PR.O. (de vrijz.-protest. zend-
vereeniging) zal zUn voldaan.
Zeer uitgebreide hulp-expedities
DE HOLLANDSCHE HONDENMENNER VAN DONGEN.
Op zoek naar Nobile.
STOCKHOLM, 14 Juni CV. D.) Van
daag stijgt het groote vliegtuig „Up-
piand" met kapitein Tomberg op om
naar Spitsbergen te vliegen. Het vlieg
tuig werd door de regeering uitgerust;
aan boord bevindt zich een volledige
radio-installatie.
HELSINGFORS 14 Juni (V. D.) Een
Italiaansch regeeringevertegenwoordiger
heeft bij de Finsche regeerIng de mede
werking ingeroepen voor de redding van
Nobile.
De Finsche generale staf heeft reeds
getracht, met, de „Citta ch Milano" in
verbinding te komen; tot dusver even
wel zonder resultaat.
Geen Amerikaansche
hulp.
Op een vraag van het Beriy'nsohe
..8 Uhr Abendblatt" heeft het Ameri
kaansche departement van Marine ge
antwoord. dat het luchtschip „Los An
geles" niet aan het reddingswerk kan
deelnemen.
Hondensleden en
vliegtuigen.
Naax uit Kingsbay wordt gemeM. zul
len de Nederlar.dsche hor.denmenner
Van Dongen en de Deensohe ingenieur
Vanning met hun hondenslcden ann
boord van de „Braganza" gaan. Het
schip zal zoo spoedig mogelijk vertrek
ken.
De deskundigen zijn ran opvatting,
dat de hulpexpeditie voor Nobile thans
binnen veertien dagen haar doel moet
hebben bereikt, daar het andera te laat
zal ztjr..
Een bericht van het Norsk Telegram
Buran uit Kmgsbay meldt, dat de „Bra<-
ganza" In den nacht van Woensdag op
Donderdag vertrokken is. Het .stoom
schip zn! do .Hobby" ontmoeten by het
Noordelijk einde van Straat Hlnlopeav.
De „Braganza" zal daar dc vliegtuigen
aan boord nemen en naar Kaap Noord
(Noordoostland ops toornen.
De avlateurs zullen met de honden-
menners by staan door depots met le
vensmiddelen en andere benoodlgdheden
op het ijs te laten vallen en torens
trachten de drie mannen van de „I tal La"
op te sporen, die zich naar Noordoost-
land op weg hebben begeven.
De Justitie wil niet langer als boeman spelen of
als incasso-bureau optreden.
VOOR
.VERDUISTERING" WERD AAN EEN SLACHTOFFER
SLECHTS EEN KLEINE BOETE OPGELEGD.
De Haartemsohe Rechtbank heeft in
een strafzaak een zeer belangrijk vonnis
geveld, dat betrekking heeft op hst
huurkoop-systeem.
Een werkloosarbelder had ln een af-
betalingsmagazUn een tafelkleed ln
huurkoop gekocht voor 30 gulden. Maar
het heeft niet lang de tafel ln zijn huis
versierd. Het werd in de Bank van
Leening gebracht, die er 5 gulden op
gaf.
Het gevolg was. dat de arbeider zich
voor onze Rechtbank had te verant
woorden wegens „verduistering". Hy
had zooals gewoonte is in afbetaiings-
zaken een contract moeten teeke
nen. dat hij het gekochte in huur kreeg,
en dat het pas zijn eigendom zou wor
den als de bedongen koopprijs geheel
betaald zou zyn.
De president van de rechtbank consta
teerde al dadelijk, dat het kleed veel te
duur was ovor een werkloos arbeider.
Als getuige werd gehoord de chef van
de Bank van Leening de heer A. M. van
Koningsbrugge, die mededeelde, dat hij
de waarde ran het kleed, waarvoor de
man 30 gulden had moeten betalen, op
niet meer dan 15 cf 16 gulden schatte,
dus ongeveer de helft.
„De meaischen koopen al die artike
len om ze te beleenen", zei hy, „dat
wordt door het huurkoopsysteem moge
lijk gemaakt".
De substituut-officier van Justitie Mr.
A. R. Andringa legde ln zyn requisitoir
den nadruk op het verkeerde van 't
hu urkoapsysteem,X)e winkeliers vragen
veel te hooge prijzen", zei hy. en meestal
komt dat geld ook binnen, omdat zij
kunnen dreigen met de Justitie. De Of
ficier van Justitie wordt dan maar als
boeman gebruikt om de koopers tot be
talen te dwingen of als een soort incas
sobureau. Deze verdachte ls daar weer
het slachtoffer van geworden".
Dit alles in aanmerking nemend,
meende substituut-officier te kunnen
rel staan met tegen den beklaagde, ook
al had hy zich aan verduistering schul
dig gemaakt, slechts een geringe boete
te eischen. nameiyk 5 gulden.
De Rechtbank heeft nu vonnis gewe
zen. Aan dit vonnis dat werd voorge
lezen door den waarnemend president
Mr. J. D. Pasteur, ontleenen wy:
„Overwegende, dat de rechtbank
.by het bepalen van de straf in
„aanmerking neemt, dat het stelsel
„van huurkoop cen stelsel, dat
„aanleiding kan geven tot groote
.misbruiken, vooral wanneer, zooals
„ln casu. het in huurkoop geven van
„voorwerpen geschiedt aan lieden
„die niet financieel krachtig zijn en
„dus te eerder in verleiding komen,
„terwijl ook het feit. dat. zooals ge-
„tuige van Koningsbrugge ter te-
rechtzitting heeft verklaard, de
„waarde van het tafelkleed niet
,meer is dan 15 of 16 gulden, torwyi
„als koopprijs 30 gulden bedongen
„was. net vermoeden doet rijzen, dat
„in het bedrag van den huurkoop-
.prijs reeds °en zeer groote risico-
..premie oog en onver..
„Rek nlng houden met een en an.
rr woidt .a te noemen straf op
„haar plrats geacht".
Wat de straf aangaat vereenigde de
rechtbank zich met den cisch van het
O. M., dus legde ook slechte 5 gulden
boete op.
Uit dit requisitoir en uit d?t vonnis
blUkt wel. dat de winkeliers die dezelfde
taktiek volgen cn daarbij rekenen, dat
de Justitie als boeman zal optreden. In
het, vervolg zullen moeten rekening
houden met de opvattingen in dit von
nis neergelegd.
De meening ran de Middcn-
standscentrale.
Wij hadden over deze aangelegenheid
een onderhoud met den heer C. ten
Boom. die verzekerde, dat onze mede-
deeiing door dc Middonstandsoentralc
met zeer veel belangstelling ontvangen
zal worden.
De Mlddcnstandsoentrale beurt het
afbetalingsstelscl sterk af. zoodat het
warm wondt toegejuicht, dat de Haar-
lemsche rechtbank thans stelling geno
men heeft tegen de uitwassen.
Het koopen op afbetaling heeft ln
Haarlem cn omstreken een omvang van
beteekenis gekregen. Juiste cyfers zyn
niet bekend, maar lk schat, dat 20 a 30
pet- ran alles wat hier gekocht wordt,
op afbetaling gaat. Met stofzuigers,
naaimachines cn radiotoestellen Ls het
al heel erg. Als de mensohen niet ol tyd
betalen worden de artikelen uit hun
huis weggehaald. Er bestaan dan In
richtingen waar de door het gebruik
gehavende voorwerpen weer opgeknapt
worden, zoodat zy weer opnieuw kunnen
worden verkocht.
De reëele middenstand wordt door de
concurrentie van het afbetallngssysteem
benadeeld.
„Jantje contant je" ls van beteokente
voor den winkelier alleen daardoor is
hy in staa^ om goede artikelen voor
rcdelyken prys te leveren.
Het stelsel van afbetaling gaat samen
met cen algemeene zucht onder de be
volking naar genot- levensvreugde en
mooie kloeren. Een belangryk percen
tage van de jongelui hebben als zy tot
een trouwdag komen geen geld. De ge-
heele installatie van het huishouden
komt dan uit het afbetatogsmagozyn.
Dit leidt vaak tot ater ongewcnscht©
toestanden.
Bovendien verleidt het koopen op af
betaling tot het aanschaffen van din
gen die niet strikt noodzakciyk zijn.
Daarom Ls liet ran beteeken Ls, dat de
uitwassen san het stelsel zooveel mo
gelijk tegen gegaan worden
DE STAKING BIJ DE
SCHELDE.
DE KERMIS AFGELAST.
Door B. cn W. van Viissingen 1& be
sloten de kermis dit Jaar niet door te
laten gaan ln verband met de staking.
In de voormalige Willem ni-Jcazeme
had Woensdagavond een gezellige by-
eenkomst plaats van de stakers, onge
veer 2000 menschen waren daar tegen
woordig. Sprekers en zangvereenlg.ngen
lieten zich daar hooren.
Op staanden voet is door de directie
van de „Schelde" eer. 64-Jarlge arbei
der, werkwillige, ontslagen, verdacht
met dc stakingsleiders te heuler., zyn
pensioen blijft echter van kracht.
