HAARLEM'S DAGBLAD
BEURSKRONIEK
VICTORIA-WATER
MIJNHARDT'S
ZATERDAG 16 JUNI 1928 DERDE BLAD
WEENSCHE BRIEF
Generaal Auffenberg, de held van Komorow, gestor
ven. Jaren van nood en gebrek, zonder een cent
pensioen. Auffenberg Roemeensch onderdaan zonder
Roemeensch te spreken. Andere officieren moesten
hem ondersteunen. Het lot der vroegere officieren
van het Oostenrijk-Hongaarsche leger. Op zijn vijf-
en-zeventigsten verjaardag begraven.
(Van onzen correspondent)
Het koerspeü ter beurze, ten opzichte van vorig jaar.
Verbetering. Voor den vrijen handeL
Emissies. De beurs.
Weenen, 24 Mei.
Langzaam sterven de groote veldhee-
ren van den wereldoorlog, die nu ook
reeds weer tien jaren aohter ons ligt, uit
Onlangs heeft le Weenen de beroemde
generaal Moriz Auffenberg vou Komarow
den laatcicn adem uilgeblazen. H\j is
een der bekwaamste veldheeran van he;
Oostenrijk-HangaarsGhe leger geweest
en hij is de overwinnaar van den beken
den veldslag bij Komarow. welke van
den 2óen Augustus tot den 2cn Septem
ber 1914 duurde. De Russen hadden in
dezen slag Auffer.bergs legerafdeeling
omsingeld en geen Oostenrijker durfde
meer te hopen, dat Auffenbergs troepen
zouden kunnen ontkomen. En toch heeft
de kranige generaal, dank zij zijn uit
nemende strategische capaciteiten, dit
stukje klaar gepeeld. Wanneer hij niet
tegenwerking van de zijde van een der
vele aartshertogen lïad ondervonden, zou
het hem ook nog gekikt zijn een groot
deel der Russische tioepen krijgsgevan
gen te nemer. Reeds vóór den oorlog
was Auffenberg minister van oorlog ge
weest, een bewijs dus wel. dat men hem
als een kundig man beschouwde. Maar
zooals het zoo vaak in het oude Oos
tenrijk voorkwam werd tegen generaal
Auffenberg, die van burgerlijke en
daarenboven nog Joodsche afkomst was,
geïntrigeerd en het duurde niet lang, of
hij werd gedwongen zijn ontslag te ne
men. Ja, men bracht hem zelfs voor dier.
krijgsraad, daar enkele personen van
het keizerlijke hof hem ervan beschul
digden misbruik te hebben gemaakt van
zijn macht. Het proces bewees, hoe on
gegrond deze beschuldigingen waren en
de diep gekrenkte genei"aal werd vrijge
sproken. De keizer gaf hem den titel
en rang van .Frelherr von Komarow".
Daarmee meende men liet onrecht weer
te hebben goedgemaakt
Generaal Auffenberg hield zich veel
bezig met schrijven en twee jaren na
den oorlog verscheen zijn boek .,Aus
Oesterreich-Dngaras Teilnalime am
Weltkrieg", dat niet alleen in Oostenrijk
doch ook in het buitenland veel opzien
baande.
In de laatste jaren van zijn leven
schreef generaal Auffenberg voortdurend
artikelen en opstellen voor dagbladen
Hij meest dit doen om voor zich en zijn
gezin genoeg geld te verdienen, want de
officieren van het vroegere Oostenrijk-
Hongaarsche leger, die hun goed en
bloed voor keizer en vaderland hebben
geofferd, werden na het uiteenspatten
van het groote rijk zéér ondankbaar be
handeld. In andere landen, die als over
winnaars uit den grooten wereldoorlog
te voorschijn zijn getreden, werden de
hoofdaanvoerders der troepen als helden
geëerd, liier echter raakten zij in dc
vergetelheid. Nauwelijks hoorde men
nog meer hun namen noemen en in de
meeste gevallen wachtte hen een terug
getrokken leven van armoede en ont
bering. Want het pensioen, dat men
him gaf. is veel te klein om
er met een .gezin behoorlijk van
rond te komen. Ik heb u vroeger al
eens verteld, hoe gewezen officieren als
handelsagenten van deur tot deur gaan
en hoe zij briefkaarten zeep. schoen
veters, boordeknoopjes e.d. m de koffie
huizen te koop aanbieden. Ook vertelde
ik u van een gewezen officier der artil
lerie, dien ik persoonlijk goed geken:',
heb, die des Zondags kellner in een klein
kroegje bij Weenen speelde.
Haarlemmer Halletjes.
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE
De kennismaking van Bosch van der
Veen met ontvanger Jansen van Laag
Groenwoud was genoegelük De ont
vanger bleek een eenvoudig aangenaam
man te zijn die vele jaren als admi
nistrateur op een van de booten van de
Maatschappij Nederland had gevaren en
na zijn pcnsioneeilng gesolliciteerd
als gemeente-ontvanger ln Groenwoud,
om nog iets te doen te hebben.
„Jammer", zei Jansen. ..dat een jaar
na mijn benoeming hier mijn vrouw ge
storven is. Dat is nu drie jaar geleden
en ik ben eenzaam achtergebleven, want
kinderen hebben wij nooit gehad. Ik
weet niet, of u getrouwd ls of getrouwd
geweest
„Ik ben vrijgezel", zei Bosch.
„Neem mij drni niet kwalijk, dat ik
u met deze particuliere bijzonderheden
lastig val".
Het trof Bosch een weinig pijnlijk,
dat hem aldus het recht ontzegd werd.
mede te gevoelen met een ander, als zou
hij niet in staat zijn om met het geleder,
verlies mede te gevoelen. Maar hij zweeg
er verder over en liet zich het middag
maal wel smaken. Het was eenvoudig,
maar goed klaargemaakt; alleen kreeg
Bosch een onaangename gewaarwor
ding toen hü een Hinken vleeschschctel
zag verschijnen en zich dc ironische
opmerking van het slagers-jongmaatje
herinnerde: mevrouw laat het vleesch
uit de stad komenraden of die man
wel eer.ten krijgt?"
De ontvanger gaf afleiding aan die
gedachte, toen hij vroeg: ..Heeft u al
met de huisgencoten konnis gemaakt?"
..Alleen met mevrouw van den Berg
zeif en dan", voegde Bosch er schert
send bij: ..ook met Holland's welvaren,
dat ons hier bedient".
„Een inboorling van Laag Groen
woud", lichtte Jansen hem ln over het
blozende en ietwat linksche boeren
meisje, dat haastig de schotels binnen
gebracht en daarna zoo vlug mogelijk
de kamer weer verlaten had. „Dus de
dochter, juffrouw Lena, heeft u nog
niet ontmoet. Een voortreffelijk meisje,
een groote steun voor haar moeder".
H\j zei dat met geestdrift. Bosch keek
hem wat verwonderd ean en zag me:
verbazing, hoe de ontvanger, zoo ge
bruind als hij was. toch nog een kleur
kreeg".
„Hoe oud is de dochter?"
„Ik geloof dertig jaar". Dezen keer
wès hij wat meer op zijn hoede en liet
De dood van generaal Auffenberg von
Komarow is opnieuw een aanleiding cm
de omstandigheden te bespreken, waar
onder gewezen hoofdofficieren in Oos
tenrijk te leven hebben. Nemen vee hst
geval van generaal Auffenberg zelf. Hi;
was geboren in Troppau. dat tegen
woordig tot Tschcchoslowakiie behoort.
Na het uiteenspatten van her groote
Oostenrijk-Hongaarsche rijk had Auf
fenberg dus Tschechoslowaakech staats
burger moeten word m. Doch hij had
bijna zijn geheele jeugd in Zevenburgen
doorgebracht, eer. Hongaarsche streek,
die tegenwoordig een deel van Roemenië
is. Dientengevolge weer moest Auffen
berg Roemeensch staatsburger worden
niettegenstaande de Roemenen in d?n
oorlog de vijanden van zijn vaderland
waren! Generaal Auffenberg. die
geen woord Roemeensch sprak, zou r
naar Roemenië moeten verhuizen, dar
de Roemeensche regeering besloten had
geen enkelen oud-Oostenriik-Hongaar-
schen militair of beambte pensioen uit
te keeren wanneer deze niet binnen de
grenzen van Roemenië woonde. Doch
wie zou de verhuizhigsonkosten betalen?
De Roemeensche regeerir^ weigerde
den generaal daarin tegemoet te komen
en zoo bleef de zeventigjarige grijze
krijgsman te Weenen. waar hü armoede
en gebrek leed. Eindelijk wist de Oosten-
rijksch? bondskanselier het door te zet
ten, dat de Oostenrüksche staat hem bij
wijze van uitzondering een pensioen
verleende, dat driehonderd schilling per
maand bedr.og, d.L ongeveer 107 Ne-
derlandsclie guldens. Dat hij met zijn
familie van dit kleine bedrag niet koh
leven, is verklaarbaar en daarom moest
de oude soldaat voortdurend voor kran
ten schrijven om op deze wijze er nog
iets bfj te verdienen.
Generaal Ara von Straussenburg.
eveneens een beroemde aanvoerder van
het Oostenrijk-Hongaarsche leger, ver
keerde in hetzelfde geval als Auffenburg.
Ook hij was Roemeensch onderdaan ge
worden, omdat hü uit een Saksische fa
milie stamde, die in Zevenburgen woon
de, en ook hij ontving gedurende jaren
geen cent pensioen. Weet u. wat dat
beteekent voor menschen die eens de
hoogste rangen ln een leger hebben be
kleed en die gedurende den wereld
oorlog het lot van het geheele Oosten
rijk-Hongaarsche k in 1 nrien hebben
gehad?
Andere gewezen officieren, die wèl
pensioen ontvingen, omdat zij Oosten-
ryksche of Tschechoslowaaksche staats
burgers waren geworden, ondersteunden
hun vroegere commandanten, doordat
elk hunner maandelüks een kleinigheid
van zijn eigen niet al te groote pensioen
afstond. Generaal Arz von Straussen
burg heeft dan voor korten tijd het im
mense geluk gehad, dat de Hongaarsche
«pat hem als onderdaan accepteerde
Hij kreeg nu een pensioen van ongeveer
twaalfhonderd pengoe per maand, dat
is zoo circa vüfhonderd gulden, en het
eerste, wat hü deed. was den ouden ka
meraad Auffenberg uit den nood te hel
pen. Zoo moest de groote lield van Ko
marow ran aalmoezen leven, die zijn
vrienden hem gaven!
De gewezen officieren van het Oosten
rijk-Hongaarsche leger kunnen in tal
van groepen verdeeld worden. Eerstens
kan men hen verdeden volgens de zes
diverse landen, waarvan zü staatsbur
gers zijn geworden (Oostenrijk. Honga
rije, Tschechoslowakije. Polen. Roemenië
zich niet verder uit „Als u wilt. zult u
vanavond gelegenheid krijgen om ook
met de dochter kinmis te maken. U mot»,
weten; eenmaal in de week maken wij
samen muziek".
„U is musicus?" vroeg Bosch beleefd.
„Dat moet u vooral niet denken. Het
lijkt er niet naar Ik ben maar een sim
pele dilettant-, eerder beneden dan bo
ven een bescheiden gemiddelde. Ik speel
een beetje fluit. Als administrateur op
een boot sta Je natuurlijk den heelen dag
ten dienste van de passagiers, 's avonds
wanneer de grootste drukte is afgeloo-
pen is er nog heelwat administratie die
bijgehouden worden moet zoo zou je
gauw een soort ran automaat worden,
als je niet de eene of andere liefhebbe
rij had om ton minste een uurtje pea:
dag voor je zolf alleen te hebben. Ik
ben een groote liefhebber van bloemen.
Dat is ook een van de redenen waarom
ik mij aangetrokken voelde tot een klein
plaatsje als Groenwoud. cat zooals u
opgemerkt heeft, ook wat afgelegen is.
Maar een boot is Juist niet de beste
plaats om aan tuinieren te doen".
..En zoo koos u de fluit?"
„Lach my niet uit Het is een klein
instrument dat anderen niet te veel
hindert-. De piano was mij te moeilijk
en onder de nalatenschap ran mijn
vader vond ik een dwarsfluit, waar ik
hem nooit op heb hcoren spelen. Waar
schijnlijk was hü dus geer. enthousiast
speler en zijn zoon heeft het evenmin
ver gebracht Maar ik had dan toch
eer. kleine ontspanning. Menigmaal ben
ik 's avonds naar het dek gegaan om
de passagiers niet te hinderen en heb
mij dr.ar op het afgelegenste gedeelte
wat geoefend. De wacht trok zich er
weinig van aan Die liet mij naar har
telust kweelen. 't Zeemansleven, moet
u denken, is op den duur zoo aantrek
kelijk niet. Altijd dezelfde reis ma
ken. maanden weg van huis ik vond
in mijn eenvoudig instrument rat
troost, als ik dacht aan mijn lieve
vrouw, die altijd weer eenzaam achter
bleef. Maar ik praat te veel over mij
zelf.
„En juffrouw ran den Berg speelt
dus piano?"
Weer kreeg Jansen een kleur, bü die
eenvoudige vraag. ..Juist. En iuffrouw
Lena speelt prachtig. Ik weet niet of u
ran muziek houdt? Ja? dan zal u van
avond genieten zooals ik het doe. Weet
u, dat haar vader vroeg gestorven is
en zijn vrouw en dochter maar heel
weinig naliet? Zü was in (Een tijd op
het conservatorium te Amsterdam. Haar
leermeesters hadden haar een schUxe-
en Zuldsïaviff) Dan heeft mer. ocd-
gepensionneerdon 'die onder het keiza.--
rük gcpensionncerd werden» en nieuw-
gepeasicnneenlen (die den dienst eerst na
de omwenteling verlieten». De oud-
gepensionneerden zü er hot slechtst aan
toe, daar zü veel minder betaald krijger,
dan dc anderen. Tschechoslowakije al
leen heeft weer vier verschillende wet
ten, volgens wdike de pensioenen alle
op andere wi,zc worden backend (var.
1875. 1921. '24 en 1926). Dc Ihden, d.
otxier deze categorieën vallen, zfjn we
derom verdeald ln verschillende groeper.
en zoo heeft men bijvoorbeeld voor éen
en denzelfden rang met hefcaelfde aan
tal dienstjaren niet minder dan acht
entwintig verschillende pensioensbereke-
r.lngen.
Generaal Auffenberg behoorde niet tot
de gelukkigsten en zijn levensavond is
niet zeer vioolük geweest. Hij heeft veel
tegenslag in zijn le.ven geliad. maar man
heeft hem daarvoor op staatskosten een
prachtige begrafenis gegeven. Me: mili
taire eer werd hü ten grave gedragen
en duizenden lieden waren op de been
om de plechtige ceremonie en den lan
gen stoet over den Ring te zien trek
ken. Als gebruikelijk was de óooóskis:
op een affuit gelegd en reed een in ijze
ren wapenrusting gestoken ridder achter
de baar. Het wp_s juist op Auffenberg's
vitfenzeven tig sten verjaardag dat men
hein naar het kerkhof te Hietaang
bracht.
W. M. BEKAAR.
DE ARBEIDSKOLONIE
ZONNESTRAAL.
DE OVERSCHRIJDING DER
BEGROOTING.
Niet zonder bevreemding werd door
een aantal leden van de commissie uit
de Prov. Staten van Noord Holland
kennis genomen van de overschrüding
der aanvankelüke begrooting van
300,000,— met een bedrag van
175.000,— of ongeveer 60 pet. Het
groote algemeen belang van de arbeids-
kolonie „Zonnestraal" te Hilversum
werd eenstemmig ingezien, doch men
meende, dat deze groote overschrüding
reeds in den aanvang door het bestuur'
had kunnen worden voorzien.
Uit verdere mededeelingen, door een
deskundig lid gegeven, bleek, dat het
landgoed, ter waarde van een half mil-
lioen, tegen ƒ1.— per Jaar ter beschik
king van de stichting was gesteld, waar
uit mocht worden afgeleid, dat de ex
ploitatie gunstig zou worden beïnvloed
De grond diende tevens tot onderpand
voor de aangegane geldleening.
Het lid, hier aan het woord, toonde
aan, dat bevoegden geadviseerd had
den, geen economiegebouw voor 100 pa
tiënten te bouwen, dat later voor 300
patiënten moes worden ingericht en
uitgebreid, maar aanstonds over te gaan
tot het maken van een gebouw, dat op
de hc r'te capaciteit was berekend.
Hierdoor, aldus dit lid. zouden de ex
ploitatiekosten per bed aanzienlijk wor
den gedrukt. De kosten zullen ƒ6.000,
per bed bedragen bü een opzet van een
gebouw voor 100 patiënten, ƒ4.500,—
per bed voor 200 patiënten en ƒ4.000,—
per bed voor 300 patiënten.
Het lid van Gedeputeerde Staten zet
te het standpunt van het college nader
uiteen en gaf vele Inlichtingen, die het
reeds medegedeelde volkomen bevesig-
den. De waarborgen voor de garantie
der Provincie ad ƒ435.000.waren vol
komen safe en als onverhoopt de nood-
noodzakelükheid van overneming mocht
blüken, dan zou dat kunnen geschieden,
waar de Provincie hypothecair verband
heeft op het onroerend goed en den erf-
pachtsgrond, een en ander met recht
van voorkeur. Het college werd voor een
rende carrière voorspeld. Maar de stu
die is lang en kostbaar. Toen zü haar
einddiploma behaagde moesten er nog
Jaren van studie in het buitenland op
volgen. Daar was geen denken aan. De
twee vrouwen moesten dadelijk der.
kost verdienen. Daarom kwamen zü
hier en stichtten dit pension. Er rarer,
jaren dat er veel gasten kwamen, maar
ook dar. nog blijft het een bescheiden
bestaan. Later kwamen er minder gas
ten. De omgeving is hier eenvoudig, de
mensohen willen meer luxe; geloof,
maar dot moet u als vertrouwelijk be
schouwen, dat de familie in de laatste
twee of drie jaar groote moeite heeft
om Ieder het zijne te geven en er zeif
van te bestaan. Wü zijn op dit oogenblik
de eenige gasten. Twee groote kamers
staan leeg en het huls moest vol zijln,
omdat er in den winter natuurlijk toch
al geen sterveling komt".
..Ik kan de positie wel begrüpen", zei
Bosch, die voor niets ter wereld ver
raden zou hebban, wat hü over den fi-
nancieelen toestand al vernomen had".
De he eren so he ld den. wederkeerig
büzonder over elkaar tevreden. Bosch
ging naar zün kamer om rat te rusten
na de vrij lange spoorrels en de ont
vanger beloofde dat hü aan de dames
zou vragen of hü 's avonds het musl-
ceerem mocht bijwonen. Maar hoewel
Bosch het zich in den groo'en stoel op
zijn kamer zoo gemakkelijk moge
lijk maakte, dommelde hü niet in. Er
was niet veel scherpzinnigheid noocflg
om te begrijpen, dat de ontvanger een
groot gevoel van vriendschap koesterde
voor de dochter en waarschijnlük niet
om het gemeenachappelUk musioeeren
alleen. Vreemd vond hij het. dat die
gedaohte hem wat hinderde, zonder
dat hij begreep waarom. Daarover soe
zende dutte hü na een poosje toch in
en schrikte tenslotte op van een her
haald kloppen aan zijn deur. Het was de
ontvanger, die hem kram vertellen,
dat het mevrouw Var. den Berg en haar
dochter aangenaam zijn zou, hem op
het muziekavondje te zien.
De ontvanger had zich voor de ge
legenheid gekleed. Zün daagsch colbertje
had hü met een keurig pak verwis
seld. zijn toilet was verder gecomple
teerd met een buitengewoon mooie das.
naar den smaak van Boosch ietwat te
opzichtig, het peper- en zoutkleurige
haar was zorgvuldig gekamd.
„Als er tollet gemaakt moet worden,
moet o mü nog even excuseeren". ze;
Bosch.
„Volstrekt niet, ik weet dat de dames
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
60 Cent» per regel.
Hoofdpijn-Tabletten 60ct
Laxeer-Tabletten ,60c'
Zenuw-Tabletten 75cl
Staal-Tabletten90cl
Maag-Tabletten 75c-
II Bij Apoth. en Drogisten
fait accompli gesteld. Het lid van Gede
puteerde Staten heeft, direct na het be
kend word ender financiëele moeilük-
heden. geadviseerd eene aanvrage om
garantie voor eene nieuwe geldleening
bü de Provinciale Staten ln te dienen.
Dc exploitatierekening zal nu anders
moeten worden ingericht, waar het te
kort ad 175.000,wordt gedekt door
ƒ40.000,uit het verpleegfonds te lee-
nen, zoodat de Provincie voor 135.000
garant is.
HET BREDERODE-DUIN.
DE STEUN DER PROVINCIE.
De Vereeniging tot bestrijding der
tuberculose te Haarlem heeft indertijd
de provinciale hulp verkregen voor het
aangaan van eene geldleening van ten
hoogste f38.000,— door middel van eene
overeenkomst met de Rijksverzekerings
bank. Thans wordt opnieuw de provin
ciale waarborg gevraagd, nu voor eene
leening ad f 17.000,De commissie uit
de Provinciale Staten, die deze aan
vraag onderzocht, nam er goede nota
van. dat met de overbrenging van de
lighal te Bloemendaal met stichting van
eene gelegenheid tot nachtverblüf een
groot bedrag uit eigen middelen ls ge
moeid. daar de geheele kosten op
125.000,— zün begroot.
Is er dus geen bezwaar tegen de provin
ciale garantie, toch werd gevraagd door
welke onvoorziene omstandigheden dc
begrooting was overschreden, daar hier
in de voornaamste reden van het tekort
was gelegen
Hoe staat het met het toezicht, door
Gedeputeerde Staten te oefenen? Ligt
hier voor een provinciaal inspecteur
geen taak, gezien de groote en talrükc
provinciale subsidiën? Deze vraag werd
door vele leden gesteld.
Een ander lid vroeg: zal door deze
uitbreiding de lighal zoetjeaan tot ecu
sanatorium worden omgevormd? Zoo
Ja, dan kon hü dat systeem niet be
wonderen.
Het lid van Gedeputeerde Staten wee-,
op de gedachtcnwisseling. die in de
Pov. Staten over dat onderwerp was
gevoerd en waarbü de provinciale hulp
voor llghallen en voor uitbreiding daa:
van slechts aarzelend was aanvaard
zoodat het zeker niet in de bedoeling
der Staten ligt de lighal tot een sana
torium te doen uitgroeien door onder
steuning van allerlei maatregelen van
uitbreiding. Gedeputeerde Staten deelen
dat standpunt.
Veel kostbaar terreinwerk moest da-
delük worden ondernomen, hetgeen
niet vooraf kon worden voorzien, op
grond waarvan Gedeputeerde Staten dc
povlnciale garantie billük vonden. De
kosten worden voldoende uit de in
komsten gekweten. Wat de contröle be
trof. meende het lid van Gedeputeerde
Staten, dat het invoeren van ambtelijke
conroóle en toezicht verder ging dan
hetgeen tot heden bestond, waar een lid
van het college lid van het bestuur
eener gesubsidieerde vereeniging was.
Het denkbeeld zou door Gedeputeerde
staten overwogen kunnen worden.
uw kleeding voldoende vinden. Wü xijr.
hier in Groenwoud en niet in Amster
dam. Ga mee. zooals u is",
„Maar u zelf dan.
„O. met mü is t wat anders. Ik ben
zooh oude vriend van de familie. ..Maar
de verraderlijke blos kwam terug en het
was in groote spanning, dat Bosch met
zün nieuwen vriend de Cr:p af ging.
De ontvangst was veel verrassender
dan hü verwacht had.
Nauwelijks was hü binnengekomen of
een Jonge vrouw die was opgestaan om
hem te begroeten, gaf een kreet var.
verwondering.
„Is u het?" zei ze. voor hem staan
blüvende.
Bosch begreep er niets van. Hü her
kende het meisje dat hem in de schaduw
stond, in het geheel niet.
„II: kan mü -niet herinnerenstot
terde hü ietwat verlegen.
..Maar u is het wel, tk weet hei zeker.
Weet u niet meer. dat u Jaren geleden
op het station te Amsterdam een meisje
te hulp gekomen ls dat lastig gevallen
werd door dronken matrozen?"
Hoe Bosch ook zün geheugen raad
pleegde. het liet hem hier geheel in de
c'cc-!:.
„Maar ik herken u heel goed.
Denkt u even na. Het was op een
avor.d. Aan t station was het heel druk
Ik had haast om naar den trein te
gaan en liep bü ongeluk tegen een ma
troos aar.. Hü greep mü bü den arm
en wou mü niet loslaten. Toen ging er
een heer voorbü- Dat was u. Dadeliflt
gelastte u der. man. mij los te laten
en toen hü dat niet dadelijk deed. gal
u hem een hevigen slag op zün arm.
Hü liet mü lot Dc was zóó verschrikt,
dat :k dadelijk wegliep. Moeder wee:
u we', dat ik het u toen nog verteld
heb? 't Speet ons allebei, dat wü geen
gelegenheid hadden u voor uw ridderlijk
optreden te bedanken. Heeft u nog moei
lijkheden gehad met die dronken men
schen?"
Bosch had zich de kleine gebeurtenis
nu herinnerd. Hü vond het onnoodig té
vertellen, dat hü toen het meisje was
weggeloopen. zich een oogenblik had
moeten verdedigen tegen drie beschon
ken zeelui en eerst na de tusschenkomst
van stationspcrsoneel, maar met een af
gescheurde boord, zonder das en een
gebroken lorgnet eindelijk veilig ln zün
trein was aangeland.
„t Had niets te beduiden", Jokte
hü-
„In ieder geval ben ik blü. dat ik nu
Amsterdam 14 Juni.
De jongste statistieken betreffende de
ndexcyfers van koersen van aandeelec
•:er beurze van Amsterdam (met als
basis 1921—1925 100) over de maanden
Maart, April en Mei 1928 geven een
merkwaardig beeld van de ontwikkeling
van het economisch leven in ons land
Wat allereerst naar voren springt is de
sterke «Oüging van het koerepeil der Ln-
duwrieele waarden, duidend op een vrü
krachtige opleving van onze industrie.
Het indexcUfer voor NU verheidsaar. -
deelen bedroeg in Maart, April en Mei
1928 resp. 116. 118 en 118. tegen 105. KM
en 103 in dezelfde maanden van 1927.
Het niveau steeg dus meer dan 10%.
Deze wijziging werd begrijpelijker wjjs
op den voc: gevolgd door de waarden
der bank- en credletinstellingen met
resp. 112, 111 en 110 tegen 1<M. 101. 101.
De min gunstige ontwikkeling van de
vrachtenmarkt weerspiegelt zich in cc
indexcüfen voor scheepvaar taan doelen
van resp 106, 100 en 97. tegen vorig
Jaar 113. 110 en 108. Typeer end voor de
gewürigde stemming voor petroleum-
waarden is. dat terwijl het indexcüfcr
voor Maart en April dit jaar noj 95
bedroeg, dit cijfer voor Mei in eens een
sprong msakte tot 107 (vorig Jaar resp.
106. 103. 1031 De algemeens verheffing
van het koerspeil ter beurze blijkt ten
slotte uit de totsaküfers voor alle 6
rubrieken van resp. U9, 119. 118 tegen
vorig Jaar 113. 112. 112 De lichte terug
gang in Mei Ji. .5 een weerspiegeling
van de lichte reactie, die iich over hc'.
algemeen genome:; den laats ten tjjd in
de beurskoersen heeft merkbaar ge
maakt. doch geen reden tot minde
gunstige gevolgtrekkingen kan opleve
ren.
In Mei 1927 nam de economische
wereldconferentie een resolutie aan. die
uitsprak dat de tüd gekomen was om
een eind te maken aan de verhooging
der douar.e-tarieven en de tegenoverge
stelde richting in te fiaan. OogenscWJn-
lük ligt «r een frappant contrast opge
sloten in een onlangs door den Volken
bond gepubliceerd rapport, dat aantoon
de. dat de thans geldende douane-ta-
-ieven over hot geheel genomen hooger
zün. dan die van een Jaar terug. Doch
..oo somber ziet de toestand er in werke
lijkheid toch niet uit. Want de zaak is
zoo. dat de sedert'. Mei vorig Jaar inge
stelde douanetarieven over het geheel
lager zün. dan die toen in voorbereiding
waren, terwül op verschillende punten
verlagingen werden bewerkstelligd en
krachtige eischen tot verhooging der
tarieven, door bepaalde bevolkingsgroe
pen ingediend, afgewezen werden. Het
was inderdaad, niettegenstaande de gun
stige ontvangst der resoluties van
Genève door büna alle regeeringen, niet
te verwachten, dat de tariefmuren en
andere handelsbelemmeringen ln eens als
bü tooverslag zouden verdwünen. De
taak, om belangrüke en algemecne tarief-
verlagingen te bewerkstelligen zal waar-
schünlük Jaren vorderen. Doch dit feit
Juist schrüft gebiedend voor en dit is
de meening die in internationale ban-
kierskringen wordt gehuldigd dat on
vermoeid en zoo krachtig mogelijk alk
pogingen worden in het werk gesteld
om meer practisch effect aan do te
Genève neergelegde principes te ver
kenen. Niet alleen omdat er directe
voordeelea te behalen zün. maar ook.
omdat er een neiging zal ontstaan. d<
economische activiteit van den Volken
bond als zuiver academisch te beschou
wen. indien niet vroegtijdig voortgang
met de uitvoering der principes word:
gemaakt En hoe langer bovendien do
tarieven van kracht blijven, zooveel te
meer stoornis zal hun verwüdering of
verlaging verwekken en zooveel te grooter
zal de tegenstand der direct betrokkenen
zün.
emdekjk gelegenheid heb om u eens
hartelijk voor uw hulp te bedanken.
Nietwaar moeder?"
„Zeker kind". De twee dames gaver,
hem dankbaar de hand. Bosch, toch al
niet gewend om met dames om te gaan.
voelde zich verlegen en bracht het ge
sprek too spoedig mogelük op de mu
ziek. Daarbü had hü de gelegenheid
Lena eens aan te zien. Haar voorkomen
deed hem büzonder sympathiek aan. In
het smalle gezicht blonken een paar
bruine oogen, het donker haar was niet
afgeknipt en maakte het hoofd toch niet
ouderwetsch. De kin wees op energie,
de kJeLnc oortjes gaven iets büzonder
bevalligs aan het geheel. Haar stem was
zacht, maar ral klank. Bosch kon we!
begrüpen, dat de ontvangertmet zooveel
geestdrift over haar sprak.
Men praatte rat over muziek. Me
vrouw van den Berg verzocht den ont
vanger zich te doen hooren. Hü pro
testeerde Wilde Juffrouw Lena het
voorbeeld niet geven?
Zonder zich te laten noodlgen ging
het meisje zitten op de pianokruk en
speelde een ran de walsen van Chopin
Bosch had nooit muziek beoefend, wei
nig muziek gehoord en toch werd hü
door dit spel onmiddellijk geboeid: hü
voelde a-s l>et ware intuïtief, hoe bijzon
der mooi dit spel was. De aanslag van
de toetsen krachtig en toch teedor. gaf
aan de droomerige muziek kleur en tee-
kenlng. HU voelde zich. volkomen leek
toch in de bekoring gevangen en toen
het stuk uit was had hü dan moed niet
door storend handgeklap de fraaie me
lodie te bederven, die nadat de toetsen
stil waren, nog scheen na te klinken :r.
de kamer. Jansen klapte luVlruchtig
Eindelijk, toen Bosch voelde, dat zün
stilzwijgen als onbeleefdheid kon wor
den uitgelegd, nel hü een paar woorden
van wv-urdecring. Het meisje antwoord
de niet maar aocht een ander muziek
stuk in het kastje, dat zü voor zich leg
de. .Nu zult u een solo voor fluit ran
meneer Jansan hooren. U weet zeker,
dat wü eenmaal per week geregeld mu
sioeeren."
Het was een banale Duitsche compo
sitie. voorstellende vogelgeflult ln het
bosch. De fluitist deed zün best. maar
zün spel was niet mooi. Nu en dan kon
zelfs een ondeskundige als Bosch den
indruk niet van zich afzetten, dat de
fluit int en dan valsch was. De begelei
ding kwam hem voortreffelük voor.
zelfs de onbeduidende begeleiding
kreeg klank en sierlUkbeid door haar
voordracht en in de passages, waarbü
de plano de melodie moest herhalen.
Heden werden Cw b?*rsr krtööt**:-
ceerd kr. 9.600.000 5% cbL Ocuo tegv
een eerste koers van 95%. Verder ooemc
wü van dc roeuwe emissies: f 2 milhocn
4 1/2% obl. Tilburg a 98 1 '3%f 1.000.001
aandeden JavaCh na Ja pon-lijn a
110%. uitsl. v. a&ndeelh. De Loc Visoo*
Camp. zal f 2.500.000 aandeden ulfcd. v.
aandeelhouders uitgeven a 1101-
Het ras oen wettóg asjgewekte stem
ming. die de Amsterdamsohe beurs in d
afgeloopcTi overzlchteperiode vertoond
Rr bestond :*c^ weinig behuwcteilhig en
de invloed der naderende aomerraror.
ues deed ztch aanmerkelijk geroete-
Specxikuie' posities worden afpowtl
kdd. hetgeen aanbod tan gevolge heet
ook m de fond»?*, die don taatatan tijd
nogal wan de zijde der speculatie uit i
martcfc genomen woron. De buitentalk-:-
sche bcuraesi aUnwilMHn door een spot -
gelijke houctng al erauun tot ail«l-
Daardoor had de beurs over vrrjwed da
lieefte linie oetdg koersverlies te Inca*.
.vorwi. Van bonkwaarden goki».
speciaal de oAtuurinstelUneen eetiV
punten lager Naar verluidt kfr. VL
sering, de preetdmC van de Noderiaiki-
sche bonk naar Turkije vertrokken, in
verband met «en tot liera gericlit ver
zoek om inzake fir.anoiceic zaken ad
vies te wrstrekken.
De Vonder Heidi's Bank A. G tc B-- -
lün verhoogt het aandeclorJca r>' i-al rr. vt
een aanzienlijk bedrag tot Mark 16
millioen. De aandeden zun door een
consortium overgenomen. Hot dividend
bedraagt 6 pOc (v. J. 8 pOC).
In dc industrteele afdwLmg hadden
de favorieten ran aanbod te lijder,
waardoor Philips ca. 50 punten Inboet
te, tot ca. 750. terwijl Moekubee en Enkn
reap, ruim 20 en 30 punten vcriorr.
Jurgens onkalo punten lager per
De overige waarcen. nvt neer geringe
affaire, eveneens iets afbrokkelend.
De N.V. Margarine Unie keert 4 pOt
interim dividend uit op de gew. aandee-
lcn. In het vervolg zal (ht cchto- niet
vóór December plaats vinden.
Oltcraard.'m lagen zeer stil en traven
enkev? punten prijs Dc ongeonimeertte
tonden.*, in aanmeik rvg nemend, was de
toon voor KonhikliJLe niet kwaad.
Rubbers, hoewei lusteloos, aoools het
mearodeel van de markt, brcfekeldm
toch naar verhouding niet veel af. Am
sterdam Rubber en Deh Bator.u bijvoor
beeld slechts er-jcolo punten. SorbadJacK
en Sumatra een punt of tien Dc Loc;-
densche voorraden blijven gestadig af
nemen. doel; de rubberprii-; toont
weinig wwerstand. De Rubber Oowers
A&saciatton bevoeLt in verband met de
oplooper.de voorraden in de bc:x-ric1t!gs-
gebteden, aan. de owersohotton die n_.*t
uitgevoerd kunnen worden, eind October
te verdeden over de d.a.v. k$ maanden
in gelijke hoeveelheden. Ongctwüf.-ld
zou ;'.lt een plotseling groot aanbod ran
rubber na afloop ran liet beper kings-
systeem voorkomen.
Scheepvaarten zeer atü. doch de koer
sen bicken zich aardig to handhaven.
Java China Ju.pan cenigszins aangebo
den. op dc eimLiaie. Claims werden op
33 en 40 van de hand gedaan.
Suikerwaartien stö en meestal! wat
luier. Bepaald flauw waren II. v. A., die
per saldo een punt of 20 inboetten. Wat
evenwel voor dit hoog genoteerde f cc vei-,
niet aoo büzonder wan. Men k-nt hot
spreekwoord, hooge boon ven vaeigoii veel
wind.
Tabakken, die zich soms nog door cm
vrü vaste stemming onderscheidden
kwamen later ook onder invloed van d -
algemecne flauwe marktstemming. En
verloren hier en daar een poor punten.
Arcncfeburg wtst per saldo nog Iets te
monteeren. Sencmbah verloor ter. slotte
ca. 15 punt.n. Overigens waren de ver
schillen beperkt.
BEURSMAN.
bleek duidelük hoe groot het verschil
tusschen de beide spelers was. Het
scheen, dat Jansen zeir dat evenaoo op
merkte, want toen het afgeloopen was
en Bosch met een paar woorden dc
waard coring uitte, die van hem ver
wacht werd. schudde dc fluitist wee
moedig het hoofd. „Ik ben zelf niet te
vreden." zcl hü- ..Het is of een kraai
geaccompagneerd wordt door een nach
tegaal. Als lk niet zoo buitengewoon
gelukkig was met onze muziek avondjas,
zou lk de kracht moeten hebben om
mün fluit voor goed neer te lec*en."
Maar Lena trachtte hem van deze
moedeloosheid terug te brengen en zoo
liet hü zich later Op den avond nog
tot een tweede voordracht bewegen.
Bosch luisterde nauwelüks meer. HU
voelde medelijden met den men. die
zün eigen minderwaardigheid blijkbaar
diep voelde, dezen keer wanrsehUnlljk
nog sterker dan anders, omdat een
vreemde het muziekavondje büwoondr
Des te meer bewonderde Bosch her.
spel van het meisje. Niet alleen otr. c-
technische volmaaktheid, maar vooral
en allermeest om de voordracht. Zü.
liet het instrument fluisteren, smeek rr.
dreigen. Soms klonk ln de donkere to
nen de voorspelling van een naderend
noodlot, dan weer de volledige vre'.:£t<!
van een komende blijdschap. 7.00
hü door het spel geboeid, dat de avorv
omvloog en hü schrikte, toen mevrou'
van den Berg door een en and rr op t
ruimen, een wenk gaf dat het tjd werd
om te eindigen. Zü had zich den gchoe-
l«n avond op den achtergrond gehou
den. alleen af en toe met een korte op.
merking aan het gesprek deelgenomen
Toen hij toevallig naar haar keek. tro:
hem de uitdrukking van groote zorg op
haar bleek gezicht, een trek van gees te-
lüke vermoeidheid, die hem met mede
lijden vervulde.
Men scheidde en wenschtc ellca^
goeden nacht. Bosch drukte de pianist'*
de hand. „Juffrouw van den Beig". ze:
hü. „lk ben maar een nuchter zaken
man, vol van feiten en cüfcrs. Het fc
mü alsof na dezen avond een nieuw»
wereld voor mü ls opengegaan.
Het meisje keek hem dankbaar en
büna getroffen aan. „Als lk u genoe
gen licb kunnen doen," zei ze. „dan
voel ik mü daardoor gelukkig. Ik sto
zoo diep bü u in de schuld."
Nog lang bleef hü wakker liggen ln
de stilte van den nacht. Eerst toen het
daglicht kroop om het gordün van zun
kamer sliep hü ln.
FIDELIO.
(Wordt vervolgd)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL.
heelt gunsligen invloed
