EEN DAG VOL AFWISSELING
iliïïil
Eerst per fiets naar Amsterdam, daarna
per stoomboot over de Zuiderzee naar
Harderwijk en vervolgens weer per fiets
naar het Uddelermeer
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 26 JULI 1928
DERDE BLAD
MET onze moderne vervoermiddelen
is in één dag veel te doen. Ik
maakte zelfs een uitstapje naar
het Uddelermeer, het hartje van
de Veluwe.
Mijn reds •was:
Eerst per fiets naar Amsterdam, dan
varen naar Harderwijk Vervolgens weer
per fiets naar het Uddelermeer.
De terugtocht werd, met eenige afwis
seling, langs denzelfden weg gemaakt.
Ik trof het, dat het mooi weer was.
Dat is voor zoo'n tocht ook wel een ver-
eischte.
Als de barometer op veranderlijk ge
staan had zou ik dit reisje ongetwijfeld
uitgesteld hebben.
De tocht naar
Amsterdam
werd natuurlijk in de vroege
uren gemaakt. Om 6-30 uur besteeg ik
dus de fiets, om met een kalm toeristen-
gangetje langs den Rijksstraatweg te
rollen De booten vertrekken's morgens
om 8 1/2 uur van de Ruyterkade achter
•t Centraalstation te Amsterdam In den
ouden tijd, toen de grintwegen door den
Haarlemmermeerpolder nog mooi waren
reden wij via Hoofddorp naar Amster
dam, maar nu de Rijkswaterstaat voor
het mooie tegelpad voor de wielrijders
gezorgd heeft en de auto's de wegen
door de Meer vernield hebben, gaan wij
natuurlijk over Halfweg.
Bij Sloterdijk gaat de E.S.M. den Ad
miraal de Ruyterweg op, maar wij fiet
sen rechtuit den Haarlemmerweg op,
passeeren in Amsterdam de Haarlem
merpoort en gaan aldaar rechtuit op het
Centraalstation af.
Er varen tegenwoordig al twee maat
schappijen van Amsterdam op Harder
wijk, De Holland-Veluweljjn heeft rader
booten in de vaart gebracht, zijn concur
rent schr oefbooten.
IN DE HAVEN VAN
HARDERWIJK
den Poolschen weg.
In Hierden wijst een wegwijzer rechts
af naar het station Hulshorst, dot na
een kwartier bereikt wordt.
Daar begint de Poolse he weg, die naar
Leuvenum loopt. He: is "n zandweg voor
karren me: breede wielen, maar aan den
kan: lig: een goed fietspad- Aan beide
zijden van den weg is het heuvelachtig
land bedekt met zwaar dennehout, da:
harsachtig geurt. Een enkele keer pas
seeren wij een beekje.
In het buitenland zijn berglandschap
pen die een grootse hen indruk maken,
maar hier is al is het ook anders
natuurschoon dat daan-oor niet onder
doet!
Bij een paddenstoel (lage wegwijzer)
splitst de weg zich. wy gaan naar Leu
venum en laten den weg naar Els peet
dus links liggen.
Na een half uur komt aan dezen
mooien Poolschenweg een einde. Dan
staan wij op den weg LeuvenumSta-
verden. slaan links af en rijden in een
half uur ever een mooien grintweg naar
het Uddelermeer.
Het Uddelermeer.
Het Uddelermeer oefent steeds een
groote aantrekkingskracht uit op den
toerist. Als men dit stukje natuur met
heeft bewonderd, heeft men de Veluwe
niet gezien.
Vroeger stond er een oude herberg met
oud-Hollandsch interieur. Het gebouw
is er nog wel. maar het wordt nu niet
meer als zoodanig gebruikt. Er is even
wel. door de medewerking van de Ko
ningin. die eigenaresse van den grond
is. een flink theehuis verrezen, dat een
heerlijk zitje biedt. In de omgeving is
ook volop gelegenheid om te o!e-
nicken, mits.... geen papieren en schil
len worden achtergelaten! In het meer
kan gezwommen worden.
In elk geval moet een bezoek ge
bracht worden aan de Hunneschans, de
HET UDDELERMEER.
DE MOLEN AAN DE HAVEN VAN HARDERWIJK.
De Holland Veluwelijn vaart de eerste
5 werkdagen der week van 8 1/2 uur
*s morgens en om 5 uur 's avonds
uit Amsterdam, Zaterdags om 8 1/2 uur
en 2 uur.
De N.V. Harderwijker Stoomboot Mij
uit Amsterdam: Maandag 6 uur, Dins
dag, Woensdag, Donderdag en Vrijdag
8 1/2 uur en Zaterdags 2 12 uur.
Op Zondag liggen de booten stil. Dan
heeft het personeel ook zijn rustdag. De
kapitein zei: als ik op Zondag ook zou
varen, dan zou de boot eiken keer te
klein zijn.
Wij scheepten ons in op de „Stad
Harderwijk" van de Holland-Veluwelijn,
die aan steiger B aan de De Ruyterkade
achter het Centraal Station gemeerd
ligt.
Een retour le klasse kost f 2.50. 2e
klasse f 1-75. (Kinderen betalen half
geld.)
Een retour 2e klasse kost dechts
1.50, maar hot is niet aangenaam om
tusschen manden visch of ander minder
welriekend vrachtgoed een plaatsje te
krijgen.
Varen Amsterdam
Harderwijk.
Eerst wanneer men iets zal verliezen
wordt het naar waarde geschat. Zoo is
het nu ook met de Zuiderzee!
Vroeger werd van de „binnenlandsche"
stoomvaartlijnen vrijwel alleen gebruik
gemaakt door menschen die noodge
dwongen de boot boven den trein verko
zen en wel omdat het varen goedkooper
was. Maar de laatste jaren zijn er spe
ciale pleziervaarten gekomen en hebben
de menschen ook plezier in het varen
gekregen. Zoo leeren de Nederlanders de
Zuiderzee, met de interessante haven
plaatsen en mooie eilanden, nog ter elf
der ure kennen en waardeeren. Misschien
komt er nog een tijd dat er een actie
begonnen wordt tot behoud van de Zui
derzee....
Maar het is nu te laat! Langzaam
maar zeker wordt „het land ontworsteld
aan de baren". Wel zal er een IJselmeer
blijven, maar de nieuwe dijken zullen het
schilderachtige dat nu de kust van ae
Zuiderzee omsluit helaas missen. Voor
plezier-varen zal er niet veel reden meer
zijn!
Als het mooi weer is zijn er honder
den zeevaarders. Maar voor allen is op
de groote booten ruimschoots plaats.
Het kleine tochtje langs een deel van
de Amsterdamsche haven is al een inte
ressant begin. In de dokken liggen de
groote zeebooten ter herstelling. De
hamerslag van den scheepsbouwer dreunt
ver over het water. Zijn wij gelukkig
-
S3 ia mi WÉ Kirt
Ijl li tjfil
HET KASTEEL STAVERDEN.
KI^DFREN UIT HIERDE. JONGE BRUIDSPAREN.
(Foto's YVuestman, Harderwijk.)
dan passeeren wij ook een van onze
groote schepen die op Indië varen en
die meestal Dinsdagsmorgens de trossen
losgooien. Wij komen „oogen te kort"
om in dit half uurtje een indruk van
het leven in onze eerste havenstad vast
te leggen.
In de Oranjesluizen zijn het weer de
booten van onze kleine vaart. Maar ook
daar heerscht levendige bedrijvigheid.
Een afgedankte
stafmuzikant laat
kopertonen door
het luchtruim
schetteren. 't Is
warm, maar al pa
relt het zweet hem
van het hoofd, hij
blijft daar in het
zonnetje op den
hoogen sluismuur
staan, om ln klan
ken te vertellen
dat juffrouw Don
selaar eigenaardige
beenen heeft en
dat de Dor\au nog
altijd mooi en
blauw is. Daarna
komt hij aanboord
om voor eigen wel
zijn een inzame
ling te houden. De
buit valt nog al
mee, want als wij
de sluizen uitvaren,
staat de muzikant
op den sluismuur te
dansen en nog een
extra nummertje te
geven. Tenslotte
klinkt het weemoe
dige: „Adieu wü moeten elkander groe
ten
Onze zeereis is begonnen....
Als wij naar bulten varen houdt de
rioolinstallatie van Amsterdam ons aan
de rechterzijde eenigen tijd gezelschap,
't Maakt den indruk van een haven
hoofd, maar in werkelijkheid is het een
groote buis die al de afvalstoffen uit
Amsterdam ver van de stad In zee af
voert. In Haarlem gebruiken wij de
grachten nog voor open riolen. Wan
neer leggen wij een riool naar de Noord
zee aan. waar het vuil nog minder
kwaad doet als in de Zuiderzee, vooral
nu die verkleind wordt? De Amsterdam
mers die op de boot zijn twisten onder
ling om het eens te worden hoeveel mil
joenen dit werk gekost heeft, maar alle
cijfers loopen in de tientallen.
De zee schittert in het zonlicht. Door
dit goud overgoten is alles mooi. zelfs
het grijze kleihoudende water van de
Zuiderzee, dat door de baders natuur
lijk ver wordt achtergesteld bij het water
van de Noordzee.
De hofmeester komt al spoedig om de
dorstige kelen te lan?n. Als het warm is
wordt er aanboord
veel gedronken.
Groote bladen li
monade met ijs
worden steeds vol
aangedragen uit "t
onuitputtelijke buf
fet, maar de passa
giers schijnen uit
gedroogd. Het is
een wedstrijd wie
het 't langste vol
houdt Maar de
hofmeester heeft
zóóveel voorraad,
dat hU het glans
rijk won.
Ten Noorden van
Amsterdam bewon
deren wij eerst
het liefelijk gelegen
Ransdorp. Omdat 't
helder Is kan aaa
DE OUDE VISCHPOORT TE
HARDERWIJK.
den horizon Marken ontdekt worden.
Aan den Zuidkant houden ons de steden
en dorpen van het Gooi eerst geregeld
gezelsohap. Eerst Weesp. dan Huizen,
Hilversum, Bussum, Muider berg, Bun
schoten. enz. Met een kijker is het slot
Muiderberg goed te onderscheiden. In
de verte ook de Lange Jan, den bekende
toren van Amersfoort.
Dan komt er evenwel een moment.
dat wy geen land
meer zien. Alles is
zee, een wegdoe
zelend gezichtsein
der, een samen
vloeien van lucht
en water. Even
beleven wij de sen
satie van een wer
kelijke zeereis.
Alleen de zeezie
ken ontbreken. Het
water Is ook zoo
kalm. de boot ligt
zoo vast.
Na 2H uur va
ren komt de Gel-
dersche kust in t
zicht. De bebosch-
te heuvels van de
Veluwe breken den
rechten lijn van
den horizon.
Nu komen er ook
meer visschers in
onze nabijheid
Harderwijkers, El-
burgers, Spaken
burgers, enz. Slank
scheren de kleine
zeilscheepjes over
het water. Als
het stormt en de bootslui verzekeren
ons. dat het ook op de Zuiderzee kan
spoken! is het slecht varen in de
notedopjes. Menige visscher heeft dan
ook het leven moeten laten.
Daar komt Harderwijk in het zicht.
Het stadsbeeld wordt overheerscht door
den molen die aan zee staat. Deze mo
len is al door menig schilder gepenseeld,
bijna is hij zoo bekend als die van
Ruvschdael by Wijk bü Duurstede.
Na ruim 2% uur varen wij de
kleine haven van Harderwijk binnen,
verwelkomd door honderden stedelingen
die ons aan het havenhoofd begroeten.
Het was een heerlUk zeereisje!
BOERDERIJ OP DE VELUWE.
Te Harderwijk.
..DE STAD HARDERWIJK" VAN DE
HOLLAND—VELUWELIJN.
Harderwijk is een oud stadje. Belang
rijke fragmenten van bouwkunst uit
vroeger eeuwen zijn gespaard gebleven.
Daaronder is ook de Vischpoort, hierbij
afgebeeld. Het bovengedeelte doet als
vuurtoren dienst. Het Lui na ueus torentje
herinnert aan den glorietijd toen Har
derwijk een hoogeschool had. De R. K.
kerk en het Raadhuis zijn ook heel oud.
Aardig is het ook
te dwalen door de
smalle straten en
steegjes, die zoo
sterk het stempel
dragen uit vroeger
eeuwen. Voor de
Haarlemmers be-
teekent Harderwijk
als Zeebad niet
veel. De Harder-
w ijkers zyn er
evenwel trots op
en genieten er van!
Wij besloten om
niet te lang te
Harderwijk te ver
toeven. De dag is
tort en er valt vee!
te genieten.
Op de Markt wyst
een A.N.W.B.-weg-
wijzer den weg naar Zwolle. Dien moe
ten wy op om naar Hierden te komen.
Dit dorpje is in een goed kwartier te
bereiken. Het loont de moeite om even
af te stappen om
de kleederdracht te
Hierden
te bekyken. Hierden is een der weinige
dorpjes dat de traditie van de kleeder
dracht streng bewaart. Wy troffen het
dat juist de school uitging. De kinde
ren, gToutsch op hun typische pakjes,
wilden graag poseeren voor een kiekje.
Eigenaardig is dat de kinderen precies
hetzelfde gekleed gaan als de groote
menschen. De kleeren zyn alleen vele
nummers kleiner!
De weg Harderwyk-Hierden was wel
flink maar niet mooi. Nu komen wy
evenwel aan het mooiste gedeelte van
Nederland, nameiyk
HERDER MET SCHAPEN.
oude gerechtsplaats van de eerste bewo
ners van ons land.
Den terugweg per fiets heb ik geno
men over het mooie dorpje Garde-
ren. Verder over Putten dat steeds
meer in trek komt by de pensionzoe
kenden en Ermelo.
Dat was een aardig rondreisje. De
tocht is ruim 35 KM, maar op deze
roede grintwegen is zonder Inspanning
12 a 14 K M per uur te rijden Men zit
dus in het geheel 3 uur op dc fiets.
Een kennis die minder fictslustig is,
:naak:o den tocht uit Harderwijk met
een autobus. Als de boot aankomt staan
de auto-bussen
klaar. Voor ongeveer 60 cent (de ver
schillende bussen verschillen een klei
nigheid) wordt in 45 minuten van Har-
derwyk naar het Uddelermeer gere
den. 4.35 gaat de bus weer van het
Uddelermeer terug, zoodat de bezoeker
nog 40 minuten tyd overhoudt om ut
Harderwijk rond te kijken.
By zomeravond if
de terugtocht over zee
can genot.
Alleen het genieten van een zons-
dergang op zee loont al de moeite ruim
schoots.
Toen wy evenwel over zee naar Am
sterdam teruggingen, was het nogal
gaan waaien, waardoor de zee nogal v. ,;d
golfde. Hot gevolg was dat er slacht
offers aan zeeziekte vielen. Dat geef: de
sensatie van 'n echte zeereis.... Maar
een kalme zee ls toch verkieslijker! De
kapitein had evenwel medelijden met
de „bleekgezichten" en gooide de boot
DE HIERDENSCHE JEUGD VOERT EEN RIJDANS UIT.
