BUITENLANDSCH OVERZICHT
DE TWEEDE CONFERENTIE OVER RIJNLAND.
ARRESTATIES EN FEESTEN IN SPANJE.
aroma
GEMENGD NIEUWS chamberlain blijft.
AANTEEKENINGEN EN INDRUKKEN UIT DE
V0LKENB0NDSSTAD.
fijSO
haarlem's dagblad vrijdag 14 sept. 1928
derde blad
De aansluiting van Oostenrijk bij
Duitschland.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
Ds tweede conferentie aangaande de
Rijnland-kwestie is Donderdagmorgen,
weer in het hotel der Britsche delegate
begonnen. Er namen aan deel Lord
Cushendim, Briand. Scialoja. Monchenr.
Adatsji. rijkskanselier Müller en Von
Schubert. Voorts waren dne tolken aan
wezig. Briand kwam het eerst in hotel
Beau Rivage aan, daarna volgden de
Puitsche gédelegeerden.
De conferentie duurde meer dan twee
uur en was even over twaalf geëindigd.
Müller en Von Schubert, die het eerst
het hotel verlieten, deelden den wach
tenden journalisten mede, dat de be
sprekingen Zondag zullen worden voort
gezet.
Briand heeft medegedeeld, dat hij
Donderdagavond Genève zou verlaten,
om te Parijs deel te nemen aan den
ministerraad en Zaterdagavond weer
zou terugkeeren.
Pertinax meldt uit Genève aan de
„Daily Telegraph" dat de onderhande
lingen over de ontruiming van het Rijn
land vermoedelijk een gunstiger verloop
zullen hebben dan Dinsdagavond ver
wacht werd.
Lord Cushendim, die de leiding van
die onderhandelingen overgenomen heeft,
heeft den Duitschen Rijkskanselier op
diens verklaring, dat Duitschland juri
disch en moreel recht heeft op een ont
ruiming van het Rijnland, geantwoord,
dat een behandeling van deze kwestie
op zuiver juridisohe basis waarschijnlijk
niet tot een oplossing zou leiden. De
benoeming van een commissie om een
onderzoek in te stellen naar de oplos
sing van deze kwestie, wordt door alle
betrokkenen als de beste methode aan
gezien. Het voorstel daartoe gaat van
Lord Cushendun uit. De kwestie van
een controle in de gedemilitariseerde
zone zou tegelijkertijd onderzocht wor
den.
Verklaring van
Dr. Seipel.
De Oostenrijksche bondskanselier dr.
Sefipel heeft aan een vertegenwoordiger
van de „Kölnische Volkszeitung" over de
Anschluss-kwestie verklaard:
Aan het opwerpen der aansluitings-
fcwestie op een ongelegen tijdstip, aan
een herziening der vredesverdragen met
geweldmaatregelen denkt niemand in
Duitschland en Oostenrijk. Als echter
iemand in onze landen van de aanslui
ting van Oostenrijk bij Duitschland
spreekt dan staat hij daarmede volko
men op den bodem der vredesverdragen
die den weg hebben getoond, hoe eens,
als de vrede van Europa daardoor niet
meer in gevaar behoeft te worden ge
bracht, de aansluiting tot stand zou
kunnen komen.
Daarom zijn de regeeringen ook niet
in staat aan de verschillende politieke
partijlen het spreken over de aansluiting
te verbieden. Nog minder zijn zij na
tuurlijk in staat voor eenige andere
prestatie het aansluitingsartikel in de
vredesverdragen op te geven. Voor het
oogenblik zijn er echter vele meer ac-
tueele kwesties op het terrein der bin
nen- en buitenlanidsche politiek, op wel
ker oplossing alle krachten moeten wor
den geconcentreerd.
Als eens het oogenblik is gekomen,
waarop geen actueele kwesties ons er
meer van afhouden de plaats in de we
reld in te nemen. die ons
blijvend moet toekomen, dan
zullen wij in staat en bereid zijn
onze beslissingen in volle onafhankelijk
heid te overwegen en te nemen.
Nog steeds
arrestaties.
Ook in Zuid-Spanje hebben talrijke
arrestaties plaats gehad in verband met
het door de autoriteiten tegen het
bewind van Primo de Rivera ontdekte
complot. Zoo zijn in de tot Spanje
behoorende voorstad van Gibraltar, „La
Linea" genaamd vijftig personen in
hechtenis genomen, meerendeels vrij
metselaars. Te San Roque in de pro
vincie Cadiz en te Algeciras werden hon
derd personen gearresteerd De inhech
tenisnemingen duren nog altijd voort.
Volgens het bericht van. een pers
agentschap zouden verder nog gevangen
zijn genomen generaal Aguilera, kapi
tein Borrero. de leider van de radicale
partij te Barcelona. Emillio Iglesias en
de geheele staf van de .Democratia".
Vele republikeinen moeten in staat zijn
geweest de hoofstad te verlaten en naar
de provincie te vluchten.
De te Biarritz vertoevende oud-premier
Sanschez Guerra, tegen wien. zooals ge
meld, eveneens een bevel tot inhech
tenisneming is uitgevaardigd, heef; in
een interview categorisch cntker.d, bij
bet complot tegen het dictatoriaal
régime betrokken te zijn.
Donderdagmorgen gaf de Spaansche
regeering een communiqué uit over het
ontdekte complot, welks aanstichters
door de justitie vervolgd zullen worden.
Namen worden niet genoemd. De re-
georing hoopt, dat het gebeurde een
les zal zijn en. zoo zegt het communiqué
dat het de burgers zal aanmoedigen,
hun plicht te doen zonder vrees voor in
timidatie.
iCfen neemt een aantal namen van per
sonen, die bij het complot betrokken
heeten te zijn, o.m. van eenige aarts-
b is schippen en generaals doch waar
schijnlijk is dit niets dan fantasie en
er bestaat geen grond voor het gerucht,
dat de opstandige beweging, van grooter
be teekenis zou zijn geweest dan andere
pogingen van dergélijken aard, welke
ontdekt zijn sedert Primo aan bet be
wind kwam. Het lijdt geen twijfel, dat
de afwezigheid van den koning aan de
tegenstanders van het huidige régime
een buitengewoon gunstige gelegenheid
heeft gegeven om een staatsgreep op
touw te zetten.
Feesten te Madrid.
De herdenking van den vijfden ver-
Jaardag van bet dictatoriaal bewind in
Spanje, is intusschen de grootste fees
telijkheid geworden, welke de Spaan
sche hoofdstad ooit gekend hoeft. Het
is onmogelijk te ramen, hoeveel ir.en-
schen aan de feesten deelnamen, omdat
vrijwel de geheele bevolking van Ma
drid op straat was. terwijl duizenden
uit de provincie waren gekomen. Het
feit evenwel, dat de optocht door de stad
van het Retiro-park naar het koninklijk*,
paleis, die om half elf begon, om vier
uur nog niet geëindigd was. geeft een
goed dsnkbeeld van de menig*. welke
daaraan deelnam.
Primo bevond zich met de leden der
regeering en van de vorige militaire
dictatuur, die speciaal waren uitge-
noodigd, op het balkon van het nieuwe
ministerie van Onderwijs in het centrum
der stad. Van daar zagen zij, hoe de
afgevaardigden der provincies in alfa
betische volgorde langs trokken, gevolgd
door een eskadron van de gemeente
lijke garde van Madrid, het stedelijk
muziekcorps, een trcep padvinders en
de leden der patriottische unie.
Afrika ging aan het hoofd met een
groep Mooren en Joden; daarna kwa
men Alva, Albacete, welke groep een
wagen met meisjes in plaatselijke,
kleederdracht meevoerde; uit Badajoz
kwam een groep herders; Burgoz bracht
zijn beroemde reuzen, Cacères een af-
deeling soldaten in zestiende-eeuwsche
kleedij. De Galiciërs voerden vier potten
honing mede. Vele provinciale groepen
hadden muziekcorpsen of groepen dan
sers medegebracht, die den optccl^ op
hielden door voor het balcon, waar
Primo gezeten was. dansen uit te voeren.
Tal van zangkoren gaven liederen ten
beste.
Om vier uur eerst kon de regeering
zich terugtrekken voor een haastig maal,
waarna zij zich begaf naar het groote
plein voor het koninklijk paleis, waar de
redevoeringen gehouden zouden wor
den.
Lood om oud ijzer.
Ljaptspef heeft, zooals reeds gemeld.
Woensdag voor de derde maal van den
koning van Bulgarije de opdracht ge
kregen een kabinet te vormen.
Een vergadering van de meerderheids
partij, welke door 140 afgevaardigden
bezocht was, gaf Ljaptsjef volmacht een
kabinet naar zijn goeddunken samen te
stellen. Daarop legde Ljaptsjef den ko
ning de lijst van nieuwe ministers voor.
Uit deze lijst blijkt, dat het nieuwe
kabinet geheel zal zijn samengesteld als
het oude. Slechts is Magyarof opgeno
men als minister voor de spoorwegen.
Magyarof is een vriend van den minister
van Oorlog Wolkof.
De Amerikaansche
vloot.
De Amerikaansche minister van Marine
Wilbur heeft verklaard, dat ofschoon
hij nog steeds overtuigd is van de doel
matigheid van een bouw-program van
71 schepen in tien jaar het depa-tement
van Marine in December a.s. aan den
Senaat zou voorstellen het verkleind
program, dat door het Huis van Afge
vaardigden in de afgeloopen zitting is
aangenomen, goed te keuren. Het huis
heeft het program verlaagd tot vijftien
kruisers van 10.000 ton en een vliegtuig
moederschip.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 cent» per regel.
^eerlijk
Het genot, dat het gebruik
van
PEPERMUNT
U verschaft, is vooral ge
legen in het heerlijk aro
ma, hetwelk een gevolg is
vandeorigineele bereiding
uit echte pepermuntolie.
TONNEMA'S CONFEC TIONEPY WOUKt
Voor H.H. Winkelier» bij:
Fe C. H. S. HE1LKER - HAARLEM
samenzwering.
TEGEN DE SOVJET.
De Sovjet-regeering heeft naar uit
Moskou gemeld wordt. een aantal
hooge officieren van hei roode leger
te Odessa en Kiejew laten arresteeren.
Deze officieren worden er van beschul
digd anti-bolsjewistische cellen in het
leger gevormd te hebben.
Tegelijkertijd zouden talrijke arresta
ties van leidende personen te Moskou
Petersburg en Tsjarkow hebben plaats
gehad.
tegen amanoella.
Grooi opzien is Woensdag te Kaboel
gewekt door de gevangenneming van
Sind Hcesrat, den vertrouwden raad
gever van den vorigen Emier en een
man van het hoogste gezag in Afganistan
Naar men zegt. zou hij zich verzet heb
ben tegen de invoering van enkele der
hervormingen, die koning Amanoella,
na zijn Europeesche reis heeft inge
voerd. De ergste van die hervormingen
acht mer. het verplichte onderwijs voor
meisjes en daartegen zou Sind de
priesterschap hebben trachten op te zet-
ien. waarop de Koning: bevel moet
hebben gegeven hem te arresïeeren.
millionnairs.
IN ENGELAND 562.
Er zijn miliionnairs en miUlonnairs.
Er zijn miliionnairs in francs en hres.
die in de plutocratische wereld tegen
woordig maar een armzalig figuur ma
ken. men heeft den goedgefundeerden
dollarmillionnair en dan is er. in
Engeland, de eerbiedwekkende man. die
minstens een millioen pond sterling, dus
op zijn minst 12 millioen gulden, besot.
Van deze millionna:rs-elite bestaan
thans in 't Vereenigd Koninkrijk 562
exemplaren. Daar er in 1906 nog pas 19
waren, schijnt men in Engeland zekere
kans op promotie in die richting te heb
ben.
Van de 562 ponden-miliionnairs héb
ben 138 meer dan 1,2 millioen gulden
(100.000 pond) jaarljjksch inkomen,
Ruim de helft gaat daar.'an echter, dat
zij vooropgesteld, aan belasting weg.
Hoe wordt men ponden-mülionnair?
Grondbezit, scheepvaart, kolen, tabak,
alcohol, petroleum, kunstzijde, katoen,
bier, chemicaliën, vleesch, koloniale wa
ren, dat alles heeft den grondslag voor
millioenenvermogens gelegd. Thans is
de kunstzijde wel het sterkst in de
gunst der fortuin. Alleen te Leicester
moeten minstens acht kunstzijde-mil-
lionnairs wonen, wier namen echter bij
het publiek weinig bekend zijn.
Bepaalde families, als de Wills, Coats.
Rothschilds of Joels, zijn al zeer
vruchtbaar in het voorbrengen van mil
iionnairs. Het Hoogerhuis telt voorts
20 rrullionnair-peers. Er zijn in Enge
land vier vrouwelijke miliionnairs: Lady
Rhondda, lady Houston, lady Dalziel en
lady Louis Mountbatten, de kleindochter
van Ernest Cassel.
In het kabinet zitten op het oogenblik
vier miliionnairs: de minister van
Luchtvaart sir Samuel Hoare, zijn on
derstaatssecretaris sir Philip Sassoon, de
minister van Verkeerswezen Wilfrid
Ashley, die groot bankier is, en de regee-
ringsvertegenwoordiger voor Schotland,
de hertog van Sutherland. Andere mul-
ti-millionnairs zijn de hertogen van
Westminster, Portland en Northumber
land. earl Derby en markies Bute. In
het Lagerhuis zitten o.a,. de miliionnairs
Samuel Samuel, die petroleumkoning is.
kunstzijde magnaat majoor Courtauld
en de bierbrouwer kolonel Gretton.
De bekendste bankiers-millionnairs
zijn Lord Revelstoke van Barring Bros.
lord Rothschild met vier familieleden.
De goud- en diamantvorsten zijn de ge
broeders Joel. In de scheepvaart vinden
we lord Kylsant. lord Inchcape en sir
John Elleimann. Lord Glentanar is het
hoofd der familie Coats, die sinds hon
derd jaar goud uit katoen weet te ma
ken. Dan zijn er de whiskey-lords Dewar
en Woolavington, de brouwer lord
Iveagh. de tabaksman sir George Wills,
de kunsthandelaar sir Joseph Dirveen.
de krantenmagnaat lord Rothermere.
De groote concurrent van dezen laat
ster, lord Beaverbrook. heeft zijn fortuin
niet met het krantenbedrijf, maar met
cement gemaakt.
Voor belangstellende dames zij nog
opgemerkt, dat de rijkste ongehuwde
ponden-millionnairs lord Rothschild.
Samuel. Samuel en sir Philip
Sassoon moeten zijn. Hun leef-
ti>i is respect. (0. 73 en 3D jaar Men
behoeft dus nog idet alle hoop op te
geven.
inbreker op sloffen.
Uit Londen wordt aan de N. R. Ct.
gemeld
Hampstead wordt verontrust door een
nieuw type van inbreker. Mevrouw Mcses
een weduwe, vertelt dat zij hem 's nachts
door haar slaapkamerraam zag binnen
komen. Hij maakte geen leven (later
vond men een paar viltpan tof fels die hij
aan had gehad) en geen licht. Het eerste
wat hij deed was alle deuren in het ge
heele huis open te zetten, tot de straat
deur tce. om gauw te kunnen wegsnap
pen. Toen kwam hij in de kamer van
de verschrikte vrouw, die zich slapende
hield, terug en haalde al haar kostbaar
heden en een handtasch met geld weg
Vervolgens plunderde hij de slaapkamer
van haar neef Rex. Daarna begaf hij
zich naar die van haar zuster mevrouw
Cohen, d e ook wakker werd en denken
de dat haar neef Rex slaapwandelde,
uit bed kwam. De inbreker sloop snel
weg en de voordeur uit. Toen mevrouw
Cohen haar neef in een gezonden slaap
op bed zag liggen, begreep zij dat er
onraad was. maar het was te laat.
De dief had in het geheel voor een
waarde van 500 tot 600 alleen
van mevrouw Moses meegenomen. Haar
neef Rex mist 2ijn gouden sigaretten
koker. zijn met diamanten bezette pla
tina manchetkr.oopen en# nog een paar
dingen, die de inbreker aiie op den tast
bui-maakte.
De Britsche minister van Buitenland-
sche Zaken Sir Austen Chamberlain ver
klaarde bij zijn aankomst te Hamilton
aan een vertegenwoordiger van de pers,
dat hij niet van plan was af te treden.
Integendeel, hij zou zijn ambt in No
vember weder opnemen. In zijn gezond
heidstoestand was reeds een groote ver
betering ingetreden. Chamberlain ver
klaarde verder, dat van een geheim
houden van 't Engelsch-Pransch vloot-
compromis geen sprake zijn kon. De
basis van het compromis waren den ove
rigen mogendheden onmiddellijk mede
gedeeld.
twee klassen
systeem.
De invoering van het twee klassen
systeem bij de Duitsche Rijksspoorwegen
za'. definitief op 7 October 1928 plaats
hebben. Tegelijk treedt de wir.terdiems:
•egeling in werking. Op 7 October zullen
dus in het algemeen nog slechts tweede
klasse wagons (bekleede banken) er.
derde klasse wagons (houten banker.)
rijden. De eerste klasse van tot dusver
komt dan nog slechts voor in de spe
ciale sneltreinen, in de F. D de FFD-
treinen en de slaapwagens. Naar aan
leiding var. de vermindering der klassen
treedt op 7 October ook de door den
rijksminister voor verkeerswezen goed
gekeurde- tarief verandering in werking
zeven mijlen per
minuut
De afdeeüng van de Britsche Militaire
Luchtmacht, die de voorbereidingen tref
fen voor den wedstrijd om den Schnei-
derbeker, hebben naar wordt te ken
nen gegeven weer verbeterde omstan
digheden weten te scheppen, waardoor
de snelheid der watervliegtuigen nog groo
ter zou worden dan ze reeds is geweest.
De vorm der machines biedt nog minder
weerstand aan de lucht. En deskundigen,
wat op de toekomst vooruitloopend, ver
trouwen reeds dat binnen niet te langen
tyd de toestellen, die uitsluitend voor
snelheid worden gebouwd, een maximum
van zeven mijlen per uur zullen halen.
De belemmering voor zulke snelheid
vormt alleen nog de bestuurder. Reeds
thans ondergaat de bestuurder van een
Schneiderbeker-toestel bedenkelijke li
chamelijke spanningen wanneer hij een
wending maakt. Onder den invloed van
de middelpuntvliedende kracht wordt het
bloed uit zijn hoofd naar den romp ge
trokken met het ontstellend gevolg dat
alles hem zwart voor de oogen wordt. Men
is er nu toe overgegaan een speciaal buis
voor den vlieger te maken dat de in
terne organen steunt en dat naar men
hoopt het verschijnsel der bloedverplaat
sing zal voorkomen. De medici meenen
dat een man van de baste lichamelijke ge
steldheid in staat zal blijken de span
ning van de hoogste snelheid in de lucht
te verdragen, mits hij geleidelijk wordt
voorbereid. Dit wordt hier nu gedaan in
het geval van den vliegofficier D'Arcy
Greig, die is aangewezen dit jaar den
genoemden beker voor Engeland te ver
dedigen. Greig is een 28-jarige Schot,
die ook aan het einde van deze week in
een dier nieuw gebouwde snelheids
monsters een aanval zal doen op het we
reldrecord van 318 mijl per uur. dat
thans in het bezit der Italianen is.
de ex-maharadja.
Het hooggerechtshof te Bombay heeft
het beroep afgewezen van den gewezen
maharadja van Indore tegen de com
petentie van het Hof, oi^ het proces
te 'behandelen, dat tegen hem door een
Indische vrouw aanhangig is gemaakt.
Zooals indertijd gemeld, heeft deze
Hindoesche. Sowkabai Pandarinath Raj-
poekar, een eisch tot schadeloosstelling
neerkomende op ca. anderhalf millioen
gulden, ingediend wegens onrechtmatige
vrijheidsberooving en mishandeling te
Bombay en Indore gepleegd door den
gewezen maharadja. De vrouw beweert
dat zij en haar dochter uit Bombay zijn
weggelokt en gedurende tien jaar opge
sloten zijn geweest.
Het Hof verklaarde, dat het manne
lijker van den gewezen vorst zou zijn
geweest, persoonlijk voor het Hof te
verschijnen, om zich tegen de aanklacht
te verdedigen. De maharadja behoefde
niet bevreesd te zijn. dat hij onrecht
vaardig behandeld zou worden of dat
rekening zou worden gehouden met het
vorige proces, dat verband hield met den
moordaanslag op de Indische danseres
Mumtaz Begum.
KORT EN BONDIG.
Een watervliegtuig van de lijn Brin-
dis:—Konstantinopel is gedwongen ge
weest tot een nooddaling op zee. Daarbij
is een van de leden der bemanning om
gekomen.
Woensdag is een begin gemaakt met
de herstelling van de parlementsgebou
wen te Londen. Het werk zal eenige ja
ren duren en ongeveer 1 millioen pond
sterling kosten.
Dezer dagen doken in den omtrek van
Lodi en Ccdcgno (Italië) zwermen van
millioenen kleine witte vlindertjes op.
die als een dichte wolk op de velden
neerstreken. De auto's konden op de we
gen haast niet door de zwermen heen
komen. Dinsdag werden de zwermen in
de streek van Cremona gerapporteerd.
Volgens berichten uit Lissabon heeft
de Portugeesche politie in het dorp Beja
een wapendepot ontdekt. Ongeveer 35
bommen en vee! ander oorlogsmateriaal
werden in beslag genomen. Elf personen
zijn gearresteerd.
De politie te Athene heeft twee werk
plaatsen van valsche munters ontdekt,
waar Egyptische. Turksche en Engel-
sche gcuden en zilveren munten en bar.k
biljetten werden nagemaakt. Een twin
tigtal personen is gearresteerd.
Het Amerikaansche ministerie van
Buitenlandse!» Zaken heeft medege
deeld, dat de V. S. Achmed Zogoe a!s
koning van Albanië erkennen.
1NCEZONDEN MEDEDEELINGEN i «I CENTS PER REGEL.
Een onderhoud met Woldemaras,
d o o r Dr. E. VAN RAALTE.
Nadat de Lltausehe dictator-kemp
haan in de Raadszitting, waar het Ne
derland»!» lid van dat college. Jhr.
Beelaerts. zijn rapport had uitgebracht,
al had l?ten merken, dat hU voors
hands tenminste wat meer tot reder,
gekomen schijnt te zijn. kcr. men het
zelfde den volgenden dag op een pers
conferentie bij deze zeer eigenaardige
figuur waarnemen. Eigenaardig want ten
slotte is het hem duidelijk aan te zien.
dat hij het maar niet goed kan nalaten
te kyven. zelfs als hij juist aan anderen
de overtuiging wil bijbrengen, dat er
met hem te praten valt. De oorzaak
hiervan is niet verre te zoeken. Het
schijnt ni. een tweede natuur van Ex
cellent* Woldemaras te wezen om dc
dingen precies op hun kop te zetten.
Zoo heeft hij dan ook in de pers-ont-
vansrst op de meest vreemde manier ge
jongleerd met de historische waarheid.
Het begon natuurlijk met een breed op
gezet betoog, dat ons duidelijk moes:
maken, hoezeer het recht heclemaal aan
de Litausche en het onrecht gansch en
al aan de Poolsche zijde was. De Li-
tauers waren engelen de Polen ontzag
gelijk lastige en strijdlustige heeren.
Maar. zoo heette het nu verder, ik heb
den indruk gekregen, dat men zoo zoet
jes aan in Warschau wat redelijker
wordt, dat men daar gaat inzien, dat
Litauen recht op zelfstandig bestaan
heeft en dientengevolge zie ik me ge
rechtigd om van eenige verbetering in
de verhoudingen gewag te maken Wat
Wilna betreft. Ja dat zou wellicht een
vraagstuk wezen om aan een internatio
nale conferentie .voor te leggen, waarbij
ook Rusland van de partij zou moeten
wezen. Toen hierop aan den Litauschen
Premier de vraag werd gesteld of hij
bereid ware zich te voegen naar het
geen zulk een conferentie eventueel als
de beste oplossing ta v. Wilna zou aan
geven moest hij er niets van hebben op
deze vraag bevestigend te antwoorden.
Hij draaide er om heen. deed hetzelfde
naar aanleiding ran een volgende vraag,
of hij op een mogelijk voorstel tot het
houder, eener volksstemming zou in
gaan. Vooral In dit verband bleek de
zwakte van zijn stelling, want meer dar.
ooit beijverde hjj zich nu de historie op
zijn kop te zetten en te trachten met de
zotste vergelijkingen de aandacht af te
lelden van wat hij tenslotte zelf mo®st
toegeven, dat de meerderheid der bur
gerij allerminst Liiausch is. doch
Joodsch. terwijl verder de Polen *heel wat
grooter percentage der bevolking vor
men dan de Lltauers. Kortom, het teere
punt in zake Wilna verleidde den Dicta
tor er weer toe zich in allerlei bochten
te wringen om maar niet te hoeven toe
te geven, dat de houding van Litauen
in dit opzicht toch werkelijk onmoge
lijk was. Nog sns kregen we te hooron,
dat. de Polen intusschen wat de alge-
meene verhoudingen aangaat schapi*-
lijker waren gewonden, zoodat Zijne Ex
cellentie Woldemaras goede hoop had.
dat straks de hervatting der onderhan
delingen in een veel kalmer sfeer zal
plaats vinden. Aan het slot van het ge
sprek. gaf de Litausche staatsman te
kennen, dat ongetwijfeld dank zij den
Volkenbond de verbetering in dc Poolsch
Litausche betrekkingen, die hi) meende
te kunnen const-ateeren, was ingetreden.
China's teleurstelling.
De verrassing die zich ln verband met
de Raadsverkiezing heeft voorgedaan
was wel heel groot. Daar had me nu die
lekkere propaganda-lunch der Chinee
zen. waarbij ze een leder duidelijk had
den willen maken, waarom bet zoo goed
was China in den Raad te herkiezen, .n
dus eerst herkiesbaar te verklaren niets
geholpen. Met 27 tegen 23 werd het be
treffende voorstel verworpen, aangezien
Immers een meerderheid van 2/3. die
voorstemde, ontbrak. Nog vlak voor deze
stemming scheen China's eerste afge
vaardigde er vast van overtuigd, dat hij
het zou halen, doch hij rekende buiten
den waard, ln dit geval het heele blok
der Zu'd-Amerikaansche staten .een
aantal kleinere Europeesche landen.
Zuid-Afrika en nog eenigen. die ten
deele reeds in beginsel van herkiesbaar,
hcid niets wilden weten, ten deele ook
van meening waren, dat nu de zaken ln
het Hemelsche Rijk nog geenszins als
hecht te beschouwen ziJr.. een Chinecsch
raadslidmaatschap geen enkele waarde
had. Dat men twee Jaar te voren de
fout begaan had om den Chinees in den
Raad te halen, kon nu toch nooit wet
tigen zich aan een nog grootere fout
schuldig te maken. Aldus veler redenee
ring in deze kwestie, waar de voor
standers der herkiesbaarheldspoging dan
weer tegen aanvoerden, dat het bulten
gewoon ontactvol van den Volkenbond
was om Juist thans, nu er kans scheen te
bestaan op een tot rust en tot zeker
heid komen ln China, dit land niet
door het blijk van vertrouwen, dat in de
herkiezing gelegen ware aangenaam te
willen stemmen Had nu maar 's mld
da?s de vergadering den Noor voor den
aldus vrijkomender. zetel uitverkoren,
dan ware zoodoende het gehalte van den
Raad er tenminste beter op geworden
en zou men meteen met het feitelijk
ook niet erg gelukkige stelsel der regio-
nallteit (steeds een Aziatisch gekozen
Raadslid) gebroken hebben. Edoch Noor
wegen haalde slechts een elftal stem
men. zoodat Perzië glad overwon. Vrij
wel dezelfde opj>oslliegroep bleek merk
baar bij de stemming om Spanje ter
stond herkiesbaar te verklaren: tien
gingen daar tegen ln. zoodat er dus zes.
r.u hun houding gehe'm bleef (wat niet
het geval was t--n het liep over dc
vraag of der? aGvykirifc van het Regle
ment vcor dit Jaar zou mogen worden
toegepast) bU waren gekomen, want dat
afwijklngsvoorstel had slechts vier tegen
stemmers uitgelokt.
De uitwerking van
Briand*» rde,
Lang bleef men Intusschen bfj deae
electorate kwesties niet stilstaan nu
Briand met zijn rede plotseling ontzag
gelijke beroering verwek; had Och arme
wa: heeft de Fransche Minister van Bui
tenlandse!» Zaken een onrust, een ver
driet cn een opwinding op zijn geweten.
B" had. zoo was in breeden kring de
indruk, den armen Müller. <fte nu een
maal vlak tegenover het spreekgestoelte
zit. wel erg onder handen genomen en
bU het maker, van aekere verwijten Éoh
te veel tot Müller gewend, die toch wel
een der laats ten in Duitschland is. welke
zulke verwijten verdiende. Had Briand
de reactionnairen in het Duitsche Rijk
aangevallen en nog eens goed laten uit
komen. hoe zij een belemmering vormen
- oor snelle a 'gemeene ontwapening. had
hy dan verder op de hem zoo prachtig
toevertrouwde lichte ironische wijae den
Rijkskanselier onder lianden willen ne
men. omdat deze dingen gezegd had. dte
Minister Briand niet aangenaam warm
en die hij ook ongegrond vond. dan wa
re er geen enkel or.geluk gebeurd. Maar
dat ahes was reet het geval, de rede.
die veel beter bedoeld mocht wezen, had
een funeste uitwerking. Dat voelde de
Franse!» Minister tenslotte zelf ook
diommels goed. Vandaar, dat er den-
zelfden avond nog een ontvangst, voor de
pers plaats vond. waar Briand och
moeite gaf om te herstellen, wat hij be
derven liad. Men legt mi) dingen in den
mond ik niet gezegd heb. men zoekt
achter het constatoeren van feiten een
verlangen om verwijten te maken of ara
te insmueeren. wat allerminst mijn be
doeling is geweest. Aldus Briand. dia
hieraan echter toevoegde dat hy toch
het recht had om ook van zijn kant
minder prettige opmerkbaren ten beste
te gown, als de ander zich die weelde
veroorloofde. MIJ verwijten te maken, dat
het niet genoeg opschiet mot de ontwa
pening is ongehoord, zoo was ongeveer
dc strekking van zijn uiteenzetting. Ik.
d* zooveel in het belang van der. vrede
gedaan heb. had zooi ets niet verdiend
en het .heeft me bepaald onaangenaam
gestenxi, dat er zulke opmerkingen ge
maakt zijn. dat er zelfs gesproken is
van dubbelhartigheid, die er in mijn
houding te bespeuren zou ztln. Ik acht
te het mijn plicht om op de werkelijk
heid te «ijzen, die laat zien. dat alge-
heele ontwapening ln een snel tempo
niet merelyk is. aangezien nu eenmaal
de zgn. potentieele oorlogsfactor die alle
groote landen hebben, door den omvang
hunner bevolking, den rijkdom hunner
industrieën enz. waardoor het n.1.
mogelijk is in een oogenblik van rijd
eer. ontwapend volg tot een geweldige
krijgskracht te doen worden tot voor
zichtigheid maant. De basis van alles
moet tenslotte de vredesgeost wezen. Op
de vraag of Minister Briand dan niet
meende, dat die geest thans werkelijk in
Duitschland aanwezig «ris. antwoordde
hu bevestigend. Zeker, de jongste verkie-
zingon hadden zulks duidelijk doen zien,
maarwie kon hem waarborgen dat
het altijd zoo zal blijven? Ziet, dit
laatste maakte weer sterk den indruk
VUï een uitvlucht te ztVn en zoo bleef
by velen de opvatting overliocrschen,
dat Briand om welke redenen is nog
niet goed begrijpelijk, al sahilnt persoon
lijke gekwetstheid hem ten deele, voor
al bij zijn voordracht, parten gespeeld te
hebben nlot gelukkig gemanoeuvreerd
heeft. Hot is voortreffelijk, dat de staats
lieden ln Genève openlijk met elkaar
spreken en ook Juist de tegenstellingen
onder dc oogen zien. maar, men moet
nlot gaan vervallen ln het zoggen van
onaangename dingen in een vorm, (Be
achteraf niet zoo bedoeld blijkt te zijn.
Onwillekeurig kreeg men zoo het gevoel
dat dc Fransche Minister, uit angst voor
moeilijkheden thuis, met opzet niet zeer
vriendelijk tegenover dc D ui Lachers is
opgetreden, teneinde aldus een deel der
o;jpositie <als dat lukt) tot bedaren t«
brengen, tegen wanneer hit aan zekere
Duitsche verlangens tegemoet zou gaan
komen. Dan kan hi) altijd zoggen: zieC
ik ben niet de man om blind tc zijn
voor de werkelijkheid, dat heb ik nog
onlangs ln Genève met miln rede be
wezen en wanneer Ik dus meen, chtt
thans het moment daar is tot die en die
concessies dan kunt ge er toch wel van
op aan. dat ik geen onvoorzichtigheid
bega uit puur vrodcsideclisme voort
spruitende. Of een dergelijke methods
hodxi ten dage de Juiste Lr. zij thans ln
hst midden gelaten, te meer omdat het
nog altijd niet duidelijk is. wat er pre
cies achter de rede van Briand zit. Wel
licht ook schuilt er niets achter en was
hij. wat men van sportlui wel pleegt te
zeggen dien dog eens een beetje uit
vorm!
Dr. E. v RAALTE.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
60 cent» per regel.
ifac/d* fait
e^enphima. Y/,
Qixiêfocfie.
Qun&m
Scutd
VERKRIJGBAAR BU
ALLE ERKENDE
RIJWIELHANDELAREN
91
