MIITFN! ANDSCH OVERZICHT
tUv
AMERIKA EN HET VLOOT-COMPROMIS.
HET AMNESTIE-VRAAGSTUK IN BELGIë.
BINNENLAND
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 22 SEPT. 1928
Afwachtende houding van Coolidge.
De dreigende onlusten in Oostenrijk.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS.
De ..New- York Times" verneemt uit
Washington, dat de Amerikaansche re
giering heeft toegegeven dat de Fran-
Eche zaakgelastigde in het begin der
\».:ek gevraagd heeft, wanneer het ant-
voord op de Fransohe nota inzake het
Fransch-Britsche vlootcompromis te
verwachten is. Naar het blad zegt verno
men te hebben, neemt president Coolid-
£3 het standpunt Is, dat het Fransch-
Britsche accoord voorloopig een aan
gelegenheid dezer beide landen alleen is.
Indien door deze overeenkomst echter de
belangen der Vereenlgde Staten worden
getrc.fen, dan behoudt Coolidge zich zijn
vrtfhcid van handelen voor.
De uit officieele Amerikaansche krin
gen komende berichten wijzen er op. dat
d3 Amerikaansche regeering niet zal
deelnemen aan verdere diplomatieke be
sprekingen tusschen de groote zeemo
gendheden, zooals door den Nederland-
schen gedelegeerden te Genève Jhr. Lou
don was voorgesteld.
Het amnestie-vraag
stuk uitgesteld.
De Belgische regeering heeft haar zin
gekregen. De behandeling van het am-
nestievraagstuk is uitgesteld. Men heeft
de geheele quaes tie verwezen naar eer.
bijzondere commissie, die beginNovember
verslag zal hebben uit te brengen, zoo
dat de Kamer dan na de hervatting van
haar werkzaamheden dadelijk een be
slissing zal kunnen nemen.
De heer Van Cauwelaert, die, zooals
de heer Vos, van de Frontpariij. opmerk
te. thans voor zijn amnestie-voorstel in
de Kamer vrijwel van een meerderheid
verzekerd kon zijn, heeft zich bij een
uitstel van behandeling neergelegd. Voor
het dreigende crisisgevaar zijn de
Vlaamsche Katholieke democraten ge
zwicht. Bij de stemming over het voor
stel van den minister van justitie, Jan-
son, om de quaestie naar een commis
sie te verwijzen, bleek de regeerings-
co&litie ongeschokt. Met de stemmen
van de liberalen en Katholieken tegen
die van de socialisten en de frontpartij,
werd het voorstel aangenomen.
Is de rust in Weenen
te handhaven?
De onderhartdelingen van den „Lan-
deshauptmann" van Neder-Oostenrljk
dr. Buresch met vertegenwoordigers van
de- Heimwehren en den republikeinschen
Schutzbund, met liet doel een kalm ver
loop der op 7 October te Wiener-Neu-
stadt te houden betoogingen te verzeke
ren, leverden groote moeilijkheden op.
De vertegenwoordigers der soc-dem.
verlangden, dat de betooging der Heim-
wehren, althans het houden van een op
tocht in het stadsgedeelte van Wiener
Neustadt, zou worden verboden, terwijl
de leiders der Heimwehren verklaarden,
daarvan niet te willen afzien.
Ook voorstellen om de beide demon
straties op verschillende plaatsen en
tijden te doen houden werden als tech
nisch onuitvoerbaar verworpen.
Bovendien verklaarden de leiders der
Heimwehren, dat zij met het oog op de
uitdagende houding der soc.-dem. niet
met hen wilden onderhandelen.
Dr. Buresch wil in weerwil hiervan
Maandag de onderhandelingen voortzet
ten, daar dien dag dr. Steidle. de aan
voerder der Heimwehren, te Weenen
wordt verwacht.
Donderdag heeft ook de communisti
sche party tegen 7 October een bijeen
komst te Wiener Naustadt belegd en wel
op dezelfde plaats en denzelfden tijd cis
de beide andere betoogingen.
Griekenland en
Italië.
Venizelos heeft tegenover een verslag
gever van de „Estia" de volgende ver
klaring ffgelegd:
Ik prijs my gelukkig naar Rome te
kunnen gaan voor de ondertoekentng
van een paert, dat de bestaande nauwe
vriendschapsbetrekkingen tusschen Grie
kcnland en Italië nog krachtiger zal
doen worden en dat een politiek van
harteiyke samenwerking tusschen de
beide staten zal scheppen. Het is myn
overtuiging, da. dit verdrag, dat door
der oprechten wensch naar handhaving
van den vrede is ingegeven, er toe zal
by dragen den vrede in het Oosteiyke
deel van het Middellandsche Zee-gebied
te verzekeren.
Het verdrag bevat geen enkele bepaling
die tegen eeniigs mogendheid is gericht,
of buitenlandsche belangen zou raken.
KORT EN BONDIG.
Naar thans bekend wordt, zyn door
den tcmad ép Porto Rico 2361 perso
nen gewond. Niet minder dan 954.000
personen moeten in openbare instellin
gen van eten worden voorzien. Tiendui
zenden huizen zijn vernield.
Op de Donderdag alhier te Essen ge
houden vergadering van gedelegeerden
der Duitsohe metaalarbeidersbonden is
met algemeene stemmen besloten, de
huidige "oonovereenkomst in de Rynsch-
Westfaalsche ijzerindustrie op te zeggen.
- (Wolff).
KONINKLIJKE HUMOR.
DE KONINGIN EN AB1SKO.
Een redacteur van de Maasbode, die
een bezoek bracht aan Ablsko in Noord-
Zweden, waar de Koningin in 1926 en
ook dit jaar een deel van haar vacantie
doorbracht, werd verzocht zijn naam in
het vreemdellngenboek te schrüven toen
hU daar in het hotel aankwam.
Alvorens hij echter aan het verzoek
voldeed, bladerde hij het geheel eens
door. Vele toeristen uit alle mogeiyke
streken hadden er hun handtekening
in gezet. By iedere handteekening stond
een goed woord, hetzij in poëzie of pro
za, voor Abisko, dat hun zooveel geneug
ten had gebracht.
Bladerend ontmoette de journalist ook
den naam van de Koningin, al had zU
zich schuil gehouden achter de onder -
teekening „Wilhelm 1:.j. van Buuren
Met een randschrift-hand had H.M. on
der 1926 geschreven het volgende twee
regelige vers:
.Abisko, land van sneeuw en ijs,
Gy zijt voor mij een Paradijs."
In 1927 was echter een van hare on
derdanen in Abisko geweest, die vree-
selyk scheen geleden te hebben van -,c
muskieten, die er de omgeving onveilig
maakten. HU schreef met een danige
onderteekening:
„Abisko. ik zal je nooit vergeten.
Al was het maar alleen om de
muggebeten".
De Koningin, alias wanneer zU in
Noorwegen Is „Wilhelmina van Buuren"
die dit jaar weer een bezoek bracht aan
Abisko en ongetwyfeld het vreemdelin-
genboek nog eens heeft doorgebladerd,
heeft gemeend op de poëzie van een ha-
rer onderdanen te moeten reageeren.Z\j
dichtte:
„Abisko land van sneeuw en ij6.
„Gy zyt en biyft een paradijs."
H.K.H. Juliana en Z.K.H. Prins Hen
drik waren het geheel eens met de Ko
ningin, en onderteekenden mede.
DE BAND MET INDIë,
NIEUW SCHIP VOOR DEN
LLOYD.
De Rotterdamsdhe Lloyd heeft op
nieuw aan de Maatschappij voor
Scheeps- en Werktuigbouw Fijenoord,
den bouw opgedragen van een motor-
vrachtschip type Kota-Inten, meldt de
N.R.C.
De Kota-Inten is een jaar geleden
door Fe yenoord aan den Rotterdam -
schen Lloyd opgeleverd; dezer dagen
maakte de Kota-Gede. een geslaagden
proefvaart en £hans zal Feyenoord ten
derde male een schip van dit type voor
de Rotterdamsche Lloyd bouwen, even
eens uit te rusten met een in haar eigen
werkplaatsen te vervaardigen dubbel-
werkenden tweetaot Feijenoord-M-AJT.-
metor met een maximum vermogen van
5800 A PK. by ca. 90 omwentelingen
per minuut van de schroef.
Het ligt in de bedoeling dit schip in
samenwerking met Wilton's machine
fabriek en scheepswerf te bouwen.
200 KON HET NIET
ALTIJD DOORGAAN.
FLESSCHENTREKKERIJ TE
ROTTERDAM.
Eenigen tyd geleden heeft zekere juf
frouw B. van den Walenburgerweg te
Rotterdam stelselmatig goederen op
zicht gevraagd en deze terstond na ont-
vangs beleend, meldt de N R. Crt.
Daarna ging zy dan naar den leveran
cier, zei, dat zü alles wilde houden,
maai- dat het haar niet convenieerde
terstond te betalen. Zii zou evenwel een
vast bedrag per maand geven. De eerste
tenrUjn, die natuurlyk belangrijk lager
was, dan het bedrag, wat zij in de bank
van leening had ontvangen, betaalde zy
ineens. In den regel kreeg zy dan een
nota voor aan haar geleverde goederen,
waardoor het element verduistering
werd geëlimineerd. De volgende termy-
nen werden niet meer betaald. Maar
vry kort geleden heeft een juwelier in
het Noordeiyk stadsdeel er niet in toe
gestemd de op zicht gezonden horloges
en ringen op afbetaling te verkoopen
Toen moest zy de artikelen teruggeven
maar zy had geen geld, om de inmid
dels beleende goederen weer ixlfrte los
sen. De juwelier heeft toen een klacht
wegens verduistering ingediend en de
politie heeft haar aangehouden, zy be
loofde toen alles te zullen betalen, waar
na zU In overleg met den rechter-com
missaris weer op vrije voeten werd ge
steld. Inderdaad werd de juwelier be
taald, maar al spoedig bleek, dat dit
geld afkomstig was van het beleenen
van gouden dameshorloges, welke zy bij
een goudsmid in de binnenstad op zicht
had gekregen Deze goudsmid heeft
daarna op zUn beurt een klacht inge
diend wegens verduistering van de hor
loges. Zy beloofde ook hem te zullen
betalen. Inderdaad werd er betaald,
maar inmiddels is al weer een klacht
tegen haar ingediend wegens verduiste
ring van 2 fietsen. De politie onderzoekt
deze zaken.
SYMPHONIEëN PER
MISTHOORN.
MUZIEK VOOR EEN HEELE
STAD.
Naar men ons meldt, heeft de heer A
D. Loman Jr. een instrument samenge
steld. dat muziek tot op een afstand van
vier kilometer volkomen zuiver en dui
delijk moet laten hooren Hier is geen
sprake van overbrenging van geluid zoo-
als bU telefoon of radio, maar hier wordt
het geluid zelf binnen een omtrek van
vier kilometer van de plaats waar het
opgewekt wordt, gehoord. Heel een stad
kan dus tegelijk van muziek genieten
zonder dat de hoorder daarvoor zelf
eenig instrument noodig heeft of iets
te doen heeft.
Men zou kunnen zeggen dat de heer
Loman het leelyke geluid van den mist
hoorn heeft weten te veredelen en dan
in die richting is verder gegaan, waar
iiij het op zoo evrren afstand hoorbaar
geluid, dat men zich tot dusver niet an
ders denken kon dan van angstwekken
de ruwheid en onwelluldenhel. gedwon
gen heeft tot e fynste nuanceering en
onovertroffen zuiverheid.
Het groote ongerief, voornamelijk be
kend bU orgels namelijk de vaak optre
dende onzuiverheid, bestaat bil Lomair
instrument niet. De stemzuiverheid is als
het ware mathematisch door de eigen
aardige constructie va het instrument
voorgoed vastgelegd: het instrument be
hoef c dus nooit gestemd te worden: het
speelt steeds geheel zuiver, of het koud
weer is of warm. of de lucht vochtig is
of droog en eht is in staat de muzieK
van groote toonschoor.heid over een af
stand van verscheidene kilometers te
laten hooren. Het wordt bespeeld met
eer. zelfde claviatuur als orgel of piano
Zoowel Mengelberg als Wagenaar ge-
looven in de toekomst en de artistieke
waarde dezer vinding
Electrische muziek.
Imtusschen heeft de heer Loman op
de mathematische basis van de Irena-
phoon dezen zomer een nieuw instru
ment uitgevonden, waarbij de geluids
productie niet geschiedt door lucht of
wind, maar door electricitcdt. De uitvin
der heeft dit instrument een plaats toe
gedacht in kerk en concertzaal. Hy
meent, dat deze instrumenten, mits in
het groot vervaard-gd, veel goedkooper
zullen kunnen zyn dan het orgel, omdat
alle pypen met wat daarbij behoort ko
men te vervallen, terwijl voor de ver
schillende registers, waarbij nieuwe var.
thans nog onbekende klankkleur, niet
zooals by de bestaande orgels voor iede-
ren tcon afzonderiyk een pyp noodig is.
maar hier voor alle tonen tezamen
slechte één register-apparaat, hetwelk
die reeks tonen een speciaal timbre
geeft. Ook by dit instrument is de zui
verheid ideaal: het behoeft evenmin
ooit gestemd te worden.
UIT DEN KOERS.
ENGELSCHE TOERISTEN OP
DE NOORDZEE OPGEPIKT.
Woensdag zyn een 19-jarige Engelse he
dame en een 23-jarige Engelsche heer
uit het graafschap Essex op de Noordzee
gaan zeilen. Zy zyn door wind en tij
zoover afgedreven, dat zii. toen de avond
viel. de kust niet meer wisten te berei
ken. Toen het reeds biina donker was
ontdekten zij een schip, dat zy door
wuiven en roepen wisten te praaien. Dit
schip bleek de „Batavier n" te zyn, het
welk op weg was naar Rotterdam. De
kapitein heeft de beide zeilers aan boord
genomen en Donderdag heeft hy hen by
den Engelschen consul te Rotterdam ge
bracht. die de belangen der beide toe
risten zou behartigen, aldus de N.R.Crt.
VAN HUIS TOT HUIS.
TELEFOONTJES MET INDIë.
Do nog steeds voortdurende telefoni
sche proef-gesprekken tusschen Neder
land en Nederlandsch-Indlë zijn weer
met een nieuw succes bekroond. Werd
cotnutoe alleen in Nedèrland op een
gewoon abonnétoestel. en ook uit andere
plaatsen dan Den Haag en Amsterdam
gesproten, gisteren spraken in Indië
verschillende personen voor het eerst op
het telefoontoestel in hun waning, ech
ter alleen nog te Bandoeng.
En zoo praatten Nederlanders te Vlis-
singen, Noord wijk en Waddinxveen van
huos tot huis met familieleden of ken
nissen te Bandoeng.
In Indië werkt men thans hard om
ook de andere plaatsen op Java in het
verkeer te betrekken; men hoopt hierin
binnen enkele maanden te zyn ge-
TNGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
a 60 Cent*'per regel.
wordt gezond en sterk
het krijgt mooier glans
het wordt vrij van roos
het blijft beter zitten
indien gij het des morgens
inwrijft met een weinig Purol
't widoet iedereen
ONGELUKKEN OP DE
MANOEUVRES.
ENKELE GEVALLEN VAN
LONGONTSTEKING.
Het Volk schrijf-t d-d. 20 September:
By de manoeuvres in Zuid-Limburg
hebben nog weer eenige ongelukken
plaats gehad.
Te Scnan op Geule is een sergeant met
zijr. luxe-wagen tegen een boom gere
den. Hy werd door glasscherven ernstig
gewond.
De milicien W. H. G., uit Echt, viel
te Meerssen van een wagen. Met een
beenbreuk werd Lu overgebracht naar
het ziekenlhuis te Maastricht.
In de verschillende hospitalen in de
mynstreek bevinden zich thans reeds
tal van militairen, die wegens ziekte of
ongeval moesten worden opgenomen.
Op sommige plaatsen schijnt aan het
onderdak van de soldaten nogal iets
ontbroken te hebben. Velen hunner
klaagden over koude en enikéle gevallen
van longontsteking hebben zich voorge
daan-
FRAUDE ONTDEKT TE
HEER HUGOWAARD.
BEDRAG NOG NIET BEKEND.
De Commissie van onderzoek naar
de rekening van het elecfcrisch bedrijf
te Heer Hugowaard, heeft fraude ont
dekt, gepleegd door den administrateur
Br., meldt de Tel. Verschillende ont
vangsten zyn niet verantwoord. Ged.
Staten van Noord-Holland zyn met een
en ander in kennis gesteld. Het juist»
bedrag kon nog niet worden vastge
steld.
IN WEINIGE
WOORDEN.
De bewaker uit de Bijzondere Strafge
vangenis te Scheveningen, die ervan ver
dacht wordt gevangenen geholpen te
hebben om te kunnen ontvluchten, ia
thans in het huis van bewaring te
's Gravenhage opgesloten.
Een Haagsche meneer heeft de politie
meegedeeld, dat hy een portefeuille met
f 1000 kwyt is. hy weet niet of hy het
geld verloren is, of het ergens heeft la
ten liggen.
IBilllllBHBPHll;il!!i:iru!;lllililill!!l!IU!: jljlijriülllIüritliiiLüi'jlülfil'üiili"
iilliiSlllliillliiilil1
rnmMMM
DRAMA TE WEENEN.
ECHTPAAR GEDOOD.
De Tel. verneemt uit Beriyn:
In de Weensche villawijk Hletzing
heeft zich Donderdag een ontzettend
familiedrama afgespeeld, dat ook we
gens de positie der slachtoffers in het
maatschappeiyk leven groot opzien heeft
verwekt.
's Morgens vroeg werd de politie in
een woning in de Wol verg asse binnen
geroepen. Daar vond zy dr. Ferdinand
Artmann, voormalig lid van den raad
van commissarissen der Centralbank
Deutscher Sparkassen, in een bloedbad
dood op den grond. In de badkamer
vond men zyn echtgenoote. Marie Art
mann, eveneens dood. Het Hjk van dr.
Artmann vertoonde vyf steekwonden in
de linkerborst en een schotwond in het
hoofd. Mevrouw Artmann had een
schotwond in de rechterslaap.
In de woning bevond zich voorts, in
een toestand van ontzettende opwinding
de zestienjarige zoon Ferdinand Art
mann die aan de rechterhand licht ge
kwetst was. Hy vertelde, dat tusschen
zyn ouders in den afgeloopen nacht
twist was ontstaan wegens financieels
moeiiykheden, hetgeen in den vroegen
morgen tot een gevecht had geleid.
De vrouw was met een jachtmes haar
man te ïyf gegaan, zoo vertelde de Jon
gen, en had hem daarmede in de borst
gestoken Op het hulpgeroep van den
vader was de zoon toegesneld om te
trachten, de vechtenden te scheiden,
waarby hy eveneens gekwetst werd. zyn
moeder had toen plotseling een revol
ver getrokken en daarmede op haar man
gevuurd, die op den grond lag. Daarna
snelde zy de badkamer binnen. Enkele
seconden later hoorde men daar op
nieuw een schot De zoon, die zyn moe
der achterna was gesneld,, vond haar
eveneens dood.
Het verhoor van den zoon werd daar
op voortgezet, waarop deze plotseling
bekerde, dat hy zelf zyn vader den doo-
deiyken messteek had toegebracht. Hij
had zyn ouders reeds ge ruimen tyd hoo
ren twisten, toen eensklaps de kreet
„moordenaar!" tot hem doordrong.
Daarna was hy met een mes op zyn va
der afgestormd, die eveneens een nies
In de hand had en had hy den steek
toegebracht.
Het is nog niet geheel duldeiyk, wie
het schot op dr. Artmann heeft gelost.
Ook staat nog niet vast of moeder en
zoon gezamenlUk den vader om het le
ven hebben gebraaht.
Dr. Artmann hed in den laatsten tyd
zware verliezen geleden en niet slechts
zyn eigen vermogen, .doch ook dat van
zyn vrouw verloren.
KARAZEE-EXPEDITIE.
De Rotterdomsche correspondent va a
het Hbld. schrüft aar. zijn blad:
De Sovjet-regeering rust ieder Jaar
een expeditie uit die door de Karazee
naar de Siberische kust vaart. De sche
pen. die deel uitmaken van deze expe
ditie vertrekken vroeg in den zomer uit
Hamburg geladen n et machines en
grondstoffen voor de industrie. In den
nazomer kceren zy. voor het ijs de
scheepvaart begint te belemmeren, langs
denzelfden weg terug, beladen met hout
en andere voortbrc ngselen van Siberië.
wy vernemen dat de schepen, die dit
Jaar deel hebben uitgemaakt van de ex
peditie. teruggekeerd zyn en reeds de
haven van bestemming in Europa heb
ben bereikt Dit Jaar moet voor het
eerste een lading graan langs de kost
van de Noordeiyke IJszee, naar Frank-
ryk gebracht worden. Twee schepen van
de expeditie, de „Granheim" en de
„Sint Joseph" zyn bestemd voor Am
sterdam, waar zy reeds aangekomen zyn.
Beide vaartuigen zijn met balken bela
den.
ZWARE STORM IN
MEXICO.
Hevige regenval.
ENORME SCHADE.
Een zware storm, die naar gemeld
wordt, dagenlang heeft gewoed in Oost-
Mexlco, heeft groote schade aangericht
aan de omgeving van Tamplco, het cen
trum van de petroleum-Industrie, waar
door de petroleum-maatschappen groo
te schade hebben geleden
In de districten van San Geronimo
en Tupan aan de noordeiyke kust van
Vera Cruz zijn de rivieren buiten haar
oevers getreden, waardoor de huizen
onder water kwamen te staan en veel
veel verdronk. De schade wordt op vUf-
millloen dollar geraamd.
De storm ging vergezeld van hevige
regenbuien: het. scheen of het graan met
een zeis was afgemaaid, en de schade
aan den oogst moet zeer groot zijn.
Uit de stad Guzman in den staat Ja
lisco wordt gemeld, dat de regen 72 uur
aanhield en de wegen volkomen onbe
gaanbaar zyn. Ook de aan de westkust
gelegen haven ManzaniUo in den staat
Colima heeft zeer van den storm te iy-
den gehad. De aanvoer van levensmidde
len uit het binnenland is stopgezet en
het verkeer in de haven meet worden
stilgelegd.
Voor zoover bekend, zyn er geen men-
schenlevens te betreuren.
GRAPPIG?
In La Clarence, gelegen in het dis»
trict Saint Omcr had een mijnwerker
onaangenaamheden met zijn vrouw,
die zulk een omvang aannamen, dat
hij besloot tc scheiden. Zijn familie*
leden waren er zeer tegen, maar hij
zette zijn zin door. Nieuwsgierig, hoe
zijn familie na zijn besluit tegenover
hem stond, besloot hij 4C volgende
lugubere grap uit te halen. Hij zond
een telegram aan zijn familieleden,
dat hij gestorven was tengevolge van
een mijnongeluk. Natuurlijk verwacht*
tc hij, dat zij op zijn begrafenis zou*
den komen.
Twee dagen later verschenen in*
derdaad cenige leden van zijn fami*
lie in rouwklecren en met kransen.
Een groote verrassing wachtte hen.
want hij. dien zij gestorven waanden,
kwam hun in levende lijve tegemoet
Wat nu te doen met de kransen?
Een lid der familie stelde voor deze
neer te leggen op het oorlogsmonu*
ment van het dorp. Dit werd gedaan,
waarop allen in een cenigszins slecht
humeur "wegtrokken, in het gevoel,
voor niets zooveel geld te hebben
uitgegeven.
HET VOLKENBONDS-
PALEIS.
Het Hbld. verneemt uit Genève: Dc
moeilijkheden in verband met het
verkrijgen van een bouwterrein voor
het nieuwe Volkenhondspaleis schij*
nen hedenavond definitief uit den
weg te zijn geruimd.
Dc gemeenteraad van Genève heeft
nJ. met algemeene stemmen het
voorstel goedgekeurd om een gedeel*
tc van het park Ariana voor den
bouw te bestemmen. Ook dc socia--
listen. die aanvankelijk tegen deze
oplossing waren, hebben vanavond
hun goedkeuring aan het besluit gc*
hecht, zoodat dc vrees voor een rc*
ferendum niet langer schijnt tc be»
staan.
DE ZAAK-STINNES.
Naar een Berlijnsch persbureau van
bevoegde zijde verneemt, is in verband
met de Stinnes-affaire tegen twee hoog
geplaatste ambtenaren, die betrokken
zyn by het ultkeeren van bedragen aan
houders van oorlogsleenlngstukkcn, ge-
rechteiyke vervolgingen ingesteld.
TE MOSKOU AAN-
GEKOMEN.
Naar uit Moskou gemeld wordt, zijn
daar Woensdag de vliegers Von Win ter -
feid en Elchler geland. Het nauwkeurig
tijdstip van hun vertrek staat nog niet
vast.
REN-RENDIEREN.
Na de windhond-races de rendier-ren.
nen. Het nieuwe vermaak voor de Ca-
nadeezen. Iemand, die twintig rendie
ren in zijn bezit heeft, is op het oor-
spronkelyke idee gekomen, die dieren te
laten rennen. Maar niet in de toendra's
van de Arctische streken, doch op de
baan. waar de menschen achter de Ujn-
tjes de prestaties van de dieren kunnen
volgen, en wedden. Paarden, wind
honden en electrische hazen beteekenen
in snelheid niets vergeleken by het ren
dier. De rendierrennen zullen de men
schen eens laten zien, wat eigeniyk snel
heid is. De kostbare ren-rendieren zul
len bewaakt worden door een speciale
wacht van zes eskimo's. Er zyn plannen
opgemaakt, om de races te houden in
verscheidene Canadeesche provincies.
DE KUNSTSCHATTEN
VAN ENGELAND.
De Koninklijke commissie voor de na
tionale musea van Engeland, waarvan
Lord d'Abernon voorzitter is. heeft voor
de waardige huisvesting van 's Ryks
kostbare verzamelingen een bouwplan
aanbevolen, waarvan de kosten 779.(XK
pond sterling bedragen.
In haar voorloopig rapport contateert
de commissie, dat de nationale musea
zijn behandeld als de Assc h e Doester de:
openbare diensten, doordat de uitgaven
van staatswege zijn beperkt tot de aller-
noodzakelUkste behoeften
Het rapport wyst op de ontzaglijke
waarde der Engelsche kunstverzamelin
gen. Elke schatting van het nationaal
vermogen, die daarmee geen rekening
houdt, is onvolledig. Maar een betrouw
baar cUfer kan onmogelUk worden vast
gesteld. Men krUgt echter een begrip
van de waarde in geld. als men bedenkt
dat alleen een enkele der kleinere Lon-
densche verzamelingen door deskundi
gen is getaxeerd op vUftien milli oer
pond sterling. Een schatting van de
waarde der uitgebreide collecties in het
Britsch Museum, de National Gallery en
het Victoria and Albert Museum zou ui:
den aard der zaak zuiver speculatief
zyn.
Als voorbeeld geeft het rapport de ver
zameling marmeren kunstvoorwerpen
va Lord Elgin, die thans onbetaalbaar
zyn. Ze zUn in 1816 van den verzamelaar
aangekocht, die ze voor verval had be
hoed. De prUs bedroeg toen 35-000 pond
?terling! Zoo zou de commissie talrUke
voorbeelden kunnen geven, hoe aankoo-
pen op het gebied der schoone kunsten
in prijs zijn gestegen. Nooit zün gelden
van den staat beter belegd.
De commissie is van oordeel, dat men
ten aanzien van het onderhoud der
kunstschatten spaarzamer is te werk ge
gaan dan met verstandig beleid valt
overeen te brengen.
ONTROUW AMBTENAAR.
Toen een dezer dagen bij verschillende
filialen van de Berlijnsche Giro onver
wacht controle op de boekhouding werd
uitgeoefend, kwam in het kantoor van de
Hermannstrasse een groot deficit aan
het licht.
De leider Rowolt beriep zich eerst op
een fout in de boekhouding, maar spoe
dig most hij bekennen valsche boekin
gen te hebben gedaan. Het bleek dat hy
in de laatste weken 135.000 M. weggeno
men had.
Rowolt werd door de politie gehoord
en verklaarde, dat hy het geld aan een
hem bevriende familie had gegeven, ten
einde die in staat te stellen een stuk
grond te koopen. Daarna zou op dien
grond hypotheek genomen worden en
het geld aldus weer in de girokas terug
gestort.
Als dit waar is. dan zal de stad door
inbeslagneming van dien grond, zich nog
grootendeels schadeloos kunnen stellen,
De politie onderzoekt een en ander.
SOVJET-TERREUR.
Krachtens een verordening van den
raad van volkscommissarissen van de
Sovjetrepubliek Kazakstan in Aziatisch
Rusland, welke door de Moskousche bla
den wordt gepubliceerd, moeten alle ge
goede boeren, die er een kleinen veesta
pel op na houden, van hun bezittingen
worden verjaagd, die dan door de sovjets
in beslag zullen worden genomen. Behal
ve het „misdrUf" dat zU een betrekke-
ïyken welstand genieten, wordt den
boeren ook ten laste gelogd, dat zy door
hun vasthuoden aan de patriarchale ge
woonten de sovjetiseering van de dorpen
belemmeren. Voor 1 November as. moe
ten de slachtoffers allen van hun ge
boortegrond zijn verdwenen, terwyi zü
alleen het hoognoodige huisraad en een
hoeveelheid voedsel mogen meenemen
Eenzelfde lot treft dat gedeelte de-
bevolking hetwelk vroeger onder 't tsa
ristisch bewind openbare ambten heeft
bekleed en dat thans van anti-bolsjewis
tische actie wordt beschuldigd.
BROEDER EN ZUSTER.
Uit Berlün wordt aan de Tel, gemeld:
Bü Dornbirn in Vorarlberg heeft zich
Zaterdag een jeugdtragedie afgespeeld,
welke in velerlei opzicht herinnert aan
de Krantz-affaire te Beriyn. De 16-jari-
ge dochter van het echtpaar Oberhofer,
Eleanor geheeten. onderhield tegen den
wil van haar ouders een liefdesbetrek
king met een 18-jarigen gymnasiast,
Otto Lügger. De ouders van Eleanor wa
ren uitgegaan, van welke gelegenheid
het meisje gebruik maakte om haar
vriend in de ouderlyke woning te ont
vangen. Toen haar broer, de 19-jarige
Werner Oberhofer, thuis kwam, vond
hy het paar. HU geraakte in twist met
Lügger en diende dezen een pak slaag
toe. Plotseling trok Eleanor een revol
ver en loste vier schoten op haar broer,
waarvan er drie doel troffen. Lügger
sprong uit het raam van de eerste ver
dieping op straat en ontkwam. Werner
wankelde naar bulten, zeggend: „Myn
zuster heeft my vermoord", waarna hy
ineenzakte, zyn toestand geeft aanlei
ding tot groote bezorgdheid.
SPOEDIG TERUG.
Uit Old Orchard (Maine, Amerika)
wordt gemeld:
Het vliegtuig „Roma" is gestart met
bestemming naar Rome, doch na, een
vlucht van elf minuten teruggekeerd.
Nadere berichten uit O'd Orchard
melden, dat kort na den start het vlieg
tuig van Sabelll in brand vloog en daar
door tot dalen gedwongen werd.
NOOIT TE OUD OM TE
TROUWEN.
De Te!, verneemt uit Berliïn:
De oudste man ter wereld, de te Con-
s tan tin opel wonende Turk Zaro Agha,
die de:; leeftyd van 154 jaar heeft be
reikt, koestert- nieuwe trouwplannen. De
oorzaak hiervan is niemand minder dan
koning Aman Oellah van Afghanistan,
die by zün bezoek aan de voormalige
Turksche hoofdstad een groot bedrag
voor de armen schonk. Daarvan kreeg
Zaro Agha een aardig sommetje in han
den, dat hy echter niet besteedde om
verbetering te brengen in zün treurige
financieele omstandigheden. Hy bracht
het regelrecht naar zijn advocaat om
zich van zyn tegenwoordige echtgenoote
te laten scheiden. Van deze. de negen
tigjarige Zoeleima, wil hil niets meer
weten Zün hart gaai uit naar de veel
Jongere Fatma, die. naar hl1 verklaar:,
niets liever wenscht dan de twaalfde
vrouw van haar 154-jarigen bewon
deraar te worden.