De verbouwing van onze kantoren
n nieuwe
mantel
HAARLEM'S DAGBLAD
FEUILLETON.
De Geschiedenis van
Lois Reddle
TWEEDE BLAD
WOENSDAG 26 SEPT. 1928
GROOTSCH FEEST TEN
PALEIZE.
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN
AMSTERDAM.
Middagrit.
Gistermiddag heeft de Koninklijke
familie een rijtoer door Amsterdam ge
maakt, waar de schoolkinderen de hoo-
ge gasten hartelijk toejuichten. Overal
was veel publiek op de been.
Voor het avondfeest ten Paleize, dat
gisteravond plaats vonde. waren niet
minder dan 1100 uitnoodiglngen verzon
den. Tot de gasten behoorde de Vorst
van Bentheim, een voilé neef van de
Koningin, meldt de Tel.
Van het Provinciaal Bestuur van
Noord-Holandl, waren er de Commissa
ris der Koningin jhr. mr. dr. A. Röell
en leden van Gedeputeerde Staten,
voorts waren er de burgemeester van
Amsterdam, eenige wethouders der
hoofdstad. Uit kringen van handel en
nijverheid was er o.a. dr. C. J. K. van
Aalst, president-directeur der Neder -
landsche Handel Maatschappij, de voor
zitters der Kamers van Koophandel te
Amsterdam en vele anderen. Dan wa
ren er deputaties van kerkgenootschap
pen, leden der Rechterlijke Macht; de
vertegenwoordigers van de wetenschap:
dc Kon. Academie van Wetenschappen,
de Universiteit van Amsterdam, de Vrije
Universiteit, alsmede Me verschillende
Studentencorpsen en het Koloniaal In
stituut, verder o.a. Arti et Amicitiae, St.
Lucas, Koninklijke Nederlandsche Zeil
en Roeivereeniging, de Amsierdamsche
Pers en verschillende Consuls.
De Koningin kwam even na half ne
gen met Prinses Juliana en Prins Hen
drik en met groot gevolg de Burgerzaal
binnen, die als altijd een luisterrijken
aanblik bood met de ouderwetsche ver
lichting en door de bonte mengeling
van uniformen en ambtsgewaden. Voor
al trok de gala-uniformen der Burger
wacht-officieren. blauw met goud.
De Koningin droeg een robe met kor
ten sleep, bestikt met zilveren en gouden
kralen. Zij was getooid met het natio
naal huldeblijk. Prinses Juliana droeg
een japon van witte tafzijde, gegarneerd
met touffes van roze rozen. Prins Hen
drik was in admiraalsuniform.
Hare Majesteit deed eerst in de troon
zaal eenige dames en heeren aan zich
voorstellen. Daarna keerde H M. naar de
Burgerzaal terug, waar zij tot ruim elf
uur cercle hield. Ook de Prinses en
Prins onderhielden zich met eenige gas
ten.
De buffetten ln de zijzaal waren ver
sierd met een rijkdom van rose dahlia's
aldus de Tel.
ZE MOESTEN MAAR
DOM BLIJVEN.
VREEMDE OPVATTINGEN.
Voor den Krijgsraad te 's-Hertctjen-
bosch stond terecht de 40-jarige adju
dant-onderofficier-instructeur van het
6e reg. veld-artillerie te Leiden S. Z.,
meldt de N. R. C. Hij wordt beklaagd
van overtreding der Leerplichtwet. Hij
had n.l. niet gezorgd, dat zijn drie kin
deren de lagere school teLeiden be
zochten. Verd. vond onderwijs niet noo-
dig. God alleen is leeraar en zal wel
zorgen, dat de kinderen kennen wat zij
weten moeten, oordeelde hij. Hem werd
voorgehouden, dat de kinderen toch
leeren moeten om zich een plaats in de
maatschappij te veroveren en dat hij
ook zelf onderwijs heeft genoten en zelt
als instructeur onderwijs geeft aan mi
litairen. Verd. bleef echter in zijn stand
punt volharden. Uit een inmiddels inge
steld onderzoek naar zijn geestvermo
gens is gebleken, dat verd. volkomen
normaal en toerekenbaar is.
De auditeur-militair eischte wegens
overtreding der Leerplichtwet f 50 boete.
De Krijgsraad veroordeelde hem
driemaal f5 boete.
GRAS.
DE LANDVERHUIZING VAN HET
VOLK VAN H AI DAR.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
Eerst
kijken
Architect Jonkheid sticht een
In het jaar 1917 kocht onze Vennoot
schap, die toen haar kantoor had op
den hoek van de Groote Houtstraat en
Peuzelaarsteeg, het kapitale huis van
Notaris Beets, Groote Houtstraat 93
bracht lo. Mei de kantoren van
Haarlem's Dagblad daarheen over. Of
schoon het oude patriciërshuis uit den
aard van de zaak niet in alle opzichten
geschikt was voor de bureaus van een
modern dagbladbedrijf, veranderden
wij daaraan niets en getroostten ons de
inconvenienten van een woning, die
niet voor ons doel gebouwd was, ter
wille van de traditie en het eenvoudige,
maar waardige uiterlijk van het huis.
Evenwel, met de beste bedoelingen
komt men bij oude perceelen soms voor
de noodzakelijkheid van ingrijpende ver
anderingen te staan. Ruim een jaar ge
leden kregen wij een waarschuwing,
dat de tand des tijds ons kostelijk bezit
ernstig bedreigde; een deskundig on
derzoek bracht aan het licht, dat in
den loop der jaren een nieuwe gevel
vóór den ouden was gezet, maar dat nu
het verband tusschen de beide gevels
verloren ging, zoodat het nemen van
maatregelen noodig was. Met de toe
stemming van de afdeeling Bouw- en
Woningtoezicht bracht onze architect,
de heer K. Jonkheid, een voorloopige
versteviging tot stand en zette zich
meteen aan plannen voor een afdoende
verbouwing; het was namelijk gebleken,
dat ook het dak van het gebouw zeer
veel te wenschen overliet en noodzake
lijk moest worden vernieuwd.
Toen eenmaal daartoe besloten was,
lag het voor de hand bij deze gelegen
heid meteen verbeteringen tot stand te
brengen, waarvan wij na tien jaar ge
bruik de wenschelijkheld voor het bedrijf
hadden ervaren. De Tydingzaal wordt
grooter en rechtstreeks van de straat
toegankelijk, in een ruime hal worden
loketten gemaakt voor het publiek, er
komt een andere verdeeling van de
lokalen, practischer inrichting van de
administratie-ruimte, een gemakkelijke
fietsenbergplaats, een betere woning
voor de huisbewaarders, een gemak
kelijker opgang naar boven, betere
spreekkamers. moderniseering van
allerlei ondergeschikte zaken dat al
les werd bestudeerd en leidde tot een
groot plan van verbouwing, waarin ook
ruimte overbleef voor zes nieuwe ka
mers op de tweede verdieping.
Toen het plan eenmaal zoover geko
men was, bleek het onmogelijk te zijn
den ouden gevel nieuw te herbouwen:
het uiterlijk zou in strijd gekomen zijn
met het gemoderniseerde innerlijk. Zij
het met leedwezen, wij moesten het
oude uiterlijk prijs geven en overgaan
tot een modernen gevel. Gelukkig mo
gen wij zeggen, dat onze bouwmeester
Jonkheid een fa?a<ie ontworpen heeft,
die een uitstekenden indruk in de Groo
te Houtstraat maken zal en als staal
van moderne bouwkunst geenszins voor
den antieken gevel behoeft onder te
doen. De afbeelding die wij hierbij ge
ven is daarvan het beste bewijs. De
nieuwe gevel is imposant en zal door
zijn uitvoering de aandacht trekken.
Hij is van oranjerooden baksteen (hand
vorm) met een onderpui van grijsgroenen
dolomietsteen; ook de banden en de
gevelafdekking zijn van dolomiet. Deze
gevel is versierd met een erker, die in
de Groote Houtstraat een goed effect
zal maken. In het midden boven den
ingang wordt het wapen van Haarlem
aangebracht, links en rechts op 1e tien
kapiteelen het wapen van de omliggende
gemeenten met de namen.
Binnen uiterlijk 3 maanden moet de
geheele verbouwing gereed zijn, terwijl
het bedrijf onbelemmerd doorgaat. De
aannemer H. Klaassen uit Heemstede
met zijn mannen arbeiden zoo snel
mogelijk en het besef, dat wij een
schoone toekomst te gemoet gaan troost
ons over de bezwaren van timmeren,
hameren, tikken, kloppen, dreunen,
daveren en alles wat daarbij komt.
„Meine Ruh 1st hin....' zouden wij
met den dichter kunnen zeggen. De
rust is uit ons gebouw verdwenen.
„Mein Herz 1st schwer", zou onjuist
zijn, want ons hart Is licht en ziet ver
langend uit naar het oogenblik, waarop
wij van ons verbouwde, modern en
practisch ingerichte kantoor zullen
kunnen genieten. „Ich finde sle nim-
I mer und nimmer mehr", behoeven wij
den dichter dus ook niet na te zeggen,
want, binnen 3 maanden zal de rust
teruggekeerd zijn.
Het publiek zal van de verbouwing
geen hinder hebben. Het kan als altoos
zyn abonnementen en advertentiën bi)
de administratie brengen en ook onze
redactie bereiken.
Maar als het nieuwe gebouw eenmaal
klaar is zal het publiek zien, hoeveel
practischer en dus gemakkelijker het
geworden is.
HET WITTE KRUIS.
Dinsdag 2 en Woensdag 3 October
houdt de Noord-Hollandsche verecnl-
ging ..Het Wicte Kruis" haar 71ste al-
gemeene vergadering in het Gemeente
lijk Concertgebouw alhier. De vergadering
begint Dinsdagmorgen te half elf. Te
drie uur worden de afgevaardigden of
ficieel ten Stadhuize ontvangen, waama
te vier uur in de Groote Kerk een orgel
concert plaats heeft, dat aangeboden
wordt door het gemeentebestuur. Te
zeven uur nun. wordt de vergadering
voortgezet; dan wordt ook de Witte
Kruis-fihn vertoond. Woensdagochtend
begint de vergadering te half tien.
TOONEELVEREENIGING „HERMAN
HEIJERMANS".
Bovengenoemde vereeniging zal ten
bate van het tooneelfonds een openbare
verloting houden. Deze verloting zal
plaats vinden in het gebouw De Centrale
op 27 September as.
OVER DE SNEEUWVELDEN DER
ZARDEH KOEH GAAT DE TREK.
Cooper en Schoedsack zijn de reis-
verslaggevers van de Paramount, zij
worden uitgestuurd om met de fiimca-
mara het leven en de natuur in db ver
ste uithoeken der wijde wereld op te no
men, zij hoeven niet thuis te komen mot
lieve kiekjes van romantische kasteel-
tjs en bekoorlijke boschpartijtjes, zü
moeten het Leven filmen zooals het)
krachtig en vol geleefd wordt in vreem
de streken, door primitieve volkeren.
Gras....
Gras is dat. wat leven mogelijk maakt
in dc barre oorden tusschen Kaspische
Zee en Perzische Golf, de runderen en
geiten der nomaden grazen er op de
vlakten, de menschen slaan hun ten
ten op. waar gras is.
Maar de Ujd komt, dat het gTas dor
en bruin wordt, dat tusschen 't gesteen
te de dieren zoeken naar wat frisoh,
eetbaar gras.
En Haidar roept de ouden van zyn
stam bijeen. Eén weg is er nog: do
groote trek. En den volgenden dag wor
den de ezels en paarden en ossen be
pakt en begint de trek naar streken
waar gras is. Het moet!
Over de bergen gaan menschen en
dieren, andere stammen sluiten zich aan
en zoo begint de volksverhuizing van do
Bakhtiari. Wild en hollend schuurt do
Karoen tusschen haar oevers, de vijftig
duizend menschen en de vijfhonderd
duizend dieren staan aan den kant.
Maar Haidar moet verder, hier is geen
gras. Op vlotten van opgeblazen geito-
velien gaan de vrouwen over. de man
nen werpen zich in t water, de die
ren worden er in gedreven, zwemmen.
En alles wordt meegesleurd in toome-
looze vaart door kolken en over stroom
versnellingen. Tot de stroom ergens te
gen den stellen kant hen voert: de over
tocht heeft zes dagen en nachten ge
duurd. En weer moeten de stammen
verder.
De Zardeh Koeh met zijn gletschers
en sneeuwtoppen, zij" ravijnen en kale
wanden sluit den weg af. Doch door de
sneeuw treden de dieren, hooger. steeds
hooger. In geweldigen stoet achter elkaar
langs de hellingen waartegen de dieren
opgejaagd worden, en nog hooger moet
liet. over den pas. Moeizaam gaat de
tocht naar beneden, de vrouwen torsen
de wiegen met htm kinderen op den
rug, de dieren dragen de pakken, zwoe
gen voort. En wie niet mee kan moet
achterblijven, om te sterven.
Maar daar liggen de groene graslan
den van Iran's hoogvlakte eindelijk voor
hen open, daar is gras voor de dieren,
daar kan weer verder geleefd worden*
tot opnieuw de groote trek der vijftig
duizend weer beginnen moet.
Wat is dit een geweldige film! Welk
een kerels moeten het zijn die opera
teurs, die tooh in de bewoonde wereld
ln auto's kunnen rijden en in hotels
kunnen 6lapen. om zulk een werk aan
te pakken, om honger te lijden en to
kleumen van de kou. om steeds maar
te trekken, acht-en-dertig dagen lang
met de nomadenstammen naar de vel
den waar gras is. door wielende stroomen
en over een rotsen- en Uswereld die
schier ontoegankelijk lijkt. Zie die vele.
vele beelden die vrijwel volmaakt zjjr..
zooals het wachtvuur in de caravanserai,
de kanwelen als silhouetten tegen de
avondlucht, de trek door het meedoogen.
looze land naar het gras. Daar Is het
beeld der witte sneeuw-gedekte bergen
met door den pas in verren zigzag de
duizenden, het beeld van de kudden ln
't water waar de dood loert.
Het is zeer te waardeeren dat de heer
Bakker, directeur van het Rembrandt-
theater deze film. die vroeger reeds voor
de Film-liga draaide, 't publiek aan wil
bieden. En lvet Is te hopen, dat, gelijk
het plan is, oudere schoolkinderen in
speciale voorstellingen deze film zullen
kturnen bekijken.
Wij. menschen van de beschaafde we
reld. voeren onzen strijd om 't bestaan
met diploma's, verstandelijke capacitei
ten. connecties, speculecren. concurree-
ren. En dan is het goed zoon ftim to
zien a's „Gras" zco'n s toe ren strijd van
menschen met het harde leven. Wjj zien
in de film het volk trekken over *t
sneeuwveld, het lijkt slechts een stof-
rand op een geweldigen gïetscher. DG
mensoh Is klein ln wezen, maar machtig
groot in zijn kunnen, dat leert ons Gras.
Dit is een film die je met het Leven
verzoent.
C. G. B.
Naar het Engelsch van
EDGAR WALLACE.
2°)
„In geval van misdrijf, mijn waarde
jonge dame, moet het openbaar ministe
rie de gruwelijkste veronderstellingen
maken en doorgaans heeft het ge
lijk 1".
Dit ondertioud had het meisje niet
veel voldoening geschonken, doch zij
mocht zich tenminste tevreden stellen
met de wetenschap, dat zij een begin
gemaakt had. Eigenaardig genoeg had
zij over haar vader en diens verdwij
ning nooit veel nagedacht. Het scheen
zoo onbelangrijk, vergeleken bij het lij
den van haar moeder.
De brief en de sleutel; ziedaar twee
nieuwe punten, die zij nooi; eerder over
wogen of geweten had. Met een gevoel
van haar plicht te hebben gedaan, keer
de zij naar Chester Square terug, waar
zij aankwam, juist te rechter tijd om het
vreemdste schouwspel te zien. da* ooit
cc er can siervrkr.j aa--chc-.iv-a vas.
Bij het openen van de deur van den
salon, hoorde zij een schelle srem zich in
toorn verheffen; zij herkende deze als
die van Lord Moron en wilde teruggaan,
doch de gravin, die haar in de deurope
ning gezien had, wenkte haar binnen te
treden. z
Moron zelf was bulten zichzelven van
drift. Zijn vale wangen waren doods
bleek, en terwijl hij zijn woede uit
braakte, stampte hij als een klein kind
op den vloer.
„Ik doe het niet, ik doe het absoluut
niet!" gilde hij bijna. „Ik verlaat mij op
het oordeel van juffrouw hoe-heet-zij-
ook-weer. Ik verlaat mij op u, juffrouw.
Is het billijk dat een man van mijn po
sitie opvolgt wat h ellendige dronkaard
van een dokter hem voorschrijft? Denk
niet dat ik bang ben voor dien ellende
ling, want dat ben ik niet! Ik ken de
wet!"
„Braime heeft eenvoudig de ontvan
gen bevelen uitgevoerd", zeide de gravin
met haar diepe, klinkende stem.
Zij stond naast het schrijfbureau, sleep
met een klein mesje een punt aan een
potlood en keek niet van haar arbeid
op.
„Dat ik mijn kamer voor een jonge
dame moet inruimen, kan mij niet sche
ien," haastte de Graaf zich te zeggen,
.dat zou iedere heer doen. En bovendien.
in mijn studeerkamer ben ik het liefst
als ik uitga, verkies ik alleen te
gaan, en vervloekte hofmeesters om
mij zien heendraaiea —al schreven alle
dokters ter wereld het mij voor. Ik heb
genoeg verdragen, moeder."
Hij dreigde de vrouw met een bevende.n
vinger, doch schijnbaar ongevoelig
voor haar omgeving ging zij kalm mc-t
het slijpen van een punt aan haar pot
lood voort.
„Thans is de maat vol. Trouw dien
ellendeling Ohesney Pr aye, indien gij
wilt dien duivelsdhen booswicht! O, ja
Ik weet er alles van. Ik weet een massa
dingen, waarvan gU geen flauw benul
hebt! Gij moogt mijn geld gebruiken
zooais het u goeddunkt, gij moogt
Lois zag de hand vair Lady Moron om
hoog gaan en de wang van haar zoon als
voor een liefkoozmg aanraken.
„Je bent een stoute jongen", zeide rij
en haar dunne lippen plooiden zich tot
een glimlach.
Doch met een «schreeuw van pijn, dcee
de man een stap uchtenv aarts en greep
met zijn nand naar zijn oloedend aan
gezicht.
Lois kon he tg' en zl« met haar oogen
zag niet gtlooven. En toch zag zij een
lange, rechte snede en het kleine mesje,
waarmee a< vrouw een punt aan haa:
poüood geslepen had, vertoonde een
roode vlek.
KOOHDSTUK XIII.
-Je bent een hééle stoute jongen", ze'.-
de de gravin, weer met het slijpen bezig,
„ga nu weer met je batterijen spelen!
en met een blik van doodelijken angst
keerde de man zich om en rende blinde
lings de kamer uit, het gelaat over
stroomd met bloed.
Er heersehte een doodelijk zwijgen, tot
de gravin de oogen opsloeg.
„Gij houdt mij voor zeer wreed, na
tuurlijk? Doch Selwyn is somtijds lastig
onbegrijpelijk lastig, en ontzetten'
eigenzinnig. Voor zijn eigen bestwil moet
ik hem mijn dwang opleggen. Maar
heusch, ik heb hem niet erger gesneden
dan wanneer hij zich met zijn eigen
scheermes verwond had."
De in zulk een koelen bloede bedre
ven daad had Lois angst en schrik ->p
het lijf gejaagd. Zij kon zich nauwe
lijks verbeelden dat zij niet afschuwelijk
gedroomd had.
„Het was vrij drastisch, vond u niet?"
zeide zij, met moeite haar stem vinden
de.
Weder ontmoetten de donkere oogen
de hare.
.Drastisch? Ja. Dr. Tapatt vindt da:
ik nog niet drastisch genoeg te werk ga.
Hebt gij uw vriendin gesproken?"
„Ja," zeide Lois bijna dankbaar dar
haar aandacht naar iets anders afgeleid
werd.
„En komt zij? Hoe lief van haar! Ik
vertelde u vanmorgen dat ik bang was.
juffrouw Reödie. U heeft zeker niet kun
nen raden waarom, zelfs na Moron's
verrassend staaltje v*n kinderachtig
heid?"
Lois raadde niet en zweeg wijselijk.
Mevrouw de gravin kwam niet weer op
het tooneel van zoo oven terug. Toen
Lord Moron aan de lunch verscheen, zijn
wang opvallend bedekt met hechtpleis
ter, maakte zijn moeder aan het einde
van het maai slechts deze ééne opmer
king:
„Ik verzoek je niet zóó aan het diner
te verschijnen. Selwyn. Men zou denken
dat je uit een aardbeving gered bent."
Waarop hij zacht als een lam ant
woordde: „Jawel, mevrouw".
De verwisseling van kamers had plaats
gehad, en thans had Lois haar intrek
genomen in hetgeen gerust een klein
statievertrek in een van de koninklijke
paleizen genoemd had mogen worden.
Het nieuwe bed was opgeslagen, en
naarmate het uur van de komst van
Lizzy naderde, begon de onrust, die Lois
den geheelen dag over zich gevoeld had.
te wijken. Hoewel zij uitdrukkelijk te
kennen gegeven had. hoe zij wenschte
dat haar zoon aan tafel zou verschijnen,
dineerde de gravin zelve buitenshuis. Al
vorens het huis te veriaten, het zij Lois
roepen.
..Indien gij Selwyn aangenaam bezig
kunt houden, doe het dan. verzoek ik u.
Hij kan héél aardig zijn indien gij het
peii van uw geest tot het zijne kunt la
ten afdalen. Mogelijk zal uw vriendin
den omgang met hem gemakkelijker vin
den dan gU", voegde zij er bij, en indien
Lois niet oen weinig geërgerd geweest
was, had zij kunnen lachen.
Te klokslag zes deed Lizzy haar in
trede, vergezeld van een veelgebruikte
zwarte reistasch, die, naar zij zeide
„haar hofcostuum en kroningsjuweelen"
bevatte. Lois viel haar terstond op het
UJf met een mededeellng. die haar een
schok gaf.
„Je zult vanavond dinceren met den
Graaf van Moron", zeide zU. en van
schrik viel Lizzy in een stoel
„Dat kan ik niet en dat wil Ik niet",
verklaarde zij nadrukkelijk. ,Jk wist dat
ik in een valstrik gelokt zou worden!"
Lois verjoeg haar angst, en, hoewel
zij het voorbeeld van het dienstpersoneel
niet wenschte te volgen door zich in ge
ringschattende termen over zijn Lord
schap uit te laten, wist zij haar vrien
din ln voldoende mate op haar gemak te
stellen, zoodat Lizzy noch flauw viel
noch het hazenpad koos, toen zy aan
den achterlijken. Jongen-ouden man
voorgesteld werd.
Hij stond in den salon met zijn rug
naar den ledigen haard en liet eer. siga
ret tusschen zijn lippen hangen, toen
Lots haar vriendin de kamer binnen
schoof. HU schudde Lizzy losjes de hand,
.(Wordt vervolgd-I J
