HAARLEM'S DAGBLAD
UIT DEN RAAD.
DE „DE LA CIERVA AUTO- GIRO" OP WAALHAVEN.
DC: DERDAG 11 OCT. 1928 DERDE BLAD
De Brockway krijgt de Autobus-concessie.
Naar menschelijke berekening is het
nu zoover, dat de autobussen-kwestie is
uitgemaakt. Een opluchtingMet 2115
stemmen is het voors'el-Keesen, om con
cessie aan de N.V. Stormvogels te IJmui-
den te verleenen, verworpen. Waarna het
voorstel van B. en W., om de concessie
aan de Brockway te geven, werd aange
nomen. Er komen dus drie autobuslij
nen, die de Brockway zal exploiteeren.
Dit laatste debat over de zaak was wel
lang maar niet erg interessant. Het kon
ook moeilijk anders, want bij vorige ge
legenheden was het onderwerp al zoo
grondig doodgepraat. Het is evenwel een
bekend verschijnsel dat lang-slepende
■kwesties nooit kort en bondig afgehan
deld kunnen worden. Dit moet iets te
maken hebben met de psychologie van
bestuurslichamen. Zoo*n oude biefstuk
op het praatmenu wordt zoo taai, dat hij
tot het laatste stukje toe gekauwd, nog
eens gekauwd en herkauwd moet wor
den. Men vergeve mij de onsmakelijkheid
van het beeld!, en ik bied Oharivarius
de termen „nog eens gekauwd" en „her
kauwd" aan voor zijn rubriek „Schrille
^Tegenstellingen"'.
In hoofdzaak werd nu gepraat over de
mate van betrouwbaarheid van de
Brockway Maatschappij in verband met
t ontslag, gegeven aan een lid van het
personeel dat als onderhandelaar was
opgetreden. De voorstanders van De
Stormvogels spaarden de Brockway
geenszins. De heer Keesen, die het vuur
opende, noemde de rancunemaatregelen
tegen het personeel funest en achtte de
(maatschappij niet betrouwbaar. Zijns in
ziens kon men op naleving van de con
cessievoorwaarden bij haar niet vertrou
wen. De heeren Van Liemt en Peper
spraken in dergelijken geest, de heer
Heidsfcra bleek ook geen Brockwayaan,
de heer Visser voelde niets voor de re
deneering die B. en W. in het raadsstuk
hadden gevolgd.
De heeren Reinalda, ex-wethouder; en
Koppen, lid van de Tramcommissie, na
men het voor de Brockway op, en wet
houder mr. Gerritsz verdedigde zijn eer
ste belangrijke voordracht met overtui
ging. Het bijzondere schouwspel deed' zich
dus voor dat drie S. D. A. P.'ers pleit
ten voor het geven van een concessie
aa.n een 'particuliere onderneming. Zoo
als u weet is de verklaring, dat het ge-
sneentebeheer van de autobussen inder
tijd door den Raad verworpen is, nadat
de S. D. A. P.'ers dit vurig verdedigd
hadden. Nu ging het dus alleen nog om
de vraag welke particuliere onderneming
de concessie zou krijgen.
Mr. Gerritsz was zeer op dreef en hield
een zeer vernuftig betoog over de kwes
tie van dat ontslag, zich baseerend op
de redeneering dat het geen inbreuk op
de concessievoorwaarden (in Tilburg)
had meegebracht. Deze redeneering be
streed de heer Loerakker, en ik kan de
verleiding niet weerstaan om een zuiver
parlementaire passage uit het betoog
van het geachte Tweede-Kamerlid te ci-
teeren: „B. en W. van Tilburg verklaren
dat. het ontslag een buitengewoon on
tactische daad was. Het woord „buiten
gewoon" staat er wel niet in, maar even
goed verklaren zij dat het een ontacti
sche daad was". Een operazangeres be
nut wel eens vibrato, om de stem aan
te dikken. De handige parlementaire
nedenaar past middelen als deze toe tot
aandikking van het argument.
Objectief de zaak beschouwend, zou ik
niet willen beweren dat de heeren Ger
ritsz en Loerakker een van beiden abso
luut gelijk hadden in hun beoordeeling
van het Tilburgsehe ontslag. Het is een
kwestie van appreciatie. Vindt men het
voldoende als een maatschappij precies
de concessievoorwaarden nagekomen
heeft, of eischt men dat zij ook daarbui
ten zich strikt correct heeft gedragen?
Omtrent de financiëele soliditeit van
de Brockway las mr. Gerritsz een ont
vangen informatie voor. en hij beriep
zich weer op het oordeel van de Tram-
commissie, in wier eenstemmig advies de
Raad z,i. absoluut vertrouwen moest
stellen. Het standpunt van mr. Gerritsz
■ten aanzien van de commissies van
Bijstand begrijp ik nog steeds niet. Zij
zijn. hoe men ze ook beschouwt, slechts
commissies van advies, en de Raad is
dus ten allen tijde volkomen bevoegd om
van haar conclusies af te wijken of ze te
verwerpen. Moest men de eenstemmige
adviezen der commissies steeds opvolgen,
dan zou het volkomen overbodig zijn om
nog Raadsvergaderingen over de betref
fende onderwerpen te houden. Men zou
kunnen zeggen, als b.v. het R.-K. en het
S. D. A. P.-lid in een commissie tot
eenstemmig oordeel waren gekomen:
„Ziezoo, nu is er een meerderheid voor,
want die twee heeren vertegenwoordigen
met hun fracties 23 van de 39 stemmen".
Er dan nog eens in het. openbaar over
te gaan redeneeren zou niet veel zin
meer hebben.
Maar het is nog niet zoover dat alles
per fractie stemt, en bij deze gelegen
heid bleek juist de S. D. A. P. zeer ver
deeld.
Eenig debat ontstond nog over de niet
zeer belangrijke waag of het voorstel-
Keesen (tot concessiever leening aan de
Stormvogels) een amendement was op
het voorstel van B. en W. (tot conces
sieverlening 'aan de Brockway). De
burgemeester zei dat het een nieuw voor
stel was, de heer Visser was daarover
hevig verontwaardigd en noemde het een
amendement, waarop wethouder Bruch
een beschouwing ten beste gaf over de
aloude vraag: ..Wat is een amende
ment?" Volgens prof. Buys zou dit er
geen zijn, volgens dr. Kuyper, die alle
wijzigingen als amendementen beschouw
de. wèl. Wij kwamen niet tot definitieve
zekerheid over de vraag of Buys gelijk
heeft of Kuyper, maar het hinderde
eigenlijk niets. De heer Visser, die persé
iets bereiken wou, vroeg eerst een stem
ming over de prioriteit der beide voor
stellen. en dat des heeren Keesen kreeg
de prioriteit, waarna het met 2115
stemmen werd verworpen en aan het
recht van demonstratie voldaan was. De
Brockway kreeg daarop de concessie
z. h. s.
Er komen reclamezuilen met licht-
klokken. Weer een stap op den weg die
naar de Wereldsteedsche Allure leidt.
Het zal aardig zijn.
Zoo ongemerkt, tusschen de bedrijven
door, kreeg de nieuwe wethouder een
werkverschaffirgs-voorstel er door en
bovendien nog een voorstel tot ophoo
ging en rioleering van straten dat even
eens vrijwat werkverschaffing betee-
kent. Het was voor mr. Gerritsz onge
twijfeld een plezierige raadszitting.
In de volgende zitting zal waarschijn
lijk het vertrek van den wethouder van
Onderwijs, mr. Bruch, die Gedeputeerde
zal worden, een feit zijn. Enkele weken
geleden ontviel het College de heer Rei
nalda, thans weer fractieleider. Wat
Iblyft er op deze wijze over van de oude
beproefde groep, die een jaar geleden
werd herkozen in de schoone verwach
ting dat zij weer voor vier jaar werd „in
gehuurd"?
De lijst der gepensionneerden groeit
inmiddels, en als die wethouderspen
sioenen niet bijtijds worden herzien er
schijnt nu een voorstel op til te zijn
komt er nog eens een veteraan van
vijfentwintig lentes op. Nu telt zij al
twee veertigjarigen.
R. P.
FROF. DR. A. H. DE
HARTOG.
EEN KWART EEUW
PREDIKANT.
Men schrijft ons:
Een der geweldigen van den tijd, mi
litant staande in het heden, man van
groote geleerdheid, met een kinderlijk
geloof in den Eeuwige, wiens gansche
optreden als het ware gedragen wordt
door een innerlijken drang, dien hij zich
van God opgelegd gevoelt, die opkomt
voor de eeuwige waarheid met al de
kracht van zijn heldhaftigen geest. Maar
ook een man met een trouw hart, een
man die zich van binnen zoo klein ge
voelt, klein sbaande in het gezicht van
den Eeuwige, gelijk zoovele waarlijk
grooten zich klein hebben gevoeld.
Zóó kan worden geschetst onze oud
stadgenoot Prof. Dr. A. H. de Hartog,
die heden Donderdag herdenkt den dag.
dat hij het vierde eener eeuw predikant
in de Ned. Hen*. Kerk is. Inderdaad in
menig opzicht een buitengewoon merk
waardige figuur, zcoals men in onzen
slappen tijd. onzen tijd van verwording,
maar weinigen ontwaart. Een figuur, die
lar.gs wonderen weg is gekomen tot die
heerlijke rustgevende overtuiging.
midden van de onrust der tijden die
zijns is en die sinds het oogenblik dat
ze hem is geworden, tracht ook anderen
haar deelachtig te doen worden, daartoe
niets ontziende, geen moeite en geen
strijd. Man van een onwankelbaar ge
loof!
Een man. die zijn beteekenis daaraan
ontleent fóóral dat hij is een persoonlijk
heid, die in onzen aan persoonlijkheid
al te armen tijd. daarom vooral wel mag
gewaardeerd en geëerd worden. Een op
recht man. Echter, iemand, die veel cri-
tiek gewerd, die ook menigmaal werd
bestreden, gelijk het lot is van die allen,
die waarlijk iets zijn, die maar niet de
groote massa naar den mond praten, die
iets durven. Aan den eenen kan^ de
dankbare waardeering van verscheide-
nen, aan den anderen de felle bestrijding
van menigeen. Zóó werd zijn lot. Is dat-
te verwonderen gegeven de figuur die
hij is?
De uitspraak die de bekende ds. J. H.
Gunning Jhzn. eens omtrent hem deed
zal beaamd worden door een ieder die
Prof. de Hartog kent. „Hij is te oprecht
om in deze onware wereld veel opgang
te maken, te diep om door vele zooge-
naamd-mtellectueelen verstaan te wor
den, hoewel vele geringen en eenvoud 1-
gen hem uitnemend begrijpen, hij is voor
mij een der bestendige opwekkers en ver-
fris-chers van mijn geest, voor wien ik
God herhaaldelijk dank".
Hoe menigmaal is gebleken dat het
machtig geweldig en bezielend woord van
Prof. de Hartog bij de eenvoudigen naar
den geest er inging, weerklank vond.
Hoevelen ran die eenvoudigen zijn niet
door hem gesticht, door hem opgebeurd
in hun strijd; hoevelen van die eenvou
digen hebben God gedankt voor wat hij
voor hen is geweest als prediker van het
Evangelie, maar ook apologeet, hun ge
vende kracht en sterkte!
Is dat al niet schoon? Is zoo Dr. de
Hartog niet geweest de waarachtige pre
diker? Zijn eenige zucht is, zijn cenige
behoefte is. zooals de heer Jac. Rustige
het eens zeide „allen te brengen tot God
en daarom tot den vrede". En hij ging
voort:
„Daarom raast hü, daarom stormt hy.
daarom smeekt en bid:, en zucht hij,
daarom heeft hij de .Middaghoogte"
opgericht, dat- er toch geen mocht kun
nen zeggen van God niet te hebben ge-
hoord, want hfj is met ontferming be
wogen vanwege de zielen der mensch-
heid want. o wonder, hij heeft de men-
schen lier".
Zijn leven was een van bewogenheid
niet van ruste. Hij is de zoon van Prof.
A. H. de Hartog een bekend hoogleeraar
aan de Vrije Universiteit te Amsterdam.
Te Rotterdam werd hij geboren. Hij
bezocht daar en te Amsterdam scholen
en was daarna eenigen tijd leerling der
school der Hernhutter Broedergemeente
te Neuwwied. Door helmwee gedreven
kwam hij spoedig naar huis terug en
ging toen op kostschool in het instituut
Bijleveld. den vader van het tegenwoor
dig antl-rev. Kamerlid Mr. h. Byle-
veld Jr.
Toen de heer Bijleveld te Amsterdam
werd benoemd als Directeur der Gere
formeerde Kweekschool, kwam hij op
circa 17-jarigen leeftijd in het ouderlijk
huis terug, hij kreeg eenigen tijd pri
vaat onderricht en begaf zich eerst in
den boekhandel, daarna in den effecten
handel. Deze levensrichting bleek echter
in strjjd met zijn wetenschappeiyken en
wysgeerlgen aanleg.
Op 24-jarigen leeftijd ratte bij de
studie op en moest hij, daar hij geen
klassieke opleiding had genoten, eind
examen Gymnasium doen als extraneï»,
waarvoor hij te Arnhem reeds binnen
de twee jaar slaagde. Intusschen ouder
loos geworden, werd hij student aan de
Vrije Universiteit te Amsterdam, waar
hij circa drie jaar studeerde in de Theo
logie onder de bijzondere leiding van Dr.
Kuyper. Daarna studeerde hij aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht waar hij on
der anderen leerling was van Prof. Dr.
S. D. van Veen. In het jaar 1903 promo
veerde hij daar tot doctor in de Theolo
gie op het onderwerp: ..Het probleem
der wilsvrijheid naar Schopenhauer".
Zijn eerste standplaats als predikant
was Ommeren bij Tiel in de Betuwe Dr.
de Hartog was daar iets langer dan twee
jaar predikant. Januari 1906 vertrok hij
naar Heemstede. Na daar 4 jaar werk
zaam to zijn geweest, ging dr. de Hartog
naar Haarlem, waar hij 17 April 1910
zijn intrede predikte. Tot- aan het einde
van 1917 was hij hier werkzaam. Hij
hield 23 September 1917 zijn afscheid,
om daarna als predikant de Ned. Herv.
Kerk van Amsterdam te dienen. Den
30en September daaraanvolgende deed
hij zijn hitrede in de hoofdstad des lands.
De inweepredikatie had plaats in de
Nieuwe Kerk.
Zoo in hei, kort de loopbaan van Dr.
de Hartog. Echter meer dan predikant
is hy geweest. Hij was naast- predikant
de apologeet zooals we al zeiden, die zijn
krachten heeft gewijd aan de bestrij
ding der Godloochenarij. Een ieder
Haarlemmer herinnert zich het open
baar debat dat hij hier heeft gehouden
in 1909 met nu wijlen F. Domela Niou-
wenliuls over het onderwerp „De Gods
dienst gehandhaafd door de weten
schap". Een gebeurtenis waarover in
alle kringen werd gesproken. Naar aan
leiding van dat debat werd opgericht de
vereeniging „De Middaghoogte" die ten
doel had, de Christelijke wereldbeschou
wing te verdedigen en meer in het bij
zonder aan te toonen, dat de Gods
dienst door de wetenschap werd gehand
haafd.
Na zijn heengaan uit Haarlem sticht
ten zijn geestverwanten de „Dr. A. H. de
Hartog-stichting", die ten doel had me
de te werken tot verspreiding van de
inzichten van dr. de Hartog op theolo
gisch en philosofisch gebied. Verschei
dene geschriften wei-den reeds door die
stichting verspreid. Zooals daaruit blijkt
heeft Dr. de Hartog zich mede op het
terrein der wijsbegeerte bewogen. Ook
als wijsgeer maakte hij zich naam.
Verscheidene werken op wijsgeerig ge
bied verschenen van zijn hand. Voorts
verdedigde hij zijn ideeën in onder
scheidene periodieken. Békend is vooral
het geschrift van Dr. de Hartog, Grond
beginselen der dogmatiek.
Geheel zijn leven was er een van be
wonderenswaardige werkkracht en werk
lust.
Nog maar kort is Dr. de Hartog als
hoogleeraar werkzaam en wel als bui
tengewoon hoogleeraar! Tijdens zijn
verblijf te Haarlem werd hij geplaatst op
de voordracht voor Kerkelijk Hoog
leeraar in de Theologie te Utrecht als
opvolger van Prof. Cannegieter, maar bij
staking van stemmen moest het lot be
slissen en dat i.Jl op dr. J. R. Slotema-
ker de Bruine den tegenwoordigen minis
ter.
Toen later een opvolger van Prof. Bol
land moest benoemd worden, was veler
gedachte dat dr. De Hartog zou geko
zen worden. Tegen veler verwachting in
- erd Dr. de Hartog ..gepasseerd". De
.Dr. A. H. de Hartog-stichting" waar
van we reeds gewaagden. verkreeg
daarna toestemming tot vestiging van
een bijzonderen leerstoel voor de Apolo
gie van het Christendom. Ze wees Dr.
de Hartog aan tot het bezetten daar
van.
Op 18 October 1926 aanvaardde dr.
De Hartog het ambt van buitengewoon
hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht met een oratie over „de grond
slagen ran het Christendom".
Een zeer uitgebreid comité heeft zich
onder leiding van oud-Minister Dr. J. Th.
de Visser gevormd om dr. de Hartog he
denmiddag te huldigen Zondagmorgen
zal dr. de Hartog in de Nieuwe Kerk een
gedachtenisrede uitspreken.
TANKINSTALLATIE IN
BRAND.
KOOLZWARTE MASSA'S OVER
HAMBURG-, 10 October (VP
Hedennamiddag is in de te Ostermoor
zich bevindende tankinstallatie van de
(Mineraloei und Asphalwerke A. G. te
Hamburg door ioz nu toe onbekende
oorzaak een der kleine tanks geëxplo
deerd. Sinds drie uur vanmiddag staat
deze tank in lichte laaie. Enorme kool
zwarte wolkenmassa's trekken over het
land. De brandbluschinstallatie van hel
bedrijf werkt op volle kracht, doch het
is nog niet zeker of men er in slager,
zal het vuur tot de tanks te beperken.
Van de inwoners van Ostermoor heeft
zich een groote opwinding meester ge
maakt, daar zij vreezen dat het vuur zich
aan de overige tanks zal rneeöeelep.
Twee personen rijn gewond.
zonder De La Cierva
KENNERS ZIJN ENTHOUSIAST!
WAT IR. STEPHAN ONS VERTELDE.
(Van onzen eigen redacteur).
Vlak na de aankomst der „Cierva Auto-giro". Van links naar rechts: de Spaansche gezant in Den Haag Comtc de
Bradere, de secretaris der «Auto-giro Company" R. Blake en piloot A. H. C. Rawson. Op deze foto kan men goed zien
hoe de „windmolen" (geheel vrij van den motor) bevestigd ij.
Een intiem-gezellig ..Waalhaven". Klei
ner en gemoedelijker aan Schiphol. Veel
bezoekers die allen uitzien naar de fa
meuze auto-giro van la Cierva. Tal van
„kisten" uit Soesterberg zijn in de lucht
en op het vliegveld. Twee groote water
vliegtuigen van de Kooy zweven als ver
liefde libellen dicht bij elkander af en
aan. De roode fotograaf van de K. L. M.
(d. w. z. het roode tweedekkertje waarop
geschilderd staat „Fotodienst der K. L.
M.") staat bijdehand om straks te star
ten. Tal van autoriteiten uit burgerlijke-
zoowel als uit militaire kringen kijken
naar de lucht in Oostelijke richting.
Maar om 1 uur Is er nog geen „la
Cierva". Doch men verveelt zich niet. Er
zjjn vele attracties. In de eerste plaats
de „beambte" die als explicateur dienst
doet. Voor een vliegveld eer, kostelijke
uitvinding! Zie hoe hij zich met een wel
bewust air tot het publiek achter de lij
nen wendt.
Waarlijk, in dezen man rit kopij! Met
welk een sappig Rotterdamseh accent is
deze „luidspreker" behept!
Ook de dame die aan ieöeren man
in 'n overall of met een motorkop inlich
tingen vraagt over meneer la Cierva is
amusant. Met serieuze hardnekkigheid
klampt zij zich vast aan alles wat vlie
genier lijkt. Deze sportieve vrouw heeft
klaarblijkelijk een zwak voor putties,
stofbrillen, en benzine- en cliegeuren.
Inmiddels komt er steeds meer pu
bliek. Wij zien onder anderen ir. Ste-
phan. directeur van de Fokker-fabrieken.
Vogel, voorzitter van de Kon. Ned. Ver.
voor de Luchtvaart. Kolff en De Niet.
voorzitter en secretaris van de Rotter-
damsche Aeroclub. overste Hardenberg,
commandant van de Luchwaartafdeeling
te Soesterberg. Luitenant van Weerden
Poelman, ir. Grasé. De Veer, chef van het
Bureau Luchtvaart van het Dep. van Wa
terstaat, de kapiteins Versteeg en Steup
van de militaire luchfcvaartschool te Soes.
terberg, ir. Van Baumhauer van den
Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart. H.
Martin, secretaris van de K. L. M. Ook
de Spaansche gezant Comte de Bradere
gaf blijk ran zijn belangstelling.
En het motor gedaver wordt steeds zwaar,
der. Tegen half twee vernemen wij dat
de autogiro vlak bij Arnhem is gedaald
wegens benzinegebrek. Volgens luitenant
Versteeg is het een hebbelijkheid van de
.windmolen" om bij iedere Shell- of A. P.
C.-pomp neer te strijken. Doch straks zal
blijken dat dit een flauwe aardigheid is.
Langen tijd blijft het dubieus of genoem
de „windmolen" wel naar Waalhaven zal
komen! Want zooals dat bij dergelijke ge.
legenlieden altijd gaat, de een zegt dit de
ander dat; volgens A. is de auto-giro
doorgevlogen naar Schiphol, vclgens B. is
hij geland in Soesterberg. Te twee uur
vernemen wy officieel dat la Cierva in
ieder geval niet naar Whalhaven komt.
Hij zie sd in Amsterdam en laat zich bi]
het publiek verontschuldigen daar hij
naar Londen moet vertrekken. Doch zijn
koffiemolen. zooals de vaklui zeggen
komt wel! Te kwart over twee
deelt de meergenoemde explicateur die
zoo teedere herinneringen oproept aan
zijn voorganger m de bioscoop mede
dat de auto-giro in Soesterberg is aan
gekomen en vanciaar te kwart over twee
is opgestegen in de richting Waalhaven.
Nu komt er beweging onder de
schouwers. Het terras - troomt leeg. Rond-
verzamelen zich eenige honderden men-
schen. Het schijnt dat alles wat Soester
berg aan legervliegtuigen missen kan
zich op het oogenblik in de lucht
vindt, 't Werd inmiddels tijd dat de
auto-giro kwam. Een i-antal journalisten
immers had reeds de kopper, bij elkaar
gestoken om zien voor gemeene rekening
een van de „kisten" der K. L. M. af te
huren en daarmee den omtrek van Am-
hem te verkennenEen idee eer -journa
listiek waardig! Edoch deze maatregel
bleek ovemoodig, war.t te kwart voor drie
kwam, hoog geëscorteerd d.-or vliegtui
gen van Soesterberg, rje windmolen aan
zweven. Een nieuwe sentatk op vliegge-
bied! 't Lijkt een toestel met afgeknotte
vleugels, gedragen door vier horizontale
lustig rondlepeiende molenwieken! Een
enorme exotische spinnekop tegen he:
blauwe uitspansel! Het ding nadert snel.
Nu is het recht boven ons. Verwacht u nu
niet lezer dat deze overgangsvorm tus
schen hélicoptère en gewone -vliegmachi
ne in loodrechte lijn naar beneden komt
zakken! Neen, hij daalt weliswaar vrij
steil, af en toe weer een eindje schuln-
vooruit zwevend en dan weer wat zak
kend. schier loodrecht. Het fijne moet
nog komenAls de „La Cierva auto-giro"
vrij dicht het aardoppervlak is genaderd
zakt zij plotseling loodrecht neer en zet
zich op den grond bi na znu men zeg
gen zooals een kraai met uitgestoken
pooten zich op het ijs zet. En dan staat
het toestel ook zoo goed als onmiddellijk
stil! Met andere woorden: het heeft
slechts een zeer klein landingsterrein van
noode om veilig op a:»rde neer te strijken.
Een gewoon toestel moet zooals ledereen
weet de ruimte hebben om over een flan
ken afstand uit te loopen. Dit dient hie
wel gezegd: een leek ziet het bijzondere
zoo gauw niet in. Alleen die vier molen
wieken trekken van de „windmolen" de
aandacht. Dat is net curieuze van het ge
val. Slechts de vakman kan genieten van
dat laatste gedeelte der landing.
Al het andere Is normaal aan het vlieg
tuig, dat voor ons leeker. zich in
de lucht precies zoo gedraagt, als leder
ander toestel. Alleen dat het dan nog wat
onbeholpener schijnt!
Een applaus steeg op toen de inzitten
den der auto-giro uit de cockpit klauter
den. Het zijn piloot Rawson en zijn pas
sagier, mr. Blake, secretaris van De la
Cierna Auto-Giro Comp.
Zij werden welkom geheeten door be
stuursleden van de R. A. C. en de K. N.
V. v. d. L.
Het publiek drong aan alle kanten
op en in minder dan geen tijd vormde
het een dichte haag rondom de moppe
rende „commissie van ontvangst" die
geen kans zag om haar taak behoorlijk te
verrichten. Hetgeen echter aan hen zeil
te wijten was, daar de orgauisatie abso
luut onvoldoende was.
In de algemeene verwarring ontdek
ten wij den heer Ir. Stephan een
der leiders der Fokkerfabrieken in Neder
land. in gesprek met den beraamden,
„invlieger" Ir. Grasé. Beiden waren opge.
togen over de la Cierva's vinding. Ir.
Grasé had maar één woord: „Reusach
tig!" doch hy vestigde er met nadruk de
aandacht op dat men deze „windmolen-
moet beschouwen als het allereerste be
gin; wat de vliegmachine tien jaar gele
den was. dat is deze auto-giro in zijn
genre. nu. Even later besteeg de heer
Grasé zelf als eerste passagier het toe
stel, en in dien tijd gaf Ir. Stephan
ons den volgenden uitleg: „Voorloopig ligt
de waarde van deze machine alleen
de mogelijkheid tot landen op een
uiterst klein gebied. Voor den start heert
het nog een ra ij groot terrein noodig, om-
om de lijnen langs het landingsterrein dat de „windmolens" dan nog niet
De „Cierva Aato«giro" op Waalhaven. Station»-chef Bo uraan beet piloot
Rawson welkom.
voldoende snelheid draaien. Immers deze
geraken in beweging geheel los van
den motor! door de voorwaartsch*
snelheid van de machine, en doen dus
eerst dan dienst als draagvlakken wan
neer het toestel ren zekere snelheid heelt
bereikt. De la Cierva heeft naar ik meen
zes auto-giro's deze is echter een 2-per-
soons en een licht exemplaar. Ze voeren
er maar een negentig liter benzine mee
mede. Daarom cok moet alles zoo licht
gebouwd zijn. en daarom ook is de wind
molen niet aan den motor gekoppeld, do
mechaniek die daarvoor zou noodig zijn
zou het gewicht weer te aanzienlijk doen
toenemen. Men moet deze auto-giro dan
ook beschouwen als een middel om te ex
perimenteerenmaar dan: een waardevol
middel. Thans moet men rich op de vol
making toeleggen. Doch voorloopig zijn
wy over dit begin zeer enthousiast!"
Na den heer Grasé die opgetogen was
over zyn ervaringen in de „La Cierva"
maakten eenige andere vliegeniers nog
pasagiersvluchten met den heer Rawson.
Allen waren zU enthousiast over het
landen en over de perspectieven die door
de Cierva's vinding geopend worden.
Het begon reeds donker te worden toen
wij Waalhaven verlieten. De windmolen
werd in een vllegtulgloods geborgen.
Drommen trokken op naar Rotterdam.
dat met zijn vervaarlijke havensilhouet
ten reeds in grijze nevels stak.
Het was een interessante middag, en
weer een nieuwe sensatie!
F. A.
D. J. TORK. t
In den ouderdom van 59 jaar ie
Woensdag alhier overleden de heer D. J.
Tork. voorzitter van de vereeniging
„Ziekenzorg", waaraan hij al zijn krach
ten wijdde.
Op 18 Mei 1922 werd hij in de vacature
R. J. Dijk by tusschentydsche verkie
zing tot Ud van den gemeenteraad be
noemd. Hij had zitting voor de S. D. A.
P. Op 14 Juni werden zün geloofsbrieven
in orde bevonden en op 12 Juli d. a. v.
werd hy geïnstalleerd. By de nieuwe pe
riodieke rarklezingen In 1923 stelde de
heer Tork zich niet meer beschikbaar.
In den Alg. Ned. Tyjoografen Bond
was hy een zeer geziene persooniykheld
Hy was dan ook langen tijd voorzitter
der afdeeling Haarlem en jarenlang pro
vinciaal vertegenwoordiger van dien bond
Hoewel hy sinds lang geen bestuurslid
meer was, werd hy in de vergaderingen
altyd zeer gaarne gehoord: zyn advie
zen werden steeds op den hoogsten prijs
gesteld. De heer Tork was een boeiend
spreker, die altyd eeriyk voor zijn mee
ning uitkwam. Hy trad ook dikwyis in
ontwlkkellngsbljeenkomsten als spre
ker op.
De overledene was ook een zeer ver
dienstelijk lid en geducht tegenstander
tn het Haarlemsen Schaakgezelschap.
Van 31 October 1927 af was de heer
Tork aan het ziekbed gekluisterd. Lan
gen tUd dacht men. dat de krachtige
man- nog wel herstellen zou, maar In de
laatste drie weken werd zijn toestand
ernstiger, zoodat de hoop op herstel op
gegeven moest worden.
De begrafenis zal plaats hebben Zater-
j dagmiddag 12 uur op de Alg. Begraaf-
plaats aan de Koeverlaan.
