BUITENLANDSCH OVERZICHT
"Prim®®
Vfi cent
PANTSERKRUISER A.
SENSATIONEELE REDE VAN DEN
SOC.-DEMOCRAAT WELS.
Mavnaes'
vaseune-
Chesebrough
STADSNIEUWS
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 16 NOV. 1928
VIJFDE BLAD
Militaire „Spielerei?"
Spijkers met koppen.
T BELANGRIJKSTE NIEUWS
Zoo is dan in behandeling gekomen
het door de Duitsche Sociaal democraten
ingediende voorstel tot stopzetting van
den kruiserbouw. Zekere fracties van
den Rijksdag hebben by de debatten
menigen bitteren pil moeten slikken.
Dat begon al bij den speech van den
soc.-democraat Wels, die verklaarde dat
het voorstel van zijn fractie het gevolg
was van het resultaat der Rijksverkie
zingen, waarbij de koers, die tot toen
gevolgd werd, gewijzigd was en waarbij
zich vooral de meening van het volk
kon doen gelden. Voorts uitte spreker
een aantal argumenten die niet mak
kelijk te ontzenuwen zullen zijn: De
Rijksminister is op de beslissing van het
parlement, vooruitgeloopen en heeft be
stellingen tot een bedrag van meer dan
30 millioen boven het hem toegestane
bedrag gedaan. (Dit is te erger daar de
RiJksweerminister wist. dat de pantser
kwestie een politieke kwestie was en dat
hij aldus den Rijksdag voor een fait
accompli heeft geplaatst). De pantser
kruiser van het type A zoo vervolgde
Wels is volgens verklaringen van
experts als admiraal von Galster,' een
absoluut onbruikbaar instrument. Zelfs
de vurige tegenstander van de s. d.,
kapitein Ehrhardt, heeft volgens Wels,
verklaard dat de pantserkruiser een on
ding is. Ehrhardt zou zelfs gesproken
hebben van militaire „SpielereiI"
Wels' speech nam verder een sensa-
tioneelen loop toen hij verklaarde dat
alle mogelijke middelen aangewend
moeten worden om het gat in de be
grooting van 6 a 700 millioen te stop
pen.
Spreker leest dan een en ander voor
©ver den toestand in het Waldenburger
„hongersnoodgebïed". De communistische
afgevaardigde Bertz interrumpeert dan
herhaaldelijk, waarvoor hij tweemaal tot
de orde geroepen wordt.
Wels schildert dan den nood in
Oost-Pruisen en verklaart, dat voor het
geld. dat de pantserkruiser kost in ge
noemd district 30.000 a 40.000 boeren
gevestigd kunnen worden. Deze men-
echen zouden een betere bescherming
voor de Oostgrens vormen, dan een
militair onbruikbaar parade-schip. Zoo
lang te Berlijn en elders de woning
nood nog zoo groot is, zoolang de sani
taire toestanden waarin het proleta
riaat moet leven, nog zoo jammerlijk
zijn als thans, mag het geld van de
belasting-betalers niet aan militair
speelgoed weggegooid worden. Wanneer
gij (tot rechts) dergelijke schepen wilt
hebben, brengt dan zelf liet benoodvgde
bedrag bijeen". (Levendige bijval bij de
soc.-democraten)
De communisten die op een waar
lijk potsierlijk ondoelmatige wijze doo:
deze debatten heen gelaveerd hebben
trokken natuurlijk aan t kortste einde-
Hun voorstel werd verworpen.
In zijn antwoord dat feitelijk Wels'
- argumenten niet kon raken, merkte
Müller onder anderen op dat het schip
niet gebouwd werd om als eventueel
wapen tegen Rusland te dienen. „Ik
wil deze bewering niet ernstig opnemen
voor de Russische gezant er zelf mee
voor den dag komt. (Kresfeinski, de
Russische gezant die aanwezig was.
lachtte bij deze opmerking).
De gewraakte Rijksweerminister Groe
ner n_ i dlaarna het woord, en werd
met de kreet „hondsvot" begroet.
Grotener gaf een zakelijke uiteenzet
ting van het feit waarom zijnsinz'tens
Duitschïand een vloot rioortlg heeft, en
mn dte doelmatigheid van panitseMcruii-
ser A. Tenslotte mérkte Groener op dat
hij zijn pcsSfclte als rijksweermin j-stier bij
hiel- staken van. den bouw va)n den pant
serkruiser, niet zou kunnen verantwoor
den.
De Duirtsch n'atlonalen di'en'üe'n tn-
tussch-em een voorstel in, dat wel teeke
nend is voor de verderfelijke psychose
die by sommige g-roépén nog heerschit;
het behelsde het pllan om in geval het
sociaal -democratische Voorstel wtondt.
aangenomen, het hierdoor bespaarde
bedrag voor den staat, en de afweer te
gen luchtaanvallen te bestedien.
Het debat dat volgde was min of meer
humoristisch en tragisoh. Het is won
derlijk dat er een week na die viering
van het sluiten van den wapenstilstand
met zooveel hartstoah'el jjke ambitie
over het in stand houden van het oor
logstuig gesproken kan worden I
Wij ontvingen hedene~n tele
gram van den volgenden inhoud:
BERLIJN. 15 Nov. (V. D.) De scherpe
rede. die het soc.-d^mooratisohe R''ks-
daglid Wels hedenmiddag in den Rijks
dag tyders het pantserkruiser-defctet
hield, heeft zoowel bij de burgerlijke
partijen als bij de reeeerin-gspartijOn
groot opzr'en gebaard. Volgens betrouw
bare mededelingen heeft heit kabinet
na afloop van bet Rijks dag-debat een.'
korte vergadering gehouden, waarin de
bede van Wc us besproken werd. Een dér
socaal-democratische ministers legde
edhöeT geruststellende verklaringen af.
Naar aanleiding van deze verklaring
geflooft men in poTiltidke krfngen thans
niet, dat ondanks de scherpe rede
van Wels dé pantserkruiser -affaire
het voortbestaan dier huidige regeering
in gevaar zal brengen.
Toch lijkt ons deze geruststellende
verklaring van nogal verontrustende be
teek ends. Het conflict dat zioh thans
zoo heftig openbaart zal ridh vroeg of
betrekkelijk binnenkort toch zeker op
de huidige regesring wreken.
F. A.
MOREELE OVERWINNING
VAN POINCARé.
POINCARé.
PARIJS, 15 Nov. (VD.) Heden
avond nam de Pransche Kamer een
motie van vertrouwen in de regeering
Poincaré aan met 330 tegen 129 stem
men.
Het Handelsblad schrijft nog:
De zitting der Kamer begon minder
rumoerig dan men had verwacht. De
communisten bleven rustig; de radica
len zaten als verstijfd. Alleen de so
cialisten legden bedrijvigheid a-an den
dag en wachtten den eersten zin van
de regeeringsvexklaring af om door
ironisch gelach aan hun gevoelens lucht
te geven. Deze zin zeide, dat de nieuwe
regeering zou steunen op alle republi
keinen. Het gelach der socialisten dwong
de rechterzijde te antwoorden met luid
ruchtig applaus, doch spoedig was de
rust hersteld. De radicalen legden in-
tusschen een volstrekte onverschillig
heid aan dsn dag. De rechterzijde juichte
nog de passages der regeeringsverkla-
ring toe, die verklaren, dat de regeering
bevrediging wenscht te geven aan de
verlangens des volks tot het bevorderen
van den weg naar een rechtvaardiger
en humaner samenleving.
De Kamer gaf daarop den eersten
socialistischen interpellant Vincent
Auriol, zonder te interrumpeeren, gele
genheid een aanval te deen op Poincaré.
Auriol kon zoovele malen als hijzelf
wilde herhalen dat Poincaré naar rechts
was verschoven tot het vervangen van
de oude liberale politiek door een re
actionaire politiek, en aat hij thans een
poging deed om een scheuring te bren
gen in de linkerzijde, hij kon zeifs
zonder protest vragen, of hij de inzich
ten aanvaardde van zijn nieuwen mede
werker Fromagct, die onlangs een ver
klaring aflegde om te protesteeren tegen
de ontruiming van het Rijnland.
Het was een. merkwaardig oogenblik
to-en Auriol aan de radicalen vroeg, of
zij tJha-ns hun repubhkeinsohsn plicht
zouden doen en of zij krachtig het. reac-
tionnair ministerie zouden bestrijden.
De radicalen bleven onibs,vagelijk bet
stilzwijgen bewaren.
Het antwoord van Poincaré aan. de
inter peil anten maakte zoo'n sterken in
druk op de Kamer, dat de radicalen
zelf getroffen bleken en een aanzienlijk
deel hammer hem toejuichten. Poincaré
zeide ter verdediging van het vormen
van een kabinet zonder de radicalen.
dat zoodra Frankrijk zioh zal hebben
hersteld, men weer zou bunnen over
gaan tot het inachtnemen varn strikte
parlementaire regelen. Poincaré zette
den tegenwoordigen stand der onder
handelingen met Dui-tscMand over de
schulden uiteen. Hij eindigde met een
beroep op de vaderlandsliefde van alle
partyen teneinde de regeering In staat
ie stellen de discussies over de begroo
ting en onderhandelingen over die schul
den voort te zetten.
De socialist RenaudeL die zijn aan
vallen op Poincaré hervatte, bracht
tooh hulde aan zijn eerlijkheid, waar
mee hij een ovatie van de geheele Ka
mer en alle partijen uitlokte. De eind
stemming werd natuurlijk een triomf
voor Poincaré. De radicale onthielden
zich allen van stemming over het vo
tum van vertrouwen.
Wij vernemen nog:
Poincaré verklaarde krachtig dat heit
Inopportuun zou zijn den Godsvrede te
breken zoolang Frankrijk niet volko
men haar economische gezondheid en
finanoieele evenwicht had herwenmstn.
Hij zeide verder dat hij nooit degenen
had1 begrepen, die de nationale eenheid
eiscbem ten profijte vah een groep of
partij. Het had daarom geen zin veran
dering te brengen in zijn roedewerkers
of het regeeringsprogTam. Hij verdedig
de de artikelen 70 en 71, waarvan de le
den der regcering met algemeen e Stem
men den tekst en de procedure goed
keurden. indien, zoo zeide hij, de uit
schakeling van deze ariakelen de verda-
i gtng shoe die van de Kamer moest
rechtvaardigen, aou ik mij tot deze lal'
heid niet hebben geleend. (Levendige
toejuichingen).
Poincaré gaf uiting aan het gevoel
van smart dat hij gevoelde toen hij een
regeering moest vormen ©onder de ra
dicalen en socfahsten. Indien ik ben
doorgegaan, is dit omdat alle personen,
bevoegd mij van raad te déanan, ver
klaarden dat ik ondanks alles een nieuw
kabinet moest vormen en de besprekin
gen met Groot-Brittannië, Italië,
Duitschland en België begonnen, voort
zetten. Poincaré deed een beroep op de
Kamer de begrooting roet spoed aan te
nemen.
De Belgische
amnestie.
Er is in de berichten over den stry'd.
die in België wordt gevoerd over de
amnestie, een quaestie van eminente
beteekenis, waarop tot nu toe het licht
niet voldoende viel. aldus het Hbld.
In het tractaat van Versailles hebben
de onderteekenaars zich met zooveel
woorden verplicht amnestie te verleener
voor „deelneming aan oorlogsdaden, di:
voor het teekenen van den wapenstil
stand zyn gepleegd".
Dat is op verzoek van Erzberger door
Foch in de wapenstilstandsvoorwaarden
opgenomen en vandaar in het verdrag
van Versailles overgegaan.
Nu ryst de waag of de veroordeeld?
„activisten" daden hebben begaan, die
vallen onder dien term. ja dan neen
Hun vijanden in België .verfoeien hen.
om de hulp aan den Duitschen bezetter
door het activisme verleend. Maar in
dat geval is België aan ziin handteeke-
ning onder het verdrag van Versailles
verplicht tot amnestie.
Een der frontafgevaardigden, de
Clercq, heeft daarop de aandacht
vestigd door een motie die de prealabele
quaestie raakt.
De tegenstanders van een werkelijke
amestie zitten met de motie verlegen
en zoeken nu een uitweg uit deze moei
lijkheid.
De Duitsche minder
heid in Opper-Silezië.
Tusschen vertegenwoordigers van de
Duitsche minderheid in Pcolsch Opper-
Silezië en van de Poolsche regeering i?
een compromis bereikt in de kwestie
van de sluiting van minderheidsscholen.
De Volkenbondsraad had in Septembe:
een daaromtrent ingekomen klacht naar
de gemengde commissie-Oalander terug
gewezen. Van de zes scholen, waar het
over gaat. zullen drie gesloten blfjven en
drie heropend worden In Opper-Silezië
verheugt men zich erover, dat than?
voor het eerst een moeiliike minder
heidskwestie in directe onderhandelin
gen tusschen regeering en minderheid
geregeld is. (N.R.Crt)
De sterkte der
Britsche vloot.
In het Lagerhuis deelde de Eerste
Lord van de Admiraliteit in antwoord
op een vraag mede, dat de Britsche
vloot van den actieven dienst op 2
December 1912 uit 609 eenheden var
alle klassen bestond, terwijl dit aanta"
op 1 November 1928 399 bedroeg.
Verder verklaarde de onder-minister
Locker Lampson, dat geen overeenkoms:
tusschen de Fransche en Britsche re
geering of tusschen Fransche en Brit:
sche firma's bestaat over de staalvoor
siening voor bewapeningsdoeleinden.
CADFAUTJE VOOR
PILSUDSKI.
De Fransche regeering heeft naar aan
leiding van het jubileum van de Pool
sche onafhankelijkheid door generaal
Maurin aan Pilsudski een beeld van
Sèvres-porcelein. dat den oorlogsmoed
voorstelt, en een eeresabel laten over
handigen. Deze sabel is in den tijd van
het Fransche consulaat vervaardigd:
Napoleon had hem bestemd tot eere
geschenk voor een bijzonder dapper of
ficier, Pilsudski is een groot bewon
deraar van Napoleon. (N.R.Crt.)
BRAND EN ZONNEBRAND.
(Van onzen Londenschen
correspondent).
In dezen tijd van het jaar zien wij
minder en minder van de zon. En zon
nebrand is allerminst een phenomeen
van dit seizoen. De zon is vriendelijker
dan gewoonlijk in November van dit
jaar; maar ze zorgt meer voor ver
lichting dan voor verwarming. En
toch openbaart ze nog latente hi-tte-
mogelijkheden. zooals dezer dagen bleek
uit een waarschuwing van den secre
taris van den Londenschen Graaf-
schapsraad. die rondvertelde dat de
zonnestralen dezer dagen een, brandje
hebben gestookt in de County Har-
het vermaarde bestuursgebouw voor de
County van Londen, aan den Times,
tegenover de Parlementsgebouwen. De
zon zocht voor dit snoode bedrijf der
brandstichting den steun van den karaf,
gevuld met water, die in het kozijn
stond. De karaf werkte als een brand
glas op papier dat juist in het brand
punt der stralen lag.
Indien zooiets mogelijk is in dezen
tijd van het jaar hoe veel mogelijker
moet het dan wel zijn midden in den
Zomer. De L.C.C. heeft naar aanleiding
van dit voorval aan de ambtenaren
verteld dat zij waterkaraffen uit de zon
moeten houden. De rest van de wereld
kan de waarschuwing ook ter harte
nemen. Wie weet hoeveel heide- en
boschbranden zijn ontstaan door zonne
stralen die brandstichtend vermogen
kregen, vallend door „de ziel" van een
gebroken Gesch. De slordige tnensch-
heid werpt heel wat Gesschen in hei
en boschgrond, na picnic of dagje-uit.
Verscheidene menschen hebben na
het geval van de L.C.C. in ingezonden
stukken getuigd van gelijksoortige ge
vallen. Een enkele goedige dame ging
wat te ver. De zon had geschenen door
een kom goudvisschen voor haar raam
en naaiwerk, dat er achter lag aan het
branden gebracht. Merkwaardigerwijze
voegde zij er aan toe. bleven 6e goud
visschen in de kom ongedeerd.
HIJ WAS KWAAD!
De voormalige wachtmeester by de
politie. Hugo Schwarz. thans kapitein,
wilde in het Mecklenburgsche dept. van
binr.enl. zaken het hoofd der lands,
politie spreken, omdat ziin verzoek om
een toelage van de hand was gewezen.
Hy drong door in de kamer van het
hoofd der politie, nam een degen var.
den wand en slingerde die door de rui.
ten op straat. De minister-president
trachtte vergeefs hem te kalmeeren
Hij begaf zich naar het landsmuseum
en vernielde daar met een dolkmes een
schildery ter waarde van ruim 15.0CC
mark. Schwarz werd gearresteerd en op
gesloten.
BELGISCHE NATUUR
BESCHERMING.
De correspondent van de N.R.C. te
Brussel meldt, dat aldaar is opgericht
een „Comité national de defense de
Nature", dat zijn zetel zal hebben in het
gebouw van de „Touring-Club de Bel-
gique". In Vlaanderen bestaat naar men
weet sedert lang reeds een Vereenigïne
tot behoud van Natuur- en Steden
schoon. welke zich. evenals de Vlaam,
sche Toeristenbond, op het gebied der
uatuurbescherming herhaaldelijk ver
dienstel ijk wist te maken.
Het bestuur van het nieuwe „comité
national" is samengesteld uit de heeren
P. Duchaine. president van de Touring
Club de Belgique. voorzitter; Ernest van
den Broeck. president van de Sociétc
beige de Géologie. onder-voorzitter;
Rahir, van de Cinquantenairemusea
secretaris-generaal; E Devadder, gede
legeerde van de Société d'Anthropologic
de Bruxelles. secretaris.
Doel van dit ..combinational" is het
opmaken van een liist van alle land
schappen welke voor bescherming in
aanmerking komen, het bestudeeren van
deze natuurmonumenten zoowel uit we
tenschappelijk als toeristiek oogpuni
enz. In de allereerste plaats wil het co
mité werk maken van de verdediging
der met verdwijning bedreigde duinen
van de Vlaamsche kust. en het behoud
van een deel der Kempische heide
van het Hooge Veen, in de provinciën
Luik en Luxemburg.
DE LORD MAYOR'S SHOW.
(Van onzen Londenschen correspon
dent.)
In een wereld die de snélheid eert.
blijft er weinig tyd beschikbaar voor
statig ceremonieel. Niettemin blijven
eenige plechtigheden gehandhaafd,
zijn legaten van de Middeleeuwen en zyn
zoo zeer samengevlochten met het volks
bestaan dat ze er niet aan kunnen wor
den onttrokken. En juist om hun zeld
zaamheid zijn ze zeer gewild. De plechti
ge opening van het Parlement is een
dier legaten. Het andere is de Lord Ma
yor's Show. Beide gebeuriykheden bren
gen het verleden levendig voor de oogen
der bevolking. Eenige ongeduldige men
schen hebben verklaard dat de Lord
Mayor's Show onduldbare vertraging
brengt in het nuttige verkeer van de
City en zouden graag zien dat aan dit
merkwaardig anachronisme een einde
kwam. Dat dit zeer tegen den volkswil
zou zyn kan worden afgeleid van het
verschynsel der dichte drommen, die
mooi weer of niet, maar dit- Jaar was hit
weer zeer mooi reeds uren voor het
begin van het vermaak trottoirs, bor
dessen, raamkozijnen, straatlantaarns en
en dakgoten bevolken. De Lord Mayor's
Show had dit jaar aardige en waardige
symbolische wagens. De waardigheid
van de gebeurtenis is er met de jaren in
alle opzichten op vooruit gegaan. Er was
een tyd dat daar wel wat aan schortte,
dat een circus meetrok in den stoet, dat
clowns buitelingen maakten voor de no
bele rossen, die de vergulde koets van
den nieuwen burgervader voorttrokken.
Er was een aantrekkelijk tableau van
het drukkersbedrijf, met zetters van de
17de eeuw voor hun primitieve druK-
k as ten aan den eenen kant en zetmachi
nes en styp-inrichtingen van onzen tyd
aan den anderen kant. De letters van
het alphabet waren vertegenwoordigd
door 25 padvinders, vermomd als looder.
soldaatjes, ieder dragend een letter, zy
vormden ,,'t legertje looden soldaten,
waarmede de wereld kan worden ver
overd". Als piece de resistance was be
doeld een voorstelling van de ontwikke
ling van het onderwys door de eeuwen,
beginnend met soholieren uit den tyd
van koning Alfred en eindigend in onze
dagen. Deze historische onderwijs-voor-
stel ling moest worden gezien als een
speciale hulde aan het adres van den
nieuwen burgemeester, Sir Kyneston
Studd, die zich in zyn leven zeer ver
dienstelijk heeft gemaakt voor de „Poly
technic", een vermaarde Londensche in
stelling voor technisch volksonderwijs.
In bijzonderheden is deze Show elk jaar
anders, maar in zijn karakter blijft hij
middeneeuwsch. De City-gilden, de fi
guren van Gog en Magog, de oude at
tributen van bedryf en handwerk en
ceremonie hielpen als steeds de moder
ne Londenaars een oogenblik in het ver
leden te doen leven. De koets van den
Lord Mayor is op zichzelf een stuk van
indrukwekkende antiquiteit. Anderhalve
eeuw geleden werd dit voertuig voor het
eerst gebruikt. De kosten voor den bouw
kwamen voor rekening van de schepe
nen die elk 50 pond sterling moesten of
feren. Het jaarlyksch onderhoud beliep
60 pond sterling, dat door volgende
schepenen eveneens moest worden op
gebracht. De koets is natuur! yk vaak
vernieuwd; in 1812 moest er niet minder
dan 700 pond sterling aan worden be
steed. Het vehikel vertegenwoordigt
met dat al een soort schoonheid waar
aan de nieuwere menschheid volstrekt
ontwend is; ze ziet allicht liever een
goede automobiel, streng in eenvoud.
Maar in het kader van deze Show past
de koets uiteraard prachtig, hoe zeer
overigens van automobielen gespro
ken de motor de laatste jaren zijn
deel is gaan nemen in de voortbeweging.
De meeste symbolische karren zyn na
motorlorries geworden. Afgescheiden
van de paarden van 's Burgervaders
koets en die van het paardenvolk van
leger en politiemacht is de Lord Mayer's
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 60 Ct» PER REGEL.
17
egyptian cigarettes
Met 1 Coupon bij 10 Sigaretten.
iVIaastricht, ja, daar werd de St. Pieter bestegen.
Met 'n PRINCE in den mond, met 't geval wat verlegen.
(Wordt vervolgd)
MOTOR-POST.
(Van onzen Londenschen correspon
dent.)
Ter gelegenheid van een lezing voor
het Instituut voor Transport hier is ver
klaard dat de Britsche Posteryen nu per
jaar 1200.000 pond stedling aan motor
diensten uitgeven, terwijl 4000 postbe
ambten een cursus voor het besturen
van motorrUwielen of motorwagens heb
ben ondergaan. Hieruit kan het publiek
concludeeren dat de Posteryen tooh
voortvarender zyn dan zy schijnen. Tot
op den huldigen dag hoort- men hier
klachten over den trekschuit-geest die
nog by het postbestuur zou heerschen.
Dat kan niet Juist zijn. In toepassing
van moderne hulpmiddelen voor promp
te postbestelling doet dit bestuur waar-
schyniyk niet onder voor vooruitstre
vende particuliere ondernemingen. De
onlangs gereed gekomen ondergrond-
sche spoorlyn voor vervoer van paketten
(waarin de nieuwste mechanische listig
heden toepassing vinden) is hiervan
een bewys. Het kwaad gerucht, waarin
zeer onrechtvaardig de postdienst
in dit opzicht nog staat, komt waar-
SGhymyk enkel en alleen voort uit de
schaarsche handhaving van de be
ruchte roode postwagens met paarden.
Die wagens hebben een zeer slechten
naam by de weggebruikers van Lon
den. Het heet dat de bestuurders er V3n
zich niets aantrekken van de onge
schreven wetten en gebruiken van den
openbaren weg en zonder gezag zich
dezelfde rechten toeëigenen die de
gens der brandweer toekomen. Daarbij
veroorzaken ze natuurlijk als alle ver
voer met paard en wagen opstopping en
vertraging. Indien de postdienst zyn
onverdienden naam van ouderwetschheid
kwyt wil raken, moet hy de laatste res
ten van een vroegere periode, die in den
vorm der berucht* wagens biyven be
staan, opruimen
CHRYSANTEN.
Wanneer darabuiten. in de stadspar
ken, de bladeren der eiken in hei-rood
pronken en de linde rich verguldt, wan
neer do eerste storm wordt verwacht,
die ons het restje van den zomer weg
neemt, dan verschijnt de Chrysanthe
mum.
In Japan, in het land der Opgaande
Zon, hadden zy rich reeds tot pracht-
bloemen ontwikkeld, voor men in onze
streken er aan dacht, ze te teelen. En
toch waren ze ook eens in Japan vreem
delingen, ze kwamen uit Ohlna, het
geheimvolle land. het land van veie ge
heimen en raadsels.
He raadsel der chrysant is in tusschen
opgelost, minstens, het raadsel van haar
oorsprong, wat men niet van alle planten
van het verre Oosten kan zeggen. Twee
of drie oorspronkelijke soorten van de
Chrysantemum heeft men kunnen vast
stellen. In Japan noemt men de planten
Kiku en onderscheidt men verschil
lende soorten: de in den zomer bloelen
de Natsugiku, de in den herfst bloeien
de Niwagiku. de Kangiku, die in den
winter bloeit, en de Fudangiku, welke
het geheele jaar bloemen brengt.
Alleen de Niwagiku heeft het tot een
volkomen ontwikkeling gebracht. Reeds
in de vroegste tyden werd ze tot keizer -
ïyk wapen verheven, een zestien stra
lende, dus eenvoudige chrysanthemum
die met zestien kleine chrysanten is
verbonden. Vermoedelijk hebben we hier
met een soort symbolische voorstelling
van de zon te doen. Het is het zinne-
beeld van het lange leven, zooals ook
het Japansche koningshuis het oudste
op aarde is en sinds 600 jaar voor
Christus regeert.
De Japanner heeft een buitengewoon
ontwikkelde bloemensymboliek, welke
we nog niet voldoende kennen en daar
voor ons vrijwel onverstaanbaar is.
By hen komt het niet zoo zeer aan op
grootsten volledigen bloei, maar op den
totalen indruk, welke door den bloem
wordt gewekt. Van de chrysanthemum
wordt gezegd, dat het geen kunst is, een
groote bloem te telen, doch dat de
grootste moeilijkheid bestaat in het
verkrijgen van prachtig loofwerk. Ten
tyde van den grootsten bloei viert het
hof het feest der Chrysanthemum in
het keizerlijke park, waartoe de hooge
ambtenaren, de in Japan vertoevende
voornaamste Europeanen, geleerden en
diplomaten worden uitgenoodigd. We
zouden het een soort tentoonstelling van
chrysanten noemen, want het feest be
staat hierin, dat men tusschen de in
groote menigte opgestelde planten wan
delt en hun schoonheid bewondert.
Ook het volk heeft op den negenden
dag van de negende maand zyn Chry
santhemum- feest.
De eerste planten kwamen in 1789
naar Europa, in 1825 was de eerste
chrysanten-tentoonstelling fee Londen.
Toenmaals kende men slechts 27 soor
ten en men teelde slechts naar verhou
ding, kleine soorten. In 1832 werden
te Weenen 55 soorten tentoongesteld.
In 1862 had men reeds 400 soorten.
Tegenwoordig hecht men weinig waarde
aan de groote verscheidenheid der j
soorten, doch zoekt de verouderde soor
ten, door nieuw en betere te vervan
gen. Intusschen ls deze teelt ook zeer
vooruit gegaan.
Men let zorgvuldig op de grootte var.
de bloemen en tracht ceze te krijgen
DE ZIEKEN
VERPLEEGSTER
«de vakkundige als er sprake Is van Vascline-
Chescbrough. want zij heeft dagcll|ks dit
voortreffelijke preparaat op voorschrift van
den Dokter gebruikt om haar patiencen
verlichting cc brengen. Vaselinc-Chcscbrough
is een zuiver nacuurproducc. vrij van zuren,
zonder smaak en reukcloos. De ervaren
Ziekenverpleegster weet. dat dlit het
beste Is cn gebruikt daarom uitsluitend
(Spreek uit: TschlesbroJ
kracht op een enkele bloem geconcen
treerd. Doch niet alle soorten leen en
zich daartoe.
De Chrysanthemums met de groot©
bloemen worden, tegenwoordig, voor
namelijk in Frankrijk en Amerika
geteeld. De klein-bloemige meer in
Engeland, waarby natuurlijk ook het
klimaat een rol speelt.
Show vrijwel een „Motor Show" gewor- door bet voortdurend afsnijden van de
«ütakkm. Daardoor woedt de geheel©
DE WINKELWEEK BOTERMARKT,
BARREYOETE STRA '.T, KEIZER
STRAAT.
Feestavond.
De soo goéd geslaagde winkelweek
van dé nog pas kort bestaande Boter
markt- Barrevoetestraat.-Keizerstraat
ver eeniging is besloten met een grooten
feestavond. Woensdag to hot gebouw
van den Haarl-emsohen Kegelbond.
Het huis-orkest, Stosken's jazzband,
braülït daar gezelligheid en dansmuricic.
Geen plaats rondom den dansvloer
bleef onbezet, want bdhalvo die winke
liers m-ct ham familieleden had het be
stuur degenen uit het publiek, dtto een
prys gewonnen hebben uitgenoodigd en
dat gaf een drukte van belang. Vooraf
ging natuurlyk een officieel gedeelte,
waarby de heer Jac. v. Maris aSs voor
zitter van de vereanigïng het eerst het
woord veerde. Wel mocht hij de winkel
week een succes noemen en de winke
liers, leden van deze zoo jor.ge vereehl-
glng huldigen. Dank bracht hy hun, di©
de prijzen schonken
De jury die utt de heeren P. v. looy,
J. F. Ma'töiot en F. H. Smit bestond,
bracht hij dank cn zijn medebestuur
ders lof voor al wat ze hieëpen bouwen.
Terecht zwaaide hy het publiek lof
toe dat deze dagen de straten vulde,
zyn wensoh, dat de vereen ig-ing nog veel
zal mogen doen in het belang van da
buurt vond aller instemming.
De heer Van Looy hield alvorens da
pryzen uit te reiken als voorzitter dér
jury een geestige rede, waarin hy do
voorgeschiedenis schetste van het werk
der jury. Alle winkeliers, die een prija
in ontvangst kwamen r.emen kregen
van hem een aardig toespraakje.
De heer Van Maris bedankte hom
hartelijk, de mensöhen in de zaal brach
ten den bewoner hunner buurt, die rich
zoo welwillend beschikbaar steldé, een
ovatié. De heer Von MJaris had daarna
het genoegen den winnaar van den pu
blieksprijs, den heer Fleury een me
daille te overhandigen.
De prijrwünnaars uit het publiek
mochten aan de taf él komen om con
keuze te mak on uit een zestigtal co-
deaiux, het oen al mooier dan hot an
der.
De tafel was spoedig leeg. cn daarmee
het cfficicelc gedeelte afgeloopen.
Het feest werd verder met dansen
gevierd, waarby de cabaretclub ELK3.
haar gewaardeerde medewerking ver
leende. wy hébben de prestaties van
de dames en heeren In dit geselscöiap
reeds vele malen geroemd, ook nu hiel
den zy hun reputatie hoog. Vooral het
nummer Paardendressuur was origineel
en briilant. ©en succes voor ce vier da
mes en haar leider.
NIEUWE DAMESKAPSALON.
(De heer J. Speelman heeft een
nieuwe dameskapsalon geopend Kleine
Houtstraat 91. Hij is een ervaren dames
kapper, want reeds jaren oefende hy
dit bedryf uit aan de Voldersgracht.
Nu is hy beter behuisd. Hy heeft achter
den winkel twee boxen, waar de dames
.bewerkt" worden, met de nieuwste
electrische middelen. De heer Speelman
is spcialiteit in haarwerken. Het lijdt
geen twyfel of de dames zullen ook
aan zyn nieuwe adres willen blijven
voorzien worden van permanent wave,
ondulation Marcel, en hoe het verder
heet-en mag.
PERSONALIA.
Voor de vervulling van de vacante
predikantsplaats by de Ned. Hervorm
de kerk te Rotterdam is het volgende
drietal opgemaakt: dr. F. W. A. Korlf
te Heemstede; Ds. W. S. van Leeuwen
te Velsen en De. A. K. Straatszna to
Zandvoart
