SCHAKEN
55 van de winst
voor den arbeider!
de Centrale
SPORT EN SPEL
SCHAATSENRIJDEN.
WIELRIJDEN
SCHEEPSBERICHTEN
[Brandwonden
Kloosterhalsem
'J
1ADI0-PR0GRAMMA
m voedzaamst
ivar de boterham cf ophexhwL
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG i DEC. 1928
Een en ander naar aanleiding van Capablanca's
meening, betreffende noodzakelijke
veranderingen van schaakbord
en stukken.
(Van onzen deskundigen medewerker).
De ex-wereldkampioen J. R- Capa
blanca heelt in de „Times" een beschou
wing gehouden over het remise-gevaar,
waarmede liet schaakspel bedreigd zou
v/orden. De tijd zou niet ver meer zijn
C. schat dien op 15 jaren dat elke
speler altijd remise- maken kan. Met
„elke speler", en daarop moeten wij da
delijk grooten nadruk leggen, bedoelt C.
uitsluitend de ..allerbeste" spelers. Ja,
hij gaat gelukkig nog een stapje verder,
want, zoo zegt C., „stel u voor een wed-'
strijd tusschen een zestal spelers, waar
bij niemand wint of verliest, maar ieder
een altijd remise speelt". Hier, zouden
wij bijna zeggen, h< eft C. zich zelf reeds
mat gezet (een zelf-mat in een niet ge
makkelijk te componeeen pobleem, al
leen een genie als C kan zoo iets in een
oogenblik doen!) zijn verdere betoog had
derhalve feitelijk achterwege kunnen
blijven, want voor hoogstens 6 spelers
(van de millioenen schakers!) wijzigt
men toch niet een spel, dat reeds on
geveer 26 eeuwen bestaat!
Maar welke veranderingen wil Capa
blanca aanbrengen? In de eerste plaats
zou hij het schaakbord op dambord-
grootte willen brengen. Het damspel,
het schijnt noodig dit eens op ts mer
ken, bespeelt echter maar de helft van
dc 100 velden, het schaakspel van thans
alle 64 en „dat der toekomst" zou op 100
velden gespeeld mosten worden. Voorts
zouden dan natuurlijk twee nieuwe stuk
ken moeten worden ingevoerd: één zou
oen loop van Toren en Paard, het an
dere den loop van Paard en Looper in
zich vereenigen. Reeds ongeveer 25 jaren
geleden koesterde wijlen de bonössecre-
1 aris H. D. B. Meyer een dergelijk plan,
echter niet om aan het remise-gevaar
te ontkomen, maar als een nieuw soort
spel, naast het oude, bedoeld. Hij toon
de ons twee leeuwenkoppen, te plaatsen
op de beide nieuwe velden, want ook zijn
plan was op löO ve'den te laten spelen.
De leeuw zou één veld verder springen
dan een Paard, dus b.v. van C3 naar d6.
Wy hebben er nooit meer iets over ver
nomen. Toch vinden wij M.'s idee veel
natuurlijker (die leeuwen zouden na
tuurlijk artisdieren moeten zijn, dus b.v.
in een kooitje op het berd staan), want
Paarden en Loopers te combineeren tot
een nieuwe figuur ziet er erg fabelach
tig uit.
In de „Times" gaf iemand een eenvou
dige verandering m overweging, nl. een
pion op de zevende lijn desgewenscht te
promo1veeren tot I'aard of Looper.
Voorts acht C. het wenschelijk om de
beweging van de pionnen ten opzichte
van den eersten zet, met één veld uit te
breiden, dus b.v. ais eerste zet desge
wenscht 1. e2e5, e9e6. Er zit dan
wel gang in de pionnen, maar het bord
is ook zooveel grooter, derhalve staan de
pionnen (desgewenscht) ook dan reeds
dadelijk met de neuzen tegen elkaar bij
den eersten zet. Om tot C.'s betoog te
rug te kecren. Hij noemt het boven
staande den put dempen vóór -het kalf
verdronken is. Naar onze meëning maakt
C. den put hoe langer hoe dieper, zoo
dat er nog meer slachtoffers in haar
peillooze diepte zullen verzinken, dan
thans reeds het geval is. Wanneer C. nu
voorgesteld zou hebben, het nieuwe spel
uitsluitend te spelen in matches om het
wereldkampioenschap, dan zouden zij,
die naar die hooge regionen streefden, er
zich mee kunnen inlaten. Inderdaad
moet worden toegegeven, dat Dr. Alje-
chin, Bogoljubow. Capablanca, Dr. Euwe,
Dr. Lasker en Nimzowitsch aan elkaar
gewaagd zijn. Bewijzen daarvoor zijn de
matches tusschen ben en de resultaten
in de groote tournooien. Het laatste
Berlijnsche tourncoi was nu niet bepaald
een geweldig groot tournooi. Het schijnt,
dat C.'s stem na zijn eersten prijs in
dien wedstrijd weer krachtiger is gaan
klinken, al is zyn nederlaag (die toch 1
nog moge 1 ij k was, al waren er inder
daad angstig vele remise-partijen) tegen
Aljechin toch nog niet bepaald zóó lang
geleden, dat er reden is om nu reeds
over den goeden ouden tijd te gaan pra
ten, toen men nog wel eens een partij
zag winnen. Moet dus het schaakspel,
dat. zij het ook niet geheel in den te-
genwoordigen vorm, ongeveer 26 eeuwen
oud is, thans gewijzigd worden, omdat
na 2600 jaren thans één meester zou
in e e n e n kans te zien elke partij re-
inise te houden?
In de eerste plaats zijn wy er nog niet
vaft overtuigd, zoolang het C. niet ge
lukt zal zijn opnieuw den titel van we
reldkampioen te veroveren en dien. zoo
als b.v. Steinitz en Lasker, meer dan 25
jaren te behouden (dus door nimmer
meer een partij te verliezen). In de
eerstvolgende match zou daarom bepaald
moeten worden, dat alle partijen dienen
ie worden uitgespeeld tot het bitter ein
de, eventueel tot er een zuiver theo
retisch remise is ontstaan.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
55°/0 der zuivere Winst is
volgens hcc jaarverslag door
Dc Centrale aan de arbei
dersbeweging besteed. Sluit
daarom Uwe levensverzeke
ring bi| de eenige Maat
schappij die de belangen
van Uwe klasse dient.
RUNSTRAAT. DEN HAAG
In het ergst denkbare geval, tot beide
partners een Roi cepouillé hebben. Zoo
lang enkele groote schaakspelers er
somtijds al genoeg van krijgen bij den
17en zet(in enkele tournooien gelukkig
verboden) of laten wij zesgen in een
stand, waarbij het aantal mogelijkheden
nog onberekenbaar is, remise houden,
zouden wy willen voorstellen alleen de
bepaling aan de spelregels toe te voe
gen, dat geen partij geëindigd is voor
dat het doel is bereikt (nog steeds is
het doel van het schaakspel het schaak
mat van een der Koningen) of een theo
retisch remise, speciaal omschreven in
de reglementen of leerboeken over het
schaakspel. Tegenwoordig neemt men
eenvoudig aan, dat in bovenbedoelden
remise-stand van weerszijden geen fou
ten meer gemaakt kunnen worden, dus
verder spelen is slechts noodeloos tijd
verknoeien en „geestloos spel" (aldus
C.) Maar duizenden en nog eens duizen
den partijen worden dagelijks gespeeld
in de wereld, echter niet door Capa
blanca of een der andere 5 grootmees
ters, welke er bij den 17en of zeggen
wij 23sten zet zoo te zien nog remise
achtig uitzagen, maar men speelde nog
uit een sportief oogpunt door, en 70 pet.
van dat aantal werd ten slotte niet
remise.
Ook de aanvalsstelling is remise-ach-
tig, wij bedoelen als men de stukken bij
den aanvang heeft opgesteld. Breyer
publiceerde eenige jaren geleden onder
den titel „een ingewikkelde stelling!' een
artikel, waarin hij trachtte te bewijzen,
dat 1. ö2d4. beter is dan 1. e2e4,
waaruit men ziet, dat het nog niet zoo
heel lang geleden is, dat men nog over
den openingszet 'n artikel schreef, zulks
noemde men „hypermodern". Het
Breyer-gambiet begon echter met 1. e2—
e4 (die!) en vervolgens e7eö; 2. f2
f4. e5 x f4; 3. Ddlf3. Het waren dan
ook de z.g. „nieuwe ideeën", waardoor
het remise-maken, alleen door de tech
niek, niet zoo gemakkelijk meer was dan
vroeger. Die nieuwe ideeën (zie het aar
dige boekje van Richard Réti, v. Goor
Zonen, Gouds) zijn thans 15 jaren oud
en de theorie is op dat gebied nog niet
afgesloten.
Ten slotte is hel merkwaardig, dat
Capablanca, die zichzelf al direct in den
aanvang van zijn artikel de pas verder
afsneed, aan het slot blijkbaar overtuigd
is van de onuitvoerbaarheid van zijn
voorstel. „Nu rüst de vraag of velen den
nieuwen vorm van het spel zullen aan
vaarden, gezien het feit, dat de oude
slechts voor enkele spelers is uitgeput".
Dus nogmaals noemt hij het zelf een
feit, dat het cucle schaakspel voor
slechts enkelen geen perspectief meer
heeft. Het antwoord is eenvoudig, zegt
C., laten de spelers zelf kiezen. Welnu,
wij twijfelen er niet aan, dat voor,99.9
pet. der schaakspelers het oude schaak
spel nog zóó ingewikkeld is, dat zij niet
dan vluchtig zullen kennismaken met
een eventueel in te voeren nieuw spel.
Maar wij vragen ons tevens af, hoe zulks
eigenlijk zou moeten geschieden. De
schaakwereld zal nimmer op verzoek
van één persoon, ook al is hij het schaak
genie Capablanca, met de oude speel
wijze breken. Wij komen tot deze con
clusie, dat de geheele „beweging" er fei
telijk .een is van persoonlijk belang voor
Capablanca en hoogstens do vijf andere
genoemde meesters, hoewel wij hun oor
deel nog niet kennen. Het eenige, dat
vaststaatis, dat, waar het eigenlijke
practische spel vroeger ongeveer bij den
lOen zet begon, zulks thans verlegd is
tot ongeveer den 20sten zet. Maar alleen
ook weer voor de meesters al is hun
aantal natuurlijk grooter d3n zes. Maar
daarom verbaast het des te meer, dat
enkele van die meesters, waaronder C.
in de allereerste plaats, zoo spoedig ge
noegen nemen met remise. Hij wenscht
„geen zelfmoord te plegen uit sportieve
overwegingen", schrijft hij. Zeer juist,
zoolang het gaat om een wedstrijd van
het kampioenschap der wereld, kunnen
wij begrijpen, dat er te veel op het spel
staat, om iets te ondernemen in een stel
ling, die oogenschijnlijk gelijk staat.
Maai wanneer de schaakgoden Aljechin
en Capablanca eens een partijtje zouden
gaan spelen zonder de buitenwereld er
in te kennen zooals er derhalve da
gelijks honderdduizend^ gespeeld worden
zouden zij ongetwijfeld ieder cp zijn
beurt wel een of meer partijen winnen
en het aantal remises misschien hoog
stens 20 pet. bedragen. Dus komt naar
onze meening het geheele voorstel van
C. hierop neer, dat het oude schaakspel
voor hem persoonlijk te eenvoudig is ge
worden, in verband met zijn persoonlijk
belang voor een nieuwe poging om het
kampioenschap der wereld te heroveren.
Moet het oude schaakspel om een per
soonlijk belang verminkt worden, 't ware
al te dwaas!
Vermoedelijk heeft C. zich reeds ver
diept in zyn nieuwe spel, zoodat ge
steld dat eon dergelijke wijziging word
ingevoerd voor een wedstrijd om het
wereldkampioenschap hij dan voor-
loopig een voorsprong zou hebben op de
overige meesters. Na enkele jaren zou
C. tot zijn ontzetting bemerken, dat
ook die andere meesters in de theorie
van het nieuwe spel thuis waren
dank zij het door C. zoo mihachtend
genoemde „onwaardigste wapen van den
schaakspeler, het geheugen" en C. zou
opnieuw iets moeten verzinnen om tij
delijk boven anderen te kunnen uitblin
ken.
Eindigen wy mot een aanbeveling uit
Dr. Euwe's boek. waaruit zal blijken, dat
niemand ooit in staat zal zijn alle mo
gelijkheden van het oude schaakspel te
doorgronden, laat staan te onthouden.
..Een eenvoudige berekening leert b.v.
het volgende: als t op de wereld dui
zend milüoen schakers waren, die voor
elke stelling slechts 1/10 secur.de r.oodig
hadden, om hetzij de onmogelijkheid van
as positie vast te stellen, hetzij den bas-
ter. zet aan te geven, dan zouden vele
triilioenen euwen nog niet voldoende
zijn, om liet onderzoek van alle moge
lijke stellingen tot een coed einde te
brengen"
VOETBAL.
BUITEN DE COMPETITIE
Tweede JeugdTramvogels
(1-0)
Beide elftallen verschijnen met enkele
invallers. Tramvogels trapt tegen wind
en regen in af.
Tweede Jeugd onderneemt reeds da
delijk veie goede aanvallen. De hechte
Tramvogelss'Yeraediging weet deze ech
ter onschadelijk te maken. De weinige
aanvallen van Tramvogels zijn van alle
gevaar ontbloot.
Bij een goed opgezetten aanval van
Tweede Jeugd ontstaat een misverstane
tusschen linkshalf en keeper van Tram
vogels. waarvan een tegenstander pro.
fiteert en een bal in het net deponeert
(1—0).
Weinige minuten voor de rust weet
Tramvogels den gelijkmaker te scoren,
doch wegens buitenspel wordt dit doel
punt terecht geannuleerd. Rust. (1
Na de rust zijn de rollen omgekeerd
Met wind mede is Tramvogels geregeld
in den aanval. De keeper van Tweed:
Jeugd wordt danig onderhanden genO:
men, doch hy kwijt zich uitstekend van
zijn taak. Ook de beide backs staan pa!
en het is voor Tramvogels een moeilijke
taak om te scoren.
Kort voor het einde denken we Tram-
vogels nog den gelijkmaker te zien ma:
ken, wanneer tot drie maal aan tce hard
wordt ingeschoten, doch ook nu weet de
keeper het gevaar te bezweren, zoodal
als het einde komt, de stand nog steeds
1—0 voor Tweede Jeugd is.
KORFBAL.
HAARL. KORFBALBOND
G. S. D. 2—D. S. V. 1 (1—5)
Onder leiding van scheidsrechter Slin
ger stelden de partijen zich op. In het
begin viel D. S. V. meer aan dan G. S.
D.; tot doelpunten kwam het niet, daar
de verdedigers de D. S. V.'ers geen
oogenblik vrij lieten. Na ongeveer 20 mi
nuten spelen, wist D. S. V. de leiding te
nemen, waarna G. S. D. alles in het
werk stelde om gelijk te maken.
Rust kwam evenwel met 1—0 voor
D. V. S.
Onmiddellijk na de hervatting ver
grootte D. S. V. de leiding. Een goed op
gezette aanval bracht G. S. D. een doel
punt (12). Hierna nam D. S. V. het
spel geheel in handen. Zij wist nog drie
maal te doelpunten, zoodat het einde
met een 5—1 overwinning voor D. S. V.
kwam.
EendrachtHaarlem (31)
Haarlem kan terugzien op een pret-
tigen wedstrijd.
Haarlem komt met eenige invallers
in het veld stelt zich als volgt op:
Aanval: dames C. Schmitz en A.
Nooy, heeren J. Baay en J. Benjamins,
midden: dames A. v. d. Velden en B.
Botti, heeren N. de Vries en J. de Haan,
verdediging dames J. Beilschmidt en T.
v. Leeuwen, heeren F. Slikker en A. v.
Lohuizen.
Na den uitworp komt de Eendraclit-aan-
val direct flink opzetten en is Kolle
weer de gevaarlijke, bijna niet ts hou
den, man. Hij lost dan ook eenige goede
schoten. De verdediging is, vooral dank
zij het uitstekende spel van de dames,
echter op haar post en er komen voor-
loopig geen punten. Het Haarlemmid
denvak kan liet haast' niet bolwerken
tegen het uitmuntende spel van Een
dracht; er wordt menige bal door
knoeien onderschept. In den aanval
gaat het vrij aardig. Benjamins lost
eenige verdienstelijke schoten. Ook Baay
wordt door uitstekend aangeven van
mej. Schmitz in de gelegenheid gesteld
om zijn club de leiding te geven. Ein
delijk slaagt Kolle er tenslotte in om
keurig zijn club de leiding te geven, cr.-
geveer 2 minuten voo'* de rust.
Na de rust komt Haarlem opzetten.
In alle vakken zijn ze sterker, en ten
slotte weet Baay, hoewel niet geheel
vrij, zijn club op gelijken voet te bren
gen (1—1).
Plotseling breekt mej. Kolle dooi *en
zet schitterend in (21). Dan, wanneer
even later haast alle spelers om den paal
dient op elkaar staan, zien we zoowaar
een bal door de mand gaan 3—1. D?
Haarlemmers geven zich tot het einde,
doch er komt geen verandering meer in
den stand.
D. T. V. 2—Advendo 1 (0—11)
Het is Advendo gelukt om op over
tuigende wijze van D. T. V. II te vin
nen. Van het vroeger zoo geduchte
reserve twaalftal der rood witten is
niet veel overgebleven. Wel beschikken
zij over een uitstekend heerenzestal,
doch liet spel van de dames is zeer
zwak. Als wordt begonnen blijkt dat D.
T. V. slechts over 3 dames beschikt. Ad
vendo. dat invallers heeft voor mei.
v. d. Kort en v. d. Have. laat 1 dame
uitvallen. Direct ontwikkelt zich een
vlug spel met Advendo in de meerder
heid. Binnen 10 minuten weet Krelage
die een uitstekenden wedstrijd speelde,
met goede schoten den stand op (0—2)
te brengen. De vak verwisseling is ge-
heal voor Advendo en al spoedig heb
ben Philippo en Dcegenaar met uit
stekende schoten succes (04). D. T. V.
blijft goed volhouden en heeft met en
kele schoten pech. Nog voor de rust ge
lukt het mej. Goiilag den stand op
(0—5) te brengen.
Na de rust pakt D. T. V. direct flink
aan, doch geleidelijk komt Advendo
weer :n de meerderheid en als mej.
Gonlag weer een kans weet te benutten
Is het met D. T. V. gedaan. Kort ach
ter elkaar hebben Kreiage en mej. Lod
der succes (0—8). Advendo blijft sterk
in de meerderheid en kort achter el
kaar brengen Deegenaar en Philippo
den stand op (0—10). Nog vindt Ad
vendo liet niet genoeg en kort voor het
einde weet mej. Gonlag. ö.e bijzonder
op schot was, nogmaals te scoren (0—11»
In den stand komt geen verandering
meer.
(Gedeeltelijk reeds in ons vorig
nummer opgenomen).
BILLY BOE
VOOR DE KINDEREN.
Paddestoel maakt *t venster open
En daar uit het feeënrijk
Kwamen vlindertjes en kevers
Wel met duizend tegelijk.
Schreeuwend riepen ze om 't fcetje,
Toonden zich zoo schrikklijk kwaad,
Dat zij duchtig wilden wreken
Billy Boe's verdorven daad.
I)us bevrijdden zij het fectjc,
Hielden een vergadering.
Om de strafmaat te bepalen,
Voor den stouten jongeling.
Eindelijk namen zij 'n beslissing,
"Wreken zouden ze de fee.
En zij namen in een deken,
Billy Boe meteen maar mee.
Waarheen? Dat zul je spoedig zien.
Training Langebaan-
wedstrijden.
We ontvingen een fraai geïllustreerd
boekje waarin Jan Bolt uit Assen de
training voor langebaan-wedstry'den be
handelt. Na een voorwoord en ccn in
leiding behandelt hij in hoofdstuk I de
theorie van het ryden en in hoofdstik
II de oefeningen op het. droge. Het op
kunstdrukpapier gedrukte boekje wordt
uitgegeven door den boekhandel K. L.
Noording te Groningen.
DAMMEN.
HOOFDKLASSE-COMPETITIE NED.
DAMBOND
Het eerste tiental der ..Haarlemsche
Damclub (clubkampioen van Neder,
land 1027H92S) is voor de as. hoofd
klassescompetitie van den Nederland
schen Dambond definitief alsvolgt sa
mengesteld:
1. Aebe de Jong (captain); 2 K
Leibbrandt; 3 F. A. Berkemeier; 4 J
W. van Dartelen, 5 J- B. Sluiter Jr.;
J. van der Giessen; 7 H. Greeuw. 8 R
Hart&erink; 9 J. P. van Eyfc. 10 J. van
Looy. Reserves: 1 J. Poppen; 2. W. van
Daalen; 3 C. Gastelaars; 4 J C. van
Waard; 5 W. J. Bosman; 6 P. Mcllema;
7 G. A. Óttolini Jr.; 8 J. Balk. 9 J- Wie-
'enga, 10 W. J. A. Matla.
H. S. C. „Excelsior".
Zondag hield ..Excelsior", onder be
gunstiging van goed weer, haar uitge-
stelden handicap wedstrijd over 30 K.M.
De uitslag is als volgt: 1ste prijs H.
eng. tijd 51 minuten; 2de prijs C. de
Nijs, tijd 50 minuten, 3de prijs J. van
Tol.
Dinsdag vergadering in het gebouw
„Olympia" te 8.30 uur.
De Wereldkampioenschappen.
Uit Parijs wordt aan „De Crt." ge
meld
Op het secretariaat van de U. C. I. is
een schrijven ingekomen van den voor
zitter der Italiaansche Wielerfederatie,
tevens vice-president van de U. C. I.,
den heer Terrusio. -waarin verklaard
wordt, dat Italië van het organiseeren
der wereldkampioenschappen afziet ten
gunste van Zwitserland. Ofschoon, zooals
een paar dagen geleden reeds gemeld
werd. de heer Rousseau, secretaris-ge
neraal van de U. C. I. voorloopig nog
niets definitiefs kan mecedeelen, meent
hy. dat dit sehryven het is nog niet
het officieele stembiljet van Italië
van invloed kan zijn op de beslissing
en dat Zwitserland een zeer groote kans
heeft de wereldkampioenschappen te or.
ganiseeren.
Albireo, 2 Dec. v. Duala n. Sapele.
Amsteiland 3 Dec. 6 u. 30 m. te Ham
burg v. Amsterdam.
Aigenib 1 Dec. v. Rio Grande do Sul
Rotterdam n. Santa Fé.
Arendskerk 2 Dec. te Antwerpen.
Sydney n. Rotterdam.
Alchiba p. 2 Decè Ouessant, Rotter
dam n. B.-Aires.
Almelo 1 Dec. v. Callao n. Mol-
lenüo.
Baralt 1 Dec. v. Cristobal n. Buena
ventura.
Bovenkerk 3 Dec. te Port Said, Rot
terdam n. Br.-Indië.
Boschwijk, 30 Nov. te Boston, Java n.
New.-York.
Breda 3 Dec. te Antwerpen v. Ham
burg.
Ball 1 Dec. v. Marseille, Batavia n.
Amsterdam.
Breed Lik 3 Dec. te Port Said, New-
York n. Java.
Borneo 1 Dec. v. Belawan, Batavia n.
Amsterdam.
Bengkalis 30 Nov. va Los Angeles n,
Java.
Boschriijk 30 Nov. te Boston, Batavia
n. N.-York.
Crljnsscn 3 Dec. te Hamburg van
Wcst-Iudlë.
Drechtelroom 2 Dec. v. Burutu n.
Freetown.
Drechterland 30 Nov. v. Duala n.
Kribi.
Djember 3 Dec. te Melbourne v. Rot
terdam.
Djambi 3 Dec. 7 u. v. Marseille, Ba
tavia n. Rotterdam.
Edam p. 2 Dec. Ouessant, Rotterdam
n. New-Orleans.
Gemma 2 Dec. te Tsingtao, Japan n.
Rotterdam.
Ganymedcs 3 Dec. v. CuXhaven n.
Amsterdam.
Grotius vertrekt 5 Dec. v. Lagos n.
Accra.
Giekerk 2 DCC. v. Kaapstad n. Dur
ban.
Ge'.ria 1 Dcc. 15 u. v. Amsterdam n.
B.-Aires.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
60 cent* per regeL
zijn pijnlijk en duren lang omdat
dc huid vernield is. Akker's Kloos-
terbalsem er op verdrijft dadelijk
de pijn, doet de blaren verdwij
nen en ge houdt geen litteekens.
,,Gt>en goud
zoo goed'
d I
Generaal Michiels 3 Dec. te Batavia
v. Rotterdam.
Generaal van Swieten p. 2 Dec. Fi-
nisterre, Rotterdam n. Java.
Grootend ijk 2 Dec. nam. 500 mijl v
Lizard. Pacifickust n. Rotterdam.
Hercules p. 2 Dec. 7 u. Lydd. Char
leston n. Londen.
Indrapoera 2 Dec. 8 u. te Bataria v.
Rotterdam.
Insulinde p 2 Dec. 14 u. Perim, Rot
terdam n. Java.
Jagersfontein 1 Dec. te Port Said,
Amsterdam n. Port Natal.
Joh au de Witt. 2 Nov. v. Port Said.
Bataria n. Amsterdam.
J. P. Coen 2 Dec. v. Genua, Amster
dam n. Bataria.
Jagersfontein 2 Dec. v. Suez n. Ft-.
Soedan, Amsterdam n. Z.-Afrika.
Kilstroom 30 Dec. te Dakar, Amster
dam n. W.-Afrika.
Kertcsono 2 Dec. 10 u. v. Perim, Ba
tavia n. Rotterdam.
Kota Inten p. 3 Dec. Pantellaria, Ba
tavia n. Rotterdam.
Koudekerk 3 Nov. v. Port Said, Bom
bay n. Rotterdam.
Lochgoil 2 Dec. v. Rotterdam n. Pa
cifickust.
Merauke 2 Dec. v. Belawan, Rotter
dam n. Java.
Meerkerk 2 Dec. te Calcutta v. Rot
terdam.
Ma.pia 2 Dec. te Londen. Batavia n.
Amsterdam.
Medan p. 2 Dec. 18 u. Gibraltar Rot
terdam n. Batavia.
Ouderkerk, u. 2 Dec. Gibraltar, Am
sterdam n. Japan.
Orania 2 Dec. 10 u. van. v. Las Palmas
Buenos Aires n. Amsterdam.
Oostkcrk 2 Dec. v. Sabang, Rotterdam
n. Japan.
Ouderkerk p. 1 Dec. Gibraltar, Rot
terdam n. Japan.
Prinses Juliana 3 Dec. v. Sabang,
Batavia n. Amsterdam.
Palembang 2 Nov. 3 u. v. Bremen n.
Java.
Polydorus 2 Dec. v. Amsterdam n.
Newcastle.
Pollux 2 Dec. v. Maracaibo n. Char
leston.
Patria 3 Dec. 12 u. v. Tanger. Batavia
n. Rotterdam.
Randfontein 2 Dec. te Antwerpen,
Beira n. Rotterdam.
Rfjperkerk 2 Dec. v. Kaapstad n.
Duinkerken. Beira n. Rotterdam.
Rhea 3 Dec. te Bremen v. Ham
burg.
Radja. 2 Dec. v. Batavia n. Amster
dam.
Ridderkerk 1 Dec. v. Karachi n. Rot
terdam.
Rondo 1 Dec. v. Marseille. Batavia n
Amsterdam.
Rlouw 2 Dec. te Antwerpen v. Am
sterdam.
Singkep 1 Dec. te Port Said, Am
sterdam n. Batavia.
Scheldestroom 2 Dec. v. Hamburg n.
Amsterdam.
Streefkerk p. 2 Dec. Gibraltar, Bom
bay n- Rotterdam.
Samarinda p. 3 Dec. 5 u. Suez,
Australië n. Rotterdam.
Sumatra 1 Dec. v. East Londen n.
Durban.
Stadsdijk 2 Dec. v. Calcutta n. Rot
terdam.
Tabanan 2 Dec. te Amsterdam v.
Hamburg.
Thuban 1 Dec. v. Victoria, Santa Fe
n. Rotterdam.
Ternate p. 2 Dec. 14 u. Point de Galle,
Rotterdam n. Batavia.
Vlieland 1 Dec. v. Freetown n. Am
sterdam.
Venezuela 30 Nov. van Curacao n.
Pto. Cabello.
Vesta 29 Nov. v. Pto Plata n. Europa.
Volendam 2 Dec. te New-York v. Ha
vana.
VcchtdUk 3 Dec. te Antwerpen, Beira
li. Rotterdam.
Van Rensselaer 30 Nov. v. Curacao n.
Pto. Colombia.
Waterland 30 Nov. 21 u. to Montevi
deo. verm, vertr. 1 Dec. Bueno6 Aires
n. Amsterdam.
IJ.'troom 3 Dec. te Amsterdam v. W.-
Afrika.
IJselkerk 2 Dec. v. Colorr.bo. Rotter
dam n. Calcutta.
Zeelandia 2 Dec. 16 u. te en 19 u. v.
Oporto, Amsterdam n. Buenos Aires.
WOENSDAG 5 DECEMBER.
HILVERSUM, 1071 M.
10.0010.15 Morgenwijding.
12.302.00 Concert door het Bart*
Lensky-Trio.
2.3.30 Gramofoonmuzlek.
2.303.00 Cursus leerbewerking.
3.004.00 Maak-het-zelf.
56 Gramofoonmuziek.
6.157.15 Concert door liet Boris Lens,
ky Trio.
8.0510.15 St.-Nicolaas-avond-pro*
gramma.
10.15 Persberichten.
11,30 Dansmuziek door het Dans-
orkest.
HUIZEN. 340.9 M. Na G uur 1852 M.
Uitsluitend NCRV.-uitx.
11—11.30 Korte Ziekendicnst o.l.v. Ds.
G. Laarman.
12.301.45 Concert mevr. H. Helder
manSmit. piano. D. Vos. viool, F.
Meyersen, bariton.
56. Kinderzanguurtje door leer
lingen van do dr. H. Bavinckscliool :o
Delft, o.l.v. mej. v. Heun en mejuffr.
Cordïa.
6.30—7. Franschc ]«6.
7—7.30 Engelsche handelscorrespon
dentie.
8.Concert. Het Ohr. Radio-orkest
o.l.v. J. Pouwels.
DAVENTRY 1600 M.
10.35 Kerkdienst.
11.20 Gramofoonmuziek.
12.20 Conceit (alt, viool).
12.50 Gramofoonmuzlek.
I-202.20 Orkestconcert..
2.f>0 Voor dc scholen.
3.15 Muziek.
3 20 Lezing.
3.50 Lezing.
4.05 Licht klassiek concert Bronkhurst
Trio en L. Zifado, sopraan.
5.05 Concertorgelbespeling.
5.35 Kinderuurtje.
6.20 Gramofoonmuziek.
6,35 Nieuwsb.
6.50 Tuinpraatje.
7.00 Muziek.
7.00 Muziek.
7.05 Pianoconcert van Schubert.
7.20 Gezondheidspraatje.
7.35 Muziek.
7.45 Lezing.
8.05 E. Hastomhs. ljumorist a.d. piano6
8.20 Myra Hess. plano, J. d' Aranyi,
viool.
9.20 Nieuwsb.
9.35 Lezing.
9.50 Nieuwsberichten.
9.55 .A sea Change", of ..Love's
Stowaway", opera-comique van W. D.
Howells.
II-2012.20 Dansmuziek.
PARIJS ..RADIO-PARIS". 175# M.
12.50—2.10 Orkestconcert.
4.05—5.05 Orkestconcert.
8.20 Literaire causerie.
8.5011.20 Concert. Orkest en so
listen.
r f -OWPERG. 4«9 M.
10.35—11.15 Muziek voor scholen.
11.30 Mechanische muziek.
12,25—1.50 Orkestconcert.
Schumann.
5.055.50 „Dichterliobe" van Rob.
7.208.15 Concert door het Klein-
Werag-orkest,
8.20 Der Arme Heinrich". zangfabel
van G. K. Mostar. Daarna tot 11.20 Or
kestconcert.
KöNIGS WUSTERHAUSEN (ZEESEN)
1250 eu 1680 M.
11.20—4.20 lezingen.
4.20—5.20 Orkestconcert.
5.207.05 Lezingen.
7.20 „Dor Tanz in 's Gltick" operetta
in 3 axten. Daarna tot 11.50 Dans
muziek.
HAMBURG, 395 M.
4.— Concert. Orkest en solisten.
5,20 Orkestconcert.
7.20. .Prozess Sokrates", 2c avond.
Muziek van Erdlen,
8.50 „De Ruïnen van Athene", van
Beethoven.
10.5011.20 Dansmuziek
BRUSSEL. 5"9 M.
5.20 Orkestconr rfc.
6.50 Trioconcert.
8.35 Gramofoonmuziek.
8.5011.20 Concert. Orkest en Mm.
BuysseRolin, riool.
INGEZONDFN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
CMOBOTRA