BUITENLANDSCH OVERZICHT
IN DEN „AMERIKAANSCHEN BALKAN".
BOLIVIAANSCHE TROEPEN LANGS DE GRENS
GECONCENTREERD.
GEMENGD NIEUWS.
EEN NIEUW SCHANDAAL.
LETTEREN EN KUNST.
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 14 DEC. 1928
Het oorlogsgevaar neemt toe.
Paraguay wil arbitrage.
T BELANGRIJKSTE NIF.UWS.
De Paraguayaansche zaakgelastigde
te Washington, Juan Ram.:;::, heef:
Donderdag de volgende verklaring ge
publiceerd:
„Het gezantschap van Paraguay heef:
officieele inlichtingen ontvangen, vol
gens welke de EoJiviaansche regeering
troepen en oorlogsmateriaal langs de
gi'ens concentreert. Door deze omstan
digheden wordt het gevaar, cat eer.
oorlcg zal uitbreken. grooter".
Naar voorts uit Asuncion, de hoofd
stek! van Paraguay wordt gemeld. is
het kabinet Woensdag den geheel en dag
in geheime zitting bijeen geweest De
permanente commissie van het Congres
heeft het Huis in buitengewone zitting
bijeengeroepeen. ten einde den interna
tionalen toestand end.?r het cog te zien.
In verband' met het conflict hebben tal
rijke ZitidsAmorikaansche diplomaten
den Paraguyaar-schen minister van Bu:-
tenlandsche Zaken een bezoek gebracht.
Het handels- en bankverkeer in Para
guay wikkelt zich voorloopig nog op
normale wijze af.
In Bolivia, aldus wordt uit La Paz ge
seind, is inmiddels het nieuwe kablnc
vrijwel tot stand gekomen. Het wordt
een regeering der nationale eenhei-:
waartoe vertegenwoordigers van al';
politieke partijen zullen behcoren. Mi
nister van iCuitenlandsche Zaken is naar
verluidt, Tomas Manuel Elio geworden,
terwijl de portefeuille van Oorlog in
handen van José Anteaana is gesteld,
De staatspresident van Bolivia, Sile:
heeft den geheelen dag met de leiders
der politieke partijen geconfereeid.
Klaarblijkelijk hebben de besprekingen
vo:roamelyk op de samenstelling van
het nieuwe kabinet betrekking gehad.
Het Boliviaansche parlement heeft
Woensdag zijn geheime zitting voortge
zet. Er bestaan aanwijzingen, dat bin
nenkort een belangrijke beslissing met
•betrekking tot het grensconflict te ver,
wachten is.
Voorts wordt uit Buenos Aires gemeld,
dat de Paxaguyaansche gezant aldaar,
Saguier, heeft verklaard, dat de Argen-
•tijnsche regeering tot dusverre haar
bemiddeling in het conflict nog niet
officieel heeft aangeboden. Zij heeft
slechts uiting gegeven aan de hoop, dat
de beide bij het conflict betrokken re
geeringen op kalme wijze zullen optre
den, ten einde een vreedzame beslech
ting te verkrijgen
Paraguay heeft maatregelen genomen
om aan de situatie het hoofd te bie
den, die als ernstig wordt beschouwd.
De leiders der politieke partijen in dit
land hebben hun goedkeuring gehecht
aan de vorming van een comitévoor
nationale verdediging.
Telegrammen.
TTSt Lugnino wordt bericht, dat daar
Donderdagochtend de telegrafische ant,
•woorden van Bolivia en Paraguay zijn
ontvangen op het Dinsdag door Briand
als voorzitter van den VoLkembondsraaó
aan beide staten gezonden telegram.
De minister van Buifcenlandsche Za
ken van Bolivia bevestigt in hoffelijke
termen de ontvangst van Briand's tele
gram, terwijl hij tevc-ns mededeelt, dut
•het ter kennis van den BoJMaansohen
staatspresident zal worden gebracht De
iminister stelt zich voor, binnenkort na
der te antwoorden.
De minister van BuitenlandSche Za
ken van Paraguay verklaart in zijn ant.
woord, dat het telegram van Briand ge
tuigenis aflegt van den hoog en vr edes
geest, die de besprekingen van den
Volken-bondsraad kenmerkt. Voorts deelt
hij mede, dat Paraguay door dezen zelf
den vredesgeest is bezield en dat het
overtuigd van zijn goed recht, zijn inter
nationale verplichtingen zal nakomen.
Om die reden, aldus wordt verder in
het antwoord gezegd, heeft Paraguay
om de bijéenrooping verzocht van de
verzoeningscommissie, die krachtens het
verdrag van 3 Mei 1923 is ingesteld en
ten doel heeft, conflicten tussohen Ame
rika arische staten te voorkomen. Bolivia
zoo vervolgt het telegram, heeft echter
geweigerd zijn medewerking te verlee»
nen aan de bijecnrcoping dezer com
missie, die de waarheid zou hebber
bloot gelegd en de veraniwoordelijkhei:'
vastgesteld. Integendeel heeft het
slcch-s geantwoord met een herhaling
van zijn grieven. Paraguay weigert geen
enkele verzceningsprocedure ai zeer ze
ker niet die, waartoe het zelf is toegetre
den.
Gespannen toestand.
Naar verluidt, is de toestand in Zuid-
Amerika sedert den wereldoorlog nog
niet weer zoo gespannen geweest als op
het oogenblik De aan het Gran Sacco-
gebied grenzende staten volgen met de
grootste belangstelling de verdeeling van
dit gebied. Zü spreken echter alleen van
hun wil tot vrede. De bladen te Buenos
Aires vergelijken het conflict tusschen
Paraguay en Bolivia zelfs met de Euro-
peesche toestanden in den zomer van
1914. Berichten uit de omgeving van
Hcover meiden, dat een bemiddelend op
treden van Hcover naar alle waarschijn
lijkheid toch nog mogelijk zal zijn.
Mocht de conferentie te'Washington er
in toestemmen, dan zou in Buenos Aires
een conferentie kunnen plaats vinden,
waaraan behalve Hoover vertegenwoor
digers van Bolivia, Paraguay. Argenti
nië en Brazilië en Peru zouden deeln?-
men. In dit verband wordt er op ge
wezen. dat in het omstreden gebied Voor
e--- gen tl.'d petroleum ontdekt is. zoo
dat ook de Europeesch-Amerikaansche
petroleumconcerr.en ten zeerste geïnte
resseerd zijn. Met het oog hierop zou
daar van eer. ingrijpen van don Volken
bond geen sprake run. zooveel te min
der daar vooral Washington de Mon- i
roeleer ten scherpste wil in stand hou- j
den.
Uit Lugano.
Bij een receptie van Engelsche jour
nalisten verklaarde minister Austen
Chamberlain met betrekking tot de af
zonderlijke besprekingen welke de laat
ste dagen zijn gevoerd, dat deze van
rut zijn geweest voor het wegnemen van
misverstand op verschillende punten en
zoodoende de gehouden belangrijke
conferentie van drie mogelijk hebben
gemaakt.
Dete Locarno ingeluide pacificatie
politiek wordt voortgezet en Chamber
lain gelooft, dat de Duitsche óelegatii
die in zeer pessimistische stemming
naar Lugano is gekomen, minder pessi
mistisch naar Berlijn zal terugkeeren.
Nieuwe besluiten van welken aard ook
zullen bij de huidige besprekingen over
hetgeen te Genève overeen is gekomen,
niet genomen worden. Het geldt hier
ook geen theoretische en juridische be
raadslagingen, waarmede men niet ver
der komt. dcch veeleer het vinden van
een voor alle betrokkenen practischen
weg.
Chamberlain bevestigde, dat de bespre
kingen zullen worden voortgezet. Om
trent een nieuwe conferentie van drie
is echter niets overeengekomen. Ove
rigens verklaarde Chamberlain nogmaals
ciat het de wensch der Britsche regeering
is, de bezetting zoo spoedig mogelijk
te doen beëindigen. Met betrekking tot
het ontwapen5ngsvraagsi.uk deelde hij
mede, dat dit thans door verschillende
leden van den Volkenbondsraad be
spreken wordt. Het staat evenwel aan
den voorzitter der voorbereidende ont
wapeningscommissie Loudon, het tijd
stip voor het bijeenroepen dezer com
missie vast te stellen.
Actie in Slovakije.
Naar de Weensche correspondent van
het ,Berl Tageblatt" van betrouwbare
zijde verneemt, is in Cechoslovakije een
comité van actie gevormd onder den
naam van Slovaaksche staten-generaal,
welk comité naar absolute zelfstandig
heid van Slovakije onder een eigen rijks
bestuurder streeft.
Van dit comité maken vooraanstaan
de personen van Slovakije deel uit, wier
namen om begrijpelijke redenen geheim
gehouden worden.
Het comité heeft op 14 November jl.
een belangrijk besluit genomen, dat tot
dusver eveneens geheim is gehouden en
eerst Donderdag aan de kanselarijen en
aan den Volkenbond moet zün toege
zonden. De voornaamste punten van dit
besluit zijn: Slovakije treedt onmiddel
lijk uit het Cechoslovaaksche rijk en
wordt, een- zelfstandige., onafhankelijke
staat onder protectie van deh Volken
bond.
Ter voorbereiding wordt een raad van
state ingesteld, die ter uitoefening van
de uitvoerende macht een rijksbestuur
der zal benoemen. Van het oogenblik af,
dat de zelfstandige Slovaaksche staat is
opgericht, is de rijksbestuurder ver
plicht de macht zoo spoedig mogelijk
over te dragen aan de bijeen te roepen
const,ituecrenae nationale vergadering.
De rijksbestuurder wordt gemachtigd
"arpathen-Rusland in den op -te rich
ten staat op te nemen, waarbij aan het
Russische volk dezelfde staatsrechtelijke
positie zal worden gegeven als de En
gelsche dominions hebben.
In een inleiding tot deze besluiten
wordt gezegd, dat de Slovaken de on
afhankelijkheid hunner natie willen ver
dedigen. Door den pan-Cechischen
waanzin wordt niet alleen Slovakije be
dreigd. maar ook de Europeesche vrede.
Slovakije neemt daarom uit historische
noodzaak de toevlucht tot dezen nieu
wen staat om het bestaan van de natie
'e redden.
Het Slovaaksche volk heeft zich vrij
willig bij Oechië aangesloten, heeft ech
ter het recht, deze aansluiting, door d°
schending der bepaling automatisch als
geëindigd te beschouwen, aldus de moti-
veering.
Finsch kabinet
afgetreden.
De Finsche Rijksdag heeft met 33
tegen 82 stemmen een door de sociaal
democraten tegen üe regeering ingedien
de motie van wantrouwen aangenomen.
Het kabinet is daarop afgetreden.
KORT EN BONDIG.
Twee huizen staande by den beken
den gouden tempel te Amritsar, zijn
plotseling ingestort. Tien bewoners wer
den onder het puin bedolven. Slechts
twee konden worden gered.
Nadat het optreden der griep in ver
scheidene deelen van de Vereenigde
Staten vastgesteld was heeft het'depar
tement voor volksgezondheid te Wash
ington de sluiting van de meeste scholen
gelast en een waarschuwend woord doen
hooien. Tot nu toe is de ziekte nog
niet in kwaadaardigen vorm opgetreden,
slechts enkele sterfgevallen zijn voorge
komen
De brandstichier van Altheim, een
dorp in het Badensche Frankenland, die
al weken lang den rooden haan in
schuren en hooibergen liet kraaien en
alle dorpelingen in onrust hield, is ge-
pak:. Het was een 19-jarige boerenzoon
uit Altheim zelf.
De politlepresident van Berlijn heeft
een communistisch verzoek tot het
houden van een optocht bij gelegenheid
van de begrafenis van het lid van den
Roeden bond van frontstrijders Schuiz.
verboden naar aanleiding van de r.mcord
te Karïshurst en c? relletjes bij den
laatsten communistische:! optocht al
daar voorgevallen.
BANK-OPLICHTERS.
De Tel. verneemt uit Berlijn:
Te Weenen is een der bekendste ad
vocaten, dr. Kurt Meller, gearresteerd
wegens oplichting van een bank cp
groots schaal. Tegelijkertijd is te Lima
Peru de doctor in de staatsweten
schappen Hutchnecker gearresteerd. Bei
den hebben, tezamen mot een groote
bende, in bijna alle Europeesche lar.
den banken opgelicht voor bedragen, c.e
in de miiiioenen loopen. Een groot aan
tal nieuwe arrestaties in Cechaslovaky:
Duitschland en zelfs te New York wond:
verwacht
In October j.l. werd een zekere Keiler
gearresteerd, die het filiaal van do
Deutsche Bank te Hamburg door een
valschen credietbrlef op naam van ze
keren Goldschmïdt voor een bedrag van
'.O.000 mark had opgelicht.. Keiler bleek
in werkelijkheid Friedlander te heeten
en een der beruchtste International:
chèque* en credietzwendelaars te zijn.
Door een toeval slaagde de Deutsche
Bank er in, den Weenschen advocaat
Meller al smedeplichtige te ontmaske:
ren. Meller en Hutschnecker. die te Lima
een groote zaak in dames-lingerieën be
zit. waren de leiders van eer. over de
geheele wereld verspreide oplichtersben,
de. Verschillende leden der bende zijn
reeds gearresteerd; naar andere wordt
gezocht. De officier van justitie te Wee,
nen heeft reeds esn voorloopig onder
zoek doen instellen naar een ancer be
kend Weensch advocaat. c:e evenals zijn
cchtgencote van medeplichtigheid wordt
verdacht.
WEER EEN AARDBEVING.
Naar uit Santiago de Chili gemeld
wordt, zijn in de steden Constitucion,
Parral en Rancagua opnieuw aardbe
vingen bemerkt, welke het instorten van
vele door de laatste groote aardbeving
reeds beschadigde huizen ten gevolge
hadden. Een groote menigte doode vis-
schen in de bocht van Constitucion wijst
er op, dat de aardbeving uit zee opge
komen is.
ZEEROOVERS.
Twintig mijlen ten Zuid-Westen van
Pass Rock werd een Chineasch stoom
schip door 6 piraten overvallen, die :n
Hongkong als gewone passagiers aan
boord gekomen waren. De piraten wer
den daarbij door 5 leden der bemanning
gesteund. De kapitein, een Zweed en de
overige officieren wei-den gebonden. Het
stoomschip werd door de piraten naar
het Iamlorgeiland gebracht, waar nog
200 piraten aan boord kwamen, die al
les. wat waarde had roofden. Den pas
sagiers alleen werd een waarde ontroofd
van ruim 10.000.
EEN VLUGGE REIS.
De Britsche draaalooze dienst geeft
het volgende overzicht van de sipoed-
reis van den prins van Wales uit het
hartje van Afrika naar Londen.
Toen het bericht van de ziekte des
konings hem vijftien dagen geleder,
voor het eerst bereikte, was hij in de
bossohen ten N. van den Tanganyika*
spoorweg op 10.000 k.m. van Londen, Hij
verliet onmiddellijk zijn kamp naar Do*
doma op 256 K.M, af stands. Van daar
nam hij den trein naar de haven Dar es
Salaam op 480 K.M. afst-ands, waarheer.
de kruiser „Enterprise", een der snelste
schepen der vloot, intusschan met groo
ten spoed uit Aden onderweg was. Ver
wacht werd, dat de reis van Dar es S?.
laam tenmlste 12 dagen in beslag zou
nemen. In werkelijkheid werd hij in 9'.
dag afgelegd. De .Enterprise" maakt-:
een merkwaardigen vluggen tijd op de
reis van 5280 K.M r.aar Suez en toen
de prins te Port Said weer aan bcord
ging na de reis over land via Kairo re
hebben gemaakt, maakte de kruiser iii
weerwil van de zware zeeën een prach.-
tigen tijd op den afstand van 1440 K.M.
naar Brindisi.
Door de medewerking der Italiaan-
che staatsspoorwegen, de Zwitsersche
bondsspoonvegen en de Fransche lijnen
konden de ruim 2100 K.M, naar Bou
logne worden afgelegd in 31 uur 11 mi
nuten in plaats van 46H uur met den
zex kunnen gemaakt zijn: het is vol
gens de „Tims" een publiek geheim,
dat .niets minder dan de pressie van
het hoofd der regeering een snellere
methode van vervoer bectte doch eene,
die onder de omstandigheden zeker nie:
te rechtvaardigen was".
DE AMERIKAANSCHE
LUCHTVAART.
Woensdag werd de Internationale Con
ferentie voor de civiele Luchtvaart te
Washington dcor President Coolidge ge
opend- In zijn rede wees Coolöige er op.
dat in de geheele wereld dc overtuiging
leefde, dat binnen afzienbaren tijd he:
instellen van een regelmatigen Traiis-
Atlantischen luchtöienst. met vliegtui
gen of met luchtschepen, mogelijk sa!
zyn. Men kon met zekerheid aannemen,
dat de vervolmaking en de uitbreiding
en de uitbreiding van het luchtverkeer
grooten invloed za! uitoefenen op den
voortgang der beschaving. Aan het slot
van zijn rede deelde Coolidge nog mede.
dat de uitgaven voor luchtvaart in de
Vereenigde Staten in 1G23 ongeveer vijf
tig millioen dollar bedroegen, tegen der
tien millioen dollar Ir. 1925.
VAN HINCHLIFFE'S
MACHINE?
Uit Akron 'Ohio) wordt aan de ..Da:
ly Telegraph" gemeld, dat personeel van
de Goodrich Cy. ran oordeel is. dat c?
te Downings in Donegal County aange:
snoeide wrakstukken deel hebben ui:ge
maakt van het onderstel van het vlieg
tuig ..Endeavour", waarmee kap. Hin
chüffe en miss Mackay hun noodlottige
oceaanvluchtpoging ondernamen.
De band om een ge vond ai wiel was
an het type. dat ook voor Hinchliffe'
-.cestal is gebruikt, en het personen'
voegt er aan toe. dat. wanneer de bar.-:
bij nader onderzoek blijkt var. he: ..niet.
ippsnd'" type geweest te zijn, er ge;n
twijfel kan bestaan, dat de gevonden
fragmenten d?el van Hinchllffes machi
ne hebben uitgemaakt.
ROTSBLOK NEER-
GESTORT.
Naar uit ïanclano gemeld wordt, is
een groot rotsblok van den berg Ponna
losgeraakt en in het dal gestort, op
zijn weg zes huizen omver werpende.
Een jong meisje is gedood, terwijl tal
rijke personen verwond zyn. De
autoriteiten hebben de hulpverleening
in handen.
STORM OP DE ZWARTE
ZEE.
Naar uit Moskou gemeld wordt, heerscht
op ce Zwarte Zee een zware storm. De
verbinding tusschen Odessa en Sebastl-
pol is verbroken. Het Russische handels
schip „Trusjenik" is gekenterd. De be
manning ken door een Italiaansch schip
gered worden. De Russische draadlooze
stations hebben verscheidene S.O.S. sei
nen opgevangen.
ACHTERLIJKE DORPEN.
De Te:, verneemt uit Berlijn:
In Zuid-Siberië zyn negen dorpen
en zes gehuchten ortdekt, waarvan he:
bestaan tot dusver nog geheel onbekend
was. De bevolking spreekt een mengel
moes van Slavische en Tartaarsche ta
len. Zij leeft van jaoht en veeteelt. Haar
levenswijze komt overeen met die dei-
Russen in de achttiende eeuw. Van de
sinds dien tijd plaats gegrepen hebbende
gebeurtenissen, zooals de stichting der
Sovjet-republieken, was haar nog niets
bekend. De academie van wetenschap
pen te Moskou is voornemens, een on-
ceraoekings expeditie uit te zenden, ten
einde de 2eden e:i gewoonten dezer men-
schen te bestudeeren.
NA DRIE JAAR TERUG.
Een dezer dagen werd de markthal in
de Ltndenstrasse te Berlijn opgeschrikt
door de verschijning ran een man, dien
men reeds meer dan drie jaren dood
waande
Het was de 59-jarige bloemenkoopman
Otto Döring. die onder zijn vroegere
collega's in levenden lijve verscheen
Onder een grooten toeloop van be
langstellenden vertelde Döring, wat er
mat hem gebeurd was.
Eenige jaren geleden was hij in gel*
delijke moeilijkheden gekomen; hij zag
geen kans om zich uit te redden en be.-
sloot op een nacht stilletjes weg te gaan
zonder zijn vrouw of wie ook te zeggen
waarheen.
Hij trok de wyde wereld in en kwam
:n Mecklenburg, waar hij een plaats
vend als tuinman. Het ging hem niet
slecht: nu was hij tUdelyk terug te
Bsrlyn.
In de eerste dagen van Döring's ver
dwijning werd in het Grunewald een
nan gevonden, die zich opgehangen
had. Men wist niet wie het was; de
politie nam een foto van het lijk. waarin
sommigen Döring herkenden. Mon be
groef den doode op het „Selbstmörder
Friedhof". En 'nu drie jaar later ver»
schijnt deze doode, die onder den naam
van Obto Döring werd begraven, op de
markt,
Vast stond, dat de levende Döring is.
Wie is echter degene, die drie jaar gele*
den op het „Selbstmörder Friedhof" be
graven werd?
SLANGEN TEGEN
SLANGEN.
In Brazilië, het land, waar meer dan
400 verschillende slangensoorten leven,
sterven jaarlijks vele menschen aan den
beet van een slang. Men is er echter on
langs dóór een toeval in geslaagd een
wapen tegen vergiftige slangen te ont
dekken.
Op een groote slangenfarm te Sao
Paolo, kwam n.I. een groote mussurana.
een niet-vergiftige slang, toevalligerwijs
In het liok van vergiftige slangen.
Niet gering was de verbazing van het
toegeschoten farm-personeel, toen het
zag. dat de indringster dadelijk op eer.
vergiftige slang toeging en deze ver
slond.
Hoewel d? mussurana vele beten kreeg
scheen dit haar totaal niet te hinde
ren en zelfs een tweede slang volgde
den weg van haar voorgangster. Nu liet
men nog eenige mussurana's in het hok
met het resultaat, dat alle overgebleven
vergiftige slangen verslonden werden
De Braziliaansche Regeering heeft nu
in alle deelen van het land broedplaat
sen voor mussurana's laten oprichten,
om de verbreiding van dit slar.genras te
bevorderen.
Vooral in Indië. waar zeer veel men
schen den dood door slangenbeten vin
den, zou het fokken van de Mussurana
een buitengewone weldaad zyn.
HIJ BRACHT ZIJN F.IGEN
BIEFSTUK MEE!
Een dezer dagen trad een heer een
groot café-restaurant te Londen binnen.
Hü hield een ongebraden. maar gepa-
neerden biefstuk, in zijn hand en ging
daarmee r.aar de keuken, waar hij der,
kok verzocht hem zoolang een pan af
te staan en wat ruimte op het fornuis
te geven, om zijn biefstukje te braden.
Braadvet had mijnheer zelf wel mee
genomen.
Stom verbaasd had men dit alles aan
gehoord. maar toen men ook dit weer
te boven was gekomen, werd de gérant
er bij gehaald. Alen trachtte den heer
aar, het verstand te brengen, dat men
wel gebraden biefstuk verkocht of dat
hü zyn hapje maar thuis moest gaan
klaarmaken. In elk geval kon men zijn
verzoek, hoe beleefd het ook was ge
daan. onmogelijk inwilligen. Met geweld
werd ce vreemde gast daarna op straat
gedeponeerd, doch wie beschrijft de ver
bazing van den gerant, toen de heer
even later. Sn gezelschap van twee agen
ten van politie er. een rechter, recht
op hem afstapte en hem een artikel
voorlas, waarin stond, dat ..ieder
Engelschman het recht heef:, mits hij
de levensmiddelen meebrengt, de keuken
van eer. restaurant binnen te stapper,
om zijn maal te bereiden".
Deze wet. die al lang vergeten is
stamt nog uit het jaar 1473. De be
doeling van der „Midaeleeuwschen heer"
was eciiter. Regeering aan ie toor.er..
da; dergelijke v.eU.sr :n deze maat
schappij niet meer thuis behcoren.
En het schijnt, dat hü zijn doel heeft
bereikt.
De oplichterijen van oud-minister Klotz.
VERVOLGING INGESTELD.
Onze Parijsche correspondent schrijft
ons:
Nog zitten we midden in het schan
daal van de Gazette of er barst een an
dere bom. een die zoo mogelijk nog meer
lawaai zal maken. En met reden. Wei
heeft men geprobeerd om de geschiede
nis zoo lang mogelijk verborgen te hou
den voor ce groote menigte maar ten
slotte ging het te ver. Beschuldigde is
L. L. Klotz. oud-minister van Financier
de fameuse bewindsman die Frankrijk
met aankoop van de „stocks-américains"
zoohi ontzettend nadeel berokkende.
De heer Klotz heeft zich nu eens r.iet
In allerlei gewaagde speculaties bege
ven. maar als ce eerste de beste ordi
naire oplichter heeft hij zich bezig ge
houden met het uitgeven van cheques
terwijl hy geen bankprovisie had en zelfs
erger dan dat: met het vervaischen van
wissel: en het namaken van handteeke-
ningen. Haastig heeft men den heer
Klotz daarop ingeschreven als ..krank
zinnige" in liet krankzinnigengesticht
La Maimaison. maar dit was niet an
ders dan een formaliteit want 24 uur
later moest ce directie hem weer ont
slaan omdat de „patiënt" in het minst
niet ziek was.
Natuurlijfc heeft deze zaak in ce wan
delgangen van het Parlement (de heer
Klotz is nog steeds senator) een groote
opschudding te-weeg gebracht.
Er zijn twee aanklachten officieel in
gediend tegen Klotz. De eer.e van den
carrosserie-fabrikant Kellner aan de
Champs Eiysées, de andere van een lood
gieter. Geoffroy in de Rue IHöpital-
S-.iint-Louis. De oud-minister heeft nl.
enkele maanden geleden een schitte
rend gecarrosseerde Hispano gekocht
voor de somma van 250.000 francs bij
den handelaar op de Champs Eiysées. In
vol vertrouwen werd hem de wagen ge
leverd maar héél vreemd keek nier. op
teen een eerste chèque groot 60.000
francs onbetaald terugkwam. Wel had
de bank waarop de chèque was getrok
ken er op geschreven dat er geen geld
op naam van Klotz was. maar men wil
de aannemen dat de minister ondertus-
schen had gestort en daarom stuurde
het huis iemand met een briefje naai
de woning van den minister om hem
opmerkzaam te maken op dit abuis. De
heer Klotz verontschuldigde zicli; na
tuurlijk was het een vergissing, en hij
gaf een andere chèque, van 125.C00
francs. Deze chèque kwam ook onbe
taald terug met de medeüeeling dat dc
schrijver geen sou meer op de bank had.
Men heeft het toen nog in der minne
willen schikken maar thans nam de oud-
minister het van héél hoog en de firma
diende een aanklacht tegen hem in we
gens oplichterij. Is dit geval op zich zelf
reeds zeer ernstig, emstlver nog is dat
met de firma Geoffroy. Hoe komt de
heer Klotz er bij om te teekenen „Geof
froy frères"? Raadsel.
Het schijnt dat de heer Klotz er in
is geslaagd om de namen te weten te
komen van alle klanten van genoemd
huis, dat zich voornamelijk bezig houdt
met het installeeren van kostbare bad
kamers (iets w-at vee! op crediet ge
beurt) en dat hij de daarvoor geteeken-
de wissels in hun geheel heeft nage
maakt, mee handte.-V.enlng. stempels en
al Voorwaar peen kleinigheid.
Voor het oogenblik zijn dit de twee
eenige klachten die binnenkwamen,
maar in welingelichte kringen weet men
te vertellen dat de heer Klotz nog on
eindig veel meer dupes heeft gemaakt
met zijn oplichterijen. Men praat van
vyftien anderen die op een zelfde ma
nie.- zijn opgelicht maar die. uit consi-
rieraiie voor den senator-oud-minister
bet niet goed aandurfden om een aan
klacht tegen hem In te dienen, om nog
maar niet eens to praten van de r.codige
bookmakers aan wie de heer Klotz en
kele mülioenen schijnt schuldig re zijn.
Maar aangezien het vak van bookmaker
strafbaar is bij de wet is het niet waar
schijnlijk dat die heeren een aanklacht
zullen indienen tegen den man die op ere
diet heef: gespeeld. Want dn: Ls Juist de
quacstie. Klotz heeft, er op de renba
nen eerst het kapitaal van zijn vader
en toer. van zijn moeder doorgelapt en
de speelwoede was zoo enorm dat h'J
ook aan het kapitaal van zijn vrouw be
gon ti:e daarop haastig den al te roeke-
loczcn speler heeft verlaten. Van uit La
Maimaison zelfs, waar men hom. om
hem te redden, voor 24 uur had onder
gebracht. telegrafeerde hij zelfs nog zyn
orders aan een bookle om dien dag op
dat en dat paard M spelen. Reeds en
kele maanden geleden liep de boel mis.
Klote verloor slag op slag en vrienden
zijn toen tusschen beide gekomen om
hem te redden uit de impasse waarin
hij was geraakt. Want het blijkt dat de
ex-minister reeds maanden geleden zich
bezig hield met het uitgeven van chè-
ques zonder provisie. Om schandaal te
voorkomen heeft toen een bekend sports
man dadelijk een bedrag van twee mil
lioen verschaft teneinde de schuldei te
kunnen betalen. Maar den dag daarop,
na nieuwe verliezen op de renbanen, be
gon de opllchterstruc weer van voren af
aan en een politicus, vriend van Klots,
begaan met den man. gaf toen een som
van 80.000 francs. Dat alles, die eerste
ondervindingen waren blijkbaar nog r.iet
voldoende. De speeldu'vel had Klote to
pakken en thans is het zoo ver geko
men dat men hem ir. het openbaar heeft
moeten aanklagen.
Sedert eenige dagen waren deze fei
ten bekend op het ministerie ran Justi
tie, waar men begrijpelijkerwijze niet
goed wist hoe men met de zaak can
mosst. Men heeft toen nog. uit respect
voor het verleden van Klotz. getracht
om hem enkele degen bedenktijd te ge
ven, hem zoo kansen verstrekkend om
nieuwe bronnen aan te boren teneinde
de schande van een vervolging te voor
komen. maar alle vrienden van den mi
nister bleven dlt-mgal doof. En zoo stond
de minister van Justitie voor het zeer
delicate geval om aan den Senaat het
recht te vragen om senator Klotz te
vervolgen wegens oplichterij. Begrijpeed
dat alles verloren was heeft Klote he
denochtend nog eon schrijven aan dn
voorzitter van den Senaat gestuurd
waarin lui aan den heer Doumer mede
deelt ontslag te hebben genomen uit zijn
hooge functie. Op het ministerie van
Justitie is mon natuurlijk ook zeer oor-
zichtig met het verstrekken van inlich
tingen maar we hoorden toch dat op het
oogenblik tenminste alleen noig maar
aanklachten van de twee hierboven ge
noemde huizen, benadeeld door Klote,
zijn binnengekomen. Aangezien Klote
ten sterkste or tegen protesteert „krank
zinnig' te zijn zal men waarschijnlilk tot
arrestatie moeten overgaan.
HENRY A. TH. LESTTJRGEON.
Parijs, 12 December.
MUZIEK.
LEDENCONCERT DER H. O. V.
Wederom twee „eerste uitvoeringen",
waarvan zelfs een „allereerste uitvoe
ring" op het programma van gister
avond! Een nadere omschrijving van
de begrippen „eerste" en „allereerste"
zou misschien voor menig leek op mu
ziekgebied dienstig zijn: in elk geval
wordt er blijkbaar ijverig gewerkt door
dirigent en orkestleden der H. O. V. Dc
eerste vrucht van dien arbeid was de
vertolking van orkestvariaties op een
thema van Tschaikowsky, De compo
nist Arensky en de bewerker C. J. Mul
der hebben daarin een werkje geleverd,
dat aardige vondsten bevat, nergens ex
centriek wordt, maar gced en effectvol
geïnstrumenteerd is en in de weergave
door de II. O. V. grootendeels uitste
kend klonk. Vooral het strijkensemble
ontwikkelde een mooien, soepelen en
zuiveren samenklank. Het variatiewerk
is eenlgsztns op analoge manier behan
deld als de variaties op een St. Nico-
laasliedje van Van Gïlse. Bepaald pak
kende of spannende momenten bevat
het niet; het gaat een beetje als de
klassieke nachtkaars uit, maar is. ook
door zijn klaren opbouw, gemakkelijk en
aangenaam te volgen.
Minder gemakkelijk ïn het gehoor valt
het, splinternieuwe cello-concert van
den jongen Hongaarschen componist
Geza Frïd. Vooral het eerste deel, het
Allegro meccanïco (dc term slaat den
kelijk op de metronomische eenheid
van tempo) bevat vele acoustieke hard
heden. Oorspronkelijk schijnt het wel:
de lange orgelpunt van het begin, de
leege kwarten waarmee de eerste solo
inzet zijn geen alledaagsche verschijn
selen in de cellolitteratuur; d- sexten en
verminderde septimen in de cadens voe
ren ons weer tot vroegere tijden terug.In
de .Homanze" krijgt de solist in een
cantilene gelegenheid zijn toonkwalitci-
ten te doen hooren: ook dit gedeelte be
gint met kwarten, hierdoor twee fluiten
gespeeld, krijgt gaandeweg zachter "ka
rakter en gaat plotseling in de finale
(Molto Allegro) over. Dit laatste stuk
is rhythmisch het minst pakkende deel
maar de eerste indruk er van verheft
zich tot hoog peil.
De solist Vilmos Palotaï, evenals dc
componist een jong rT-"-—-- verrichtte
door het spelen c'er moeilijke solopartij
knap werk, doch kreeg eerst in' zijr.
tweede solcnummer gelegenheid de har
ten der hoorders ie winnen. In plaats
der Rococo-rariaties van Tschaikowsky
waarvan het orkest-materiaal niet aan
gekomen was speelde Palotai het cello
concert van Sair.t-Saëns. en ondanks de
overbekenöheiü daarvan bracht hij
hqt auditorium in verrukking. Tempe
rament, techniek, toon kenmerken zijn
spel. Daarbij goede smaak, zoodat er
van getuigd kan worden: eendracht
•naakt- macht. Machtig was de werking
van zijn voortreffelijk spel. niet door
toonvolumc. maar door dc bekoring die
er van uitging. We hopen dezen zeer be
gaafden kunstenaar, die solocellist te
Bremen is, hier nog meermalen te hoo
ren.
Met Tschnlkowsky's Ouverture-Fan
tasie ..Romeo et Juliette", waarvan de
uitvoering niet in allen dccle gelukkig
slaagde, eindigde dit concert, waarvan
het solospcl, en niet te vergeten, dc uit
muntende samenwerking tusschen solist
en orkest in het werk van Saint-Saëns
zeker nog lang in goede herinnering
zullen blijven. De vertolking van die
orkestpartij door dc H. O. V. verdient
waarlijk allen lof.
KAREL DE JONG-
KINDERKOOR ..EXCELSIOR"
Zaterdagavond I5 December hoopt
bovengenoemde vcrccniging baar eerste
St. Nicolaasfccst tc vieren. Een humo»
rist cn andere attracties zal dc stem»
ming verhoogen. ook St. Nicolaas cn
zijn knecht zullen aanwezig zijn. Tiet
heeft plaats in dc bovenzaal van het
gebouw Kwckkcboom.
•f. O. N. E. V. O.
Op Woensdag 19 Dreember wordt door
de Haarlemse he toone ri vereeniging T.
O. N. E. V. O. ir. den schouwburg aan
ten Jansweg een opvoering gegeven van
..Liefdes-Manoeuvres", blijspel in drie
bedrijven naar het Duitsch van Curt
Kraatz en Freiherr von Sch'icht.
De i-ollen zijr als volgt bezet: Overste
Von Velsen, de heer P. Wov.da: Katha-
rina, diens vrouw, mevr. C. Verkouteron-
Zaayer; Elll, hun dochter, J. de Vos-
Jacobs; Oom ran Velsen. gepensioneerd
Majoor, de heer G. H. Po'.lé; Lecnt'.ne
von Breltenbach, mevr. Eulderink; Ce
cilia. haar tante, mevr. J. Deken-Kieln:
Ernst von Winterstein 1ste lult., de heer
Th. A. v. d. Have: Koert ven Wlnter-
fitein. Kadet. 16 Jaar. mevr. J. Pollé-
Hendrikx; Generaal von Koswite, de
heer W. L. F. v d. Have: Dr. Erik von
Osten. Archeoloog, de heer F. H. v. d.
Schaaf; Schreuder. oppasser bij Over
ste von Velsen, de heer Baars. Verder
gasten en soldaten.
Het belooft voor dc bezoekers een aan
gename avond te worden.
HUBERT LAROCHE EÏTNSTTO ZTEK.
By de voorstelling gisterer in onzen
Stadsschouwburg van ,.De ve'^mde
^eks" moest bet voorspel "ervallen.
Floor Laroche die daarin de rol van
den ketellapper vervult, was namelijk
plotseling naar Brussel ent-boden omdat
9i vader de bskc Hu-
-:t Laroche ernstig ziek ls.
Men deelde ons medé, dat de toestand
van Laroche zeer gevaarlijk moet zijn.
