De GRIEF
BINNENLAND
KOLONIëN
Opium in conservenblikjes
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAG 26 FEBRUARI 1929
Dc publicatie een gevaar voor
de verhouding tusschen Neder
land en België.
Het Volk (S.D.A.P.) constateert, dat het
gepubliceerde verdrag, indien echt, een fel
licht werpt op het gevaar van Let militairis-
me en schrijft:
„In vollen vrede en in koelen bloede
wordt dus tusschen Engeland, België en
Frankrijk overeengekomen, dat bij een
nieuwen oorlog met Duitschland de neu
traliteit van het bevriende Nederland
brutaalweg geschonden zal worden. Als
staaltje van militaristische roekeloos
heid is dit wel bijzonder grof."
En over de Nederlandsch-Belgische onder
handelingen:
„Het „Utrechtsch Dagblad" is het
meest anti-Belgische der Nederlandsche
dagbladen en bij de publicatie kan dan
ook geen andere bedoeling voorzitten,
dan om de verhouding tusschen Neder
land en België nog verder te bederven.
„Een punt van "~eteekenls uit de ge
publiceerde overeenkomst van twee jaar
geleden is nog, dat daarin gezegd wordt,
dat „de onderhandelingen tusschen Ne
derland en België van wege Nederland
hebben uitgelokt en nog zullen uitlokken
maatregelen op het gebied der water
wegen, die eventueel als onvriendelijk en
zelfs agressief (aanvallend) kurine.i
worden beschouwd". Met andere woor
den, van Belgische zijde heeft men reeds
alles in gereedheid gebracht teneinde,
indien dat wenschelijk mocht worden
geoordeeld, de oneenigheid tusschen
België en Nederland omtrent de water
wegen tot een casus belli, een reden
tot oorlog, op te drijven. Wij voor ons
zien hierin een nieuwe dringende reden
om zoo spoedig mogelijk de Neder
landsch-Belgische geschillen uit de we
reld te helpen."
Gevaar voor Ncderland's veilig
heid.
Tot deze conclusie komt de Tijd (R.K.):
„De militaire plannen, welke nu in
België aan de orde zijn, vormen een ge
vaar voor de veiligheid van Nederland.
Die plannen zijn het logisch uitvloeisel
van het Fransch-Belgisch militair ac-
coord. En dit accoord werd mogelijk
door de opheffing van België's neutrali-
teitsplicht."
„Nederland,
Let op U saeck".
De Nederlander (Chr.-Hist.) haalt de
Vlaamsc-h-activistische kwestie er bij:
„Eerst hadden wij de activistische re
devoeringen bij de herdenking van de
Unie van Utrecht, wier gevaarlijke
strekking wel verzacht maar nieo
weggenomen werd door de woorden bij
de ontvangst van Dr. Borms.
„Daarop volgde 11. Zaterdag het uit
voerig en weelderig uitgevoerde memo
randum van de Nationale Unie, aan de
leden der Staten Generaal, inzake de
onderhandelingen tusschen Nederland
en België.
„En Zondagmorgen werd ons
volk verrast, uit dienzelfden hoek,
met de mededeéling van den ondersteld
„authentoeken tekst" van een „geheim
Fransch-Belgisch militair verdrag".
„Wij zien in deze gansche wèlbestu-
deerde beweging een gevaar voor ons
volk en voor den vrede."
„Balkantoestandcn".
Onder dezen titel geeft de Telegraaf (neu
traal) zijn meening weer over het verdrag.
Het is volgens het blad een militair verdrag
in optima forma en het „heet bestemd te
zfjn tegen aanvallers, maar als men na
gaat, hoe Nederland „In de gauwigheid"
tot aanvaller wordt „geconstrueerd",
weet men hoeveel dit „defensief" karak
ter waard ls. Het is gericht tegen Duitsch
land, of „tegen eenige andere mogend
heid, die hoe dan ook door Duitschland
ondersteund wordt". „Hoe dan o*.k"
welk een gevaarlijke rek zit er in deze
vage woorden!"
En verder:
„In laatste instantie doet het er wei
nig toe, of de gepubliceerde documenten
wellicht in een enkel onderdeel niet goed
weergegeven zullen blijken.
Het is niettemin zaak, dat de aange-
gelegenheid, die thans aan de orde is
gesteld, tot in den grond wordt nage
gaan. Een effen „Es is nicht wahr" is
niet genoeg om gerechtvaardigden arg
waan te dooven. Volkomen opheldering
moet worden gegeven. Het Nederland-
sche volk verwacht van zijn regeering,
dat zij alle stappen zal doen. noodig om
deze aangelegenheid en daarmede onze
verhouding tot Frankrijk, Engeland en
België, tot klaarheid te brengen.
Ontstellende mentaliteit.
De Standaard (antl-rev.) schrijft:
„Aannemend dat zoowel het een als
het ander in orde is, dan hebben we hier
te doen met een opvatting die een ont
stellende mentaliteit openbaart.
„Wij onderhandelen emt. België in vre
de en vriendschap, zoo we meenden,
over aangelegenheden, betrekking heb
bende op sommige waterwegen. En nu
blijkt, dat de generale staven van België
en Frankrijk van oordeel zijn, dat als
wij in de Belgisch eischen niet toestem
men, daarin eventueel gezien zal kun
nen worden een „aanranding", waarbij
België op de hulp van twee Fransche
legercorpsen zal mogen rekenen.
„De „interpretatie" kan alleen dit be-
leekenen, wil zij niet geheel inhoudloos
zijn.
Natuurlijk zien we niet over het hoofd,
dat voor het metterdaad gewapender
hand optreden nog iets anders noodig is
dan de meening van de twee legerstaven,
maar het is toch haast ondenkbaar te
achten, dat zulk een meening schriftelijk
zou zijn vastgelegd zonder voorkennis
der betrokken regeeringen.
„In elk geval komt het vraagstuk van
onze onderhandelingen met België over
de herziening van het tractaat van 1839
thans wel onder een zeer bijzondere be
lichting te staan.
„Wat ook het standpunt geweest moge
zijn, dat ingenomen-werd bij de behan
deling van het in 1927 verworpen ver
drag. thans is o.i. slechts één houding
mogelijk.
„En wel deze. dat wij moeten weigeren
verder te onderhandelen, indien van Bel
gische zijde geargumenteerd wordt met
600.000 man plus twee Fransche leger
corpsen".
De Maasbode (R.-K. schrijft over het ver
drag:
Bij onderhandc'ingen met
België.
„Het groote practisch belang der pu
blicatie schuilt o.i. in het bekend worden
van deze opvatting van het Belgische
gouvernement: Onze regeering weet nu:
wanneer zij er toe overgaat de onder
handelingen met België te hervatten,
dan opent zij emteen de mogelijkheid
dat van Belgische zijde o: zeker oogen-
blik zou kunnen worden verklaard, dat
eventueele maatregelen van rivierpolitie,
gezien in het licht dier onderhandelin
gen, dat apart onvriendelijk of zelfs
agressief karrakter dragen.
„Onze minister van Buitenlandsche
Zaken zal hieruit de conclusio practica
weten te trekken en in ieder geval de
uiterste behoedzaamheid tegenover ver
dere besprekingen inachtnemea".
De ring van f12.500
De Italiaan te Brussel aangehouden
Op verzoek van de Amsterdamsche politie
is te Brussel aangehouden een Italiaan, die
te Florence woont. Deze man wordt ervan
verdacht verleden week bij eên juweliers-
firma in de Kalverstraat te clezer stede een
platinarlng met briljanten, die een waarde
had van ongeveer f 12.500 ontvreemd te heb
ben. Het signalement van den aangehoudene
komt volkomen overeen met dat van den man
die in den juwellerswinkel te Amsterdam ge
weest. De Italiaan ontkent evenwel in Am
sterdam geweest te zijn; het staat echter
intusschen vast dat deze man zich in ver
schillende hoofdsleden van Europa aan der
gelijke vergrijpen heeft schuldig gemaakt
en een gevaarlijke internationale boef is.
De gedupeerde Amsterdamsche juwelier
zou zich vandaag naar Brussel begeven om
met den aangehoudene geconfronteerd te
worden, meldt het Hbld.
De pseudo-berooving
te Deventer
Het geld nog niet terecht
Inzake de gefingeerde bsrooving te Deven
ter, waarbij zekere G. J. S. een bedrag van
f 15000 dat door hem van de Nederlandsche
Bank zou worden gehaald voor zijn patroons,
de firma Stegeman te Diepenveen, zou zijn
kwijt geraakt, verneemt het Hbld. nog, dat de
broer van den beroofde, die ook is aange
houden, de thans eveneens gearresteerden,
Van S. en D., heeft aangewezen als degenen,
die de gebrs. S. hebben aangezet tot mede
werken aan het gebeurde. Toen de z.g. „be-
rooving" plaats had, hebben kort te voren
D. en Van S. er om geloot, wie het .zaakje
op zou knappen. Van S. moest het toen doen.
Hij wachtte S. op, toen deze met het geld
van de bank kwam, bond hem vast en gaf
hem met een steen een tikje tegen het hoofd,
zoodat „bewusteloosheid" kon worden gesimu
leerd. De broer van den z.g. beroofde, H. J. A.
S., die nog slechts 18 Jaar is, heeft door een
vlotte bekentenis de zaak spoedig opgehelderd
De mede gearresteerde zwager van S., H. gaat
thans vrij uit.
Inmiddels is het vermiste geld nog niet
tereoht. Ook hebben de belde verdachten Van
S. en D. nog niet bekend. Zij legden inmid
dels zoodanige verklaringen af, dat hun
voorloopige bewaring vast staat.
Ernstige aanvaring op de
Schelde
Duitsch schip gezonken
De 70 opvarenden gered
Maandagmiddag om ongeveer half vijf is
het Duitsche stoomschip „Llppe" van de
Nord-Deutsche Lloyd, metende 8000 ton, van
Chili op weg naar Antwerpen, op de Schelde
nabij Bath in aanvaring geweest met het uit
gaande Engelsche stoomschip „Hvington
Court".
De „Lippe" is ten gevolge van de aanva
ring gezonken. De opvarenden. 70 man, zijn
door de Belgische sleepboot „Goliath" ge
red.
De „Üvington Court" is met de voorpiek vol
water op de schelde ten anker gekomen.
Ernstig auto-ongeluk bij
Schermerhorn
Een dame gedood
De heer A. J. B. uit Schermerhom reed
Zaterdagavond om tien uur per auto van
Heerhugowaard naar huis. Toen hij bij zijn
erf was, reed hij door het verkeerd nemen
van een bocht, tegen een paal, die afknapte,
doch de atuo sloeg om en kwam op het ijs
terecht. De heer B. wist zich te redden en
kreeg slechts een verwonding aan een zijner
handen, doch mevr. B. die onder den auto
terecht kwam, welke slechts mét groote
moeite gelicht kon worden met behulp van
een arbeider uit de buurt, bleek reeds over
leden, meldt de N. R. Ct.
DE VOLKSTELLING TE LEIDEN BEGINT
HEDEN.
De volkstelling, die noodig is geworden ten
gevolge van den brand in het Stadhuis te
Leiden, zal op heden. Woensdag en Donder
dag worden gehouden. De telling zal ge
schieden door dames en heeren, die zich
hiertoe geheel belangeloos ter beschikking
hebben gesteld. Cok tijdelijk aanwezige per
sonen moeten worden opgegeven, meldt de
Telegraaf.
Een schreeuwende baby en
nog meer lawaai
Concert op oude emmers in een rechtszaal
In de Msb. lezen wij het verslag van een
niet onvermakelijke kantongerechtszitting te
Zevenbergen, waarop een burengerucht
kwestie werd behandeld:
Een echtpaar uit Dinteloord, rijkelijk geze
gend met kinderen, had zich op een avond
vermoeid van den zwaren arbeid, te ruste
gelegd, doch werd in zijn slaap wreedeiijk ge
stoord door de jongste spruit, die deze ver
storing tot stand wist te brengen door een
oorverdoovend en lang aanhoudend gehui;
aan te hei f en. Ten einde raad zetten de
ouders het wurm met wieg en al in de
schuur.
Een bij hen inwonende kostganger, zeer
begaan met het lot van het arme kind, wilde
zijn misnoegen over de handelwijze dei
ouders, alsmede zijn medelijden met de ba
by toonen en deed zuiks op zeer wraakzuch
tige wijze, waardoor niet alleen de in zijn
oogen ontaarde ouders, maar ook de geheeit
buurt werd getroffen. Hij zocht een ouden
emmer, ketel en pook bijeen en ontlokte hier
aan zulke krachtige tonen, dat de geheele
buurtschap daarvan moest genieten. Tot
groote verontwaardiging van den musicus
werd tegen deze wijze van uiting van zijn
medelijden met het kleine wurm proces-ver-
baal opgemaakt.
Deze verontwaardiging had hem nog te
pakken toen de kwestie door den kantonrech
ter werd behandeld. „Bovendien"beweer
de beklaagde.„was het lawaai niet eens
zoo erg. Mag ik het eens laten nooien, Edel
achtbare?"
Dit werd toegestaan. Dezelfde instrumenten
deden het kantongerecht en publiek genieten
van een prachtig concert. Beklaagde gebruik
te tevenó zijn muziek als begeleiding voor zijn
door hem zelf op rijm gezette verdediging,
„En het kind dat was te zuur
En daarom moest het naar de schuur".
Natuurlijk liet het deftige kantongerecht
zich niet onbetuigd voor deze „note gaie" in
zijn overigens saaien morgen van drankwet
overtredingen, leerplichtwet-ontduikingen
enz. en toonde dit door een clemente straf
op te leggen, n.l. 2.50 boete.
Het ijs op de Waal
heeft gekruid
Gevaarlijk schip te Gorcum
Het ijs wordt gebroken
Zondagnacht en Maandagochtend is de
Waal tusschen Millingcn en Gendt (beoos
ten Nijmegen) aan het kruien geweest. Twee
in het ijs vastgevroren booten werden op de
kribben gestooten. Maandag was er later
geen beweging meer in het ijs. Het autover
keer over de Waal bij Nijmegen en te Grave
was nog verboden, meldt de Msb.
Ook bij Arnhem.
Er heeft Zondagmiddag precies ten Wes
ten van de Arnhemsche schipbrug een ijsver-
schuiving plaats gehad van ruim 300 M. Daar
door ls het kleine 'wak tusschen de pontons,
die met het ijs aan den grond vastzitten en
niet in veiligheid kunnen worden gebraoht,
aanmerkelijk vergroot. Ook de monding van
de haven is daardoor vrijgekomen, zoodat er
aanmerkelijk meer kans bestaat op de ber
ging van de brug in de haven.
Had de ijsverschuiving voor de brug plaats
gehad, dan zou zich een gevaarlijke ijsdam
hebben gevormd en waren de brugdeelen
verloren geweest.
Bij Lobith is het ijs van den Noordelijken
oever 25 M. en van den Zuidelijken 40 M.
verschoven. Er zit nog steeds werking in het
ijs.
Vanwege den Rijkswaterstaat :s in samen
werking met de scheepvaart Maandagmor
gen om 5 uür met behulp van ijsbrekers een
aanvang gemaakt met het openbreken van
de rivier de Nieuwe Maas van het Kraling-
scheveer af langs Bolnes en Slikkerveer en
vervolgens van de rivier de Noord.
Sinds het begin der vorstperiode ligt voor
de oude sluis te Gorinchem een groote tank
boot, gevuld met ongeveer 1000 ton benzol,
die geborgen is in 26 aparte resèrvoir-tanks.
De tankboot komt van Antwerpen met be
stemming voor Frankfort. De vorige reis is
de boot geladen geweest met olie, zoodat nu
tijdens den dooi het schip is gaan „zweeten".
Met dat zweeten komt een kleine hoeveel
heid benzine mede, die onmiddellijk ver
dampt. Maar in ieder geval is het niet zon
der gevaar, wanneer er vuur bij komt.
Er is dan ook een politiepost op de boot
geplaatst en het ijs er omheen is weggehakt.
Nu de rivier is gaan kruien, is het niet uit
gesloten, dat het schip lek zal slaan, zoodat
enkele reservoirs zouden kunnen gaan lek
ken. Door de politie worden daarom zeer
strenge maatregelen genomen, aldus de
Maasbode.
Een nieuwe groote
telefoonzender te Kootwijk
Den geheelen dag telefoneeren
met Indië
De jongste successen van den Rijkskortegolf-
telefoniezender P.C.K. te Koolwijk geven ge-
reede aanleiding om iets meer van dezen zen
der mede te deelen, schrijft het Hbld.
Deze In den tijd van ruim twee maanden
gebouwde zender. P.C.K. Is bestemd om ook
in de morgenuren bedrijfszekere telefonie
met Indië tot stand te brengen.
De uitstekend geslaagde proefgesprekken
met Bandoeng en Sidney hebben de moge
lijkheid hiervan aangetoond.
Immers kon tot voor korter, tijd nog alleen
Ir ize middag- en avonduren getelefoneerd
worden, thans kan met gebruikmaking van
de 3 telefoniezenders waarover de Rijkstele
graaf nu beschikt vrijwel van een door-
lóopende 24-urige telefonische verbinding
worden gesproken.
Omstreeks 6 a 7 uur (Amsterdamsche tijd)
in den morgen kan worden begonen met
P.C.K. op een golflengte vaa 16.3 m. Hier
mede kan onafgetroken gewerkt worden tot
ver in den middag. Daarna kan worden over
gegaan op een der beide andere zenders P.
C. L. op iets lagere golflengte en ten slotte
op nog langere golf pl.m. 40 m. waarmede tot
diep in den nacht zoo noodig gewerkt kan
worden.
Tot het In bedrijf stellen van P. C. K. zal
echter niet worden overgegaan voor deze
zender definitief in een nieuw gebouw kan
worden ondergebracht.
Hoe de „Veendammer"
er voor staat
Moeten de aandeelhouders hun
aandeelen vo.storten?
Mr. H. W. M. J. Rademaker te Groningen
heeft aan ae Tel. bijzonderheden medege
deeld over den financieelen toestand van de
Veendammer hypotheekbank, waaraan wij
nee voegende ontleenen.
Door de curatoren zijn met de heeren
Wo.iuian en LieDcrmann ovcicunkomsi.cn g.
troffen waardoor respectievelijk 2.000.0G0 en
1.7U0.000 aan de activa is toegevoegd.
Uit de boeken der „Veendammer" bleek dat
het passief op 25 Juni 1927 bedroeg
8.671.717.87. Het actief beliep toen
8.319-856.02. Tekort alzoo 351.861.85.
Het passief der „Veendammer" bedraagt
thans voigende de berekening van curatoren
minstens 8.250.000; het actief 4.800.000.
Zooals bekend hebben de curatoren de vol
storting gevorderd van de aandeelen der
thans geiailleerde N.V. Er bestaat nog een
belangrijke groep van oud-aandeelhouders,
die de rechtmatigheid dezer rechtsvordering
van curatoren, tot bijstorting van 900.—
per aandeel, dat zij hebben bezeten, betwis
ten. Deze groep vertegenwoordigt een bedrag,
aldus samengesteld, van circa drie ton. Er
worden enkele processen als „testcases" ge
voerd voor de Rechtbank te Amsterdam. De
rechterlijke beslissingen in deze zaken zullen,
als zij kracht van gewijsde hebben gekregen,
beslissend zijn voor de houding van curatoren
Gen opzichte van de niet-gedagvaarde oud
aandeelhouders waar het betreft voormelde
vordering van curatoren, terwijl eveneens de
niet-gedagvaarde oud-aandeelhouders zich
aan voorschreven rechterlijke uitspraken zul
len houden. Van deze beslissingen is de waar
debepaling der obligaties Veendammer Hypo
theekbank derhalve in laatste instantie af
hankelijk.
Genoemde cijfers toonen hi elk geval aan,
aldus Mr. R. in de Tel., dat de pandbriefheu-
ders der Veendammer Hypotheekbank er heei
wat beter aan doen, hun fondsen vast te hou
den, dan deze ter beurze te laten verhande
len tegen koersen, die geen verband houden
met de werkelijke waarde der obligaties.
DE SPELLING EN DE
MINISTER,
GEEN BEVORDERING VAN
INVOERING EENER GEWIJZIGDE
SPELLING.
Verschenen is de memorie van antwoord
inzake de onderwijsbegrooting voor 1929.
Hieraan wordt ontleend, dat het niet bin
nen de bevoegdheid van den minister ligt,
voor te schrijven, dat iedereen dezelfde spel
ling van de Nedeilandsche taal zal bezigen.
Verder dan het geven van voorschriften in
dit opzicht bij het onderwijs en de examens
kan hij niet gaan.
De regeering zal geen maatregelen nemen
om invoering eener gewijzigde spelling te
bevorderen. De minister blijft het standpunt
innemen, dat zich niet zal verzetten tegen
afwijking van de spelling van De Vries en
te Winkel, welke cp vele scholen reeds ge
bruikelijk is. In stukken met een officieel
karakter wordt de spelling volgens De Vries
en Te Winkel gehandhafd. Onder deze
stukken vallen de proefschriften niet.
Bij de af deeling hooger onderwijs zegt de
minister, dat ook naar zijn meening de toe
neming van het aantal studenten in verschil
lend opzicht niet meer normaal is te noe
men.
De minister overweegt wijziging te bren
gen in den toegangskrijs voor de Rijksmusea.
Het dubbeltje zal geheven blijven des Za
terdags en des Zondags, op de overige dagen
zal f 0.25 geheven worden.
DE ONREGELMATIGHEDEN
TE NIEUWER-AMSTEL.
ZULLEN DE BETROKKENEN
ONTSLAG VRAGEN?
In ons blad van 9 Februari kon men lezen,
dat Gedeputeerde Staten van Noord-Holland
het gemeente bestuur van Nieuwer Amstel
adviseerden ontslag te geven aan den ge
meente-secretaris, den ontvanger en den
eersten ambtenaar ter secretarie, in verband
met de gepleegde onregelmatigheden.
Het Volk meldt thans dat de gemeente
secretaris ziekteverlof heeft aangevraagd,
waarop wellicht een verzoek om pensioen
keuring zal volgen, terwijl van den eersten
ambtenaar ter secretarie reeds eerder bekend
was, dat hen een dergelijk voornemen koes
terde. Alleen omtrent den ontvanger is nog
niets vernomen.
Wordt intusschen aan de betrokken amb
tenaren geen ontslag verleend (hetzij op
eigen verzoek, hetzij door »3,mvaarding van
het advies van Gedeputeerden), dan be
staat. volgens het blad de mogelijkheid, dat
deze zaak alsnog in handen van de justitie
zal worden gesteld, hetgeen, gelijk ook blijkt
uit het indertijd aan B. en W. uitgebrachte
rapport-Blaupot ten Cate, zeker mogelijk is.
Tijdens het onderzoek vanwege het provin
ciaal bestuur, ook op deze mogelijkheid ge
zinspeeld zou zijn.
DE CHEMISCHE FABRIEK „NAARDEN"
Niet strafbaar.
De officier van Justitie te Rotterdam, bij
wien op 11 April 1928 een beschuldiging was
ingebracht tegen de Chemische Fabriek
„Naarden" op grond van ongeoorloofden uit
voer van opiaten, heeft aan den directeur dr
W. A. Dorp dóen kennisgevec dat deze zaak
niet verder zal worden vervolgd op grond
van niet-strafbaarheid van den verdachte.
Na een onderzoek van meer dan tien maan
den Is dus gebleken, dat al wat de Chemi
sche Fabriek „Naarden" verweten is speciaal
te Genève door onze regeerlngsvertegenwoor-
diger, geen overtreding van onze wetten vorm
de.
Deze zaak werp wel een eigenaardig licht
op de samenwerking van onze autoriteiten
op dit stuk, aldus het Hbld.
VONDEL-HERDENKING BIJ VERKADE.
Opvoering van „Maria Stuart".
Tusschen het bestuur van het Vondel
museum en de directie van het Vereenigd.
Tooneel (Ed. Verkade en Dirk Verbeek) ls
overeenstemming bereikt omtrent het op te
voeren Vondel-stuk. De keuze is gevallen op
het treurspel „Maria Stuart", dat nog nimmer
ten tooneele werd gebracht.
INGEZONDEN MEDEUEELiNGEN a öl) unU
per regel
- yftj]
b
heerscht
reeds In vele gezinnen. De zieken
hoesten en kuchen van belang.
Past op. Koopt onmi A'.Iijk de
beroemde Akkers .li..lijsiroop,
die de ziektekiemen doodt, de vast
zittende slijm oplost, de hoest-
aanvallen verdrijft. Gebruikt:
ara-s ABDIJSIROOP
Terreur van bandieten
in Zuid-Celebes
Een boef door een Gouverneur
beschermd
In het Soerabajaasch Handelsblad schrijft
de heer Zentgraaff twee artikelen naar aan
leiding van zijn reis naar Zuid-Celebes, die
hij gemaakt heeft in verband met de van
daar gemelde terreur van bandieten, seint
Aneta.
Hij verhaalt van series misdaden van den
beruchten boef Deang Mangemba, op wiens
misdadigerslijstje 68 feiten voorkomen, waar
onder 4 moorden, 25 afpersingen, 1 poging
tot doodslag en 7 verkrachtingen. Alles ge
pleegd van 1924 tot 1928.
Mangemba ving zijn terreur aan in 192-1
in de streek om Maros, toen de toenmalige
controleur Spoor hem aanstelde als spion,
wat in de oogen van de bevolking een offi-
cieele bevestiging was van de machtspositie
van Mangemba. Toen in 1925 de Deang-Ma-
tadjang-beweging in Bone ernstige afmetin
gen aannam, zond de heer Spoor Mangemba
uit met 12 gewapende volgelingen om Deang
Matadjang op te pakken, waarvan Mangem
ba gebruik maakte om op groote schaal te
stelen en de bevolking te terroriseeren.
Controleur Krijgsman uit Padkadjene liet
na het binnenkomen van klachten de twee
aanvoerders, onder wie Mangemba, oppak
ken en opzenden naar het parket te Makas
sar. Een fonogram, gedateerd 25 Maart, zond
hij ook óp. Hierop ontving controleur Krijgs
man een formeel standje van gouverneur
Cóuvreur, wiens fonogram gedateerd 15 April
1925, onder meer de woorden bevatte: „U
moet uw zenuwen een weinig meer in be
dwang houden en mij verder verschoonen
van opgewonden berichten van een aard als
uw fonogram van 25 Maart bevatte".
Naturlijk wist het bestuur, aldus schrijft
de heer Zentgraaff, toentertijd niet nrecies,
wie Mangemba was, maar deze had een zeer
slechte reputatie en had bovendien vele ja
ren in de gevangenis gezeten wegens moord.
Mangemba zette zijn terreur voort en
dwong zelfs bestuurders van autobussen om
te stoppen, waarna hij de chauffeurs en de
passagiers dwong, hun geld af te geven. De
bevolking v.as zoo bang voor hem. dat nie
mand durfde te klagen, totdat einde 1928,
na een serieus onderzoek van den assistent
resident van Makassar, de klachten over de
terreur eindelijk met verbluffende snelheid
binnenwamen.
Geraffineerde smokkelmethode te
Semarang ontdekt
Een zending var1 honderd kisten conserven,
geadresseerd aan een Chinees te Klaten
M. Java was onlangs te Semarang gearri
veerd en kwam terecht in de loodsen der
douane. Gewichten der kisten en gewichten
der blikjes klopten en oogenschijnlijk was er
aan die blikjes Chineesche conserven niets
bijzonders te zien. De Opium-recherche was
er echter van overtuigd, dat er toch met die
ingemaakte groenten en vruchten iets niet in
den haak was. Blikje voor blikje werd aan
nauwkeurig onderzoek onderworpen. De eti
ketten, waarmee de blikjes in de rondte
beplakt waren, werden verwijderd en toen
bleek dat er aan meerdere van die blikjes wel
wat te zien was. dat van het normale af
week. Er bevond zich n.l. een later weer dicht
gemaakte opening en toen die bewuste blik
jes eens heelemaa! uit elkaar werden gehaald
kwam daaruit behalve de groente of vruchten
ook een hoeveelheid verboden waar, opium,
te voorschijn.
Toen eenmaal het eerste blikje met opium
was gevonden, bleef er nog een groot werk
te verrichten over Er waren honderd kisten
met blikjes en elk blikje moest stuk voor stuk
worden opengemaakt. De oogst was tot den
volgenden ochtend het werk kwam niet
in een dag klaar de moeite wel waard ge
weest. Een hoevee.heid van duizend tail
opium werd reeds gevonden, een reglewaarde
vertegenwoordigend van dertigduizend gulden
voor de ontdekkers een premie opleverend
van een f 4000. Het blijft een voortdurends
strijd van opiumsmokkelaar?, tegen omum
recherche waarin van beide kanten met de
wapenen der vindingrijkheid wordt gestre
den. De smokkelaars bedenken voortdurend
wat nieuws, de recherchsmenschen staan voor
de taak, telkens de nieuwe listen te ont
dekken. In elk geval, er moge zoo nu en dan
eens een flinke partij worden aangehaald,
zoolang er nog gesmokkeld wordt, blijkt dit
bedrijf nog wel loonend te zijn, zegt de
Locomotief.
