DATUMSTUKJES
Nieuwe school in de Weltevredenstraat
36e Jaargang No. 14024
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestd?'
Maandag 11 Maart 1929
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W. PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: week 0.27J4, met Geïllusteerd Zondagsblad 10.32.
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) fSSVA. Franco per post door Nederland 3.87J4. Losse nummers
0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0-57J4, franco per post.
Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerü: Zuider Buïtenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerü 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN: 15 regels ƒ1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag cn Aanbcd 14 regels 0.6(^
elke regel meer ƒ0 15, buiten Arrondissement dubbele'prijs. Onze Groentje»
(Woensd- en Zaterd.) 14 regels ƒ025, elke regel meer ƒ0.10, uitsl. a contant
Gratis Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
AGENDA
Heden:
MAANDAG 11 MAART
Schouwburg Jansweg: Wetenschappelijke
filmavond „De Reddingboot"; „Kromhout
Motorenfabriek". 8.15 uur.
Gem. Concertzaal: Kinderkoor „Inter Nos"
dir. Jan Booda. „De Ruyter Cantate", 8 uur.
Cinema Palace: „Liefdes Zegepraal", 8 u.
Luxor Theater: „Isidoor Goldberg in Co
mestibles"; „De Lafaard". 8 uur.
Rembrandt Theater: „De Hongaarsche
Rhapsodle". Tooneel: Iris Delysia and the
Stroganoffs. 7—9; 9.1511.15 uur.
DINSDAG 12 MAART
Stadsschouwburg: „Nummer Zeventien",
S uur.
Gem. Concertzaal: Kunst aan het Volk. 4e
Abonnementsavond. Hendrik en Willem An-
driessen. 8.15 uur.
Gem. Concertgebouw, Tuinzaal: Ver. van
Spiritisten „Harmorüa". Experimenten-avond
Mevr. J. SchiferliDe Bruin. Psychometrie en
helderziende beschrijvingen. 8 uur.
Gebouw Protestantenbond: Concert Liber-
tijnsch Socialistisch Gemengd Zangkoor
„Zang veredelt" (onder leid'/.ig van Adolphe
Carelsen), 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
PRIJSVRAAG VOOR
H. D.-VERTELLINGEN.
(Tweede plaatsing.)
1. Haarlem's Dagblad schrijft een prijs
vraag uit voor korte, oorspronkelijke novel
len, schetsen of vertellingen, zooals dagelijks
in dit blad verschijnen in de rubriek H. D.
Vertellingen. Vertalingen of bewerkingen zajn
uitgesloten van de prijsvraag.
3. De omvang van een inzending moet
Sninstens 4800 letters en hoogstens 7200 zijn.
3. Als eerste prijs wordtuitgeloofd Zestig
Gulden, als tweede prijs Vijf-en-twintig Gul
den en als derde prijs Vijftien Gulden. De
drie bekroonde verhalen worden in Haar
lem's Dagblad afgedrukt, dat er alle auteurs
rechten van voorbehoudt.
4. Inzendingen worden Ingewacht tot en
met Zondagavond 31 Maart. Later komende
inzendingen voor de prijsvraag komen niet
yoor beoordeeling in aanmerking.
5. Inzendingen moeten worden bezorgd of
behoorlijk gefrankeerd toegezonden aan het
adres: Hoofdredacteur Haarlem's Dagblad,
Groote Houtstraat 93. Niet of onvoldoende
gefrankeerde inzendingen, per post toege
zonden, komen niet in aanmerking.
6. Op alle inzendingen moet een pseudo
niem of motto zijn aangegeven, ditzelfde
pseudoniem of motto moet worden bijgevoegd
in een afzonderlijke gesloten enveloppe,
waarin tevens naam en adres van inzender
of inzendster voorkomen. De kopy moet in
duidelijk leesbaar handschrift, zoo mogelijk
getypt zijn.
7. De beoordeeling geschiedt door den
Hoofdredacteur, wiens uitspraak beslissend
is. Mededeeling van de namen der prijswin-
ners(-sters) zal geschieden in ons nummer
yan Zaterdag 20 April as.
8. De mogelijkheid bestaat, dat aan de
schrijvers of schrijfsters van onbekroond ge
bleven inzendingen zal worden voorgesteld
om ze af te staan ter plaatsing in de rubriek
H. D. Vertellingen, tegen het daarvoor ge
bruikelijke tarief.
9. Alle personen die in vasten dienst zijn
van onze onderneming zijn van deelneming
aan deze prijsvraag uitgesloten.
EEN LUNAPARK TE
ZANDVOORT?
DE RAADSMEERDERHEID HAND.
HAAFT HAAR BEZWAREN.
Men schrijft ons uit Zandvoort:
Door den heer Coppeljans, directeur van
het Centraal Bureau voor Amusements-
aangelegenheden, is tot den Raad van Zand
voort het verzoek gericht hem onder nader
door de gemeente te stellen voorwaarden,
zoowel van financieelen als moreelen en ze
delijken aard, toe te staan een Lunapark te
exploiteeren.
Daar de Raad het vorig jaar geweigerd
heeft voor dit deel grond af te staan zoo
deelen B. en W. mede stellen zij voor op
het verzoek afwijzend te beschikken.
Bij een door ons ingesteld onderzoek bleek
ons, dat de meerderheid der raadsleden
hunne bezwaren tegen een Lunapark zullen
blijven handhaven.
Ook in 1929 zal er dan te Zandvoort ver-
jnoedelijk geen Lunapark komen.
Het woord is aan
Calüin Coolidge
(Afgetreden President van Amerika).
Ik heb mij bemoeid met hetgeen mij aan
ging.
DE SLAG VAN NICOTINE.
(Dezer dagen vond, in Frascati
te Amsterdam, weder de eerste
Sumatra tabaksinschrijving plaats.)
De ingewijde had den slag reeds voelen komen
En zich al wekenlang op 't treffen
voorbereid,
Elk had voor dezen kamp zijn voorzorg goed
genomen
En wachtte fel gespannen op den dag van
strijd;
In hun geheimschrift stond het allies
opgeteekend,
Onleesbaar voor den leek, voor hen zoo
klaar als glas,
Zorgvuldig waren reeds te voren uitgerekend,
Hun kansen in dent strijd om 't geurige
gewas;
De groote dag brak aan, daar kwamen de
soldaten,
Waaruit, heterogeen, de strijdmacht werd
gevormd,
Frascati, het gebouw, gewoonlijk zoo
verlaten,
Werd met volmaakt succes door deze
macht bestormd;
De scène was gezet, het drama ging
beginnen;
En spoedig trof het oor een daverend geluid,
En zag het oog een drom, naar 't voorkwam
buiten zinnen,
Vol woede strijdend met en om het rookend
kruid;
Men rende door de zaal, men tierde door
elkander,
Men duwde worstelend en klom tegen den
muur,
Elk kampte voor zichzelf en tegen
ieder ander,
Elk drong zichzelf vooruit, ten koste van
zijn buur;
Zoo werd zonder pardon en onvermoeid
gestreden,
Hier werd succes behaald, een post verovèrd,
daar
Werd na een zwaar duel de nederlaag
geledeïl,
Die rookte een kwaje pijp en voelt zich
de sigaar;
O, als het weer gebeurt, dan moet u eens
gaan kijken,
Dan zult u pas goed zien hoe Amsterdam
zich weert,
Maar tevens zal u dan een grove leugen
blijken.
Tabak is stellig niet een middel dat kalmeert.
P. GASUS.
ERNSTIGE VECHTPAPTIJ
TE UTRECHT.
TWEE BURGERS EN EEN SOLDAAT
GEWOND.
Zaterdagavond heeft In een café op het
Jansveld te Utrecht een woordenwisseling
plaats gehad tusschen een tweetal burgers
en twee genie-soldaten. De ruzie werd bui
ten voortgezet, waar men tot handtastelijk
heden overging. De 24-jarige J. v. T., een
der burgers, kreeg hierbij een steekwonde in
een der bovenarmen, benevens een wond in
den rug. De andere burger, de even oude T.
kreeg een steekwonde in de borst, die van
zeer ernstigen aard bleek te zijn. Een der
militairen werd onaer het oog verwond.
T. werd onmiddellijk naar het hoofdbu
reau van politie overgebracht en veroor
zaakte door de hevige bloeding een bloed
bad. Men dacht aanvankelijk aan een slag
aderlijke bloeding, doch dit bleek niet het
geval te zijn. Hij is ter plaatse met assisten
tie van twee medische studenten verbonden,
waarna men den Geneeskundigen Dienst
waarschuwde, alsmede een dokter. Deze oor
deelde een chirurgisch ingrijpen ter plaatse
noodzakelijk. Nadat dit was geschied is hij
naar de Rijkskliniek overgebracht, waar hij
onmiddellijk onder verdere behandeling ge
nomen werd en ter verpleging werd opgeno
men. De andere burger kon na de behan
deling in de Rijkskliniek huiswaarts gaan.
De gewonde militair werd op het hoofd
bureau verbonden en is met zijn collega in
voorloopig arrest gesteld. Voor de ernstig ge
wonden bestaat geen levensgevaar.
L. O. IN HAARLEM-NOORD.
164.750 VOOR EEN SCHOOL IN DE
WELTEVREDENSTRAAT.
In verband met het raadsbesluit tot ver
meerdering van het aantal scholen voor ge
woon lager onderwijs in Haarlem-Noord is
door Openbare Werken een plan ontworpen
voor een dubbele 7-klassige school (14 les
lokalen) met gymnastieklokaal op 'n terrein
aan de Weltevredenstraat.
Alvorens de plannen nader uitgewerkt,
stellen B. en W. aan den raad voor de
benoodigde gelden ad f 164.750 beschikbaar
te stellen.
De commissie van openbare werken kan
zicli met dit plan vereenigen.
KOEIERIJEN TE ONSTWEDDE.
DE BURGEMEESTER HEEFT VEEL
SCHULD.
In Mei 1928 bleek, dat in de Groningsche
gemeente Onstwedde onregelmatigheden
door den gemeentearchitect waren gepleegd,
die gefingeerde handteekeningen van werk-
looze arbeiders op een lijst had geplaatst om
zoo hoogere uitkeering te krijgen. Volgens
verdachte waren B. en W. hiervan op de
hoogte.
De ambtenaar van het OM. bij de recht
bank te Winschoten, mr. Camphuis wees er
bij de behandeling der zaak Vrijdag j.l. op
dat er in Onstwedde heel wat is gebeurd,
dat het licht niet kon zien, schrijft het
Hbld.
Hij besprak den toestand in de gemeente
Onstwedde uit dien tijd en trok het in twij
fel, of de wethouders voor hun taak berekend
zijn. Zij teekenden wat hun werd voorge
legd. Het college van B. en W. is te herleiden
tot den burgemeester, die aansprakelijk moet
worden geacht voor de dad so van B. en W-
Een groot deel van de schuld rust op de
schouders van den burgemeester, die echter
niet strafrechtelijk te treffen is.
De gemeente-architect heeft zich aan zeer
ernstige feiten schuldig gemaakt. Tegen hem
werd negen maanden gevangenisstraf ge-
eischt, met aftrek van preventief.
Verdachte's verdediger meende, dat vrij
spraak en ontslag van rechtsvervolging zullen
moeten volgen.
Uitspraak 22 Maart.
ZANDVOORT-BAD.
VERLAGING DER BAD-PRIJZEN?
Men schrijft ons uit Zandvoort:
De exploitant van de badinrichting tegen
over den Strandweg, de heer J. Tevmes,
heeft tot den Raad het verzoek gericht met
hem nog 10 jaar een pachtcontract aan te
gaan. Zoo de Raad daarin bewilligt, dan is
het zijn bedoeling z'n badkoetsen te ver
meerderen met een aantal luxe badkoetsen,
waarin zich 4 ruime cabines bevinden, waar?-
door hij in staat zal zijn aan de groote vraag
op drukke dagen te voldoen en waardoor het
wachten van de badlustigen wordt voor
komen.
Indien de Raad op zijn verzoek ingaat, dan
is hij bereid den badprljs te verlagen van
f 0,70 op f 0,55 per bad en per abonnement
op f 0,50.
Hij merkt daarbij op. dat dan de badpril-
zen te Zandvoort beduidend lager zullen zijn,
dan te Noordwijk en Scheveningen, hetwelk
ontegenzeggelijk een goede reclame voor
Zandvoort kan zijn.
B. en W. deelen echter den Raad mede, dat
zij van meening zijn, dat wijziging in de
prijzenpolitiek niet mogelijk en juist zoude
zijn zonder overleg met de overige exploi
tanten en dat het op grond daarom onjuist
zou zijn de heer Fermes reeds thans 10 jaar
pacht te verleenen.
B. en W. meenen, dat bij het afloopen van
alle contracten het vraagstuk van de prijzen
aan de orde moet komen, waarom zij den
Raad in overweging geven niet aan den
wensch van den heer Fermes te voldoen.
DRIE INBRAKEN TE
NIEUWER-AMSTEL.
ZILVERWERK EN GELD MEE
GENOMEN.
Vrijdagnacht is te Nieuwer-Amstel op drie
plaatsen ingebroken, o.a. bij burgemeester
A. Colijn. De inbrekers openden een serre
deur.. maar de electrische alarmschellen be
gonnen te bellen, waarop zij er van door
gingen. Tevoren hadden zij reeds een bezoek
gebracht bij den heer Spaargaren waar zij
al het zilverwerk stalen. Ten slotte braken
zij nog in bij de gezusters Van den Berg
waar de inhoud der toonbanklade meege
nomen werd, ongeveer 25 gulden.
Vingerafdrukken zijn reeds gemaakt, en zoo
men zich niet vergist, zullen de daders er
waren er minstens twee spoedig zijn ge
vonden, meldt de Crt.
VERGETEN KINDERTOESLAG
NU EEN SPAARPOTJE.
Wij hebben reeds medegedeeld, dat de
positie van den administrateur van hei
Stads-Armcn- en Ziekenhuis in het Georga
niseerd Overleg ter sprake gekomen is.
Naar wij vernemen heeft het college van
B. en W. thans den volgenden brief aan het
Burgerlijk Armbestuur gezonden:
„Naar aanleiding van een toe ons gericht
verzoek (Algemeene Vereeniging van Ge
meente-ambtenaren) om aan den heer S.
Glastra, administrateur van het Stads-Ar-
men- en Ziekenhuis, van den datum zijner
indiensttreding af, alsnog kindersuppletie-
loon te doen uitbetalen, deelen wij u mede,
dat wij. in overeenstemming met de mee
ning van de commissie van Bijstand voor
arbeids- en pensioenzaken, ook van oordeel
zijn, dat krachtens de bestaande bepalingen
aan den heer Glastra kindersuppletieloon
behoort te worden toegekend en wel bere
kend naar het bedrag der wedde, het welk
aan hem in contanten wordt uitbetaald.
Wij geven uw bestuur derhalve In over
weging aan belanghebbende te doen uit-
keeren hetgeen hem, met toepassing van
vermelde uitspraak, van het tijdstip zijner
indiensttreding af, alsnog toekomt, zijnde
345.20, berekend tot 1 Maart 1929.
UITBREIDING PRISE D'EAU DER
AMSTERDAMSCHE WATER
LEIDING.
EEN PLAN VAN 1.800.000.
B. en W. van Amsterdam schrijven in
een voordracht aan den raad, dat de belas
ting van de prise d'eau der duinwaterleiding
voor de komende jaren wel eens te zwaar
zou blijken te zijn.
Om het leveringsvermogen van de duin
waterleiding uit te breiden wenschen B. en
W. een kanaal te doen graven uitgaande
van de Oranjekom in noordelijke richting en
vervolgens in westelijke richting, verbinden
de aldus de noordelijke einden van het. Wes
ter- en Van der Vlietkanaal met de Oranje
kom. Hierbij ligt het in de bedoeling den
bodem van de Oranjekom te verdiepen, om
zoo doende den direct bereikbaren water
voorraad bij plotseling optredend groot ge
bruik te vergrooten. De kosten van dit werk
worden geraamd op f 1.800.000 meldt het
Hbld.
EEN U. L. O. SCHOOL ACHTER HET
HUIS TER ZAANEN.
Op het Raadsbesluit van 2 Mei 1928 tot
vermeerdering (met éen), van het aantal
scholen voor uitgebreid lager onderwijs, werd
de goedkeuring verkregen van Gedeputeerde
Staten.
De nieuwe school, genaamd school voor
U.L.O. lett. B.) werd 1 September 1928 ge
opend met 2 klassen, en voorloopig gehuis
vest in enkele lokalen van het schoolge
bouw aan de Nassaulaan no. 37.
Bij vorengenoemd raadsbesluit werd het
college van B. en W. gemachtigd tot het ne
men van voorbereidende maatregelen, om te
geraken tot definitieve huisvesting van deze
inrichting in het noordelijk deel der ge
meente.
Na kennisneming van de in deze gevraag
de adviezen van de verschillende onderwijs
organisaties en de Ambtelijke Vereeniging
van Hoofden van scholen, alsmede van het
rapport van den directeur van Openbare
werken om voor deze (nieuw te bouwen)
school te bestemmen een gedeelte van het
terrein, gelegen achter het „Huis te Zaanen"
zijn B. en W. van meening, dat de keuze van
terrein, ook in het vastgestelde uitbrei
dingsplan der gemeente reeds voor school -
bouw bestemd, bijzonder gunstig kan wor
den genoemd.
B. en W. verzoeken daarom aan den raad
de bestemming van dien grond tot gemeld
doeleinde goed te keuren.
Dan kunnen de plannen nader uitgewerkt
worden.
Haarlem, 11 Maart.
De Patiënt.
De minister van Binnenlandsche Zaken
heeft bepaald, dat de stemmingsdag voor de
Kamerverkiezingen 3 Juli zal zijn. We zijn
er dus nog 3J-J maand van verwijderd.
In vroeger dagen, vóór het Evenredige
Tijdperk intrad, maakte zelfs zulk een een
voudige, feitelijke aankondiging grooten in
druk en trok de algemeene aandacht. Ieder
een beschouwde de Kamerverkiezingen als
een nationale gebeurtenis van den eersten
rang. Nu hebben ongetwijfeld verreweg de
meeste menschen onverschillig over het be
richtje heengelezen. De belangstelling schijnt
nog geringer dan bij vorige gelegenheden.
En zij wordt niet bepaald gestimuleerd door
die Kamerleden, die zelf met zekeren nadruk
liefst in openbare redevoeringen plegen te
verkondigen dat „het parlementarisme dood
is". Hun houding begrijp ik niet. Zij in de
eerste plaats zijn toch de dragers van het
parlementarisme, en als de spreker dan
iemand is die behoort tot een partij, dewelke
steeds krachtens haar leer en levensopvat
ting Eerbied voor het Gezag in haar vaandel
heeft gevoerddan kan ik alleen conclu-
deeren, dat de partij dit betoog niet gaarne
zou onderschrijven.
Dood is het parlementarisme natuurlijk
niet, maar het beleeft ongetwijfeld een tijd
van diepe inzinking. Het kiesstelsel der Even
redige Vertegenwoordiging, dat nu wel in
alle partijen zijn tegenstanders heeft, is in
de practijk een zware domper gebleken. On
der de Kamerleden zijn er een aantal, die
volgens ieders (min of meer uitgesproken)
meening in bekwaamheid voor hun zeer ver
antwoordelijke taak tekortschieten. De par
tijverdeeldheid is zoo groot, dat er al sinds
jaren geen vaste meerderheid meer gevormd
kan worden en men doortobt met een extra
parlementaire regeering, die van alle groote
principiëele zaken moet afblijven, omdat zij
toch niets groots aangenomen kan krijgen.
En de practijk van het kiesstelsel heeft ge
leerd dat het in hoofdzaak den „status quo
ante" handhaaft, dat slechts kleine verschui
vingen mogeiijk zijn, zoodat wij bij voorbaat
weten dat de honderdduizenden kiezers, die
op 3 Juli ter stembus zullen trekken, toch
geen noemenswaardige verandering In do
sterkfcevorhouding der partijgroepen kunnen
brengen. Terwijl in elke groep de „hoogc
lijstnummers" al bij voorbaat zeker weten
dat zij herkozen zullen worden.
Het is in dezen somberen toestand bij vele
menschen, van allerlei richting, mode gewor
den om te zeggen: „Een dictatortje zou hier
geen kwaad doen", of: „Hadden wij maar-
een Mussolini". Het is makkelijk gezegd,
maar dezelfde menschen weten, dat er geen
kans op is. En als zij even met hun eigen
natuur van vrijen, koppigen Hollander te
rade gaan weten zij bovendien, dat zij zelf de
laatsten zouden zijn om er zich in te schik
ken. Want de dictatuur beteekent als eerste
voorwaarde de onderdrukking van het vrijo
woord gesproken zoowel als geschreven
en de ervaring aller tijden leert, hoe hevig
een Hollander in verzet komt als dat maar
in enkele gevallen beproefd wordt. Weinig
volken zijn zoo uitermate gevoelig op het
punt van alle ovcrheidscensuur als het onze.
;Er komt bij ,dat wij geenszins in een toe
stand verkeeren die vergelijkbaar is met Ita
lië, Spanje of Joego-Slavië, toen in die lan
den de dictatuur werd ingevoerd. Er Is wel
veel dat men anders zou wenschen, maar er
hesrscht geen verwarring, geen corruptie op
werkelijk groote schaal. Er is nergens een
spoor van anarchie. En de algemeene toe
stand is zelfs zoo, dat Nederland ln dezen
tijd een der welvarendste landen van Europa
is, al dankt het dat niet aan het parlemen
taire beleid der laatste jaren. „De conjunc
tuur" is zoo gunstig voor ons geweest, dat
het heel wat heeft kunnen lijden.
Er is dus geen kans op een dictatuur in
Nederland, althans niet binnen afzlenbaren
tijd. En het parlementarisme is niet dood,
maar alleen ernstig ziek. In deze omstandig
heden gelooven wij, die in partijpolitiek neu
traal zijn en „slechts" het algemeen belang
tot richtsnoer nemen al swij over deze dingen
schrijven, dat Kamerleden en partijleiders
een hoogere taak hebben dan overlijdensbe
richten van dat arme, lijdende parlementa
risme te publiceeren. Namelijk, dat zij moe
ten trachten het nieuw leven in te blazen,
het te genezen, 't Gezeur over dictators heeft
ZooaLs op een andere plaats in dit blad vex-meld staat, vragen B. en W. een crediet van f 164.750 voor het bouwen van ecu c
belc 7-klassige school voor gewoon L.O. op een terrein aan de Weltevredenstraat.
wjj geven hierbij een afbeelding van het door den directeur van Openbare Werken voor deze school ontworpen plan.