46e Jaargang No. 14051
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 13 April 1923
HAARLEM S DAGBLAD
DIRECTEUREN: J. C. PEEREBOOM EN P. W, PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HOOFDREDACTEUR: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN; per weck f02VA. met Geiflusteerd Zondagsblad ƒ0.32.
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeentel f 3.57Vs- Franco per post door Nederland ƒ3.8716. Losse nummers
ƒ0.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden f0-57!A. franco per post.
Bureaux; Groote Houtstraat 93 Drukkerij; ZuSder Buitenspaarne 12
Telefoon Nes.; Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10800
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro No. 38810
ADVERTENTIEN1—5 regels 175. elke regel meer f035. Reclame»
ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en Aanbod 14 regels f 0.60,
elke regel meer ƒ015, buiten Arrondissement dubbele prijs- Onze Groentje»
(Woensd. en Zaterd.) 1—4 regels f 0 25. elke regel meer ƒ0.10. uitsl. 4 contant
Gratig Ongevallenverzekering voor Weekabonnés. Uitkeeringen: Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Dn:m f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere v.nger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.»
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
ZATERDAG 13 APRIL
Stadsschouwburg: Het Schouwtooneel. „De
Vrouw die verloor". 8 uur.
Cinema Palace: „Het Legioen der Gedoem-
den", 2.30 en 8 uur.
Luxor Theater: „Twee Dagen"; „Chicago,
de stad der Misdaad." 2.30 en 8 uur.
Rembrandt Theater: „Het Intieme Leven
van Helena van Troje". Tooneel: The Mack-
weys". 79; 9.1511.15 uur. Matinée 2.30 u.
Standaard Theater: „Het Goud-convooi";
„Dat'wat je hebt". 2.30 en 8 uur.
Teyler's Museum. Tijdelijke Tentoonstel
ling van Teekeningen door HoUandsche
Meesters der 17de eeuw. 113 uur.
Cabaret Modern. Society-avond. Cabaret
voorstelling. Nieuw programma.
DreeMcht: Slatbal Dansinstituut G, J. de
Lange.
ZONDAG 14 APRIL
Stadsschouwburg: „Op Hoop van Zegen",
8 uur.
Schouwburg Jansweg: Kinder- en Familie
voorstelling „De Kleine Lord", 2 uur.
„De Twee Weezen", 8.15 uur.
Cinema Palace: „Het Legioen der Gedoem-
den". 27 en 8 uur.
Luxor Theater: „Twee Dagen"; „Chicago,
de stad der Misdaad". Van 2 uur af.
Rembrandt Theater: „Het Intieme Leven
van Helena van Troje". Tooneel: The Mack-
weys". Van 2 uur af.
„Oerwereld in het Oerwoud"', 12 uur v.m.
Standaard Theater: „Het Goud-convooi";
„Dat wat je hebt". 2.30 en 3 uur.
Teyler's Museum. Tijdelijke TentoonstteJ-
ling van Teekeningen door HoUandsche
Meesters der 17de eeuw. 1—3 uur.
MAANDAG 15 APRIL
Schouwburg Jansweg. Rotterd. Hofstad-
tooneel (Cor v. d. Lugt Melsert). 6de Abon
nementsvoorstelling. „Als liet Kindje binnen
komt" 8.15 uur.
Stadsschouwburg. Abonnemehtsvoorstelling
Het Nieuw Nederlandsch Tooneel (Louis
Saalborn) „Alles voor de Kinderen", 8 uur.
Gem. Concertzaal. Evangelische Maat
schappij. Luther film, 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
N.V. Oscar Smit's Bank, Kruisstraat 9. Al-
gemeente vergadering van aandeelhouders.
3.30 uur.
Teyler's Museum. Tijdelijke Tentoonstel
ling van Teekeningen door HoUandsche
Meesters der 17de eeuw. 113 uur.
VORSTSCHADE AAN BLOEM
BOLLEN-
GROOTER DAN EFRST VERMOED
WERD.
Uit verschillende deelen van de streek ko
men berichten dat de aanvankelijke mee
ning dat de schade door de vorst aan de te
veld staande bolgewassen zich in hoofdzaak
zou beperken tot de Irissen, te optimistisch is
geweest. De laatste weken openbaren zich
zoo schrijft het Weekblad voor Bloembol
lencultuur ook bij de te veld staande cro-
cussen en tulpen verschijnselen, die op vorst-
schade wijzen. Tengevolge van het weinig
groeizame weder, dat sedert de Paaschdagen
heerscht, groeien de bollen weinig of niets en
wordt het tijdstip waarop de vorstschade
feitelijk pas goed kan worden beoordeeld,
verschoven.
Het wordt den kweeker dit jaar wel moei
lijk gemaakt o>ïl over zijn te verwachten
oogst te oordeelen. De handel ligt dan ook
praktisch gesproken, stil en de exporteurs
nemen ten aanzien van hun verkoop in het
buitenland de eenige houding aan die mo
gelijk Is, nl. de afwachtende.
DE STAKING IN DE ZAAN
STREEK-
STEUN VOOR DE ONGEORGANI
SEERDEN.
Het Volk schrift;
Thans is ook de telling der ongeorgani
seerde stakers afgeloopen. Er blijken er 100
te zijn. Verreweg de meesten van deze onge
organiseerden zijn jongens ongeveer 70.
Het aantal stakers van den modernen bond
bedraagt thans 429, van den R.-K. bond 43,
van den Christelijken bond 96 en van de Fe
deratie 175.
Het stakingscomité heeft besloten Zater
dagmiddag aan de ongeorganiseerden een
voorloopige uitkeering te doen van 10.
De staker die Woensdagavond den com
missaris van politie heeft aangevallen en
daarvoor In arrest was gesteld is weer vrij
gelaten. Hij moet zich tijdens de staking wat
op den achtergrond houden en zal niet wor
den vervolgd.
DE MOORD TE GIESSEN-
NIEUWKERK.
Zeer ernstige aanwijzingen
tegen andere personen dan de
veroordeelden waaruit de schuld
van deze personen aan den
moord kan volgen.
(Zie ook elders in dit nummer).
In een onderhoud dat de Tel. met Mr.
Roobol had deelde deze mede, dat als revi
siemiddelen door hem zijn gesteld:
De verklaring van getuige Vermeer, dat de
veroordeelden niet langer dan 15 minuten
zijn weggeweest;
een berekening waaruit volgt, dat de ver
moorde baanwachter om 12.35 's nachts nog
geleefd moet hebben, in werkelijkheid wa
ren de veroordeelden om 12.45 te Sliedrecht,
de afstand tusschen Sliedrecht en Giessen-
Nieuwkerk bedraagt 14 K.M.;
een aangetoonde onwaarheid in de ver
klaringen der Kroon's aangaande den hamer;
terwijl in het vierde revisiemiddel zeer
ernstige aanwijzigingen zijn gesteld tegen
andere personen dan de veroordeelden, waar
uit de schuld van deze personen aan den
moord kan volgen.
DRAMA TE AMSTERDAM.
VROUW DOOR HAAR MAN GESTOKEN
Vrijdagmiddag heeft op den Hoofdweg in
Amsterdam een man zijn vrouw, die hem ver
laten had en daar in betrekking was, met een
zakmes verscheidene steken toegebracht. He t
slachtoffer zakte ineen en werd per zieken
auto naar het Wilhelminagasthuis overge
bracht, haar toestand was niet levensgevaar
lijk. De man is gearresteerd,
INKOMSTENBELASTING TE
BLOEMENDAAL.
B. EN W. STELLEN 3% VOOR.
B. en W. van Bloemendaal stellen den
Raad dier-gemeente voor, het percentage der
heffing voor de plaatselijke inkomstenbe-
belasting voor het belastingjaar 1 Mei 1929
1 Mei 1930 te bepalen op drie.
Ter toelichting deelen B. en W. aan den
Raad om. het volgende mede:
Blijkens de begrooting voor het dienstjaar
1928, welke belast werd met het nadeelig
saldo van den gewonen dienst van 1926,
groot f 63.669.23 1/2, werd voor 1928 oor
spronkelijk wegens plaatselijke inkomsten
belasting geraamd een bruto-opbrengst van
f 750.000 en werd ter bestrijding van het zoo
even genoemde nadeelig saldo de reserve
mét f 63.000 verminderd. In verband echter
met de vaststelling van het heffingspercen
tage plaatselijke inkomstenbelasting 1928-
1929, werd bij le suppletoire begrooting
(raadsbesluit van 5 April 1928) op de be
grooting voor 1928" de bruto-opbengst nader
geraamd op f 833.000 en tengevolge hiervan
het op de reserve afgeschreven bedrag ad
f 63.000, daaraan weder toegevoegd, terwijl
het geraamde bedrag der kwade posten toen
van f 50.000 op f 70.000 werd gebracht. Ten
slotte werd bij raadsbesluit van 28 Maart
1929 de bruto belastingopbrengst op de be-
grooting 1928 nogmaals verhoogd en wel met
pl.m. f 11.000, zoodat de totale raming voor
dezen dienst thans rond. f 844.000 bedraagt,
welk bedrag ook inderdaad zal worden ont
vangen. Of echter de gewone dienst 1928
met een voordeelig saldo sluiten zal, is thans
nog niet bekend.
Voor he dienstjaar 1929 is op de begrooting
aan plaatselijke inkomstenbelasting uitge
trokken een bruto-opbrengst van f 800.000.
(De kwade posten zijn geraamd op f 65.000;
er wordt derhalve op e ennetto-opbrengst
gerekend van f 735.000).
Aan he dienstjaar 1929 nu komt de bruto-
opbrengst over het belastingjaar 1928-1929
ten goede een bedrag van ongeveer f267.000
Deze dienst zal aan inkomstenbelasting moe
ten ontvangen f 800.000. Om aan dit bedrag
te komen zal de bruto-opbrengst over 'het
belastingjaar 1029—1930 daar hiervan
8'12 gedeelte moet komen ten bate van den
dienst 1929 derhalve f 800.000 moeten be
dragen; immers n.12 deel hiervan is f 533.000,
vormende met het hiervoren vermelde be
drag ad f 267.000, ujist de op de begrooting
voor 1929 uitgetrokken opbrengst.
Uit het vorenstaande blijkt, dat bij een
heffing van 3 pet. gelijk het voorgaande
jaar de bruto-opbrengst voor het belas
tingjaar 19291930 veilig op f 800.000 kan
worden geschat.
VERDEELING DER GOLF
LENGTEN.
NEDERLAND KRTJGT 1875 EN
298 METER.
Het zoogenaamde plan var» Praag betref
fende de verdeeling der golflengten, welk
plan op 30 Juni a.s. van kracht wordt, Le-
paalt de golflengten voor Nederland op 1875
(vroeger 1852) meter voor de lange en op 298
f vroeger 300) meter voor de korte golf met
frequenties van resp. 160 en 1004 kilohertz.
Onze naaste buur op den golfband, tot dus
ver Parijs, wordt Engeland met 1800 meter en
slechts 7 kilohertz meer. Op de kortegolf ligt
Nederland tusschen Engeland, met 301 en
Estland met 295 meter, aldus het HbkL
Het woord is aan
Otto Weiss:
Zijn begeerte om anderen iets onaange
naams te zeggen geeft menigeen uit voor
openhartigheid.
OOK 'N IDEE.
Ik kreeg een dag of wat gelee,
Een lumineus, een grootsch idee,
Hoe beter ik het zelf bekeek,
Hoe feilloos het me telkens leek,
Ik wou er wel om wedden,
Het zou de wereld redden,
Ik schrok er zelf een beet je van,
Zoo machtig, prachtig was mijn plan.
Ik kreeg een schitterend idee,
En deelde t aan een buurman mee,
H ijleek. niet zoo van streek gebracht,
Als ik het stellig had verwacht,
Maar vond het toch merkwaardig,
En naar hij zei heel aardig,
Het weertje, vond hij, bleef maar koud,
Mijn buurman, vrees ik, wordt wat oud.
Ik kreeg een dag of wat gelee,
Zooals 'k reeds zeide, een idee,
Ik sprak erover met een vrind,
En vroeg: zeg jij eens hoe je 't vindt,
Hij zei: t is een gedachte,
En knikte toen en lachte,
't Drong blijkbaar niet goed tot hem door,
Tenminste, zoo kwam het me voor.
Ik keeg een dag of wat gelee.
Zooals het meer gaat, een idee,
Ik sprak erover met mijn vrouw,
Ze zei: Zeg, wanneer neem jij nou,
('k Beken, dat 'k geen verband zie)
Toch eindlijk eens vacantie,
Drink jij nog maar 'n kopje thee....
En toen verdronk ik mijn idee.
HET BRONGEBOUW.
HET PROCES EN DE ONDERHANDE
LINGEN DUREN AL MEER DAN 4 JAAR
De gemeenteraad heeft op 25 Maart 1925
besloten om te gaan procedeeren met de
Maatschappij tot exploitatie van staalwater-
bronnen over het Brongebouw. De onzeker
heid duurt dus al meer dan4 jaar.
En een beslissing van de Haarlemsche
Rechtbank is voorloopig nog niet te wach
ten. De schriftelijke voorbereiding der pro
cedure is pas in het eerste stadium.
28 Februari 1928 hebben wij medegedeeld,
dat in het proces voorloopig geen nadere
stappen gedaan zouden worden, om dat de
partijen aan het onderhandelen waren over
de mogelijkheid om tot een minnelijke schik
king te komen. Die onderhandelingen du
ren dus ook al weer meer dan een jaar, zon
der dat een definitief resultaat verkregen is.
Wel werd ons verzekerd, dat het thans zeer
waarschijnlijk is, dat de grondslag voor een
overeenstemming verkregen zal worden.
Met andere woorden, dat de partijen het
dus eens worden over de vraag, hoeveel de
gemeente Haarlem zal moeten betalen voor
het verkrijgen van het eigendomsrecht van
het Brongebouw.
Het is inderdaad gewenscht, dat aan de
onzekerheid een einde komt. Het Brongebouw
verkeert reeds lange jareh in een staat van
langzaam verval. Er zijn geen ruime beurzen
waaruit de kosten voor verschillende nood
zakelijke en gewensehte verbeteringen bekos
tigd kunnen worden. De Maatschappij zit
mot een ledige kas en de pachter doet wei
wat hij kan om den toestand nog zooveel mo
gelijk dragelijk te maken, maar op den duur
kan het toch niet zoo blijven.
Ons werd medeled pe'd. sot de sremeen-
te het Brongebouw in eigendom krijgt aan
restauratie f 70.000 noodig zal zijn. om alles
weer in behoorleken staat te brengen.
Het is nog niet door den gemeenteraad
beslist wat er mét het Brongebouw gedaan
zal worden. In raadskringen wordt evenwel
aangenomen, dat het als vaststaand mag
worden aangenomen, dat het gebouw en de
tuin voor vermakelijkheden, concerten, ver
gaderingen, enzoovoorts behouden zal blij
ven en dat er dan zelfs ernstig naar ge
streefd zal worden om het meer aan dat doel
te laten beantwoorden.
BRUTALE OVERVAL IN EEN
BETAALKANTOOR
EEN AANVAL MET PEPER.
OBERHAUSEN. 13 April, (Wolffbureau)
Toen gisterenavond 10 uur op de mijn Con
cordia aan de nachtploeg de loonen zouden
worden uitbetaald sprongen eenige onbeken
den het betaalkantoor binnen, wierpen den
dienstdoenden employé pepr in de oogen en
gingen met het geld op den loop. Alles ge
schiedde zoo snel. dat de twee contrólehp-
ambten geen tijd hadden om iets te doen.
Van de roovers werd geen spoor ontdekt.
De he.lft van het personeel kon hierdoor
gisterenavond geen loon ontvangen. In to
taal moet ongeveer 30.000 mark gestolen zijn.
Van de Zeppelinbrug in Trillendorf bij Essen, stortte één dezer dagen een autobus op de
treinrails. Negen inzittenden werden zwaar gewond. Hoeioel de chauffeur gewond was,
snelde hij naar het dichtst bijzijnde baanioa chtershuis om de versperde lijn te laten af
zetten. Door zijn tegenwoordigheid van geest verhinderde hij een bijna zekere catastrophe.
NOG IETS OVEK DE DEMPING
DER BAKENESSERGRACHT.
OUDE PLANNEN.
Eenige dagen geleden deelden wij mede,
dat het gemeentebestuur het reeds jaren
bestaande plan om de Bakenessergracht te
dempen om een flinken breeden verkeers
weg in het centrum der binnenstad te krij
gen niet heeft opgegeven ook al heeft het
Hoogheemraadschap daartegen bedenkin
gen.
Wij herinneren er aan, dat op 24 September
1908 door de raadsleden v. d. Kamp, Modoo,
Loosj es, Rinkema en Seignette een voorstel
bij den raad ingediend is om tot demping
van de Bakenessergracht over te gaan.
Het is dus meer dan 20 jaar geleden. Het
voorstel werd in handen van B. en W. ge
steld om prae-advies.
Inmiddels waren adressen bij den raad in
gekomen van J. Mulder en andere stalhou
ders en van B. C. Meewis en andere eige
naars en bewoners van perceelen aan die
gracht, met betuigingen van instemming
met het voorstel.
Adhaesie werd ook betuigd door de Haar
lemsche Handeisvereeniging en de Kamer
van Koophandel.
Maar de raad kwam niet tot een beslissing.
Er werd een voorstel van de heeren Hulswit
sergracht zeer pittoresk vond, vooral in den
omtrent de demping aan te houden en ten
tweede om B. en W. uit te noodigen aan den
directeur van Openbare Werken op te dragen
een plan op te maken.
De raadsleden hebben nooit van dit plan
kennis gekregen. Is het niet door Openbare
Werken gemaakt of hebben B. en W. het
niet noodig gevonden om het ter kennis van
den raad te brengen?
De grootste tegenstander van de demoing
der gracht was indertijd de heer Sneltjes,
directeur der Haarlemsche Brood- en Meel
fabriek. Zijn invloed als oudste raadslid was
zeer groot. Hij vond een krachtig medestan
der in den heer Loomeyer, die de Bakenes
sergracht iets pittoresk vond, vooral in den
zomer als het geheel met zonlicht werd over
goten.
Een aannemer heeft in dien tijd zich be
reid verklaard om voor 30.000 de demping
uit te voeren. Het maken van riolen en be
strating, en desgewenscht zelfs het rooien
der boomen, daaronder begrepen.
In 1920. toen een lijst van nog onafgewerk
te raadsvoorstellen werd ingesteld, werd
plotseling in den raad ontdekt, dat nog geen
besluit genomen was ten opzichte van het in
1908 ingediende voorstel van de Kamp c.s.
Maar ook toen werd nog geen besluit ge
nomen, omdat inmiddels de bezwaren van
Rijnland bekend geworden waren.
Zal het nu binnenkort tot een beslissing
komen?
Als de raad tot de demping mocht beslui
ten, dan is een ding zeker, namelijk, dat het
heel wat meer geld zal kosten dan in 1908.
Voor 30.000 zal nu geen aannemer meer ge
vonden worden!
S.S „GABOON" BIJ DE WANDE
LAAR OP EEN WRAK GELOOPEN
POSITiE NIET GEVAARLIJK.
Vaz Dias seinde gisterenavond uit Vlis-
singen:
Het s.s. Gaboon geeft S. O. S. seinen. De
sleepboot „Noordzee" van de Sleepbooten-
dienst Smit Jr. spoedt zich er heen." Ook het
Duitsche vrachtschip „Wotan" zet koers naar
het in nood zijnde schip. De toestand van
het schip schijnt nog niet levensgevaarlijk
te zijn, hoewel zeer peniebel. Nadere gegevens
ontbreken nog.
Nader vernemen vrij. dat het in nood ver-
keerende .schip „Gaboon" van Engelsche na
tionaliteit is. Het is even buiten de „Wande
laar", bij de Belgische kust op een gezonken
wrak geloopen en kan niet op eigen kracht
loskomen. Het schip maakt water. De toe- I
stand ia niet gevaariijk.
BOUWVEREENIGING
WONING".
,ONZE
DE BOUW VAN 120 WONINGEN.
Door de Woningbouwvereeniglftg „Onze
Woning" werd Vhijdagavond in het verga
derlokaal der vereeniging Pepijnstraat een
druk bezochte jaarvergadering gehouden,
onder voorzitterschap van den heer de
Zwart.
Mededeelingen werden gedaan van de
pogingen van het bestuur om voor de 2de
serie tot huurverlaging te komen, dat door
Onze Woning het voorstel op de Federatie
vergadering gedaan werd, om te trachten in
het Slachthuiskwartier een hulppostkantoor
gevestigd te krijgen, terwijl verslag werd
uitgebracht van de ten stadhuize gehouden
bijeenkomst terzake de Volkshuisvesting.
Hierna werd door den heer A. Mars het
jaarverslag uitgebracht, welk verslag even
als dat van den penningmeester, den heer
L.Kroon en van het fonds Hulp in Nood,
met algemeene stemmen werd goedgekeurd.
Door de vergadering werd de post onder
houd voor dit jaar gesteld op 2310,en
1750,zooals door het bestuur was voor
gesteld.
De aftredende bestuursleden de heeren L.
Kroon, W. C. Hoos en A. Fecnstra werden
bij acclamatie herkozen.
Hierna kwam in bespreking het voorstel
van het bestuur om in principe te besluiten
tot eventueelen bouw eener 3de serie wonin
gen. Deze woningen zouden dan gebouwd
worden in het zuiden der Graafschapstraat
en aan den kant van het Spaarne ter hoog
te waar nu de pont aanlegt. De inhoudsmaat
van deze woningen zouden pl.m. 225 M3. zijn,
terwijl het in ae bedoeling ligt om zich in
verbinding te stellen met den architect Se-
venhuysen, die ook de twee eerste series
der vereeniging heeft gebouwd.
Er is alles voor te zeggen, dat de huur niet
hooger zal worden dan van de bestaande
woningen. Met algemeene stemmen werd
het voorstel van het bestuur aanvaard.
•Door de vergadering werd nog een vredes-
adres naar de Voorbereidende Ontwape
ningscommissie van den Volkenbond te
Genève gezonden.
DE SCHADELOOSSTELLING.
HET RAPPORT VOOR GED. STATEN.
Wij hebben reeds gemeld, dat Gedeputeer
de Staten van Noord-Holland opdracht ge
geven hebben om een rapport samen te stel
len behelzende een overzicht van de door de
partijen ingediende adressen rapporten en
andere gegevens over de door de gemeente
Haarlem te betalen schadeloosstellingen in
zake de annexatie.
Nader vernemen wij, dat dit rapport wordt
gemaakt door den heer A. H. van Deursen,
verificateur ter Provinciale Griffie van N.-
Holland. De heer J. H. Textor, accountant,
hoofd-commies ter Provinciale Griffie, geeft
natuurlijk krachtens zijn functie wel zoo nu
en dan adviezen, maar de samenstelling van
bovengenoemd rapport is aan den heer van
Deursen opgedragen.
„SCHEEPSBRAND".
In een woonschuit, behoorende aan den
heer G. aan de Oostvest tegenover de Papen-
torenvest is vanmorgen brand ontstaan, na
dat de kachel was aangemaakt, vermoedelijk
door het gloeien van de pijp. Een agent van
politie, die spoedig met het slangenwagentje
van het posthuis Amsterdamsche vaart aan
wezig was, heeft het vuur gebluscht. De
brandweer kwam maar behoefde niet meer
op te treden.
NOORDERKEPK-KOOR.
Naar wij vernemen heeft de heer Piet Hal-
sema bedankt als dirigent van het Noordcr-
kerk-koor. In zij plaats zal optreden als diri
gent de heer Jac. Zwaan, organist d.er Ncor-
derkerk.