Vijftien gebouwen te Rotterdam in
lichte laaie.
WEILL ZOON
HAARLEM'S DAGBLAD
MAANDAG 29 APRIL 1929
DERDE BLAD
BINNENLAND
De grootste meubelzaak van de Maasstad totaal uitgebrand
EEN MOEDIGE REDDER HAALT EEN DIENSTMEISJE UIT DE VLAMMEN.
PANIEKSTEMMING ONDER HET PUBLIEK.
Zaterdagavond Iaat en in het begin van
den nacht heeft er aan de Klipstraat te
Rotterdam een ontzaggelijke brand gewoed.
Nauwelijks is van den brand bij de rijst-
pellerij van de firma Van Schaardenburg en
Co., aan de Nassauhaven getuigd, dat het
de felste en zwaarste brand is, welke hier in
de laatste decennia heeft gewoed, of er komt
er een, die .dat trieste record met stukken
slaat, schrijft de N.R.C.
Omstreeks kwart voor een, stond van het
groote blok panden, dat begrensd is door
den Goudschen Wagenstraat en de Korte
Frankenstraat een groep van 15 gebouwen
in lichte laaie en werkte de brandweer met
pl.m. 40 stralen. Een rosse gloed verlichtte
spookachtig en fantastisch de huizen in de
nabijheid en een dichte vurige vonkenregen
dwarrelde op den wind weg. Tot ver in den
omtrek is de gloed van den brand te zien
en een dikke, zware rookkolom dreef lang
zaam over de stad.
Te omstreeks 10 minuten over half elf zag
een voorbijganger, de heer Philipsen, toen hij
door de Kipstraat liep, dat brand was uit
gebroken in een van de panden van Piet
van Reeuwijk, meubelmagazijn, de grootste
zaak in deze branche van -Rotterdam.
Hij zag een paar vlammetjes spelen op de
benedenverdieping dicht bij een kassa welke
bij de monsterkamer ligt en op het oogen-
blik, dat hij zich realiseerde, dat er brand
was uitgebroken, zag hij het vuur in verba
zende vaart voortvliegen, door de geheele
parterreruimte. In de vele geëtaleerde meube
len vonden de vlammen zulk een gemakke-
lijken prooi, dat in een zeer korte spanne
tijds de geheele benedenruimte één laaiende
vuurzee was. De spiegelruiten sprongen met
een luiden knal aan scherven. Op hetzelfde
oogenblik kwam van een van de trappen een
meneer met een kind op den arm naar
buiten rennen. Dit bleek later de heer van
Reeuwijk te zijn, die met zijn gezin de derde
en vierde verdieping van het complex voor
een gedeelte bewoonde. De heer Van Reeuwijk
riep den heer Philipsen toe, dat er nog een
kind boven was. De heer Ph. rende naar
boven, maar vanwege den dichten rook moest
hij halverwege zijn reddingspogingen opge
ven en noodgedwongen moest hij teruggaan.
Gelukkig bleek, dat een ander hem voor was
geweest en al eerder naar boven was ge-
loopen. Deze kwam vrij spoedig, zoodat de
heer Ph. weer op straat was gekomen, naar
buiten, met het tweede kind op den arm.
Het publiek stroomde toe.
De Msb. schrijft voorts:
De menschenmenigte die op Zaterdagavond
de Hoogstraat dicht bevolkt, stroomde toe,
doch daar hier inderdaad van groot gevaar
sprake was, werd het publiek al heel gauw
op een grooten afstand gehouden, de straten
in de buurt werden afgezet, alleen eenige
toonderden vrijwilligers van de' brandweer en
het vaste personeel waren aanwezig en deze
menigte bleek toch nog voldoende om hier
en daar een goeden gang van zaken te be
lemmeren.
Het duurde lang, heel lang voordat de
eerste motorspuit water kon gaan gevèn,
naar onze schatting wel een kwartier. En
de kleine povere straaltjes van slangen op
de waterleiding konden tegen deze vlammen
zee absoluut niets beginnen.
De hitte had reeds alle ruiten van het
pand doen springen, de vlammen sloegen
naar alle kanten aan de voorzijde naar
buiten en ook het woonhuis van den heer
P. N. van Reeuwijk op no. 15b boven de
étalage welke het meest naar de Westzijde
is gelegen, werd door de woedende vuurzee
aangetast.
Een vreeselijk tafereel.
Een vreeselijk tafereel, waarbij twee men-
schen ternauwernood aan den dood zijn ont
snapt. moest echter nog volgen. Op de
hoogste verdieping waren n.l. toen het vuur
de kamers reeds in hellen gloed zette, de
ruiten al waren gesprongen en de zonne
schermen brandden, twee menschen die, om
dat er geen ladder was, hoog genoeg om deze
verdieping te bereiken, aan een ontzetten-
den dood schenen te zijn overgeleverd.
Met den moed der wanhoop hebben deae
zich echter op het allerlaatste oogenblik.
terwijl de menigte beneden angstige kreten
slaakte, uit het raam laten zakken en zijn
toen, hoewel men ieder oogenblik vreesde
dat zij te pletter zouden vallen op een balcon
van het naastliggende pand geklauterd,
waarna zij zich over het dak van het huis
op den hoek van de Korte Frankenstraat
in veiligheid konden stellen.
De redding van het dienstmeisje
Op de tweede verdieping stond het dienst
meisje van de familie van Reeuwijk in doods
angst in de brandende kamer. Zij werd, zoo
goed als het kon door het raam natgespoten,
doch de vlammen grepen zoo sne] om zich
heen, dat het scheen of er geen redding mo
gelijk was. Een dappere vrijwilliger heeft
zich toen, terwijl brandende stukken hout
vielen en de ladder te kort was en doorboog,
naar boven begeven, waarna hij het meisje
toeriep, zich uit het raam te laten zakken.
Dit scheen haast onmogelijk, het meisje aar
zelde. doch eindelijk minuten lijken uren
bij zulk een spanning klom zij .t raam uit.
Beneden werd geroepen en gegild, ieder
dacht dat redder en meisje zouden vallen
Met bovennatuurlijke krachtsinspanning
reikte de moedige kerel, op de bovenste snort
staande naar de jonge vrouw. Zij zou onge
twijfeld zijn neergestort als niet haar klee-
ren in een spijker waren gehaakt, zoodat zij
daaraan hangen bleef. Toen deed de man op
de ladder een levensgevaarlijken greep en
een seconde later droeg hij het bijna bewus-
telooze meisje, wier bovenkdeeding was af
gescheurd, de ladder af.
Beiden werden toen spoedig goed verzorgd
en in veiligheid gebracht want ook op straat
voor het pand was het levensgevaarlijk ge
worden.
Hoe fel de vlammengloed was, hoe hragisch-
prachtig het groote gebouw geheel vernietigd
werd, is moeilijk te beschrijven. De geheele
Kopstraat was fel verlicht, tegenover het
pand was de hitte ondraaglijk; vele meters
hoog loeiden de vlammen boven het dak. de
vonkenregen leek een gigantisch vuurwerk.
Tot op den CoolsingeL, ja in de geheele stad,
was de gloed zichtbaar en zelfs degenen die
op buitenwegen waren, konden zien, dat er
in Rotterdam een ontzettende brand woedde.
De gevel stort in.
Het was klokslag elf uur toen het boven
deel van de vooruitspringende glazen lan
taarn, welke in het midden van het gebouw
van boven den ingang tot het dak doorliep,
met donderend geraas op straat stortte.
Het werd een paniek onder de menigte de
voedingsdraad van de tram knapte af, ver
moedelijk was de stroom echter al uitge-
scliakeld, want verschillende menschen wer
den geraakt, doch niemand bekwam letsel.
Inmiddels waren drie der nieuwe motor
spuiten gearriveerd, de waterstralen werden
dikker en de brandweerleider, hoofdman van
Dam, zag in, dat de hoofdzaak was, de be
lendende perceelen t>e redden. Gelukkig werd
aan de eene zijde de Schoutensteeg een
goede brandgang, ware deze er niet
geweest, vermoedelijk zouden ook de nulzen
tusschen Schoutensteeg Breedestraat en
Goudsohe Wagenstraat door het vuur ver
teerd zijn. Nu werd met twee stralen van
een motorspuit de muur ven deze steeg nat
gespoten, het vuur moest hiertegen zwich
ten, zij het. dan ook, dat alle bewoners van
de huisjes in deze steeg overhaast moesten
vluchten.
Om tien voor half twaalf stortte hert, twee
de gedeelte van den voorgevel in.
Weer werd het een paniek, de brandweer
lui moesten terugwijken, de tramdraden
werden op nog andere plaatsen vernield, voor
het pand werd het een opeenhooping van'
stukken steen, glas en houtwerk. Ook aan
de zijde der Breedestraat sinds de laat
ste uitbreiding loopen de magazijnen tot aan
deze straat, een oude lagere gemeenteschool,
welke daar s^aat is als opslagruimte in ge
bruik genomen begon het vuur zichtbaar
te worden. Daar is o.a. een kleine garage,
slechts een meter of 8 diep. Deze ruimte
werd hel verlicht door de vlammen, welke
vlak daarachter in de tapijtafdeeling him
verwoestend werk deden. Er werd daarom
hier een motorspuit aan het werk gezet.
De nablussching.
Omtrent den geweldigen brand die Zater
dagavond te Rotterdam uitbrak wordt ons
nog gemeld, dat omstreeks drie uur het ge
vaar voor uitbreiding geweken was. De taak
van de brandweer was echter nog niet ten
einde, want voortdurend kwamen er weer
vlammen uit de puinhoopen te voorschijn.
Om vier uur ontdekte men in de Kipstraat
op het wegdek bulten. Men vreesde dat
de daaronder gelegen electrische kabel zou
kunnen breken, waarom de politie met
schijnwerpers op het terrein van den brand
verscheen.
Om 5 uur kon een groot gedeelte van het
materiaal inrukken en werd de nablussching
opgedragen aan twee motorspuiten en drie
handspuiten, terwijl om 8 uur slechts een
motorspuit achterbleef.
Het 70 bij 70 meter groote terrein ls een
groote puinhoop. Van den winkel aan de
Kipstraat staan alleen nog enkele brokstuk
ken en eenige tusschenmuurtjes overeind. De
oude school aan de Breedestraat, die volge
pakt was met meubelen is totaal uitgebrand.
Ook de overige pakhuizen aan de Breede
straat zijn vrijwel geheel uitgebrand. Het huis
op den hoek van de Korte Vrankenstraat en
de Kipstraat, waar een vogelhandel gevestigd
is, bleef gespaard, evenals de daarachter lig
gende distilleerderij van de fa. Pollen. Men
mag van geluk spreken dat deze distilleerde
rij die van twee kanten door het vuur werd
aangetast, door de brandweer kon worden be
houden, daar hier een groote hoeveelheid
spiritualiën lag opgeslagen. Waren ook deze
een prooi der vlammen geworden, dan had
de ramp nog grooter afmetingen aangenomen.
Gebouwen en inventaris verzekerd
voor f 600.000.
In totaal is er gewerkt met 45 stralen, 5000
Meter slangen moesten worden uitgelegd. De
oorzaak van den brand is nog niet bekend.
De opgeslagen meubelen waren voor 4 ton
verzekerd, terwijl de gebouwen verzekerd
waren voor een totaal bedrag van 2 ton.
De belangstelling was Zondag buitenge
woon groot. Reeds gisteren werd een gedeelte
der muren omver gehaald. Het tramverkeer
is nog gestagneerd.
De schade niet geheel door verzekering
gedekt.
Wij lezen nog in de Crt.:
Over de grootte van de schade, zoo verze
kerde men ons, kan op het oogenblik nog
niets gezegd worden. Alleen dit staat vast,
dat zij lang niet geheel door de verzekering
wordt gedekt. Vooral in dezen tijd van het
jaar, tusschen Paschen en Pinksteren, heeft
de zaak het enorm druk en dit verhoogt niet
weinig de schade. Voor den heer .Van Reeu
wijk, die in de Kipstraat klein begonnen is
en zijn zaken in 15 jaar tijds tot een van de
grootste, zoo niet de grootste van Rotterdam,
wist uit te breiden, is het gebeurde een ont
zettend en tegenslag. Ook voor het talrijke
personeel, pl.m. 50 man beteekent de brand
groot nadeel. Als vermoedelijke oorzaak
meende men ons kortsluiting te moeten op
geven.
Een centrale telefoonpaal, die op het dak
van een der magazijnen van fa. van Reeu
wijk stond, begaf het al heel spoedig na het
uitbreken van den brand, hetgeen tenge
volge had, dat een groot aantal abonné's in
die wijk hun telefoon op non-actief zagen
gesteld. De draden hingen verward over de
straten.
DE PENSIOENEN VAN HET
TRAMWEGPERSONEEL.
NIET AAN DE KAPSTOK.
Zooals bekend ls belegden de organisaties
van Tramwegpersoneel onlangs een demon
stratief congres in den Haag teneinde er bij
de regeering met kracht op aan te dringen
voor het Tramwegpersoneel de sinds jaren
toegezegde, maar niet doorgevoerde pensioen
regeling, eindelijk spoedig in te voeren. Het
Eerste Kamerlid Moltmaker heeft deze zaak
in de Kamer ter sprake gebracht, waarop
de Minister van Waterstaat toezegde een
staatscommissie in het leven te zullen roe-
p<ln'iiet Weekblad der Nederl. Vereeniging
ran Spoor- en Tramwegpersoneel schrijft net
hoofdbestuurslid L. W. Peterse over deze aan-
gelegenheid een artikel waaraan we het vol
gende ontleenen:
„Op denzelfden morgen, dat ons zoo goed
geslaagde Pensioencongres voor het tram
wegpersoneel werd gehouden, heeft onze
kameraad Moltmaker in de Eerste Kamer
den heer Minister stevig aan den tand
gevoeld.
De minister zegde toe een commissie te
zullen benoemen, die het vraagstuk der tram
wegen en in verband hiermede der pensioen
regeling had te onderzoeken. Wij kunnen
niet onbeperkt vertrouwen stellen in het
geen de heer v. d. Vegte zegt, want reeds op
8 Maart 1928 verklaarde hij hetzelfde.
Wij willen nu even afwachten.
Als" het een commissie wordt die werkt, dan
zeggen wij accoord.
Maar wij passen er voor den pensioen-
wensch van het hunkerende trampersoneel
aan den kapstok te laten hangen.
SANEERING VAN DE JORDAAN.
EEN GROOT PLAN.
Naar de Tel. verneemt is onlangs in het
college van B. en W. van Amsterdam door
den wethouder voor de Volkshuisvesting, den
heer Walrave Boissevain, aanhangig ge
maakt een groot plan, dat ten doel heeft
een aanvang te maken met de saneering van
de Jordaan, en wel van het gedeelte, dat be
grensd wordt door Rozengracht, Lijnbaans
gracht, Elandsgracht en Prinsengracht.
De bedoeling hiervan is, de daarvoor in
aanmerking komende woningen onbewoon
baar te verklaren; andere woningen te ver
beteren, daarna een voorloopig plan tot ont
eigening vast te stellen en tenslotte met een
nieuw bebouwingsplan te komen.
Met de saneering van dit stadsgedeelte zal
ongeveer 3 a 4 jaar gemoeid zijn. Na Uilen
burg, Valkenburg en het Ridder- en Jonker
kwartier zal dus nu de Jordaan aan de beurt
komen, om verbeterd te worden.
EEN VUURBAL BOVEN DE ZUIDERZEE.
Kapitein Timmer, van de stoomboot „Da-
ventria", die Woensdagnacht van Amster
dam naar Deventer voer. rapporteerde, dat
hij tijdens een storm met zware buien om
streeks half twaalf, tusschen Marken en Urk
een merkwaardig verschijnsel waarnam. Er
kwam plotseling een gefluit of gesis, gevolgd
door het zichtbaar worden van een vuurbal,
die een dikke, lichtende streep achterlie.t Het
verschijnsel hield wel twee minuten aan.
Daarna trok de lichtstreep te zamen in den
vorm van een parachute, die viel. Het duur
de nog wel vier minuten, voor alles, wegzak
kend, was verdwenen, aldus de N. R. Ct,
NA DEN MOORD TE GIESSEN—
NIEUWKERK.
Een verdacht briefje van
T eunissen.
DE STUKKEN NAAR DEN
HOOGEN RAAD.
Zaterdagmorgen zijn de stukken ïn zake
den moord te Giessen-Nieuwkerk van Dor-
dracht uit naar het parket van den Hoogen
Raad overgebracht. De advocaat-generaal,
mr. Van Lier, zal thans deze stukken in stu
die nemen en ze daarna met zijn advies aan
den Hoogen Raad doen toekomen.
De Tel. verneemt nog uit betrouwbare bron
dat toen Teunissen in het Huis van Bewa
ring te Dordrecht gevangen zat, bij hem een
opgerold briefje is gevonden, dat klaarblij
kelijk bestemd was om aan zijn vrouw ter
hand gesteld te worden, wanneer deze hem
het gewone bezoek zou brengen. In dat brief
je werd o.a. gezegd, dat getracht moest wor
den de getuigen om te koopen.
Naar aanleiding van het vinden van vo
renbedoeld briefje werd aan Teunissen van
dat oogenblik af niet meer toegestaan, zijn
vrouw in de spreekkamer van het Huis van
Bewaring te ontmoeten, doch mocht hij haar
slechts spreken door tralies gescheiden en
op een dusdanigen afstand, dat het niet
meer mogelijk zou zijn, haar iets over te
reiken.
DE STAKING DER ZAANSCHE
HOUTARBEIDERS.
Uitbreiding der actie tot
Amsterdam?
RUMOERIGE VRIJDAG TE ZAANDAM.
Vrijdagavond verspreidde volgens de N.R.C.
zich te Zaandam het gerucht, dat vijftig Spa-
kenburgsche visschers op weg naar die stad
waren om aan de houtwerven der n.v. vh.
William Pont op het eiland te werk te worden
gesteld. Dit gerucht bracht bij de stakende
houtbewerkers begrijpelijkerwijze eenige on
rust, en prikkelde tot activiteit. Om de
mogelijkheid, dat deze werkwilligen, zonder
contact met de stakers te hebben gehad, op
het werk zouden aankomen, zoo gering mo
gelijk te doen zijn, was een groote groep
stakers naar de Oranjesluizen te Amsterdam
getrokken, om, indien de Spakenburgers per
boot mochten arriveeren, daar direct te
trachten hen tot terugkeer te bewegen. Met
ditzelfde doel waren op den Dam en het
Stationsplein groote groepen stakers samen
gekomen. Eerst toen bleek, dat de laatste
trein uit de richting Amsterdam, die hier te
half een 's nachts aankomt, geen Spaken
burgers had medegebracht, vertrokken de
laatste vijftig posters naar huis.
Intusschen heerschte in verschillende an
dere stadsgedeelten, vooral waar werkwilli
gen en kantoorbedienden wonen, een onge
wone drukte van stakers en stakersvrouwen.
Na het gerucht van de komst van werkwil
ligen was de Vrijdagmorgen gehouden stakers
vergadering vooral oorzaak, dat de stakers
meer activiteit aan den dag legden.
Stakers op reis.
Zoo heerschte er Vrijdagavond tegen 9 uur
in de nabijheid van het Gemeente Lyceum,
waar de kantoorbediende Vogel van de firma
William Pont aan den handels-avondcursus,
als stenografie-leeraar is verbonden, groote
drukte van stakers en stakersvrouwen. Toen
de heer Vogel zich te half tien onder politie-
geleide naar het station begaf, werd hU door
een groot aantal stakers geëscorteerd. Toen
bleek, dat een aantal stakers de reis van den
heer Vogel naar Amsterdam mee gingen
maken, achtte de politie het raadzaam hem
tot Amsterdam te begeleiden, waar hij bij
aankomst door de Amsterdamsche politie
naar zijn woning aan de Overtoom werd ge
bracht. Aan het Konijnenpad hebben andere
stakers een bezoek gebracht aan daar wonen
de werkwilligen. Tenslotte zijn in den afge-
loopen nacht bij den werkwillige B. aan den
Zuiddijk, die daar een winkeltje drijft, de
ruiten ingegooid.
De politie, waarvan in deze dagen zeer
veel gevergd wordt, gaat met groote voor
zichtigheid en tact te werk.
De actie te Amsterdam-
Naar aanleiding van de uitlating van een
der stakingsleiders op een vergadering van
de stakende houtbewerkers te Zaandam in
zake de kans op een conflict in de Amster
damsche houthaven, herinnert hij er aan, dat
reeds geruimen tijd de samenwerkende or
ganisaties van arbeiders in het houtbedrijf
besprekingen voeren over de arbeidsvoor
waarden van de houtbewerkers. De bonden,
welke bij deze actie samenwerken zijn de Ned.
Federatie van Transportarbeiders, waarin
het grootste aantal der betrokken arbeiders
georganiseerd is, de Vereeniging van Fa
brieksarbeiders, de Chr. Bond van Houtbe
werkers en de R. K. Bond. De gestelde
elschen komen ongeveer neer op een loons-
verhooging van 1 per week, uitbreiding
der vacantie van vier dagen tot een volle
week en verbetering van de positie der jeug
dige arbeiders. In de ledenvergaderingen
der samenwerkende organisaties is besloten
deze elschen te handhaven. Het overleg met
het bestuur van den Ned. Houtb. bond. de
patroonsorganisatie, ls evenwel nog niet af-
geloopen.
INGEZONDEN MEDEDELINGEN
a 60 Ct#. per regel.
HEDEN GEËTALEERD
ZOMER-BONTMANTELS
BARTELJORISSTRAAT 26-28
Jehudi Menvhim, de 12-jarige Amerikaan-
sche violist, die in Berlijn met het Philhar-
monisch Orkest concerteerde. Bet was di
muzikale sensatie van Berlijn. In het najaar
zal Jehudi Menuhim ook in ons land optre
den. Hierboven ziet ge hem afgebeeld met
den beroemden dirigent Bruno Walter.
Menuhim heeft overal waar hi) speelde de
toehoorders verstomd doen staan.
INGEZONDEN MEDEDELL1NGEN
a 60 Cts. per regel.
hevige hoofdpijn,
tengevolge van geestelijke
overspanningmant kef merkt niet
slechts buitengewoon pijnstillend,
doch tegelijkertijd verkwikkend
en ojimekkend
Bi) apothekers «o droji.t.n nrfcrijgb*#
SCHIP IN NOOD OP DE
ZUIDERZEE.
DEEL DER LADING OVERBOORD
GEWORPEN.
De stoomboot „Zutfen", kapitein Weissen
bach, varende In beurtdienst van Sneek op
Zutfen, is in den nacht van Vrijdag op Za
terdag op de Zuiderzee door een zwaren
Zuid-Wester storm overvallen, waardoor het
schip slagzijde maakte, meldt de N.R.C.
Om verder overhellen te voorkomen is ten
anker gegaan, maar de ankerketting is ge
broken. zoodat het schip bij Kuinre aan den
grond is geloopen. De bemanning heeft een
angstigen nacht doorgebracht. Zaterdagmor
gen werd het schip te Lemmer opgemerkt.
Vijf visschers zijn daarop ter assistentie uit
gevaren. Na een gedeelte der lading overge
nomen te hebben is het schip vlot gekomen
en Zaterdagavond omstreeks zeven uur te
Lemmer binnengekomen.
DE NIEUWE DIRECTEUR-GENERAAL
DER ZUIDERZEEWERKEN.
Bij Kon. besluit ls met Ingang van 1 Mei
aan dr. ir. H. Wortman, directeur-generaal
der Zuiderzeewerken, op zijn verzoek, eervol
ontslag uit 's Rijks dienst verleend en ls
benoemd tot directeur-generaal der Zuider
zeewerken ir. V. J. P. de Blocq van Kuffcler,
thans hoofdingenieur bij den dienst der
Zplderzeewerken.
DE STEENFABRIEKEN EN DE JONGSTE
VORST.
De vorst der laatste dagen heeft enorms
schade berokkend aan de steenfabrieken
langs Waal en Rijn. Vrijwel alle nteuw-gc-
vormde s te enen zijn bevroren. Vele fabrikan
ten moeten nu reeds hunne ovenproductie
verminderen en het ls te voorzien, dat en
kele ovens stil zullen komen te liggen we
gens gebrek aan gevormden steen.
s
Een zeldzame foto van een doodelijkcn sprong met een valscherm. Korporaal A. T.
Smith, van 't Engelsche militaire vliegercorps beproefde een nieuwe valschcrmconstruclie.
Eén ondeelbaar oogenblik nadat hij den sprong nam werd bovenstaande foto geno
men uit een kabelballon. Nauwelijks één minuut later was de man dood, daar het
valscherm weigerde open te gaan
